نارسایی دهانه رحم چیست؟ علائم، عوارض و درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

نارسایی دهانه رحم یکی از مشکلات دوران بارداری است که برای برخی خانم‌ها ایجاد می‌شود. اگر در معاینات دوره بارداری مشخص شده است که دهانه رحم شما زودتر از زمان مناسب باز شده است، دچار نارسایی دهانه رحم هستید. در این مطلب توضیح می‌دهیم که این عارضه چه تغییراتی در دهانه رحم ایجاد می‌کند؟ چه علائمی دارد؟ چرا برخی افراد دچار این مشکل می‌شوند؟ کدام عوامل ریسک ابتلا به این عارضه را افزایش می‌دهند؟ این نارسایی چه مشکلاتی را برای مادر و جنین ایجاد می‌کند؟ چگونه پزشک آن را تشخیص می‌دهد؟ راه درمان آن چیست و چگونه می‌توان از آن پیشگیری کرد؟

درصورتی‌که دچار مشکلاتی در بارداری شده یا علائم مشکوکی دارید، حتما به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید. برای ارتباط با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

نارسایی دهانه رحم چیست؟

دهانه رحم در قسمت پایینی رحم قرار دارد و به واژن می‌رسد. زمانی که باردار نیستید، دهانه رحم بسته و سفت است. اما در زمان بارداری دهانه رحم به‌مرور نرم، کوتاه و باز می‌شود. این شرایط شما را برای زایمان آماده می‌کند. نارسایی دهانه رحم یکی از عوارض بارداری است که برای برخی خانم‌ها به وجود می‌آید.

این عارضه از بیماری های دهانه رحم است و باعث می‌شود که دهانه رحم در دوره بارداری خیلی زود باز شده و باعث زایمان زودرس یا سقط جنین می‌شود. ضعیف‌شدن بافت دهانه رحم علت بروز این مشکل است. در بارداری سالم دهانه رحم باید تا اواخر سه‌ماهه سوم سفت و بسته باشد. اواخر بارداری به‌آرامی کوتاه‌تر، بازتر و نرم‌تر می‌شود. در این حالت مادر برای زایمان آماده شده و نوزاد راحت‌تر خارج می‌شود. نارسایی دهانه رحم معمولا بدون درد و انقباض است و تشخیص آن راحت نیست. از هر ۱۰۰ بارداری یک بارداری ممکن است با این مشکل همراه باشد.

خدمات زیبایی زنان

از کلینیک های معتبر با هزینه مناسب

زیبایی واژنافتادگی رحمپاپ اسمیر و تمامی خدمات پزشکی زنان

با بهترین کیفیت از پزشکان برتر

مشاهده همه

نارسایی دهانه رحم از هر ۱۰۰ بارداری در یک بارداری اتفاق میفتد.

علائم نارسایی دهانه رحم

در بسیاری از مواقع نارسایی دهانه رحم علائم و نشانه‌ای ندارد. معمولا در سه‌ماهه دوم بعد از سقط جنین این مشکل تشخیص داده می‌شود. اگر قبلا سابقه سقط جنین داشته یا عوامل خطر این عارضه را دارید، باید برای تشخیص به‌موقع به دکتر زنان مراجعه کنید. در هفته ۱۶ تا ۲۰ بارداری باید بررسی‌ها انجام شود. گاهی ممکن است در هفته ۱۴ تا ۲۰ بارداری علائم زیر ظاهر شود.

• احساس ناراحتی خفیف
• لکه بینی
• احساس فشار در لگن
• کمردرد
• گرفتگی خفیف شکم
• تغییر در ترشحات واژن
• خونریزی واژینال در بارداری به صورت خفیف

در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده در طول بارداری حتما به دکتر زنان مراجعه کنید. برای ارتباط با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

آیا در بارداری علائمی مثل خونریزی و احساس فشار داری؟

همین حالا با متخصص مشورت کن.

مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازاییبهترین دکتر متخصص زنان

علت نارسایی دهانه رحم

علت دقیق نارسایی دهانه رحم مشخص نیست. هر خانمی ممکن است در طول بارداری دچار این مشکل شود. اما برخی شرایط می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند. از جمله:

• تشکیل غیرطبیعی رحم یا دهانه رحم
• سابقه جراحی دهانه رحم
• دهانه رحم کوتاه
• آسیب‌دیدگی رحم ناشی از سقط جنین یا زایمان قبلی
• قرارگرفتن در معرض هورمون مصنوعی دی اتیل استیل بسترول

عوامل خطر نارسایی دهانه رحم

برخی عوامل ممکن است احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش دهند. البته بسیاری از خانم‌ها بدون داشتن عوامل خطر در طول بارداری دچار این مشکل می‌شوند. از مهم‌ترین عوامل خطر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• ترومای دهانه رحم: گاهی ممکن است نتایج آزمایش پاپ‌اسمیر غیرطبیعی باشد و برای درمان ناهنجاری دهانه رحم جراحی انجام شود. این نوع جراحی‌ها می‌توانند احتمالا نارسایی دهانه رحم در بارداری را افزایش دهند. معمولا پارگی دهانه رحم در زایمان قبلی باعث بروز این مشکل نمی‌شود.
• نژاد: در میان نژادهای مختلف زنان سیاه‌پوست بیشتر دچار این عارضه می‌شوند.
• شرایط مادرزادی: برخی از ناهنجاری‌های رحمی و اختلالات ژنتیکی می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند. به‌عنوان‌مثال یک اختلال ژنتیکی روی پروتئین فیبری بافت همبند (کلاژن) تاثیر گذاشته و باعث نارسایی می‌شود.

عوارض نارسایی دهانه رحم

باز شدن دهانه رحم به‌ویژه در سه‌ماهه دوم بارداری می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد. از مهم‌ترین خطرات آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• زایمان زودرس
• سقط جنین

تشخیص نارسایی دهانه رحم

تشخیص نارسایی دهانه رحم مشکل بوده و گاهی نمی‌توان آن را تشخیص داد؛ به‌ویژه در افرادی که بارداری اول دچار این مشکل می‌شوند. پزشک باید تمامی علائم را بررسی کرده و در مورد سوابق پزشکی سوال کند. اگر قبلا در سه‌ماهه دوم بارداری سقط جنین داشته‌اید یا روی دهانه رحم عمل جراحی انجام داده‌اید، حتما باید به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر درگذشته سابقه زایمان در سه‌ماهه دوم بارداری را داشته یا دهانه رحم شما بدون درد و انقباض رحم باز شده باشد، متخصص زنان می‌تواند این عارضه را تشخیص دهد.

به نقل از mayoclinic در رابطه با انجام آزمایش تشخیص نارسایی دهانه رحم قبل از بارداری:

هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتوان قبل از بارداری انجام داد و به طور قابل اعتمادی نارسایی دهانه رحم را پیش‌بینی کرد. بااین‌حال، آزمایش‌های خاصی که قبل از بارداری انجام می‌شوند، مانند MRI یا سونوگرافی، می‌توانند به تشخیص ناهنجاری‌های رحمی که ممکن است باعث این عارضه شوند، کمک می‌کنند.

برخی آزمایش‌ها و روش‌های تشخیصی به مشخص‌شدن این عارضه در سه‌ماهه دوم بارداری کمک می‌کنند. در ادامه هر یک را به شما توضیح می‌دهیم.

۱. سونوگرافی ترانس واژینال

از سونوگرافی ترانس واژینال برای بررسی طول دهانه رحم و بیرون‌زدگی غشا از دهانه رحم استفاده می‌شود. برای انجام این آزمایش مبدل باریک دستگاه سونوگرافی در واژن قرار می‌گیرد. دستگاه امواج صوتی را ارسال کرده و تصویر روی مانیتور مشخص می‌شود. پزشک با مشاهده تصویر دهانه رحم می‌تواند مشکلات این ناحیه را تشخیص دهد.

۲. معاینه لگن

در معاینه گن پزشک باید بررسی کند که کیسه آمنیوتیک از دهانه رحم بیرون زده است یا نه. اگر در معاینه مشخص شود که غشای جنین وارد کانال دهانه رحم یا واژن شده است، این وضعیت نشانه نارسایی دهانه رحم است. همچنین متخصص زنان باید انقباضات رحم را بررسی کند و در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام دهد.

۳. تست های آزمایشگاهی

اگر در معاینه لگن مشخص شود که غشای جنین وارد کانال دهانه رحم شده و در سونوگرافی نیز التهاب دهانه رحم تشخیص داده شود، نیاز به تست‌های آزمایشگاهی است. در این آزمایش باید نمونه‌ای از مایع آمنیوتیک (آمنیوسنتز) به آزمایشگاه فرستاده شود. در آزمایشگاه مشخص می‌شود که کیسه آمنیوتیک و مایع کوریو آمنیوتیت دچار عفونت است یا نه.

اگر دچار علائم مشکوکی هستید یا عوامل خطر مربوط به نارسایی دهانه رحم را دارید، حتما برای انجام آزمایش‌های تشخیصی به دکتر زنان مراجعه کنید. پزشک باتوجه‌به علائم و شرایط شما آزمایش‌های لازم را تجویز کرده و معاینه لگن را انجام می‌دهد. برای ارتباط با بهترین دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

درمان نارسایی دهانه رحم

درمان این عارضه به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. پزشک پس از بررسی وضعیت شما یکی از روش‌های زیر را برای درمان انتخاب می‌کند.

۱. مصرف مکمل پروژسترون

اگر قبلا سابقه زایمان زودرس داشته باشید، پزشک برای جلوگیری از بروز مجدد این مشکل توصیه می‌کند به طور هفتگی نوعی هورمون پروژسترون به نام هیدروکسی پروژسترون کاپروات را تزریق کنید. تزریق هفتگی این هورمون در سه‌ماهه دوم و سوم انجام می‌شود. برای مصرف پروژسترون در بارداری در پیشگیری از نارسایی دهانه رحم تحقیقات مختلفی در حال بررسی هستند.

۲. سونوگرافی پی در پی

اگر قبلا سابقه زایمان زودرس داشته یا هر یک از عوامل خطر این عارضه در مورد شما صادق باشد، متخصص زنان سونوگرافی مکرر را توصیه می‌کند. شما باید از هفته ۱۶ تا ۲۴ بارداری هر دوهفته یک‌بار سونوگرافی انجام دهید. در این آزمایش طول دهانه رحم بررسی می‌شود. اگر پزشک تشخیص دهد که دهانه رحم در حال باز شدن است یا طول آن از حد استانداردی کوتاه‌تر شده است، از روش درمانی به نام سرکلاژ دهانه رحم استفاده می‌شود.

۳. سرکلاژ دهانه رحم

اگر قبل از هفته ۲۴ بارداری هستید و سونوگرافی نشان می‌دهد که دهانه رحم شما در حال باز شدن است یا قبلا سابقه زایمان زودرس در سه‌ماهه دوم بارداری را داشته‌اید، ممکن است پزشک روش جراحی به نام سرکلاژ دهانه رحم را توصیه کند. این جراحی از زایمان زودرس جلوگیری می‌کند.

برای افرادی که سابقه زایمان زودرس به دلیل نارسایی دهانه رحم داشته‌اند، سرکلاژ پیشگیرانه انجام می‌شود. در این شرایط قبل از هفته ۱۴ بارداری و باز شدن دهانه رحم این جراحی انجام می‌شود.

در طول جراحی سرکلاژ، پزشک دهانه رحم را با بخیه‌های محکم می‌بندد. بخیه‌ها در ماه آخر بارداری یا زمان زایمان برداشته می‌شوند.

سرکلاژ دهانه رحم برای همه خانم‌ها مناسب نیست. پیش از جراحی باید در مورد مزایا و عوارض آن با متخصص زنان مشاوره داشته باشید. به‌عنوان‌مثال خانم‌هایی که چندقلو باردار هستند، نباید از این روش استفاده کنند. برای مشاوره با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

به نقل از my.clevelandclinic در رابطه با موفقیت درمان سرکلاژ دهانه رحم:

زنانی که در بارداری قبلی نارسایی دهانه رحم داشته‌اند، احتمالا در حاملگی‌های بعدی دچار این عارضه خواهند شد. درمان با سرکلاژ دهانه رحم در حدود ۹۰٪ موارد موفقیت‌آمیز است.

بهترین و کم عارضه‌ترین روش درمان نارسایی دهانه رحم چیست؟

دکتر معاینه واژن و لگن

عوارض سرکلاژ دهانه رحم

سرکلاژ دهانه رحم می‌تواند خطرات و عوارضی داشته باشد. پیش از جراحی باید از این عوارض اطلاع داشته باشید. از مهم‌ترین عوارض می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• پارگی رحم (ترکیدن ناگهانی)
• خونریزی داخلی
• پارگی یا بریدگی دهانه رحم
• عفونت

در سرکلاژ دهانه رحم پزشک دهانه رحم را با بخیه‌های محکم می‌بندد، این روش ۹۰٪ موفقیت‌آمیز است.

پیشگیری از نارسایی دهانه رحم

برای پیشگیری از نارسایی دهانه رحم هیچ را‌حل مشخصی وجود ندارد. اما با برخی اقدامات می‌توان به بارداری سالم و بدون عوارض کمک کرد. از جمله:

• چکاپ‌های قبل از بارداری و در طول بارداری را جدی بگیرید. ویزیت منظم کمک می‌کند تا سلامت شما و جنین به طور دقیق بررسی شود. هر نشانه مشکوکی باید به طور دقیق بررسی شود.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید. در مورد ویتامین‌های موردنیاز در طول بارداری با پزشک خود مشورت کنید. شما در طول بارداری به مواد مغذی ضروری مانند اسیدفولیک، کلسیم و آهن بیشتر از قبل نیاز خواهید داشت.
• افزایش وزن مناسبی داشته باشید. روند آرام افزایش وزن به سلامت جنین کمک می‌کند. اگر قبل از بارداری وزن شما در محدوده سالم بوده است، در طول بارداری می‌توانید بین ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه کنید.
• از سیگار، الکل و مواد مخدر دوری کنید. پیش از مصرف هر نوع دارو یا مکملی با پزشک خود مشاوره داشته باشید.

برای تشخیص و درمان نارسایی دهانه رحم به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

نارسایی دهانه رحم یکی از عوارض بارداری است که برخی خانم‌ها به آن دچار می‌شوند. در هفته‌های آخر بارداری دهانه رحم به‌مرور نرم‌تر، باز و کوتاه می‌شود. این شرایط دهانه رحم را برای زایمان آماده کرده و نوزاد به‌راحتی از آن خارج می‌شود. اما در برخی خانم‌ها دهانه رحم در سه‌ماهه دوم بارداری باز شده و باعث زایمان زودرس یا سقط جنین می‌شود.

افرادی که قبلا سابقه زایمان زودرس داشته یا جراحی روی دهانه رحم انجام داده‌اند، بیشتر در معرض این عارضه هستند. معمولا نارسایی دهانه رحم علامتی نداشته و بعد از سقط جنین یا زایمان زودرس تشخیص داده می‌شود. اما گاهی هم با علائمی در هفته ۱۴ تا ۲۰ بارداری همراه است. ممکن است شخص دچار کمردرد، ترشحات غیرطبیعی واژن و لکه بینی شود. در صورت بروز این علائم باید به متخصص زنان مراجعه کنید.

برای تشخیص این عارضه معاینه لگن انجام شده و با سونوگرافی وضعیت دهانه رحم بررسی می‌شود. معمولا برای درمان آن از جراحی به نام سرکلاژ دهانه رحم استفاده می‌شود. در این جراحی دهانه رحم بخیه زده شده و زمان نزدیک زایمان بخیه‌ها باز می‌شوند.

برای مراجعه به متخصص زنان و زایمان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!