احتمالا تاکنون در مقالات مختلفی که در مجلهی سلامت دکتر تو منتشر شدهاند، کلمهی داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) یا به طور کلی داروهای ضد التهاب را زیاد شنیدهاید. اما این داروها به چه دستهای تعلق دارند و چه تاثیری روی بدن ما دارند؟ در این مقاله، داروهای ضد التهاب را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
از داروهای ضد التهاب میتوان به داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) اشاره کرد. داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی دستهای از داروها هستند که برای درمان درد، تب و التهاب استفاده میشوند. این دسته از داروها، ۵ تا ۱۰ درصد از داروهای تجویزی در سال را شامل میشوند. این داروها حاوی استروئید نیستند، از این رو آنها را غیر استروئیدی مینامند. NSAID ها دستهی بسیار بزرگی از داروها هستند که برخی از آنها را میتوانید بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید. لیست NSAID ها طولانی است و در حال حاضر بیش از ۲۰ نوع از این دارو در دسترس است.
داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی دستهای از داروها هستند که برای درمان درد، تب و التهاب استفاده میشوند.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)
در دکترتو میتوانید با بهترین دکتر عمومی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
شروع اثر انواع قرص های ضد التهاب
برخی افراد در چند ساعت اول مصرف داروهای ضد التهاب، اثرات NSAID را مشاهده خواهند کرد. در افراد دیگر، اثرات دارویی ممکن است برای چند روز و حتی ۱ تا ۲ هفته پس از شروع دارو آشکار نشود. اگر پس از گذشت ۲ تا ۳ هفته از شروع دارو، متوجه تغییری نشوید و دارو کمکی نکرده باشد، بعید به نظر میرسد که ادامهی دارو سود زیادی داشته باشد.
ممکن است پزشک برای شما چند داروی ضد التهابی مختلف را امتحان کند تا داروی مناسب را برای شما پیدا کند، زیرا ممکن است به برخی از آنها پاسخ بهتری بدهید. دارویی که برای شما موثر است ممکن است برای فرد دیگری مناسب نباشد
نحوهی عملکرد داروهای ضد التهاب
عملکرد داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل کورتیکواستروئیدها (که به آنها استروئید نیز گفته میشود) است، اما بسیاری از عوارض جانبی استروئیدها را ندارند. NSAID ها با جلوگیری از تولید مواد شیمیایی مرتبط با درد و التهاب در بدن، فعالیت میکنند. NSAID آنزیمهایی به نام سیکلواکسیژناز (COX) را مسدود میکند. COX به دو شکل وجود دارد:
COX-۱ از پوشش معده محافظت کرده و به عملکرد کلیه کمک میکند.
COX-۲ در صورت آسیب دیدگی یا التهاب در مفاصل تولید میشود.
برخی از NSAID ها با غیرفعال کردن هر دو شکل سیکلواکسیژناز عمل میکنند. به این موارد NSAID غیر انتخابی گفته میشود. آنها شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. از آنجا که این NSAID ها هر دو شکل سیکلواکسیژناز را مسدود میکنند، ممکن است اثر جانبی بر روی معده داشته باشند.
سایر NSAID های جدید فقط سیکلواکسیژنازـ۲ را مهار میکنند. به این موارد NSAID انتخابی گفته میشود. از این دسته میتوان سلکوکسیب را نام برد. تصور میشود احتمال ایجاد مشکلات معده در آنها کمتر است.
داروهای ضد التهاب برای درمان چه بیماری هایی استفاده میشوند؟
NSAIDs برای سه نوع علامت گسترده استفاده میشود که طیف وسیعی از بیماریها را شامل میشوند:
در دوزهای پایین، آسپرین برای کمک به جلوگیری از بیماریهای شریانی استفاده میشود که میتواند منجر به حملهی قلبی یا سکتهی شوند.
آیا قرص های ضد التهاب عوارض دارند؟
NSAID ها مانند سایر داروها، عوارض جانبی را به همراه دارند. احتمال بروز عوارض جانبی در افراد مسن و کسانی که به برخی بیماریهای مزمن مبتلا هستند، نسبت به سایرین بیشتر است. برای کاهش عوارض جانبی خفیف میتوان دوز NSAID مصرفی را کاهش داد یا با مصرف داروی دیگری، با عارضهي جانبی مقابله کرد. از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی خریداری شده از داروخانه، بیش از ۳ روز برای درمان تب و بیش از ۱۰ روز برای درمان درد، استفاده نکنید. مصرف NSAID برای مدت طولانیتر، باید تحت نظر پزشک باشد.
با مصرف داروهای NSAID همراه با غذا، شیر یا داروهایی که تولید اسید معده را کاهش میدهند (آنتی اسید)، میتوانید عوارض جانبی این داروها بر روی معده را کاهش دهید.
نوشیدن الکل هنگام مصرف NSAID میتواند خطر خونریزی داخلی و گوارشی را افزایش دهد.
وجود سابقهی زخم معده یا خونریزی گوارشی و استفاده از داروهای رقیق کنندهی خون، خطر مشکلات گوارشی هنگام استفاده از داروهای ضد التهاب را افزایش میدهد.
۲: حملهی قلبی و سکتهی مغزی از عوارض داروهای ضد التهاب است؟
به جز آسپرین، NSAID ها میتوانند خطر ابتلا به فشار خون بالا، سکتهی مغزی یا حملهي قلبی را افزایش دهند. در سال ۲۰۱۵، سازمان غذا و دارو (FDA) هشدار داد که همه NSAID ها به جز آسپرین باعث افزایش خطر حملهی قلبی و سکتهی مغزی میشوند.
افزایش خطر حملهی قلبی و سکتهی مغزی در هفتههای اول استفاده از NSAID بیشتر است. در صورت استفادهی طولانی از NSAID یا افزایش دوز مصرفی، این خطر ممکن است افزایش یابد.
۳: افزایش فشار خون
تمام NSAID ها میتوانند فشار خون را افزایش دهند، حتی اگر از قبل، سابقهی فشار خون بالا نداشته باشید. NSAID ها میتوانند فشار خون را ۵ میلی متر جیوه (mmHg) افزایش دهند. NSAID ها همچنین ممکن است اثر برخی داروهای فشار خون را کاهش دهند.
۴: مشکلات کلیوی و تورم مچ پا از عوارض داروی ضد التهاب است؟
شایعترین مشکل داروهای ضد التهاب در کلیه، احتباس مایعات است که میتواند باعث تورم مچ پا شود. سایر مشکلات کلیوی کمتر شایع هستند. طبق تحقیقات انجام شده، تاثیرات داروهای ضدالتهاب بر کلیهها به دوز بستگی دارد و ممکن است باعث افزایش خطر نارسایی ناگهانی کلیه یا آسیب به کلیه شوند.
۵: حساسیت به داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب
واکنشهای آلرژیک به NSAID ها نادر است. اگر علائم واکنش آلرژیک را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید. علائم واکنشهای آلرژیک به داروهای ضد التهاب شامل: تورم لب، تورم زبان، تورم چشم، تنگی نفس، خس خس سینه، مشکل در بلعیدن، بثورات یا کهیر، کبودی یا خونریزی است.
NSAID ها توانایی لخته شدن خون را کاهش میدهند. این موضوع ممکن است باعث کبودی در پوست شود. در صورت مصرف داروهای رقیق کنندهی خون مانند وارفارین این اثر میتواند تشدید شود.
چه افرادی باید تحت نظر پزشک داروهای ضد التهاب را مصرف کنند؟
در صورت ابتلا به هر یک از بیماریها یا مشکلات زیر، قبل از مصرف NSAID با پزشک خود مشورت کنید:
– بارداری (از مصرف NSAID ها در سه ماههي سوم خودداری شود. در مورد استفاده از این داروها در سه ماهه اول یا دوم بارداری با پزشک خود مشورت کنید).
– کودکان و نوجوانان مبتلا به عفونتهای ویروسی (همراه یا بدون تب) به دلیل خطر ابتلا به سندرم ری (یک بیماری نادر اما کشنده که میتواند مغز و کبد را تحت تأثیر قرار دهد) نباید از آسپرین یا محصولات حاوی آسپرین استفاده کنند.
– کسانی که قرار است در چند روز آینده عمل جراحی انجام دهند، مانند جراحی دندان.
– افرادی که روزانه نوشیدنیهای الکلی مصرف میکنند.
– افرادی که به آسم مبتلا هستند زیرا با مصرف آسپرین، آسم بدتر میشود.
– پولیپ بینی.
– اگر بالای ۶۵ سال یا بیشتر، سن دارید.
– دیابت کنترل نشده.
– بیماری کلیوی.
– بیماری کبدی.
– بیماری ریفلاکس معده، که با عنوان GERD نیز شناخته میشود.
– بیماری زخم معدهی فعال (زخم معده یا سابقهي قبلی خونریزی از زخم معده).
– مشکلات خونریزی (افرادی که سابقهي طولانی خونریزی دارند یا به راحتی کبود میشوند).
– فشار خون بالا که کنترل آن دشوار است.
– نارسایی احتقانی قلب.
– سابقهی سکته یا حملهی قلبی.
– آلرژی به دارو.
تداخلات دارویی داروهای ضد التهاب
برخی از NSAID ها میتوانند با سایر داروها به طور غیرقابل پیش بینی واکنش نشان دهند. این واکنش میتواند بر عملکرد دارو تأثیر بگذارد و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. اگر مطمئن نیستید دارویی که همزمان با NSAID مصرف میکنید تداخل دارویی دارد یا خیر، بروشور همراه آن را مطالعه کنید یا از داروساز یا پزشک راهنمایی بخواهید. در صورت استفاده از NSAID، خودداری از مصرف داروهای زیر بسیار مهم است:
NSAID دیگری
آسپرین یا وارفارین دوز پایین (داروهایی که برای جلوگیری از لخته شدن خون استفاده میشوند.)
سیکلوسپورین (دارویی است که برای درمان بیماریهای خود ایمنی مانند آرتروز یا کولیت اولسراتیو استفاده میشود.)
دیورتیکها (یا ادرار آورها داروهایی هستند که برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند.)
لیتیوم (دارویی است که برای درمان بیماریهای روانپزشکی، از جمله اختلال دو قطبی و افسردگی شدید استفاده میشود.)
دستهای از داروی ضد افسردگی به نام بازدارنده انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) مثل سیتالوپرام و فلوکستین.
غذا و الکل. به طور کلی، هنگام استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی نیازی به اجتناب از غذاهای خاصی نیست. نوشیدن بیش از حد الکل در هنگام مصرف NSAID ممکن است برای معده تحریک کننده باشد.
نکات مهم در مورد داروهای ضد التهاب
– کودکان و نوجوانان مبتلا به عفونتهای ویروسی نباید از آسپرین یا داروهای حاوی آسپرین استفاده کنند، زیرا خطر ایجاد سندرم ری (Reye syndrome) وجود دارد.
– NSAID ها نباید با سایر NSAID ها مخلوط شوند. یک استثنا در این زمینه، ترکیب آسپرین با دوز کم با دیگر NSAID ها برای پیشگیری از حملهی قلبی و سکتهی مغزی است.
– قرصها یا کپسولها باید به طور کامل بلعیده شده و نباید جویده شوند.
– زنان باردار نباید در هفتهی ۲۰ بارداری یا بعد از آن از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده کنند. مورد مصرف این دارو در زنان باردار به علت خطر سقط در نیمهی اول بارداری، الیگوهیدرآمنیوس (کاهش مایع آمنیوتیک) یا اختلال عملکرد کلیوی در نوزادان، باید تحت نظر پزشک باشد.
– مصرف بیش از حد NSAID میتواند خطرناک باشد. اگر داروهای ضد التهاب را بیش از حد مصرف کردهاید و مشکلاتی مانند احساس ناخوش بودن یا بیماری، ناراحتی معده، خواب آلودگی، تشنج، مشکلات تنفسی یا از دست دادن هوشیاری را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
در دکترتو میتوانید با بهترین دکتر عمومی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
نوافن برای تسکین درد خفیف تا متوسط تجویز میشود و در درمان تب هم موثر است. این دارو را معمولا هر 6 یا 8 ساعت یک بار باید استفاده کرد. برای کاهش علائم سرماخوردگی و آنفولانزا نیز از آن استفاده میشود.
بتامتازون به شکل قرص، آمپول، پماد و قطره عرضه میشود. این دارو در درمان آلرژی، بیماریهای پوستی، آسم و التهاب ناشی از آرتریت کاربرد دارد. معمولا این دارو برای بیشتر از چند هفته تجویز نمیشود.
کلوتریمازول نوعی داروی ضدقارچی است که برای درمان عفونتهای قارچی تجویز میشود.
عمده استفاده این دارو برای درمان بیماری پای ورزشکار و عفونت قارچی واژن است.
این دارو با نسخه و بدون نسخه قابل تهیه است.
۱. دمیترون یا اندانسترون برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ بعد از جراحی، شیمیدرمانی و رادیوتراپی تجویز میشود.
۲. قرص دمیترون باید روی زبان حل شود. این قرص را نباید جوید یا قورت داد.
۳. از این دارو برای درمان تهوع بارداری یا سفر استفاده نمیشود.
1. ملوکسیکام جز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی است که درد، تورم و سفتی را کاهش میدهد. 2. از این قرص برای کاهش علائم آرتریت استفاده میشود. 3. معمولا ملوکسیکام خوابآور نیست. اما مصرف بیش از حد آن میتواند این عارضه را ایجاد کند.