فهرست مطالب
زایمان با گاز یا همان استفاده از گاز انتونکس یکی از روشهای مدرن و ایمن برای کنترل درد زایمان طبیعی است که در بسیاری از کشورها بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، مادر با استنشاق ترکیبی برابر از اکسیژن و نیتروس اکساید (گاز خنده) از طریق ماسک یا قطعه دهانی، درد انقباضات رحمی را کاهش داده و همزمان احساس آرامش بیشتری پیدا میکند. مزیت اصلی این روش، شروع اثر سریع، خروج فوری گاز از بدن پس از قطع مصرف و عدم آسیب به جنین است. از آنجا که کنترل مصرف گاز در اختیار مادر قرار دارد، او میتواند بر اساس شدت درد و زمان انقباضات میزان استفاده را تنظیم کند. برای آشنایی بیشتر با مزایا، عوارض و نحوه انجام زایمان با گاز، ادامه این مقاله از دکترتو را مطالعه کنید.
زایمان با گاز انتونکس چیست؟
زایمان با گاز روشی نوین برای کاهش درد زایمان طبیعی است که در آن مادر از طریق ماسک یا لوله مخصوص ترکیبی از اکسیژن و نیتروس اکساید (گاز خنده) را استنشاق میکند. این گاز با اثرگذاری سریع، شدت درد انقباضات رحمی را کاهش میدهد بدون اینکه بر روند زایمان یا سلامت جنین تأثیر منفی بگذارد. زایمان با گاز یک روش ایمن، غیرتهاجمی و بدون نیاز به تزریق یا بیهوشی است که پس از قطع مصرف به سرعت از بدن خارج میشود و به همین دلیل یکی از گزینههای پرطرفدار برای کنترل درد زایمان به شمار میآید.
متن انگلیسی:
به نقل از nct
Entonox is a colourless, odourless gas that is usually made up of half nitrous oxide and half oxygen
ترجمه متن:
انتونوکس گازی بیرنگ و بیبو است که معمولا نیمی از آن اکسید نیتروژن و نیمی دیگر اکسیژن است.
کاربردهای زایمان با گاز
زایمان با گاز به دلیل اثر سریع و ایمنی بالا، در موقعیتهای مختلف کاربرد دارد و میتواند تجربه مادر از زایمان را راحتتر و کماسترستر کند. این روش بیشتر برای کاهش درد و آرامسازی مادر در طول زایمان طبیعی بهکار میرود و در برخی اقدامات پس از زایمان نیز مفید است. کاربردهای زایمان با گاز عبارتند از:
- کاهش شدت درد و انقباضات رحمی هنگام زایمان
- کمک به آرامش و کاهش اضطراب مادر در طول پروسه زایمان
- افزایش توان تحمل درد بدون نیاز به داروهای قویتر
- کاهش وابستگی به بیحسی اپیدورال یا داروهای تزریقی
- ایجاد آرامش در مراحل اولیه یا طولانی زایمان
- استفاده در اقدامات کوتاهمدت پس از زایمان مثل بخیهزدن
- حفظ ایمنی برای مادر و نوزاد به دلیل خروج سریع گاز از بدن
زایمان با گاز برای چه کسانی مناسب است؟
گاز انتونوکس عوارض جدی و خطرناکی ندارد و تقریبا بیشتر خانمها میتوانند از این روش برای بهدنیا آوردن فرزندشان استفاده کنند. هرچند ممکن است برخی از خانمها دچار سرگیجه و حالت تهوع شوند، اما بهطورکلی اگر بیماری خاصی در میان نباشد این نوع وضع حمل تقریبا برای اکثر خانمهای باردار توصیه میشود. البته برای اطمینان از اینکه این تکنیک برای شما مناسب است یا خیر حتما باید با متخصص زنان و مامایی مشورت کنید. چرا که این صرفا نظر تخصصی متخصص زنان است که بنا به تجربه و مهارت و شرایط بیمار میتواند این روش را به شما توصیه کند یا مادر باردار را از آن منع کند.
زایمان با گاز برای چه کسانی مناسب نیست؟
برخی از خانمها با استفاده از گاز انتونوکس احساس بیماری میکنند و بنابراین نباید از این گاز استفاده کنند. مصرف اکسید نیتروس در برخی افراد باعث ایجاد توهم و رویاپردازی میشود؛ بنابراین خانمهایی که از اختلالات روانی شدید رنج میبرند مجاز به زایمان با گاز نیستند. مصرف این گاز در بازه زمانی بیشتر از ۲۴ ساعت باعث تخلیه ذخیره ویتامین ب ۱۲ در بدن میشود بنابراین خانمهایی که کمبود ویتامین ب دارند بهتر است از این روش استفاده نکنند.
افرادی که میتوانند از زایمان با گاز استفاده کنند | افرادی که نباید از زایمان با گاز استفاده کنند |
---|---|
بیشتر مادران باردار سالم و بدون بیماری خاص | خانمهایی با اختلالات روانی شدید |
زنانی که به دنبال روش غیرتهاجمی برای کاهش درد زایمان هستند | مادرانی با کمبود ویتامین B12 یا کمخونی شدید |
مادرانی که میخواهند کنترل مصرف گاز در دست خودشان باشد | خانمهایی با بیماریهای ریوی یا مشکلات شدید تنفسی |
زنانی که نمیخواهند از بیحسی اپیدورال یا داروهای قوی استفاده کنند | افرادی که هنگام مصرف دچار تهوع شدید، سرگیجه یا توهم میشوند |
مزایای زایمان طبیعی با گاز انتونکس
مزایای زایمان طبیعی با گاز انتونکس (Entonox) در این است که به مادر کمک میکند زایمانی کمدردتر و راحتتر تجربه کند، بدون اینکه عوارض جدی برای او یا نوزاد ایجاد شود. این روش غیرتهاجمی بوده و به سرعت اثر میگذارد، بنابراین یکی از انتخابهای محبوب برای کاهش درد در زایمان طبیعی است. مزایای زایمان طبیعی با گاز انتونکس عبارتند از:
- شروع اثر سریع و کاهش فوری درد در عرض چند نفس
- استفاده از گاز انتونکس در زایمان به طور معمول نباید بیش از ۲۴ ساعت ادامه یابد
- کنترل کامل توسط مادر، چون خودش میتواند مصرف گاز را تنظیم کند
- بدون نیاز به تزریق یا روشهای تهاجمی
- خروج سریع گاز از بدن و عدم تجمع در خون
- ایمن برای نوزاد و بدون تأثیر منفی بر ضربان قلب یا تنفس او
- کاهش اضطراب و افزایش آرامش مادر در حین زایمان
- قابلیت استفاده همراه با روشهای دیگر کاهش درد مانند اپیدورال یا مسکنها
روش انجام زایمان با گاز چگونه است؟
روش انجام زایمان با گاز انتونکس به این صورت است که مادر از طریق یک ماسک یا دهانی مخصوص، ترکیبی از گاز نیتروس اکساید و اکسیژن (۵۰٪ به ۵۰٪) را استنشاق میکند. این گاز باید درست در زمان شروع انقباضات رحمی مصرف شود تا بیشترین اثر تسکیندهنده را داشته باشد. اثر آن سریع ظاهر میشود (در عرض چند ثانیه) و به محض قطع مصرف، از بدن دفع میشود. کنترل مصرف کاملاً در اختیار مادر است و او میتواند بر اساس شدت درد و زمان انقباضات، میزان استفاده را تنظیم کند. این روش ساده، غیرتهاجمی و ایمن بوده و در تمام مراحل زایمان قابل استفاده است.
متن انگلیسی:
به نقل از nhs
It’s self-administered so you breathe in Entonox through a mouthpiece or mask that you grab when you need it
ترجمه متن:
این روش توسط خود زائو هم قابل انجام است و کافی است که ماسک را جلوی دهانش بگذارد و گاز انتونوکس را نفس بکشد.
عوارض و خطرات زایمان با گاز
زایمان با گاز انتونکس (گاز خنده) بهطور کلی ایمن است، اما مانند هر روش تسکین درد میتواند عوارض و خطراتی به همراه داشته باشد. این عوارض معمولاً خفیف و موقت هستند، اما آگاهی از آنها به مادر کمک میکند تصمیم آگاهانهتری بگیرد. مهمترین عوارض و خطرات زایمان با گاز شامل موارد زیر است:
- سرگیجه و سبکی سر پس از استنشاق
- حالت تهوع یا استفراغ
- خشکی دهان و احساس طعم ناخوشایند در دهان
- خوابآلودگی یا احساس خلسه کوتاهمدت
- کاهش هماهنگی حرکتی در زمان مصرف گاز
- احتمال کمِ کاهش اکسیژن خون در صورت استفاده نادرست
- تاثیر اندک بر نوزاد، زیرا گاز به سرعت از بدن مادر دفع میشود
این روش معمولاً برای بیشتر مادران بیخطر است، اما در شرایط خاص مانند بیماریهای ریوی یا مشکلات تنفسی، باید با احتیاط بیشتری و زیر نظر پزشک انجام شود.
نتیجه گیری
زایمان با گاز انتونکس بهعنوان یکی از روشهای مدرن تسکین درد، توانسته جایگاه ویژهای در میان مادران و حتی تیمهای درمانی پیدا کند. این روش به دلیل سرعت اثرگذاری، ایمنی بالا و قابلیت استفاده در تمام مراحل زایمان، انعطافپذیری زیادی دارد و به مادر کمک میکند تجربهای کنترلشدهتر و کمتر استرسزا داشته باشد. اهمیت این تکنیک تنها در کاهش درد خلاصه نمیشود، بلکه به مادر امکان میدهد با آرامش بیشتری در فرآیند تولد فرزندش حضور فعال داشته باشد و احساس رضایت بیشتری از تجربه زایمان بهدست آورد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!