علائم اسکیزوفرنی چیست و راه های درمان آن کدام است؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

اسکیزوفرنی یکی از اختلالات روانی است که علائمی مانند هذیان، توهم‌های شنوایی و بینایی، کاتاتونیا و نشانه‌های دیگر را به همراه دارد. این بیماری درمان قطعی ندارد اما با مراجعه به متخصص اعصاب و روان و دارو درمانی، می‌توان علائم و عوارض ناگهانی ان را کنترل کرد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 13 دقیقه
علائم اسکیزوفرنی چیست و راه های درمان آن کدام است؟

بیماری اسکیزوفرنی به انگلیسی Schizophrenia، یک اختلال روانی جدی است که در آن افراد به طور ذاتی واقعیت را غیرعادی تفسیر می‌کنند. اسکیزوفرنی ممکن است منجر به توهم، هذیان و اختلالات فکری و رفتاری شدید شود که عملکرد روزانه را مختل کند و می‌تواند برای فرد ناتوان‌کننده باشد. اسکیزوفرنی یک اختلال مغزی است که بر روی فکر، احساس و ادراک فرد تاثیر می‌گذارد.

علائم اصلی اسکیزوفرنی، نشانه‌های جنون مانند توهم شنوایی و هذیان (باورهای نادرست و دروغین) هستند. اگر در خود و یا در اطرافیان خود علایم اسکیزوفرنی را می‌بینید، بهتر است که به یک متخصص اعصاب و روان و یا روانشناس مراجعه کنید.

بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

برعکس باور عمومی، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی شخصیت تقسیم‌شده یا چندگانه ندارند بلکه اسکیزوفرنی یک روان‌پریشی و جنون است، یکی از شایع‌ترین انواع بیماری های روانی که در آن فرد آنچه را که تصور می‌کند، واقعی نیست. در برخی موارد، افراد مبتلا به اختلالات روانی ارتباط با واقعیت را از دست می‌دهند و دنیای اطراف ممکن است به عنوان یک سوء‌تفاهم از افکار، تصاویر و صداهای گیج‌کننده ظاهر‌شود. رفتار افراد مبتلا به شیزوفرنی ممکن است خیلی عجیب و غریب و حتی تکان‌دهنده باشد.

شدت اسکیزوفرنی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی افراد تنها یک دوره جنون را تجربه می‌کنند، در حالیکه برخی دیگر در طول زندگی دوره‌های متعددی از جنون را تجربه می‌کنند که در فواصل آن زندگی نسبتا عادی را تجربه می‌کنند. به نظر می‌رسد علائم اسکیزوفرنی در دوره‌هایی که به عنوان عود و پیشروی شناخته می‌شوند، بدتر می‌شوند و دوباره بهبود می‌یابند.

اگرچه اسکیزوفرنی در هر سنی ممکن است دیده‌شود اما معمولا در سنین نوجوانی یا اوایل دهه ۲۰ دیده‌می‌شود. این اختلال به طور مساوی در مردان و زنان دیده‌می‌شود، اگرچه علائم معمولا در مردان (در ۱۰ تا ۲۰ سالگی) و زودتر از زنان (در ۲۰ یا ۳۰ سالگی اوایل) ظاهر می‌شوند. با این حال شروع زودرس علائم با شدت بیماری مرتبط است.

علائم اسکیزوفرنی چیست؟

علایم اسکیزوفرنی ممکن است متفاوت باشند، اما در بیشتر موارد شامل توهم، هذیان و یا سخنان آشفته است و منعکس‌کننده اختلال در عملکرد هستند. در واقع شیزوفرنی شامل طیف وسیعی از علائم از جمله موارد زیر است:

  • تغییر در عملکرد
  • تفکر متفاوت
  • بروز علائم فوبیا
  • احساس، ادراک و شناخت عجیب
  • رفتار و شخصیت جدید

همچنین ممکن است فرد انواع مختلفی از رفتارها را در زمان‌های مختلف نشان‌دهد. شایع‌ترین علائم اسکیزوفرنی را می‌توان به چندین دسته از جمله علائم مثبت، علائم شناختی و علائم منفی به صورتی‌که در ادامه به آن اشاره می‌شود طبقه‌بندی کرد.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

مهمترین علائم اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی در زنان و مردان چیست؟

بیماری اعصاب و روان اسکیزوفرنی علائم مختلفی دارد که برخی از آنها اهمیت بیشتری دارند زیرا با دیدن آنها می‌توان بلافاصله به اسکیزوفرنی شک کرد. این علائم بیشتر در رابطه با حالت‌هایی هستند که فرد تجربه می‌کند و وجود خارجی ندارند. مثلا بیمار مبتلا به شیزوفرنی توهم و هذیان را تجربه می‌کند. زمانی که شخص این علائم را نشان می‌دهد، باید به بیماری و اختلالات روانی سایکوتیک مانند اسکیزوفرنی یا همان شیزوفرنی شک کرد.

اگر بیمار از صداها، تصاویر و مسائلی سخن به میان می‌آورد که دیگران نمی‌توانند ببینند، بشنوند و یا احساس کنند، باید به متخصص اعصاب و روان و یا دکتر متخصص روانشناسی مراجعه کرد تا بررسی‌های دقیق‌تر انجام شود.

علائم مثبت اسکیزوفرنیا کدامند؟

این علائم بر پایه واقعیت نبوده و گاهی اوقات جزو علائم اسکیزوفرنی شدید است، مانند:

۱. هذیان گفتن

باورهای عجیب و غریبی هستند که ریشه در واقعیت نداشته و شخص حتی پس از روبرو شدن با حقایق نیز از آنها دست بر‌نخواهد‌داشت. به عنوان مثال، فرد مبتلا از این هذیان که افراد دیگر می‌توانند افکار او را بشنوند، یا اینکه او خدا یا شیطان است، یا افرادی هستند که افکار خود را در سر فرد می‌گذارند یا علیه او نقشه می‌کشند، رنج می‌برد. هذیان در اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دیده‌می‌شود.

علائم مثبت اسکیزوفرنیا کدامند؟
هذیان در اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دیده‌می‌شود.

۲. توهم و ادراک های غیر واقعی

شامل درک احساساتی است که واقعی نیستند. شنیدن صداها شایع‌ترین توهم در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است. این صداها ممکن است در مورد رفتار فرد، توهین و بی‌احترامی به فرد یا دادن دستورات باشند. انواع دیگر توهم‌ها که نادر است شامل دیدن چیزهایی که وجود ندارد، بوهای عجیب و غریب، طعم و مزه عجیب در دهان شما و احساس اینکه روی پوست شما چیزی وجود دارد، حتی اگر هیچ چیز بدن شما را لمس نکند است.

۳. کاتاتونیا (Catatonia)

شرایطی که در آن شخص به لحاظ جسمی در یک وضعیت خاص به صورت طولانی مدت ثابت می‌شود و اصطلاحا مانند مجسمه می‌شود. علائم آشفته اختلال شخصیت اسکیزوفرنی نوعی علامت مثبت است که نشان‌دهنده عدم توانایی آن فرد در تفکر واضح و عدم پاسخ‌دهی مناسب است. نمونه‌هایی از این علائم آشفته عبارت‌اند از:

  • صحبت کردن درقالب جملات بی‌معنی یا استفاده از اصطلاحات بی‌ربط که باعث می‌شود فرد برای برقراری ارتباط یا مشارکت در گفتگو دچار مشکل شود.
  • تغییر سریع از یک تفکر به تفکری دیگر بدون ارتباطی آشکار یا منطقی بین آنها
  • حرکت آهسته
  • عدم توانایی در تصمیم‌گیری
  • تغییر شخصیت
  • نوشتن بیش از حد اما بدون معنی
  • فراموش کردن یا از دست دادن چیزها
  • تکرار یکسری حرکات یا رفتارها، مانند قدم‌زدن یا پیاده‌روی در دایره

علائم منفی اسکیزوفرنیا چیست؟

کلمه منفی به معنای «بد» نیست، بلکه نشان‌دهنده کاهش یا عدم توانایی عملکرد به طور معمول و طبیعی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است. علائم منفی اسکیزوفرنی عبارت‌اند از:

  • فقدان احساس یا محدود‌بودن احساسات فرد (ممکن فرد تماس چشم نداشته‌باشد، حالت صورت را تغییر ندهد یا به صورت یکنواخت صحبت‌کند).
  • صرف نظر کردن از خانواده، دوستان و کاهش فعالیت‌های اجتماعی
  • کاهش انرژی (علائم جسمی اسکیزوفرنی)
  • کم صحبت‌کردن
  • کمبود انگیزه
  • از‌دست‌دادن لذت یا علاقه در زندگی و فعالیت‌های روزمره
  • عادات بهداشتی و تغذیه‌ای ضعیف (علائم ظاهری اسکیزوفرنی)

علایم شناختی عبارت‌اند از:

  • عملکرد ضعیف اجرایی (توانایی درک اطلاعات و استفاده از آن برای تصمیم‌گیری)
  • اختلال در تمرکز یا توجه‌کردن
  • اشکال در حافظه کاری (توانایی استفاده از اطلاعات بلافاصله پس از یادگیری آن مختل می‌شود)
  • عدم آگاهی از علائم شناختی.

علائم می‌تواند در طول زمان بسته به نوع و شدت، در دوره‌های بدتر شدن و بهبودی علائم متفاوت باشد. با این حال برخی از علائم ممکن است همیشه وجود داشته‌باشند. اسکیزوفرنی در کودکان و افراد بالای ۴۵ سال شایع نبوده و به صورت نادری دیده‌می‌شود.

علائم منفی اسکیزوفرنیا چیست؟
علائم می‌تواند در طول زمان بسته به نوع و شدت، در دوره‌های بدتر شدن و بهبودی علائم متفاوت باشد.

علائم اسکیزوفرنی در کودکان چیست؟

علائمی که اسکیزوفرنی در کودکان ایجاد می‌کند، بسیار مشابه علائمی است که در بزرگسالان و بالغین ایجاد می‌کند، اما به علت برقراری ارتباط سخت‌تر با کودکان، تشخیص این بیماری در آنها دشوارتر است. اما علائمی که ممکن است در کودکان شیزوفرنی بروز پیدا کند شامل موارد زیر هستند؛

  • تحریک‌پذیر هستند و به سرعت ناراحت می‌شوند.
  • افسرده و غمگین هستند.
  • احساسات چندانی بروز نمی‌دهند و یا به نادرستی احساسات از خود بروز می‌دهند.
  • ترس‌ها و اضطراب‌های عجیبی از خود بروز می‌دهند.
  • بیش از اندازه شک و تردید نسبت به دیگران بروز می‌دهند.

علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان چیست؟

علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان شبیه به بزرگسالان است، اما ممکن است تشخیص آن دشوارتر باشد. بخشی از آن ممکن است به این دلیل باشد که بعضی از علائم اولیه اسکیزوفرنی در نوجوانان در طول سال‌های نوجوانی به طور معمول دیده‌می‌شود مانند:

  • ترک دوستان و خانواده
  • افت عملکرد در مدرسه
  • مشکلات خواب
  • خلق تحریک پذیر یا افسرده
  • نداشتن انگیزه

در مقایسه با علائم اسکیزوفرنی در بزرگسالان، نوجوانان ممکن است:

  • با احتمال کمتری دچار هذیان می‌شوند.
  • با احتمال بیشتری توهم بینایی دارند.
داروی اسکیزوفرنی چیست؟
داروهای نسل دوم داروهای جدیدتری بوده و به طور کلی نسبت به داروهای نسل اول ترجیح داده‌می‌شود.

علائم اسکیزوفرنی در سالمندان چیست؟

برای جلوگیری از افرایش علایم، درمان روان پریشی سالمندان بسیار مهم است. مهم‌ترین علائم شیزوفرنی در سالمندان شامل موارد زیر است:

  • شنیدن، احساس یا بوییدن چیزهایی که هیچ کس دیگری آنها را تصدیق نمی‌کند
  • احساسات عجیب و غریب از چیزهایی که روی بدنشان حرکت می‌کنند، مانند حشرات یا دست‌ها
  • احساس می‌کنند که تحت تعقیب هستند
  • سخنرانی بی‌نظم دارند.

نشانه های شیزوفرنی یا علائم اسکیزوفرنی خفیف چیست؟

شاید از خود بپرسید که می‌توان اسکیزوفرنی خفیف داشت؟ اگر کسی به اسکیزوفرنی خفیف مبتلا باشد، چه علائمی را تجربه می‌کند؟ به پاسخ این سوال توجه کنید! اگر شما یا نزدیکان شما، شیزوفرنی مرزی داشته‌باشید،‌ علائم اسکیزوفرنی را به طور خفیف تجربه می‌کنید.

گاهی نیز ممکن است که به طور خفیف به اسکیزوفرنی مبتلا باشید و علائم اسکیزوفرنی را به طور نامشخص نشان بدهید. در این موارد معمولا روانپزشک در تشخیص بیماری شما به طور دقیق دچار مشکل می‌شود. در این مواقع بهتر است که به متخصص مراجعه کنید تا در تشخیص اختلال شما کمک‌های حرفه‌ای به شما بشود.

برای بررسی علائم شیزوفرنی چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اکنون علائم اسکیزوفرنی را می‌دانید. هم علامت‌های مثبت آن را می‌شناسید و هم با علامت‌های منفی آن آشنایی دارید. همچنین علائم شایع این بیماری را هم برای شما توضیح دادیم. اگر این علائم را در خود و یا نزدیکان خود مشاهده کردید، معطل نکنید. می‌توانید بلافاصله به دکتر مراجعه کنید.

دقت کنید که اصلی‌ترین و شایع‌ترین علامتی که ممکن است در اسکیزوفرنی وجود داشته‌باشد، توهم و هذیان است. فرد مواردی را احساس می‌کند (می‌بیند، می‌شنود و یا لمس می‌کند) که وجود ندارند.

بهترین راه جلوگیری از عوارض اسکیزوفرنی چیه؟

همین الان از متخصص مشاوره بگیر.

انواع روان پریشی یا شیزوفرنی کدامند؟

اسکیزوفرنی یکی از انواع بیماری‌های روانی است که انواع مختلفی دارد. از انواع این اسکیزوفرنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛

  • روان گسیختگی پارانوئید: یکی از انواع شایع این بیماری، اسکیزوفرنی پارانوئید است. این نوع با توهمات تعقیب و گریز و توهمات شنوایی همراه است.
  • اسکیزوفرنی هبه فرنیک: نوع دیگری از اسکیزوفرنی است که در آن فرد در اوایل جوانی و اواخر نوجوانی به آن دچار می‌شود و فرد آشفتگی فکری دارد.
  • روان گسیختگی کاتاتونی: از انواع دیگر است که به طور حاد خود را نشان می‌دهد و علائم آن در ۲۰ تا ۳۰ سالگی خود را نشان می‌دهد.
  • اسکیزوفرنی تمایزنیافته: از انواعی است که دیگر در اصطلاحات پزشکی و روانپزشکی پذیرفته نیست و معمولا در طبقه‌بندی‌ها قرار نمی‌گیرد. علائم این اختلال شامل توهمات و رفتارهای کاتاتونیک است.
  • اسکیزوفرنی باقیمانده: این نوع از اسکیزوفرنی فاز آخر اسکیزوفرنی است که توهم و هذیانی وجود ندارد.
  • اسکیزوفرنی ساده: این نوع اسکیزوفرنی از انواع غیرشایع است و بیمار علائم منفی اسکیزوفرنی را تجربه می‌کند.
  • اسکیزوفرنی طبقه‌بندی نشده: همان اسکیزوفرنی تمایزنیافته است.

متن انگلیسی:
«It is difficult to know the number of people who experience psychosis. Studies estimate that between 15 and 100 people out of 100,000 develop psychosis each year.»
ترجمه فارسی:
«تشخیص تعداد افرادی که روان پریشی را تجربه می‌کنند دشوار است. مطالعات تخمین می‌زند که بین ۱۵ تا ۱۰۰ نفر از صد هزار نفر در سال به روان پریشی مبتلا می‌شوند.»

به نقل از سایت

اسکیزوفرنی کاتاتونیایی

اسکیزوفرنی کاتاتونیک وضعیتی است که به دلیل اختلال در توانایی فرد برای تفکر و درک دنیای اطراف شناخته می‌شود. از آنجایی اسکیزوفرنی کاتاتونیایی باعث قطع ارتباط با واقعیت می‌شود، افرادی که این وضعیت را دارند نمی‌توانند تشخیص دهند که چه چیزی واقعی است و چه چیزی نیست. آن‌ها همچنین ممکن است تشخیص ندهند که به این بیماری مبتلا هستند؛ زیرا مغز آن‌ها نمی‌تواند این واقعیت را پردازش کند.

اسکیزوفرنی پارانوئید

اسکیزوفرنی پارانوئید که اکنون پزشکان آن را اسکیزوفرنی پارانویا نیز می‌نامند، شایع‌ترین نمونه از بیماری روانی اسکیزوفرنی است. اسکیزوفرنی نوعی روان‌پریشی است که در آن ذهن بیمار با واقعیت موافق نیست. این اتفاق بر نحوه تفکر و رفتار بیمار تأثیر می‌گذارد و ممکن است رفتارهای ناهنجار و خطرناک از خود نشان دهد.

روان گسیختگی و ازدواج ممکن است؟
همسر این بیماران باید به سلامت خود بیشتر از دیگران اهمیت بدهد.

علل اسکیزوفرنی چیست؟

علت اسکیزوفرنی به طور دقیق مشخص نیست، اما محققان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، مواد شیمیایی موجود در مغز و عوامل محیطی در ایجاد این اختلال نقش دارند. برای مثال شواهد نشان‌می‌دهند که برخی از عوامل محیطی مانند برخی عفونت‌های ویروسی، قرار‌گرفتن در معرض برخی سموم مانند ماریجوانا و شرایط بسیار استرس‌زا ممکن است باعث ایجاد اسکیزوفرنی در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به این بیماری هستند، شود.

اسکیزوفرنی بیشتر هنگامی که بدن در معرض تغییرات هورمونی و فیزیکی قرار‌می‌گیرد، مانند تغییراتی که در طول سال‌های نوجوانی و جوانی رخ‌می‌دهد، دیده‌می‌شود. اسکیزوفرنی می‌تواند به صورت خانوادگی دیده شود، بدین معنی که احتمال ابتلا در فرزندانی که والدینشان مبتلا به شیزوفرنی هستند، بیش‌تر است.

مشکلات مربوط به برخی از مواد شیمیایی طبیعی مغز، از جمله انتقال‌دهنده‌های عصبی به نام دوپامین و گلوتامات، ممکن است در اسکیزوفرنی نقش داشته‌باشند. مطالعات تصویری از مغز تفاوت در ساختار و عملکرد مغز و سیستم عصبی مرکزی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی را نشان‌می‌دهد. با این حال، این نوع اختلال در تمام افراد مبتلا به اسکیزوفرنیا دیده‌نمی‌شود در حالیکه محققان درباره اهمیت این تغییرات مطمئن نیستند، با این حال نشان‌می‌دهند که شیزوفرنی یک بیماری مغزی است. یکی از احتمالات این است که بروز روان گسیختگی از تاثیرات قرص ال اس دی است.

متن انگلیسی:
«The exact causes of schizophrenia are unknown. Research suggests a combination of physical, genetic, psychological and environmental factors can make a person more likely to develop the condition. Some people may be prone to schizophrenia, and a stressful or emotional life event might trigger a psychotic episode.»
ترجمه فارسی:
«علل دقیق شیزوفرنی ناشناخته است. تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل فیزیکی، ژنتیکی، روان‌شناختی و محیطی می‌تواند احتمال ابتلای فرد به این بیماری را افزایش دهد. برخی از افراد ممکن است مستعد ابتلا به روان گسیختگی باشند و یک رویداد استرس زا یا احساسی در زندگی باعث بروز یک دوره روان پریشی شود.»

به نقل از سایت nhs.uk

تشخیص اسکیزوفرنی (از کجا بفهمیم اسکیزوفرنی داریم؟)

اسکیزوفرنی شامل طیفی از مشکلات در تفکر (شناخت)، رفتار و احساسات است. علائم و نشانه‌ها ممکن است متفاوت باشد، اما معمولاً شامل هذیان، توهم یا گفتار نامنظم است و منعکس کننده یک اختلال در توانایی عملکرد است.

برخی افراد ممکن است دچار سندروم آسپرگر باشند و به اشتباه آن را شیزوفرنی تلقی کنند در حالی که در سندرم آسپرگر فرد مشکل برقرار ارتباط و تعاملات اجتماعی را دارد.

تشخیص شیزوفرنی شامل رد‌کردن سایر اختلالات روانی و تعیین اینکه علائم به علت سوء مصرف مواد، دارو یا وضعیت پزشکی نیستند، است. روش بررسی بیماری اسکیزوفرنی ممکن است از راه‌های زیر انجام‌شود:

۱. معاینه فیزیکی

ممکن است برای کمک به رد‌کردن سایر مشکلات دیگر که باعث ایجاد چنین علائمی می‌شوند و همچنین بررسی هر گونه عوارض مرتبط با آن انجام‌شود.

۲. تست اسکیزوفرنی

این روش شامل آزمایشاتی است که برای رد‌کردن بیماری‌هایی با علائم مشابه و غربالگری برای الکل و مواد مخدر کمک می‌کند. پزشک همچنین ممکن است مطالعات تصویربرداری مانند MRI یا سی‌تی‌اسکن را درخواست‌کند.

معیارهای تشخیص اسکیزوفرنیا چیست؟
یک روانپزشک یا روانشناس می‌تواند از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشرشده‌است استفاده‌کند.

۳. ارزیابی روانپزشکی

یک روانپزشک یا روانشناس وضعیت روحی را با مشاهده ظاهر و رفتار و بررسی افکار، احساسات، توهمات، هذیان، مصرف مواد و پتانسیل خشونت یا خودکشی بررسی می‌کند. در این روش همچنین تاریخچه خانوادگی و شخصی فرد نیز بررسی می‌شود.

۴. معیارهای تشخیص اسکیزوفرنیا

یک روانپزشک یا روانشناس می‌تواند از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشرشده‌است استفاده‌کند. تست ام ام پی آی (تست شخصیت شناسی)، تست آنلاین روان پریشی برای بررسی خصوصیات افراد روان پریش نیز کاربرد دارد. در این مورد، مشاوره تلفنی دکتر اعصاب و روان در سایت دکترتو نیز می‌تواند کاربرد مشابه را داشته باشد.

درمان اسکیزوفرنی چیست؟

راههای درمان بیماری روان گسیختگی چیست؟ هدف از درمان اسکیزوفرنی کاهش علائم و کاهش احتمال عود و بازگشت بیماری است. با این حال اسکیزوفرنی نیاز به درمان طولانی مدت دارد، حتی زمانی که علائم فروکش کرده‌‌اند. درمان با داروها و درمان روانی و اجتماعی می‌تواند به کنترل بیماری کمک‌کند. در بعضی موارد نیز ممکن‌است نیاز به بستری داشته‌باشد. درمان اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی ممکن است شامل موارد متعدد باشد.

هنگامی که جنون فرد فروکش می‌کند، علاوه بر ادامه درمان دارویی، مداخلات روانشناختی و اجتماعی (روانی و اجتماعی) مهم هستند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

انواع روش درمانی روان گسیختگیتوضیحات
درمان فردیروان درمانی ممکن است به طبیعی کردن الگوهای فکری فرد کمک کند. همچنین یادگیری برای مقابله با استرس و شناسایی علائم هشدار دهنده اولیه عود می‌تواند به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند تا بیماری خود را مدیریت کنند.
آموزش مهارت‌های اجتماعیبر بهبود ارتباطات و تعاملات اجتماعی و بهبود توانایی شرکت در فعالیت‌های روزانه تمرکز می‌کند.
خانواده درمانیحمایت و آموزش را برای خانواده‌هایی که در مورد اسکیزوفرنی زندگی می‌کنند، فراهم می‌کند. همچنین از مشاوره ژنتیک اسکیزوفرنی و مشاوره خانواده برای بیماران بهره می‌برد.
توانبخشی حرفه‌ای و حمایت از اشتغالدر کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی برای آماده‌سازی، پیدا‌کردن و حفظ شغل تمرکز دارد. اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نیاز به نوعی حمایت روزانه زندگی دارند. بسیاری از جوامع برنامه‌هایی برای کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی با مشاغل، مسکن، گروه‌های خودیاری و شرایط بحرانی دارند. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌توانند بیماری خود را کنترل‌کنند.
مداخلات روانی – اجتماعی و تاثیرات آن بر شیزوفرنی

اسکیزوفرنی و ازدواج امکان پذیر هستند؟

شاید یکی از مهم‌ترین مواردی که برای بیماران اسکیزوفرنی یا روان گسیختگی ایجاد ترس و اضطراب کند، ازدواج و تشکیل زندگی است. از بزرگ‌ترین مشکلاتی که ارتباط برقرار کردن با افراد مبتلا به بیماری روان‌پریشی وجود دارد، این است که تمایل به برقراری ارتباط ندارند. حتی اگر این تمایل را داشته‌باشند، به سختی می‌توانند ارتباط برقرار کنند، چون به هذیان و توهم مبتلا هستند.
احساسات واقعی این افراد دچار اختلال است و بیشتر احساسات غیرواقعی دارند. از طرفی فردی که به بیماری شیزوفرنی مبتلا است ممکن است در روابط جنسی نیز مشکلات جدی را تجربه کند. اما این افراد هم مانند تمامی افراد دیگر، نیاز به عاطفه و روابط جنسی دارند.

در صورتی‌که بیمار و همسر او تحت نظر پزشک باشند، می‌توان برای آنها ازدواج مناسبی را در نظر داشت. البته تاکید می‌کنیم که مدارا با این بیماران از شروط اصلی موفقیت در ازدواج است. همچنین همسر این بیماران باید به سلامت خود بیشتر از دیگران اهمیت بدهد. مصرف داروهای درمان‌کننده‌ اسکیزوفرنی ممکن است که باعث اختلاا نعوظ شود. بنابراین باید شیزوفرنی و ازدواج تحت نظر دکتر باشند.

تا دیر نشده برای بهبود بیماری اسکیزوفرنی اقدام کن!

عوارض اسکیزوفرنی چیست؟

اسکیزوفرنی درمان‌نشده می‌تواند منجر به مشکلات شدیدی شده و در هر زمینه زندگی تاثیر گذارد. عوارض ناشی از اسکیزوفرنیا ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • خودکشی، تلاش برای خودکشی و انتخاب روش خودکشی (خیلی از افراد مبتلا این فکر را در سر دارند که چگونه خود کشی کنیم!)
  • آسیب‌زدن به خود
  • اختلال اضطراب
  • اختلال وسواسی اجباری (OCD)
  • افسردگی
  • سوء‌استفاده از الکل یا داروهای دیگر، از جمله تنباکو
  • ناتوانی در کار یا حضور در مدرسه
  • مسائل حقوقی و مالی و بی خانمانی
  • انزوای اجتماعی
  • مشکلات بهداشتی و پزشکی
  • قربانی شدن
  • رفتار تهاجمی، اگر چه غیرمعمول است.

خطرات بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

اگر چه علت دقیق شیزوفرنی شناخته‌شده نیست، اما به نظر می‌رسد برخی عوامل، خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش‌می‌دهند، از جمله:

  • سابقه خانوادگی اسکیزوفرنیا
  • افزایش فعالیت سیستم ایمنی، از جمله التهاب یا بیماری‌های خود ایمنی
  • سن بالای پدر
  • برخی عوارض بارداری و زایمان، مانند سوء‌تغذیه و یا قرار‌گرفتن در معرض سموم یا ویروس‌هایی که ممکن است بر پیشرفت مغز تاثیر بگذارد.
  • مصرف داروهای تغییر‌دهنده ذهن (روان‌درمانی یا روانگردان) در طول سال‌های نوجوان و بزرگسالی

عوارض داروهای اسکیزوفرنی چیست؟

برخی از عوارض داروهای اسکیزوفرنی شامل موارد زیر هستند؛

  • ممکن است که در هنگام تغییر پوزیشن (مثلا از حالت ایستاده به حالت نشسته و یا برعکس تغییر حالت دادن) سرگیجه می‌گیرند.
  • ممکن است که بر روی بینایی شما تاثیر بگذارند. یکی از اثرات این داروها بر روی بینایی تار کردن دید است.
  • خشکی دهان از عوارض شایع این داروها است.
  • ممکن است که فرد به تپش قلب یا حملات شیزوفرنی دچار شود. حساسیت به نور و خورشید از عوارض دیگر این داروها است.
  • در مواردی ممکن است که ضایعات پوستی و یا دانه‌های قرمز بر روی پوست ایجاد شود.
  • برای خانم‌هایی که از داروهای اسکیزوفرنی استفاده می‌کنند ممکن است که اختلال در پریود ایجاد شود.
عوارض داروهای اسکیزوفرنی چیست؟
برای خانم‌هایی که از داروهای اسکیزوفرنی استفاده می‌کنند ممکن است که اختلال در پریود ایجاد شود.

آیا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی خطرناک هستند؟

کتاب‌ها و فیلم‌های محبوب اغلب افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و سایر بیماری‌های روانی را خطرناک و خشونت آمیز توصیف می‌کنند. در حالی که غالبا این توصیف درست نیست. اکثر افراد مبتلا به شیزوفرنی خشونتی ندارند و به طور معمول ترجیح می‌دهند که به حال خود بوده و تنها بمانند. با این حال، در بعضی موارد، افراد مبتلا به بیماری روانی ممکن است در رفتارهای خطرناک یا خشونت آمیز قرار گیرند که عموما به دلیل جنون یا به دلیل ترس آن‌ها از احساس تهدید به محیط اطراف آن‌ها است.

این وضعیت‌ها ممکن است هنگام استفاده از مواد مخدر یا الکل تشدید شود. از سوی دیگر، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌توانند برای خود ایجاد خطر کنند. خودکشی یکی از علل مرگ زودرس در افراد مبتلا به شیزوفرنی است.

راه پیشگیری از اسکیزوفرنی چیست؟

راه مطمئن برای پیشگیری از بیماری شیزوفرنی وجود ندارد، اما پیگیری برنامه درمان و انجام انواع تست های شخصیت شناسی در کنار مشاور، می‌تواند به پیشگیری از عود یا بدتر شدن علائم کمک‌کند. علاوه بر این، محققان امیدوارند که اطلاع بیشتر در مورد عوامل خطر اسکیزوفرنیا منجر به تشخیص و درمان زودتر می‌شود. با این حال، تشخیص و درمان اولیه می‌تواند به پیشگیری یا کاهش عود و پریشانی‌های مکرر و کمک به کاهش اختلال در زندگی، خانواده و روابط فرد کمک‌کند.

اینفوگرافی علائم اسکیزوفرنی
علائم اسکیزوفرنی چیست؟

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

افراد مبتلا به اسکیزوفرنیا اغلب آگاهی ندارند که مشکلات آنها ناشی از یک اختلال روانی است و به مراقبت پزشکی نیاز دارد. بنابراین اغلب به خانواده یا دوستان آنها بستگی دارد که آنها را کمک کنند. بنابراین اگر کسی را می‌شناسید که ممکن است علائم اسکیزوفرنی داشته باشد، درمورد نگرانی‌های خود با او صحبت کنید. اگر چه شما نمی توانید کسی را مجبور کنید تا به صورت حرفه ای او را کمک کنید، اما می‌توانید او را تشویق و حمایت کنید یا اینکه کمک کنید تا یک روانپزشک خوب یا بهترین روانشناس را پیدا کند. برای دریافت مشاوره آنلاین از مشاوره آنلاین دکتر روانپزشک یا مشاوره آنلاین روانشناس در دکترتو کمک بگیرید.

در برخی موارد ممکن است نیاز به بستری فوری باشد. توجه داشته‌باشید که افکار و رفتار خودکشی در بین افراد مبتلا به اسکیزوفرنی رایج است. اگر در نزدیکی خود فردی می‌بینید که در معرض خطر ابتلا به خودکشی قرار گرفته است یا اقدام به خودکشی کرده‌است، مطمئن شوید که کسی مراقب آن فرد است سپس با شماره ۱۱۵ بلافاصله تماس بگیرید یا اگر فکر می‌کنید که می‌توانید این کار را با خیال راحت انجام دهید، خودتان فرد را به نزدیک‌ترین اورژانس بیمارستان برسانید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

روان گسیختگی یک اختلال مغزی است که بر روی فکر، احساس و ادراک فرد تاثیر می‌گذارد. علائم اصلی اسکیزوفرنی، نشانه‌های جنون مانند توهم شنوایی و هذیان (باورهای نادرست و دروغین) است.

اسکیزوفرنی و شیزوفرنی هر دو یک کلمه و با دو تلفظ هستند.

با وجود اینکه همچنان امکان این وجود دارد که یک بیمار اسکیزوفرنی هم بتواند مانند افراد عادی زندگی کند، اما در بیشتر موارد، طول عمر افرادی که به اسکیزوفرنی مبتلا هستند بین ۱۵ تا ۲۵ سال کاهش پیدا می‌کند. مشکلی که در رابطه با بیماران شیزوفرنی وجود دارد این است که این بیماران معمولا بیشتر از افراد عادی در معرض عواملی که باعث مرگ می‌شوند قرار می‌گیرند. یکی از ساده‌ترین این دلایل، سیگار کشیدن است که در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر است.

۲۴ می روز جهانی اختلال اسکیزوفرنی است.

۱۵ نفر از افراد مشهوری که به شیزوفرنی مبتلا بوده‌اند شامل اسامی زیر هستند؛
ادوارد انیشتین
اندی گورام
لیونل آلدریج
سید بارت
زلدا فیتزجرالد
تام هارل
جان کرواک
وینسنت ون گوگ
برایان ویلسون
ادوارد مونک
ویرجینیا وولف
جان نش
ادگار آلن پو
مگان فاکس
ژن تیرنی

خیر. تنها برخی از انواع بیماری روان گسیختگی ممکن است به طور کامل درمان شوند.

اسکیزوفرنی با توهم و هذیان مشخص می‌شود، در حالی که اختلال شخصیت اسکیزوتایپی معمولاً علائمی مانند پارانویا، الگوهای گفتاری عجیب و غریب و رفتارهای غیرعادی را شامل می‌شود.

متداول‌ترین درمان غیردارویی شیزوفرنی شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان شناختی، آموزش روانی، مهارت‌های اجتماعی و مقابله‌ای، مداخلات خانوادگی و درمان اجتماعی قاطعانه (ACT) یا مدیریت موردی هستند.

کوتیاپین، سروکل، اولانزاپین، زیپراسیدون، پالیپریدون، آریپیپرازول و کلوزاپین از داروهای روان گسیختگی هستند.

برخی افراد تصور می‌کنند اسکیزوفرنی خطرناک ترین بیماری روانی بوده و این بیماری ارثی است اما تصور نمی‌شود هیچ ژنی مسئول این بیماری باشد.

اسکیزوفرنی و اختلال اسکیزوافکتیو دو وضعیت روانپزشکی مجزا هستند که به عنوان دو سیستم تشخیصی مجزا باقی می‌مانند. اختلال اسکیزوافکتیو بر اساس وجود علائم خلقی برجسته، از اسکیزوفرنی متمایز می‌شود.

اختلال دوقطبی باعث تغییر در خلق و خو، سطح انرژی و تفکر می‌شود. اسکیزوفرنی باعث می‌شود فرد ارتباط خود را با واقعیت از دست بدهد.

این دو بیماری علائم مشابهی مانند کناره گیری از دیگران و ترجیح دادن انزوا دارند. با این حال، افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید معمولاً از توهم رنج نمی‌برند در صورتی‌که این مورد یکی از ویژگی‌های کلیدی اسکیزوفرنی است.

بریلاروکسازین جدیدترین تثبیت کننده دوپامین و سروتونین است که روی گیرنده‌های دوپامین و سروتونین تأثیر می گذارد و به بهبود شیزوفرنی کمک می‌کند.

امتیاز شما به مقاله:
(4.2از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره اسکیزوفرنی

  1. مبینا گفت:

    سلام خسته نباشین .
    من اسکیزویید دارم . اینکه بخوام با کسی حس دوستانه ای رو تجربه کنم خیلی واسم مشکله . همیشه بین خودم و بقیه فاصله ایجاد میکنم و از ته دلم انگار از این فاصله لذت میبرم و اگه احساس کنم طرف مقابلم سعی میکنه نزدیک بشه مثلا سر شوخی رو باز کنه ناخوداگاه پرخاشگر میشم
    همیشه جدی و خشک هستم . برای همه چی برنامه ریزی میکنم . خیلی منفی باف هستم و به نظم خیلی اهمیت میدم .
    گاهی با خودم حس میکنم زیادی سخت میگیرم و دست خودم نیست .
    میخواستم بدونم کتابی هست که به من کمک کنه انعطاف پذیر تر باشم ؟ هم نسبت به روابط اجتمایی هم نسبت به خودم .

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ویژگی اسکیزویید با اختلال اسکیزویید متفاوت است
      ابتدا باید بین این دو تفاوت قائل شد
      در صورت وجود اختلال نیاز به درمان دارید
      https://doctoreto.com/doctors/telehealth/speciality/psychologist

      1. مبینا گفت:

        ممنونم

        1. همیار دکترِتو گفت:

          سپاس از همراهی شما.

  2. عسل گفت:

    سلام . خسته نباشید .
    دختر ۱۹ ساله ام . دکتر یه مدت پیش تشخیص داد که من اسکیزویید دارم .
    من از نظر جنسی خیلی نوسان دارم یه مدت میل جنسیم خیلی زیاد بود ، یه هفته بعد احساس میکردم از رابطه جنسی متنفرم چون احساس میکردم مفعول بودن خیلی اشتباهه ولی تا حالا هیچوقت تا حالا دلم نخواسته پسر باشم و جنسیتمو دوست دارم . یه مدت بعد تمایلات اوروفیلی و خشونت آمیز رو تو ذهنم تجسم میکردم . در صورتی که از آسیب رسوندن به خودم یا طرف مقابلم خوشم نمیاد . یه مدت بعد همجنسگرایی رو تصور کردم در صورتی که واقعا میدونم اینکار اشتباهه و اصلا علاقه ای ندارم و تا اون لحظه اصلا به همچین چیزی فکر نکرده بودم ‌دختری که تصور می‌کردم مثل خودم اسکیزویید داشت نسبت به من خیلی ظریف بود . من خیلی فکر کردم که دلیل این رفتار هام چی هست . انگار رفتارهایی که عموم مردم بد میدونن به من یه حس هیجان منتقل میکنه انگار که شبیه بقیه نیستم و وقتی میفهمم با بقیه فاصله دارم حس بهتری دارم . اما در کل میدونم این تفکر ها اشتباه هستن .
    حالا هم یه مدته میل جنسی معمولی دارم و از رابطه طبیعی و سالم خوشم میاد .
    بنظر شما این رفتارای من ممکنه یه اختلال جنسی باشه یا اینکه ناشی از اسکیزویید هست ؟
    ممنونم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اسکیزویید لزوما اختلال نیست بلکه ممکن است جزیی از ویژگی رفتاری باشد
      همه موارد فوق فانتزی ذهنی است
      رفتار های عملی شما کاملا طبیعی است

      1. عسل گفت:

        از کمکتون ممنونم خیلی سردرگم بودم .

        1. همیارِ دکترِتو گفت:

          سلام
          تندرست باشید

  3. همیارِ دکترِتو گفت:

    سپاس از مطالب ارزنده شما

  4. خاطره گفت:

    سلام خسته نباشید . دختر ۱۹ ساله ام
    من یه مدت مجبور بودم بخاطر حساسیت خیلی شدید شربت هیدروکسی زین مصرف کنم . هر شب میخوردم . هر چند وقت یه بار با فاصله زمانی کم مجبور بودم آمپولای آرامبخش بزنم .یه مدت بعد یه شیشه هیدروکسی زین رو تموم کردم . اوین شبی که سعی کردم بدون خوردن این شربت بخوابم حس عجیبی داشتم . حس میکردم یه نفر یه جا تو خونه قایم شده و نگام میکنه و همش خاطرات بدم میومد تو ذهنم . فردا شبش بدتر هم شدم . بین خواب و بیداری بودم صدای یه زن رو شنیدم اسممو صدا کرد . خیلی واضح شنیدم حتی نفسش رو روی گوشم حس کردم . بعد از اون بازم شربتو خوردم ولی یواش یواش مصرفشو کم کردم یه ساله که اصلا نخوردم .
    کلا این شربت ها ممکنه اسکیزوفرنی بوجود بیارن ؟ یا احتمالشو بالا ببرن ؟ من فقط دو یا سه دفعه توهم داشتم همون لحظه ولی بعدش دیگه تکرار نشد

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      این علایم لزوما به معنای شیزوفرنی نیست
      ولی بهتر است به پزشک مراجعه کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/psychiatrist

  5. امید اختری آزاد گفت:

    سلام ببخشید من ۱۷ سالمه دچار وسواس فکری شدم
    نمی تونم کنترلش کنم و چیزی که مهم هست من دچار بی اختیاری خنده می شم و مورد تمسخر قرار می گیرم و بعضی وقت ها توی خواب دچار وحشت زدگی می شم
    و اینکه کاملا غیر ارادی هست به طوری که پشیمان می شم و من کلاسم یازدهم هستم می خواستم بدونم درمانی داره باتشکر

  6. بی نام گفت:

    سلام من ۱۲ سالم هست ۵ یا ۶ ماهی است که صحنه های عجیب میبینم که میدونم متعلق به زندگی من نیست مثلا یه مردی رو میبینم که چاقو خورده و مرده و زنی رو میبینم که از ساختمان پرتش میکنن پایین صدای جیغ اون زنه توی سر منه یا یکی هی توی سرم حرف میزنه مثلا میگه برو بشین اگه جواب نمیدم هی تکرار میکنه تا میرم میشینم وقتی جوابشو دادم ساکت میشه اما بعد ۱۰ دقیقه دوباره یه حرف دیگه میرنه نمیتونم عصبانیت مو کنترل کنم حافظه م هم خیلی ضعیف شده ایا این اسیکزوفرنی هست؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      اختلالات روانپزشکی طیف وسیعی دارد و ممکنه علایم مشترک بین اختلالات باشد. تشخیص نوع اختلال و درمان توسط متخصص روانپزشکی صورت می گیرد. توصیه می شود از این لینک نوبت متخصص روانپزشکی گرفته و برای درمان مراجعه کنید.
      دکتر روانپزشک

  7. علیرضا کرباسی گفت:

    باسلام۰پسردارم که مدتی میگفت صداهایی در سر می‌شنوم و ثروت زیادی داشتم از من دزدیده شده۰یا من همه کاره دنیا هستم ۰دگتر داروی هالو پیریدول بیپیریدن و آمپول ریسپریدون تجویز کردند۰آمپول خیلی خوب بود ولی قرصها عوارض داشت و دارو را قطع کرد ۰دوباره همین دارو تجویز شد براثر یه تهمت به ریخت و دیگه اصلا دارو نخورد ۰الان شروع کرده حرکاتی در میاره وبایکی صحبت میکنه ومیخنده۰کلا از رفتن به دکتر هم امتناع میکنه ۰در ضمن خیلی بی حال وتنبل شده ۰به نظافت اهمیت نمیده۰حرف کم میزنه ۰وهمیشه میگه خودم نمیخوام این طور باشم ۰چیکار کنم بیاد دگتر ۰و راهنمایی۰باتشکر از شما۰