معرفی روش هایی برای کاهش درد زایمان

آنچه در این مقاله می‌خوانید

روش های مختلفی برای کاهش درد زایمان وجود دارد. از جمله می‌توان به ماساژ، تنفس عمیق، روغن درمانی، کمپرس گرم، رابطه جنسی و استفاده از داروهای بی‌حسی و آرام بخش اشاره کرد. پزشک با توجه به شرایط شما ممکن است هر یک از این روش‌ها را پیشنهاد دهد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 9 دقیقه
کاهش درد زایمان

کاهش درد زایمان یکی از چالش‌های مهم زنان باردار است. برای زایمان طبیعی راحت انواع مختلفی از روش‌های کاهش درد وجود دارد. برخی روش‌ها پزشکی بوده و با دارو انجام می‌شوند و برخی دیگر غیر پزشکی بوده و خودتان می‌توانید آن کارها را انجام دهید. اگر شما هم نگران درد زایمان هستید، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که انواع روش های بدون دارو و با دارو برای کم کردن درد زایمان چیست؟ آیا تغذیه و ورزش در درد زایمان تاثیری دارند؟ پزشک از کدام داروها برای کاهش درد استفاده می‌کند؟ ماساژ یا گرما چه تاثیری روی درد دارد و چگونه می‌توان از طب سنتی برای این مشکل استفاده کرد؟

درصورتی‌که نگران درد زایمان هستید و می‌خواهید با روشی این درد را کمتر کنید، بهتر است از ابتدای بارداری در این مورد با متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی صحبت کنید. پزشک بهترین روش‌ها را به شما معرفی می‌کند. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو به صورت حضوری، تلفنی یا آنلاین با این پزشکان در ارتباط باشید.

روش های کاهش درد زایمان چیست؟

قبل از زایمان به دلیل افزایش فشار به دهانه رحم و انقباضات ماهیچه‌های رحم درد زایمان شروع شده و در حین زایمان تشدید می‌شود. شما ممکن است در شکم، کمر یا کشاله ران گرفتگی و درد احساس کنید. برخی زنان باردار در قسمت پهلو هم درد دارند. زمانی که نوزاد به سمت کانال زایمان حرکت می‌کند، کشیدگی واژن بیشتر شده و ممکن است سر نوزاد به مثانه و روده هم فشار وارد کند.

درد و انقباضات زایمان با نزدیک شدن به زمان زایمان بیشتر شده و فاصله انقباضات کمتر می‌شود. این شرایط است که درد را گاهی غیر قابل تحمل می‌کند.

درد زایمان به شرایط مختلفی بستگی دارد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در زایمان طبیعی سخت ممکن است درد بیش از حد زیاد شود. حتی ممکن است زایمان اول و دوم شما میزان درد متفاوتی داشته باشند.

روش های مختلفی برای کاهش درد زایمان وجود دارد که در ادامه آنها را توضیح می‌دهیم. برخی از این روش‌ها باید در طول بارداری رعایت شوند و برخی دیگر در زمان زایمان کاربرد دارند.

کاهش درد زایمان طبیعی بدون دارو

برخی روش های کاهش درد زایمان غیر پزشکی و بدون دارو هستند. شما می‌توانید هنگام زایمان یا در طول بارداری از این روش‌ها استفاده کنید.

۱. هیپنوتیزم

هیپنوتیزم و روش‌های مشابه به کاهش استرس و اضطراب زایمان کمک می‌کنند. در نتیجه روند زایمان آسان‌تر می‌شود. البته در مورد کاهش درد در طول زایمان شواهد کافی وجود ندارد. اما می‌توانید در طول این روند از هیپنوتیزم استفاده کنید.

ورزش در بارداری می‌تواند به کاهش درد زایمان و آمادگی بیشتر بدن کمک کند.
ورزش در بارداری می‌تواند به کاهش درد زایمان و آمادگی بیشتر بدن کمک کند.

۲. کاهش درد زایمان طبیعی با ورزش

ورزش در بارداری به تقویت عضلات کمک می‌کند و بدن برای استرس زایمان آماده می‌شود. باید در مورد نحوه ورزش با پزشک خود صحبت کنید. پزشک برنامه ورزشی ایمنی به شما معرفی می‌کند. در ورزش نباید زیاده‌روی کنید. زیرا ممکن است به شما و جنین فشار وارد شود. همچنین ورزش در بارداری به استقامت شما کمک می‌کند. برخی مواقع زایمان طبیعی طولانی شده و استقامت بالا در تحمل زایمان تاثیر زیادی دارد.

۳. تمرینات کگل

تمرینات کگل و ورزش کف لگن کمک می‌کنند که زایمان راحت‌تری داشته باشید. در این تمرینات باید ماهیچه‌های اطراف واژن مانند زمانی که می‌خواهید ادرار خود را متوقف کنید، منقبض شوند. در طول بارداری این تمرین را هر روز چندین بار تکرار کنید. هر بار حدود ۳ ثانیه عضلات را سفت کنید. این تمرین عضلات را تقویت کرده و زایمان آسان‌تر می‌شود. همچنین احتمال بی‌اختیاری ادرار بعد از زایمان هم کاهش پیدا می‌کند.

۴. کلاس آمادگی قبل زایمان

در کلاس‌های آمادگی قبل از زایمان برای کنترل درد تکنیک‌های مختلف آموزش داده می‌شوند. تمرینات کششی در این کلاس‌ها به تقویت عضلات حمایت‌کننده رحم کمک کرده و از تجسم نیز برای تسکین آرامش و کاهش درد استفاده می‌شود.

می‌خوای بدون دارو درد زایمان رو کاهش بدی؟

همین الان با متخصص مشورت کن.

۵. تکنیک لاماز

لاماز نوعی تکنیک درد زایمان است. این روش در آمریکا پرطرف‌دار بوده و زنان باردار برای کاهش درد زایمان طبیعی از آن استفاده می‌کنند. در این تکنیک آموزش داده می‌شود که فرایند زایمان واژینال سالم و طبیعی است. زنان باید تلاش کنند قدرت بالای خود را حفظ کرده و با اطمینان خاطر برای زایمان آماده شوند. در کلاس‌های لاماز از تکنیک‌های آرام‌بخش، تمرین تنفس، حواس‌پرتی از درد زایمان و ماساژ استفاده می‌کنند.

۶. تکنیک برادلی

برادلی تکنیک دیگری است که در کلاس‌های آمادگی قبل زایمان (به ویژه در آمریکا) کاربرد دارد. در این تکنیک همسر باید به عنوان مربی زایمان در طول این عمل مشارکت کند. تلاش در این روش اجتناب از مصرف دارو است. البته ممکن است در شرایط ضروری دارو هم مصرف کنید.

در کلاس‌های برادلی از تکنیک ریلکس کردن، تنفس عمیق، تغذیه سالم و ورزش برای کاهش درد زایمان طبیعی استفاده می‌شود. در این کلاس در مورد موقعیت‌هایی مانند سزارین اورژانسی هم صحبت شده و زنان برای این شرایط آماده می‌شوند.

۷. تنفس صحیح

تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق و آرامش عمیق باعث ارتباط بهتر ذهن و بدن شده و در کم شدن درد زایمان تاثیر دارند. از دهه ۱۹۷۰ از این تکنیک استفاده می‌شود. کلاس‌های یوگا و مدیتیشن محل خوبی برای آموزش این تکنیک‌ها هستند.

۸. طب سوزنی

برخی پزشکان معتقدند طب سوزنی به کاهش درد زایمان کمک می‌کند. تا کنون موردی ثبت نشده است که این طب به مادر یا نوزاد آسیبی وارد کند. حتما باید طب سوزنی را شخص آموزش دیده انجام دهد تا مشکلی برای مادر و جنین به وجود نیاید.

۹. کاهش درد زایمان طبیعی در طب سنتی

در طب سنتی برای کاهش درد زایمان طبیعی راهکارهایی معرفی شده است. یکی از گیاهانی که می‌تواند به کاهش درد کمک کند، زعفران است. این گیاه در طول بارداری توصیه نمی‌شود. اما در اواخر بارداری و نزدیک به زایمان می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

همچنین دمنوش برگ ختمی، شنبلیله، خاکشیر، شاهپسند و رازیانه نیز برای تسکین درد زایمان مفید هستند.

۱۰. کاهش درد زایمان با ماساژ

ماساژ درمانی چیست؟ ماساژ در کاهش درد زایمان طبیعی تاثیر خوبی دارد. در این شرایط حواس از درد زایمان دور شده و گردش خون نیز افزایش پیدا می‌کند. در حین زایمان می‌توان از ماساژ استفاده کرد. ماساژ احساس خوبی ایجاد می‌کند. البته گاهی هم باعث تحریک شده و درد بیشتر می‌شود. حتما قبل از هر عملی با پزشک خود در مورد ماساژ حین زایمان صحبت کنید.

برای کم شدن درد زایمان می‌توانید از همسر خود بخواهید تا ماساژهای لازم را یاد بگیرد.
برای کم شدن درد زایمان می‌توانید از همسر خود بخواهید تا ماساژهای لازم را یاد بگیرد.

۱۱. تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)

این دستگاه دو الکترود دارد که به پوست می‌چسبند. معمولا آن را به قسمت پایین کمر وصل می‌کنند. جریان الکتریکی ضعیفی که از دستگاه به بدن ارسال می‌شود، برای مادر و جنین خطری ندارد. البته در مورد تاثیر این دستگاه روی کاهش درد زایمان شواهد بسیار کمی وجود دارد. اما برخی پزشکان از آن استفاده می‌کنند.

البته دقت داشته باشید که این روش برای همه زنان باردار مناسب نیست. افرادی که دستگاه ضربان‌ساز دارند، نباید از تحریک الکتریکی استفاده کنند. همچنین استفاده از این دستگاه قبل از هفته ۳۷ بارداری اصلا توصیه نمی‌شود.

۱۲. تغذیه مناسب

یکی از دلایل افزایش درد زایمان تغذیه نامناسب است. حتما کالری کافی دریافت کنید و آب به میزان لازم بنوشید. افت قند خون و کم آبی بدن هنگام زایمان باعث احساس ضعف شده و شرایط را دشوار می‌کند. تغذیه در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد.

۱۳. آب درمانی

برخی از بیمارستان‌ها تجهیزات لازم برای دوش کردن قبل زایمان را دارند. حمام آب گرم حس آرامش ایجاد کرده و انقباضات زایمان را قابل تحمل می‌کند. همچنین آب گرم کمردرد را کاهش داده و از این طریق میزان درد کمتر می‌شود. دقت داشته باشید که آب درمانی قبل زایمان با زایمان در آب تفاوت دارد. برای زایمان در آب از تکنیک‌هایی استفاده شده و متخصص یا ماما باید تجربه کافی داشته باشند. اما حمام آب گرم نیاز به آموزش خاصی ندارد.

۱۴. کم کردن نور و صدا

کم کردن نور اتاق و سکوت به تسکین درد کمک می‌کنند. در این شرایط تمرکز شما بیشتر شده و هورمون‌ها بهتر ترشح می‌شوند. در نتیجه از شدت درد زایمان کاسته خواهد شد.

کم شدن نور و صدا تمرکز را افزایش داده و برای زایمان راحت‌تر مناسب است.
کم شدن نور و صدا تمرکز را افزایش داده و برای زایمان راحت‌تر مناسب است.

۱۵. گرما درمانی

استفاده از کمپرس گرم روش دیگری است که برای کاهش درد زایمان استفاده می‌شود. گرما درمانی به بدن کمک می‌کند تا اندورفین به عنوان مسکن طبیعی در بدن آزاد شود. می‌توانید از بطری آب گرم یا حوله گرم روی کمر استفاده کنید.

متن انگلیسی:
 In one Australian study, researchers showed that placing warm packs on the perineum during the stage of labor helped to reduce pain
ترجمه متن:
در یک مطالعه استرالیایی ، محققان نشان دادند که قرار دادن کمپرس گرم روی پرینه در مرحله زایمان به کاهش درد کمک می‌کند.

parents

۱۶. روغن درمانی

یکی از بهترین روغن‌ها که باعث کاهش درد زایمان می‌شود، رایحه روغن مریم گلی است. برخی زنان با استشمام این روغن حس بسیار خوشایندی در طول زایمان داشته‌اند. روغن اسطوخودوس و یاس هم تاثیر خوبی دارند. علاوه بر رایحه درمانی می‌توانید از این روغن‌ها برای ماساژ هم استفاده کنید.

۱۷. رابطه جنسی

رابطه جنسی و ارضا شدن نوعی جهش ذهنی بوده که حس خوبی ایجاد می‌کند. با تحریک کلیتورال در حین زایمان ترشح اکسی توسین افزایش پیدا می‌کند. در مورد پوزیشن سکس در بارداری حتما با پزشک خود مشاوره داشته باشید.

کاهش درد زایمان طبیعی با دارو

در بسیاری از مواقع برای کاهش درد زایمان طبیعی از داروهای مسکن استفاده می‌شود. این داروهای ضد درد گرفتگی را کاهش داده و مادر می‌تواند فقط روی انقباضات رحم تمرکز کند. این داروها شامل موارد زیر می‌شوند.

۱. داروهای مسکن و ضد درد

داروهای مسکن می‌توانند به کاهش درد کمک کنند. این دسته از داروها ارتباطی با داروهای بی حس کننده ندارند. ممکن است دارو به صورت داخل وریدی یا تزریق به عضله تجویز شوند. این داروها روی کل بدن تاثیر دارند. ممکن است باعث بروز علائمی مانند خواب‌آلودگی و حالت تهوع شوند. همچنین برخی از آنها روی جنین تاثیر دارند. به همین دلیل حتما پیش از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید. شما می‌توانید برای ارتباط با متخصص زنان یا متخصص مامایی به صورت حضوری، تلفنی یا آنلاین از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.

۲. بی حسی موضعی

رایج‌ترین دارویی که در زایمان طبیعی برای کاهش درد استفاده می‌شود، داروی بی حس کننده موضعی است. با این روش منطقه خاصی بی‌حس می‌شود. بی حسی موضعی هم در زایمان طبیعی و هم زایمان سزارین کاربرد دارد.

اپیدورال

اپیدورال رایج‌ترین داروی بی حسی موضعی است. با تزریق این دارو ناحیه زیر ناف و دیواره‌های واژن در طول زایمان بی‌حس می‌شوند. مقدار دوز مناسب اپیدورال باید توسط متخصص بیهوشی تعیین شود. میزان انتقال دارو به جنین بسیار کم بوده و به همین دلیل تاثیری روی نوزاد ندارد.

اپیدورال عوارضی هم دارد. این دارو فشار خون را کاهش داده و در ادرار کردن مشکل ایجاد می‌کند. برخی افراد نیز دچار خارش، تورم، حالت تهوع و سردرد می‌شوند.

متن انگلیسی:
The medication may lower your blood pressure, which may slow your baby’s heart rate. To make this less likely, you will be given extra fluids through a tube in your arm (IV line) and may need to lie on your side. Sometimes, your anesthesiologist will give you a medication to maintain your lower blood pressure
ترجمه متن:
این دارو ممکن است فشار خون شما را کاهش دهد که ممکن است ضربان قلب نوزاد را نیز پایین بیاورد. برای اینکه این احتمال کمتر شود، مایعات دیگری از طریق لوله‌ای در بازو به شما داده می‌شود و ممکن است لازم باشد به پهلو دراز بکشید. گاهی اوقات، متخصص بیهوشی برای حفظ فشار خون پایین به شما دارو می‌دهد.

asahq

۳. داروهای آرام بخش

داروی آرام بخش تاثیری روی کاهش درد ندارد، اما استرس را کاهش می‌دهد. گاهی ممکن است پزشک داروی آرام بخش را در کنار داروی مسکن تجویز کند. برخی از این داروها برای مادر و جنین عوارض داشته و در دوره بارداری و زمان زایمان تجویز نمی‌شوند.

گاهی برای کنترل درد زایمان از داروهای آرام بخش استفاده می‌شود.
گاهی برای کنترل درد زایمان از داروهای آرام بخش استفاده می‌شود.

۴. آمپول برای کاهش درد زایمان طبیعی

تمامی داروهای کاهش درد زایمان را پزشک معمولا به صورت داخل وریدی تجویز می‌کند. یکی از آمپول‌های مورد استفاده برای کاهش درد ترکیب پتیدین، دیامورفین، مپتید و رمی فنتانیل است. این داروها مواد افیونی بوده و گیرنده‌های درد را بی‌حس نمی‌کنند؛ بلکه احساس بی‌حسی و کرختی ایجاد می‌کنند. معمولا این آمپول به ران تزریق می‌شود. این داروها ممکن است روی جنین تاثیر داشته باشند و در مادر باعث تنفس کندتر، خواب‌آلودگی و شیردهی سخت‌تر شوند. به همین دلیل بسیاری از پزشکان این داروها را پیشنهاد نمی‌دهند.

۵. استنشاق گاز

زایمان با گاز یکی از روش های کاهش درد زایمان است. در این روش از گاز انتونوکس استفاده می‌شود. این گاز ترکیبی از اکسید نیتروژن (گاز خنده) و اکسیژن است. از این گاز هم هنگام زایمان و هم قبل آن استفاده می‌شود. در برخی زنان باردار این گاز تاثیر بسیار خوبی دارد. اما برخی دیگر دچار خشکی دهان یا حالت تهوع می‌شوند.

کدام داروی کاهش درد زایمان عوارض کمتری دارد؟ از متخصص سوال کن.

برای کاهش درد زایمان طبیعی چه باید بخوریم؟

تغذیه سالم در کاهش درد زایمان طبیعی تاثیر بسیار زیادی دارد. در روزهای آخر بارداری و با شروع انقباضات رحمی خوب است مواد غذایی زیر را در برنامه غذایی خود قرار دهید تا در طول زایمان دچار ضعف و خستگی نشوید.

ماده غذاییفواید آن
آب گوشتپختن گوشت همراه با استخوان باعث افزایش مواد مغذی آن شده و اسیدآمینه‌های لازم به بدن مادر می‌رسد.
سبزیجات با برگ سبزاین دسته از سبزیجات حاوی منیزیم، آهن، روی، کلسیم و ویتامین‌های محلول در چربی هستند.
آجیلمغزها سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب ضروری هستند.
موزحاوی مقدار کمی اسید هیالورونیک گیاهی بوده و همچنین منبع پتاسیم است.
بلغور جو دو سرمنبع کربوهیدرات بوده و به سوخت‌رسانی بدن کمک می‌کند.
بهترین مواد غذایی برای کاهش درد زایمان

روش تحمل درد زایمان طبیعی

درد زایمان طبیعی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برای اینکه بتوانید این درد را کنترل کنید، باید در طول بارداری به تغذیه و ورزش اهمیت دهید. با ورزش‌های مناسب عضلات و ماهیچه‌های اطراف واژن قوی‌تر شده و خستگی شما در طول زایمان کاهش پیدا می‌کند. همچنین باید در مورد داروهای تسکین‌دهنده درد با پزشک خود صحبت کنید.

کاهش درد زایمان سزارین

برای کاهش درد زایمان سزارین در طول عمل جراحی از بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی استفاده می‌شود. داروی اپیدورال در سزارین هم کاربرد دارد. یکی از سوالات متداول زنان باردار این است که درد بعد از سزارین چقدر طول میکشه؟ باید گفت که مدت زمان درد ناحیه برش از فردی به فرد دیگر متفاوت است. احتمالا پزشک در دوره نقاهت هم داروهایی تجویز می‌کند.

برای کاهش درد زایمان از چه داروهایی استفاده میشود؟

ممکن است پزشک با توجه به شرایط مادر از داروهای بی‌حسی، داروی مسکن یا گاز تسکین‌دهنده درد استفاده کند. زایمان با گاز جزء روش‌های رایج است.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

اگر نگران درد زایمان هستید، باید بدانید که روش هایی برای کاهش درد زایمان طبیعی وجود دارد. برخی از این روش‌ها بدون دارو بوده و برخی دیگر نیاز به تزریق دارو دارند. از رایج‌ترین و بهترین روش های کم کردن درد زایمان می‌توان به استنشاق گاز، ایپیدورال، روغن درمانی، ماساژ، تنفس عمیق و کلاس‌های آموزش قبل از زایمان اشاره کرد. برخی از روش های تسکین درد زایمان با دارو ممکن است برای مادر یا جنین عوارضی ایجاد کنند. به همین دلیل پزشک آنها را توصیه نمی‌کند.

درصورتی‌که شما هم نگران درد زایمان هستید و می‌خواهید با تکنیک‌ها و داروهایی درد را کاهش دهید، باید به متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی مراجعه کنید تا پزشک شما را راهنمایی کند. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین متخصص زنان و زایمان و مشاوره آنلاین مامایی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

ممکن است احساس درد و گرفتگی در شکم، کمر، کشاله ران و حتی پهلوها داشته باشید. این انقباضات مدام تکرار شده و با نزدیک شدن به زمان زایمان فاصله آنها از هم کمتر می‌شود.

برای کاهش درد زایمان طبیعی می‌توانید از روش‌های بدون عارضه مانند روغن درمانی، ماساژ، تکنیک تنفس و تمرینات کگل استفاده کنید. همچنین گاهی پزشک داروهایی را برای تسکین درد تجویز می‌کند.

سعی کنید استرس و اضطراب خود را کاهش دهید. با نفس کشیدن عمیق و قرار گرفتن در موقعیت مناسب درد کمتر می‌شود.

با نزدیک شدن به زمان زایمان انقباضات رحمی شدت بیشتری می‌گیرند و در فواصل کمتری تکرار می‌شوند.

امتیاز شما به مقاله:
(4.5از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
عاشق نوشتن، یادگیری و تجربه‌های جدید ... با هر بار نوشتن بیشتر یاد می‌گیرم. خوشحالم در دکترتو فرصت تولید محتوا در دنیای پزشکی و ارتقاء سلامت جامعه را دارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره کاهش درد زایمان

  1. مریم گفت:

    عالی بود،سپاسگزارم به آموزشهای خودلطفاادامه دهید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام و سپاس
      حتمن
      سالم باشید

  2. مریم گفت:

    عالی بود،سپاسگزارم

  3. مریم گفت:

    عالی بود،سپاس

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سپاس از توجه تان