فهرست مطالب
یکی از مشکلات نسبتاً رایجی که در میان خانمها دیده میشود وجود پولیپ رحم است. این بیماری، معمولاً سن خاصی ندارد و عمدتاً هم خوشخیم خواهدبود، اما گاهی برخی پولیپهایی که در دیواره داخلی رحم رشد میکنند، سرطانی هستند یا حتی سرطانی خواهندشد. در این مطلب از مجله سلامت دکترتو با ما همراه شوید تا از این بیماری بیشتر برایتان بگوییم و با عوارض و نحوه درمان آن نیز آشنا شوید. توصیه ما این است که در صورت مشاهده علائم این بیماری سریعاً با مراجعه حضوری و یا دریافت مشاوره آنلاین از دکتر زنان در دکترتو، بهترین روش درمانی را برای خود انتخاب کنید.
پولیپ رحم چیست؟
به طور کلی به تودههای غیرسرطانی و عمدتاً خوشخیمی که در بافتهای مختلف بدن مانند معده و روده، بینی، رحم و غیره رشد میکنند، پولیپ گفته میشود. اگر این پولیپ در رحم یا دهانه رحم رشد کنند، به آن پولیپ رحمی (به انگلیسی: uterine polyp) میگویند. پولیپهای رحم که پولیپ آندومتر (به انگلیسی: endometrial polyp) هم نامیده میشوند، از جمله رایجترین بیماریهای رحم شناخته میشوند. این پولیپها از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر هستند و گاهی نیز به اندازه توپ گلف و شاید هم بزرگتر میرسند.
پولیپ رحمی یا پولیپ آندومتر از علل اصلی خونریزی دستگاه تناسلی خانمها محسوب میشود و خوشبختانه در ۹۵ درصد موارد خوشخیم و غیرسرطانی و بدون نشانه است.
پولیپهای رحم انواع مختلفی دارند و میتوانند پایهدار باشند یا بدون پایه، تعداد زیاد یا فقط یک پولیپ، کوچک در اندازه کنجد یا بزرگ و چند سانتیمتری در حد توپ گلف که به دیواره رحم میچسبند. در مواردی پولیپها از دیواره رحمی جدا شده و به دهانه رحم، قسمتهای پایینی و واژن هم میرسند. بیشترین میزان ابتلا به پولیپهای رحمی در زنان یائسه دیده میشود، البته گاهی در دختران مجرد جوان هم شاهد رشد پولیپهای رحمی هستیم.
علائم پولیپ رحمی چیست؟
خونریزی بین دو قاعدگی و پریودی نامنظم از مهمترین علائم پولیپ رحم هستند. در زنان یائسه مبتلا به این بیماری هم شاهد خونریزی هستیم. بر اساس آمار و شواهد، بیشتر از ۲۵ درصد زنان مبتلا به این بیماری از خونریزی زیاد قاعدگی رنج میبرند. ناباروری و نازایی و سقط جنین در خانمهای باردار را هم میتوان از جمله علائم پولیپ رحم دانست. به طور کلی علائم و نشانههای بیماریهای رحم را میتوان به شکل زیر خلاصه نمود:
- خونریزی زیاد قاعدگی
- خونریزی بعد از نزدیکی
- پریودی نامنظم
- درد پریود
- لکهبینی و خونریزی بین قاعدگی
- خونریزی پس از یائسگی
- اختلال در باروری.
علائم پولیپ سرطانی رحم
خونریزی غیرطبیعی، درد مداوم لگنی، درد شدید، سقط مکرر، ترشحات بدبو و غیرطبیعی و خونریزی بعد از نزدیکی از علائم بدخیمیهای پولیپ هستند. این علائم ممکن است در پولیپهای خوشخیم هم دیدهشوند. بنابراین بیشتر مواقع بیوپسی و بررسی بافت پولیپ در آزمایشگاه پاتولوژی توصیه میشود.
علت پولیپ رحم چیست؟
علت اصلی بروز پولیپ رحم مشخص نیست، اما به طور کلی عواملی مثل ناهنجاری و اختلال در میزان هورمونها میتوانند علت پولیپ رحم باشند. ضخیمشدن دیواره رحم به خاطر استروژن هم میتواند باعث ایجاد پولیپ رحمی شود. برخلاف تصور برخیها، ژنتیک را نمیتوان علت بروز این بیماری دانست. از دیگر عواملی که ریسک ابتلا به این مشکل را افزایش میدهند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فشار خون
- چاقی
- یائسگی زودرس یا دیرتر از موعد
- مصرف داروهای هورمونی مثل تاموکسیفن در بیماران مبتلا به سرطان سینه
- دیر اقدام کردن برای بارداری.
علت اصلی بروز پولیپ رحم مشخص نیست، اما به طور کلی عواملی مثل ناهنجاری و اختلال در میزان هورمونها میتوانند علت پولیپ رحم باشند. همچنین ضخیمشدن دیواره رحم به خاطر استروژن هم میتواند باعث ایجاد پولیپ رحمی شود.
عوامل خطر پولیپ رحمی چیست؟
پولیپ رحم بیشتر در دهه سوم تا پنجم میان خانمها رایج است و معمولاً زنان چهل تا پنجاه ساله را درگیر میکند، البته در زنان در سنین باروری و دختران مجرد هم گاهی شاهد بروز نشانهها و علل پولیپ رحمی خواهیم بود. اما به طور کلی، سن بروز پولیپ رحمی بیشتر پیش از یائسگی است و پس از آن میزان شیوع کمتری پیدا میکند. خانمهایی که در سن یائسگی به این مشکل مبتلا میشوند باید اقدامات جدیتری برای درمان را دنبال کنند، چراکه احتمال بدخیم شدن پولیپها در این سن بیشتر است.
گاهی خانمهای زیر ۲۰ سال و دختران مجرد هم خونریزی غیرعادی در دوره پریودی و لکهبینی بین دوره را تجربه میکنند، اما نمیتوان این علائم را نشانه وجود پولیپ رحم در دخترها دانست. بیماریهای دستگاه تناسلی و رحم فقط به پولیپ رحمی محدود نمیشود، بلکه برعکس بیماریهای زیادی هستند که رحم و دستگاه تناسلی زنان را درگیر کرده، اما علائم و نشانههای شبیه هم دارند. از این رو در صورت مشاهده علائم و نشانههای شبیه پولیپ رحم در دختر مجرد حتماً باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده تا با آزمایش و معاینات دقیق، علت بروز مشکل را پیدا کنید.
تشخیص پولیپ رحم به چه صورت است؟
بیشتر پولیپهای رحم، نشانه و علامت ندارند، به همین دلیل است که به خانمها توصیه میشود که معاینات واژینال و سونوگرافی را در طول سال دنبال کنند. مثلا پولیپ دهانه رحم از طریق معاینه داخلی ممکن است دیده شود. در صورت مشاهده نشانههای این بیماری باید به فوق متخصص زنان و دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید. اگر متخصص زنان و زایمان، احتمال وجود پولیپ رحمی بدهد از روشهای زیر برای تشخیص آن استفاده میکند:
۱. سونوگرافی ترنس واژینال برای تشخیص پولیپ رحمی
در این روش، شی باریک مخصوص سونوگرافی داخل واژن قرار میگیرد و با انتشار امواج صوتی، تصویر فضای داخلی رحم و دهانه رحم را نشان میدهد. وجود پولیپ رحمی یا ضخیم شدن دیواره رحم (اندومتریال) در تصویر سونوگرافی ترنس واژینال دیده میشود.
۲. سونوهیستروگرافی یا هیستروسونوگرافی پولیپ رحمی
از این روش حین سونوگرافی ترنس واژینال استفاده میکنند. کاتتری را وارد واژن کرده و فضای داخل رحم را با آب و نمک پر میکنند تا تصویر واضحی از محیط رحم، دهانه و بافتهای مجاور نشان دهد. اگر زائدهی پولیپ در هر جای رحم وجود داشته باشد، با این روش تصویربرداری دیده میشود.
۳. هیستروسکوپی برای تشخیص پولیپ رحم
در روش هیستروسکوپی، تلسکوپ منعطف و نازکی از طریق واژن وارد رحم میشود تا پزشک بتواند محدوده رحم، دهانه رحم و واژن را معاینه کند. پولیپ رحمی میتواند در هرجای دیوارهی رحم یا دهانهی رحم باشد. با هیستروسکوپی میتوان پولیپ رحمی را تشخیص داد.
۴. بیوپسی اندومتریال برای تشخیص سرطانی بودن پولیپ رحمی
نمونهبرداری بافت سلولی دهانه رحم است که در آن کاتتر وارد واژن شده و بخشی از بافت سلولی پولیپ را به عنوان نمونه برای آزمایش برمیدارد. اگر پولیپ رحمی سرطانی باشد، با بررسی سلولهای آن میتوان تشخیص داد.
درمان پولیپ رحم: پولیپ رحم قابل درمان است؟
خوشبختانه پولیپ رحم جزء بیماریهای رحمی خوشخیم و قابل درمان است. هر چند که اندازه پولیپ هم در درمان عامل مهمی محسوب میشود. برخی پولیپها کوچک و بدون نشانه ظاهری هستند و معمولاً هم بدون نیاز به درمان خودبهخود رفع میشوند.
۱. عمل پولیپ رحم، درمان قطعی پولیپ رحمی
یکی از روشهای پیشنهادی برای درمان پولیپ رحم خوشخیم سایز کوچک، درمان با داروهای هورمونی است که البته معمولاً اثر موقتی دارند و پس از مدتی نیز دوباره عود میکنند. عمل پولیپ رحم یا جراحی هیستروسکوپی بهترین روش پیشنهادی برای درمان پولیپ رحم است که در آن حفره داخل رحمی را با مایع نرمالسالین پر میکنند تا پولیپها در مایع شناور شوند و بعد با قیچی و گرسپر هیستروسکوپی، پولیپها را از پایه جدا میکنند.
۲. دارو و قرص برای پولیپ رحم (آیا پولیپ رحم با دارو برطرف میشود؟)
روش درمان دارویی یا قرص برای پولیپ رحم بیشتر روش درمان موقتی است که علائم پولیپ را کم میکنند و معمولاً پس از توقف دارو درمانی، نشانهها دوباره برمیگردند. پروژستینها و داروهای آگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GNRH) از قرصهای پولیپ هستند برای تنظیم هورمونی بیماران مبتلا به پولیپ رحم تجویز میشوند. در مواردی ممکن است داروهای پیشگیری از بارداری تجویز شوند. درمان پولیپ رحم با قرص ال دی یا ترکیبات پروژسترون یکی از روشهای دارویی است.
۳. درمان خانگی پولیپ رحم
پولیپها یا فیبرومهای رحمی تودههای خوشخیم کوچکی هستند که بسیار آرام رشد میکنند یا گاهی اصلاً بزرگ نمیشوند. در مواردی هم مثلاً پس از یائسگی اندازهشان کوچک هم میشود. گاهی با چند روش ساده خانگی میتوان این مشکل را حل کرد. کاهش وزن و تغذیه سالم از مهمترین روشهای درمان خانگی پولیپ رحم هستند. اضافه وزن و چاقی از علل ایجاد این مشکل بوده که باعث افزایش استروژن تولیدی میشود. به همین خاطر کاهش وزن باعث کوچک شدن اندازه پولیپها میشود. مصرف مواد غذایی سالم و ضروری هم خطر ابتلا به پولیپ را کاهش داده و هم از رشد آنها جلوگیری میکند.
اگر پولیپ رحم سرطانی باشد چه باید کرد؟
متن انگلیسی:
به نقل از mayoclinic
«You can greatly reduce your risk of colon polyps and colorectal cancer by having regular screenings. Certain lifestyle changes also can help:
Adopt healthy habits. Include plenty of fruits, vegetables and whole grains in your diet and reduce your fat intake.»
ترجمه متن:
«مصرف مواد غذایی سالم و ضروری خطر ابتلا به پولیپ را کاهش داده و از رشد آنها جلوگیری میکند.»
عوارض پولیپ رحمی؛ آیا پولیپ رحم خطرناک است؟
بیماری پولیپ رحمی در صورتیکه بدخیم نباشد، چندان نمیتواند عوارض جدی برای بیمار ایجاد کند. اما مواردی که ممکن است برای بیماران مبتلا به پولیپ رحمی مشکل ایجاد کند، شامل موارد زیر است:
- در صورتیکه پولیپ شما سرطانی نباشد، نمیتواند برای شما مشکلی ایجاد کند، اما اگر سرطانی باشد، باید برای درمان سریع آن اقدامات لازم را انجام دهید.
- گاهی ممکن است که خونریزیهایی را تجربه کنید که برای شما مشکلساز است.
- ممکن است که افرادی که به پولیپ رحمی مبتلا هستند، خونریزی بعد از نزدیکی را تجربه کنند. این موارد معمولا پولیپهایی دارند که در دهانهی رحم قرار دارد.
راه پیشگیری از پولیپ رحمی چیست؟
نمیتوانید از پولیپهای رحمی جلوگیری کنید. اما میتوانید از روشی را پیش بگیرید که از ابتلا به این بیماری سریعا آگاه شوید. مثلا اگر پولیپ رحمی داشتهباشید، با مراقبتهای منظم زنان میتوانید علائم زودرس را تشخیص دهید و برای بررسی وضعیت پولیپ اقدامات لازم را انجام دهید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
پولیپ رحم و فیبروم رحم عارضه ناشی از تغییرات هورمونی هستند که معمولاً راهکار خاصی برای پیشگیری ندارند. هر چند که با کنترل وزن و سبک زندگی سالم میتوان احتمال ابتلا به این نوع بیماریهای رحم را کاهش داد. پولیپهای رحمی معمولاً غیرسرطانی و خوشخیمی هستند که اگر کوچک باشند عمدتاً نشانه خاصی ندارند و بدون درمان خاصی برطرف میشوند، اما برای درمان پولیپهای رحمی بزرگتر میتوان از روش جراحی استفاده نمود.
توصیه ما این است که در صورت مشاهده علائم این بیماری سریعاً با مراجعه حضوری و یا دریافت مشاوره آنلاین و تلفنی از متخصص زنان و زایمان در دکترتو، بهترین روش درمانی را برای خود انتخاب کنید. همچنین میتوانید به دکتر مامایی مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره آنلاین، از لینکهای زیر کمک بگیرید:
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام چندروز پیش برای معاینه دکتر زنان رفتم که رحم مشکل نداره چون دختر هستم و۴۳ سال سن دارم سونوگرافی نشان داده در رحم غده هست بااینکه در روی سینه وزیر بغل هم دارم باید چکار کنم
سلام
نیاز به یک دوره هورمون تراپی دارید
که پزشکتان توصیه خواهد کرد
در صورت عدم درمان احتمالا نیاز به جراحی خواهید داشت
با ارزوی سلامتی
سلام من غده در رحم هست گفتن با دارو برطرف میشه اما در داخل سینه وزیر بغل هم دارم باید چکار چندسال پیش یکبار سینه رو عمل کردم یکی دیگه از سینه درآمده لطف کنید راهنمایی کنید
سلام
نیاز به یک دوره هورمون تراپی دارید
که پزشکتان توصیه خواهد کرد
در صورت عدم درمان احتمالا نیاز به جراحی خواهید داشت
با ارزوی سلامتی
سلام من به علت کمبود وزن به دکتر تغذیه رفتم و از وقتی ویتامین دابل بول و …میخورم پریودم کمتر شد ولی یه هفته بعد از اتمام پریودم دوباره پریود شدم علتش چی میتونه باشه
سلام
پیشنهاد می شود ازمایش تیرویید هم انجام دهید
احتمال دارد اثر دارو ها بر میزان و عملکرد هورمون باشد
لکه بینی خیلی کم بعد از یایسگی علتش میتونه استفاده قرصی که برای کبد چرب توسط پزشک تجویزشده استفاده کردم باشه
سلام دوست عزیز
می تواند از عوارض دارو باشد اما خونریزی واژینال که بیش از یک سال پس از آخرین قاعدگی خانمها رخ میدهد، طبیعی نیست و نیاز به بررسی دارد. این خونریزی میتواند از خفیف تا شدید باشد.لطفا هرچه زودتر به متخصص مراجعه فرمایید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/ob-gyn
سلام ۳۴ ساله هستم .مجرد پولیپی حدود ۱ سانت دارم ولی خب هیچ گونه علائمی مبنی بر خونریزی بین دو قاعدگی و لکه بینی ندارم . دکتر زنان رفتم دارو ننوشت گفت ممکنه دفع بشه. نگرانم سرطانی نشه چکار کنم؟؟؟
سلام و درود همراه عزیز
این احتمال وجود دارد که سرطانی و بدخیم باشد.
توصیه میشود به منظور درمان و آگاهی بیشتر به پزشک زنان و زایمان مراجعه فرمایید.
پزشک متخصص زنان
توده هترواکو به دیامتر ۸×۱۸میلیمتر حاوی feeding vessel داخل کاویده آندومتر تشخیص دادن.با دارو این پولیپ ازبین میره یا حتما باید عمل انجام بشه؟
دوست عزیز
توده های کمتر از ۵ سانت با داروهای هورمونی غالبا قابل درمان هستند. با متخصص زنان مشورت کنید.
متخصص زنان و زایمان
برای درمان پولیپ ذر قم به کدام دکترزنان مراجعه کنم؟
از این لینک میتونید نوبت بگیرید.
متخصص زنان در قم
سوال من اینکه چرا با اینکه دوبار پولیپ جراحی کردم دوباره سونو نشون میده که پولیپ هست آیا همون پولیپ رشد کرده یا پولیپ دیگه ای هست چون سونو قبلی سگمان فوقانی نشون داده جدیدا سگمان میانی و چطور میتونم به طور قطعی بدون برگشت درمان بشم
شب بخیر
ببخشید میشه یک فوق تخصص زنان در مشهد معرفی کنید ممنون
دوست عزیز
لیست کامل متخصص زنان مشهد را در لینک زیر مشاهده کنید.
متخصص زنان مشهد
سلام.من۲۱سالمه دچار پولیپ رحم شدم ایا جراحی کنم میتونم باردارشم
دوست عزیز
جراحی پولیپ موجب ایجاد ناباروی نمی شود و افرادی که این پولیپ اختلال در باروری و هورمون ایجاد کرده است نیز بهبود می یابند. از این لینک میتونید نوبت بهترین متخصصان زنان را گرفته و تحت درمان باشید.
متخصص زنان و زایمان
سلام
من ۴۸سالمه
دچار ضایعه اکوژن ۲۴*۱۴*۱۰میلیمتر هستم میخواستم بدونم ایا با دارو درمان میشه یا نه
ممنون میشم اگ جواب بدین.
دوست عزیز
اگر این پولیپ موجب خونریزی و درد شدید در شما نشده است می توان با داروی هورمونی به مدت چند ماه تحت نظر متخصص زنان از بین برود و یا کوچکتر شود.
پزشک متخصص زنان