شایع ترین دلایل پر ادراری و درمان آن

تا به حال شده‌است که بیش از اندازه ادرار کنید؟ آیا برای شما هم پیش آمده است که هر بار که برای دفع ادرار به دستشویی می‌روید، مقدار زیادی ادرار را دفع کنید و از این حجم زیاد شده متعجب شوید؟ آیا پر ادراری همان تکرر ادرار است؟ میزان دفع ادرار به تعداد دفعات دفع ادرار مرتبط است؟ چه زمانی میزان ادرار کردن افزایش پیدا می‌کند و چه دلیلی باعث افزایش آن می‌شود؟

جالب است بدانید که علت‌های بسیاری برای زیاد شدن حجم ادرار یا پرادراری وجود دارد. اگر می‌خواهید که درباره پر ادراری و علت آن بیشتر بدانید و با درمان این مشکل آشنا شوید، بهتر است که این مطلب را تا انتها بخوانید و مهمان دکترتو باشید.

همچنین اگر با مشکلات ادراری تناسلی مانند پر ادراری مواجه شده‌اید یا کسی از اعضای خانواده‌تان با چنین شکایتی روبه رو شده‌است، نگران نباشید! با مراجعه به سایت نوبت دهی آنلاین دکترتو می‌توانید تخصص اورولوژی را در شهر مورد نظر خود وارد کنید و نوبت دکتر اورولوژیست دریافت کنید یا اینکه از مشاوره تلفنی دکتر متخصص بهر‌مند شوید.

پر ادراری چیست؟

زمانی که حجم ادرار تولید شده توسط کلیه‌ها بیشتر از ۲.۵ یا ۳ لیتر در شبانه روز باشد به آن «پرادراری» یا «پلی اوریا» می‌گویند. حجم طبیعی ادرار در هر شبانه روز بستگی به سن و جنس فرد دارد. با این وجود پرادراری در برخی شرایط نرمال تلقی می‌شود با این شرط که بیشتر از چند روز طول نکشد. به صورت کلی حجم ادرار کمتر از ۲ لیتر در هر شبانه روز نرمال محسوب می‌شود. برخی افراد پر ادراری را در شب تجربه می‌کنند که به آن «پرادراری شبانه» یا «ناکچوریا» می‌گویند. پرادراری غالبا با تکرر ادرار همراه است.

فرق پر ادراری و تکرر ادرار

با وجود اینکه شاید این دو مشکل بسیار نزدیک به هم باشند، اما تفاوت‌های اساسی دارند. جالب است بدانید که تکرر ادرار و پر ادراری معمولا هر دو با هم بروز می‌کنند. اما این دو مشکل علت‌های متفاوتی هم می‌توانند داشته باشند. معمولا کسی که به پرادراری دچار می‌شود به تکرر ادرار هم مبتلا می‌شود. زیرا حجم زیاد ادرار نیاز به تخلیه شدن دارد و تکرر ادرار را ایجاد می‌کند.

پر ادراری علامتی است که زمانی ایجاد می‌شود که حجم ادرار از میزان طبیعی آن افزایش پیدا کند و کلیه‌ها مقدار بیشتری ادرار تولید کنند. حجم طبیعی ادرار را پیشتر به شما گفتیم؛ ۲ لیتر و یا کمتر در شبانه روز. زمانی که این مقدار افزایش پیدا کند به پرادراری مبتلا شده‌اید.

تکرر ادرار به زیاد شدن دفعات ادرار گفته می‌شود. معمولا این حالت زمانی ایجاد می‌شود که به هر دلیلی مثانه باید سریع خالی شود و نمی‌تواند حجمی از ادرار را برای بازه‌ی زمانی طولانی‌تر نگه دارد. از این بابت باید سریع‌تر و در فواصل زمانی کوتاه‌تر به سرویس بهداشتی مراجعه کنید. ممکن است تکرر ادرار ناشی از افزایش حجم ادرار باشد و یا نباشد.

علت پر ادراری چیست؟

پر ادراری می‌تواند به دلایل متعددی ایجاد شود. شایع‌ترین علت پرادراری کودکان و بزرگسالان دیابت شیرین کنترل‌نشده است. در واقع زمانی که سطح قند خون بالا می‌رود از طریق کلیه‌ها دفع شده و به همراه خود آب زیادی دفع می‌کند و موجب پرادراری می‌شود. بعد از دیابت شیرین، می‌توان به عللی مانند، کاهش سطح آلدسترون خون به دنبال تومور غده‌ی فوق کلیه، پرنوشی، دیابت بی‌مزه و دیابت بی‌مزه‌ی نفروژنیک اشاره‌کرد.

۱. عفونت مثانه و عفونت ادراری

عفونت ادراری مشکلی نسبتا شایع است که اغلب در زنان و کودکان دیده می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث پلی اوریا و همچنین تکرر ادرار شود.

۲. بی اختیاری ادرار

جالب است بدانید که یکی از علت‌های اصلی بی‌اختیاری ادرار، پلی اوریا یا همان پر ادراری است. این دو مورد می‌توانند جابجا هم شوند. به نقل از pubmed؛

زمانی که شما پلی اوریا داشته‌باشید نمی‌توانید زیاد ادرار خود را نگه دارید و معمولا به دریچه‌ی نگه‌دارنده‌ی ادرار فشار وارد می‌شود و ضعیف‌تر می‌گردد.

توجه داشته‌باشید که نگه داشتن ادرار از کارهای اشتباه و آسیب رسان است و به مرور زمان می‌تواند باعث عفونت مثانه و مجاری ادراری شود. پس در تخلیه ادرار توجه لازم را داشته‌باشید و تنبلی در دفع ادرار نکنید.

۳. دیابت شیرین

که اغلب به آن دیابت می‌گویند یکی از شایع‌ترین علل پرادراری است. در دیابت مقدار زیادی گلوکز در توبول‌های کلیه جمع شده و موجب افزایش حجم ادرار می‌شود.

۴. دیابت بی مزه

زمانی رخ می‌دهد که بدن نمی‌تواند مقدار کافی هورمون ضد‌ادراری(هورمون آنتی‌دیورتیک) تولید کند. به هورمون آنتی‌دیورتیک، ADH یا وازوپرسین نیز می‌گویند. این هورمون توسط غده‌ی هیپوفیز تولید‌شده و موجب بازجذب مایعات در کلیه می‌شود. زمانی که هورمون ضد ادراری به اندازه‌ی کافی تولید نشود موجب افزایش تولید ادرار یا پلی اوریا می‌شود.

۵. دیابت بی مزه نفروژنیک

کلیه‌ها به دلیل عدم پاسخ به هورمون ADH، موجب افزایش تولید و دفع ادرار می‌شوند.

۶. نفریت بینابینی

این التهاب شرایطی است که در آن نفرون‌ها و بافت اطراف آنها ملتهب می‌شوند. بیماری ذکرشده ممکن است به علت داروها، سم و یا بیماری‌های خاصی ایجاد شود. از علائمی که این بیماری ایجاد می‌کند شامل موارد زیر هستند؛

• راش و یا دانه‌های قرمز پوستی
• پر ادراری
• تکرر ادرار
• ادرار در شب

۷. نارسایی کلیه

یکی از علت‌های دیگری که می‌تواند باعث پرادراری و به خصوص پر ادراری شبانه شود، نارسایی کلیه است. زمانی که کلیه‌ها به خوبی کار نمی‌کنند و در انجام فعالیت‌های خود باز می‌مانند، نمی‌توانند ادرار را به خوبی متمرکز و تغلیظ کنند. همچنین میزان نمکی که دفع می‌شود افزایش پیدا می‌کند و همین مسئله باعث بیشتر شدن حجم ادرار می‌شود. پس زمانی که کلیه‌های شما نمی‌تواند به خوبی فعالیت بکند، شروع به زیاد کردن حجم ادرار می‌کند.

زمانی که با این علامت مواجه می‌شوید، باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. بررسی‌های لازم برای این علامت مهم است.

دچار پر ادراری هستی و علتش رو نمی‌دونی؟

پس با متخصص اورولوژی مشورت کن.

مشاوره آنلاین دکتر متخصص اورولوژیدکتر اورولوژیست

۸. تکرر ادرار بعد از دفع سنگ کلیه

به طور کلی از علائمی که ممکن است در سنگ کلیه برای بیمار ایجاد شود، می‌توان به تکرر ادرار و زیاد شدن حجم ادرار اشاره کرد. این به علت آن است که علائم سنگ کلیه بسیار شبیه به عفونت ادرار است.

این نکته را نیز به خاطر داشته‌باشید که زیاد شدن حجم ادرار نشان‌دهنده‌ی مشکل و بیماری کلیه است. ممکن است که سنگ کلیه که یکی از بیماری‌های کلیه است همراه با افزایش حجم ادرار باشد.

۹. پرنوشی روانی

یک اختلال روانی است که در آن فرد میل غیرقابل کنترلی به نوشیدن آب دارد.

۱۰. کم خونی داسی شکل (آنمی سیکل سل)

نوعی کم‌خونی ارثی که سلول‌های قرمز خون، در شرایط کمبود اکسیژن به صورت داسی شکل شده و از بین می‌روند. این نوع کم خونی موجب آسیب به کلیه‌ها و در نتیجه پرادراری می‌شود.

۱۱. بزرگی پروستات (BPH)

بزرگ شدن پروستات به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. این مشکل اغلب در مردان بالای ۵۰ سال دیده ‌می‌شود.

۱۲. برخی سرطان ها

این مورد جالب و گیج کننده است! در برخی از سرطان‌ها می‌توان علائمی مانند پر ادراری را دید. مثلا در سرطان ریه که به بخش‌های دیگر بدن هم متاستاز داده‌است می‌توان مشاهده کرد که علائم نسبتا بی‌ربطی مانند پر ادراری و تکرر ادرار هم مشاهده می‌شود. در سرطان دیگری مانند سرطان سینه هم چنین موردی مشاهده می‌شود. نمی‌توان گفت که هر کسی که به پلی اوریا یا افزایش حجم ادرار مبتلا است سرطان دارد! اما می‌توان گفت که هر کسی که پر ادراری دارد باید بررسی‌های لازم را برای پیدا کردن دلیل آن انجام بدهد و از هیچ علامتی بی‌توجه نگذرد.

۱۳. سندرم شیهان

خونریزی شدید یا کاهش فشار خون در طول زایمان یا بعد از زایمان باعث آسیب به غده هیپوفیز می‌شود در نتیجه غده هیپوفیز قادر به تولید هورمون ضد ادراری نبوده و موجب پرادراری می‌شود.

۱۴. کاهش سطح پتاسیم خون (هیپوکالمی)

شاید برای شما عجیب باشد اما یکی از علت‌هایی که می‌تواند باعث ایجاد پرادرای شود، کاهش سطح پتاسیم خون است. هنگامی که به هایپوکالمی یا هیپوکالمی مبتلا می‌شوید، در کنار خطرات دیگری که ممکن است برای بدن و سلامتی شما داشته‌باشد، می‌تواند توانایی کلیه‌ها در دفع دقیق و متناسب نمک را کاهش دهد. هنگامی که کلیه نتواند به اندازه‌ی دقیق نمک دفع کند، توانایی متمرکز سازی ادرار را از دست می‌دهد. بنابراین روزی ۲.۵ تا ۳ لیتر ادرار دفع می‌شود که بیشتر از اندازه‌ی طبیعی است.

۱۵. افزایش کلسیم خون (هیپرکلسمی)

شما همچنین ممکن است بعد از سی تی اسکن یا به دنبال هر آزمایش دیگری که ماده‌ی حاجب دریافت کرده‌اید دچار پلی اوریا شوید. اغلب پر‌ادراری تا یک روز بعد نرمال است اما در صورت ادامه با پزشک خود مشورت کنید.

۱۶. سبک زندگی

علل دیگر پر ادراری نیز به سبک زندگی فرد مربوط می‌شود. برای مثال نوشیدن بیش از حد مایعات که به آن پرنوشی یا پلی دیپسیا نیز می‌گویند می‌تواند موجب پرادراری شود. همچنین مصرف الکل و کافئین نیز از دیگر علل پرادراری است.

۱۷. مصرف برخی داروها

برخی داروها مانند دیورتیک‌ها (ادرار آورها) نیز موجب تولید بیش‌از‌حد ادرار می‌شوند. به عنوان مثال داروهایی که برای درمان فشار خون و ادم (تورم) مورد استفاده قرار می‌گیرند دیورتیک بوده و موجب پر ادراری می‌شوند، مانند:

• دیورتیک‌های تیازیدی: کلروتیازید و هیدروکلروتیازید
• دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم: اپلرنون و تریامترن
• دیورتیک‌های قوس هنله: بومتانید و فروزماید و اتاکرینیک اسید

۱۸. عفونت کلیه (پیلونفریت)

یکی دیگر از مواردی که باعث کاهش کیفیت و ایجاد اختلال در عملکرد کلیه می‌شود، عفونت کلیه است. این بیماری هم خطرناک است و هم می‌تواند باعث ایجاد علائمی مانند پر ادراری شود. یکی از علت‌های ایجاد عفونت کلیه، درمان نکردن عفونت مجاری ادراری پایین‌تر است. اگر عفونت مثانه را درمان نکنید، ممکن است که به عفونت کلیه تبدیل شود. پس در علائم ادراری گوش به زنگ باشید و توجه کافی به درمان به موقع داشته‌باشید.

علت پر ادراری در شب

از علت‌های پرادراری در شب می‌توان به اختلال در عملکرد کلیه اشاره کرد. هنگامی که کلیه نمی‌تواند به خوبی کار کند و توانایی بازجذب و تغلیظ کافی ادرار را ندارد، به پرادراری در شب هم دچار می‌شود. بنابراین باید توجه کنیم که اگر به پرادراری در شب دچار می‌شویم، حتما به متخصص اورولوژی مراجعه کنیم تا بررسی‌های لازم انجام شوند.

علت تکرر ادرار در زنان

تکرر ادرار در زنان می‌تواند به علت‌های زیر باشد؛

• مثانه حساس
• عفونت مجاری ادراری
• سنگ کلیه
• بارداری
• استرس
• و بسیاری علت‌های دیگر

علت تکرر ادرار در مردان

تکرر ادرار در مردان می‌تواند به علت‌های مختلفی همچون موارد زیر باشد؛

• عفونت کلیه و مجاری ادراری
• بزرگ شدن پروستات
• سرطان
• سنگ کلیه
• استرس
• مثانه حساس
• و بسیاری موارد دیگر

تکرر ادرار و سوزش

تکرر ادرار و سوزش ادرار در ۹۰٪ موارد به علت عفونت ادراری است.

تشخیص پرادراری

پزشک ممکن است هر کدام از تست‌های زیر را برای تشخیص پرادراری شما انجام دهد:

• اندازه‌گیری قند خون ناشتا
• آزمایش خون
• آزمایش ادرار
• تست عملکرد غده هیپوفیز

درمان پرادراری

درمان تکرر ادرار بسته به علت آن متفاوت است. دقت داشته‌باشید که درمان دارویی یا درمانی که نیازمند اقدام مداخله‌ای باشد تنها با صلاحدید پزشک انجام می‌شود. در صورتی‌که پر ادراری شما ناشی از بیماری خاصی نباشد به راحتی می‌توانید با تغییر عادات و رفتارها پرادراری خود را کنترل کنید. به عنوان مثال:

• کنترل مصرف مایعات
• محدودیت مصرف مایعات قبل از خواب
• محدود‌کردن کافئین و نوشیدنی‌های الکلی
• آگاهی از عوارض جانبی داروها

در صورتی‌که پر ادراری شما به دنبال یک بیماری خاص ایجاد شده‌باشد باید بیماری زمینه‌ای درمان شود. برای مثال زمانی که پزشک حدس می‌زند که علت پرادراری شما دیابت است، ممکن است قند خون شما را اندازه‌گیری کند و در صورت تشخیص دیابت برای کنترل آن اقدامات و توصیه‌های زیر را داشته‌باشد:

• تزریق انسولین
• مصرف داروهای کنترل‌کننده قند خون
• رژیم غذایی مناسب
• ورزش

بهترین راه درمان پر ادراری چیست؟ برای مصرف دارو با متخصص مشورت کن.

دکتر بی اختیاری ادرار

درمان تکرر ادرار با عسل

برخی می‌گویند که عسل می‌تواند در درمان تکرر ادرار موثر باشد زیرا ماده‌ای آنتی باکتریال است و در آن میکروبی رشد نمی‌کند. از طرفی تکرر ادرار معمولا به علت عفونت ایجاد می‌شود و می‌توان آن را با عسل درمان کرد. اما توجه داشته‌باشید که در مواقعی که علائم ادراری نشان می‌دهید، باید به متخصص مراجعه کنید و سرخود به درمان خود اقدام نکنید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص اورولوژی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

چه موقع برای درمان پر ادراری به پزشک مراجعه کنیم؟

هر زمان که احساس کردید پرادراری شما به دلیل یک بیماری است بهتر است به متخصص داخلی مراجعه‌کنید. در صورت مشاهده‌ی هر کدام از علائم زیر باید به پزشک مراجعه‌کنید:

• تب
• ضعف پاها
• کمردرد
• پرادراری ناگهانی مخصوصا در ابتدای تولد
• مشکلات مغزی
• عرق شبانه
• کاهش وزن

این علائم می‌تواند به دنبال آسیب به طناب نخاعی، دیابت، عفونت کلیه و برخی سرطان‌ها ایجاد‌شود به همین دلیل در صورت مشاهده هر کدام از این علائم سریعا به پزشک مراجعه‌کنید. همچنین اگر گمان می‌کنید که پرادراری شما به دلیل پرنوشی یا مصرف داروهاست حجم ادرار خود را برای دو روز اندازه‌گیری کنید. اگر بعد از این دو روز همچنان ادامه‌یافت با پزشک خود مشورت‌کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!