اسپری سالبوتامول چیست و چه کاربردی دارد؟

اسپری سالبوتامول داروی استنشاقی سریع برای بازگشایی مجاری تنفسی ریوی و کاهش التهاب است که فقط باید توسط پزشک تجویز شود. این اسپری‌ها را تسکین دهنده می‌نامند چرا که به سرعت مشکلات تنفسی را در مواقع ضروری تسکین می‌دهند. ۴ تا ۶ ساعت بعد مصرف، برونش‌ها شل و رقیق شده و مجرای هوا گشاد می‌شود و نفس کشیدن برای بیمار راحت‌تر خواهد شد.

اگر دچار مشکلات ریوی هستید، قبل از مصرف این دارو حتما با دکتر متخصص ریه مشورت کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره دارویی استفاده کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.

اسپری سالبوتامول چیست؟

اسپری سالبوتامول نوعی داروی برونش‌گشا است که برای درمان بیماری‌های ریوی و بهبود علائم مشکل ریه مانند آسم استفاده می‌شود و به عنوان یک آگونیست بتا-۲ آدرنرژیک عمل می‌کند، به این معنی که به گیرنده‌های بتا-۲ در راه‌های هوایی متصل شده و باعث تقویت عضلات صاف عروق خونی، مسدود کردن عضلات صاف راه‌های هوایی و در نهایت باز شدن مجدد راه‌های هوایی می‌شود و علائم آسم در بزرگسالان و کودکان مانند سختی در تنفس (تنگی نفس نشانه چیست؟)، خس خس صدا در سینه و سرفه را کاهش می‌دهد. اسپری سالبوتامول به صورت استنشاقی در موارد اضطراری برای تسکین سریع علائم آسم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اسامی رایج اسپری سالبوتامول:

• اسپری سالبوترکس ۲۰۰ دوز
• اسپری ونتالکس ۲۰۰ دوز
• اسپری ونتولین ایووهالر ۱۰۰ میکروگرم/دوز
• اسپری استنشاقی آستالین ۱۰۰ میکروگرم/دوز ۲۰۰ دوز

نحوه مصرف اسپری سالبوتامول

نحوه مصرف اسپری سالبوتامول به طور کلی به دستورات پزشک و دستورالعمل روی بسته‌بندی بستگی دارد. نحوه مصرف کلی آن به شرح زیر است:

• قبل از مصرف ظرف را تکان دهید تا محتویات درون آن به خوبی مخلوط شوند.
• یک نفس عمیق کوتاه بکشید و دهانی اسپری را روی دهان بگذارید و همزمان که شاسی اسپری را می‌زنید نفس را به داخل بکشید تا یک دوز یا به اصطلاح پاف از اسپری وارد دهانتان شود.
• نفس را نگه دارید و اسپری را از دهان‌ خارج کنید.
• دهان را ببندید و تا ۱۰ ثانیه نفستان را حبس کنید. و به آرامی از راه بینی نفس بکشید.

‏طریقه استفاده از اسپری سالبوتامول برای کودکان

کودک را در حالت نشسته یا ایستاده قرار دهید و مطمئن شوید که آرام است. دهانی اسپری را بین لب‌های کودک قرار دهید و مطمئن شوید که سفت شده باشد. همزمان که کودک نفس را به داخل می‌کشد به آرامی آن را فشار دهید تا یک دوز از دارو به داخل دهان و راه‌های هوایی کودک وارد شود.

کودک را تشویق کنید تا نفس عمیق بکشد و آن را حدود ۱۰ ثانیه نگه دارد. در صورت نیاز، اگر پزشک تجویز کرده باشد، می‌توانید دوز دوم را با فاصله‌ای حدود ۱-۲ دقیقه بعد از دوز اول تکرار کنید. تعداد پاف اسپری سالبوتامول در کودکان و بزرگسالان ۱ تا ۲ پاف در مواقع نیاز تا حداکثر ۴ بار در یک شبانه روز است، حالا می‌تواند یک پاف یا دو پاف در هر بار باشد.

کودکت باید از اسپری سالبوتامول استفاده کنه؟

براش سخته؟ از متخصص راهنمایی بگیر.

مشاوره داروییدکتر متخصص ریه

موارد مصرف اسپری سالبوتامول (اسپری سالبوتامول برای چیست؟)

اسپری سالبوتامول برای موارد زیر مصرف می‌شود:

• آسم و کنترل و تسکین نشانه‌ها و علائم آن از جمله سختی در تنفس، خس خس صدا در سینه، سرفه و تنگی نفس
• برونشیت مزمن (برونشیت ریه خطرناک است؟)
• برونشیت التهابی
• برونشیولیت یا التهاب راه‌های هوایی کودکان

۱. اسپری سالبوتامول برای سرفه

اسپری سالبوتامول برای کنترل و تسکین تنگی نفس و علائم آسم استفاده می‌شود و با تاثیر روی راه‌های هوایی آن‌ها را گشاد می‌کند. در برخی موارد، برای سرفه مرتبط با آسم یا برونشیت مزمن تجویز می‌شود اما برای درمان سرفه معمول یا علل دیگر سرفه غیرمرتبط با برونشوپنومونولوژی (مانند سرفه عفونی، سرفه علت عفونتی و غیره)، باید از داروهای دیگری استفاده کنید که برای کنترل سرفه مناسب باشند (سرفه خشک نشانه چیست؟).

۲. اسپری سالبوتامول برای سرفه کودکان

درمان سرفه کودکان بستگی به علت سرفه و وضعیت دقیق کودک دارد. اسپری سالبوتامول معمولا در مواردی توصیه می‌شود که سرفه با تنگی نفس و علائم آسم همراه باشد. اما برای سرفه‌های عفونی یا دیگر علل غیرمرتبط با برونشوپنومونولوژی، نیاز به درمان متفاوتی وجود دارد.

۳. اسپری سالبوتامول برای نوزادان

در موارد خاص و تحت نظارت پزشک برای درمان برخی مشکلات تنفسی در نوزادان استفاده می‌شود. در برخی موارد، به عنوان داروی برونش‌گشا در نوزادان به ویژه نوزادانی که مشکلات تنفسی مانند برونشیولیت، برونشیت مزمن، یا آسم دارند قابل مصرف خواهد بود. چرا که اسپری سالبوتامول در این موارد می‌تواند به راه‌های هوایی کمک کند تا گشاد شده و علائم تنگی نفس و سختی در تنفس کاهش یابند.

اسپری سالبوتامول برای کرونا خوب است؟

کرونا یک بیماری ویروسی است که سبب التهاب ریوی و سایر علائم مرتبط می‌شود. اسپری سالبوتامول برای درمان برونشوپنومونولوژی، مانند آسم و برونشیت مزمن، استفاده می‌شود و تاثیری روی ویروس کرونا ندارد.

دوز مصرفی اسپری سالبوتامول

دوز مصرفی اسپری سالبوتامول برای هر فرد بسته به سن، وزن، شدت علائم و پاسخ به درمان متفاوت است و باید با تجویز پزشک باشد. دوز توصیه شده برای بزرگسالان متوسط ۲ پاف (پاف ۱۰۰ میکروگرم) و برای کودکان بر اساس وزن و سن آن‌ها تعیین می‌شود.

دوز اسپری سالبوتامول‌ برای کودکان

توصیه معمول برای کودکان زیر ۴ سال استفاده از دستگاه نبولایزر است. دستورات دقیق برای تعداد و فاصله زمانی بین جلسات نبولایزر توسط پزشک تعیین می‌شود. برای کودکان ۴ سال به بالا، دوز توصیه شده اسپری سالبوتامول ۱-۲ پاف (پاف ۱۰۰ میکروگرم) است که با تشخیص پزشک می‌تواند تا ۴ بار در روز تکرار شود.

عوارض اسپری سالبوتامول

اسپری سالبوتامول ممکن است عوارض جانبی زیر را در برخی افراد ایجاد کند:

لرزش

یکی از عوارض شایع اسپری سالبوتامول، لرزش یا رعشه است که معمولا در دست‌ها حاصل می‌شود و بعد از مدتی خود به خود از بین می‌رود. در صورتی که این عارضه شدید یا آزاردهنده است، به پزشک گزارش دهید.

تپش قلب

یکی دیگر از عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این اسپری افزایش ضربان قلب است که اغلب خفیف و معمولی است، اما در برخی افراد ممکن است احساس ناراحتی ایجاد کند. در صورت بروز تپش قلب قوی یا ناراحتی شدید، به پزشک اطلاع دهید.

عصبانیت یا اضطراب

برخی افراد ممکن است پس از استفاده از اسپری سالبوتامول احساس عصبانیت، اضطراب یا تحریک بیشتر کنند. اگر این عوارض به شدت ادامه داشته باشند یا اذیت کننده شوند باید به پزشک اطلاع دهید تا راهکار دیگری برای مشکل تنفسی پیدا کند.

درد عضلانی

در برخی افراد، مصرف سالبوتامول ممکن است باعث درد و تنگی عضلات شود. این عارضه معمولا بعد از مدت کوتاهی به طور خود به خود تسکین می‌یابد. در صورت بروز درد عضلانی شدید یا طولانی مدت، به پزشک مراجعه کنید.

دیسکوارد یا اختلال خواب

اختلال در الگوی خواب یا دیسکوارد (عدم رفتار معمول) در خواب یکی دیگر از عوارض احتمالی ناشی از مصرف این اسپری تنفسی است.

این عوارض جانبی در بیشتر موارد معمولی و طی چند ساعت یا روز اول استفاده بهبود می‌یابند.

عوارض اسپری سالبوتامول برای کودکان

در موارد دوز درمانی شدید مصرف این اسپری ممکن است باعث ایجاد عوارضی مانند تاکی کاردی، لرزش و هیپوکالمی شود. در صورت استفاده بیش از حد از دوز مجاز هم احتمال افزایش قند خون، اسیدوز لاکتیک و آریتمی قلبی بالاتر می‌رود.

اسپری سالبوتامول کورتون دارد؟

خیر کورتونی وجود ندارد. اسپری‌های سالبوتامولی استروئیدی که کورتون دارند اسپری‌های پیشگیری هستند که التهاب مجاری هوایی را کاهش می‌دهند.

موارد احتیاط و منع مصرف اسپری سالبوتامول

قبل از استفاده از این اسپری، مهم است که موارد احتیاط و منع مصرف آن را در نظر بگیرید:

موارد احتیاط:

• آلرژی و حساسیت
• بیماری‌های قلبی مانند آریتمی قلبی، نارسایی قلبی یا انسداد مزمن راه‌های هوایی
• بیماری‌های تیروئید

منع مصرف:

• حساسیت شدید به سالبوتامول
• بیماری‌های حاد ریه‌ای مانند آسم شدید و مزمن
• بیماری مزمن انسدادی ریوی

آسم داری و نمی‌دونی این اسپری برات مناسبه یا نه؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر آسم

عوارض استفاده از اسپری سالبوتامول در بارداری

در بعضی موارد خاص، ممکن است پزشک شما تصمیم بگیرد که در طول بارداری از این دارو استفاده نکنید مانند:

• تشدید عوارض آسم
• در صورت وجود بیماری‌های قلبی یا عروقی سنگین در مادر باردار
• در مواردی که مادر باردار به دوزهای بسیار بالای سالبوتامول نیاز دارد و این دوزها می‌توانند باعث تنیدگی رحم و زایمان زودرس شوند.

متن انگلیسی:
Salbutamol is safe to use in pregnancy. It’s important that your asthma is well treated, so do not hesitate to use your inhaler if you need it. Since salbutamol is inhaled and works in the lungs, very little of it gets into your blood and even less of it gets to your baby
ترجمه متن:
استفاده از سالبوتامول در بارداری بی‌خطر است. مهم است که آسم شما به خوبی درمان شود، بنابراین در صورت نیاز در استفاده از اسپری خود تردید نکنید. از آنجایی که سالبوتامول استنشاق می‌شود و در ریه‌ها کار می‌کند، مقدار بسیار کمی از آن وارد خون شما می‌شود و حتی مقدار کمتری از آن به کودک شما می‌رسد.

nhs

تداخلات دارویی اسپری سالبوتامول

استفاده از این دارو ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد:

• مصرف همزمان این دارو و بتابلاکرها مانند پروپرانولول باعث کاهش اثر موثر اسپری و افزایش خطر ایجاد تنگی نفس می‌شود.
• داروهای ضدافسردگی مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین باعث افزایش خطر بالا رفتن ضربان قلب و اثرات جانبی قلبی می‌گردد.
• استفاده همزمان از دیگوکسین و سالبوتامول باعث افزایش خطر عوارض قلبی مانند آریتمی می‌شود.
• برخی دیورتیک‌ها مانند فورزامید با سالبوتامول تداخل دارند و سطح پتاسیم خون را افزایش می‌دهند.

اطلاعات دارویی اسپری سالبوتامول

این اسپری استنشاقی جهت تسکین نشانه‌های بیماری آسم و بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD) تجویز می‌شود مانند خس خس سینه، تنگی نفس و سرفه. در واقع اسپری سالبوتامول نوعی آمین سمپاتومیمتیک است که با تحریک گزینشی گیرنده‌های بتا ۲ در ریه باعث باز و گشاد شدن آن‌ها می‌شود.

به این ترتیب وقتی عضلات مجاری تنفسی در ریه شل شوند، هم تنفس راحت‌تر شده و هم سرفه بهبود می‌یابد. این دارو به شکل اسپری‌های آبی رنگ عرضه می‌شود و طی چند دقیقه اثر می‌گذارد و بین ۴ تا ۶ ساعت هم اثر دارو باقی می‌ماند. اسامی دارویی، عوارض و تداخلات دارویی شایع این دارو را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

اسامی رایج دارو	عوارض جانبی	تداخلات دارویی
اسپری سالبوترکس ۲۰۰ دوز	لرزش به خصوص در دست‌ها	بتابلاکرها (مانند پروپرانولول)
اسپری ونتالکس ۲۰۰ دوز	تنش عصبی	داروهای ضدافسردگی
اسپری ونتولین ایووهالر ۱۰۰ میکروگرم/دوز	سردرد	دیگوکسین
اسپری استنشاقی آستالین ۱۰۰ میکروگرم/دوز ۲۰۰ دوز	تپش قلب ناگهانی	دیورتیک‌ها
–	کرمپ و گرفتگی عضلانی	–

مکانیسم عملکرد اسپری سالبوتامول

این دارو با ترکیب شدن با گیرنده‌های بتا-۲ در عضلات صاف برونش موجب تحریک این گیرنده‌ها می‌شود. این تحریک باعث افزایش آدنوزین مونوفسفات سیکلیک در سلول‌های عضلات صاف برونش شده و میزان کلسیم را پایین می‌آورد که منجر به لخته شدن عضلات صاف برونش و گشاد شدن مجاری هوایی می‌شود.

به‌علاوه اینکه با افزایش آدنوزین مونوفسفات سیکلیک، عضلات صاف برونش ریلکس و گشاد می‌شوند این یعنی افزایش جریان هوایی و تسهیل تنفس در بیماران با برونشیت مزمن و آسم. سالبوتامول همچنین می‌تواند عوامل تنش‌زا مانند استیمولانت‌ها و عوامل آلرژی‌زا را مهار کرده و تنگی نفس را کاهش دهد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

اسپری سالبوتامول برای تسکین علائم آسم و بیماری مزمن انسداد ریوی مانند سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس تجویز می‌شود. در واقع این دارو با شل کردن عضلات مجاری هوایی ریه، نفس کشیدن را راحت‌تر می‌کند. در بیشتر موارد به شکل اسپری‌های آبی رنگ مصرف می‌شود اما گاهی به شکل قرص، کپسول و شربت هم برای افرادی که قادر به استفاده به شکل اسپری نیستند هم عرضه می‌گردد. مهم است که قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید و به عوارض و تداخلات دارویی مرتبط با این دارو آگاه باشید.

اگر دچار بیماری ریوی هستید، حتما پیش از مصرف این اسپری با متخصص ریه مشورت کنید. همچنین می‌توانید مشاوره دارویی داشته باشید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر متخصص ریه وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!