برای افزایش هورمون رشد چه کنیم؟

هورمون رشد نقش مهمی در ترکیب بدن، متابولیسم و ترمیم سلول‌ها دارد از این رو آگاهی از روش‌های افزایش هورمون رشد در بدن بسیار مهم است. این هورمون که توسط غده هیپوفیز ترشح می‌شود باعث بالا بردن قدرت و عملکرد عضلات حین انجام حرکات ورزشی می‌شود و به فرایند بهبودی بدن پس از آسیب‌دیدگی کمک می‌کند. میزان هورمون رشد پایین در بدن ریسک ابتلا به بیماری‌ها را بالا می‌برد، باعث افزایش تجمع توده چربی در بدن می‌شود و در نهایت کیفیت زندگی را پایین می‌آورد. یکی از راه‌های افزایش این هورمون در بدن، داشتن سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب است. در ادامه با ما همراه باشید تا با انواع راه‌های افزایش هورمون رشد در بدن آشنا شوید.

راه های افزایش هورمون رشد

راه‌های افزایش هورمون رشد شامل اصلاح سبک‌زندگی، تمرین، تغذیه هدفمند و در موارد خاص درمان دارویی یا تزریق هورمون رشد است. خواب باکیفیت، ترکیب تمرین مقاومتی و هوازی، کاهش چربی و مدیریت قند نیز از سایر روش‌های مهم افزایش هورمون رشد است. اثرگذاری مکمل‌ها و قرص افزایش هورمون رشد شواهد محدودی دارند و باید با نظر پزشک باشد. تزریق هورمون رشد فقط با تشخیص متخصص انجام می‌شود.

بهترین راه افزایش هورمون رشد در کودکان چیه؟

از دکتر غدد نوبت بگیر و قد کودکت رو افزایش بده.

بهترین فوق تخصص غدد

کاهش چربی بدن

رابطه غیرمستقیمی بین هورمون رشد و میزان چربی بدن وجود دارد. این یعنی هر چقدر میزان چربی در بدن بیشتر باشد، هورمون رشد کمتری تولید می‌شود. یکی از راه‌های افزایش هورمون رشد، کم کردن درصد چربی بدن و جلوگیری از چاقی است. هدف‌گذاری به‌تدریج ۵–۱۰٪ کاهش وزن با رژیم پروتئین کافی، فیبر بالا و محدودیت قند ساده، پالس‌های GH را بهبود می‌دهد. تمرینات مقاومتی و HIIT کاهش چربی را تسریع می‌کنند. از رژیم‌های افراطی و کم‌خوابی که GH را مختل می‌کنند پرهیز کنید.

خواب کافی و باکیفیت

خواب نقش غیرقابل‌انکاری در افزایش هورمون رشد دارد. کودکانی که کمبود خواب یا الگوی خواب نامنظمی دارند دچار اختلال رشد می‌شوند. بیشترین میزان هورمون رشد در خواب شبانه پیش از نیمه‌شب ترشح می‌شود و هر چقدر که به ساعات صبح نزدیک می‌شویم، میزان ترشح این هورمون هم پایین‌تر می‌آید. این یعنی دیر وقت خوابیدن را از برنامه زندگی حذف کنید.

کاهش مصرف قند و شیرینی مصنوعی

مصرف کربوهیدرات و شکر باعث بالا رفتن میزان انسولین در بدن شده و میزان هورمون رشد را کاهش می‌دهد. ترشح هورمون رشد در افراد سالم ۴ برابر ترشح در بیماران دیابتی یا افرادی است که از اختلال انسولینی رنج می‌برند. طبیعی است که افزایش مصرف قند و شیرینی باعث بالا رفتن وزن بدن و چاقی می‌شود که خود مانع اصلی افزایش هورمون رشد به شمار می‌رود.

افزایش فاصله بین خواب و غذا

هورمون رشد در طول شب و خواب شبانه ترشح می‌شود. معده‌ای که از وعده آخر شب پر باشد انسولین بیشتری ترشح می‌کند. انسولین بیشتر هم یعنی ترشح هورمون رشد کمتر. بهتر است آخرین وعده را ۲–۳ ساعت قبل از خواب میل کنید و از وعده‌های پرکربوهیدرات و حجیم در شب پرهیز کنید. میان‌وعده سبکِ پروتئینی در صورت گرسنگی بلامانع است. نوشیدنی‌های کافئین‌دار را بعدازظهر محدود کنید.

روزه داری

روزه‌داری کوتاه‌مدت یا روزه متناوب می‌تواند به‌طور موقت پالس‌های هورمون رشد را افزایش دهد، اما برای همه مناسب نیست. افراد کم‌وزن، مبتلایان به دیابت، اختلالات خوردن، افراد باردار یا شیرده و کودکان نباید بدون نظر پزشک روزه‌داری کنند. اگر روزه متناوب را می‌آزمایید، آب کافی، پروتئین مناسب و خواب منظم را حفظ کنید و از تمرین شدید در آغاز دوره روزه پرهیز کنید.

مکمل افزایش هورمون رشد

مصرف مکمل می‌تواند به ‌صورت موقت باعث افزایش هورمون رشد در بدن شود. مکمل‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از آنها برای افزایش هورمون رشد در کودکی یا نوجوانی استفاده کنید. دقت داشته باشید که نباید از این هورمون‌ها بدون مشورت و تجویز پزشک استفاده کنید. مکمل‌های افزایش هورمون رشد معمولا باعث افزایش حجم ماهیچه و پیشگیری از پیری پیشگیری می‌شوند.

مکمل‌ها به‌ شکل قرص، کپسول و پودر عرضه می‌شوند و تولید طبیعی هورمون رشد در بدن را بیشتر می‌کنند. برخی از مکمل‌های متداول افزایش هورمون رشد شامل آرژنین، آرنیتین، ملاتونین، کراتین، گلوتامین و غیره می‌شوند. مهم‌ترین مکمل‌های افزایش هورمون رشد عبارتند از:

• آرژنین: یکی از اسیدهای آمینه که به طور مستقیم باعث افزایش هورمون رشد می‌شود (به‌ویژه در دوزهای بالا).
• گابا: مکملی آرام‌بخش که کیفیت خواب را بهبود می‌دهد و هم‌زمان باعث افزایش هورمون رشد می‌شود.
• ملاتونین: هورمون تنظیم‌کننده خواب؛ مکمل آن با بهبود خواب شبانه به ترشح بیشتر هورمون رشد کمک می‌کند.
• بتا آلانین: اسید آمینه‌ای که عملکرد ورزشی را بهبود می‌دهد و موقت هورمون رشد را افزایش می‌دهد.
• گلوتامین: اسید آمینه‌ای مهم برای تولید پروتئین که در تحریک ترشح هورمون رشد و قد نقش دارد.
• کراتین: مکمل پرکاربرد بدنسازی که بعد از مصرف روزانه، سطح هورمون رشد را چند ساعت افزایش می‌دهد و به رشد عضلات کمک می‌کند.
• سایر مکمل‌ها: گلایسین، اورنیتین، ال-دوپا، کلسیم، منیزیم و آهن نیز می‌توانند در افزایش هورمون رشد مؤثر باشند.

قرص افزایش هورمون رشد

قرص افزایش هورمون رشد اغلب بوسترهای غیرهورمونی‌اند و حاوی آمینو‌اسید/گیاهی هستند؛ شواهد قوی برای افزایش معنی‌دار هورمون رشد و قد وجود ندارد. قرص‌های حاوی هورمون رشد واقعی خوراکی مؤثر نیستند، چون در گوارش تجزیه می‌شوند. در برابر تبلیغات قدبلندکن بدون نسخه هوشیار باشید. تصمیم به مصرف هر قرص را با پزشک و بر اساس هدف، ایمنی و تداخلات بگیرید.

سوماتروپین شکل نئوترکیب هورمون رشد است که به‌ شکل دارو و قرص با نام تجاری سیناتروپین برای افزایش هورمون رشد تجویز می‌شود. بیماران دیابتی بدون تجویز پزشک نباید قرص هورمون رشد مصرف کنند.

تزریق هورمون رشد 

تزریق هورمون رشد (سوماتروپین نوترکیب) درمانی تخصصی برای کمبود واقعی هورمون رشد و برخی اختلالات است و باید زیر نظر فوق‌تخصص غدد انجام شود. دوز، ساعت تزریق و پایش IGF-1 برای هر فرد متفاوت است. در افراد سالم با قد طبیعی، تزریق برای افزایش قد توصیه نمی‌شود. پیش از شروع، ارزیابی علت کوتاه‌قدی یا خستگی و رد موارد منع ضروری است.

آمپول هورمون رشد چیست؟

بدن نه فقط در کودکی، بلکه در بزرگسالی به هورمون رشد احتیاج دارد. بدن به‌ شکل طبیعی سوماتروپین ترشح می‌کند و وجود آن باعث رشد در دوران بلوغ و قدکشیدن می‌شود. پزشک برای کودکانی که مشکل کوتاهی قد دارند یا مبتلایان به ایدز که دچار کاهش وزن شدید شدند تزریق آمپول هورمون رشد یا سوماتروپین را تجویز می‌کند. از فواید آمپول این هورمون می‌توان به بهبود قدرت عضلانی، درمان شکستگی استخوان، کاهش چربی بدن و ریکاوری سریع‌تر عضلات اشاره کرد.

آمپول هورمون رشد قد بعد از بلوغ

امپول هورمون رشد بعد از بلوغ معمولاً افزایش قد قابل‌توجهی ایجاد نمی‌کند زیرا صفحه‌های رشد بسته شده‌اند. پس از بسته‌شدن اپی‌فیز، هورمون رشد برای افزایش قد مؤثر نیست و فقط در کمبود سطح هورمون رشد بزرگسالان برای علائم متابولیک تجویز می‌شود. ارزیابی سن استخوانی یا اپی‌فیز نیز در رشد قد بعد از بلوغ مهم است.

آمپول هورمون رشد چقدر تاثیر دارد؟

تأثیر آمپول هورمون رشد به علت زمینه‌ای، دوز، سن و پایبندی بستگی دارد؛ در کودکان واجد شرایط می‌تواند سرعت رشد را به محدوده طبیعی برگرداند. انتظار معجزه افزایش قد را نداشته باشید زیرا واقع‌بینانه نیست و سقف قد نهایی به ژنتیک و زمان شروع درمان مرتبط است. پایش منظم برای تطبیق دوز آمپول هورمون رشد ضروری است.

بهترین سن برای تزریق هورمون رشد در دختران و پسران

سن مناسب برای تزریق هورمون رشد در دختران و پسران معمولاً پیش از بلوغ یا اوایل بلوغ است، زمانی که صفحات رشد بازند و امکان افزایش قد وجود دارد. هرچه شروع درمان به‌موقع‌تر باشد، پاسخ بهتر است. تفاوت جنسیتی در اصول کلی کم است؛ تصمیم‌گیری فردی و بر پایه سن استخوانی انجام می‌شود.

ساعت تزریق هورمون رشد چه زمانی باید باشد؟

معمولا توصبه می‌شود که هورمون رشد در شب تزریث شود زیرا در این ساعات امکان شبیه‌سازی الگوی طبیعی ترشح شبانه وجود دارد. زمان ثابت روزانه و تزریق زیرجلدی با چرخش محل، جذب یکنواخت‌تری می‌دهد و می‌تواند باعث افزایش هورمون رشد شود. تغییرات خودسرانه در دوز و نحوه مصرف هورمون ایجاد نکنید و قبل از هر اقدامی باپزشک مشورت کنید.

بهترین تمرین برای افزایش هورمون رشد چیست؟

انجام فعالیت‌های ورزشی تأثیر بسزایی بر روی افزایش قد در کودکان و افزایش این هورمون در بزرگسالان دارد. ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی سریع، شنای نیمه‌حرفه‌ای، والیبال و بسکتبال، ژیمناستیک و یوگا. از بهترین ورزش‌هایی که با تحریک هورمون رشد باعث افزایش قد می‌شوند می‌توان به تمرینات کششی اشاره کرد.

بهتر است تمرینات کششی را در برنامه روزانه صبح و عصر قرار دهید. صبح‌ها بدن در بلندقدترین حالت ممکن قرار دارد و انجام حرکات کششی روی افزایش قدتان تأثیر می‌گذارد. حرکات کششی شبانه هم باعث شده که بدن استراحت بهتری را تجربه کند.

افزایش هورمون رشد در بدنسازی

بدنسازان برای اینکه به توده و حجم عضلانی مطلوب دست پیدا کنند باید ورزش‌هایی انجام دهند که ترشح این هورمون را افزایش دهد. هر چقدر هورمون رشد بیشتر ترشح شود، عضلات بیشتری در بدن تشکیل می‌شوند، استخوان‌ها قوی‌تر شده و بازیابی عضلانی سریع‌تر می‌شود. افزایش هورمون رشد در بدنسازی با برنامه مقاومتی منظم، پروتئین کافی (۱.۶–۲.۲ گرم/کیلو در افراد ورزشکار)، خواب و مدیریت استرس بهینه می‌شود.

بهترین تمرین برای افزایش این هورمون تمرینی است که باعث فعال‌سازی و تحریک یکباره عضلات مختلف بشود، فیبر عضلانی مصرف کند، استقامت بدنی به وجود بیاورد و به سیستم عصبی و گوارشی فشار وارد کند. اسکوات عالی‌ترین ورزش برای افزایش این هورمون محسوب می‌شود. ددلیفت، وزنه‌برداری المپیکی، وزنه‌برداری یک‌ضرب، زیر بغل هالتر یک خم، و چیناپ یا بالا کشیدن چانه در بارفیکس، پرس بالای سر و پرس سینه از جمله ورزش‌های مناسب برای افزایش این هورمون در بدنسازان هستند.

بهترین غذاها افزایش هورمون رشد

رژیم غذایی سالم یکی از عوامل مهم برای تنظیم و افزایش ترشح هورمون رشد در بدن است. برخی مواد غذایی با داشتن اسیدهای چرب مفید، پروتئین‌ها و ترکیبات خاص، می‌توانند غده هیپوفیز را تحریک کرده و باعث ترشح بیشتر این هورمون شوند. مصرف این غذاها علاوه بر کمک به رشد عضلانی، بر خواب بهتر و افزایش سطح انرژی بدن هم تأثیر مثبت دارد. مواد غذایی محرک ترشح هورمون رشد عبارتند از:

• ماهی‌های غنی از امگا ۳ مثل سالمون و قزل‌آلا
• پروتئین حیوانی و گیاهی (تخم‌مرغ، حبوبات، لوبیا)
• آجیل و مغزها
• سبزیجات سبز تیره
• مواد غذایی سرشار از منیزیم (مثل عدس)
• شکلات خام (تحریک‌کننده هیپوفیز)
• غذاهای حاوی اسیدآمینه تریپتوفان (مثل بوقلمون، دانه‌ها)
• توت‌فرنگی، تمشک و کشمش
• هندوانه و آناناس
• روغن نارگیل
• باقالا
• ماهی خام و ژلاتین
• لیمو و چغندر قند.

ماده غذایی	نقش در افزایش هورمون رشد
ماهی‌های چرب (سالمون، قزل‌آلا)	منبع اسیدهای چرب امگا ۳؛ کمک به عملکرد بهتر غدد
پروتئین حیوانی و گیاهی (تخم‌مرغ، حبوبات)	تأمین اسیدهای آمینه لازم برای ساخت هورمون‌ها
آجیل و مغزها	سرشار از چربی مفید و منیزیم؛ تحریک ترشح هورمون رشد
سبزیجات سبز تیره	غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری
شکلات خام	تحریک‌کننده هیپوفیز و افزایش ترشح هورمون‌ها
میوه‌ها (توت‌فرنگی، آناناس، هندوانه)	سرشار از آنتی‌اکسیدان و ترکیبات مؤثر بر هورمون رشد

افزایش هورمون رشد در طب سنتی

در طب سنتی با اصلاح مزاج، تغییر سبک‌زندگی، خواب منظم، تحرک روزانه، پرهیز از پرخوری شب و مدیریت استرس می‌توان هورمون رشد را افزایش داد. همچنین دمنوش‌ها و گیاهان ممکن است به خواب و آرامش کمک کنند، اما شواهد مستقیم برای افزایش هورمون رشد در طب سنتی محدود است. قبل از مصرف هر فرآورده گیاهی با پزشک مشورت کنید. بهترین دمنوش‌ها و عرقیجات برای افزایش هورمون رشد عبارتند از:

• جنسینگ: پرمصرف‌ترین گیاه در طب سنتی برای افزایش قد و رشد عضلانی.
• زعفران: آرام‌بخش طبیعی که به تنظیم ترشحات هورمونی کمک می‌کند.
• دارچین: مصرف روزانه آن به افزایش تدریجی هورمون رشد کمک می‌کند.
• پونه، نعنا، آویشن و بابونه: تقویت‌کننده عمومی بدن و مفید برای بهبود ترشحات غدد.
• چای کوهی: گیاهی مقوی اعصاب و مفید برای تحریک غده هیپوفیز.
• عرق یونجه
• عرق طارونه
• عرق اسفناج.

افزایش هورمون رشد با تحریک غده هیپوفیز

تحریک غده هیپوفیز برای افزایش هورمون رشد به‌طور ایمن با خواب عمیق، تمرین پرشدتِ کنترل‌شده، کاهش چربی و تغذیه متعادل انجام می‌شود. محرک‌های دارویی مثل GHRH و GHRP فقط در محیط پزشکی و برای موارد تشخیصی و درمانی خاص کاربرد دارند و نباید خودسرانه مصرف شوند.

بهترین راه تحریک غده هیپوفیز برای افزایش قد چیست؟

بهترین راه تحریک هیپوفیز برای افزایش قد در کودکانِ کوتاه‌قدِ واجد شرایط، درمان علت زمینه‌ای و در صورت کمبود هورمون رشد، تجویز تخصصی سوماتروپین است. در افراد پس از بسته‌شدن صفحات رشد، تحریک هیپوفیز قد را افزایش نمی‌دهد و تمرکز باید بر سلامت عمومی باشد.

قرص برای تحریک غده هیپوفیز

قرصی که بتواند واقعا هورمون رشد را افزایش دهد وجود ندارد و در دسترس عموم مردم نیست. همچنین استفاده از داروهای محرک غدد بدون تجویز خطرناک است. مکمل‌های بازار نیز اثربخشی محدودی دارند. قبل از مصرف هر نوع قرص برای بهبود عملکرد هیپوفیز با پزشک خود مشورت کنید و گول تبلیغات افزایش قد را نخورید.

برای افزایش هورمون رشد دارو بهتره یا ورزش؟ جوابت رو از دکتر غدد بپرس.

دکتر تاخیر رشد

راه های افزایش هورمون رشد در کودکان

هورمون رشد یا HGH هورمونی ترشح‌شده از غده هیپوفیز است که باعث رشد قد کودکان و نوجوانان می‌شود و عامل رشد عضلانی و تقویت تراکم استخوانی در دوران بزرگسالی به ‌شمار می‌آید. هر چند که قد بلند تا حد زیادی ژنتیکی است، اما به کمک روش‌هایی مثل تغذیه سالم، کنترل قند خون و داشتن وزن ایده‌آل می‌توان با تحریک هورمون‌های رشد در بدن باعث افزایش قد شد.

راه‌های افزایش هورمون رشد در کودکان شامل خواب کافی، تغذیه متعادل، فعالیت بدنی و درمان اختلالات زمینه‌ای است. کوتاه‌قدی نیاز به ارزیابی تخصصی، نمودار رشد، سن استخوانی و آزمایش‌ها دارد. در کمبود هورمون رشد یا اختلالات مشخص، تزریق هورمون رشد با پایش دقیق مؤثر است. از استفاده رژیم و مکمل خودسرانه و روزه‌داری پرهیز کنید. روش‌های افزایش هورمون رشد در کودکان را در ادامه توضیح خواهیم داد.

تغذیه مناسب و افزایش رشد کودکان

مصرف خوراکی‌هایی با قند بالا و پروتئین پایین باعث به ‌تاخیر انداختن رشد در کودکان و کوتاهی قد در بزرگسالی می‌شود. رژیم غذایی حاوی پروتئین‌های باکیفیت، لازمه رشد قد کودکان است. مصرف شیرینی‌جات و قندهای مصنوعی، گلوکز خون را به ‌صورت ناگهانی بالا برده و ترشح هورمون رشد نیز کمتر می‌شود. مصرف غذاهای چرب هم علاوه بر کاهش حجم عضلات اجازه رسیدن پروتئین موردنیاز به بدن را نمی‌دهد.

افزایش رشد کودکان با خواب کافی

خواب کافی، لازمه تحریک این هورمون و افزایش قد کودکان است. دو ساعت ابتدایی خواب، بیشترین میزان ترشح هورمون رشد اتفاق می‌افتد. به‌ همین علت است که کودکان و نوجوانان از دیر خوابیدن منع شده و خواب کوتاه بعد از ظهر برایشان توصیه می‌شود.

افزایش رشد کودکان با تمرینات ورزشی

انجام حرکات کششی و نرمش روزانه مستقیماً روی این هورمون در بدن تأثیر می‌گذارد. فعالیت‌های ورزشی، قند خون را پایین آورده و درنتیجه، بدن هورمون رشد بیشتری ترشح می‌کند. مصرف خوراکی‌های پروتئین‌دار دو ساعت پیش از ورزش و بعد از ورزش باعث افزایش ترشح این هورمون در بدن می‌شود. تمرینات ورزشی متابولیسم بدن را هم تقویت می‌کنند.

آمپول هورمون رشد برای کودکان

آمپول هورمون رشد (Growth Hormone Therapy) نوعی درمان دارویی است که به کودکانی تزریق می‌شود که بدن آن‌ها به اندازه کافی هورمون رشد ترشح نمی‌کند یا به دلیل برخی بیماری‌ها دچار اختلال در رشد قد و وزن هستند. هورمون رشد به‌طور طبیعی توسط غده هیپوفیز در مغز ترشح می‌شود و نقش مهمی در رشد استخوان‌ها، عضلات و متابولیسم بدن دارد.

این دارو به صورت تزریق زیرجلدی (معمولاً در بازو، ران یا شکم) و به‌طور روزانه یا چند بار در هفته توسط والدین یا خود کودک (در سن بالاتر) استفاده می‌شود. آمپول هورمون رشد معمولاً حاوی هورمون رشد سنتتیک (ساخته‌شده در آزمایشگاه) است که از نظر عملکردی مشابه هورمون طبیعی بدن عمل می‌کند. کمبود هورمون رشد در کودکان باعث کوتاه قدی در بزرگسالی می‌شود در نتیجه بهتر است در کودکی فرزند خود به این نکته دقت کنید.

متن انگلیسی:
You may come across several different brands of growth hormone treatment. The most common method is a daily injection, but weekly injections have recently become available and are considered safe and effective.
ترجمه فارسی:
ممکن است با چندین برند مختلف از درمان هورمون رشد مواجه شوید. رایج‌ترین روش، تزریق روزانه است، اما اخیراً تزریق‌های هفتگی نیز در دسترس قرار گرفته‌اند که ایمن و مؤثر محسوب می‌شوند.

به نقل از health.clevelandclinic

نحوه تزریق هورمون رشد در کودکان

نحوه تزریق هورمون رشد در کودکان مشابه بزرگسالان است، اما آموزش والدین، دفترچه دوز روزانه و چرخش دقیق محل‌ها برای جلوگیری از لیپوهایپرتروفی اهمیت بیشتری دارد. تزریق را به روتین شبانه تبدیل و اضطراب کودک را با توضیح ساده و بی‌حسی موضعی کاهش دهید. مراجعه منظم برای تنظیم دوز ضروری است.

افزایش هورمون رشد در بزرگسالان

برخلاف اینکه این هورمون روی افزایش قد کودکان و نوجوانان تأثیر می‌گذارد، نمی‌توان از آن انتظار داشت که نقشی در تحریک بلندتر شدن طول استخوان‌ها در بزرگسالان داشته باشد. همان‌طور که اشاره شد، نواحی غضروفی بعد از دوران بلوغ به‌ استخوان‌ها وصل می‌شوند و عملاً دیگر کاری از دست هورمون رشد برنمی‌آید. بعد از ۱۸ سالگی دیگر درمان افزایش هورمون رشد برای قد جواب نمی‌دهد. هرچند در بازه سنی ۱۸ تا ۲۴ سالگی گاهی امکان افزایش هورمون رشد وجود دارد، اما در مجموع افزایش هورمون رشد در بزرگسالان برای افزایش قد بی‌فایده است.

با کاهش چربی، انجام تمرین مقاومتی، داشتنخواب منظم و مدیریت استرس می‌توان احتمال افزایش هورمون رشد را بیشتر کرد. در کمبود هورمون رشد اثبات‌شده، درمان با سوماتروپین می‌تواند ترکیب بدنی و انرژی را بهبود دهد، اما برای افراد سالم توصیه نمی‌شود.

افزایش هورمون رشد بعد از بلوغ

سرعت رشد در بدن تا پیش از دوره بلوغ به آهستگی اتفاق می‌افتد. اواخر دوره بلوغ معمولاً شاهد جهش رشدی در نوجوانان هستیم. بعد از بلوغ هم تقریباً رشد متوقف می‌شود. هر کاری که لازم است تا هورمون‌های رشد تحریک شوند و فرد بلندتر شود باید پیش از دوران بلوغ یا در دوران بلوغ انجام داد. افزایش این هورمون رشد بعد از بلوغ تقریباً غیرممکن است، چراکه ناحیه اپی‌فیز در دوران کودکی حالت غضروفی دارد، اما پس از بلوغ به‌ شکل استخوان درمی‌آید. این یعنی دیگر بعد از بلوغ امکان رشد وجود ندارد. با چند راهکار ساده می‌توانید باعث افزایش این هورمون در دوران بلوغ شوید:

• سبک زندگی سالم و رژیم غذایی متعادل
• ورزش، خواب کافی
• پرهیز از عوامل بازدارنده رشد مثل نوشیدنی‌های گازدار، غذاهای فرآوری شده و قند مصنوعی
• انجام حرکات کششی مناسب عضلات
• ماساژ.

نحوه تزریق هورمون رشد

نحوه تزریق هورمون رشد زیرجلدی، شب‌ها و با چرخش محل تزریق است. برای تزریق آمپول هورمون رشد دست‌ها را بشویید، قلم یا ویال دارویی را طبق دستور آماده کنید، یکی از قسمت‌های شکم، ران یا بازو را انتخاب کنید، پوست را با الکل تمیز کرده و سوزن را با زاویه مناسب وارد کنید. بعد از تزریق آمپول سوزن را به شکل ایمن دور بیندازید. آمپول هورمون رشد را در یخچال نگه‌داری کنید و به صورت مرتب ارزیابی پزشکی انجام دهید.

تزریق هورمون رشد بعد از پریود

تزریق هورمون رشد بعد از پریود تفاوت بالینی مهمی ندارد و زمان‌بندی درمان بر اساس شبانه‌بودن و ثبات روزانه است، نه چرخه قاعدگی. در نوجوانان، ارزیابی مرحله بلوغ یا سن استخوانی برای پیش‌بینی اثر بر رشد قد مهم‌تر است. هر تغییر برنامه را با پزشک هماهنگ کنید.

عوارض تزریق هورمون رشد

تزریق هورمون رشد معمولا عوارضی ندارد و عوارض خفیف و هستند. البته میزان بروز عوارض به دوز دارو وایسته است. شایع‌ترین‌ عوارض تزریق آمپول هورمون رشد در عبارت است از:

• درد و قرمزی در محل
• سردرد
• احتباس مایعات
• درد مفاصل و عضلات
• افزایش IGF-1 خون

عوارض نادر نیز شامل افزایش قند، افزایش فشار داخل جمجمه خوش‌خیم و تشدید اسکولیوز در رشد سریع است.

عوارض تزریق هورمون رشد برای افزایش قد

عوارض تزریق هورمون رشد برای افزایش قد معمولاً خفیف و وابسته به دوز است و بیشتر بیماران با تنظیم دوز و پایش منظم به خوبی آن را تحمل می‌کنند. با این حال هر علامت شدید یا غیرعادی نیازمند ارزیابی پزشکی فوری است.

• درد و قرمزی محل تزریق
• سردرد و احساس فشار سر
• احتباس مایعات و پف صورت یا اندام‌ها
• درد مفاصل و درد عضلات
• خواب آلودگی یا بی خوابی
• افزایش آی جی اف در خون
• عوارض نادر مانند افزایش قند خون و افزایش فشار داخل جمجمه خوش خیم.

عوارض تزریق هورمون رشد در کودکان

در کودکان عوارض معمولاً خفیف است و شامل درد محل، کبودی، سردرد، درد ساق و ادم خفیف می‌شود. در موارد نادر عوارض شامل افزایش فشار داخل جمجمه خوش‌خیم یا لغزش اپی‌فیز فمورال است که باید شناخته و سریع بررسی شوند. پایش انحنای ستون فقرات و تحمل گلوکز برای جلوگیری از بروز عوارض اهمیت دارد.

عوارض تزریق هورمون رشد بعد از بلوغ

عوارض تزریق هورمون رشد بعد از بلوغ مشابه سایر زمان‌ها است اما بیشتر به مایعات و مفاصل و متابولیسم مربوط می‌شود و معمولاً با دوزهای پایین‌تر کنترل می‌گردد. پیش از شروع و در طول درمان، وضعیت تیروئید و خطر قلبی متابولیک باید ارزیابی شود.

• احتباس مایع و افزایش وزن
• درد و خشک شدن مفاصل
• بی حسی یا گزگز دست‌ها شبیه نشانه‌های تونل کارپ
• سردرد و خستگی
• بالا رفتن قند خون یا تغییرات چربی خون
• افزایش فشار خون در برخی افراد.

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۵۱۹۷ نظر)

دکتر بهروز مقدادی

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۴.۹ (۴۹۱۳ نظر)

دکتر بهنام مقدادی

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۴.۶ (۹۷۹ نظر)

دکتر جواد همت یار

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

۵ (۷۲۶ نظر)

دکتر بهناز دربان

فوق تخصص گوارش و کبد کودکان

نوبت بگیرید

۴.۹ (۵۷۰ نظر)

دکتر محمود موذن

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۳.۵ (۷۸۱ نظر)

دکتر پروفسور فرزانه روحانی

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بیشترین روش برای افزایش هورمون رشد داشتن خواب کافی، کاهش چربی و برنامه تمرینی درست است. تزریق هورمون رشد فقط برای کمبود واقعی و با پایش آی جی اف یک توصیه می شود و پس از بلوغ نباید برای افزایش قد انتظار چشمگیری داشت. اگر کودک شما روی نمودار رشد عقب است یا در بزرگسالی خستگی، کاهش توده عضلانی یا اختلال خواب دارید، به فوق تخصص غدد مراجعه کنید. درباره علت کوتاهی قد، زمان شروع درمان، دوز، عوارض و برنامه پایش با پزشک خود صحبت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!