سوختگی درجه چهار، علائم و راه های درمان آن

سوختگی درجه چهار نوع بسیار جدی سوختگی است که می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. بسیاری از افراد بدترین حالت سوختگی را نوع درجه سه می‌دانند. اما سوختگی درجه ۴ شدیدتر بوده ومفاصل و استخوان‌ها را نیز درگیر می‌کند. اما علائم سوختگی درجه چهار چیست؟ آیا این سوختگی نیاز به اقدامات اورژانسی دارد؟ معمولا کدام عوامل باعث بروز این سوختگی می‌شوند؟ آیا این عارضه قابل درمان است؟ آیا روش خانگی برای بهبود زخم‌ها وجود دارد؟ اگر زخم‌های ناشی از سوختگی درمان نشوند، چه عوارضی به دنبال خواهد داشت؟

درصورتی‌که پوست شما دچار سوختگی شده است یا علائم سوختگی شدید بعد از سال‌ها از بین نرفته است، باید به متخصص پوست و مو یا جراح پلاستیک مراجعه کنید تا اقدامات لازم انجام شود. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با جراح پلاستیک و دکتر پوست وجود دارد.

سوختگی درجه چهار چیست؟

سوختگی باعث آسیب به بافت‌های بدن، معمولا پوست می‌شود. این عارضه درجات مختلفی داشته و از خفیف تا شدید طبقه‌بندی می‌شود. در بیشتر مواقع سوختگی لایه بیرونی پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با درمان‌های خانگی بهبود پیدا می‌کند. اما گاهی ممکن است به لایه‌های عمیق‌تر آسیب بزند و تهدیدکننده زندگی باشد.

مطالعه مقاله همه نکاتی که درباره انواع سوختگی را بشناسید

سوختگی درجه چهار حالت بسیار شدید سوختگی است. در این نوع سوختگی آسیب از پوست به بافت‌های دیگر سرایت می‌کند. به همین دلیل علاوه بر پوست ممکن است، عضلات، رباط‌ها، تاندون‌ها، اعصاب، عروق خونی و استخوان‌ها تحت تاثیر قرار بگیرند. در سوختگی درجه ۴ تمامی بافت پوست و لایه‌های زیرین آسیب شدید می‌بینند و نیاز به اقدامات اورژانسی پزشکی است.

علائم سوختگی درجه چهار

مهم‌ترین علامت سوختگی درجه چهار نداشتن درد است. در سوختگی‌های درجه یک و دو، درد زیادی احساس می‌کنید. اما در این سطح از سوختگی اعصابی که سیگنال‌های درد را به مغز ارسال می‌کنند، دچار آسیب شدید می‌شوند. اگر دردی احساس نمی‌کنید، به معنای سطحی بودن سوختگی نیست. در این شرایط باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

از علائم مهم سوختگی درجه ۴ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• ظاهر زغالی و سیاه
• ممکن است استخوان و بافت عضلانی در معرض دید قرار بگیرد.
• احساس درد وجود ندارد.
• به‌مرور اسکار ایجاد می‌شود.

به نقل از woundsource در مورد درد هنگام سوختگی شدید:

بیشتر سوختگی‌های درجه چهار با سوختگی‌های درجه پایین‌تر احاطه شده‌اند. بنابراین ممکن است این نواحی دردناک شده باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر در معرض حرارت یا مواد شیمیایی قرار گرفته‌اید و پوست شما آسیب شدید دیده است، اما هیچ دردی احساس نمی‌کنید یا درد شما کم است، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. سوختگی درجه ۳ و ۴ نیاز به اقدامات فوری دارند.

برای بررسی علائم سوختگی درجه چهار به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

معمولا برای بررسی علائم سوختگی درجه ۴ به بیمارستان مراجعه کرده و ابتدا پزشک اورژانس و پرستاران بیمار را معاینه می‌کنند. اما در مراحل بعدی باید دکتر پوست اقدامات درمانی را انجام دهد. شما می‌توانید برای ارتباط با بهترین دکتر پوست و طرح سوالات خود در مورد سوختگی از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر پوست وجود دارد.

برای درمان سوختگی، دکترت رو انتخاب کردی؟

حالا از دکترتو نوبت بگیر

مشاوره آنلاین دکتر پوست و موبهترین دکتر پوست

علل و عوامل سوختگی درجه چهار

علت سوختگی با درجات مختلف معمولا یکسان است. اما مدت زمان تماس با منبع سوختگی و شدت آن مقدار آسیب را مشخص می‌کند. برخی از علل رایج سوختگی درجه ۴ عبارتند از:

• شعله اجاق گاز یا فر داغ
• اتوی داغ
• شعله‌های مستقیم مانند آتش یا شومینه
• جراحات ناشی از آتش‌سوزی در ساختمان
• مواد شیمیایی
• انفجار شدید برق
• بخار یا مایعات داغ
• آسیب به مجاری هوایی به دلیل استنشاق دود، بخار، هوای بسیار داغ یا بخار سمی

تشخیص سوختگی درجه چهار

در زمان سوختگی درجه ۴ باید اقدامات اورژانسی سریع انجام شود. پزشک اورژانس در کمترین زمان نوع سوختگی را تشخیص می‌دهد. اگر لایه اپیدرم و درم پوست کامل از بین رفته باشد و چربی، ماهیچه‌ها و حتی استخوان‌ها تحت تاثیر قرار گرفته باشند، سوختگی با ضخامت کامل بوده و در دسته درجه ۳ و ۴ قرار می‌گیرد.

پزشک همچنین باید قبل از درمان تعیین کند که چه مقدار از بدن آسیب دیده است. سوختگی با هر درجه‌ای، اگر بیشتر از ۱۵٪ بدن را تحت تاثیر قرار داده باشد، نیاز به اقدامات پزشکی فوری دارد. مقدار درصد آسیب باتوجه‌به موارد زیر تعیین می‌شود.

• جلو و عقب سر – ۹٪
• جلوی تنه ـ ۱۸٪
• پشت تنه – ۱۸٪
• هر پا – ۱۸٪
• هر دست – ۹٪
• اندام تناسلی – ۱٪
• کف دست – ۱٪

درمان سوختگی درجه چهار

درمان سوختگی درجه ۴ به شدت و ابعاد سوختگی و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. در این شرایط باید سریعا با اورژانس تماس بگیرید. تا زمان رسیدن آمبولانس با انجام اقدامات زیر می‌توانید به شخص کمک کنید.

• اطمینان حاصل کنید که بیمار دیگر با منبع سوختگی یا دود تماس ندارد.
• ناحیه آسیب‌دیده را با باند استریل و غیرچسبنده یا پارچه تمیز بپوشانید.
• در صورت امکان قسمت آسیب‌دیده را بالاتر از قلب قرار دهید تا التهاب کاهش پیدا کند.
• اگر بیمار علائم شوک مانند ضربان قلب ضعیف اما سریع، تنفس سریع و افت فشارخون دارد و آسیبی به سر، گردن و کمر وارد نشده است، او را به پشت بخوابانید. پاها را کمی بالاتر قرار داده و برای تثبیت دمای بدن یک پتو روی او بکشید.
• در سوختگی با مواد شمیایی، ناحیه آسیب‌دیده را با آب بشویید.

در کنار اقداماتی که بلافاصله بعد از سوختگی انجام می‌دهید، باید به موارد دیگری هم توجه داشته باشید. انجام برخی کارها باعث تشدید علائم سوختگی و آسیب به بیمار می‌شود. به‌هیچ‌وجه بعد از سوختگی درجه چهار اقدامات زیر را انجام ندهید.

• از کمپرس یخ استفاده نکنید.
• کرم یا پماد روی ناحیه سوختگی نمالید.
• اگر لباسی به محل سوختگی چسبیده است، آن را جدا نکنید.
• هیچ تاولی را فشار ندهید و باز نکنید.

بعد از رسیدن شخص به بیمارستان، پزشک باتوجه‌به شدت و ابعاد سوختگی نوع درمان را مشخص می‌کند. ابتدا باید ناحیه سوختگی تمیز شود و بافت‌های مرده جدا شوند. اقدامات درمانی شامل موارد زیر است.

در سوختگی درجه چهار از کمپرس یخ استفاده نکنید و کرم یا پماد روی ناحیه سوختگی نمالید.

۱. درمان دارویی سوختگی درجه چهار

احتمال عفونت در سوختگی درجه چهار زیاد است. به همین دلیل پزشک داروهای آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. معمولا در سوختگی‌های شدید، آنتی‌بیوتیک به صورت داخل وریدی تجویز می‌شود.

همچنین پزشک داروهای مسکن تجویز می‌کند. زیرا سوختگی‌های خفیف اطراف سوختگی درجه ۴ دردناک هستند. همچنین به‌مرور با بهبود زخم‌ها ممکن است درد بیشتر احساس شود.

پزشک در مورد سابقه تزریق واکسن کزاز از شما سوال می‌کند. اگر این واکسن را در ۵ سال گذشته تزریق نکرده باشید، باید آن را دریافت کنید.

در سوختگی درجه ۴ به دلیل از دست دادن مایعات، بدن دچار کم‌آبی شده و دمای بدن پایین است. بنابراین در بیمارستان باید مایعات داخل وریدی تجویز شود تا کم‌آبی را جبران کند.

۲. پیوند پوست و جراحی ترمیمی

بعد از بهبود سوختگی و گذشتن از مرحله اورژانسی، متخصص پوست میزان آسیب کلی به پوست و سایر بافت‌های بدن را تعیین می‌کند. اگر پوست قادر به تولید بافت جدید نباشد، پیوند پوست یا سایر جراحی‌های ترمیمی انجام می‌شود. معمولا در سوختگی درجه چهار، جراحی ترمیمی لازم است.

۳. فیزیوتراپی در سوختگی درجه ۴

اگر در ناحیه سوختگی، مفصل یا استخوان آسیب دیده باشد، ممکن است پزشک درمان‌هایی مانند فیزیوتراپی را تجویز کند. برای درمان مفاصل آسیب‌دیده و عضلات از کار افتاده این درمان‌ها ضروری است. البته در برخی شرایط سوختگی به‌قدری شدید است که نمی‌توان با فیزیوتراپی مفصل یا ماهیچه را درمان کرد.

۴. درمان خانگی سوختگی درجه چهار

برای درمان سوختگی درجه چهار هیچ روش خانگی وجود ندارد. این سوختگی بسیار شدید بوده و ممکن است تهدیدکننده زندگی باشد. بعد از ترخیص از بیمارستان باید طبق راهنمایی پزشک، بانداژ‌ها را تعویض کنید تا از عفونت جلوگیری شود. داروها را به موقع مصرف کنید و به تغذیه سالم اهمیت دهید.

به دنبال سریع‌ترین راه درمان آفتاب سوختگی هستی؟ همین الان مشاوره بگیر.

دکتر آفتاب سوختگی

تیم درمان سوختگی درجه ۴ متشکل از چه پزشکانی است؟

برای درمان سوختگی‌های شدید باید به متخصص پوست مراجعه کنید. پزشک باتوجه‌به شدت و ابعاد سوختگی بهترین روش درمان را انتخاب می‌کند. اگر ناحیه سوختگی نیاز به جراحی مانند پیوند پوست یا جراحی ترمیمی داشته باشد، شما را به جراح پلاستیک ارجاع می‌دهد.

برای ارتباط با دکتر پوست یا جراح پلاستیک می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با جراح پلاستیک و متخصص پوست وجود دارد.

عوارض سوختگی درجه چهار

سوختگی درجه ۴ نوع بسیار جدی سوختگی بوده و احتمال بروز عوارض وجود دارد. به همین دلیل درمان پزشکی فوری باید انجام شود. از مهم‌ترین عوارض سوختگی درجه چهار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• عفونت: پوست از ورود عفونت خارجی به بدن جلوگیری می‌کند. سوختگی شدید این لایه محافظ را از بین می‌برد. در نتیجه محیط برای رشد میکروب آماده می‌شود. همچنین اسکار روی زخم، رسیدن آنتی‌بادی و آنتی‌بیوتیک‌ها را به ناحیه سوختگی دشوار می‌کند.
• سوختگی محیطی: وقتی سوختگی درجه ۴ یک اندام، دور انگشت یا نیم‌تنه را تحت تاثیر قرار دهد، به آن سوختگی محیطی می‌گویند. در این وضعیت اسکار خشک و سخت جایگزین پوست انعطاف‌پذیر شده است. در این شرایط گردش خون دچار اختلال شده و وضعیتی به نام سندروم کمپارتمان ایجاد می‌شود.
• شوک هیپوولمیک: پوست برای تنظیم گرمای بدن، میزان از دست دادن مایعات را تعیین می‌کند. وقتی پوست در ابعاد بزرگی دچار سوختگی شدید می‌شود، خطر هیپوولمی (کاهش حجم خون) افزایش پیدا می‌کند. در این وضعیت بیمار در شوک قرار می‌گیرد.
• پیشرفت زخم: گاهی تورم و کاهش جریان خون در محل سوختگی باعث می‌شود که سوختگی با ضخامت جزئی تبدیل به سوختگی با ضخامت کامل شود.
• ابتلا به کزاز: ناحیه سوختگی، بدن را مستعد کزاز می‌کند. اگر بیمار در ۵ سال گذشته واکسینه نشده باشد، باید واکسن تزریق شود.

سوختگی شدید لایه محافظ پوست را از بین می‌برد. در نتیجه محیط برای رشد میکروب آماده می‌شود.

پیشگیری از سوختگی درجه چهار

با رعایت برخی نکات ایمنی می‌توان خطر سوختگی درجه ۴ را کاهش داد. این سوختگی بسیار جدی بوده و می‌تواند عوارض شدیدی همراه داشته باشد. به همین دلیل باید همیشه نکات ایمنی را رعایت کنید. از جمله این نکات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• هنگام تماس با مواد شیمیایی یا حرارت بالا از پوشش محافظ استفاده کنید.
• نزدیک آتش و مواد قابل اشتعال قرار نگیرید.
• اگر در شرایط خطرناکی کار می‌کنید، از دستکش و کفش‌های محافظتی استفاده کنید.
• توجه به تاریخ انقضای اسپری‌های حرارتی
• استفاده از دستگاه خنک‌کننده در محیط‌هایی با حرارت بالا
• دور نگه داشتن کودکان خردسال از حرارت و مواد خطرناک
• آموزش به افراد در محل کار برای جلوگیری از سوختگی حرارتی یا شیمیایی

عکس سوختگی درجه ۴

همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، سوختگی درجه ۴ بسیار شدید است و تمامی لایه‌های پوست و بافت‌های زیرین را از بین می‌برد. این سوختگی به اقدامات اورژانسی نیاز دارد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

سوختگی درجه چهار از نوع شدید و جدی سوختگی است. حتی ممکن است گاهی تهدیدکننده زندگی باشد. در این وضعیت علاوه بر لایه‌های اپیدرم و درم پوست، ممکن است عضلات، ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، تاندون‌ها و عروق خونی آسیب ببیند. در برخی شرایط استخوان یا عضله کاملا نمایان می‌شود.

در سوختگی درجه ۴ پوست به رنگ زغالی شده و احتمالا شخص هیچ دردی احساس نمی‌کند. زیرا اعصاب آسیب شدید می‌بینند. برای درمان نیاز به اقدامات اورژانسی است. تا زمان رسیدن آمبولانس باید شخص را از منبع حرارت یا ماده شیمیایی دور کنید. اگر لباس به زخم چسبیده است، آن را جدا نکنید. از کمپرس یخ یا پماد سوختگی استفاده نکنید. برای جلوگیری از افت فشارخون پاهای شخص را کمی بالا قرار دهید. یک بانداژ غیر چسبنده یا پارچه تمیز روی زخم قرار دهید.

در بیمارستان داروهای آنتی‌بیوتیک و مسکن تجویز می‌شود. ممکن است نیاز به جراحی ترمیمی یا پیوند پوست باشد. در این صورت باید با جراح پلاستیک مشورت کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سوختگی درجه ۴، نکات مراقبتی و نحوه درمان بهتر است با متخصص پوست یا جراح پلاستیک مشاوره داشته باشید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین متخصصان ارتباط برقرار کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!