آیا پارگی کیسه آب جنین خطرناک است؟

دوران بارداری دوره بسیار حساسی است که در آن جنین و مادر باید به مدت نه ماه شرایط مختلفی را تجربه کنند تا این که بالاخره به پایان دوره بارداری برسند. برخی نشانه‌ها طبیعتاً باید در پایان نه ماه ظاهر شوند و به معنای پایان بارداری هستند که یکی از آنها پارگی کیسه آب است.

مراجعه سریع به پزشک یا بیمارستان پس از پاره شدن کیسه آب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در پنل دکترتو می‌توانید خیلی سریع اقدام به دریافت نوبت حضوری از متخصص زنان و زایمان یا مامایی کنید. همچنین می‌توانید در هر ساعتی از روز نوبت تلفنی گرفته و سوالات خود را بپرسید. در این مقاله با ما همراه باشید تا هر چیزی که باید در مورد پاره شدن کیسه آب بدانید بررسی کنیم.

پارگی کیسه آب چیست؟

در زمان بارداری جنین در یک کیسه آب به نام کیسه آمنیوتیک رشد می‌کند. این کیسه که در داخل رحم قرار دارد پر از مایعی شبیه آب به نام مایع آمنیوتیک است که از جنین محافظت می‌کند. کیسه آب جنین را در شکم مادر نگه می‌دارد و فضایی را برای رشد جنین در شکم مادر باز می‌کند. همچنین با ثابت نگه‌داشتن دمای اطراف جنین و محافظت از بند ناف، تضمین می‌کند که دوره بارداری ایمن و سالم طی شود.

حال زمانی که به پایان دوره بارداری و زمان زایمان می‌رسیم و بدن برای زایمان آماده می‌شود، کیسه آب پاره شده و مایع آمنیوتیک درون این کیسه از طریق واژن به بیرون تخلیه می‌شود. در نتیجه پارگی کیسه آب معمولاً با شروع انقباضات زایمان و باز شدن دهانه رحم همراه است تا به‌این‌ترتیب زایمان شروع شود.

پاره شدن کیسه آب ممکن است در هر زمانی اتفاق بیفتد، قبل از شروع زایمان، بعد از شروع انقباضات یا درست قبل از زایمان. حتی در مواردی ممکن است تا زمان زایمان (سزارین) کیسه آب اطراف جنین دست‌نخورده باقی بماند و توسط پزشک زنان یا جراح کیسه آب پاره شود. نام دیگر پارگی کیسه آب جنین، پارگی غشاهاست. اما پارگی زودرس کیسه آب از مشکلات بارداری است.

علائم پاره شدن کیسه آب (پارگی کیسه آب چگونه است؟)

در کل پاره شدن کیسه آب می‌تواند مانند خارج شدن یک سطل آب از واژن باشد یا این که بر عکس به‌صورت قطره‌قطره و بسیار آهسته، آب از واژن خارج شود. علاوه بر این یک سری نشانه‌های دیگر نیز وجود دارد که به ما کمک می‌کند بفهمیم که کیسه آب در حال پاره شدن است. این علائم پارگی کیسه آب شامل موارد زیر می‌شود:

• احساس ترکیدن چیزی در داخل شکم و رحم و به دنبال آن فوران یا چکیدن مایع از واژن
• وجود مقدار کم یا زیاد مایعات و ترشحات در لباس زیر با بین پاها
• رطوبتی که بی بو، شفاف یا زردکم رنگ است.
• نشتی غیرقابل‌کنترل از واژن که نمی‌توان آن را نگه داشت یا جلوی آن را گرفت.
• نشتی مایعی که به جای غلیظ و چسبناک بودن، رقیق و آبکی است.
• نشت مایع به دنبال انقباضات قوی‌تر از قبل
• وجود کمی خون به همراه مایعات خارج شده از واژن (چه چیزهایی باعث خونریزی در بارداری میشود؟)

بارداری و می‌ترسی کیسه آبت پاره بشه؟

با متخصص صحبت کن تا خیالت راحت بشه.

مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازاییپزشک متخصص زنان

فرق بین ترشح و پارگی کیسه اب

یکی از چالش‌ها خصوصاً زمانی که هنوز زمان زیادی به پایان بارداری و زمان زایمان مانده است، تشخیص این است که آیا واقعاً کیسه آب پاره شده یا این که این رطوبت تنها ترشحات طبیعی بارداری است. بااین‌حال چند موضوع به تشخیص فرق بین ترشح با پارگی کیسه آب کمک می‌کند.

سعی کنید دراز بکشید و ۱۵ تا ۳۰ دقیقه استراحت کنید. هنگامی که ایستاده‌اید، ببینید آیا مایع خارج می‌شود یا خیر. اگر کیسه در حال پاره شدن باشد، باید وقتی ایستاده‌اید مایع از واژن خارج شود.

حرکات جنین بعد از پاره شدن کیسه آب چگونه است؟

به‌صورت کلی حرکات جنین باید ادامه داشته باشد، با این که ممکن است مقداری حرکات آن کمتر شود. اما اگر بعد از پارگی کیسه آب جنین تحرک نداشت، این شرایطی است که حتماً باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد.

دلیل پارگی کیسه آب

اصلی‌ترین دلیل پاره شدن کیسه آب رسیدن زمان زایمان است. هیچ‌کس کاملاً مطمئن نیست که چه اتفاقی در بدن یک فرد می‌افتد و باعث پارگی کیسه آمنیوتیک می‌شود. برخی از متخصصان فکر می‌کنند که این امر به دلیل سیگنال‌های مغز جنین یا هورمون‌هایی است که کیسه آمنیوتیک را ضعیف می‌کند. بااین‌حال پارگی زودرس کیسه آب می‌تواند به چند دلیل مختلف باشد:

• سیگارکشیدن
• داشتن خونریزی واژینال در سه ماهه دوم یا سوم
• التهاب یا عفونت ادراری (در صورت وجود علائم عفونت ادراری در زنان حتما با متخصص مشورت کنید.)
• سابقه زایمان زودرس (چه عواملی باعث زایمان زودرس میشود؟)
• کوتاه بودن دهانه رحم
• تغذیه ضعیف و نازک شدن غشای آمنیوتیک
• دوقلویی یا چندقلوزایی
• زیاد بودن مقدار مایع آمنیوتیک درون کیسه

علت پاره شدن کیسه آب در خواب

اگر پارگی کیسه آب در خواب اتفاق بیفتد ممکن است که فرد باردار به زمان زایمان نزدیک باشد یا این که به دلیل هر یک از فاکتورهای خطر بالا، کیسه آب زودتر از زمان موعد پاره شود.

چه کارهایی باعث پاره شدن کیسه اب میشود؟

پارگی کیسه آب اگر زودتر از زمان مقرر اتفاق بیفتد، می‌تواند تا حدودی به سبک زندگی و فعالیت‌های فرد باردار مرتبط باشد. برای مثال سیگار کشیدن یا مصرف هر نوع ماده مخدری می‌تواند باعث پاره شدن کیسه آب شود. داشتن یک جراحی یا تغذیه ضعیف، انجام حرکات ورزشی تایید نشده برای زنان باردار و مواردی از این دست می‌تواند موجب پاره شدن کیسه آب شود.

ایا دخول باعث پارگی کیسه اب میشود؟

خیر رابطه جنسی کامل و وارد شدن آلت تناسلی مردانه به درون واژن به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند دلیل پاره شدن کیسه آب باشد. طول آلت هر چقدر هم که باشد، امکان ورود آن به رحم وجود ندارد. البته باز هم همه چیز بستگی به شرایط و توصیه‌های پزشک دارد و ممکن است پزشک به برخی از افراد داشتن رابطه جنسی در سه‌ماهه آخر را توصیه نکند.

پاره شدن کیسه آب در ماه های مختلف بارداری

اهمیت پارگی کیسه آب زودرس و حساسیت و میزان خطری که دارد بسته به سن بارداری و این که در کدام هفته کیسه آب پاره شود متفاوت است. طبیعتاً هر چقدر به هفته‌های پایانی نزدیک می‌شویم، خطر پارگی کیسه آمنیوتیک هم کمتر می‌شود.

پارگی کیسه آب در اوایل بارداری

در اوایل بارداری یعنی از هفته دوم بارداری به بعد کیسه به‌صورت یک حفره بسیار کوچک شروع به شکل‌گیری کرده و به‌تدریج رشد می‌کند. بدون شک در صورت سقط جنین در ماه‌های اول بارداری، این کیسه یا ساک بارداری نیز از بین می‌رود و دفع می‌شود.

پارگی کیسه آب در هفته ۱۵

در هفته ۱۵ بارداری نیز احتمال سوراخ شدن کیسه آب یا پارگی آن وجود دارد. گاهی اوقات حجم آب دور جنین به تدریج کم می‌شود که می‌تواند برای جنین خطرناک شود. اگر کیسه آب سوراخ باشد ممکن است پزشک با دستور استراحت مطلق و کمک گرفتن از روش‌های درمانی مناسب، به بیمار زمان لازم برای ترمیم و بهبود شرایط را بدهد. گاهی نیز سوراخ شدن یا پاره شدن کیسه آب می‌تواند ریسک عفونت و بیماری‌های جنین را زیاد کند و به دلیل مشکلات مختلف، جنین سقط شود.

پاره شدن کیسه آب در پنج ماهگی

به‌صورت معمول پارگی کیسه آب تا پیش از هفته بیست و سوم بارداری به معنای این است که نمی‌توان بارداری را ادامه داد و معمولاً خطرات زیادی هم جنین و هم مادر را تهدید می‌کند. از یک سو امکان نگهداری طولانی مدت جنین نیست و خطر عفونت و قطع اکسیژن رسانی جنین را تهدید می‌کند و از سوی دیگر هنوز جنین شرایط لازم برای تولد و زندگی بیرون از رحم مادر را ندارد. حتی در صورت تولد نیز احتمال ناتوانی‌های ذهنی و جسمی و مشکلات ریوی در جنین زیاد است.

پاره شدن کیسه آب در هفته ۳۰

در هفته ۲۵ تا ۳۴ بارداری اگر کیسه آب پاره شد معمولاً پزشک سعی می‌کند تا با بستری کردن فرد و کمک گرفتن از دوره‌های درمانی تا حد امکان زایمان را به تعویق بیاندازد تا به این ترتیب کودک زمان بیشتری برای رشد و تکامل داشته باشد. آنتی‌بیوتیک‌ها و استروئیدها به جلوگیری از عفونت و تسریع رشد جنین در هفته ۳۰ بارداری کمک می‌کنند.

تشخیص پارگی کیسه آب

در کل فقط پزشک می‌تواند با معاینه واژینال، کاغذ نیترازین یا کاغذ تورنسل تایید کند که آیا کیسه آب پاره شده یا خیر. کاغذ تورنسل و نیترازین در تماس با مایع آمنیوتیک تغییر رنگ می‌دهند. از طرفی نیز اگر پارگی کیسه آب با شروع سایر نشانه‌های زایمان همراه باشد، می‌توان تشخیص داد که کیسه آب پاره شده و زمان به دنیا آمدن جنین است.

تست دیگری که می‌تواند مشخص کند که کیسه آب پاره شده یا خیر، تست‌های تخصصی دیگری مانند تست فرنینگ (بررسی نمونه ترشحات واژن زیر میکروسکوپ) است. سونوگرافی هم می‌تواند مشخص کند که آیا کیسه آب جنین پاره شده یا خیر.

مایعی از واژنت خارج میشه و نگران پاره شدن کیسه آب هستی؟ پس مشاوره بگیر.

دکتر سزارین

تست خانگی پارگی کیسه آب

اگر زنان باردار بخواهند در خانه تست کنند که آیا کیسه آب آنها پاره شده یا خیر، می‌توانند از چند ترفند کمک بگیرند. البته باز هم باید برای تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنند. برای مثال می‌تواند بعد از خالی کردن مثانه، تمیز و خشک کردن واژن و همچنین استراحت کردن، از یک پد بهداشتی تمیز استفاده کند و ببیند که آیا پد خیس می‌شود یا خیر. همچنین اگر بعد از استراحت کردن، با ایستادن مایعی از واژن آنها خارج شد، می‌توان تشخیص داد که این مایع آمنیوتیک است.

بعد از پاره شدن کیسه آب چقدر وقت داریم؟

مدت زمانی که بعد از پارگی کیسه آب برای زایمان و نجات جنین فرصت هست، بسته به سن بارداری و شرایط فرد متفاوت است. با این حال اگر پارگی کیسه آب سر زمان مقرر باشد، زایمان طبق برنامه انجام می‌شود. اما اگر هنوز زمان مناسب فرا نرسیده باشد، فرد باردار تحت مراقبت‌های پزشکی در بیمارستان می‌تواند چند هفته تا رسیدن زمان مناسب زایمان فرصت داشته باشد.

درمان پارگی کیسه آب جنین

در صورتی که کیسه آب زودتر از زمان مناسب پاره شود، چندین دوره درمانی مختلف وجود دارد که پزشک بر اساس شرایط از آنها کمک می‌گیرد. اگر فرد موردنظر حداقل در هفته ۳۴ بارداری باشد، احتمالاً زایمان سزارین مطمئن‌ترین انتخاب است. درصورتی‌که فرد زیر هفته ۳۴ باشد، پزشک زایمان را با کمک موارد زیر به تعویق می‌اندازد:

• استفاده از آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت
• استفاده از استروئیدها برای بالغ شدن ریه‌های جنین
• استفاده از سولفات منیزیم برای مغز جنین

درصورتی‌که فرد کمتر از هفته ۲۴ بارداری باشد، احتمال به دنیا آمدن نارس جنین بالاست که قطعاً این شرایط ریسک‌های خود را دارد. جنین نارس باید در بخش مراقبت‌های ویژه و تحت درمان‌های تخصصی قرار بگیرد.

اقدامات لازم پس از پارگی کیسه آب

قطعاً اولین و اصلی‌ترین کاری که باید بعد از پارگی کیسه آب انجام داد، مراجعه به اولین مرکز درمانی است تا با بررسی و معاینات لازم، اقدامات اولیه برای محافظت از جنین و مادر انجام شود. از طرفی نیز در این بازه زمانی معمولاً باید به سن بارداری هم توجه کرد.

پارگی کیسه آمنیوتیک تا قبل از هفته ۳۷ بارداری قطعاً خطرناک‌تر است و به دلیل این که احتمال زایمان زودرس بالاست، باید فرد مورد نظر به‌صورت کامل تحت نظر قرار بگیرد و در بیمارستان بستری شود. معمولاً درصورتی‌که سن بارداری زیر ۳۷ هفته باشد، برای این که از بروز مشکلات جدی برای جنین و مادر جلوگیری شود، پزشک دستور زایمان سزارین و زودتر از موعد را می‌دهد.

نکته مهم زمانی است که کیسه آب در سنین پایین بارداری بین هفته ۲۵ تا ۳۴ پاره می‌شود. در این شرایط قطعاً هنوز جنین شرایط زندگی بیرون از رحم مادر را ندارد و در این شرایط پزشک با روش‌های تخصصی و با کمک کورتیکواستروئیدها و سولفات منیزیم، سعی می‌کند تا زمان مناسب زایمان را به تاخیر بیاندازد.

عوارض پارگی کیسه آب برای مادر و جنین

اگر پارگی کیسه آب به‌موقع و در زمان زایمان اتفاق بیفتد و جنین از رحم خارج شود، قطعاً این امر طبیعی است و مشکل خاصی را ایجاد نمی‌کند. بااین‌حال عوارض مربوط به زمانی است که کیسه آب زودتر از زمان موعد یعنی قبل از هفته ۳۷ بارداری پاره شود.

همانطور که پیش از این هم اشاره شد کیسه آب وظیفه محافظت از جنین را به عهده دارد و اجازه نفوذ هیچ گونه عفونت و آلودگی را نمی‌دهد. بنابراین این احتمال وجود دارد که به دنبال پاره شدن کیسه آب زودتر از زمان مقرر، جنین دچار عفونت‌های حاد و خطرناک شود. از طرفی از آنجایی که کیسه آب از وارد شدن فشار به بند ناف هم جلوگیری می‌کند، پاره شدن آن می‌تواند موجب جدا شدن بند ناف و طبیعتاً زایمان زودرس شود.

جلوگیری از پاره شدن کیسه آب

به‌صورت کلی برای جلوگیری از پاره شدن کیسه آب زودتر از زمان مقرر باید یک بارداری سالم داشت و از تمامی فاکتورها و عواملی که می‌توانند تهدیدکننده بارداری باشند، پرهیز کرد. سیگار نکشیدن، تغذیه مناسب داشتن و مراجعه منظم به پزشک برای داشتن معاینات تخصصی لازم در دوران بارداری می‌تواند تا حدود زیادی از پارگی زودرس کیسه آب جلوگیری کند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

در کل پاره شدن کیسه آب نشانه‌ای است که زایمان درست و به‌موقع را خبر می‌دهد. این حالت را ممکن است قبل از شروع زایمان یا زمانی که انقباضات شروع شده‌اند، تجربه کنید. تشخیص این که دقیقاً کیسه آب شما پاره شده یا اینکه خیسی و رطوبت تنها به ترشحات واژن یا ادرار مربوط می‌شود دشوار است و فقط پزشک می‌تواند این را تشخیص دهد.

با این حال اگر در سن پایین بارداری هستید و هنوز زمان زیادی برای زایمان دارید، وجود هر نوع نشانه‌ای از پارگی کیسه آب را جدی بگیرید و در سریع‌ترین زمان ممکن به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. توجه داشته باشید که مایع آمنیوتیک بی‌رنگ و بی‌بو است و معمولاً در صورت نشتی غشای بارداری، خیسی و رطوبت به‌صورت بی‌وقفه ادامه دارد.

اگر در طول بارداری احساس می‌کنید کیسه آب شما پاره شده است، حتما با دکتر زنان و زایمان یا فوق تخصص مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازایی و همچنین مشاوره آنلاین دکتر مامایی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!