فهرست مطالب
آندومتریوز زمانی رخ میدهد که سلولهای مشابه با سلولهای پوشاننده دیواره رحم، در نقاط دیگری از بدن رشد کنند. اما ارتباط بین آندومتریوز و بارداری چیست. باردار شدن برای افراد مبتلا به اندومتریوز دشوارتر است، با این حال، بسیاری از این افراد، باردار میشوند و نوزاد سالمی به دنیا میآورند. در این مقاله از دکترتو به بررسی رابطه آندومتریوز و بارداری و تاثیر آندومتریوز بر باروری میپردازیم و به این پرسش پاسخ میدهیم که آیا آندومتریوز مانع بارداری میشود یا خیر. اگر با مشکلات بارداری مواجه هستید بهتر است در این باره با متخصص زنان مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو نسبت به دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین با پزشکان اقدام کنید.
تاثیر آندومتریوز بر باروری چیست؟
بارداری تاثیرات متفاوتی روی افراد مبتلا به آندومتریوز دارد. در برخی از زنان، علائم با باردار شدن کاهش مییابند، چرا که خانم دیگر دوران قاعدگی ندارد. افزایش سطح هورمون پروژسترون در دوران بارداری نیز ممکن است علائم را بهبود بخشد.
تحقیقات نشان میدهند که پروژستین که نسخه مصنوعی پروژسترون است، درد آندومتریوز را برای حدود ۹۰٪ از زنان کاهش میدهد. پروژسترون طبیعی بدن ممکن است اثرات مشابهی با پروژستین برای برخی افراد داشته باشد، اما لزوما همه افراد مبتلا به آندومتریوز متوجه بهبودی علائم خود در دوران بارداری نمیشوند. در واقع، بارداری به دلیل فشار یا کشش اضافی رحم در حال رشد روی نواحی موجود آندومتریوز میتواند برخی از علائم را بدتر کند.
عامل دیگری که باعث تشدید علایم در دوران بارداری میشود، افزایش هورمون استروژن است که ضایعات آندومتریوز را گسترش میدهد. حتی اگر بارداری تسکیندهنده باشد، احتمالا علائم اندومتریوز دوباره پس از شروع قاعدگیها بعد بارداری برمیگردند، هرچند که شیردهی میتواند این روند را بیشتر به تاخیر اندازد. زنان نباید بارداری را به عنوان استراتژی برای مدیریت یا درمان آندومتریوز در نظر بگیرند. بارداری آندومتریوز را درمان نخواهد کرد.
آیا آندومتریوز مانع بارداری می شود؟
آندومتریوز ممکن است باعث ناباروری شود، اما بارداری با وجود این عارضه امکانپذیر است. در حالی که ۳۰ تا ۵۰ درصد از زنان مبتلا به آندومتریوز با مشکل ناباروری مواجه هستند، اما بارداری طبیعی با وجود آندومتریوز ممکن است. بسیاری از زنان مبتلا به آندومتریوز میتوانند با تخمکهای خود بهطور موفقیتآمیز باردار شوند و بارداری سالمی را تا پایان دوره بگذرانند.
بارداری با اندومتریوز و چسبندگی
چسبندگی رحم به بافتهای غیرطبیعی گفته میشود که در نتیجه التهاب یا جراحی برای آندومتریوز ممکن است شکل بگیرد و روی اندامهای تناسلی تاثیر بگذارد. این چسبندگیها میتوانند مانع از تخمکگذاری یا حرکت تخمکها و اسپرمها شوند و در نتیجه شانس بارداری را کاهش دهند. با این حال، بسیاری از زنان مبتلا به اندومتریوز و چسبندگی موفق به بارداری میشوند. درمانهای مختلفی وجود دارد که میتواند به این افراد کمک کند. در برخی موارد، جراحی برای حذف چسبندگی و بهبود شرایط باروری توصیه میشود. همچنین، درمانهای هورمونی با مدیریت علائم، شانس بارداری را افزایش میدهند.
بارداری با کیست آندومتریوما (آیا با وجود کیست اندومتریوز امکان بارداری هست؟)
داشتن کیست در تخمدان معمولا بر شانس بارداری تاثیر نمیگذارد. بارداری با وجود کیست اندومتریوز ممکن است، اما بارداری طبیعی به دلایلی مانند کیفیت پایین تخمکها، چسبندگی یا کیستهای تخمدانی که مانع از بارور شدن یا لانهگزینی تخمک میشوند ممکن است دشوارتر باشد. بهطور کلی، این مسائل میتوانند شانس بارداری را کاهش دهند، اما بسیاری از زنان مبتلا به آندومتریوز موفق به باردار شدن و بارداریهای سالم میشوند.
عامل یا وضعیت | تاثیر بر بارداری | توضیحات |
---|---|---|
کاهش شانس بارداری | بله، آندومتریوز میتواند شانس بارداری را کاهش دهد. | آندومتریوز ممکن است باعث مسدود شدن لولههای فالوپ، آسیب به تخمدانها و تخمکها، و مشکلات هورمونی شود که بر تخمکگذاری و لقاح تاثیر میگذارد. |
اختلال در تخمکگذاری | بله، ممکن است تخمکگذاری دچار مشکل شود. | آندومتریوز میتواند باعث التهاب و آسیب به تخمدانها شود که منجر به تخمکگذاری نامنظم یا نارسایی تخمدان میشود. |
مسدود شدن لولههای فالوپ | بله، احتمال مسدود شدن لولهها وجود دارد. | آندومتریوز ممکن است بافتهای آندومتریوزی در اطراف لولههای فالوپ تشکیل دهد که باعث انسداد آنها و جلوگیری از انتقال تخمک به رحم میشود. |
کیستهای تخمدانی | بله، ممکن است کیستهایی در تخمدانها ایجاد شود. | کیستهای آندومتریوزی (اندومتریوما) ممکن است بر تخمدانها تاثیر بگذارند و تولید تخمک را مختل کنند. |
خطر سقط جنین | ممکن است خطر سقط جنین افزایش یابد. | در برخی موارد، آندومتریوز میتواند باعث افزایش التهاب در رحم و اختلال در کاشت جنین شود که این امر ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد. |
بارداری در مراحل پیشرفته | بارداری ممکن است مشکلتر باشد، اما غیرممکن نیست. | در موارد شدید آندومتریوز، بارداری ممکن است با دشواریهایی روبهرو شود، اما بسیاری از زنان با درمانهای مناسب میتوانند باردار شوند. |
درمانهای کمکی برای بارداری | بله، درمانهای کمکی مانند IVF ممکن است کمک کند. | در صورتی که بارداری طبیعی ممکن نباشد، روشهایی مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) ممکن است به کمک زنان مبتلا به آندومتریوز برای بارداری بیاید. |
با این که آندومتریوز میتواند چالشهایی در راه بارداری ایجاد کند، بسیاری از زنان مبتلا با درمانهای مختلف میتوانند باردار شوند. درمانهای خاصی مثل جراحی و روشهای باروری میتوانند شانس بارداری را افزایش دهند.
تجربه بارداری با اندومتریوز
در زنان مبتلا به آندومتریوز، الگوی درد تجربهشده ممکن است در دوران بارداری تغییر کند. در حالی که درد لگنی در برخی از زنان کاهش یافته، برای دیگران بارداری ممکن است درد را تشدید کند. همچنین، برخی زنان ممکن است هیچ تغییری در علائم خود مشاهده نکنند. این تغییرات میتواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد و تجربه هر فرد متفاوت است.
در زنانی که تجربه بارداری با اندومتریوز دارند، شاهد کاهش علائم در حاملگی هستیم و بیشتر افراد درد ناشی از آندومتریوز، درد قاعدگی یا سایر علائم را تجربه نمیکنند. این موضوع به این دلیل است که چرخه قاعدگی، عامل بسیاری از علائم آندومتریوز است و زمانی که باردار هستید، این چرخه متوقف میشود. به همین خاطر، بسیاری از زنان در دوران بارداری احساس بهتری دارند و علائم آندومتریوز کاهش مییابد.
درمان آندومتریوز پیش از بارداری
برای افزایش شانس بارداری، داروی باروری به نام کلومفین سیترات به مدت ۵ روز بلافاصله پس از شروع قاعدگی تجویز میشود که موجب تحریک تخمکگذاری و بهبود احتمال بارداری میگردد. کلومفین سیترات معمولا به عنوان یکی از گزینههای اولیه در درمان ناباروری مورد استفاده قرار میگیرد. سایر روشهای درمان آندومتریوز پیش از بارداری عبارتند از:
- داروهای هورمونی، مانند قرصهای ضدبارداری، پروژستینها
- جراحی در موارد شدید
- تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی و مدیریت استرس
- درمانهای مکمل مانند طب سوزنی یا درمانهای طبیعی
- شرکت در گروههای حمایتی یا مشاورههای روانی با هدف بهبود مدیریت احساسات و استرسهای ناشی از این بیماری
۱. درمان آندومتریوز با قرص ضد بارداری
درمان آندومتریوز با قرص ضدبارداری یکی از روشهای رایج و موثر برای مدیریت علائم این بیماری به شمار میآید. این قرصها که حاوی هورمونهای استروژن و پروژسترون هستند، درد و علائم مرتبط با آندومتریوز را کاهش میدهند. یکی از مزایای اصلی این درمان، کاهش قاعدگی است. قرصهای ضدبارداری میتوانند قاعدگی را تنظیم کرده و در برخی موارد، تعداد و شدت قاعدگیها را کاهش دهند. این موضوع به کاهش التهاب و درد ناشی از آندومتریوز کمک میکند. همچنین قرص ضد بارداری با کاهش سطح هورمونها، به ویژه استروژن، از رشد بافتهای آندومتریوز جلوگیری میکند.
بسیاری از زنانی که از قرصهای ضد بارداری استفاده میکنند، بهبود قابل توجهی در علائم درد لگن و قاعدگی خود دارند. مصرف قرصهای ضدبارداری معمولا ایمن است و میتوان آنها را به راحتی و تحت نظر پزشک مصرف کرد. علاوه بر این، این قرصها به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کرده و از نوسانات هورمونی تشدیدکننده علائم آندومتریوز هم جلوگیری میکنند.
۲. لاپاراسکوپی آندومتریوز و بارداری
لاپاراسکوپی رحم یک روش جراحی کم تهاجمی برای تشخیص و درمان آندومتریوز است. در این روش، یک دوربین کوچک و ابزارهای جراحی از طریق برشهای کوچک در شکم وارد میشوند. هدف اصلی این عمل، حذف بافتهای آندومتریوز و چسبندگیهاست که میتواند به بهبود باروری کمک کند.
تحقیقات نشان میدهد که انجام لاپاراسکوپی میتواند شانس بارداری را در زنان مبتلا به آندومتریوز افزایش دهد. با حذف بافتهای غیرطبیعی و چسبندگیها، شرایط بهتری برای تخمکگذاری و لانهگزینی جنین ایجاد میشود. پس از انجام این عمل، بسیاری از زنان موفق به بارداری میشوند و بارداریهای سالمی را تجربه میکنند. هرچند که لاپاراسکوپی میتواند به بهبود باروری کمک کند، اما موفقیت آن به شدت آندومتریوز و وضعیت کلی سلامتی فرد بستگی دارد.
۳. بارداری بعد از جراحی اندومتریوز
جراحی آندومتریوز میتواند در کاهش علائم دردناک و همچنین دستیابی به بارداری بسیار موفق باشد. تحقیقات نشان میدهند که تا ۹۳ درصد از بیماران پس از جراحی، تسکین در علائم و مشکلات خود را تجربه کردهاند. علاوه بر این، بیش از ۶۵ درصد از بیمارانی که تمایل به بارداری داشتند، پس از عمل جراحی موفق به بارداری شدند. این نتایج نشاندهنده اثربخشی جراحی در بهبود کیفیت زندگی و افزایش شانس باروری در زنان مبتلا به آندومتریوز است. برای افرادی که مبتلا به آندومتریوز مرحله I-II هستند، شانس بارداری پس از جراحی حذف بافتهای آندومتریوز بین ۸۰ تا ۸۵ درصد است که تقریبا مشابه با افراد بدون این عارضه است.
افرادی که در مرحله III قرار دارند، شانس بارداری آنها بین ۷۰ تا ۷۵ درصد است، در حالی که برای افرادی با آندومتریوز مرحله IV، این شانس بین ۵۰ تا ۶۰ درصد خواهد بود. این آمار نشاندهنده این است که جراحی، شانس بارداری در زنان مبتلا به آندومتریوز را بهبود میبخشد، هرچند که شدت بیماری تاثیر قابل توجهی بر این شانس دارد.
آی وی اف به این زنان کمک میکند تا با استفاده از تخمک و اسپرمهای خود یا حتی اهداکنندهها، شانس بارداری را افزایش دهند. این روش بهویژه در شرایطی که مشکلات باروری ناشی از آندومتریوز وجود دارد، بسیار موثر است.
عوارض اندومتریوز در بارداری روی مادر و جنین
هرچند، بیشتر افراد مبتلا به آندومتریوز بارداری طبیعی را تجربه میکنند، اما ممکن است هورمونهای تولید شده توسط آندومتریوز بر هورمونهای مورد نیاز رشد جنین تاثیر بگذارند. زنان مبتلا به آندومتریوز با خطر بالاتر بارداری خارج از رحم، زایمان زودرس، سقط جنین و سایر عوارض نامطلوب در دوران بارداری مواجه هستند. این عوارض نه تنها بر سلامت مادر اثر گذاشته، بلکه سلامت جنین را نیز تهدید میکنند.
به همین دلیل، نظارت دقیق بر دوران بارداری برای این زنان اهمیت ویژهای دارد تا از بروز مشکلات و عوارض جلوگیری شود و اقدامات لازم برای حفظ سلامت مادر و جنین انجام گیرد. عوارض زایمانی مانند وزن کم نسبت به سن جنینی (SGA)، زایمان با عمل سزارین (CS)، سقط جنین، خونریزی، چسبندگی کم جفت و زایمان زودرس از عوارض قابل توجه اندومتریوز در بارداری هستند.
درد آندومتریوز در بارداری
در زنان مبتلا به آندومتریوز، الگوی درد در دوران بارداری تغییر میکند. درد آندومتریوز در بارداری به شکل درد شدید لگنی خود را نشان میدهد. البته این درد میتواند تجربهای متفاوت برای هر زن باشد. در حالی که برخی از زنان ممکن است متوجه کاهش دردهای لگنی و قاعدگی شوند، دیگران ممکن است همچنان با درد مواجه باشند یا حتی دردشان تشدید شود. این تغییرات به عوامل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، فشار ناشی از رحم در حال رشد یا وجود بافتهای آندومتریوز هستند.
افزایش هورمون پروژسترون در دوران بارداری، برخی از علائم و درد را تسکین میدهد، اما در عین حال، رشد رحم بر نواحی آسیبدیده فشار وارد کرده و باعث افزایش درد آندومتریوز در بارداری میشود. همچنین، برخی زنان ممکن است دچار دردهای مربوط به انقباضات رحمی یا تغییرات در بدن شوند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آندومتریوز تاثیرات قابل توجهی بر باروری و تجربه بارداری دارد، اما بسیاری از زنان مبتلا به این بیماری موفق به بارداری سالم میشوند. علائم آندومتریوز و بارداری، ممکن است تغییر کند، در برخی کمتر شده و در عدهای از زنان شدت میگیرد. برای مدیریت بهتر این وضعیت و اطمینان از سلامت مادر و جنین، مشاوره با پزشک متخصص زنان ضروری است. پزشک با بررسی شرایط فردی، برنامهریزی مناسبی برای بارداری ارائه داده و در صورت نیاز، درمانهای لازم را توصیه میکند. خبر خوب اینکه اگر به پزشک دسترسی ندارید میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!