خون در ادرار زنان نشانه چیست و چه علتی دارد؟

وجود خون در ادرار زنان می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی در دستگاه ادراری یا دیگر اعضای مرتبط با آن باشد. این علامت ممکن است به علت عفونت‌های ادراری، سنگ‌های کلیه، التهاب مثانه یا حتی مشکلات جدی‌تر مانند تومورها یا بیماری‌های کلیوی ایجاد شود. در برخی موارد، خون در ادرار می‌تواند به دلایل غیر جدی مانند فشار یا فعالیت بدنی شدید نیز مشاهده شود، اما اگر خون در ادرار به طور مداوم مشاهده شود، باید هرچه سریع‌تر برای بررسی دقیق‌تر به پزشک مراجعه کرد. در نهایت، وجود خون در ادرار نباید نادیده گرفته شود و برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مشاوره پزشکی با متخصص زنان ضروری است. تشخیص زودهنگام می‌تواند به جلوگیری از بروز مشکلات جدی‌تر کمک کند. بنابراین، توصیه می‌شود که برای مشاوره و ارزیابی دقیق‌تر وضعیت خود، نوبت ویزیت حضوری یا آنلاین را از سایت دکترتو بگیرید تا توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار گیرید.

خون در ادرار زنان

خون در ادرار زنان می‌تواند به عنوان یک علامت هشدار دهنده از وجود مشکل در دستگاه ادراری یا اندام‌های دیگر مانند کلیه‌ها و مثانه باشد. این وضعیت که به آن “هماتوریا” گفته می‌شود، ممکن است از علائم عفونت‌های ادراری، سنگ‌های کلیه، التهاب مثانه، یا مشکلات جدی‌تر مانند تومورها و بیماری‌های کلیوی باشد. در بعضی موارد، خون در ادرار ممکن است بدون درد باشد و افراد ممکن است متوجه آن شوند، حتی اگر علائم دیگری نداشته باشند. بنابراین، این موضوع باید جدی گرفته شود و برای تشخیص دقیق‌تر و درمان به پزشک مراجعه شود.

علائم خون در ادرار زنان

علائم خون در ادرار زنان ممکن است شامل مشاهده رنگ قرمز یا صورتی در ادرار، احساس درد یا سوزش هنگام ادرار کردن، و همچنین احساس فشار در ناحیه مثانه باشد. گاهی اوقات ممکن است خون در ادرار تنها در آزمایشات انجام شده دیده شود و فرد هیچ علامت قابل توجهی نداشته باشد. در موارد شدیدتر، وجود خون در ادرار می‌تواند با علائمی مانند درد در ناحیه پایین شکم، تب و احساس عمومی بیماری همراه باشد. 

علت خون در ادرار زنان

خون در ادرار زنان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که از مشکلات جزئی تا بیماری‌های جدی را شامل می‌شود. یکی از علل رایج، عفونت‌های ادراری (UTI) است که می‌تواند باعث التهاب در دستگاه ادراری شده و خونریزی را به همراه داشته باشد. همچنین، سنگ‌های کلیه یا مثانه می‌توانند به دیواره‌های دستگاه ادراری آسیب بزنند و موجب خونریزی شوند. التهاب مثانه یا عفونت در آن نیز ممکن است با خون در ادرار همراه باشد. در برخی موارد، وجود تومورها یا سرطان‌های دستگاه ادراری، به ویژه در کلیه‌ها یا مثانه، می‌تواند خونریزی را به وجود آورد.

علاوه بر این، مشکلات مربوط به قاعدگی، ضربه به ناحیه شکم یا مثانه، و استفاده از داروهای خاص مانند داروهای رقیق‌کننده خون نیز می‌توانند باعث خروج خون از ادرار شوند. برخی از بیماری‌های ژنتیکی یا اختلالات خونریزی نیز می‌توانند عامل این مشکل باشند. 

دلیل	توضیحات
عفونت‌های ادراری (UTI)	– عفونت‌های مثانه یا کلیه که می‌توانند باعث خونریزی در ادرار شوند.
سنگ کلیه یا مثانه	– سنگ‌ها می‌توانند باعث آسیب به دیواره‌های ادراری و خونریزی شوند.
سندرم درد مثانه (IC)	– التهاب مزمن در مثانه که می‌تواند موجب خونریزی شود.
آسیب یا ضربه به مجاری ادراری	– ضربه به ناحیه شکم، کمر یا لگن می‌تواند باعث خون در ادرار شود.
پریود (قاعدگی)	– خون‌ریزی از دوران قاعدگی ممکن است به اشتباه خون در ادرار دیده شود.
تومورها یا سرطان	– تومورها یا سرطان‌های مثانه، کلیه یا سیستم ادراری می‌توانند باعث خونریزی شوند.
اختلالات خونریزی (مثل هموفیلی)	– اختلالات خونریزی می‌توانند باعث خون‌ریزی در ادرار به‌ویژه در مجاری ادراری شوند.
داروها	– برخی داروها مانند رقیق‌کننده‌های خون (مثل وارفارین) می‌توانند منجر به خونریزی در ادرار شوند.
بیماری‌های کلیوی (مثل گلومرولونفریت)	– بیماری‌های التهابی کلیه می‌توانند موجب خون در ادرار شوند.
عفونت‌های جنسی (STIs)	– عفونت‌های جنسی مانند کلامیدیا یا گونوره می‌توانند موجب خونریزی ادراری شوند.
سندرم اوره هیمولیتیک (HUS)	– بیماری نادر که می‌تواند موجب آسیب به کلیه‌ها و خونریزی در ادرار شود.

وجود خون در ادرار نیاز به پیگیری پزشکی دارد. اگر خونریزی مداوم یا غیرطبیعی باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد تا علت آن بررسی و درمان شود.

۱. عفونت های دستگاه ادراری (UTI)

زنان به خاطر شکل مجرای ادراری خود، بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs) هستند. طبق گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی (NIDDK)، حداقل ۴۰ تا ۶۰ درصد از زنان در طول زندگی خود دچار عفونت ادراری می‌شوند. عفونت ادراری زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌های روده وارد مجرای ادرار (لوله‌ای که ادرار را از بدن خارج می‌کند.) شوند. UTI می‌تواند به سمت مجرای ادرار حرکت کند و حالب‌ها، کلیه‌ها یا مثانه را آلوده کند. این اتفاق می‌تواند باعث شود افراد احساس نیاز مکرر و فوری به ادرار کردن داشته باشند. سایر علائم عفونت‌های دستگاه ادراری شامل مواردی چون ادرار دردناک، ادرار کدر یا بدبو، مشاهده خون در ادرار و فشار یا درد در ناحیه کمر، شکم یا ناحیه لگن است.

۲. سنگ کلیه یا مثانه

مواد معدنی اضافی می‌تواند رسوبات سخت یا سنگ را در مثانه و کلیه‌ها ایجاد کنند. سنگ‌ها هم ممکن است دیواره مجرای ادرار و اندام‌های مرتبط با آن را پاره کنند یا خراش دهند. خون حاصل از این پارگی‌ها می‌تواند با ادرار مخلوط می‌شود و منجر به خونریزی شدید یا حتی خفیف و در حد میکروسکوپی شود. بر اساس گزارشات، وجود سنگ در دستگاه ادراری می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای
• تکرر ادرار
• بی‌اختیاری ادرار (ادرار غیرارادی)
• ادرار دردناک
• ادرار کدر یا بدبو

عوامل زیر هم ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه و مثانه را در افراد افزایش دهند:

• کم‌آبی بدن
• مصرف مقادیر زیاد نمک
• ابتلا به بیماری‌های گوارشی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو
• مشکلات تیروئید
• اضافه وزن یا چاقی

۳. تروما یا آسیب به دستگاه ادراری

یوروتروما کلمه‌ای است که برای آسیب به دستگاه ادراری یا اندام‌های تولید مثلی استفاده می‌شود. این اتفاق می‌تواند ناشی از هر حادثه یا تأثیر آسیب‌زا مانند سقوط، تصادف اتومبیل یا دوچرخه، مواد شیمیایی و… باشد. اندام‌هایی که ممکن است تحت تأثیر اوروتروما قرار گیرند عبارتند از کلیه‌ها، حالب‌ها، مثانه، مجرای ادرار و دستگاه تناسلی. تروما یا آسیب به دستگاه ادراری می‌تواند باعث مشاهده خون در ادرار شود.

۴. مشکلات رحمی یا تخمدانی

وجود خون در ادرار همراه با کمردرد شدید ممکن است از علائم اندومتریوز باشد. اندومتریوز یک بیماری شایع بوده که بیش از ۱۱ درصد از دختران نوجوان و بالغ در ایالات متحده به آن مبتلا می‌شوند. آندومتریوز زمانی اتفاق می‌افتد که بافتی شبیه به آندومتر (پوشش داخلی رحم) در قسمت‌هایی از بدن خارج از رحم رشد می‌کند. اگرچه آندومتریوز می‌تواند هر بخشی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد، اما معمولاً پوشش خارجی رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ را درگیر می‌کند. اگر آندومتریوز درمان‌ نشود، بر باروری تأثیر خواهد گذاشت.

در ادرارت خون بوده و نگران مشکلات تخمدانی؟

کلیک کن و ویزیت شو.

بهترین دکتر متخصص زنان

۵. سرطان دستگاه ادراری (مثانه یا کلیه)

اگرچه این مورد کمتر از عفونت‌ها و سنگ‌ها رخ می‌دهد، اما سرطان کلیه یا مثانه نیز می‌تواند باعث دیده شدن خون در ادرار زنان شود. در این رابط ممکن است ادرار تنها یک روز حاوی خون باشد و روز بعد شفاف به نظر برسد. علاوه‌براین سرطان مثانه می‌تواند باعث شود که تعداد دفعات ادرار فرد بیشتر یا کمتر از حد عادی شود. با این حال سرطان کلیه معمولاً بر عادات ادراری مبتلایان تأثیر نمی‌گذارد، اما می‌تواند باعث کمردرد شود.

متن انگلیسی:
Blood that can’t be seen with the naked eye is called microscopic hematuria.
ترجمه متن:
خونی که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود را هماچوری میکروسکوپی می‌گویند.

mayoclinic

۶. بیماری های کلیوی (گلومرولونفریت)

علائم گلومرولونفریت ممکن است بسته به نوع حاد یا مزمن و علت آن متفاوت باشد. ممکن است علائم بیماری مزمن را مشاهده نکنید و ابتلای شما به بیماری در نتیجه آزمایش مشخص شود. علائم گلومرولونفریت ممکن است شامل مواردی چون ادرار صورتی یا قهوه‌ای رنگ به دلیل وجود گلبول‌های قرمز در ادرار یا ادرار کف‌آلود یا حباب‌دار به دلیل وجود پروتئین اضافی در ادرار (پروتئینوری) باشد. 

۷. مصرف برخی داروها

برخی داروها ممکن است باعث ایجاد خون در ادرار زنان شوند؛ از جمله آمینوگلیکوزیدها، سیکلوفسفامید (سیتوکسان)، آمی‌تریپتیلین، دیورتیک‌ها، مسکن‌ها، ضد بارداری‌های خوراکی، ضد تشنج‌ها و پنی‌سیلین‌ها. همچنین، برخی از رقیق‌کننده‌های خون مانند وارفارین (کومادین)، آپیکسابان (Eliquis) و دابیگاتران (پراداکسا) هم می‌توانند این مشکل را تشدید کنند.

۸. قاعدگی و آلودگی نمونه ادرار

خون و بافت قاعدگی ممکن است نمونه ادرار را آلوده کند و منجر به ارائه نتیجه آزمایش نادرست شود؛ به‌ویژه در آزمایش‌هایی که خون، پروتئین یا سلول‌ها را بررسی می‌کنند.

۹. ورزش شدید یا ضربه به شکم

اگر بعد از یک تمرین شدید در ادرار خود خون مشاهده کردید، ممکن است به «هماچوری ناشی از ورزش» مبتلا شده باشید. این مشکل بیشتر در دوندگان، به ویژه افرادی که مسافت‌های بیش از ۱۰۰۰۰ متر (معادل ۶ مایل) را می‌دوند، شایع است. همچنین، می‌تواند پس از هر فعالیت بدنی طولانی و شدید مانند تمرینات تناوبی با شدت بالا نیز بروز کند. این وضعیت معمولاً به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و ضربه‌های وارده به دستگاه ادراری ایجاد می‌شود. ورزش می‌تواند بر فرآیند فیلتر کردن ادرار از خون تأثیر بگذارد و در نتیجه، گلبول‌های قرمز خون ممکن است با ادرار مخلوط شوند. اگر خون در ادرار شما ۷۲ ساعت پس از ورزش شدید قطع شد، معمولاً جای نگرانی و نیاز به بررسی بیشتر نیست.

۱۰. علت خون در ادرار زنان یائسه

با نزدیک شدن به یائسگی، تغییرات مختلفی در عملکرد دستگاه ادراری زنان رخ می‌دهد. یکی از علل اصلی این تغییرات، آتروفی دستگاه ادراری تناسلی است که باعث کاهش عملکرد واژن و دستگاه ادراری می‌شود. این تغییرات به‌طور عمده به دلیل کاهش میزان هورمون استروژن در دوران یائسگی رخ می‌دهند که توانایی دستگاه ادراری را در کنترل ادرار کاهش خواهد داد.

علاوه‌براین، افزایش سن که معمولاً با یائسگی همزمان است، اثرات ناتوان‌کننده‌ای بر اندام‌ها و بافت‌های ناحیه لگن می‌گذارد. علائم یائسگی معمولاً شامل تکرر ادرار، بی‌اختیاری ادرار، خشکی و خارش واژن و افزایش عفونت‌های مجاری ادراری است. تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌تواند موجب آسیب به بافت واژن شده و آن را نازک، خشک و فاقد خاصیت کشسانی کند که در نتیجه ممکن است خون در ادرار مشاهده شود؛ به‌ویژه پس از مقاربت یا فعالیت‌های فیزیکی شدید. درمان‌ها برای این حالت ممکن است شامل تغییرات رژیم غذایی، ورزش‌های تقویتی، استفاده از استروژن موضعی برای واژن یا جراحی باشد.

۱۱. علت خون در ادرار زنان باردار

اگر باردار هستید و در ادرار خود خون مشاهده می‌کنید، سریعا یا پزشکتان صحبت کنید، این موضوع می‌تواند نشانه عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد. UTI یک عفونت در دستگاه ادراری است که معمولاً توسط باکتری ایجاد می شود. شایع‌ترین علت مشاهده خون در ادرار زنان باردار، عفونت ادراری است که در این دوران بسیار شایعاتی هم هست؛ زیرا جنین فشار فزاینده‌ای بر مثانه و مجاری ادراری مادر اضافه می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که باکتری‌ها به دام بیفتند و عفونت ایجاد کنند. دلایل دیگر مشاهده خود در ادرار زنان حامله هم شامل موارد زیر می‌شود:

• وجود سنگ در مثانه یا کلیه
• گلومرولونفریت
• سرطان مثانه یا کلیه
• آسیب کلیوی مانند سقوط یا تصادف
• اختلالات ارثی مانند سندرم آلپورت یا کم خونی سلول داسی شکل

تشخیص خون در ادرار زنان

یک پزشک متخصص ممکن است یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر را برای کمک به تشخیص درست علت وجود خود در ادرار زنان توصیه کند:

نمی‌دونی علت دیده شدن خون در ادرارت چیه؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر خون در ادرار

۱. معاینه فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی بیمار

پزشک متخصص در مرحله اول و در اولین ویزیت سابقه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند. در این ویزیت درباره علائم مختلف از بیمار سؤال می‌پرسد و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که ممکن است شامل معاینه لگنی یا معاینه رکتوم باشد. پس از آن هم ممکن است انجام آزمایشات تشخیصی مختلف را درخواست دهد.

۲. آزمایش ادرار و کشت ادرار

یک آزمایش ادرار که شامل بررسی وجود خون در ادرار است، برای بررسی سلامت عمومی بیمار از جمله سلامت دستگاه ادراری، کلیه‌ها و کبد درخواست داده می‌شود. این بررسی شامل آنالیز ادرار زیر میکروسکوپ برای تایید یا رد وجود باکتری یا گلبول‌های سفید خون که نشانه‌های عفونت هستند در داخل ادرار است. برای انجام آزمایش ادرار شما در یک ظرف مخصوص، ادرار می کنید و نمونه را برای بررسی بیشتر به مسئول آزمایشگاه تحویل می‌دهید.

کشت ادرار هم ممکن است برای شناسایی باکتری‌ها و مخمرها در ادرار انجام شود. نمونه‌گیری برای کشت ادرار هم مانند تحویل نمونه آزمایش ادرار است.

۳. تصویربرداری پزشکی

برای یافتن علت خون در ادرار اغلب به آزمایش‌های تصویربرداری نیاز است. مثلا ممکن است بیماری به سی تی اسکن، ام آر آی یا تصویربرداری توسط اولتراسوند نیاز داشته باشد. تصویربرداری پزشکی، تصاویری از سیستم ادراری و سایر اندام‌ها تولید می‌کنند که کمک زیادی به تشخیص درست بیماری خواهد کرد.

۴. سیستوسکوپی

در روش سیستوسکوپی، پزشک یک دوربین کوچک (سیستوسکوپ) را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌کند تا مجرای ادرار و مثانه را بررسی کند.

۵. آزمایش خون

آزمایش خون یکی از رایج‌ترین آزمایش‌هایی است که پزشکان برای بررسی سلامت کلی بدن یا کمک به تشخیص شرایط بیماری تجویز می‌کند.

۶. نمونه برداری از کلیه

بیوپسی کلیه روشی شامل برداشتن یک تکه کوچک از بافت کلیه است که می‌توان آن را زیر میکروسکوپ قرار داد و از نتیجه آن برای بررسی علائم آسیب یا تشخیص بیماری استفاده کرد. بررسی جدی بودن وضعیت بیماری یا نظارت بر درمان بیماری به کمک این روش تشخیصی ممکن است. در اغلب موارد، پزشک بیوپسی کلیه را با وارد کردن یک سوزن نازک از طریق پوست انجام می‌دهد. به این روش بیوپسی کلیه از راه پوست می‌گویند. یک دستگاه تصویربرداری به پزشک کمک می‌کند تا سوزن را به داخل کلیه هدایت و بافت را خارج کند.

۷. سونوگرافی کلیه ها

سونوگرافی آزمایشی است که از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از داخل بدن استفاده می‌کند. آزمایش سونوگرافی می‌تواند به تشخیص کیست، تومور، سنگ یا عفونت کمک کند.

درمان خون در ادرار زنان

درمان خون در ادرار زنان بستگی به علت زمینه‌ای آن دارد. اگر خون‌ریزی ناشی از عفونت ادراری باشد، درمان معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود. در صورتی که سنگ کلیه یا مثانه عامل خون‌ریزی باشد، ممکن است نیاز به درمان‌های دارویی یا جراحی باشد. در مواردی که خون‌ریزی به دلیل تومور یا بیماری‌های کلیوی مانند گلومرولونفریت باشد، درمان‌های تخصصی‌تر شامل جراحی یا داروهای خاص ضروری است. تشخیص دقیق علت خون در ادرار توسط پزشک، برای تعیین درمان مناسب ضروری است. درمان خون در ادرار به علت آن بستگی دارد. به طور کلی درمان این مشکل ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مصرف داروهای آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت ادراری
• تغییر در رژیم‌ غذایی و پیروی از یک رژیم غذایی خاص
• تغییر سبک زندگی 
• جراحی

در برخی موارد هم نیازی به درمان نیست. اگر تحت درمان قرار گرفتید، دوره‌های معاینه بعدی را جدی بگیرید تا از خطر ابتلای مجدد در این بیماری جلوگیری کنید.

متن انگلیسی:
Vaginal bleeding that occurs at times other than during the monthly period may indicate health problems, such as sexually transmitted diseases, cervicitis, vaginitis, or an ectopic pregnancy. However, it can also be an indicator of other more serious diseases, including cancers of the reproductive system.
ترجمه متن:
خونریزی واژینال که در زمان‌هایی غیر از دوره ماهانه اتفاق می‌افتد احتمالا نشانه‌ای از مشکلات سلامتی مانند بیماری‌های مقاربتی، واژینیت دهانه رحم، واژینیت یا حاملگی خارج از رحم باشد. با این حال، می‌تواند نشان دهنده سایر بیماری‌های جدی‌تر، از جمله سرطان‌های دستگاه تناسلی هم باشد.

samitivejhospitals

پیشگیری از وجود خون در ادرار زنان

توصیه می‌شود که برای جلوگیری از عفونت، روزانه مقدار زیادی آب بنوشید، بلافاصله پس از رابطه جنسی ادرار کنید و بهداشت را رعایت کنید. برای پیشگیری از سنگ، آب فراوان بنوشید و از مصرف نمک زیاد و برخی مواد غذایی خطرناک پرهیز کنید. همچنین برای پیشگیری از ابتلا به سرطان مثانه، از سیگار کشیدن خودداری کنید، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی را محدود و مقدار زیادی آب بنوشید.

چه زمانی خون در ادرار زنان خطرناک است؟

اگر رنگ خون قرمز روشن باشد یا در صورتی که رنگ ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای شد، باید فوراً به یک پزشک مراجعه کنید. خون در ادرار می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی مانند سرطان کلیه، مثانه یا پروستات باشد. این سرطان‌ها ممکن است در مراحل اولیه علائم واضحی نداشته باشند. بیماری‌های ارثی مانند کم‌خونی داسی شکل هممی‌توانند باعث دیده شدن خون در ادرار شوند. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که در صورت مشاهده خون در ادرار خیلی زود به یک متخصص مراجعه کنید و ویزیت شوید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

وجود خون در ادرار زنان باید به دقت بررسی شود، زیرا می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مختلفی در دستگاه ادراری یا اندام‌های مرتبط باشد. این مشکل ممکن است ناشی از عفونت‌های ادراری، سنگ‌های کلیه، یا التهاب در مثانه باشد. همچنین، در مواردی که خون در ادرار بدون هیچ‌گونه درد یا علائم دیگری مشاهده می‌شود، ممکن است به علت مشکلات جدی‌تر مانند تومورها یا بیماری‌های کلیوی باشد. در هر صورت، نمی‌توان خون در ادرار را نادیده گرفت و برای تشخیص دقیق باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کرد.

تشخیص و درمان به موقع می‌تواند از پیشرفت مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند و به حفظ سلامت فرد کمک نماید. برای بررسی دقیق‌تر و دریافت مشاوره پزشکی، بهتر است نوبت ویزیت حضوری یا آنلاین خود را از سایت دکترتو بگیرید. پزشک متخصص پس از ارزیابی دقیق، به شما راهنمایی‌های لازم را برای درمان و مدیریت وضعیت ارائه خواهد داد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!