بیماری گریوز، شایع ترین دلیل پرکاری تیروئید

بیماری گریوز یکی از دلایل اصلی پرکاری تیروئید است که به دلیل اختلال در سیستم ایمنی بدن رخ می‌دهد. در این بیماری، سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله کرده و باعث افزایش ترشح هورمون‌های تیروئید می‌شود. این بیماری می‌تواند علائم گسترده‌ای از جمله اضطراب، کاهش وزن، ضربان قلب سریع، خستگی و مشکلات خواب ایجاد کند. در صورتی که بیماری گریوز به موقع تشخیص داده و درمان شود، می‌توان به بهبود وضعیت بیمار کمک کرد. در این مقاله، به بررسی علائم، علت‌ها، روش‌های تشخیص و درمان‌های مؤثر برای بیماری گریوز خواهیم پرداخت.

بیماری گریوز چیست؟

بیماری گریوز یک اختلال خودایمنی و یکی از انواع بیماری های غده تیروئید است که به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید ایجاد می‌شود. در این بیماری، سیستم ایمنی به طور نادرست به غده تیروئید حمله کرده و باعث تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئید می‌شود. هورمون‌های تیروئید نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن دارند و تولید بیش از حد آنها می‌تواند منجر به علائمی مانند پرکاری تیروئید، افزایش ضربان قلب، کاهش وزن، اضطراب، لرزش دست‌ها و مشکلات خواب شود. این بیماری به طور عمده در زنان و به ویژه در افرادی که زیر ۴۰ سال هستند، مشاهده می‌شود. بیماری گریوز در ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد علت اصلی پرکاری تیروئید است. این اختلال در سال ۱۸۰۰ توسط پزشک ایرلندی رابرت گریوز شناسایی شد و به نام او نام‌گذاری شد.

علائم بیماری گریوز چیست؟

از آنجایی که هورمون‌های تیروئید روی قسمت‌های مختلف بدن تاثیر گذاشته و در سیستم متابولیسم نقش دارند، اختلال در عملکرد آنها طیف گسترده‌ای از علائم را ایجاد می‌کند. رایج‌ترین علائم گریوز شامل موارد زیر است:

• اضطراب و تحریک‌پذیری
• کاهش وزن با وجود افزایش اشتها
• ضربان قلب سریع و نامنظم
• مشکلات خواب
• خستگی
• ادم محیطی
• لرزش دست‌ها و ضعف عضلانی
• عرق کردن یا مشکل در تحمل گرما
• حرکات مکرر روده
• بزرگ‌شدن غده تیروئید (گواتر)
• تغییر در چرخه‌های قاعدگی
• اختلال نعوظ یا کاهش میل جنسی
• بیرون زدگی چشم از حدقه
• ضخیم و قرمز شدن ساق پا یا بالای پا.

علت بیماری گریوز چیست؟

علت بیماری گریوز هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما محققان معتقدند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محرک‌های خارجی مانند ویروس‌ها می‌تواند در بروز این بیماری مؤثر باشد. در بیماری گریوز، سیستم ایمنی بدن آنتی‌بادی‌هایی به نام ایمونوگلوبولین تولید می‌کند که شبیه به هورمون محرک تیروئید (TSH) عمل می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها به غده تیروئید متصل شده و باعث افزایش تولید هورمون‌های تیروئید می‌شوند، که در نتیجه منجر به پرکاری تیروئید و اختلال در متابولیسم بدن می‌شود. این بیماری بیشتر در افرادی با سابقه خانوادگی بیماری‌های خودایمنی و افرادی که در معرض عوامل محیطی خاص قرار دارند، شایع است.

علائم پرکاری تیروئید رو داری؟ ممکنه علتش بیماری گریوز باشه؟

برای اطمینان با متخصص مشورت کن.

فوق تخصص غدد تیروئید

عوامل خطر بیماری گریوز چیست؟

عوامل مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری گریوز را افزایش دهند. این بیماری یک اختلال خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به طور اشتباهی به غده تیروئید حمله می‌کند. عوامل ژنتیکی، محیطی و برخی عادات زندگی می‌توانند نقش مهمی در بروز این بیماری داشته باشند و به طور عمده بر زنان و افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، تأثیر می‌گذارند.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن بر سیستم ایمنی تاثیر منفی می‌گذارد و می‌تواند به افزایش خطر ابتلا به گریوز کمک کند.

• سابقه خانوادگی: افراد با سابقه این بیماری در خانواده بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.
• جنسیت: زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
• سن: بیماری گریوز معمولاً در افراد زیر ۴۰ سال شایع است.
• سایر بیماری‌های خودایمنی: ابتلا به بیماری‌های خودایمنی دیگر می‌تواند خطر ابتلا به گریوز را افزایش دهد.
• استرس: فشارهای روانی و استرس‌های زندگی می‌توانند به عنوان محرک بروز این بیماری عمل کنند.
• بارداری: در زنان دارای ژن‌های مرتبط با اختلالات خودایمنی، بارداری می‌تواند عامل محرک بیماری گریوز باشد.

تیروئید چشمی

تشخیص بیماری گریوز چگونه است؟

برای تشخیص این اختلال ابتدا پزشک سوالاتی در مورد سوابق پزشکی خودتان و اعضای خانواده می‌پرسد. با بررسی علائم و نشانه‌ها می‌توان تا حدودی بیماری را تشخیص داد. اما برای تشخیص دقیق بیماری لازم است آزمایش‌های زیر انجام شود.

• آزمایش خون: برای تشخیص این اختلال باید آزمایش تیروئید انجام شود. در این آزمایش سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) و سطح هورمون‌های تیروئیدی اندازه گرفته می‌شود. در بیماری گریوز سطح هورمون محرک تیروئید پایین بوده و سطح هورمون‌های تیروئید بالا است. گاهی هم برای تشخیص آنتی‌بادی مربوط به این اختلال آزمایش خون انجام می‌شود.
• تست جذب ید رادیواکتیو: برای ساخت هورمون‌های تیروئید، بدن به ید نیاز دارد. پزشک برای بررسی میزان جذب ید در غده تیروئید به شما کمی ید رادیواکتیو داده و میزان جذب را اندازه می‌گیرد. گاهی ممکن است همراه با این آزمایش اسکن ید رادیواکتیو هم انجام شود.
• سونوگرافی: برای افرادی مانند زنان باردار که نمی‌توانند از تست جذب ید استفاده کنند، سونوگرافی انجام می‌شود. امواج اولتراسوند نشان می‌دهند که غده تیروئید بزرگ شده است یا نه.

برای تشخیص بیماری گریوز هر چه زودتر اقدام کن. همین حالا با متخصص تیروئید مشاوره داشته باش.

دکتر تیروئید پرکار

درمان بیماری گریوز چگونه است؟

برای درمان این اختلال باید از روش‌هایی استفاده شود که میزان ترشح هورمون‌های تیروئید را کاهش دهند. در این صورت تاثیر اختلالات هورمونی روی قسمت‌های مختلف بدن کاهش پیدا کرده و عوارض بیماری از بین می‌رود. روش‌های درمان شامل موارد زیر می‌شود.

• درمان با ید رادیواکتیو: این روش بسیار رایج است. ید رادیواکتیو به‌صورت کپسول یا مایع از طریق دهان مصرف می‌شود. ید رادیواکتیو باعث ازبین‌رفتن سلول‌های تیروئید که هورمون تولید می‌کنند، می‌شود. معمولا این روش باعث ابتلا به کم‌کاری تیروئید شده و باید پس از آن داروهای مربوط به کم‌کاری تیروئید را مصرف کنید.
• داروهای ضد تیروئید: این داروها در استفاده از ید برای ساخت هورمون تیروئید تداخل ایجاد می‌کنند. معمولا داروی پروپیل تیوراسیل و متیمازول برای درمان این اختلال استفاده می‌شود. پروپیل تیوراسیل باعث بیماری کبدی می‌شود. به همین دلیل اولین گزینه برای درمان داروی متیمازول است. اما اگر شخص باردار باشد، متیمازول باعث نقص مادرزادی جنین می‌شود.
• داروهای بتا بلوکر: این دسته از داروها ترشح هورمون‌های تیروئید را کم نمی‌کنند. اما اثر آنها را مسدود می‌کنند. در نتیجه علائمی مانند ضربان قلب بالا، اضطراب، عدم تحمل گرما و تعریق بهبود می‌یابند.
• عمل جراحی: گاهی ممکن است برای بهبود بیمار، کل یا قسمتی از تیروئید برداشته شود. پس از جراحی برای تامین هورمون‌های تیروئیدی نیاز به درمان است. در حین جراحی ممکن است به عصب تارهای صوتی آسیب وارد شود.

خطرات این جراحی شامل آسیب احتمالی به عصب کنترل‌کننده تارهای صوتی و غدد ریز واقع در مجاورت غده تیروئید شما (غدد پاراتیروئید) است. غدد پاراتیروئید هورمونی تولید می‌کنند که سطح کلسیم خون را کنترل می‌کند. تحت مراقبت جراح مجرب در جراحی تیروئید، عوارض نادر است. پس از این جراحی باید تا آخر عمر از داروهای تیروئید استفاده کنید.

عوارض بیماری گریوز چیست؟

بیماری گریوز تیروئید به دلیل تاثیر روی هورمون‌های تیروئید و اختلال در عملکرد اندام‌های مختلف می‌تواند طیفی از عوارض را ایجاد کند. از جمله:

• افزایش خطرات بارداری: اگر مادر دچار بیماری گریوز باشد، خطرات بارداری زیاد می‌شود. در این شرایط احتمال سقط جنین، مسمومیت بارداری، زایمان زودرس، نارسایی قلب مادر، اختلال در عملکرد تیروئید جنین و کاهش سرعت رشد جنین می‌شود.
• بیماری‌های قلبی: این اختلال در صورت عدم درمان می‌تواند باعث بیماری های قلبی مانند اختلالات ریتم قلب، تغییر ساختار و عملکرد ماهیچه قلب و نارسایی قلبی شود.
• طوفان تیروئیدی: این بیماری بسیار خطرناک، اما نادر است. پرکاری تیروئید تسریع‌شده را طوفان تیروئید می‌گویند. این عارضه باعث بروز علائمی مانند تب، تعریق، استفراغ، اسهال، هذیان، تشنج، ضربان قلب نامنظم، فشارخون پایین و کما می‌شود.
• پوکی‌استخوان: اگر پرکاری تیروئید درمان نشود، در ترکیب کلسیم استخوان‌ها اختلال ایجاد می‌کند. این اختلال باعث ضعیف و شکننده شدن استخوان‌ها و در نهایت پوکی استخوان می‌شود.

پزشکان پیشنهادی

۴.۶ (۱۶۵۲ نظر)

دکتر محمد باقرزاده

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

۴.۶ (۹۶۶ نظر)

دکتر محمدحسین گذشتی

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

۴.۷ (۷۰۷ نظر)

دکتر فهیمه شیخ بهایی

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

۴.۵ (۶۱۰ نظر)

دکتر سیده فائزه صادقیان

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

۴.۸ (۴۱۲ نظر)

مریم کرم پور

تخصص تغذیه

نوبت بگیرید

۴.۵ (۳۴۵ نظر)

دکتر زید زره ساز

فوق تخصص غدد و متابولیسم

نوبت بگیرید

درمان خانگی بیماری گریوز با تغیر سبک زندگی

برای مدیریت بیماری گریوز، تغییرات در سبک زندگی می‌تواند به کنترل علائم کمک کند. از جمله رعایت یک رژیم غذایی خاص که شامل اجتناب از غذاهای حاوی ید زیاد است، زیرا این غذاها می‌توانند تولید هورمون‌های تیروئید را افزایش دهند. علاوه بر این، پس از درمان ممکن است کم‌کاری تیروئید و افزایش وزن رخ دهد، بنابراین ورزش منظم، به‌ویژه ورزش‌های تحمل وزن، برای حفظ تراکم استخوان و کنترل وزن ضروری است. همچنین، استرس می‌تواند وضعیت بیماری را بدتر کند، به همین دلیل استفاده از روش‌های مختلف مانند گوش دادن به موسیقی، حمام آب گرم یا پیاده‌روی روزانه می‌تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت عمومی کمک کند.

پیشگیری از گریوز چگونه ممکن است؟

پیشگیری از بیماری گریوز به دلیل پیچیدگی‌های این بیماری و عوامل ژنتیکی و محیطی مختلف، به طور کامل ممکن نیست. با این حال، می‌توان با رعایت برخی از نکات به کاهش خطر ابتلا به آن کمک کرد و سلامت عمومی بدن را حفظ کرد.

• حفظ سلامت سیستم ایمنی با تغذیه مناسب، ورزش و خواب کافی
• مدیریت استرس از طریق روش‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن و یوگا
• اجتناب از سیگار کشیدن، که می‌تواند سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار دهد
• مراقبت از سلامت روان و جسمی برای جلوگیری از بروز بیماری‌های خودایمنی
• مشاوره ژنتیکی برای افرادی که سابقه خانوادگی بیماری‌های خودایمنی دارند

تیروئید هاشیموتو

سخن پایانی دکترتو درباره بیماری گریوز

بیماری گریوز یکی از شایع‌ترین دلایل پرکاری تیروئید است که به علت حمله سیستم ایمنی به غده تیروئید ایجاد می‌شود و می‌تواند علائم متعددی از جمله اضطراب، کاهش وزن، ضربان قلب سریع و مشکلات خواب را به همراه داشته باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این بیماری، شامل استفاده از داروهای ضد تیروئید، ید رادیواکتیو یا جراحی، می‌تواند به کنترل علائم و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. برای مدیریت بهتر بیماری و پیشگیری از عوارض، مشاوره با متخصص غدد و رعایت سبک زندگی سالم از اهمیت بالایی برخوردار است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!