درمان عفونت واژن؛ راهنمای کامل انواع روش های درمان واژینیت – مجله سلامت دکترتو

درمان عفونت واژن؛ راهنمای کامل انواع روش های درمان واژینیت

آنچه در این مقاله می‌خوانید

برای درمان عفونت واژن و رهایی سریع از علائم آن، گزینه‌های متعددی از درمان‌های خانگی گرفته تا قوی‌ترین قرص‌ها و پمادها پیش روی شماست. اما کلید یک درمان قطعی، تشخیص درست نوع عارضه است، زیرا روش درمان عفونت باکتریایی، قارچی یا تریکومونیازیس کاملاً با یکدیگر تفاوت دارد و انتخاب اشتباه می‌تواند شرایط را بدتر کند. این راهنمای جامع و دقیق به شما کمک می‌کند تا با انواع روش‌های درمانی برای هر نوع عفونت واژن آشنا شوید و بتوانید با آگاهی کامل و مشورت پزشک، موثرترین مسیر را برای بهبودی سریع انتخاب کنید.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 10 دقیقه
آیا عفونت واژن به سختی درمان می شود؟

درمان عفونت واژن مجموعه‌ای از داروها و مراقبت‌هایی است که پس از تشخیص پزشک برای بازگرداندن تعادل میکروبی و خاموش‌کردن التهاب واژن انجام می‌شود. علت عفونت ممکن است به‌هم‌خوردن جمعیت باکتری‌ها، رشد قارچ‌ها یا حتی تغییرات هورمونی باشد؛ بنابراین نوع دارو، مدت مصرف و توصیه‌های خانگی در هر فرد تفاوت دارد. بااین‌حال چهار اصل همیشه ثابت است: تشخیص دقیق، شروع به‌موقع، تکمیل دوره درمان و توجه به نشانه‌های بازگشت. در این راهنما، مسیر درمان عفونت واژن را مرحله‌به‌مرحله بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید، چه گزینه‌های دارویی معمولاً تجویز می‌شود و چگونه می‌توانید از عود بیماری پیشگیری کنید.

درمان عفونت واژن بر اساس علت ایجاد آن

درمان عفونت واژن مرحله‌ای ثابت و یکسان برای همه نیست؛ ترکیب میکروبی هر واژن، شرایط هورمونی و حتی عادات بهداشتی افراد فرق می‌کند و همین تفاوت‌ها باعث می‌شود علت التهاب در هر بیمار جداگانه بررسی شود. بسیاری از نشانه‌ها—مثل خارش، ترشح و بوی نامطبوع—می‌توانند در چند نوع واژینیت مشترک باشند، بنابراین تشخیص بر پایه حدس یا مصرف خودسرانه دارو نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه گاهی وضعیت را پیچیده‌تر می‌سازد.

اولین قدم مؤثر در مسیر درمان عفونت واژن مراجعه به پزشک متخصص است؛ او با معاینه لگن، سنجش pH و در صورت نیاز آزمایش میکروسکوپی یا کشت ترشحات، نوع دقیق واژینیت را مشخص می‌کند و بر همان اساس دارویی مناسب—از آنتی‌بیوتیک و ضدقارچ گرفته تا درمان موضعی هورمونی—تجویز می‌شود. پایبندی به دوره‌ی کامل دارو و بازگشت به پزشک در صورت تداوم علائم، کلید پیشگیری از عود و کوتاه‌شدن زمان بهبودی است.

درمان عفونت واژن به نوع واژینیت بستگی دارد؛ به‌طور خلاصه:

  • واژینوز باکتریال: آنتی‌بیوتیک تجویزی
  • عفونت قارچی: داروهای ضدقارچ موضعی یا خوراکی
  • تریکومونیازیس: یک دوز واحد آنتی‌بیوتیک برای هر دو شریک جنسی
  • سندرم ادراری ـ تناسلی یائسگی (آتروفیک): استروژن موضعی
  • واژینیت آلرژیک/التهابی: حذف محرک و کرم دارویی

به دنبال درمان سریع عفونت واژن هستید؟

همین حالا از پزشک مشاوره بگیرید.

۱. درمان عفونت باکتریایی واژن

درمان واژینوز باکتریال به‌طور استاندارد با یک دوره آنتی‌بیوتیک تجویزی انجام می‌شود؛ هدف، برگرداندن تعادل باکتری‌های مفید و کاهش خطر عود است و نسخه‌های رایج پیشنهادی عفونت باکتری واژن عبارتند از:

خوراکی:

  • درمان عفونت واژن با مترونیدازول ۵۰۰ میلی‌گرم، دو بار در روز به‌مدت ۷ روز
  • تینیدازول ۲ گرم یک‌بار در روز به‌مدت ۲ روز یا ۱ گرم روزانه به‌مدت ۵ روز
  • سکنیدازول ۲ گرم گرانول، تک‌دوز یک‌روزه

موضعی:

  • ژل مترونیدازول ۰٫۷۵٪، ۵ گرم درون‌واژینال، روزی یک‌بار به‌مدت ۵ روز
  • کرم کلیندامایسین ۲٪، ۵ گرم شب‌ها به‌مدت ۷ روز

همهٔ این گزینه‌ها نرخ بهبودی بالایی دارند و در راهنماهای به‌روز CDC توصیه شده‌اند. توجه داشته باشید که تجویز باید توسط پزشک صورت گیرد.

متن انگلیسی:
Clindamycin is used to treat certain vaginal infections. It belongs to the class of medicines known as macrolide antibiotics. It works by killing bacteria or preventing their growth. This medicine will not work for vaginal fungus or yeast infections
ترجمه متن:
کلیندامایسین برای درمان برخی عفونت های واژینال تجویز می‌شود و جزء دسته داروهای آنتی‌بیوتیک ماکرولید است که با کشتن باکتری‌ها یا توقف رشد آن‌ها عمل می‌کند. این دارو برای قارچ واژن یا عفونت‌های مخمری موثر نخواهد بود.

mayoclinic

۲. درمان عفونت واژن قارچی واژن یا vaginal yeast infection

درمان عفونت قارچی واژن معمولاً آسان است، اما انتخاب بهترین روش به شدت علائم و سابقهٔ بازگشت عفونت بستگی دارد؛ در ادامه، خلاصه‌ای کاربردی از رایج‌ترین گزینه‌های درمانی ارائه می‌شود:

  • داروهای بدون نسخه (OTC): کرم یا شیاف ضدقارچ آزول (کلوتریمازول، میکونازول، بوتوکونازول، تیکونازول) به‌مدت ۱ تا ۷ روز برای موارد خفیف و تکراریِ شناخته‌شده کافی است.
  • نسخهٔ پزشک: یک کپسول خوراکی فلوکونازول ۱۵۰ میلی‌گرم (دُز واحد) اغلب علائم را ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت فرو می‌نشاند؛ در موارد شدید ممکن است دُز دوم پس از ۳ روز تجویز شود.
  • بارداری: درمان محدود به کرم یا شیاف آزول (مثلاً کلوتریمازول) به‌مدت ۷ روز است؛ مصرف فلوکونازول خوراکی در بارداری به‌طور روتین توصیه نمی‌شود.

۳. درمان عفونت واژن تریکومونایی

درمان تریکومونیازیس معمولاً ساده و سریع است، اما چند شرط دارد تا از بازگشت عفونت جلوگیری شود:

  • دوز استانداردِ تک‌مرحله‌ای: یک قرص ۲ گرمی مترونیدازول یا تینیدازول به‌صورت تک دوز خوراکی بیش‌تر موارد را ریشه‌کن می‌کند.
  • درمان هم‌زمان شریک‌های جنسی: اگر شریک (یا شریک‌های) جنسی دارو دریافت نکنند، خطر عفونت دوباره بسیار بالاست.
  • پرهیز از رابطه جنسی: تا زمانی که هر دو طرف کاملاً درمان شده و هیچ علامتی ندارند، از رابطه جنسی خودداری کنید یا حتماً از کاندوم استفاده کنید.
  • پیگیری آزمایش در سه ماه: حتی پس از رفع علائم، غربالگری مجدد در فاصلهٔ سه ماه توصیه می‌شود؛ نرخ عود یا عفونت تازه در این بازه بالا است.
  • بارداری: یک دوز ۲ گرمی مترونیدازول در بارداری بی‌خطر و مؤثر گزارش شده است، ولی مصرف باید زیر نظر پزشک باشد.

اگر علائم پس از یک هفته برطرف نشد یا آزمایش کنترل همچنان مثبت بود، ممکن است رژیم طولانی‌تری (مثلاً مترونیدازول ۵۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز به‌مدت ۷ روز) یا ارزیابی مقاومت دارویی نیاز باشد؛ در این صورت حتماً به متخصص مراجعه کنید.

درمان عفونت واژن چیست؟
عفونت واژن، مشکل شایع زنانه‌ای است که در اثر رشد بیش از حد انواع باکتری‌ها یا قارچ در واژن ایجاد می‌شود.

۴. درمان عفونت واژن ناشی از آلرژی یا حساسیت

واژینیت آلرژیک زمانی اتفاق می‌افتد که پوست یا مخاط واژن به یک ماده محرک (صابون معطر، ژل شست‌وشوی رنگی، دستمال مرطوب حاوی الکل، روان‌سازهای حاوی لاتکس و موارد دیگر)، واکنش التهابی نشان ‌دهد. درمان واژینیت آلرژیک دو گام ساده ولی مهم دارد:

  1. شناسایی و حذف عامل حساسیت‌زا:
    • رایج‌ترین محرک‌ها شامل شوینده‌های معطر، نرم‌کننده‌های لباس، پودرهای بهداشتی، دستمال‌های مرطوب، دئودورانت‌های زنانه، دوش واژینال و برخی محصولات ضدبارداری موضعی هستند.
    • به‌محض قطع تماس، التهاب معمولاً ظرف چند روز فروکش می‌کند.
  2. تسکین علائم با کرم دارویی نسخه‌ای:
    • پزشک ممکن است یک لایه نازک هیدروکورتیزون ۱٪ یا کورتیکواستروئید موضعی قوی‌تری را به مدت کوتاه (معمولاً ۳ – ۷ روز) تجویز کند تا خارش و سوزش کاهش یابد.
    • استفادهٔ بیش‌ازحد یا خودسرانه از استروئیدهای موضعی به دلیل نازکی پوست ناحیهٔ تناسلی می‌تواند عوارضی مثل سوزش بیشتر یا نازک‌شدن پوست ایجاد کند؛ بنابراین مصرف فقط زیر نظر پزشک توصیه می‌شود.

اقدامات کمکی برای درمان سریع‌تر عفونت واژن حساسیتی:

  • شست‌وشو با آب ولرم و صابون ملایم بی‌رایحه؛ سپس خشک‌کردن کامل ناحیه.
  • پوشیدن لباس زیر نخی و آزاد برای تهویهٔ بهتر.
  • اگر از کاندوم استفاده می‌کنید و به لاتکس حساس هستید، انواع غیرلاتکس (پلی‌یورتان یا پلی‌ایزوپرن) را جایگزین کنید.
چه دارویی برای درمان عفونت واژن مناسب است؟
با مراجعه به پزشک متخصص و انجام معاینات لازم می‌توانید بهترین دارو و روش درمانی را برای عفونت واژن پیدا کنید.

۵. درمان واژینیت ناشی از سندرم ادراری‌ تناسلی یائسگی یا واژینیت آتروفیک

کاهش استروژن پس از یائسگی باعث نازک‌شدن دیوارهٔ واژن، خشکی، خارش و درد هنگام رابطه می‌شود. درمان به دو دستهٔ غیرهورمونی و هورمونی تقسیم می‌شود؛ پزشک با توجه به شدت علائم، سوابق سرطان پستان یا ترومبوز و ترجیح شما، یکی یا ترکیبی از این روش‌ها را پیشنهاد می‌کند.

۱. گزینه‌های غیرهورمونی (خط اول برای موارد خفیف یا منع هورمون):

  • مرطوب‌کننده‌ی واژینال (Moisturizer):‌ ۲ – ۳ بار در هفته داخل واژن استفاده می‌شود تا رطوبت پایه را بازگرداند.
  • روان‌کننده‌ی محل تماس (Lubricant): دقیقاً پیش از رابطه برای کاهش سایش و درد به کار می‌رود؛ نوع پایه آب یا سیلیکون را انتخاب کنید تا حساسیت ایجاد نشود.
  • این فرآورده‌ها فاقد هورمون‌اند و می‌توانند همراه درمان هورمونی نیز به کار روند.

۲. درمان هورمونی موضعی با استروژن (استاندارد طلایی برای علائم متوسط تا شدید):

  • کرم واژینال اِسترادیول یا کونژوگه: معمولاً هر شب به‌مدت دو هفته، سپس دو بار در هفته نگه‌دارنده.
  • قرص یا سافت‌ژل واژینال اِسترادیول (Vagifem، Imvexxy): دوزهای ۱۰ یا ۲۵ میکروگرم، شبیه برنامهٔ کرم مصرف می‌شود.
  • حلقهٔ واژینال با رهش مداوم استرادیول (Estring): هر ۹۰ روز یک‌بار تعویض می‌شود و دوز ثابت استروژن را بدون نیاز به یادآوری روزانه آزاد می‌کند.
  • به‌دلیل جذب سیستمیک بسیار کم، عوارض هورمون‌درمانیِ خوراکی را ندارد و بیشتر انجمن‌های بین‌المللی آن را برای زنان فاقد منع پزشکی توصیه می‌کنند.

بهبود خشکی و سوزش معمولاً در ۲ – ۴ هفته آغاز می‌شود؛ برای ترمیم کامل بافت‌ها مصرف را دست‌کم ۳ ماه ادامه دهید. اگر پس از سه ماه پاسخ کافی نبود، پزشک می‌تواند دوز یا شکل دارو را تغییر دهد یا گزینه‌های جایگزین مانند دی‌هیدرواپی‌آندروسترون (DHEA) یا اُسپمیفن خوراکی را بررسی کند.

درمان عفونت واژن چگونه است؟
با رعایت بسیاری از نکات بهداشتی می‌توان عفونت واژن را کنترل و یا درمان کرد.

۶. درمان واژینیت التهابی (Desquamative/Inflammatory Vaginitis)

واژینیت التهابی یک اختلال نسبتاً نادر است؛ علت دقیق آن هنوز روشن نیست و به همین دلیل درمان باید حتماً زیر نظر متخصص زنان انجام شود. خط اول درمان بر پایهٔ داروهای موضعی است که هم باکتری‌های فرصت‌طلب را مهار می‌کنند و هم التهاب مخاط را آرام می‌سازند. در جدول زیر با انواع روش‌های درمانی واژینیت التهابی آشنا می‌شوید:

رویکردرژیم پیشنهادینکات کلیدی
آنتی‌بیوتیک موضعیکرم واژینال کلیندامایسین ۲٪، هر شب یک اپلیکاتور (۵ گرم) به‌مدت ۲–۳ هفتهدر ۷۰–۹۰٪ بیماران ظرف سه هفته علائم فروکش می‌کند؛ در موارد عود، می‌توان برنامهٔ نگه‌دارندهٔ هفتگی را تا ۶ ماه ادامه داد
کورتیکواستروئید موضعیهیدروکورتیزون واژینال ۱۰٪، ۳۰۰–۵۰۰ میلی‌گرم هر شب به‌مدت ۳ هفتهالتهاب شدید یا سوزش مداوم معمولاً با این رژیم سریعاً بهبود می‌یابد؛ مصرف طولانی بدون تجویز پزشک می‌تواند به نازکی مخاط بینجامد.
درمان‌های ترکیبی یا جایگزینشیاف کورتیزون استات ۲۵ میلی‌گرم دو بار در روز (۴–۶ هفته) یا فرمولاسیون ترکیبی هیدروکورتیزون+کلیندامایسینبرای موارد مقاوم یا عودکننده به کار می‌رود و نیازمند پایش منظم است.

درمان عفونت واژن در بارداری

درمان عفونت واژن در بارداری عمدتاً بر داروهایی استوار است که ایمنی مادر و جنین را هم‌زمان رعایت می‌کنند. برای واژینوز باکتریال، مترونیدازول ۵۰۰ میلی‌گرم خوراکی دو بار در روز به‌مدت هفت روز—or در صورت ترجیح، ژل ۰٫۷۵٪ به‌مدت پنج روز—استاندارد است؛ این رژیم علائم را کاهش می‌دهد، اما شواهد نشان می‌دهد از زایمان زودرس پیش‌گیری نمی‌کند. عفونت قارچی را معمولاً با کرم‌ها یا شیاف‌های آزول مثل کلوتریمازول یا میکونازول به‌مدت هفت روز درمان می‌کنند و از مصرف خوراکی فلوکونازول در بارداری به دلیل گزارش‌هایی از افزایش خطر سقط یا ناهنجاری جنینی پرهیز می‌شود.

برای تریکومونیازیس، یک دوز واحد ۲ گرمی مترونیدازول در هر سه‌ماهه بی‌خطر و مؤثر است، به‌شرط آنکه شریک جنسی نیز هم‌زمان درمان شود و تا رفع کامل علائم از تماس جنسی خودداری گردد. در تمام موارد، دوش واژینال یا محصولات شویندهٔ معطر ممنوع است، دورهٔ دارو باید کامل شود، و چنانچه ۴۸ ساعت پس از پایان درمان هنوز خارش یا ترشح ادامه داشت، لازم است بلافاصله به پزشک اطلاع داده شود تا از عود یا پیچیدگی‌های احتمالی جلوگیری گردد.

عفونت های بارداری

درباره درمان انواع عفونت در بارداری بیشتر بدانید!

درمان عفونت واژن دختر باکره

درمان عفونت واژن در دختران باکره در ایران ملاحظات ویژه‌ای دارد، زیرا معاینهٔ داخلی (واژینال) برای حفظ پردهٔ بکارت انجام نمی‌شود و معمولاً رابطهٔ جنسی دخولی هم در کار نیست. با وجود این، تغییر تعادل میکروبی، حساسیت‌های پوستی یا حتی استفاده از استخر عمومی می‌تواند باعث واژینیت شود. رویکرد تشخیص و درمان به شکل زیر است:

  • تشخیص بدون معاینهٔ داخلی: پزشک با شرح‌حال، معاینهٔ ظاهری و در صورت لزوم نمونهٔ سطحی از ترشحات یا سونوگرافی شکمی نوع عفونت را مشخص می‌کند.
  • داروی مناسب:
    • قارچی خفیف: کرم ضدقارچ بیرونی (کلوتریمازول ۱٪) یا تک‌دوز فلوکونازول خوراکی.
    • باکتریایی/تریکومونیازیس: مترونیدازول خوراکی؛ شیاف یا ژل داخلی به‌کار نمی‌رود.
    • حساسیتی: حذف محرک و در صورت نیاز هیدروکورتیزون ملایم بیرونی.
  • مراقبت‌های خانگی: شست‌وشو با آب ولرم بدون صابون معطر، خشک‌کردن ملایم، لباس زیر نخی و پرهیز از دوش واژینال یا محصولات عطردار.
  • زمان مراجعهٔ دوباره: اگر پس از ۳ روز درمان خارش، ترشح بدبو یا درد لگن باقی ماند، پزشک باید دوباره ارزیابی کند.

با این رویکرد، درمان عفونت واژن در دختران باکره بدون آسیب به پردهٔ بکارت امکان‌پذیر است.

پزشکان پیشنهادی

برای درمان سریع عفونت واژن چه نکات بهداشتی را رعایت کنیم؟

رعایت چند عادت ساده می‌تواند سرعت بهبود عفونت واژن را بالا ببرد و از عود آن پیشگیری کند. مهم‌ترین نکات بهداشتی درمان فوری عفونت واژن عبارتند از:

  • تمیزی و خشکی ناحیه تناسلی:
    • روزانه یک‌بار ناحیه را با آب ولرم بشویید و از صابون‌های معطر یا دوش واژینال پرهیز کنید.
    • پس از شست‌وشو، با حوله نرم ناحیه را به‌آرامی خشک کنید؛ رطوبت، رشد میکروب‌ها را تسهیل می‌کند.
  • لباس زیر مناسب:
    • شورت نخی و آزاد بپوشید و هر روز تعویض کنید؛ الیاف طبیعی عرق را جذب و هوا را بهتر جریان می‌دهند.
    • از پوشیدن شلوار تنگ یا لباس ورزشی خیس به مدت طولانی خودداری کنید.
  • تسکین خارش و سوزش:
    • در صورت ناراحتی، ۱۰–۱۵ دقیقه در وان آب ولرم (نه داغ) بنشینید یا کمپرس سرد روی ناحیه قرار دهید.
    • پس از حمام، بلافاصله ناحیه را با ضربات ملایم خشک کنید، نه مالش.
  • عادات روزمره سالم:
    • هنگام توالت، همیشه از جلو به عقب تمیز کنید تا باکتری‌های مقعد وارد واژن نشوند.
    • مصرف ماست یا پروبیوتیک (در صورت نبود منع پزشکی) به تعادل فلور واژن کمک می‌کند.
    • از اسپری‌ها، دستمال‌های عطردار و پودرهای بهداشتی در ناحیه تناسلی استفاده نکنید؛ این مواد می‌توانند مخاط حساس واژن را تحریک کنند.

طبا رعایت این توصیه‌ها در کنار درمان دارویی تجویز‌شده، روند بهبود عفونت واژن سریع‌تر شده و احتمال بازگشت ناراحتی‌ها کاهش می‌یابد.

درمان خانگی عفونت واژن

عفونت‌های واژینال شایع هستند و در بسیاری از موارد می‌توان آن‌ها را با روش‌های خانگی و طبیعی درمان کرد. برخی از روش‌های درمان عفونت واژن در خانه عبارتند از:

  • مصرف مکمل‌های پروبیوتیک یا مصرف غذاهای غنی از پروبیوتیک‌ مانند ماست
  • شستشوی ملایم واژن با آب ولرم
  • مصرف سرکه سیب
  • استفاده از پودر جوش شیرین

این روش‌های خانگی گاهی موثر هستند اما در صورت تداوم عفونت یا تشدید علائم، حتما باید با پزشک مشورت کرد و داروهای تجویزی را مصرف نمود. 

بهترین درمان عفونت واژن را با یک کلیک پیدا کن!

درمان قطعی عفونت واژن چیست؟

در بیشتر موارد، عفونت واژن پس از تشخیص درست و تکمیل دورهٔ درمان کاملاً برطرف می‌شود؛ اما اصطلاح «درمان قطعی» به این معنا که هرگز دوباره بازنگردد، کمی اغراق‌آمیز است. واژینوز باکتریال و عفونت قارچی، به‌ویژه در زنان با تغییرات هورمونی، سیستم ایمنی ضعیف یا عادات بهداشتی خاص، مستعد عود هستند. عوامل محرک مانند مصرف خودسرانهٔ آنتی‌بیوتیک، دوش واژینال، لباس زیر نامناسب یا تغییرات pH در دورهٔ قاعدگی می‌توانند محیط را دوباره برای رشد میکروب‌ها فراهم کنند.

برای نزدیک‌شدن به «درمان قطعی عفونت واژن»، سه اصل کلیدی را رعایت کنید:

  1. تشخیص و درمان کامل
  2. پیشگیری از عوامل مستعدکننده
  3. تقویت فلور طبیعی واژن
قرص برای عفونت واژن

با انواع قرص برای عفونت واژن آشنا شوید!

درمان قطعی عفونت واژن با داروی گیاهی

تا امروز هیچ پژوهش معتبر پزشکی نشان نداده است که داروهای کاملاً گیاهی بتوانند به تنهایی عفونت واژن را «برای همیشه و قطعی» درمان کنند. حتی تحقیق و بررسی درباره پروبیوتیک‌ها نشان نمی‌دهد که نسبت به درمان‌های استاندارد برتری داشته باشند یا حتی به اندازه‌ی آنها موثر باشند. درنتیجه هنوز به تحقیقات بیشتر و دقیق‌تر درباره داروهای گیاهی نیاز داریم.

مرکز ملی طب مکمل آمریکا نیز می‌گوید داده‌های انسانی درباره روغن درخت چای و دیگر عصاره‌های گیاهی که برای درمان عفونت واژن به کاربرده می‌شوند، محدود و بعضاً متناقض است و این ترکیبات ممکن است التهاب یا حساسیت پوستی ایجاد کنند.

در نهایت، کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا تأکید می‌کند که موثرترین راه درمان عفونت واژن باید بر پایه تشخیص دقیق و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ یا داروهای ضدقارچ تأییدشده باشد؛ فراورده‌های گیاهی فقط می‌توانند در صورت تمایل بیمار، آن هم به عنوان مکمل و زیر نظر پزشک مصرف شوند.

بهترین درمان عفونت واژن چیست؟

بهترین درمان عفونت واژن طبق تازه‌ترین منابع معتبر پزشکی، درمان هدفمندی است که پس از تشخیص قطعی علت انجام می‌شود. بنابراین باتوجه به سن، علت، شرایط بیمار بهترین درمان انتخاب می‌شود. مثلا:

  • برای واژینوز باکتریال، دورهٔ هفت‌روزه مترونیدازول ۵۰۰ میلی‌گرم خوراکی یا ژل مترونیدازول پنج‌روزه مؤثرترین گزینه‌های خط اولند.
  • برای عفونت قارچی، کرم یا شیاف آزول به‌مدت ۷ روز—یا یک کپسول فلوکونازول ۱۵۰ میلی‌گرم در بیماران غیرباردار—بالاترین نرخ بهبودی را نشان داده است.
  • تریکومونیازیس با یک دوز واحد ۲ گرمی مترونیدازول یا تینیدازول به‌همراه درمان هم‌زمان شریک جنسی ریشه‌کن می‌شود.
  • در زنان یائسه که خشکی و سوزش ناشی از کاهش استروژن دارند، استروژن موضعی (کرم، قرص یا حلقهٔ واژینال) درمان استاندارد طلایی است.
  • رعایت کامل دورهٔ دارو و پرهیز از دوش واژینال یا محصولات معطر، کلید جلوگیری از عود به شمار می‌رود.
عکس انواع عفونت واژن نشان دهنده چیست؟

عکس انواع عفونت واژن را مشاهده کنید.

درمان عفونت شدید واژن چیست؟

درمان عفونت شدید واژن معمولاً به دوره‌های درمانی تقویت‌شده نیاز دارد: برای کاندیدیازیسِ شدید، ۷ تا ۱۴ روز کرم آزول داخل واژن یا دو کپسول فلوکونازول ۱۵۰ میلی‌گرم با فاصلهٔ ۷۲ ساعت توصیه می‌شود؛ واژینوز باکتریال مقاوم اغلب به آنتی‌بیوتیک خوراکی طولانی‌تری مثل مترونیدازول ۵۰۰ میلی‌گرم دوبار در روز به‌مدت هفت روز یا کلیندامایسین ۳۰۰ میلی‌گرم به‌مدت مشابه نیاز دارد؛ تریکومونیازیس پایدار گاهی با مترونیدازول یا تینیدازول ۲ گرم در روز برای پنج تا هفت روز و درمان هم‌زمان شریک جنسی بهبود می‌یابد. تکمیل کامل دوره، پرهیز از رابطهٔ جنسی تا رفع علائم و پیگیری آزمایش بعدی کلید جلوگیری از عود است.

دستگاه پلاسما برای عفونت واژن

دستگاه پلاسما روش جدید و نوظهوری برای درمان عفونت های واژنی است که طی چند سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. دستگاه پلاسما، پلاسمای غیرحرارتی را برای کشتن و حذف عوامل عفونی در واژن به کار می‌برد. پلاسما به عنوان چهارمین حالت ماده در کنار جامد، مایع و گاز، محیط بسیار فعالی را ایجاد می‌کند که قادر است با باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌های موجود در عفونت های واژنی مقابله کند.

روش کار این دستگاه به این صورت است که یک سر آن به درون واژن فرو برده می‌شود و پلاسمای سرد را به طور موضعی در محل عفونت قرار می‌دهد. این پلاسما با ایجاد رادیکال‌های فعال، سلول‌های میکروبی را از بین می‌برد و از گسترش عفونت جلوگیری می‌کند.

مزایای این روش درمانی عبارتند از:

  • درمان موضعی و بدون عوارض سیستمیک
  • نتیجه‌گیری سریع و موثر
  • امکان استفاده در دوران بارداری
  • کاهش خطر عود عفونت

چه زمانی برای درمان عفونت واژن به پزشک مراجعه کنیم؟

حتی بهترین درمان خانگی یا داروی بدون نسخه همیشه کافی نیست. در موقعیت‌های زیر مراجعه به متخصص زنان ضروری است تا از پیچیدگی‌هایی مثل بیماری‌های التهابی لگن، مقاومت دارویی یا انتقال عفونت مقاربتی جلوگیری شود:

  • پیشرفت نکردن علائم پس از درمان خانگی یا پایان دوره دارو
  • درد لگن، تب یا احساس بیماری عمومی (ممکن است عفونت به بافت‌های عمقی‌تر گسترش یافته باشد)
  • شروع علائم پس از داشتن شریک جنسی جدید یا تماس جنسی محافظت‌نشده
  • شدت یا تغییر ناگهانی نشانه‌ها؛ ترشحات بدبو، تغییر رنگ قابل توجه، خونریزی غیرمنتظره یا خارش شدید که آرام نمی‌شود
  • اولین تجربه علائم واژینیت؛ تشخیص اولیه اشتباه می‌تواند درمان را طولانی یا ناکارآمد کند

به یاد داشته باشید که مراجعه زودهنگام نه‌تنها روند درمان را کوتاه می‌کند بلکه از عوارضی مثل ناباروری، زایمان زودرس یا درد مزمن لگن هم پیشگیری خواهد کرد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

بیشتر عفونت‌های تناسلی طی چند روز با مصرف دارو درمان می‌شوند، اما گاهی ممکن است بهبودی تا یک هفته هم طول بکشد. مواردی که عفونت شدیدتر باشد، طول بهبودی هم طولانی‌تر خواهد بود. عفونت‌های مخمری نهایت طی سه روز خوب می‌شوند و گاهی حتی نیاز به درمان خاصی هم ندارند. درمان عفونت به شدت و دفعات عفونت بستگی دارد. در عفونت‌های خفیف تا متوسط و با فاصله، بهبودی بین ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد.

در زمان پریود، به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش رطوبت در ناحیه واژن، شرایط برای رشد میکروب‌ها مساعد‌تر است. بنابراین، درمان در این دوره باید با احتیاط بیشتری انجام شود. در این موارد، پزشک از داروهای ضدقارچی یا ضدباکتریایی موضعی استفاده می‌کند تا علائم را کاهش داده و عفونت را درمان کند. در برخی موارد نیز پزشک ممکن است داروهای خوراکی را تجویز کند.

برای درمان عفونت واژن، پیش از هر چیز باید نوع عفونت به طور دقیق توسط پزشک تعیین شود؛ سپس درمان هدفمند شروع می‌شود. اگر واژینوز باکتریال باشد، یک دوره مترونیدازول یا کلیندامایسین خوراکی یا موضعی تجویز می‌شود؛ درمان کامل هفت روزه مهم است تا از عود پیشگیری شود. در عفونت قارچی، کرم یا شیاف‌های آزول یک تا هفت روزه—یا در غیرِ بارداری، یک کپسول فلوکونازول ۱۵۰ میلی‌گرم—بالاترین نرخ بهبودی را نشان می‌دهد. تریکومونیازیس معمولاً با یک دوز واحد ۲ گرمی مترونیدازول یا تینیدازول درمان می‌شود و شریک جنسی نیز باید هم‌زمان دارو بگیرد تا بازآلودگی رخ ندهد. در تمام موارد، دوره دارو را کامل کنید، از دوش واژینال یا محصولات معطر پرهیز کنید و اگر ظرف ۴۸ ساعت پس از پایان درمان هنوز خارش، ترشح بدبو یا درد دارید، دوباره به پزشک مراجعه کنید.

توجه داشته باشید که ترشح علامت قابل استنادی برای درمان عفونت واژن نیست. رنگ ترشح واژن می‌تواند سبز و طبیعی باشد، اما در صورتیکه ناشی از عفونت باشد، درمان‌های متعددی برای آن در نظر گرفته می‌شود. ترشح سبز واژن اغلب ناشی از تریکومونیازیس یا سوزاک است و درمان دارویی کاملاً مشخص دارد. پزشکان معمولا برای تریکومونیازیس یک دوز واحد ۲ گرمی مترونیدازول (یا تینیدازول) را به‌همراه درمان هم‌زمان تمام شریک‌های جنسی توصیه می‌کنند. برای سوزاکِ بدون عارضه، تنها گزینهٔ استاندارد تزریق عضلانی ۵۰۰ میلی‌گرم سفترایاكسون است؛ اگر کلامیدیا رد نشده باشد، یک دوره داکسی‌سایکلین خوراکی نیز افزوده می‌شود. تا پایان درمان از رابطهٔ جنسی پرهیز کنید، دورهٔ دارو را کامل نمایید و در صورت تداوم ترشح یا درد لگن فوراً به پزشک مراجعه کنید.

اگر پس از رابطه دچار خارش، سوزش یا ترشح بدبو شدید، بدون خوددرمانی به پزشک مراجعه کنید تا نمونهٔ ترشحات برای تشخیص عفونت مقاربتی آزمایش شود. شایع‌ترین عوامل «پس از نزدیکی» تریکومونیازیس و سوزاک هستند. تریکومونیازیس با یک دوز ۲ گرمی مترونیدازول یا تینیدازول برای بیمار و همهٔ شریک‌های جنسی درمان می‌شود. سوزاکِ بدون عارضه با یک تزریق عضلانی ۵۰۰ میلی‌گرم سفترایاكسون ریشه‌کن می‌شود؛ اگر احتمال کلامیدیا رد نشده باشد، داکسی‌سایکلین خوراکی هم اضافه می‌شود. تا هفت روز پس از پایان دارو رابطه نداشته باشید تا عفونت دوباره منتقل نشود.

اگر عفونت واژن درمان نشود، علائم به‌مرور شدیدتر می‌شود و خطر عوارض جدی بالا می‌رود: واژینوز باکتریال درمان‌نشده می‌تواند احتمال ابتلا یا انتقال HIV و سایر بیماری‌های آمیزشی را افزایش دهد، ریسک زایمان زودرس را بالا ببرد و به بیماری التهابی لگن منجر شود که ناباروری یا بارداری خارج رحمی را در پی دارد.

امتیاز شما به مقاله:
(4.1از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره درمان عفونت واژن

  1. ناشناس گفت:

    سلام من یه ده روزیه خارش دارم ترشحات زردرنگ کم هم داشتم دکتربرام مترونیدازول وپمادکلوتریمازول موضعی وواژینال تجویزکرده اماخوب نمیشم شباعودمیکنه وچندبارازخواب بیدارم میکنه فقط خارش دارم الان، چکارکنم واقعن افسرده شدم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، خارش مداوم واژینال که با وجود مصرف داروهای ضدعفونت و ضدقارچ بهبود نیافته، می‌تواند نشانه عفونت مقاوم، التهاب‌های پوستی مثل درماتیت تماسی، یا حتی حساسیت به مواد شوینده، لباس زیر یا داروها باشد. گاهی هم عفونت‌های قارچی مزمن نیاز به درمان طولانی‌تر یا داروهای خوراکی دارند.

      پیشنهاد می‌شود حتماً مجدداً به متخصص زنان مراجعه کنید و در صورت امکان نمونه‌برداری (کشت ترشحات) انجام دهید تا نوع دقیق عفونت مشخص شود. در این مدت از لباس زیر نخی، خشک نگه داشتن ناحیه، عدم استفاده از صابون‌های معطر و شست‌وشوی زیاد خودداری کنید. اگر خارش شدید است، پزشک می‌تواند دارویی برای کاهش حساسیت یا التهاب تجویز کند تا خوابتان مختل نشود. پیگیری مداوم مهم است، چون این شرایط قابل درمان است و فقط نیاز به رسیدگی دقیق‌تر دارد.
      متخصص زنان و زایمان

  2. الهام گفت:

    سلام من خارش وسوزش واژن شدید دارم چه داروی خوبه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، خارش و سوزش شدید واژن معمولاً به دلیل عفونت قارچی یا باکتریایی ایجاد می‌شود و گاهی هم حساسیت یا خشکی عامل آن است. بهترین کار این است که توسط متخصص زنان معاینه شوید تا نوع عفونت دقیق مشخص شود، چون درمان قارچ با باکتری فرق دارد. رعایت بهداشت، خشک نگه داشتن ناحیه، استفاده از لباس زیر نخی و پرهیز از صابون‌های معطر یا شست‌وشوی زیاد با مواد شوینده، در کاهش علائم بسیار مؤثر است. داروی مناسب باید با تجویز پزشک و متناسب با علت اصلی تجویز شود. خوددرمانی ممکن است باعث مزمن شدن مشکل شود.
      متخصص زنان و زایمان

  3. مریم گفت:

    سلام من ماه هاست که عفونت قارچی گرفتم دکتر های مختلف رفتم و دارو های مختلف خوردم و خوب نشدم . اخرین باری که دکتر رفتم گفت نیاز به مصرف داروهای مختلف نیست و فقط باخوردن فلوکونازول دو عدد هر ۱۰روز یکبار خوب میشی ولی من خوب نشدم در کنارش میخوام یه قرص دیگه هم مصرف کنم پیشنهادتون چیه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، عفونت قارچی مقاوم ممکن است به علت نوع خاص قارچ یا مشکلات زمینه‌ای باشد. اگر فلوکونازول به تنهایی موثر نبوده، بهتر است حتما دوباره به متخصص مراجعه کنید تا نمونه‌برداری دقیق انجام شود و داروی مناسب با نوع قارچ تجویز شود. گاهی ترکیب داروهای موضعی و خوراکی یا داروهای قوی‌تر نیاز است، اما بدون نظر پزشک داروی دیگری نخورید تا مشکلی پیش نیاید.
      متخصص زنان و زایمان

  4. شاهرودی گفت:

    مادرم۸۴ ساله سمت راست زانو ولگن رو جراحی کرده درحال حاضر روی پا وزان ور شدید همراه درد شدید وبوی خیلی بد ادرار وترسح سبز دارد خیلب دکتر بردیم مترونیدازول وفنازوپیریدین چنتامایسن مصرف‌کرده خوب نشده همان بوی بد ادرار ورم پا هست لطفا کمک کنید چه کار باید‌کرد‌ پارسال بیمارسنان خوابید یک نوع انتی بیتیک تزریق شیشهای همراه سرم میزدند خوب شد ومجدد شروع شده دکتر عزیز مادرم پوشک میشود ضمنا یک دکتر ارولوژی گفت کشت ادرار بدید انجام شد به دلیل کامل تخلیه نشدن ادرار وپوشک در مثانه یک نوع میکروب هست قرص داد‌ولی خوب نشد دیشب‌خیلی درد‌داشت لطفا بگید چه کار کنم ممنون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! با توجه به سن بالا و وضعیت پزشکی مادرتان، بوی بد ادرار، ورم پا و درد شدید ممکن است نشانه‌ای از عفونت مجاری ادراری یا مشکلات مرتبط با دفع ادرار باشد. ممکن است عفونت در مثانه یا کلیه‌ها باشد که به درمان مقاوم است. کشت ادرار که انجام داده‌اید می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر نوع میکروب کمک کند، اما در صورت عدم بهبودی با داروها، ممکن است نیاز به تغییر درمان یا اضافه کردن آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تر باشد. همچنین، ممکن است نیاز به استفاده از درمان‌های بیشتری برای بهبود تخلیه ادرار و جلوگیری از عفونت مجدد وجود داشته باشد. توصیه می‌شود که مجدداً با یک متخصص اورولوژی یا عفونی مراجعه کنید و ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای دریافت درمان‌های تخصصی و کنترل عفونت باشد.
      متخصص اورولوژیست

  5. شاهرودی گفت:

    مادرم۸۴ ساله سمت راست زانو ولگن رو جراحی کرده درحال حاضر روی پا وزان ور شدید همراه درد شدید وبوی خیلی بد ادرار وترسح سبز دارد خیلب دکتر بردیم مترونیدازول وفنازوپیریدین چنتامایسن مصرف‌کرده خوب نشده همان بوی بد ادرار ورم پا هست لطفا کمک کنید چه کار باید‌کرد‌ پارسال بیمارسنان خوابید یک نوع انتی بیتیک تزریق شیشهای همراه سرم میزدند خوب شد ومجدد شروع شده

  6. رویا گفت:

    سلام وقتتون بخیر
    من عفونت قارچی دارم و دکتر برام پماد کلوتریمازل تجویز کرده
    ۳رپره دارم از پماد واژینال استفاده می کنم و هر روز یک ساعت سوزش بسیار بدی دارم
    الان می‌خوام خودم همراه با پماد کلوتریمازل ؛قرص مترونیدازل و آموکسی سیاست مصرف کنم
    آیا مشکلی نداره؟و می‌تونه به روند خوب شدنم کمک کنه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، مصرف همزمان پماد کلوتریمازول برای عفونت قارچی با قرص‌های مترونیدازول و آموکسی‌سیلین ممکن است باعث تداخل دارویی یا بروز عوارض جانبی شود. هرچند این داروها به ترتیب برای درمان عفونت‌های قارچی، باکتریایی و انگلی استفاده می‌شوند، اما تجویز همزمان آنها باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. پیشنهاد می‌کنم قبل از شروع مصرف همزمان این داروها، با پزشک خود مشورت کنید تا از ایمنی و اثربخشی درمان اطمینان حاصل کنید و احتمال عوارض جانبی کاهش یابد.

  7. ناشناس گفت:

    سلام . خسته نباشید من حدود هشت روزه عمل تنگ کردن واژن داشتم با اینکه خیلی مراقب بودم .شستم وخشک کردم الان یکم قرمز شده وترشحات زرد رنگ دارن خیلی هم درد دارن امکان داره راهنمایی کنید چه کار کنم ممنون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام. با توجه به اینکه حدود ۸ روز از عمل تنگ کردن واژن شما گذشته و اکنون دچار قرمزی، درد و ترشحات زرد رنگ شده‌اید، ممکن است نشانه‌ای از عفونت باشد. به شما توصیه می‌کنم که فوراً به پزشک خود مراجعه کنید تا معاینه شوند و علت این علائم بررسی شود. استفاده از داروهای ضدعفونی‌کننده یا آنتی‌بیوتیک ممکن است نیاز باشد، اما بدون نظر پزشک نباید هیچ دارویی مصرف کنید. در این مدت، مراقبت‌های بهداشتی مانند شستن ناحیه با آب ولرم و خشک کردن به آرامی می‌تواند کمک‌کننده باشد، اما اولویت با مشورت پزشکی است.
      متخصص زنان و زایمان

  8. ناشناس گفت:

    سلام . خسته نباشید من حدود هشت روزه عمل تنگ کردن واژن داشتم با اینکه خیلی مراقب بودم .شستم وخشک کردم الان یکم قرمز شده وترشحات زرد رنگ دارن خیلی هم درد دارن امکان داره راهنمایی کنید چه کار کنم ممنون