فهرست مطالب
گرفتگی بینی زمانی اتفاق میافتد که مخاط در داخل حفرههای بینی افزایش یابد یا بافتهای داخلی بینی ملتهب شوند، که باعث انسداد جزئی یا کامل راههای هوایی میشود. این وضعیت میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت، تغییرات هورمونی یا تحریکات محیطی که باعث پاسخ ایمنی بدن میشود. گرفتگی بینی ممکن است بهصورت موقت ایجاد شود یا اگر علت زمینهای خاص داشته باشد طولانیمدت شود، و گاهی همراه با علائم دیگر مانند آبریزش و درد سینوس دیده میشود. مدیریت مناسب این حالت اهمیت دارد، زیرا میتواند کیفیت تنفس و خواب را تحتتأثیر قرار دهد. در این مطلب از دکترتو، با علل، علائم و ماهیت گرفتگی بینی آشنا خواهید شد.
متن انگلیسی:Definition. Nasal congestion, also called stuffy nose, is a feeling of fullness in the nose or face. There also might be fluid running or dripping out of the nose or down the back of the throat. Nasal congestion is often called rhinorrhea or rhinitis.ترجمه فارسی: گرفتگی بینی که به آن بینی کیپشده هم گفته میشود، احساسی از پُری یا فشار در بینی یا ناحیه صورت است. این حالت ممکن است همراه با جاری شدن ترشحات از بینی یا ریختن آن به پشت گلو باشد. گرفتگی بینی اغلب با اصطلاحات رینوره یا رینیت نیز شناخته میشود.
به نقل از mayo clinic
گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی وضعیتی شایع است که در آن بهدلیل التهاب و تورم بافتهای داخلی بینی یا افزایش ترشحات مخاطی، جریان طبیعی هوا از راه بینی کاهش پیدا میکند و تنفس سختتر میشود. این حالت اغلب بهعنوان یک علامت بروز میکند نه یک بیماری مستقل و میتواند موقتی یا طولانیمدت باشد. گرفتگی بینی ممکن است روی کیفیت خواب، حس بویایی، تمرکز و حتی عملکرد روزمره فرد تأثیر بگذارد و شدت آن بسته به علت زمینهای و شرایط بدنی متفاوت است.
انواع گرفتگی بینی کدامند؟
گرفتگی بینی میتواند بسته به شرایط فرد یا موقعیت خاص به شکلهای متفاوتی بروز کند و فقط محدود به یک علت مشخص نباشد. در این نوع دستهبندی، تمرکز بر وضعیتهایی است که در آنها سن، تغییرات فیزیولوژیک یا شرایط موقتی بدن باعث ایجاد یا تشدید گرفتگی بینی میشود. این تفکیک هم برای کاربر قابلفهمتر است و هم از نظر علمی منطقی، چون علت، شدت علائم و انتخاب روش درمان در هر کدام متفاوت است. انواع گرفتگی بینی بر اساس سن و شرایط خاص عبارتاند از:
- گرفتگی بینی در سرماخوردگی یا آنفلوآنزا: معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش، عطسه و گلودرد
- گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک): اغلب فصلی یا دائمی، همراه با خارش، عطسه و ترشحات شفاف
- گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت: همراه با درد صورت، ترشحات غلیظ و احساس فشار در سینوسها
- گرفتگی بینی بعد از عمل (بهویژه بعد از جراحی بینی یا سینوس)
- گرفتگی بینی مزمن: گرفتگی طولانیمدت بیش از ۱۲ هفته که میتواند به دلایل ساختاری یا التهابی باشد
- گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی: معمولاً یکطرفه و پایدار، بدون پاسخ کامل به دارو
- گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی: انسداد تدریجی، کاهش بویایی و تنفس دهانی
- گرفتگی بینی دارویی: بهدنبال مصرف طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان
- گرفتگی بینی هورمونی: گرفتگی بینی در بارداری یا اختلالات هورمونی، بدون عفونت یا آلرژی
| نوع گرفتگی بینی | توضیح مختصر (طبق مقاله) |
|---|---|
| گرفتگی بینی در سرماخوردگی/آنفلوآنزا | معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش و عطسه |
| گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک) | فصلی/دائمی با خارش و ترشحات شفاف |
| گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت | همراه با درد صورت و ترشحات غلیظ |
| گرفتگی بینی بعد از عمل | پس از جراحی بینی یا سینوس |
| گرفتگی بینی مزمن | طولانیمدت (بیش از ۱۲ هفته) |
| گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی | معمولاً یکطرفه و مقاوم به درمان معمول |
| گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی | انسداد تدریجی، کاهش بویایی |
| گرفتگی بینی دارویی | به دنبال مصرف طولانی اسپریهای ضداحتقان |
| گرفتگی بینی هورمونی | مرتبط با بارداری یا تغییرات هورمونی |
علائم گرفتگی بینی چیست؟
علائم گرفتگی بینی مجموعهای از نشانههاست که بهدلیل التهاب و تنگ شدن مسیرهای هوایی داخل بینی ایجاد میشود و شدت آن میتواند از خفیف تا آزاردهنده متغیر باشد. این علائم معمولاً روی تنفس طبیعی و کیفیت زندگی روزمره تأثیر میگذارند و بسته به علت زمینهای متفاوت هستند. شایعترین علائم گرفتگی بینی شامل این موارد است:
- دشواری در تنفس از راه بینی که باعث تنفس دهانی میشود
- احساس پری، فشار یا سنگینی در بینی و اطراف صورت
- کاهش یا از دست رفتن موقت حس بویایی
- آبریزش یا تجمع ترشحات بینی که ممکن است شفاف یا غلیظ باشد
- بدتر شدن علائم در هنگام دراز کشیدن یا خواب
علت گرفتگی بینی چیست؟
علت گرفتگی بینی مداوم معمولاً به التهاب طولانیمدت مخاط بینی مربوط میشود که جریان طبیعی هوا را مختل میکند و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد شود. آلرژیهای دائمی یا فصلی از شایعترین دلایل هستند که با تحریک سیستم ایمنی باعث تورم و افزایش ترشحات بینی میشوند. سینوزیت مزمن، انحراف تیغه بینی، پولیپ بینی و قرار گرفتن مداوم در معرض آلودگی هوا یا هوای خشک نیز از دیگر علل مهم محسوب میشوند. در برخی موارد، استفاده طولانیمدت از اسپریهای ضداحتقان، رفلاکس معده به مری یا تغییرات هورمونی میتوانند بهعنوان علت گرفتگی بینی مداوم نقش داشته باشند. تشخیص صحیح عامل زمینهای اهمیت زیادی دارد، زیرا انتخاب روش درمان بهطور مستقیم به علت اصلی این مشکل وابسته است.
تشخیص گرفتگی بینی چگونه است؟
تشخیص گرفتگی بینی معمولاً با بررسی شرح حال و معاینه بالینی توسط پزشک انجام میشود. پزشک ابتدا درباره مدتزمان گرفتگی، یکطرفه یا دوطرفه بودن، وجود علائمی مانند آبریزش، عطسه، خارش، سردرد، درد صورت یا تب سؤال میکند تا به علت احتمالی پی ببرد. سپس داخل بینی با ابزار مخصوص معاینه میشود تا التهاب مخاط، انحراف تیغه بینی، پولیپ یا ترشحات غیرطبیعی بررسی گردد. در مواردی که گرفتگی بینی مزمن، شدید یا مقاوم به درمان باشد، ممکن است از روشهای تکمیلی مانند آندوسکوپی بینی یا تصویربرداری سینوسها استفاده شود. تشخیص دقیق علت گرفتگی بینی نقش مهمی در انتخاب درمان مناسب و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد.
درمان گرفتگی بینی چگونه است؟
درمان گرفتگی بینی بر پایه کاهش التهاب مخاط و بهبود جریان هوا در مجاری بینی انجام میشود و به علت ایجادکننده آن مانند سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریکات محیطی بستگی دارد. در اغلب موارد، هدف اصلی درمان رقیق شدن ترشحات، کاهش تورم بافت داخلی بینی و کمک به تنفس طبیعی است. رویکردهای درمانی میتوانند شامل اقدامات حمایتی، اصلاح شرایط محیطی و در صورت لزوم مصرف دارو باشند و معمولاً طی چند روز باعث بهبود علائم میشوند. اگر گرفتگی بینی طولانیمدت باشد، با درد صورت، ترشحات غلیظ یا تب همراه شود، بررسی پزشکی اهمیت پیدا میکند تا از وجود عفونت یا مشکلات ساختاری بینی جلوگیری شود. درمان صحیح و بهموقع نقش مهمی در پیشگیری از عوارضی مانند سینوزیت مزمن و اختلال در خواب دارد
عوارض گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی اگر طولانی یا شدید باشد میتواند فراتر از یک ناراحتی ساده عمل کند و روی کیفیت زندگی اثر بگذارد. انسداد مسیرهای بینی باعث اختلال در جریان طبیعی هوا و تخلیه ترشحات میشود و در نتیجه علائمی در دستگاه تنفسی، خواب و حتی تمرکز ذهنی ایجاد میکند. این وضعیت ممکن است بهدنبال سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریک مزمن مخاط بینی رخ دهد و در صورت تداوم، احتمال بروز عوارض ثانویه را افزایش دهد. شایعترین عوارض گرفتگی بینی شامل موارد زیر است:
- سردرد و احساس فشار صورت که به دلیل تجمع ترشحات در سینوسها ایجاد میشود
- تنفس دهانی که میتواند باعث خشکی دهان، بوی بد دهان و افزایش خطر عفونتهای گلو شود
- اختلال خواب و خروپف که به کاهش کیفیت خواب و خستگی روزانه منجر میشود
- کاهش حس بویایی و چشایی که معمولاً با رفع گرفتگی بهبود پیدا میکند

پیشگیری از گرفتگی بینی
پیشگیری از گرفتگی بینی با کاهش عوامل محرک و حفظ سلامت مخاط بینی امکانپذیر است و نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات تنفسی دارد. مرطوب نگه داشتن هوای محیط، بهویژه در فصول سرد یا در فضاهای دارای سیستم گرمایشی، از خشکی و التهاب مخاط بینی جلوگیری میکند. پرهیز از تماس با آلرژنها مانند گردوغبار، دود سیگار و آلودگی هوا به کاهش واکنشهای التهابی کمک میکند. شستوشوی منظم بینی با محلول نمکی میتواند مخاط و عوامل تحریککننده را پاکسازی کند و عملکرد طبیعی بینی را حفظ نماید. مصرف کافی مایعات، تقویت سیستم ایمنی و پرهیز از مصرف خودسرانه و طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان نیز از اقدامات مؤثر برای پیشگیری از گرفتگی بینی به شمار میآیند.
برای گرفتگی بینی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای اطلاع بیشتر درباره گرفتگی بینی می توانید از بهترین دکتر گوش و حلق و بینی ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان گوش و حلق و بینی در برخی شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
دکتر گوش و حلق و بینی کرمانشاه
نتیجه گیری
گرفتگی بینی یک مشکل رایج تنفسی است که اغلب بهصورت موقت ظاهر میشود ولی میتواند باعث ناراحتی قابلتوجهی در زندگی روزمره شود. درمانهای خانگی مانند مرطوب نگهداشتن بینی، استفاده از بخور و شستوشوی بینی با محلول نمکی میتوانند به بهبود علائم کمک کنند، در حالی که داروهای ضداحتقان یا اسپریهای مخصوص نیز برای کاهش تورم مخاط بهکار میروند. در صورت ادامهی شدید یا طولانی شدن علائم، وجود تب، ترشحات غیرطبیعی یا درد سینوسی، نیاز به ارزیابی پزشک و درمان تخصصی وجود دارد. انتخاب روش مناسب درمان بسته به علت و شدت گرفتگی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام
من بعضی موقع ها یهو بینیم میگیره و درست نمیتونم نفس بکشم
انگار یه باد توی بینیمه و جلوی نفس کشیدنمو میگیره
نشونه چیه؟؟و اینکه چیکار کنم خوب بشه؟
سلام دوست عزیز
احتمال وجود پولیپ بینی و انحراف تیغه داخلی بینی در شما وجود داره. به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
متخصص گوش و حلق و بینی
باسلام خدمت آقای دکتر
آقای دکترمن مدت یکسال میشه بینی ام میگیره یعنی اول میگیرفت بازمیشد الان نصفش همیشه گرفته هست یعنی مثل سابق بعدازگرفتگی بازنمیشه فقط درحدی بازه که میتونم بامشکلی تنفس میکنم رفتم دکترگفت بایدعمل بشی یعنی باعمل کردن مشکلم حل میشه
سلام دوست عزیز
علت گرفتگی بینی شما احتمالا پولیپ بینی و یا انحراف تیغه داخلی بینی هست که با عمل جراحی توسط متخصص گوش، حلق و بینی و از بین بردن این مشکل شما براحتی میتونی تنفس کنی.
متخصصص گوش، حلق و بینی
سلام من بیشتر از سه ساله که بعد از یه سرماخوردگی شدید گرفتگی بینی دارم هر کاریم کردم خوب نشدم دکترم چنتا قرص داد ک تاثیری نداشت . دلیلش چیه ممنون میشم راهنمایی کنین
سلام دوست عزیز
علت گرفتگی بینی شما میتونه ناشی از پولیپ بینی یا انحراف تیغه داخلی بینی و یا از بین رفتن مخاط داخلی بینی باشه. با یه عکس ساده رادیولوژی تجویزی توسط پزشک این مورد بررسی میشه. توصیه میکنم متخصص گوش، حلق و بینی شما رو ویزیت کنه.
متخصص گوش، حلق و بینی
من دو هفته پیش خارش گلو داشتم که با خوردن سیتیریزین حل شد
اما دو روز قبل گلو درد داشتم ،نه تب ،نه سرفه،نه سردرد ،نه بدن درد،فقط گلو درد داشتم،یکمی بهتر شد،که ما جنوبی ها وقتی خربزه میخوریم اگر گلومون رو شست و شو ندیم امکان داره گلو درد بگیریم،من که خربزه خورده بودم چند روز قبلش گلوم روشست و شو دادم اما بازم گلو درد گرفتم،شاید خوب شست و شو ندادم
الان گرفتگی بینی دارم و نه بدن درد و سر درد و نه تب
ایا اینا کرونا هست ؟
من خیلی استرس دارم چون امکان داره اربعین حسینی نتونم برم حسینیه😥
سلام دوست عزیز
علایم کرونا دلتا شبیه سرماخوردگیه. اگه این علایم بیش از ۵ روز طول کشید نیازه تست کرونا بدی.
سلام من بینی ام ۸ سال است که یجوری شده:
گاهی از سمت راست تنفس میکنم سمت چپی انگار دریچه رو بستی! بعد از چند ساعتی با چپ تنفس میکنم راست بسته میشه! مشکل من چیه؟!
من تنها گلو درد دارم،ایا کرونا است؟
دوست عزیز
هر گلودردی کرونا نیست. با مطالعه این لینک با ۱۵ روش درمان گلودرد در خانه آشنا شوید.
درمان گلودردذ
دقیقا مشکل من هم همینه😔….. چند ساله حس خفگی دارم. به راست میخوابم، حفره سمت چپ بینیم باز میشه و به چپ میخوابم، حفره راست بینیم سوییچ و باز میشه. در واقع مدام در حال سوییچ شدنه.
گاهی از توهمِ شدیدِ خفگی، احساس مرگ میکنم یا از خواب می پرم…
اما دردناکتر از همه اینا، اینه که کسی واقعا نمیدونه مشکل کجاست و در واقع انگار هیچ دکتری نیست که راه درمانش رو پیدا کنه. پیش هر کدومشون میری با دو تا اسپره راهیت میکنن. واقعا خسته شدم
سلام دوست عزیز
شما دچار انحراف داخلی تیغه بینی و پولیپ بینی هستی و با مصرف مداوم قطره های بینی باعث از بین رفتن مخاط بینی و سوزش و خشک شدن اون شدی. توصیه میکنم در اسرع وقت به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنی تا با یه عکس ساده از انحراف و پولیپ بینی خودت مطلع و برای همیشه درمان بشی. از این لینک میتونی از بهترین پزشک های شهرتون نوبت بگیری.
متخصص گوش، حلق و بینی
من از بچگی همین جوری ام ۱۲ ماه سال اینجوری ام خسته شدم همش آبریش لرزش سردو گرم شدن بدن پرخاشگری نمیدونم چ بیماریه دکتر هم رفتم جواب نگرفتم
سلام دوست عزیز
گرفتگی دایم بینی شما به علت پولیپ داخلی بینی هست بهتره به متخصص گوش، حلق و بینی برای درمان موثر مراجعه کنی.
دکتر متخصص گوش و حلق و بینی
سلام ببخشید من الان چند وقتی هست یکم تنگی نفس دارم گهگداری و بینیم هم با اینکه اصلا هیچ ترشحاتی درش نیس ولی گرفتس.گاهی نفس کشیدنم سخته و گلو درد هم دارم. هفته پیش پریود هم شدم و به شدت س ردر داشتم و حالت سرماخوردگی رفتم دکتر گفت شاید سینوزیت و احساس میکنم تو سرم پر از عفونت و کلا صبح ها که بیدار میشم سر و گلوم حسابی گرفتس . میشه راهنمایی کنید چیکار کنم خسته شدم دیگه. والبته گاهی سرم خیس عرق میشه البته عرق سرد و دیگه …
تشکر
سلام دوست عزیز
با مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی و انجام سی تی اسکن از سینوس های پیشانی و صورت در صورت داشتن عفونت در سینوس ها با درمان آنتی بیوتیکی علایم شما کاهش می یابد.
پزشک گوش و حلق و بینی
سلام ، شما مشکلتون حل شد ؟ من یک سال هست که همین مشکل رو دارم
سلام ببخشید منم یه ماه پیش کرونا گرفتم،بینیم همش یه طرفش کیپ میششه،هر کاریم می کنم خوب نمیشه و اینکه گوشامم درد می کنن و وسط پیشونیم،اینم از عوارض کروناست؟
سلام دوست عزیز
بنظر میرسه علایم شما مربوط به عفونت سینوس ها و التهاب باشه که بهتره متخصص گوش، حلق و بینی شما را بررسی کند. از این لینک میتونید نوبت بگیرید.
فوق تخصص گوش و حلق و بینی
سلام در کودکی اسم داشتم اما الان ندارم ولی بینیم اکثرن درگیره به راحتی نفس نمیکشم همیشه یک سوراخش کیپ هست باید چیکار کنم اقای دکتر اصلا شبا راحت نمیتونم بخوابم
سلام همراه گرامی
لازمه برای معاینه به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنین:
لیست متخصصین گوش و حلق و بینی
سلام خوب هستین من کلا بزنیم کیپ میشه وعطسه های پشت سرهم میزنم درصورتی که سرما نخوردم باید چیکار کنم
سلام دوست عزیز
علت عطسه های پشت سر هم شما میتونه به علت آلرژی یا حساسیت باشه که باعث بسته شدن بینی شما هم میشه. اگه بینی شما اکثر مواقع بسته هست احتمال وجود انحراف تیغه داخلی بینی و یا پولیپ اخلی بینی وجود داره. به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کن.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام, من بخاطر سینوزیتم معمولا زمستونا بینیم کیپ می شد اما الان وارد ماه پنج شدیم و هنوز بینیم کیپه و با قطره بینی شبا می تونم بخوابم, دیدم دوستان نوشتن عوارض کروناست ینی من قبلا کرونا گرفتم چون چند بار سرما خوردم یه هفته ای با علائم کرونا حتی پادرد کمی زیاد. الان باید چیکار کنم آنتی بیوتیک مصرف کنم خسته شدم از کیپی بینیم.
سلام همراه گرامی
بله می تونه از عوارض کرونا باشه. می تونین از داروهای ضد احتقان کمک بگیرین:
داروی فکسوفنادین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف فکسوفنادین
سلام وقت بخیر من چند ساله که در گیر این موضوع هستم و بینی ها برخی مواقع کلا میگیره بیشتر مواقع هم یکی از بینی هام گرفته هستش و اون بکی باز همین امروز صبحم که پا شدم کلی اب ریزش داشت بینیهام و دوتاش گرفنه بود مدام در طول روز یا بینی سمت چپم گرفته است یا سمت راستی ولی وقتایی که ماسک میزنم یا مدتی روی پا وایسم دوتا سوراخای بینیم به نظر میاد که باز هستن ولی بازم یه ذره احساس میکنم گرفتگی داره . دکتر هم رفتم یکی دو بار یه اسپری داد که بزنم روزی دو تا پاف تو بینی هام که فایده ای ام نداش گفت اگه خوب نشدی باید بیای عمل جراحی کنم من دیگه نرفتم حالا شما بگید نظرتون چی هستش خیلی ممنون خدا خیرتون بده دیگه خسته شدم
سلام دوست عزیز
این گرفتگی بینی میتونه به علت آلرژی و یا انحراف تیغه داخلی بینی و یا پولیپ بینی باشه. بنابراین بهتره با مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی مورد بررسی قرار گرفته و در صورت لزوم عمل جراحی انجام شود.
فوق تخصص گوش و حلق و بینی
درود
من این مشکلو داشتم
اسپری بنام فیلیکسو نیز که گران هم هست دکتر تجویز کرد با یک مرحله بهتر ودر دفعه دوم کاملا بهبود پیدا کردم الان سالهاس که راحت شدم
سلام دوست عزیز
اسپری فلیکسوتاید موجب کاهش سلول های التهابی و کاهش ازاد سازی هیستامین و پروستاگلاندین میشه و در پیشگیری و درمان آبریزش بینی ناشی از آلرژی فصلی کاربرد داره ولی باید با تجویز متخصص گوش، حلق و بینی صورت بگیره چون مناسب همه افراد نیست.