انواع پولیپ معده و بهترین روش های درمان و پیشگیری – مجله سلامت دکترتو

انواع پولیپ معده و بهترین روش های درمان و پیشگیری

آنچه در این مقاله می‌خوانید

پولیپ معده به برجستگی‌های غیرطبیعی گفته می‌شود که روی سطح داخلی معده شکل می‌گیرند و اغلب به‌صورت تصادفی در آندوسکوپی دیده می‌شوند. این پولیپ‌ها معمولا کوچک و خوش‌خیم‌اند، اما برخی از آنها به‌ویژه انواع آدنوماتوز، می‌توانند در طول زمان خطرناک شوند. اندازه، نوع بافت و علت زمینه‌ای هر پولیپ در ارزیابی اهمیت آن نقش دارد. بسیاری از پولیپ‌ها بدون علامت‌اند، اما برخی ممکن است باعث درد، تهوع یا خونریزی شوند. شناخت علل، انواع و روش‌های تشخیص پولیپ معده برای درک بهتر این وضعیت و پیگیری مناسب آن اهمیت دارد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 10 دقیقه
همه چیز را درباره پولیپ معده بدانید.

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

معده یکی از اندام‌های مهم دستگاه گوارش است و هر تغییری در پوشش داخلی آن می‌تواند بر هضم و سلامت عمومی بدن اثر بگذارد. پولیپ معده یکی از این تغییرات است؛ توده‌هایی کوچک یا بزرگ که گاهی بدون هیچ نشانه‌ای ایجاد می‌شوند و تنها در هنگام آندوسکوپی مشخص می‌گردند. گرچه بسیاری از این پولیپ‌ها بی‌خطر باقی می‌مانند، برخی انواع می‌توانند زمینه‌ساز تغییرات جدی‌تری شوند و نیاز به بررسی دقیق‌تری دارند. آگاهی از اینکه پولیپ معده چیست، چه انواعی دارد و در چه شرایطی باید جدی گرفته شود، به افراد کمک می‌کند با آرامش بیشتری شرایط خود را مدیریت کنند و در صورت نیاز درمان مناسب را انتخاب کنند. در این مطلب از دکترتو، با ماهیت، علائم، انواع و روش‌های تشخیص پولیپ معده آشنا می‌شوید.

پولیپ معده چیست؟

پولیپ معده یکی از مشکلات گوارشی است که به‌دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها در سطح داخلی معده به وجود می‌آید. این پولیپ‌ها معمولاً کوچک و بدون نشانه‌اند، اما در برخی موارد می‌توانند با علائمی مانند درد شکم، تهوع یا خونریزی همراه باشند. بسیاری از افراد ممکن است سال‌ها بدون اینکه از وجود پولیپ در معده خود اطلاع داشته باشند زندگی کنند، تا زمانی که در یک بررسی روتین مانند آندوسکوپی کشف شود. اگرچه اغلب پولیپ‌ها خوش‌خیم هستند، اما برخی از انواع آن‌ها ممکن است به مرور زمان تغییر ماهیت داده و خطرناک شوند. آگاهی از علل ایجاد، انواع و نحوه درمان پولیپ معده می‌تواند در پیشگیری و کنترل این وضعیت تأثیر زیادی داشته باشد.

عکس پولیپ معده

عکس پولیپ معده در زیر، نمایی از توده‌های غیرطبیعی در دیواره داخلی معده را نشان می‌دهد که ممکن است به صورت برجسته یا برآمده از سطح مخاط معده ظاهر شوند. این توده‌ها به طور معمول به رنگ صورتی یا قرمز هستند. بعضی از آن‌ها مانند یک دکمه یا خال گوشتی روی مخاط هستند و بعضی دیگر به شکل توده‌های صاف و پهن که کمی با بافت اطراف تفاوت رنگ دارند. در مواردی که روی سطح پولیپ زخم یا خونریزی وجود داشته باشد، لکه‌های سفید یا قرمز تیره هم دیده می‌شود.

عکس پولیپ معده
در عکس پولیپ معده برجستگی‌هایی با رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند.

علائم پولیپ معده چیست؟

پولیپ معده در بسیاری از موارد بدون علامت است و افراد ممکن است حتی از وجود آن آگاه نشوند. این پولیپ‌ها معمولاً به‌طور تصادفی در هنگام انجام آزمایشات روتین مانند آندوسکوپی یا سونوگرافی شناسایی می‌شوند. با این حال، در برخی موارد، اگر پولیپ‌ها بزرگ شوند یا در موقعیت خاصی قرار گیرند، ممکن است علائمی را ایجاد کنند. ممکن است فرد علائمی مانند درد مبهم در قسمت بالای شکم، احساس سنگینی بعد از غذا یا تهوع خفیف را تجربه کند.

اگر پولیپ در نزدیکی خروجی معده قرار گرفته باشد و اندازه آن بزرگ شود، حتی می‌تواند به طور نسبی راه خروج غذا را تنگ کند و باعث احساس سیری زودرس یا استفراغ شود. در برخی موارد نادر، پولیپ‌های زخمی سبب خونریزی مزمن و در نتیجه کم‌خونی می‌شوند که خود را به شکل خستگی و رنگ‌پریدگی نشان می‌دهد. از جمله نشانه‌های پولیپ معده عبارتند از:

  • درد یا ناراحتی مبهم در ناحیه بالای شکم به‌خصوص بعد از غذا
  • احساس نفخ، پر بودن معده یا سوزش سردل مکرر
  • تهوع خفیف یا در موارد شدیدتر استفراغ تکرارشونده
  • علائم خونریزی گوارشی مانند مدفوع سیاه، وجود رگه خون در مدفوع یا استفراغ خونی
  • علائم کم‌خونی مانند خستگی، تنگی نفس خفیف هنگام فعالیت و رنگ‌پریدگی پوست
  • سیری زودرس یا کاهش وزن ناخواسته در صورت بزرگ بودن پولیپ و تنگ شدن خروجی معده

علائم پولیپ معده داری و نگرانی؟

همین حالا از دکتر نوبت بگیر.

انواع پولیپ معده کدامند؟

پولیپ معده انواع مختلفی دارد، اما درمجموع به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: پولیپ معده خوش‌خیم یا غیرنئوپلاستیک و نئوپلاستیک. پولیپ معده خوش‌خیم غیر سرطانی است، اما پولیپ‌های نئوپلاستیک احتمال سرطانی شدن دارند. سه گروه اصلی که در آندوسکوپی بیشتر دیده می‌شوند، پولیپ‌های هیپرپلاستیک، پولیپ‌های غده‌ای فوندیک و پولیپ‌های آدنوماتوز هستند که مجموعا درصد زیادی از پولیپ‌های معده را تشکیل می‌دهند.

علاوه بر این سه گروه، انواع کم‌شیوع‌تری مانند پولیپ‌های لیمفوئیدی، گاستریک پلی‌پوزیس، پولیپ‌های مرتبط با بیماری سلیاک و برخی پولیپ‌های عصبی یا نورواندوکرین نیز وجود دارند که معمولا در زمینه بیماری‌های خاص یا زمینه ژنتیکی دیده می‌شوند. به طور کلی، پولیپ‌های هیپرپلاستیک و فوندیک معمولا خوش‌خیم هستند و تنها در موارد خاص، به ویژه اگر اندازه آنها بزرگ باشد، احتمال بدخیمی پیدا می‌کنند. در مقابل، پولیپ‌های آدنوماتوز یا آدنوم‌های معده کمتر شایع‌اند اما بیشترین ارتباط را ریسک سرطان معده دارند و تقریبا همیشه توصیه می‌شود کاملا برداشته شوند. در ادامه برخی از انواع پولیپ معده را معرفی می‌کنیم.

  • پولیپ‌ های هیپرپلاستیک (Hyperplastic Polyps)
  • پولیپ‌ آدنوماتوز (Adenomatous Polyps)
  • پولیپ‌ فوندیک (Fundic Gland Polyps)
  • پولیپ‌ لیمفوئیدی (Lymphoid Polyps)
  • پولیپ‌ گاستریک پلی‌ پوزیس (Gastric Polyposis)
  • پولیپ‌ سلیاکی (Celiac Polyps)
  • پولیپ معده عصبی
نکات ضروری در مورد پولیپ معده را در این ویدیو ببینید.

۱. پولیپ‌ های هیپرپلاستیک (Hyperplastic Polyps)

این نوع پولیپ‌ها بیشتر به دلیل التهاب مزمن معده یا عفونت هلیکوباکتر پیلوری به وجود می‌آیند. اغلب کوچک و خوش‌خیم هستند و معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارند، اما در صورت عدم درمان التهاب مزمن، ممکن است به تغییرات دیگری منجر شوند. احتمال سرطانی شدن پولیپ هیپرپلاستیک پایین است، اما اگر اندازه آنها بیش از حدود یک سانتی‌متر باشد یا همراه با تغییرات غیرطبیعی در بافت اطراف باشند، احتمال بدخیمی کمی بالاتر می‌رود. به همین دلیل، در آندوسکوپی معمولا این پولیپ‌ها برداشته یا حداقل نمونه‌برداری می‌شوند و همزمان درمان التهاب و عفونت معده نیز جدی گرفته می‌شود.

انواع پولیپ معده کدامند؟
انواع پولیپ معده شامل پولیپ‌های هیپرپلاستیک، پولیپ‌های آدنوماتوز، پولیپ‌های فوندیک، پولیپ‌های لیمفوئیدی و پولیپ‌های گاستریک پلی‌پوزیس هستند.

۲. پولیپ‌ آدنوماتوز (Adenomatous Polyps)

آدنوم معده یا پولیپ آدنوماتوز نسبت به سایر انواع پولیپ معده کمتر شایع است، اما از نظر شانس بدخیمی اهمیت ویژه‌ای دارد. این پولیپ‌ها در واقع ضایعات نئوپلاستیک هستند، یعنی سلول‌های آن‌ها دچار تغییرات پیش‌سرطانی شده‌اند و اگر به موقع برداشته نشوند، احتمال تبدیل شدن به سرطان معده وجود دارد. آدنوم‌ها معمولا در قسمت انتهایی معده نزدیک پیلور دیده می‌شوند و در معاینه آندوسکوپی ممکن است ظاهر کمی برجسته و نامنظم‌تری داشته باشند.

به محض تشخیص پولیپ آدنوماتوز، توصیه اصلی برداشتن کامل آن، بررسی دقیق پاتولوژی و انجام آندوسکوپی‌های پیگیری در فواصل منظم است تا از بروز سرطان در همان ناحیه یا سایر قسمت‌های دستگاه گوارش پیشگیری شود.

پولیپ‌ آدنوماتوز
پولیپ‌های آدنوماتوز نوعی پولیپ معده هستند که می‌توانند به سرطان تبدیل شوند و نیاز به پیگیری و درمان دارند.

۳. پولیپ‌ فوندیک (Fundic Gland Polyps)

پولیپ فوندیک یا پولیپ فوندوس معده بیشتر در قسمت فوندوس معده یعنی بخش بالایی و گنبدی شکل معده دیده می‌شوند و در بسیاری از کشورها شایع‌ترین نوع پولیپ معده محسوب می‌شوند. مصرف طولانی‌مدت PPI با افزایش احتمال بروز پولیپ‌های فوندیک ارتباط دارد، اما این پولیپ‌ها می‌توانند به‌صورت پراکنده یا در سندرم‌های ارثی نیز ایجاد شوند. این پولیپ‌ها معمولاً خوش‌خیم هستند و نیاز به درمان ندارند، مگر اینکه تعداد زیادی از آن‌ها ایجاد شوند.

۴. پولیپ‌ لیمفوئیدی (Lymphoid Polyps)

این پولیپ‌ها نسبت به سایر انواع پولیپ معده کمتر شایع‌اند و معمولا به صورت برجستگی‌های کوچک ناشی از تجمع بافت لنفاوی در مخاط یا زیرمخاط دیده می‌شوند. پولیپ‌های لیمفوئیدی اغلب در زمینه تحریک سیستم ایمنی مخاط معده به دلیل عفونت یا التهاب طولانی مدت ایجاد می‌شوند و در بسیاری از موارد خوش‌خیم هستند. تشخیص قطعی پولیپ لیمفوئیدی فقط با نمونه‌برداری و بررسی زیر میکروسکوپ امکان‌پذیر است تا اطمینان حاصل شود که ضایعه ماهیت لنفوما یا سرطان ندارد. اگر پاتولوژی خوش‌خیم بودن را تایید کند، معمولا برداشتن کامل یا پیگیری دوره‌ای کافی است و نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تر فقط در موارد خاص مطرح می‌شود.

پولیپ معده در نوزادان هم اتفاق می‌ افتد؟
این تصویر نشان‌دهنده پولیپ‌های معده است که در دیواره داخلی معده رشد کرده‌اند.

متن انگلیسی:
A lymphoid polyp is a focal proliferation of gut-associated lymphoid follicles. Lymphoid polyps are rarely found in adults and are more common in children. .
ترجمه فارسی:
پولیپ لیمفوئیدی یک تکثیر موضعی از فولیکول‌های لیمفوئیدی مرتبط با روده است. پولیپ‌های لیمفوئیدی به ندرت در بزرگسالان یافت می‌شوند و در کودکان شایع‌تر هستند.

به نقل از journals

۵. پولیپ‌ گاستریک پلی‌ پوزیس (Gastric Polyposis)

گاستریک پلی‌پوزیس به وضعیتی گفته می‌شود که در آن تعداد زیادی پولیپ معده به صورت همزمان و گسترده در مخاط معده وجود دارند. این حالت می‌تواند بخشی از سندرم‌های ارثی مثل پولیپوز خانوادگی آدنوماتوز باشد یا به صورت پراکنده و بدون سابقه خانوادگی مشخص دیده شود.

در این بیماران، انواع مختلف پولیپ از جمله فوندیک، هیپرپلاستیک و آدنوماتوز ممکن است کنار هم وجود داشته باشد و به همین دلیل، ارزیابی دقیق هر ضایعه و برنامه پیگیری منظم اهمیت زیادی پیدا می‌کند. گاستریک پلی‌پوزیس معمولا نیاز به آندوسکوپی‌های مکرر، برداشت انتخابی پولیپ‌های مشکوک و در برخی موارد ارجاع برای مشاوره ژنتیک دارد، چون احتمال درگیری سایر قسمت‌های دستگاه گوارش نیز بالاتر است.

۶. پولیپ‌ سلیاکی (Celiac Polyps)

در برخی منابع اشاره شده است که در بیماران مبتلا به بیماری سلیاک کنترل نشده، ممکن است تغییراتی در مخاط دستگاه گوارش از جمله معده ایجاد شود که به صورت پولیپ یا ضایعات برجسته دیده شوند. این پولیپ‌های سلیاکی معمولا در زمینه التهاب مزمن و آسیب مخاطی ناشی از مصرف مکرر گلوتن در فرد حساس ایجاد می‌شوند.

هرچند این نوع پولیپ معده به اندازه سایر انواع شناخته شده نیست، اما در صورت مشاهده ضایعات متعدد در معده و روده باریک همراه با علائم کلاسیک سلیاک، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی برای رد یا تایید این بیماری درخواست کند. کنترل دقیق رژیم بدون گلوتن در بیماری سلیاک می‌تواند التهاب مخاط و احتمال بروز ضایعات جدید را کاهش دهد و بخشی از مدیریت این نوع پولیپ‌ها محسوب می‌شود.

متن انگلیسی:
Stomach polyps are growths on the inside lining of your stomach. They’re also called gastric polyps. Polyps are a type of tumor that grows out of the mucous lining inside your hollow organs, like the ones in your gastrointestinal tract. Stomach polyps are usually benign, but some can become cancerous.
ترجمه فارسی:
پولیپ‌های معده برجستگی‌هایی هستند که در لایه داخلی معده رشد می‌کنند. این پولیپ‌ها نوعی تومور به حساب می‌آیند که از لایه مخاطی داخل معده رشد کرده و معمولاً خوش‌خیم هستند، اما برخی از آن‌ها ممکن است به سرطان تبدیل شوند.

به نقل از clevelandclinic

۷. پولیپ معده عصبی چیست؟

استرس می‌تواند علائم گوارشی را تشدید کند و هر پولیپ یا توده در معده نیازمند ارزیابی آندوسکوپیک و تشخیص پاتولوژیک توسط متخصص گوارش است که به این شرایط به اصطلاح پولیپ معده عصبی می‌گویند. اگرچه پولیپ‌های عصبی معمولاً به خودی خود خطرناک نیستند، اما می‌توانند باعث علائمی مانند درد معده، نفخ، سوزش سردل و مشکلات گوارشی شوند. برای تشخیص و درمان این وضعیت، مراجعه به پزشک و مدیریت استرس اهمیت زیادی دارد.

نوع پولیپعلتخوش‌خیم یا پرخطر
پولیپ‌های هیپرپلاستیکالتهاب مزمن معده یا هلیکوباکتر پیلوریعمدتاً خوش‌خیم؛ احتمال بدخیمی کم
پولیپ‌های آدنوماتوزضایعات نئوپلاستیک با سلول‌های پیش‌سرطانیپرخطر و مرتبط با سرطان معده
پولیپ‌های فوندیکمعمولاً ناشی از مصرف طولانی‌مدت PPIمعمولاً خوش‌خیم
پولیپ‌های لیمفوئیدیتجمع بافت لنفاوی در التهاب یا عفونت طولانیاغلب خوش‌خیم
گاستریک پلی‌پوزیسوجود تعداد بسیار زیاد پولیپ؛ ممکن است ارثی باشدشامل انواع کم‌خطر و پرخطر
پولیپ‌های سلیاکیالتهاب مزمن در سلیاک کنترل‌نشدهنامشخص
پولیپ‌های عصبینسبت‌داده‌شده به استرس و اضطراب مزمنمعمولاً بی‌ضرر
جدول انواع پولیپ معده و ویژگی آن

علت پولیپ معده چیست؟

علت بوجود آمدن پولیپ معده، رشد غیرطبیعی سلول‌های پوشش داخلی معده به دلیل تحریک یا التهاب مزمن است. عفونت باکتریایی هلیکوباکتر پیلوری، یکی از شایع‌ترین دلایل ایجاد التهاب معده و در نتیجه شکل‌گیری پولیپ‌هاست. مصرف بلندمدت داروهای مهارکننده پمپ پروتون (PPI) نیز می‌تواند باعث افزایش احتمال بروز نوع خاصی از پولیپ به نام پولیپ فوندیک غددی شود. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی و ابتلا به برخی سندروم‌های ارثی مانند پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP) در شکل‌گیری برخی انواع پولیپ نقش دارند. به‌طورخلاصه علل و عوامل زمینه‌ای مهم در ایجاد پولیپ معده عبارت‌اند از:

  • التهاب مزمن معده به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری یا گاستریت اتروفیک مزمن
  • مصرف طولانی مدت داروهای مهارکننده پمپ پروتون و تغییر اسیدیته معده
  • سندرم‌های ارثی مانند پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی و سایر سندرم‌های پلی‌پوزیس
  • افزایش سن که با افزایش احتمال پولیپ‌های فوندیک و هیپرپلاستیک همراه است
  • سابقه جراحی معده یا تغییرات ساختاری که باعث تحریک مزمن مخاط می‌شود
  • عوامل سبک زندگی مانند رژیم غذایی پر از غذاهای فرآوری شده، سیگار و احتمالاً الکل
اینفوگرافی پولیپ روده و معده
افزایش سن از دلایل ایجاد پولیپ روده و معده است.

تشخیص پولیپ معده چگونه است؟

پولیپ معده معمولاً از طریق روش‌های پزشکی دقیق تشخیص داده می‌شود، زیرا این بیماری در مراحل اولیه ممکن است علائم خاصی نداشته باشد. در بیشتر موارد، پولیپ‌های معده به‌طور تصادفی و در هنگام انجام آزمایش‌های روتین مانند آندوسکوپی شناسایی می‌شوند. برای تشخیص دقیق پولیپ معده، پزشک ممکن است از روش‌های زیر استفاده کند:

  1. آندوسکوپی (Endoscopy): این روش معمولاً برای مشاهده مستقیم معده و شناسایی هر گونه تغییر یا پولیپ در دیواره معده استفاده می‌شود. در طی آندوسکوپی، یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام آندوسکوپ از طریق دهان وارد معده شده و تصاویر دقیق از سطح داخلی معده به پزشک می‌دهد
  2. بیوپسی (Biopsy): در صورت مشاهده پولیپ در آندوسکوپی، پزشک ممکن است قطعه‌ای از بافت پولیپ را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال کند. این آزمایش می‌تواند کمک کند تا مشخص شود که پولیپ خوش‌خیم است یا ممکن است به سرطان تبدیل شود
  3. سونوگرافی (Ultrasound): در برخی موارد، پزشک از سونوگرافی برای بررسی وضعیت معده استفاده می‌کند. این روش به‌ویژه برای مشاهده پولیپ‌های بزرگ‌تر مفید است
  4. آزمایشات تصویربرداری: برخی از پزشکان ممکن است از روش‌هایی مانند CT Scan یا MRI برای بررسی وضعیت پولیپ‌های معده و تشخیص دقیق‌تر استفاده کنند

در نهایت، تشخیص دقیق و به‌موقع پولیپ معده برای پیشگیری از عوارض و درمان‌های لازم ضروری است. در صورتی که پولیپ‌های معده علائم مشکوکی ایجاد کنند یا تغییرات غیرطبیعی نشان دهند، درمان‌های مناسب باید بلافاصله آغاز شوند.

آیا تنها راه درمان پولیپ معده جراحی است؟ هر سوالی داری از متخصص بپرس.

پولیپ معده چگونه درمان میشود؟

درمان پولیپ معده به صورت مستقیم به نوع، اندازه، تعداد و محل پولیپ و همچنین وجود یا عدم وجود تغییرات پیش‌سرطانی در بافت آن بستگی دارد. در بیشتر بیماران، درمان اصلی برداشتن پولیپ با آندوسکوپی است که به آن پولیپکتومی گفته می‌شود و طی آن پزشک با استفاده از حلقه یا ابزار خاص، پایه پولیپ را قطع می‌کند و ضایعه را به طور کامل خارج می‌سازد. این روش معمولا سرپایی است، نیاز به برش روی شکم ندارد و بیمار همان روز مرخص می‌شود. در پولیپ‌های بزرگ‌تر یا پهن، ممکن است از جراحی پولیپ معده استفاده شود تا پولیپ همراه با قسمتی از مخاط زیرین به صورت یک‌تکه برداشته شود.

اگر پولیپ‌های معده متعدد، بسیار بزرگ یا در محل‌های دسترسی سخت باشند، ممکن است جراحی لاپاراسکوپی و در موارد نادر جراحی باز معده لازم شود تا بخشی از دیواره معده که پولیپ در آن قرار دارد برداشته شود. علاوه بر برداشتن پولیپ معده با آندوسکوپی، درمان علت زمینه‌ای نیز اهمیت زیادی دارد. مثلا در صورت وجود عفونت هلیکوباکتر پیلوری، درمان کامل آنتی‌بیوتیکی توصیه می‌شود و در صورت مصرف طولانی مدت مهارکننده‌های پمپ پروتون، پزشک ممکن است دوز و مدت مصرف را بازبینی کند. بعد از درمان، برنامه پیگیری با آندوسکوپی‌ در فواصل مشخص تنظیم می‌شود تا از عود پولیپ، پیدایش ضایعات جدید یا تغییرات پیش‌سرطانی احتمالی در مخاط معده جلوگیری شود.

درمان پولیپ‌ های ادنوما (آدنوماتوز)
اگر پولیپ معده کمی بزرگ باشد، می‌توان با مجهزکردن آندوسکپوپی به ابزار جراحی، آن را برداشت.

راه های پیشگیری از پولیپ معده چیست؟

به صورت قطعی نمی‌توان از پولیپ معده پیشگیری کرد، زیرا برخی عوامل مانند زمینه ژنتیکی یا افزایش سن خارج از کنترل ما هستند، اما می‌توان با مدیریت عوامل قابل تغییر، خطر بروز یا پیشرفت آن را کاهش داد. کنترل و درمان به موقع التهاب مزمن معده و عفونت هلیکوباکتر پیلوری یکی از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه است، زیرا می‌دانیم که این وضعیت‌ها با افزایش پولیپ‌های هیپرپلاستیک و گاهی آدنوماتوز ارتباط دارند. همچنین استفاده منطقی و با تجویز پزشک از داروهای مهارکننده پمپ پروتون می‌تواند از ایجاد بی‌رویه پولیپ فوندیک جلوگیری کند. برای پیشگیری از پولیپ معده، رعایت نکات زیر ضروری است:

  • درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری: درمان به‌موقع این عفونت با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند از بروز پولیپ‌ها جلوگیری کند
  • مصرف هوشمند داروهای ضد اسید معده: استفاده طولانی‌مدت از داروهای مهارکننده پمپ پروتون باید تنها تحت نظر پزشک انجام شود
  • رژیم غذایی سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و کاهش مصرف غذاهای چرب، سرخ‌شده و تند به حفظ سلامت معده کمک می‌کند
  • اجتناب از سیگار و الکل: مصرف این مواد می‌تواند به التهاب معده منجر شود، بنابراین ترک آن‌ها برای سلامت معده ضروری است
  • کنترل بیماری‌های معده‌ای مزمن: درمان به‌موقع گاستریت و ریفلاکس معده می‌تواند از بروز پولیپ جلوگیری کند
  • پیگیری منظم: افرادی که سابقه خانوادگی دارند باید آزمایشات روتین مانند آندوسکوپی انجام دهند

عوارض پولیپ معده چیست؟

بیشتر پولیپ‌های معده کوچک و خوش‌خیم هستند و اگر به موقع تشخیص داده و درمان شوند، معمولا مشکل جدی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، وقتی پولیپ‌ها بزرگ شوند، در محل حساس قرار بگیرند یا از نوع پرخطر باشند، می‌توانند باعث عوارض مهمی در دستگاه گوارش شوند. شایع‌ترین مشکل، خونریزی از سطح پولیپ است که ممکن است آهسته و مزمن باشد و به مرور زمان کم‌خونی و احساس خستگی ایجاد کند یا به ندرت به شکل خونریزی شدید خود را نشان دهد. اگر درمان به‌موقع آغاز نشود پولیپ معده خطرناک است. عوارض احتمالی پولیپ معده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • خونریزی از سطح پولیپ به صورت خفیف و مزمن یا به ندرت خونریزی شدید گوارشی
  • کم‌خونی ناشی از خونریزی طولانی مدت که با ضعف، خستگی و رنگ‌پریدگی خود را نشان می‌دهد
  • تنگ شدن نسبی خروجی معده در اثر پولیپ‌های بزرگ و ایجاد سیری زودرس، تهوع و استفراغ
  • درد حاد شکم در موارد نادر، به علت پیچ‌خوردن یا جدا شدن ناگهانی پولیپ
  • افزایش خطر بدخیمی در برخی انواع پرخطر مانند پولیپ آدنوماتوز و بعضی پولیپ‌های بزرگ هیپرپلاستیک
  • در سندرم‌های گاستریک پلی‌پوزیس یا زمینه ارثی، افزایش احتمال درگیری سایر بخش‌های دستگاه گوارش و برخی سرطان‌های دیگر
پزشکان پیشنهادی

نتیجه‌ گیری

پولیپ معده وضعیتی است که در آن بخش‌هایی از مخاط معده دچار رشد غیرطبیعی می‌شوند و اغلب در بررسی‌های روتین دیده می‌شوند. بیشتر پولیپ‌ها خوش‌خیم‌اند و تنها به پیگیری دوره‌ای نیاز دارند، اما برخی انواع مانند پولیپ‌های آدنوماتوز می‌توانند به‌مرور خطرناک شوند و به همین دلیل تشخیص دقیق و ارزیابی پاتولوژی اهمیت زیادی دارد. آشنایی با علائم احتمالی، عوامل ایجادکننده و انواع مختلف پولیپ‌، به درک بهتر این بیماری کمک می‌کند و نقش مهمی در انتخاب مسیر درمانی دارد. در نهایت، توجه به علت‌های زمینه‌ای و پیگیری منظم پزشکی می‌تواند از بروز عوارض جلوگیری کند و به حفظ سلامت معده کمک کند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

پولیپ معده به خودی خود سرطان نیست و در واقع بسیاری از پولیپ‌ها هرگز سرطانی نمی‌شوند. با این حال، بعضی انواع مانند پولیپ آدنوماتوز و برخی پولیپ‌های بزرگ هیپرپلاستیک می‌توانند در طول زمان به ضایعات پیش‌سرطانی و در نهایت سرطان معده تبدیل شوند.

کولیت یکی از انواع بیماری‌های روده است که با نشانه‌های التهابی همراه است و پولیپ نیز با ایجاد زائده‌ای در ابعاد مختلف شکل می‌گیرد. با وجودی که برخی از علائم این دو بیماری مشابه هم هستند اما با تشخیص درست و استفاده از آزمایش‌های مربوطه می‌توان بهترین روش‌ درمانی را برای آن‌ها انتخاب کرد.

بله، عفونت معده، به ویژه عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری، یکی از علل اصلی ایجاد پولیپ معده است. هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند باعث التهاب مزمن در معده شود که این التهاب ممکن است منجر به تشکیل پولیپ‌های هیپرپلاستیک شود. این نوع پولیپ‌ها معمولاً خوش‌خیم هستند، اما در صورتی که التهاب مزمن ادامه یابد، می‌توانند به مشکلات جدی‌تری مانند زخم معده و در موارد نادر، به سرطان معده منجر شوند. درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند از بروز پولیپ‌های جدید و پیشرفت التهاب جلوگیری کند.

پولیپ معده بر اساس دلایل متعددی شکل می‌گیرد که مهم‌ترین آن‌ها وجود انواع مشخصی از باکتری‌ها و همین‌طور سیستم ایمنی ضعیف است. به همین دلیل هم بدون آزمایش‌های لازم و تشخیص دقیق نمی‌توان التهاب و ورم معده را دلیلی بر بروز پولیپ معده دانست.

زخم معده و پولیپ معده دو وضعیت متفاوت هستند، اما هر دو می‌توانند پیامد التهاب مزمن و آسیب مکرر به مخاط معده باشند. در اطراف برخی زخم‌های مزمن، ممکن است تغییراتی در مخاط به وجود آید که به شکل پولیپ یا ضایعات برجسته دیده شوند، به خصوص اگر عفونت هلیکوباکتر یا مصرف طولانی مدت داروهای مضر برای معده وجود داشته باشد. خود زخم معده لزوما باعث پولیپ نمی‌شود، اما نشان می‌دهد که مخاط برای مدت طولانی تحت فشار و تحریک بوده است. در این شرایط، آندوسکوپی، نمونه‌برداری از زخم و بررسی وجود یا عدم وجود پولیپ در بخش‌های دیگر معده اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

پولیپ جوانی یا جوانان از بیماری‌های رایج پولیپ معده در کودکان است که کودکان بین 2 تا 10 ساله را درگیر می‌کند، پولیپی که سرطانی نیست و معمولاً در رده پولیپ‌ معده خوش‌خیم دسته‌بندی می‌شود و قابل درمان است. درگیر شدن روده کودک باعث خونی شدن مدفوع کودک می‌شود.

بیماری کولیت که عدم تحمل پروتئین شیر است جزء بیماری‌های شایع در نوزادان و کودکان به ‌شمار می‌آید. علت پولیپ یا کولیک معده در نوزادان هنوز مشخص نیست. برخی محققان عدم تحمل لاکتوز، نارس بودن سیستم گوارشی، آلرژی، تغییر باکتری‌های سیستم گوارش، تغییر تغذیه کودک و اضطراب والدین را علل اصلی پولیپ معده و کولیک نوزادان می‌دانند. به ‌طور کلی، نوزادان مادرانی که در طول بارداری یا بعد از زایمان سیگار می‌کشند بیشتر در معرض خطر ابتلا به دردهای کولیکی هستند. معمولاً کولیک‌ها تا سه ماهگی برطرف می‌شوند و در حال حاضر درمان دارویی برای پولیپ معده نوزادان وجود ندارد. داروهای ضد نفخ و پروبیوتیک‌ها در مواردی به بهبود کولیک نوزادان کمک می‌کنند.

میزان خطر به نوع، اندازه، تعداد پولیپ و نتیجه پاتولوژی بستگی دارد و یک عدد ثابت برای همه وجود ندارد. به همین دلیل معمولا توصیه می‌شود پولیپ‌ها برداشته یا نمونه‌برداری شوند و در صورت وجود دیسپلازی، آندوسکوپی‌های پیگیری در فواصل کوتاه‌تر انجام شود.

امتیاز شما به مقاله:
(4.3از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره پولیپ معده

  1. احسان تقی پور گفت:

    سلام وقت بخیر منظور از پلیپ منتشر فعال چیه ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      احسان عزیز
      پولیپ روده می‌تواند در روده بزرگ یا کوچک ایجاد شود و معمولا خوش‌خیم است، وجود خون در مدفوع و تغییر رنگ آن، درد شکمی، کم‌خونی و اسهال و یبوست از علائم اصلی این بیماری است. درد شکمی، یبوست و اسهال و مدفوع خونی از علائم اصلی وجود پولیپ در روده است

  2. پیروزاده گفت:

    سلام وقت بخیر بادرد شکمی به مطب دکترمرتجعه کردم باانجام سونو گرافی معلوم شد پولیپ کیسه صفرادارم ۵عددهرکدوم به اندازه ۲ونیم میلی هستند اندو وکولو انجام دادم فقط میکروب معده داشتم خدارو شکر دکتردارو داد ولی دردم بیشترشد ونفخ ورم شکم دارم حتی گاهی وقتا غذانمیخورم ازبس که اذیت میشم لطفا راهنماییم کنید.

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      دقیقا علایم همین موارد را دارید
      از نظر بار میکروبی اچ پایلوری و هم چنین گاستریت با منشا عصبی باید بررسی شوید
      متخصص گوارش

  3. تهرانی گفت:

    با سلام خدمت شما دکتر گرامی یکی از بستگان به علت بیماری پولیپوز فامیلی روده بزرگش رو برداشتن البته ۱۰ سانت نگه داشتن ولی الان بعد از دو سال معده پر از پولیپ هست در قسمت فوندوس و بدن پاتولوژی گفته از نوع هایپر پلاستیک و غده فوندیک هست آیا احتیاج به عمل داره؟ ممنون از توضیحات خوبتان ، بیمار ۳۰ ساله هستند

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به علایم و گسترش پولیپ
      جراحی توصیه می شود
      زیر نظر متخصص باشید
      متخصص گوارش و کبد

  4. الناز گفت:

    سلام
    من امروز کلونوسکوپی و اندوسکوپی کردم
    توی معدم گفتن پلیپ هست
    پلیپ خطرناکه ؟باید خارج بشه ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله خطرناک است
      و احتمالا نیاز به جراحی دارید

  5. اکرم علیزاده گفت:

    مامانم دیروز سرفه شدید کردند وبا سرفه یدونه از پولیپ ها کنده شده واز دهان خارج میشود ومیگفتند بوی بدی داشت،به نظر شما چیکار کنیم اقای دکتر؟؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      سرفه یک واکنش تنفسی ست
      ربطی به پولیپ روده ندارد
      احتمال برونشیت و یا خلط خونی وجود دارد

  6. کبری گفت:

    پولیپ در چه نواحی از روده احتمال بدخیم بودنش بیشتره؟ در قسمت راست روده یا قسمتی که به روده کوچک متصل میشه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      پولیپ در هر قسمتی خطرناک است
      ولی در روده بزرگ و‌ رکتوم علایم شدیدتری ایجاد میکند

  7. فاطمه گفت:

    سلام زمانی که غذا میخورم و روده بزرگم حرکت میکند گاهی در سمت چپ و راست شکم خود احساس درد میکنم و گاهی هم زیر شکم احساس سوزش دارم آیا احتمال دارد که در روده بزرگ پولیپ داشته باشم؟ قبلا سونوگرافی انجام دادم دکتر گفت مشکلی نداری الان باید کلونوسکوپی کنم؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلامبیشتر علایم کولیت دارید
      که چندان نگران کننده نیست

  8. میثم گفت:

    سلام مادر من پولیپ روده بزرگ داشته روده را کامل برداشته الان داخل روده کوچیکش هم زده چیکار باید بکنیم لطفا یه دکتر خوب معرفی کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:
  9. مرضیه گفت:

    سلام پولیپی که در قسمت رکتوم نزدیک به مقعد ایجاد میشود با چه روشی برداشته میشود؟ با کولونوسکوپی یا با جراحی؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ابتدا باید کلونوسکوپی انجام گردد

  10. مریم گفت:

    سلام من ۳۰ سالمه دوتا پولیپ در مقعدم وجود دارد یکیش بزرگ و ساقه دار هست و هنگام دفع از مقعدم بیرون میاد و یکی دیگر بسیار کوچک و ساقه دار هست الان باید به کدام متخصص مراجعه کنم اینم بگویم در حدود ۹ سالگی یک پولیپ در مقعدم داشتم که آن را ترکاندم و بعد یک سال از بین رفت

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      حتمن به متخصص گوارش مراجعه کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/gastroenterologist