فهرست مطالب
گرفتگی بینی زمانی اتفاق میافتد که مخاط در داخل حفرههای بینی افزایش یابد یا بافتهای داخلی بینی ملتهب شوند، که باعث انسداد جزئی یا کامل راههای هوایی میشود. این وضعیت میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت، تغییرات هورمونی یا تحریکات محیطی که باعث پاسخ ایمنی بدن میشود. گرفتگی بینی ممکن است بهصورت موقت ایجاد شود یا اگر علت زمینهای خاص داشته باشد طولانیمدت شود، و گاهی همراه با علائم دیگر مانند آبریزش و درد سینوس دیده میشود. مدیریت مناسب این حالت اهمیت دارد، زیرا میتواند کیفیت تنفس و خواب را تحتتأثیر قرار دهد. در این مطلب از دکترتو، با علل، علائم و ماهیت گرفتگی بینی آشنا خواهید شد.
متن انگلیسی:Definition. Nasal congestion, also called stuffy nose, is a feeling of fullness in the nose or face. There also might be fluid running or dripping out of the nose or down the back of the throat. Nasal congestion is often called rhinorrhea or rhinitis.ترجمه فارسی: گرفتگی بینی که به آن بینی کیپشده هم گفته میشود، احساسی از پُری یا فشار در بینی یا ناحیه صورت است. این حالت ممکن است همراه با جاری شدن ترشحات از بینی یا ریختن آن به پشت گلو باشد. گرفتگی بینی اغلب با اصطلاحات رینوره یا رینیت نیز شناخته میشود.
به نقل از mayo clinic
گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی وضعیتی شایع است که در آن بهدلیل التهاب و تورم بافتهای داخلی بینی یا افزایش ترشحات مخاطی، جریان طبیعی هوا از راه بینی کاهش پیدا میکند و تنفس سختتر میشود. این حالت اغلب بهعنوان یک علامت بروز میکند نه یک بیماری مستقل و میتواند موقتی یا طولانیمدت باشد. گرفتگی بینی ممکن است روی کیفیت خواب، حس بویایی، تمرکز و حتی عملکرد روزمره فرد تأثیر بگذارد و شدت آن بسته به علت زمینهای و شرایط بدنی متفاوت است.
انواع گرفتگی بینی کدامند؟
گرفتگی بینی میتواند بسته به شرایط فرد یا موقعیت خاص به شکلهای متفاوتی بروز کند و فقط محدود به یک علت مشخص نباشد. در این نوع دستهبندی، تمرکز بر وضعیتهایی است که در آنها سن، تغییرات فیزیولوژیک یا شرایط موقتی بدن باعث ایجاد یا تشدید گرفتگی بینی میشود. این تفکیک هم برای کاربر قابلفهمتر است و هم از نظر علمی منطقی، چون علت، شدت علائم و انتخاب روش درمان در هر کدام متفاوت است. انواع گرفتگی بینی بر اساس سن و شرایط خاص عبارتاند از:
- گرفتگی بینی در سرماخوردگی یا آنفلوآنزا: معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش، عطسه و گلودرد
- گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک): اغلب فصلی یا دائمی، همراه با خارش، عطسه و ترشحات شفاف
- گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت: همراه با درد صورت، ترشحات غلیظ و احساس فشار در سینوسها
- گرفتگی بینی بعد از عمل (بهویژه بعد از جراحی بینی یا سینوس)
- گرفتگی بینی مزمن: گرفتگی طولانیمدت بیش از ۱۲ هفته که میتواند به دلایل ساختاری یا التهابی باشد
- گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی: معمولاً یکطرفه و پایدار، بدون پاسخ کامل به دارو
- گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی: انسداد تدریجی، کاهش بویایی و تنفس دهانی
- گرفتگی بینی دارویی: بهدنبال مصرف طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان
- گرفتگی بینی هورمونی: گرفتگی بینی در بارداری یا اختلالات هورمونی، بدون عفونت یا آلرژی
| نوع گرفتگی بینی | توضیح مختصر (طبق مقاله) |
|---|---|
| گرفتگی بینی در سرماخوردگی/آنفلوآنزا | معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش و عطسه |
| گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک) | فصلی/دائمی با خارش و ترشحات شفاف |
| گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت | همراه با درد صورت و ترشحات غلیظ |
| گرفتگی بینی بعد از عمل | پس از جراحی بینی یا سینوس |
| گرفتگی بینی مزمن | طولانیمدت (بیش از ۱۲ هفته) |
| گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی | معمولاً یکطرفه و مقاوم به درمان معمول |
| گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی | انسداد تدریجی، کاهش بویایی |
| گرفتگی بینی دارویی | به دنبال مصرف طولانی اسپریهای ضداحتقان |
| گرفتگی بینی هورمونی | مرتبط با بارداری یا تغییرات هورمونی |
علائم گرفتگی بینی چیست؟
علائم گرفتگی بینی مجموعهای از نشانههاست که بهدلیل التهاب و تنگ شدن مسیرهای هوایی داخل بینی ایجاد میشود و شدت آن میتواند از خفیف تا آزاردهنده متغیر باشد. این علائم معمولاً روی تنفس طبیعی و کیفیت زندگی روزمره تأثیر میگذارند و بسته به علت زمینهای متفاوت هستند. شایعترین علائم گرفتگی بینی شامل این موارد است:
- دشواری در تنفس از راه بینی که باعث تنفس دهانی میشود
- احساس پری، فشار یا سنگینی در بینی و اطراف صورت
- کاهش یا از دست رفتن موقت حس بویایی
- آبریزش یا تجمع ترشحات بینی که ممکن است شفاف یا غلیظ باشد
- بدتر شدن علائم در هنگام دراز کشیدن یا خواب
علت گرفتگی بینی چیست؟
علت گرفتگی بینی مداوم معمولاً به التهاب طولانیمدت مخاط بینی مربوط میشود که جریان طبیعی هوا را مختل میکند و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد شود. آلرژیهای دائمی یا فصلی از شایعترین دلایل هستند که با تحریک سیستم ایمنی باعث تورم و افزایش ترشحات بینی میشوند. سینوزیت مزمن، انحراف تیغه بینی، پولیپ بینی و قرار گرفتن مداوم در معرض آلودگی هوا یا هوای خشک نیز از دیگر علل مهم محسوب میشوند. در برخی موارد، استفاده طولانیمدت از اسپریهای ضداحتقان، رفلاکس معده به مری یا تغییرات هورمونی میتوانند بهعنوان علت گرفتگی بینی مداوم نقش داشته باشند. تشخیص صحیح عامل زمینهای اهمیت زیادی دارد، زیرا انتخاب روش درمان بهطور مستقیم به علت اصلی این مشکل وابسته است.
نمیدونی چرا مدام دچار گرفتگی بینی میشی؟
بهتره با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنی.
تشخیص گرفتگی بینی چگونه است؟
تشخیص گرفتگی بینی معمولاً با بررسی شرح حال و معاینه بالینی توسط پزشک انجام میشود. پزشک ابتدا درباره مدتزمان گرفتگی، یکطرفه یا دوطرفه بودن، وجود علائمی مانند آبریزش، عطسه، خارش، سردرد، درد صورت یا تب سؤال میکند تا به علت احتمالی پی ببرد. سپس داخل بینی با ابزار مخصوص معاینه میشود تا التهاب مخاط، انحراف تیغه بینی، پولیپ یا ترشحات غیرطبیعی بررسی گردد. در مواردی که گرفتگی بینی مزمن، شدید یا مقاوم به درمان باشد، ممکن است از روشهای تکمیلی مانند آندوسکوپی بینی یا تصویربرداری سینوسها استفاده شود. تشخیص دقیق علت گرفتگی بینی نقش مهمی در انتخاب درمان مناسب و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد.
درمان گرفتگی بینی چگونه است؟
درمان گرفتگی بینی بر پایه کاهش التهاب مخاط و بهبود جریان هوا در مجاری بینی انجام میشود و به علت ایجادکننده آن مانند سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریکات محیطی بستگی دارد. در اغلب موارد، هدف اصلی درمان رقیق شدن ترشحات، کاهش تورم بافت داخلی بینی و کمک به تنفس طبیعی است. رویکردهای درمانی میتوانند شامل اقدامات حمایتی، اصلاح شرایط محیطی و در صورت لزوم مصرف دارو باشند و معمولاً طی چند روز باعث بهبود علائم میشوند. اگر گرفتگی بینی طولانیمدت باشد، با درد صورت، ترشحات غلیظ یا تب همراه شود، بررسی پزشکی اهمیت پیدا میکند تا از وجود عفونت یا مشکلات ساختاری بینی جلوگیری شود. درمان صحیح و بهموقع نقش مهمی در پیشگیری از عوارضی مانند سینوزیت مزمن و اختلال در خواب دارد
دنبال درمان سریع برای گرفتگی بینی هستی؟ با دکتر گرفتگی بینی مشورت کن.
عوارض گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی اگر طولانی یا شدید باشد میتواند فراتر از یک ناراحتی ساده عمل کند و روی کیفیت زندگی اثر بگذارد. انسداد مسیرهای بینی باعث اختلال در جریان طبیعی هوا و تخلیه ترشحات میشود و در نتیجه علائمی در دستگاه تنفسی، خواب و حتی تمرکز ذهنی ایجاد میکند. این وضعیت ممکن است بهدنبال سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریک مزمن مخاط بینی رخ دهد و در صورت تداوم، احتمال بروز عوارض ثانویه را افزایش دهد. شایعترین عوارض گرفتگی بینی شامل موارد زیر است:
- سردرد و احساس فشار صورت که به دلیل تجمع ترشحات در سینوسها ایجاد میشود
- تنفس دهانی که میتواند باعث خشکی دهان، بوی بد دهان و افزایش خطر عفونتهای گلو شود
- اختلال خواب و خروپف که به کاهش کیفیت خواب و خستگی روزانه منجر میشود
- کاهش حس بویایی و چشایی که معمولاً با رفع گرفتگی بهبود پیدا میکند
پیشگیری از گرفتگی بینی
پیشگیری از گرفتگی بینی با کاهش عوامل محرک و حفظ سلامت مخاط بینی امکانپذیر است و نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات تنفسی دارد. مرطوب نگه داشتن هوای محیط، بهویژه در فصول سرد یا در فضاهای دارای سیستم گرمایشی، از خشکی و التهاب مخاط بینی جلوگیری میکند. پرهیز از تماس با آلرژنها مانند گردوغبار، دود سیگار و آلودگی هوا به کاهش واکنشهای التهابی کمک میکند. شستوشوی منظم بینی با محلول نمکی میتواند مخاط و عوامل تحریککننده را پاکسازی کند و عملکرد طبیعی بینی را حفظ نماید. مصرف کافی مایعات، تقویت سیستم ایمنی و پرهیز از مصرف خودسرانه و طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان نیز از اقدامات مؤثر برای پیشگیری از گرفتگی بینی به شمار میآیند.
برای گرفتگی بینی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای اطلاع بیشتر درباره گرفتگی بینی می توانید از بهترین دکتر گوش و حلق و بینی ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان گوش و حلق و بینی در برخی شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
دکتر گوش و حلق و بینی کرمانشاه
۴.۷ (۵۵۴۴ نظر)۴.۸ (۵۳۳۷ نظر)۴.۸ (۴۹۴۵ نظر)۴.۹ (۳۴۴۳ نظر)۵ (۳۰۲۷ نظر)۴.۹ (۲۸۸۸ نظر)نتیجه گیری
گرفتگی بینی یک مشکل رایج تنفسی است که اغلب بهصورت موقت ظاهر میشود ولی میتواند باعث ناراحتی قابلتوجهی در زندگی روزمره شود. درمانهای خانگی مانند مرطوب نگهداشتن بینی، استفاده از بخور و شستوشوی بینی با محلول نمکی میتوانند به بهبود علائم کمک کنند، در حالی که داروهای ضداحتقان یا اسپریهای مخصوص نیز برای کاهش تورم مخاط بهکار میروند. در صورت ادامهی شدید یا طولانی شدن علائم، وجود تب، ترشحات غیرطبیعی یا درد سینوسی، نیاز به ارزیابی پزشک و درمان تخصصی وجود دارد. انتخاب روش مناسب درمان بسته به علت و شدت گرفتگی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من دیروز تو فوتبال بینیم ضربه خورد و خون افتاد فرداش بینیم سالم بود نه ورم کرده بود نه چیزی فقط یکم اذیت میشم نفس میکشم مال چی لطفا بگید
سلام دوست عزیز
احتمالا تورم بینی است
بعد از مدتی خوب می شود
در صورت عدم بهبود به دکتر مراجعه کنید
مقاله پزشکی عالی بود مرسی
سپاس از توجه شما
سلام من یه سوال دارم ایا از سوراخهای بینی بهم دیگه راه هست ؟؟؟ من الان چند ماهی میشه شبا بخاطر کیپ شدن سوراخ بینی نمیتونم نفس بکشم تا صبح چند مرتبه احساس خفگی میکنم از خواب بیدار میشم به توصیه یکی از دوستان سرم شستشو بینی گرفتم استفاده که میکنم اینقدر کیپه که از هر طرف استفاده میکنم از همون طرف آب سرم میریزه بیرون دیگه راهی بین دو سوراخ بینیم نیست البته توضیحش سخت بود نمیدونم متوجه منظورم شدین یا نه؟؟😅😅
سلام مهدی عزیز
این مشکل دلایل مختلفی دارد مثل پرخونی دیواره بینی، مشکلات سینوس، التهاب ها و عفونت و….
شستشو یکی از راه هاست
در قسمت عقبی تا حلف دو منفذ بینی با هم در ارتباط دارد
سالم باشید
سلام وقت بخیر
من سالهاست که مشکل گرفتکی بینی دارم وقتیکه از جایم بلند میشم حالم خوب است وقتیکه میخوابم به هر پهلوی که بخوابم همان طرف بینی ام بند میشه و در تمام طول شب احساس بیداری می کنم و هیچ خاب ندارم …
دوست عزیز
احتقان بینی شما عامل این گرفتگی است و به علت انحراف تیغه بینی می باشد که بهتره برای گرفتن عکس سی تی اسکن بینی و سینوس ها و بررسی های لازم به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.
دکتر متخصص گوش و حلق و بینی
سلام
دلیل این که با چپ و راست شدن موقع خوابیدن طرف کیپ شدگی به اون طرف منتقل میشه چیه؟
مطالب مفیدی بود متشکریم
سلام دوست عزیز دکترتو
سالم باشید و شاداب
سلام…
پسر۷ساله دارم شبا بسختی نفس میکشه اکثرا دهانی تنفس میکنه موقع خواب
دوسه ماه زمستان کمی فرق میکنه ولی بقیه فصول درحدخفقان هستش
لطفاراهنمایی کنید
دوست عزیز
بهتره متخصص گوش حلق و بینی ویزیت کنند ممکنه پولیپ بینی و یا بسته شدن راههای تنفسی و یا آلرژی باشد.
سلام چند ساله همیشه یعنی در طول کل روز بینیم بی دلیل خیلی پر میشه و باید خالیش کنم وگرنه نمیتونم نفس بکشم و موقع صحبت اذیت میشم و بینیم درد میگیره. موقعی هم که خالیش میکنم حدودا بعد دو سه ساعت پر میشه و همش باید خالی کنم. دلیلش چیه و باید چیکار کنم؟
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به دلیل التهاب سینوس ها باشد
توصیه میشود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید
دکتر مغز و اعصاب
سلام من حدود ۲سال که بینی طرف راستم کیپشده این دو سال اگر قطره نفازولین نباشه خفه میشم وبا دهن نفس میکشم دیگر صبرم تمام شده اطفا راه نمایم کنید ممنون
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به علت التهاب مویرگ های بینی باشد.
توصیه میشود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.متخصص حلق و بینی
سلام من فقط شبها بينيم بسته ميشود به علت مايعات پشت بيني و در روز با بيني واحت نفس ميكشم. فقط مشكلم شب هست. لطفا واهنمايي كنيد.