فهرست مطالب
گرفتگی بینی زمانی اتفاق میافتد که مخاط در داخل حفرههای بینی افزایش یابد یا بافتهای داخلی بینی ملتهب شوند، که باعث انسداد جزئی یا کامل راههای هوایی میشود. این وضعیت میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت، تغییرات هورمونی یا تحریکات محیطی که باعث پاسخ ایمنی بدن میشود. گرفتگی بینی ممکن است بهصورت موقت ایجاد شود یا اگر علت زمینهای خاص داشته باشد طولانیمدت شود، و گاهی همراه با علائم دیگر مانند آبریزش و درد سینوس دیده میشود. مدیریت مناسب این حالت اهمیت دارد، زیرا میتواند کیفیت تنفس و خواب را تحتتأثیر قرار دهد. در این مطلب از دکترتو، با علل، علائم و ماهیت گرفتگی بینی آشنا خواهید شد.
متن انگلیسی:Definition. Nasal congestion, also called stuffy nose, is a feeling of fullness in the nose or face. There also might be fluid running or dripping out of the nose or down the back of the throat. Nasal congestion is often called rhinorrhea or rhinitis.ترجمه فارسی: گرفتگی بینی که به آن بینی کیپشده هم گفته میشود، احساسی از پُری یا فشار در بینی یا ناحیه صورت است. این حالت ممکن است همراه با جاری شدن ترشحات از بینی یا ریختن آن به پشت گلو باشد. گرفتگی بینی اغلب با اصطلاحات رینوره یا رینیت نیز شناخته میشود.
به نقل از mayo clinic
گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی وضعیتی شایع است که در آن بهدلیل التهاب و تورم بافتهای داخلی بینی یا افزایش ترشحات مخاطی، جریان طبیعی هوا از راه بینی کاهش پیدا میکند و تنفس سختتر میشود. این حالت اغلب بهعنوان یک علامت بروز میکند نه یک بیماری مستقل و میتواند موقتی یا طولانیمدت باشد. گرفتگی بینی ممکن است روی کیفیت خواب، حس بویایی، تمرکز و حتی عملکرد روزمره فرد تأثیر بگذارد و شدت آن بسته به علت زمینهای و شرایط بدنی متفاوت است.
انواع گرفتگی بینی کدامند؟
گرفتگی بینی میتواند بسته به شرایط فرد یا موقعیت خاص به شکلهای متفاوتی بروز کند و فقط محدود به یک علت مشخص نباشد. در این نوع دستهبندی، تمرکز بر وضعیتهایی است که در آنها سن، تغییرات فیزیولوژیک یا شرایط موقتی بدن باعث ایجاد یا تشدید گرفتگی بینی میشود. این تفکیک هم برای کاربر قابلفهمتر است و هم از نظر علمی منطقی، چون علت، شدت علائم و انتخاب روش درمان در هر کدام متفاوت است. انواع گرفتگی بینی بر اساس سن و شرایط خاص عبارتاند از:
- گرفتگی بینی در سرماخوردگی یا آنفلوآنزا: معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش، عطسه و گلودرد
- گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک): اغلب فصلی یا دائمی، همراه با خارش، عطسه و ترشحات شفاف
- گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت: همراه با درد صورت، ترشحات غلیظ و احساس فشار در سینوسها
- گرفتگی بینی بعد از عمل (بهویژه بعد از جراحی بینی یا سینوس)
- گرفتگی بینی مزمن: گرفتگی طولانیمدت بیش از ۱۲ هفته که میتواند به دلایل ساختاری یا التهابی باشد
- گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی: معمولاً یکطرفه و پایدار، بدون پاسخ کامل به دارو
- گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی: انسداد تدریجی، کاهش بویایی و تنفس دهانی
- گرفتگی بینی دارویی: بهدنبال مصرف طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان
- گرفتگی بینی هورمونی: گرفتگی بینی در بارداری یا اختلالات هورمونی، بدون عفونت یا آلرژی
| نوع گرفتگی بینی | توضیح مختصر (طبق مقاله) |
|---|---|
| گرفتگی بینی در سرماخوردگی/آنفلوآنزا | معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش و عطسه |
| گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک) | فصلی/دائمی با خارش و ترشحات شفاف |
| گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت | همراه با درد صورت و ترشحات غلیظ |
| گرفتگی بینی بعد از عمل | پس از جراحی بینی یا سینوس |
| گرفتگی بینی مزمن | طولانیمدت (بیش از ۱۲ هفته) |
| گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی | معمولاً یکطرفه و مقاوم به درمان معمول |
| گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی | انسداد تدریجی، کاهش بویایی |
| گرفتگی بینی دارویی | به دنبال مصرف طولانی اسپریهای ضداحتقان |
| گرفتگی بینی هورمونی | مرتبط با بارداری یا تغییرات هورمونی |
علائم گرفتگی بینی چیست؟
علائم گرفتگی بینی مجموعهای از نشانههاست که بهدلیل التهاب و تنگ شدن مسیرهای هوایی داخل بینی ایجاد میشود و شدت آن میتواند از خفیف تا آزاردهنده متغیر باشد. این علائم معمولاً روی تنفس طبیعی و کیفیت زندگی روزمره تأثیر میگذارند و بسته به علت زمینهای متفاوت هستند. شایعترین علائم گرفتگی بینی شامل این موارد است:
- دشواری در تنفس از راه بینی که باعث تنفس دهانی میشود
- احساس پری، فشار یا سنگینی در بینی و اطراف صورت
- کاهش یا از دست رفتن موقت حس بویایی
- آبریزش یا تجمع ترشحات بینی که ممکن است شفاف یا غلیظ باشد
- بدتر شدن علائم در هنگام دراز کشیدن یا خواب
علت گرفتگی بینی چیست؟
علت گرفتگی بینی مداوم معمولاً به التهاب طولانیمدت مخاط بینی مربوط میشود که جریان طبیعی هوا را مختل میکند و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد شود. آلرژیهای دائمی یا فصلی از شایعترین دلایل هستند که با تحریک سیستم ایمنی باعث تورم و افزایش ترشحات بینی میشوند. سینوزیت مزمن، انحراف تیغه بینی، پولیپ بینی و قرار گرفتن مداوم در معرض آلودگی هوا یا هوای خشک نیز از دیگر علل مهم محسوب میشوند. در برخی موارد، استفاده طولانیمدت از اسپریهای ضداحتقان، رفلاکس معده به مری یا تغییرات هورمونی میتوانند بهعنوان علت گرفتگی بینی مداوم نقش داشته باشند. تشخیص صحیح عامل زمینهای اهمیت زیادی دارد، زیرا انتخاب روش درمان بهطور مستقیم به علت اصلی این مشکل وابسته است.
تشخیص گرفتگی بینی چگونه است؟
تشخیص گرفتگی بینی معمولاً با بررسی شرح حال و معاینه بالینی توسط پزشک انجام میشود. پزشک ابتدا درباره مدتزمان گرفتگی، یکطرفه یا دوطرفه بودن، وجود علائمی مانند آبریزش، عطسه، خارش، سردرد، درد صورت یا تب سؤال میکند تا به علت احتمالی پی ببرد. سپس داخل بینی با ابزار مخصوص معاینه میشود تا التهاب مخاط، انحراف تیغه بینی، پولیپ یا ترشحات غیرطبیعی بررسی گردد. در مواردی که گرفتگی بینی مزمن، شدید یا مقاوم به درمان باشد، ممکن است از روشهای تکمیلی مانند آندوسکوپی بینی یا تصویربرداری سینوسها استفاده شود. تشخیص دقیق علت گرفتگی بینی نقش مهمی در انتخاب درمان مناسب و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد.
درمان گرفتگی بینی چگونه است؟
درمان گرفتگی بینی بر پایه کاهش التهاب مخاط و بهبود جریان هوا در مجاری بینی انجام میشود و به علت ایجادکننده آن مانند سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریکات محیطی بستگی دارد. در اغلب موارد، هدف اصلی درمان رقیق شدن ترشحات، کاهش تورم بافت داخلی بینی و کمک به تنفس طبیعی است. رویکردهای درمانی میتوانند شامل اقدامات حمایتی، اصلاح شرایط محیطی و در صورت لزوم مصرف دارو باشند و معمولاً طی چند روز باعث بهبود علائم میشوند. اگر گرفتگی بینی طولانیمدت باشد، با درد صورت، ترشحات غلیظ یا تب همراه شود، بررسی پزشکی اهمیت پیدا میکند تا از وجود عفونت یا مشکلات ساختاری بینی جلوگیری شود. درمان صحیح و بهموقع نقش مهمی در پیشگیری از عوارضی مانند سینوزیت مزمن و اختلال در خواب دارد
عوارض گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی اگر طولانی یا شدید باشد میتواند فراتر از یک ناراحتی ساده عمل کند و روی کیفیت زندگی اثر بگذارد. انسداد مسیرهای بینی باعث اختلال در جریان طبیعی هوا و تخلیه ترشحات میشود و در نتیجه علائمی در دستگاه تنفسی، خواب و حتی تمرکز ذهنی ایجاد میکند. این وضعیت ممکن است بهدنبال سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریک مزمن مخاط بینی رخ دهد و در صورت تداوم، احتمال بروز عوارض ثانویه را افزایش دهد. شایعترین عوارض گرفتگی بینی شامل موارد زیر است:
- سردرد و احساس فشار صورت که به دلیل تجمع ترشحات در سینوسها ایجاد میشود
- تنفس دهانی که میتواند باعث خشکی دهان، بوی بد دهان و افزایش خطر عفونتهای گلو شود
- اختلال خواب و خروپف که به کاهش کیفیت خواب و خستگی روزانه منجر میشود
- کاهش حس بویایی و چشایی که معمولاً با رفع گرفتگی بهبود پیدا میکند

پیشگیری از گرفتگی بینی
پیشگیری از گرفتگی بینی با کاهش عوامل محرک و حفظ سلامت مخاط بینی امکانپذیر است و نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات تنفسی دارد. مرطوب نگه داشتن هوای محیط، بهویژه در فصول سرد یا در فضاهای دارای سیستم گرمایشی، از خشکی و التهاب مخاط بینی جلوگیری میکند. پرهیز از تماس با آلرژنها مانند گردوغبار، دود سیگار و آلودگی هوا به کاهش واکنشهای التهابی کمک میکند. شستوشوی منظم بینی با محلول نمکی میتواند مخاط و عوامل تحریککننده را پاکسازی کند و عملکرد طبیعی بینی را حفظ نماید. مصرف کافی مایعات، تقویت سیستم ایمنی و پرهیز از مصرف خودسرانه و طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان نیز از اقدامات مؤثر برای پیشگیری از گرفتگی بینی به شمار میآیند.
برای گرفتگی بینی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای اطلاع بیشتر درباره گرفتگی بینی می توانید از بهترین دکتر گوش و حلق و بینی ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان گوش و حلق و بینی در برخی شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
دکتر گوش و حلق و بینی کرمانشاه
نتیجه گیری
گرفتگی بینی یک مشکل رایج تنفسی است که اغلب بهصورت موقت ظاهر میشود ولی میتواند باعث ناراحتی قابلتوجهی در زندگی روزمره شود. درمانهای خانگی مانند مرطوب نگهداشتن بینی، استفاده از بخور و شستوشوی بینی با محلول نمکی میتوانند به بهبود علائم کمک کنند، در حالی که داروهای ضداحتقان یا اسپریهای مخصوص نیز برای کاهش تورم مخاط بهکار میروند. در صورت ادامهی شدید یا طولانی شدن علائم، وجود تب، ترشحات غیرطبیعی یا درد سینوسی، نیاز به ارزیابی پزشک و درمان تخصصی وجود دارد. انتخاب روش مناسب درمان بسته به علت و شدت گرفتگی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من الان حدود ۱۰ ساله گرفتگی بینی شدید دارم چندین بار به پزشک های متخصص مراجعه کردم ۲ بار عمل جراحی انجام دادم ولی هیچ تاثیری نداشته انواع قرص و قطره و اسپری هم استفاده کردم تورو خدا یکی کمکم کنه
سلام دوست عزیز
ممکنه مشکل شما الرژی نیز باشد بنابراین بهتره از این نظر نیز بررسی شوید. از این لینک میتونید با دیگر متخصصان گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
فوق تخصص گوش و حلق و بینی
دماغم صبح که بیدار میشم و شبها که در حال خواب هستم کیپ می شود، و حداقل پس از یک ساعت باز میشود.
۱۱ سالمه و تا امروز از اسپری بینی استفاده نکردم( به جز وقتی که دکتر نسخه داد. )
سلام دوست عزیز
علت گرفتگی بینی شما میتونه پولیپ بینی یا احتقان بینی باشه. با مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی علاوه بر تجویز اسپری در صورت نیاز شما عمل جراحی تجویز می گردد.
دکتر متخصص گوش و حلق و بینی
سلام
من حدود یکسال که دچار گرفتگی بینی میشوم.دکتر هم رفتم قرص و اسپری داد.چند هفته خوب شدم ولی باز مثل قبل شدم سیتریزین و کلداستاپ میخودم تا ۱۰ روز خوب بودم ولی الان ۲هفته است که مدام دچار گرفتگی بینی هستم
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام دوست عزیز
گرفتگی بین یشما میتونه به علت پولیپ بینی یا انحراف تیغه داخلی بینی باشه که با مصرف این داروها به صورت موقتی بهبودی حاصل میشه. بهتره برای بررسی بیشتر به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنی. از این لینک میتونی نوبت بگیری.
دکتر فوق تخصص گوش و حلق و بینی
سلام ، من به اشتباه براي رفع گرفتگي بينيم ٦ سال اسپري بيني اُكسي متازولين اسفاده كردم و هرسال اوضام بدتر ميشد و تورم توي بينيم بيشتر ميشد و جوري كه ديگه اسپري ها جواب نميداد ، رلي يه شب تصميم گرفتم اسپري هارو ترك كنم و با سرم نمكي روزي ٣ بار شست و شو دادم ، سرم رو ميزيختم توي بينيم جوري كه از حلق و دهنم بياد بيرون ، دو شب بعد از ترك اسپري ها بيخوابي كشيدم ولي به طور معجزه آسايي گرفتگي بينيم خوب شد . هر صبح كه بيدار ميشم خدارو شكر ميكنم
سلام دوست عزیز
مصرف زیاد اسپری بینی بدون تجویز پزشک موجب از بین رفتن مخاط طبیعی بینی و پرزهای بینی و ادامه خشکی و گرفتگی بینی میشه. بهتره همیشه داروها رو طبق نظر پزشک متخصص مصرف کنی.
سلام وقت بخیر من الان ۳ سال است بین ۱۵ آذر تا ۱۵ بهمن دچار گرفتگی بینی میشوم وبه پزشک مراجعه ودرمان میشود الان پزشک جراحی پلیپ وسینوسی داده است آیا لازم است این کار انجام شود لطفا راهنمایی فرمائید
با تشکر
سلام دوست عزیز
علت گرفتگی بینی هر ساله شما همین پولیپ داخلی بینی بوده که به تشدید عفونت سینوس هم کمک میکرده. عمل جراحی توسط پزشک ماهر به شما در جهت کاهش این علایم کمک می کند. از این لینک لیست با بهترین پزشکان گوش، حلق و بینی شهرتو محل سکونتتون در ارتباط باشید.
بهترین دکتر گوش و حلق و بینی
سلام.
من بعد از هر سرماخوردگی یکی از سوراخ های بینی ام به شدت میگیره و ابریزش داره در حالتی که اون یکی سوراخ بینی حالتش عادیه و بعد از حدودا چند ساعت
گرفتگی،گرفتگی بینی به اون یکی سوراخ انتقال پیدا میکنه .
واین گرفتی ها و ابریزش ها شدیده و خیلی عذاب اوره ایا این اتفاق طبیعیه یا مشکلی هست؟
سلام دوست عزیز
گاهی در افراد انحراف تیغه داخلی بینی و یا پولیپ بینی این شکل رو ایجاد میکنه. میتون یبه متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنی تا با عکس رادیولوژی انحراف یا پولیپ شما مشخص بشه. از این لینک میتونی نوبت بگیری.
دکتر متخصص گوش و حلق و بینی
سلام خسته نباشید
بینی من از وقتی جوش سرسیاه بینیم رو فشار دادم بینیم به شدت هم صبح و هم شب گرفته میشه و مجبود به شستن بینیم میکنم اصلا سردردی و آب ریزش بینی چیزی ندارم اگه ممکن لطفا راهنماییم کنید
به هر دکتری رفتم همشون قرض ضدحساسیت دادند ولی اثری نکرد
باتشکر
سلام دوست عزیز
گرفتگی بینی شما نمیتونه ارتباطی با جوش های سرسیاه داشته باشه. علت این گرفتگی بین یمیتونه احتقان و التهابی باشه که در بینی به علت آلرژی، عفونت و یا انحراف تیغه داخلی بینی و پولیپ بینی وجود داره. بهتره به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
پزشک گوش و حلق و بینی
سلام ببخشید تقریبا سه ماه هستش گرفتگی بینی دارم گاهی وقتا احساس خفگی میکنم و حالت گیجی دارم میخواستم بپرسم دلیلش چیه
سلام دوست عزیز
گرفتگی بینی شما میتونه به علت پولیپ داخلی بینی یا انحراف تیغه داخلی بینی باشه. به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کن.
متخصص گوش و حلق و بینی
با سلام
بنده مدتی هست که احساس گرفتگی بینی و احساس تنگی نفس دارم .. البته سطح اکسژن بدن نرمال.. احساس میکنم بینی ام خشک شده و اینکه مدتی ریفلاکس هم داشتم.. ممنون میشم راهنمایی کنید( استرس و اضطراب هم بسیار بوده)
سلام دوست عزیز
تنگی نفس شما بخاطر استرس بوده و حمله های اضطرابی باعث این تنگی نفس شده. گرفتگی بینی شما ممکنه بخاطر هوای سرد و خشک و یا پولیپ داخلی بینی باشه. به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کن.
بهترین دکتر گوش و حلق و بینی
سلام
من بعد از مصرف مواد گرم مثل دارچین و زنجبیل و ….دچار گرفتگی و احتقان بینی میشوم . لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام دوست عزیز
آلرژی به این مواد غذایی در شما موجب تحریک و التهاب در مجرای تنفسی شده و این التهاب باعث احتقان بینی شده است. اگر زمانی جز خوردن این واد دچار گرفتگی بینی میشی برای بررسی پولیپ به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کن.
دکتر متخصص گوش و حلق و بینی
سلام من بینیم بضی وقتا میگیره اسفند سال قبل یه ضربه ی کوچیک ب بینیم وارد شد یکمی سرش فرو رفته آیا بخاطر اونه؟
سلام دوست عزیز
افتادگی نوک بینی و انحراف تیغه داخلی بینی و پولیپ بنی موجب تنفس دشوارتر مخصوصا با شروع فصل بهار و پاییز بشه. با مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی با گرفتن عکس رادیولوژی انحراف و پولیپ بینی شما مشخص میشه.
متخصص گوش و حلق و بینی
من هم شبا سمت چپ میخابم رست وا میشه چپ میگیره
سمت راست میخابم از سمت چپ هنشون میان راستو میبندن؟؟! علت چیه؟
دکتر میشه از بخار اب برای این استقاده کرد ؟ ..
یا مثلا سرمو بگیرم جلو بخاری از بخاری استفاد کنم میشه؟
سلام دوست عزیز
مرطوب نگه داشتن بینی به کاهش خشکی و بهبود تنفس کمک میکنه ولی علت گرفتگی رو درمان نمیکنه. احتمالا شما دچار انحراف تیغه داخلی بینی و پولیپ بینی هستی که گرفتگی غیرقرینه ایجاد میشه. توصیه میکنم از این لینک نوبت متخصص گوش، حلق و بینی گرفته و مراجعه کنی.
بهترین متخصص گوش و حلق و بینی