فهرست مطالب
گرفتگی بینی زمانی اتفاق میافتد که مخاط در داخل حفرههای بینی افزایش یابد یا بافتهای داخلی بینی ملتهب شوند، که باعث انسداد جزئی یا کامل راههای هوایی میشود. این وضعیت میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت، تغییرات هورمونی یا تحریکات محیطی که باعث پاسخ ایمنی بدن میشود. گرفتگی بینی ممکن است بهصورت موقت ایجاد شود یا اگر علت زمینهای خاص داشته باشد طولانیمدت شود، و گاهی همراه با علائم دیگر مانند آبریزش و درد سینوس دیده میشود. مدیریت مناسب این حالت اهمیت دارد، زیرا میتواند کیفیت تنفس و خواب را تحتتأثیر قرار دهد. در این مطلب از دکترتو، با علل، علائم و ماهیت گرفتگی بینی آشنا خواهید شد.
متن انگلیسی:Definition. Nasal congestion, also called stuffy nose, is a feeling of fullness in the nose or face. There also might be fluid running or dripping out of the nose or down the back of the throat. Nasal congestion is often called rhinorrhea or rhinitis.ترجمه فارسی: گرفتگی بینی که به آن بینی کیپشده هم گفته میشود، احساسی از پُری یا فشار در بینی یا ناحیه صورت است. این حالت ممکن است همراه با جاری شدن ترشحات از بینی یا ریختن آن به پشت گلو باشد. گرفتگی بینی اغلب با اصطلاحات رینوره یا رینیت نیز شناخته میشود.
به نقل از mayo clinic
گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی وضعیتی شایع است که در آن بهدلیل التهاب و تورم بافتهای داخلی بینی یا افزایش ترشحات مخاطی، جریان طبیعی هوا از راه بینی کاهش پیدا میکند و تنفس سختتر میشود. این حالت اغلب بهعنوان یک علامت بروز میکند نه یک بیماری مستقل و میتواند موقتی یا طولانیمدت باشد. گرفتگی بینی ممکن است روی کیفیت خواب، حس بویایی، تمرکز و حتی عملکرد روزمره فرد تأثیر بگذارد و شدت آن بسته به علت زمینهای و شرایط بدنی متفاوت است.
انواع گرفتگی بینی کدامند؟
گرفتگی بینی میتواند بسته به شرایط فرد یا موقعیت خاص به شکلهای متفاوتی بروز کند و فقط محدود به یک علت مشخص نباشد. در این نوع دستهبندی، تمرکز بر وضعیتهایی است که در آنها سن، تغییرات فیزیولوژیک یا شرایط موقتی بدن باعث ایجاد یا تشدید گرفتگی بینی میشود. این تفکیک هم برای کاربر قابلفهمتر است و هم از نظر علمی منطقی، چون علت، شدت علائم و انتخاب روش درمان در هر کدام متفاوت است. انواع گرفتگی بینی بر اساس سن و شرایط خاص عبارتاند از:
- گرفتگی بینی در سرماخوردگی یا آنفلوآنزا: معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش، عطسه و گلودرد
- گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک): اغلب فصلی یا دائمی، همراه با خارش، عطسه و ترشحات شفاف
- گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت: همراه با درد صورت، ترشحات غلیظ و احساس فشار در سینوسها
- گرفتگی بینی بعد از عمل (بهویژه بعد از جراحی بینی یا سینوس)
- گرفتگی بینی مزمن: گرفتگی طولانیمدت بیش از ۱۲ هفته که میتواند به دلایل ساختاری یا التهابی باشد
- گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی: معمولاً یکطرفه و پایدار، بدون پاسخ کامل به دارو
- گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی: انسداد تدریجی، کاهش بویایی و تنفس دهانی
- گرفتگی بینی دارویی: بهدنبال مصرف طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان
- گرفتگی بینی هورمونی: گرفتگی بینی در بارداری یا اختلالات هورمونی، بدون عفونت یا آلرژی
| نوع گرفتگی بینی | توضیح مختصر (طبق مقاله) |
|---|---|
| گرفتگی بینی در سرماخوردگی/آنفلوآنزا | معمولاً حاد، دوطرفه و همراه با آبریزش و عطسه |
| گرفتگی بینی آلرژیک (رینیت آلرژیک) | فصلی/دائمی با خارش و ترشحات شفاف |
| گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت | همراه با درد صورت و ترشحات غلیظ |
| گرفتگی بینی بعد از عمل | پس از جراحی بینی یا سینوس |
| گرفتگی بینی مزمن | طولانیمدت (بیش از ۱۲ هفته) |
| گرفتگی بینی به علت انحراف تیغه بینی | معمولاً یکطرفه و مقاوم به درمان معمول |
| گرفتگی بینی ناشی از پولیپ بینی | انسداد تدریجی، کاهش بویایی |
| گرفتگی بینی دارویی | به دنبال مصرف طولانی اسپریهای ضداحتقان |
| گرفتگی بینی هورمونی | مرتبط با بارداری یا تغییرات هورمونی |
علائم گرفتگی بینی چیست؟
علائم گرفتگی بینی مجموعهای از نشانههاست که بهدلیل التهاب و تنگ شدن مسیرهای هوایی داخل بینی ایجاد میشود و شدت آن میتواند از خفیف تا آزاردهنده متغیر باشد. این علائم معمولاً روی تنفس طبیعی و کیفیت زندگی روزمره تأثیر میگذارند و بسته به علت زمینهای متفاوت هستند. شایعترین علائم گرفتگی بینی شامل این موارد است:
- دشواری در تنفس از راه بینی که باعث تنفس دهانی میشود
- احساس پری، فشار یا سنگینی در بینی و اطراف صورت
- کاهش یا از دست رفتن موقت حس بویایی
- آبریزش یا تجمع ترشحات بینی که ممکن است شفاف یا غلیظ باشد
- بدتر شدن علائم در هنگام دراز کشیدن یا خواب
علت گرفتگی بینی چیست؟
علت گرفتگی بینی مداوم معمولاً به التهاب طولانیمدت مخاط بینی مربوط میشود که جریان طبیعی هوا را مختل میکند و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد شود. آلرژیهای دائمی یا فصلی از شایعترین دلایل هستند که با تحریک سیستم ایمنی باعث تورم و افزایش ترشحات بینی میشوند. سینوزیت مزمن، انحراف تیغه بینی، پولیپ بینی و قرار گرفتن مداوم در معرض آلودگی هوا یا هوای خشک نیز از دیگر علل مهم محسوب میشوند. در برخی موارد، استفاده طولانیمدت از اسپریهای ضداحتقان، رفلاکس معده به مری یا تغییرات هورمونی میتوانند بهعنوان علت گرفتگی بینی مداوم نقش داشته باشند. تشخیص صحیح عامل زمینهای اهمیت زیادی دارد، زیرا انتخاب روش درمان بهطور مستقیم به علت اصلی این مشکل وابسته است.
نمیدونی چرا مدام دچار گرفتگی بینی میشی؟
بهتره با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنی.
تشخیص گرفتگی بینی چگونه است؟
تشخیص گرفتگی بینی معمولاً با بررسی شرح حال و معاینه بالینی توسط پزشک انجام میشود. پزشک ابتدا درباره مدتزمان گرفتگی، یکطرفه یا دوطرفه بودن، وجود علائمی مانند آبریزش، عطسه، خارش، سردرد، درد صورت یا تب سؤال میکند تا به علت احتمالی پی ببرد. سپس داخل بینی با ابزار مخصوص معاینه میشود تا التهاب مخاط، انحراف تیغه بینی، پولیپ یا ترشحات غیرطبیعی بررسی گردد. در مواردی که گرفتگی بینی مزمن، شدید یا مقاوم به درمان باشد، ممکن است از روشهای تکمیلی مانند آندوسکوپی بینی یا تصویربرداری سینوسها استفاده شود. تشخیص دقیق علت گرفتگی بینی نقش مهمی در انتخاب درمان مناسب و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد.
درمان گرفتگی بینی چگونه است؟
درمان گرفتگی بینی بر پایه کاهش التهاب مخاط و بهبود جریان هوا در مجاری بینی انجام میشود و به علت ایجادکننده آن مانند سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریکات محیطی بستگی دارد. در اغلب موارد، هدف اصلی درمان رقیق شدن ترشحات، کاهش تورم بافت داخلی بینی و کمک به تنفس طبیعی است. رویکردهای درمانی میتوانند شامل اقدامات حمایتی، اصلاح شرایط محیطی و در صورت لزوم مصرف دارو باشند و معمولاً طی چند روز باعث بهبود علائم میشوند. اگر گرفتگی بینی طولانیمدت باشد، با درد صورت، ترشحات غلیظ یا تب همراه شود، بررسی پزشکی اهمیت پیدا میکند تا از وجود عفونت یا مشکلات ساختاری بینی جلوگیری شود. درمان صحیح و بهموقع نقش مهمی در پیشگیری از عوارضی مانند سینوزیت مزمن و اختلال در خواب دارد
دنبال درمان سریع برای گرفتگی بینی هستی؟ با دکتر گرفتگی بینی مشورت کن.
عوارض گرفتگی بینی چیست؟
گرفتگی بینی اگر طولانی یا شدید باشد میتواند فراتر از یک ناراحتی ساده عمل کند و روی کیفیت زندگی اثر بگذارد. انسداد مسیرهای بینی باعث اختلال در جریان طبیعی هوا و تخلیه ترشحات میشود و در نتیجه علائمی در دستگاه تنفسی، خواب و حتی تمرکز ذهنی ایجاد میکند. این وضعیت ممکن است بهدنبال سرماخوردگی، آلرژی، سینوزیت یا تحریک مزمن مخاط بینی رخ دهد و در صورت تداوم، احتمال بروز عوارض ثانویه را افزایش دهد. شایعترین عوارض گرفتگی بینی شامل موارد زیر است:
- سردرد و احساس فشار صورت که به دلیل تجمع ترشحات در سینوسها ایجاد میشود
- تنفس دهانی که میتواند باعث خشکی دهان، بوی بد دهان و افزایش خطر عفونتهای گلو شود
- اختلال خواب و خروپف که به کاهش کیفیت خواب و خستگی روزانه منجر میشود
- کاهش حس بویایی و چشایی که معمولاً با رفع گرفتگی بهبود پیدا میکند
پیشگیری از گرفتگی بینی
پیشگیری از گرفتگی بینی با کاهش عوامل محرک و حفظ سلامت مخاط بینی امکانپذیر است و نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات تنفسی دارد. مرطوب نگه داشتن هوای محیط، بهویژه در فصول سرد یا در فضاهای دارای سیستم گرمایشی، از خشکی و التهاب مخاط بینی جلوگیری میکند. پرهیز از تماس با آلرژنها مانند گردوغبار، دود سیگار و آلودگی هوا به کاهش واکنشهای التهابی کمک میکند. شستوشوی منظم بینی با محلول نمکی میتواند مخاط و عوامل تحریککننده را پاکسازی کند و عملکرد طبیعی بینی را حفظ نماید. مصرف کافی مایعات، تقویت سیستم ایمنی و پرهیز از مصرف خودسرانه و طولانیمدت اسپریهای ضداحتقان نیز از اقدامات مؤثر برای پیشگیری از گرفتگی بینی به شمار میآیند.
برای گرفتگی بینی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای اطلاع بیشتر درباره گرفتگی بینی می توانید از بهترین دکتر گوش و حلق و بینی ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان گوش و حلق و بینی در برخی شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
دکتر گوش و حلق و بینی کرمانشاه
۴.۷ (۵۵۴۴ نظر)۴.۸ (۵۳۳۷ نظر)۴.۸ (۴۹۴۵ نظر)۴.۹ (۳۴۴۳ نظر)۵ (۳۰۲۷ نظر)۴.۹ (۲۸۸۸ نظر)نتیجه گیری
گرفتگی بینی یک مشکل رایج تنفسی است که اغلب بهصورت موقت ظاهر میشود ولی میتواند باعث ناراحتی قابلتوجهی در زندگی روزمره شود. درمانهای خانگی مانند مرطوب نگهداشتن بینی، استفاده از بخور و شستوشوی بینی با محلول نمکی میتوانند به بهبود علائم کمک کنند، در حالی که داروهای ضداحتقان یا اسپریهای مخصوص نیز برای کاهش تورم مخاط بهکار میروند. در صورت ادامهی شدید یا طولانی شدن علائم، وجود تب، ترشحات غیرطبیعی یا درد سینوسی، نیاز به ارزیابی پزشک و درمان تخصصی وجود دارد. انتخاب روش مناسب درمان بسته به علت و شدت گرفتگی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من سالهاست که از احتقان بینی رنج میبرم، از بس که شبها موقع خواب با دهان نفس کشیدم تمام دندان هایم حساس شده اند، دهان و گلویم خشک میشه و چند بار از خواب بیدار میشم و کمی آب میخورم، اوایل فقط وقتی که به پهلوی سمت راستم میخوابیدم بینیم میگرفت اما الان به هر طرف بخوابم میگیره
سلام همراه گرامی
برای این مشکلتون لازمه از متخصص گوش و حلق و بینی کمک بگیرین:
لیست متخصصین گوش و حلق و بینی
من ب هر طرف كه ميخوابم همان سوراخ بينم كيپ ميشه كسي ميدونه مشكل كجاس
کرونا بوده
سلام خسته نباشید بنده به گرد و خاک آلرژی دارم و زمانی که به گرد و خاک میرسم دچار گرفتگی بینی. و عطسه میشم آیا راحلی وجود داره؟ ممنون
سلام
گرفتگی بینی میتونه علایمی از بیماری های قلبی باشه؟
سلام من حدود یک هفته است که حس چشایی و بینایی ام را از دست داده ام تب و لرز هم داشتم الان تب ولرزم برطرف شده ولی هنوز اون حس هارو ندارم ممنون میشم راهنمایی کنین
شما كرونا داشتين
سلام عرض ادب دارم .من حدود ۴۰ روزه درگیر گرفتگی بینی شدم .از ورزش کردن صبحگاهی توی پارک شروع شد قبلا اصلا حساسیتی نداشتم .به هرحال الانم حسابی درگیرم کرده به علت استفاده بی رویه از قطره نازوفرین نوعی اعتیاد به قطره پیدا کردم .واگر پاف کنم بینی م تا دوساعت بازه و اگر پاف نکنم خیای بد دوار گرفتگی میشه و شبها اصلا نمیزاره بخوابم .کار وفعالیت روزاه هم دچار اختلال کرده بدجور ریختم بهم و اعصابم خورده .تازگیا به دلیل استفاده زبیش از حد یعنی بیش از سه روز (حدود ۴۰ روز ) دیگر اثری ندارد وبهت بگم نتیجهدعکس داره و حتی گوشهامم درگیر شده و گرفتگی خفیف و حالت اب گرفتگی دارد …تورو قرآن بفرمایید چگونه رها بشم از این گرفتاری …هر کاری هم می کنم نمی تونم قطره رو استفاده نکنم هر دوسه ساعت یکبار پاف می کنم تا بتونم درست نفس بکشم .لطفا راهتماییم کنید
سلام من حدود دو سه هفته اس احساس گرفتگی بینی دارم اما به خاطر سرماخوردگی وآبریزش نیست نمیتونم نفس بکشم ,
میل به غذا ندارم , بیقرار و استرس هم دارم
كرونا ندارين؟
سلام منم همینجوریم
شب که میخام بخابم اذیت میشم احساس میکنم الانه که خفه بشم
استرس میگیره منو،بینی هم که کیپ میشه،نمیدونم چیکار کنم پیش چه دکتری برم،بخدا یجوری شده دیگه دوس ندارم روز بشه شب،از صب استرس خوابیدن شب دارم
سلام دوست عزیز
از شنیدن این موضوع متاسفم که اینقدر اذیت میشی. دوست عزیز شما پولیپ بینی و یا انحراف تیغه داخلی بینی داری که با یه عکس رادیوگرافی ساده پزشک متخصص گوش، حلق و بینی متوجه مشکل میشه و مشکل خوابتون هم رفع میشه. من برات لینک نوبت رو میزارم.
متخصص گوش، حلق و بینی
با سلام من هم دقیقا مثل شما بودم مدت کوتاهی هست از جسم پلاستیکی تور مانندی هست استفاده میکنم میگذارم تو بینیم و خیلی بهتر شدم دیگه احساس خفگی ندارم
سلام چند روز است قسمت انتهای بینی ام گرفته است دو روزی هم هست سرم یکم درد میکند و سینه ام هم درد مختصری دارد ممنون میشم راهنمایی بفرمائید
سلام دوست عزیز من از قطره نفازولین چشمی استفاده کردم خیلی خوب بود
درودبرشما۳الی۴روزاستآبریزش وگرفتگی دربینی چپ دارم وهیچ علامتی ازجمله درد وگرفتگی گلو وچرک سبز رنگ وامثالهم ندارم فقط ایجاد مزاحمت میکند لطفاًراهنمائی بفرمائید.
سلام من همیشه عصرها و اکثرا شبها یکی از سوراخای بینیم گرفته میشه ویکم تو بلعیدن اب دهن مشکل دارم ولی هیچ اثاری از ابریزش یا تب و بیماری ندارم واقعا اذیت میشم بعضی وقتا احساس تنگی نفس دارم باید چیکار کنم یا به چه دکتری باید مراجعه کنم ممنون
سلام
ممکنه سینوزیت یا حساسیت باشه
برای این مشکلتون می تونین به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنین:
لیست متخصصین گوش و حلق و بینی
سلام من هم دقیقا همین شکلی هستم میشه لطفا راهنمایی کنیم .
بسیار عالی منتها بیماری من بیش از یک ماه هست و حقیقتا به مشکلاتی مانند غذا خوردن و خوابیدن وصحبت کردن شده و تا حالا به دکتر مراجعه نکردم و بیشتر از دارو گیاهی نظیر عصاره نعناع و کریستال نعنا و گیاه سبز رنگی به نام خرخیاراستفاده کردم .در بعضی مواقع خوب بوده ولی بیماری من تنها دو ماه یا سه ما بهبود پیدا کرده و یک عمر با این مشکل من دارم زندگی می کنم .وخواهشی که از شما دارم دکتر خوبی به من معرفی بفرمایید با تشکر موسی
سلام دریچه انتهایی بینی من تنگ شده و نفس کشیدن را برایم سخت میکند ممنون میشوم جواب بدید
سلام همراه گرامی
برای این مشکلتون می تونین به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنین:
لیست متخصصین گوش و حلق و بینی
با سلام: سپاس از مطالب بسیارمفید و بسیار روشن شما بهمن کمک زیادر در درمانم شد
سلام همراه گرامی
خوشحالیم که مطالب مجله ی سلامت دکترتو براتون مفید بوده
ممنون که مارو دنبال می کنید
سلام خسته نباشید من گرفتگی بینی دارم بعضی موقه ها و دیگه نصف سرم درد شدید میگره گوش هام ویز ویز میکنه حالت تهوع هم دارم رفتم دکتور گفت کرونا داری تست دادم منفی بود آزمایش خون کامل دادم یعنی چک آپ کردم دکتور گفت هیچ مشکلی نداره خونت ولی الان حس چشام رفته خیلی گیجم فکر نمیکنم روی زمین باشم دکتور قلب و عروق هم رفتم ام ار ای با نوار قلب گرفتم هیچ مشکلی نداشت قلبم ولی نمیدونم دیگه کدوم دکتور برم اگر همرای کنید ممنون میشم با تشکر
سلام دوست عزیز
اگه این علایم در شما فقط در این حد باقی مانده و تب و سایر علایم تنفسی نداشتید و تست شما منفی شده باشد می تونه به علت آلرژی و انحراف تیغه داخلی بینی این علایم ایجاد شده باشد. بهتره برای بررسی بیشتر به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
فوق تخصص گوش و حلق و بینی