فهرست مطالب
هموروئید و سرطان روده دو بیماری شایع در ناحیه گوارش تحتانی هستند که گاهی علائم مشابهی مانند خونریزی مقعدی، درد یا تغییر در عادات دفع دارند. همین شباهت‌ها ممکن است باعث نگرانی بیماران و اشتباه در تشخیص شود. شناخت تفاوت‌های اصلی این دو بیماری، به‌ویژه از نظر علائم و روش‌های درمان، اهمیت زیادی دارد زیرا تشخیص به‌موقع سرطان روده میتواند جان بیمار را نجات دهد. در این مقاله از دکترتو به بررسی تفاوت هموروئید و سرطان روده از نظر ماهیت، علائم، تشخیص و درمان می‌پردازیم.
هموروئید و سرطان روده چه تفاوتی با هم دارند؟
هموروئید به تورم یا گشادشدگی عروق خونی در ناحیه مقعد گفته می‌شود، در حالی که سرطان روده رشد غیرقابل کنترل سلول‌های بدخیم در دیواره روده بزرگ یا راست‌روده است. هموروئید معمولاً خوش‌خیم و قابل درمان است، اما سرطان روده میتواند تهدیدکننده حیات باشد و نیاز به تشخیص سریع و درمان تخصصی دارد. در واقع، هموروئید بیشتر یک بیماری موضعی و سطحی است، ولی سرطان روده منشأ سلولی و تهاجمی دارد.
تفاوت در ماهیت بیماری هموروئید و سرطان روده
فرق بواسیر با سرطان روده از نظر ماهیت، ساختار و روند پیشرفت بسیار زیاد است. هموروئید به‌دلیل تورم یا گشاد شدن سیاهرگ‌های ناحیه مقعد و راست‌روده ایجاد می‌شود و معمولاً ماهیتی خوش‌خیم و التهابی دارد. این بیماری در اثر عواملی مانند یبوست مزمن، نشستن طولانی، بارداری یا زور زدن هنگام دفع بروز می‌کند و اغلب با درمان‌های ساده قابل کنترل است.
در مقابل، سرطان روده ناشی از رشد غیرطبیعی و کنترل‌نشده سلول‌های بدخیم در دیواره روده بزرگ یا راست‌روده است که میتواند به بافت‌های اطراف یا سایر اندام‌ها گسترش یابد. به‌عبارت دیگر، هموروئید یک اختلال موضعی و برگشت‌پذیر است، اما سرطان روده یک بیماری تهاجمی و بالقوه خطرناک محسوب می‌شود.
| هموروئید (بواسیر) | سرطان روده (بزرگ یا راست‌روده) |
|---|---|
| تورم یا گشادشدگی عروق خونی در ناحیه مقعد است. | رشد غیرقابل‌کنترل سلول‌های بدخیم در دیواره روده بزرگ یا راست‌روده است. |
| بیماری خوش‌خیم، سطحی و قابل‌درمان است. | بیماری بدخیم و تهاجمی است و میتواند تهدیدکننده حیات باشد. |
| معمولاً در ناحیه انتهایی راست‌روده یا مجرای مقعد ایجاد می‌شود. | ممکن است در هر بخشی از روده بزرگ یا راست‌روده بروز کند. |
| علت اصلی: یبوست، نشستن طولانی، بارداری یا زور زدن هنگام دفع. | علت اصلی: جهش سلولی و عوامل خطر ژنتیکی یا محیطی. |
| علائم موضعی: درد هنگام دفع، سوزش، خارش، احساس برآمدگی در مقعد. | علائم سیستمیک: تغییر عادات روده، کاهش وزن، خستگی، ضعف و کم‌خونی. |
| خونریزی قرمز روشن، سطحی و بعد از اجابت مزاج. | خونریزی تیره یا مخلوط با مدفوع، مزمن و گاه پنهان. |
| درد معمولاً تیز و هنگام دفع یا پس از آن رخ می‌دهد. | درد مبهم، مداوم و گاهی مستقل از اجابت مزاج است. |
| شکل مدفوع طبیعی باقی می‌ماند. | مدفوع ممکن است باریک، نواری‌شکل یا همراه با مخاط و خون تیره باشد. |
| علائم عمومی ندارد یا بسیار خفیف است. | علائم عمومی مانند کاهش وزن، رنگ‌پریدگی، بی‌اشتهایی و ضعف دارد. |
| تشخیص با معاینه فیزیکی یا آنوسکوپی ساده انجام می‌شود. | نیاز به کولونوسکوپی، بیوپسی و تصویربرداری دارد. |
| درمان با رژیم پرفیبر، داروهای موضعی یا جراحی کوچک انجام می‌شود. | درمان شامل جراحی تومور، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است. |
| برگشت‌پذیر و غیرسرطانی است. | ممکن است پیشرفت کرده و به سایر اندام‌ها گسترش یابد. |
تفاوت علائم هموروئید و سرطان روده چیست؟
اگرچه هر دو بیماری ممکن است باعث خونریزی و ناراحتی در هنگام اجابت مزاج شوند، اما نوع، شدت و همراهی علائم در آن‌ها متفاوت است. هموروئید بیشتر با سوزش، خارش، احساس برآمدگی در مقعد و درد هنگام دفع همراه است، در حالی که سرطان روده میتواند باعث تغییر مداوم در عادات روده، کاهش وزن غیرعادی، ضعف، و خونریزی پنهان یا شدید شود.
نمی‌دونی علائمت مربوط به هموروئیده یا سرطان روده؟
برای بررسی فوری نوبت بگیر.
۱. تفاوت در نوع خونریزی
در هموروئید، خونریزی مقعد معمولاً به صورت خون قرمز روشن دیده می‌شود که روی سطح مدفوع، در کاسه توالت یا هنگام پاک کردن ظاهر می‌گردد و اغلب پس از اجابت مزاج رخ می‌دهد. این نوع خونریزی معمولاً با درد، سوزش یا خارش در ناحیه مقعد همراه است.
اما در سرطان روده، خونریزی ممکن است قرمز تیره یا مارونی با مدفوع مخلوط و در برخی موارد نامشهود باشد که تنها از طریق آزمایش خون مخفی در مدفوع (FOBT) قابل تشخیص است. خونریزی ناشی از سرطان اغلب مزمن و تدریجی بوده و ممکن است منجر به کم‌خونی، ضعف و رنگ‌پریدگی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت moffitt
Like hemorrhoids, colon cancer can cause rectal bleeding, but the bleeding is typically more persistent and the blood may be darker in color.
ترجمه فارسی:
مانند هموروئید، سرطان روده نیز میتواند باعث خونریزی مقعدی شود، اما این خونریزی معمولاً دائمی‌تر است و رنگ خون تیره‌تر بوده و ممکن است با مدفوع مخلوط باشد.
۲. محل درگیری هموروئید و سرطان روده
تفاوت اصلی هموروئید و سرطان روده در محل درگیری آن‌ها در دستگاه گوارش است. هموروئید معمولاً در ناحیه انتهایی راست‌روده یا مجرای مقعد ایجاد می‌شود، جایی که رگ‌های خونی در اثر فشار زیاد متورم و برجسته می‌شوند. این بیماری کاملاً موضعی است و به سایر قسمت‌های روده یا بدن گسترش نمی‌یابد.
اما سرطان روده میتواند در هر بخشی از روده بزرگ یا راست‌روده (رکتوم) ایجاد شود و در مراحل پیشرفته‌تر حتی به بافت‌های اطراف یا اندام‌های دیگر مانند کبد و ریه‌ها گسترش پیدا کند. بنابراین، در حالی که هموروئید محدود به ناحیه مقعد است، سرطان روده گستره درگیری وسیع‌تری دارد و نیاز به بررسی‌های تخصصی‌تری دارد.
۳. درد هنگام اجابت مزاج در هموروئید و سرطان روده
علت و شدت درد در دو بیماری متفاوت است. در هموروئید، درد معمولاً ناشی از تورم، التهاب و زخم شدن عروق مقعدی است و هنگام دفع مدفوع یا بلافاصله پس از آن به‌صورت سوزش یا درد تیز در ناحیه مقعد احساس می‌شود. این درد اغلب با نشستن طولانی یا یبوست تشدید می‌شود.
اما در سرطان روده، درد معمولاً ناشی از وجود تومور، انسداد نسبی روده یا التهاب بافت‌های داخلی است و میتواند به‌صورت درد مبهم یا فشار مداوم در شکم یا ناحیه لگن بروز کند. برخلاف هموروئید، درد در سرطان ممکن است مداوم و مستقل از اجابت مزاج باشد و به تدریج شدت یابد.
۴. شکل مدفوع
در هموروئید، معمولاً شکل مدفوع طبیعی باقی می‌ماند و فقط به دلیل درد یا ترس از دفع، ممکن است عمل اجابت مزاج ناقص انجام شود. اما در سرطان روده، به‌ویژه زمانی که تومور مسیر روده را تنگ کرده باشد، مدفوع ممکن است باریک، نازک یا نواری‌شکل شود.
همچنین در مواردی مدفوع ممکن است همراه با مخاط یا خون تیره‌رنگ باشد. بنابراین، تغییرات مداوم در ضخامت یا ظاهر مدفوع، به‌ویژه اگر با علائم دیگری مانند خونریزی یا کاهش وزن همراه باشد، باید جدی گرفته شده و بررسی تخصصی انجام شود.
شکل مدفوع در سرطان روده چگونه است؟
۴.۹ (۵۷۲ نظر)۴.۷ (۵۵۷ نظر)۴.۷ (۴۷۶ نظر)۴.۸ (۳۰۰ نظر)۴.۷ (۲۵۴ نظر)۴.۳ (۲۷۷ نظر)۵. تفاوت در علائم عمومی
هموروئید معمولاً یک بیماری موضعی است و علائم آن به ناحیه مقعد محدود می‌شود؛ از جمله درد، سوزش، خارش و خونریزی خفیف هنگام دفع. این بیماری به‌ندرت باعث تغییرات عمومی در وضعیت جسمی فرد می‌شود.
اما در سرطان روده، به‌ویژه در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است علائم سیستمیک مانند کاهش وزن بدون دلیل، خستگی مفرط، کم‌خونی، رنگ‌پریدگی، کاهش اشتها و ضعف عمومی بروز کند. این علائم ناشی از خونریزی مزمن یا گسترش سلول‌های سرطانی در بدن هستند و نشانه‌ای از پیشرفت بیماری محسوب می‌شوند، بنابراین نیاز به بررسی فوری پزشکی دارند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت colorectalcancer
Persistent bowel discomfort may be another symptom that is hard to differentiate. While it may be a sign of either hemorrhoids, CRC, or anal cancer, it could also be caused by inflammatory bowel disease, or a variety of other medical conditions.
ترجمه فارسی:
احساس مداوم ناراحتی در روده ممکن است یکی دیگر از علائمی باشد که تشخیص آن دشوار است. این حالت میتواند نشانه‌ای از هموروئید، سرطان روده بزرگ (CRC) یا سرطان مقعد باشد، اما ممکن است ناشی از بیماری التهابی روده یا سایر مشکلات پزشکی نیز باشد.
تفاوت در روش های تشخیص هموروئید و سرطان روده
تشخیص هموروئید معمولاً با معاینه فیزیکی، آنوسکوپی یا پروکتوسکوپی انجام می‌شود، اما برای تشخیص سرطان روده نیاز به روش‌های پیشرفته‌تری مانند کولونوسکوپی، نمونه‌برداری (بیوپسی)، آزمایش خون مخفی در مدفوع و تصویربرداری سی‌تی اسکن است. در حالی که هموروئید در معاینه به‌راحتی دیده می‌شود، سرطان روده ممکن است در بخش‌های بالاتر روده پنهان باشد و تنها با آزمایش‌های دقیق قابل شناسایی است.
تفاوت روش های درمان هموروئید و سرطان روده
درمان هموروئید معمولاً شامل تغییر سبک زندگی، رژیم پرفیبر، مصرف پماد و داروهای موضعی، یا در موارد شدید هموروئیدکتومی است. اما درمان سرطان روده بسته به مرحله بیماری میتواند شامل جراحی برداشت تومور، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا درمان‌های هدفمند باشد. هدف در هموروئید کاهش التهاب است، در حالی که در سرطان روده هدف حذف کامل سلول‌های بدخیم است.
برای درمان مشکلات روده تا دیر نشده اقدام کن و از دکتر نوبت بگیر.
نتیجه گیری
با وجود شباهت‌های ظاهری در علائم، هموروئید و سرطان روده دو بیماری کاملاً متفاوت با ماهیت، تشخیص و درمان‌های متمایز هستند. توجه به تفاوت هموروئید و سرطان روده در نوع خونریزی، وجود علائم عمومی مانند کاهش وزن و ضعف، و انجام غربالگری‌های دوره‌ای میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک کند. در صورت مشاهده خونریزی مکرر یا تغییر در عادات روده، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌تر پیشگیری شود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!