فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
پولیپ معده معمولاً در ابتدا بدون علامت است و بسیاری از افراد زمانی متوجه وجود آن میشوند که برای بررسی مشکل دیگری آندوسکوپی انجام میدهند. با این حال، برخی پولیپها میتوانند رشد کنند، علائم گوارشی ایجاد کنند یا حتی در موارد خاص، زمینهساز تغییرات خطرناک در بافت معده شوند. به همین دلیل، شناخت روشهای درمانی و آگاهی از اینکه جراحی چگونه و در چه شرایطی انجام میشود اهمیت زیادی دارد. از آنجا که روشهای جراحی متفاوتی برای جراحی پولیپ معده وجود دارد، انتخاب بهترین گزینه به اندازه پولیپ، محل قرارگیری آن و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. آشنایی با جراحی پولیپ معده میتواند به درک بهتر روند درمان و آمادگی بیشتر بیمار کمک کند. در این مطلب از دکترتو، با روشها و روند انجام جراحی پولیپ معده آشنا میشوید.
جراحی پولیپ معده چیست؟
جراحی پولیپ معده برای برداشتن تودههای غیرطبیعی در معده انجام میشود که ممکن است به علت التهاب مزمن یا عفونت هلیکوباکتر پیلوری ایجاد شوند. برخی از این پولیپها بیخطرند، اما در مواردی ممکن است به سرطان تبدیل شوند. پزشک با بررسی علائم، آندوسکوپی و نمونهبرداری تشخیص میدهد که نیاز به جراحی است یا نه. این جراحی میتواند از طریق آندوسکوپ، لاپاراسکوپ یا روش باز انجام شود و هدف آن حذف پولیپها و پیشگیری از سرطان است. انتخاب روش بستگی به شرایط بیمار دارد و معمولاً به صورت سرپایی یا با بستری کوتاهمدت انجام میشود.
انواع جراحی پولیپ معده
جراحی پولیپ معده انواع متفاوتی دارد که بر اساس عوامل مختلفی مثل سن، شدت بیماری و سایر موارد مشخص میشود. اگر پولیپها بزرگ باشند یا در جایی قرار گرفته باشند که با آندوسکوپ دسترسی به آنها سخت است، جراحی لاپاراسکوپی با برشهای کوچک روی شکم انجام میشود که نسبت به جراحی باز درد و دوران نقاهت کمتری دارد. در برخی مراکز از لیزر همراه با آندوسکوپ برای تبخیر پولیپهای سطحی و خوش خیم استفاده میشود که دقت بالایی دارد و خونریزی را کم میکند.
وقتی در شرایطی احتمال بدخیمی زیاد است یا با روشهای قبلی امکان برداشتن کامل ضایعه وجود ندارد، جراحی باز معده مطرح میشود و بخشی از معده که پولیپ در آن قرار دارد خارج میشود و بعد از آن حتما نیاز به پیگیری منظم و رعایت توصیههای تغذیهای خواهد بود. در ادامه نگاهی کامل بر انواع این جراحی میپردازیم.
- جراحی پولیپ معده با پولیپکتومی
- جراحی پولیپ معده با لاپاراسکوپی
- جراحی پولیپ معده با لیزر
- جراحی باز معده
- جراحی پولیپ معده با آندوسکوپی
متن انگلیسی:
mayoclinic
Most stomach polyps can be removed during endoscopy. Adenomas. These polyps can become cancerous and are usually removed during endoscopy.
ترجمه متن:
بیشتر پولیپهای معده در طی آندوسکوپی قابل برداشته شدن هستند. آدنوماها. این نوع پولیپها میتوانند سرطانی شوند و معمولاً در طول آندوسکوپی برداشته میشوند.
۱. جراحی پولیپ معده با پولیپکتومی
پولیپکتومی رایجترین روش برای برداشتن پولیپ های معده است که معمولاً با استفاده از آندوسکوپ انجام میشود. در این روش، پولیپ با وارد کردن لولهای باریک از طریق دهان به معده جدا میشود و معمولاً نیاز به بستری ندارد. این روش سریع، کمخطر و با دوران نقاهت کوتاه است. در صورت مشکوک بودن پولیپها به بدخیمی، نمونه جدا شده به آزمایشگاه ارسال میشود تا نتایج دقیقتری به دست آید. پولیپکتومی بیشتر برای پولیپهای منفرد یا کوچک مناسب است و در صورت وجود پولیپهای متعدد، سایر روشها ممکن است لازم باشد. رعایت نکات تغذیهای و پیگیریهای پزشکی پس از عمل برای پیشگیری از عود ضروری است.
۲. جراحی پولیپ معده با لاپاراسکوپی
در جراحی لاپاراسکوپی، پزشک با استفاده از ابزارهای جراحی و دوربین از طریق برشهای کوچک به معده دسترسی پیدا میکند. این روش برای پولیپهای بزرگ یا غیرقابل دسترسی با آندوسکوپ به کار میرود و مزیت آن نسبت به جراحی باز، کاهش درد، خونریزی و دوران نقاهت کوتاهتر است. بسیاری از بیماران پس از چند روز به فعالیتهای معمول خود باز میگردند و احتمال عفونت یا عوارض پس از عمل در این روش کمتر است. این جراحی نیاز به تجهیزات پیشرفته و تیم جراحی مجرب دارد و در موارد پیچیده، ممکن است به جراحی باز تغییر مسیر داده شود. مصرف داروهای ضد درد و رعایت رژیم غذایی سبک پس از عمل توصیه میشود.
۳. جراحی پولیپ معده با لیزر
در برخی موارد، پزشک از روش لیزری برای برداشتن پولیپهای سطحی یا خوشخیم استفاده میکند. انرژی لیزر با تبخیر بافت پولیپ و جلوگیری از خونریزی عمل میکند و دقت بالایی در حذف بافت آسیبدیده دارد. به دلیل عدم تماس مستقیم ابزار با بافت، احتمال آسیب به نواحی اطراف کاهش مییابد و دوران بهبودی سریعتر است. این روش هنوز در همه مراکز درمانی رایج نیست و نیاز به تجهیزات پیشرفته و مهارت پزشک دارد. لیزر معمولاً همراه با آندوسکوپ برای هدایت دقیق به کار میرود و بیشتر برای بیماران با پولیپهای کوچک سطحی مناسب است. پس از عمل، پیگیری منظم و رعایت رژیم غذایی نرم توصیه میشود.
۴. جراحی باز معده
در شرایط خاص، جراحی باز معده بهعنوان گزینه نهایی برای برداشتن پولیپهای بسیار بزرگ، مشکوک به سرطان یا عمیق استفاده میشود. در این روش، پزشک با ایجاد برش وسیع به معده دسترسی پیدا میکند و پولیپ را برمیدارد. ممکن است بخشی از معده نیز برداشته شود. دوران نقاهت این جراحی طولانیتر است و بیمار ممکن است نیاز به بستری چند روزه داشته باشد. همچنین، احتمال درد بیشتر و نیاز به مراقبتهای ویژه پس از عمل وجود دارد. با این حال، برای بیماران با شرایط پیچیده، جراحی باز ممکن است تنها گزینه مؤثر باشد. پیگیریهای پزشکی پس از عمل برای جلوگیری از بازگشت بیماری ضروری است.
۵. جراحی پولیپ معده با آندوسکوپی
برداشتن پولیپ معده با آندوسکوپی یا پولیپکتومی آندوسکوپیک، رایجترین و کم تهاجمیترین روش درمان این ضایعات است و معمولا بدون نیاز به عمل باز انجام میشود. در این روش، پس از تزریق داروی آرام بخش یا بیهوشی کوتاه، پزشک آندوسکوپ را از راه دهان وارد معده میکند، پولیپ را زیر دید مستقیم پیدا میکند و با حلقه یا ابزار مخصوص آن را قطع و خارج میکند. عمل معمولا سرپایی است، یعنی بیمار همان روز مرخص میشود و فقط چند ساعت تحت نظر میماند تا اثر داروها برطرف شود.
نمونه پولیپ حتما برای بررسی پاتولوژی به آزمایشگاه فرستاده میشود تا خوش خیم یا بدخیم بودن آن مشخص شود و بر اساس پاسخ، برنامه پیگیری و آندوسکوپیهای بعدی تنظیم میشود. این روش در پولیپهای کوچک و متوسط که در محل مناسب قرار دارند بسیار موثر است، عوارض کمی دارد و اگر بیمار توصیههای تغذیهای و پیگیریهای پس از عمل را رعایت کند، معمولا میتواند خیلی زود به زندگی عادی برگردد.

با علت بوجود آمدن پولیپ معده آشنا شوید
عمل پولیپ معده چگونه است؟
عمل پولیپ معده اغلب با آندوسکوپی انجام میشود و بیماری نیازی به برش بزرگ روی شکم ندارد. برای این کار معمولا به بیمار یک داروی آرامبخش وریدی یا بیهوشی کوتاه مدت داده میشود تا در طول آندوسکوپی احساس ناراحتی نکند. سپس پزشک آندوسکوپ را که یک لوله باریک و انعطافپذیر با دوربین است، از راه دهان وارد معده میکند و پولیپ را به صورت مستقیم میبیند. با توجه به اندازه و شکل پولیپ، از ابزارهای مخصوصی مثل حلقه برش، گیره یا تکنیکهای EMR و ESD برای قطع پایه پولیپ و خروجن آن استفاده میکند.
در پایان نمونه پولیپ برای بررسی پاتولوژی به آزمایشگاه فرستاده میشود تا نوع دقیق آن و احتمال بدخیمی مشخص شود. طی این عمل، بیمار معمولا نفس خود را از بینی یا دهان ادامه میدهد و لوله آندوسکوپ از راه حلق عبور میکند، به همین دلیل ممکن است بعد از عمل کمی گلودرد خفیف حس شود که موقتی است. زمان انجام آندوسکوپی درمانی پولیپ معده بسته به تعداد و اندازه پولیپها متغیر است، اما در بسیاری از موارد بین نیم ساعت تا یک ساعت طول میکشد.

مراقبت قبل از جراحی برداشتن پولیپ معده
قبل از جراحی پولیپ معده، انجام معاینات دقیق مانند آزمایش خون، تصویربرداری و آندوسکوپی ضروری است تا نوع و محل پولیپ مشخص شود. بیمار باید مصرف داروهای خاص را یک هفته قبل متوقف کند و در شب قبل از عمل ناشتا باشد. همچنین، آگاهی از مراحل عمل و اعتماد به تیم پزشکی به کاهش اضطراب کمک میکند. رعایت نکات تغذیهای و استراحت کافی نیز به بهبودی سریعتر کمک میکند.
| نوع جراحی | توضیحات کلیدی | موارد استفاده اصلی | مزایا | معایب / محدودیتها |
|---|---|---|---|---|
| پولیپکتومی | حذف پولیپ با آندوسکوپ از طریق دهان | پولیپهای منفرد یا کوچک | سریع، کمخطر، بدون نیاز به بستری | مناسب نبودن برای پولیپهای متعدد |
| جراحی لاپاراسکوپی | جراحی با برش کوچک و ابزار دوربیندار | پولیپهای بزرگ یا غیرقابل دسترسی با آندوسکوپ | کاهش درد، خونریزی و نقاهت کوتاهتر | نیاز به تجهیزات و تیم مجرب؛ احتمال تغییر به جراحی باز |
| جراحی با لیزر | برداشتن پولیپ با تبخیر بافت توسط انرژی لیزر | پولیپهای سطحی و خوشخیم | دقت بالا، آسیب کمتر به بافت، بهبود سریعتر | محدود بودن مراکز ارائهدهنده، نیاز به تجهیزات خاص |
| جراحی باز معده | ایجاد برش وسیع برای برداشتن پولیپهای بزرگ یا مشکوک به سرطان | پولیپهای بسیار بزرگ، عمقی یا مشکوک به سرطان | تنها گزینه در شرایط پیچیده | دوران نقاهت طولانی، نیاز به بستری، درد بیشتر |
مراقبت های بعد از جراحی برداشتن پولیپ معده
پس از عمل پولیپ معده، مراقبتها بسته به نوع جراحی متفاوت است. در روشهای کمتهاجمی مانند آندوسکوپی، بیمار معمولاً همان روز مرخص میشود و باید چند روز غذاهای نرم مصرف کند. در جراحیهای تهاجمیتر مانند جراحی باز، بیمار ممکن است نیاز به بستری طولانیتر داشته باشد و به مراقبت بعد از برداشتن پولیپ معده بیشتری نیاز است. کنترل درد، پیشگیری از عفونت و پیگیریهای پزشکی از جمله مراحل مهم پس از عمل هستند. رژیم غذایی پس از عمل باید شامل سوپ، پوره و مایعات صافشده باشد و از مصرف غذاهای سنگین یا پرادویه باید اجتناب شود. همچنین، مصرف داروهای تجویز شده و پیگیریهای منظم با پزشک برای جلوگیری از عوارض و بازگشت پولیپ ضروری است.
بعد از جراحی پولیپ معده چه بخوریم؟
معمولا در چند ساعت اول، بیمار یا چیزی نمیخورد یا فقط مایعات شفاف مثل آب، چای کمرنگ شیرین شده ملایم یا آب میوه رقیق شده مصرف میشود، آن هم طبق توصیه پزشک. از روز بعد، بر اساس تحمل بیمار، میتوان رژیم غذایی پولیپ معده را به سمت غذاهای نرم، ولرم و کم چرب مثل سوپ صاف شده، پوره سیب زمینی رقیق، فرنی، ماست ساده کم چرب و کمپوت بدون شکر اضافه برد. بهتر است حجم هر وعده کم و تعداد وعدهها بیشتر باشد تا معده کمتر تحت فشار قرار بگیرد و علائمی مثل درد و نفخ کمتر ایجاد شود.
متن انگلیسی:
uchealth
Stomach polyps removal recovery usually takes 2 weeks. Right after the procedure, you may feel some pain or tenderness in your stomach. Take pain medications as prescribed by your doctor. Your doctor may also recommend you change your diet during your recovery.
ترجمه متن:
بهبودی پس از برداشتن پولیپ معده معمولاً دو هفته طول میکشد. بلافاصله پس از عمل ممکن است درد یا حساسیت در معده خود احساس کنید. داروهای مسکن را طبق دستور پزشک مصرف کنید. پزشک شما ممکن است همچنین توصیه کند که در طول دوران بهبودی رژیم غذایی خود را تغییر دهید.
عوارض جراحی پولیپ معده
جراحی پولیپ معده معمولاً ایمن است، اما ممکن است با برخی عوارض همراه باشد. خونریزی خفیف پس از عمل، بهویژه در پولیپکتومی، یکی از عوارض رایج است که معمولاً خود به خود متوقف میشود. عفونت در محل جراحی، تهوع، درد معده و نفخ از دیگر مشکلاتی هستند که برخی بیماران تجربه میکنند. در جراحیهای باز یا لاپاراسکوپی، احتمال عفونت یا مشکلات تنفسی نیز وجود دارد.
در موارد نادر، پارگی دیواره معده یا آسیب به اندامهای اطراف ممکن است رخ دهد که نیاز به مداخله فوری دارد. اگر به علائم خونریزی شدید مثل سرگیجه، ضعف شدید یا سیاه شدن مدفوع توجه نکنید، پولیپ معده خطرناک است. پایبندی به توصیههای بعد از عمل مانند استراحت نسبی، رعایت رژیم غذایی نرم و پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای ضد التهابی و مسکنهای مضر برای معده، کمک میکند روند ترمیم بهتر پیش برود و احتمال عوارض به حداقل برسد.

نتیجه گیری
جراحی پولیپ معده راهکاری مؤثر برای درمان قطعی پولیپهای خطرناک یا بزرگ در معده است. با توجه به نوع پولیپ و شرایط بیمار، پزشک بهترین روش را انتخاب میکند. رعایت دقیق مراقبتهای پیش و پس از عمل، تأثیر مستقیم در بهبود کامل و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد. هرچند برخی پولیپها بیخطر هستند، اما بیتوجهی به آنها میتواند منجر به مشکلات جدی شود. جراحی در مراحل اولیه، مانع از پیشرفت بیماری میشود. بنابراین مشورت با متخصص گوارش پس از مشاهده علائمی مانند درد معده، تهوع یا خون در مدفوع اهمیت بالایی دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!