داروی ایزوترتینوئین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف ایزوترتینوئین

نام رایج دارو: ایزوترتینوئین – Isotretinoin

اسامی تجاری دارو: آبسوریکا- آکوتان- آمستیم- کلاراویس- سوترت

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

هشدار:
زنان باردار نباید از داروی ایزوترتینوئین استفاده کنند و زنانی که در حال مصرف این دارو هستند نباید باردار شوند. نقص تولدهای جدی (در برخی موارد مرگ و میر) سقط جنین و زایمان زودرس از عوارض بارداری و مصرف این دارو با یکدیگر است.
بیماران زن روش‌های موثر جلوگیری از بارداری را باید ۱ ماه قبل از شروع به مصرف دارو، موقع مصرف دارو و تا ۱ ماه بعد از قطع دارو انجام بدهند. همچنین این بیماران باید به صورت ماهانه برای جلوگیری از بارداری توسط پزشک بررسی شوند. از داروی مینی پیلز « minipills» برای جلوگیری از بارداری استفاده نکنید زیرا ممکن است ایزوترتینوئین بر عملکرد قرص‌های غیر استروژنی بارداری تاثیر بگذارد. اگر دوره قاعدگی‌تان موقع مصرف این دارو عقب افتاد یا اگر رابطه جنسی بدون استفاده از راه‌های جلوگیری (حداقل ۲ راه موثر جلوگیری) داشته‌اید، مصرف این دارو را قطع کرده و در اولین فرصت با پزشک تماس بگیرید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص پوست در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

ایزوترتینوئین چیست و چه کاربردی دارد؟

این دارو برای درمان آکنه شدید کیستیک (همچنین با نام آکنه گره‌ای شناخته می‌شود) که به درمان‌های دیگری مانند داروی بنزویل پروکسید یا ایزوترتینوئین یا مینوسیکلین پاسخ نداده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نحوه مصرف ایزوترتینوئین و دوز مصرفی

در صورت وجود راهنمای مصرف دارو، آن را با دقت بخوانید و هر سوالی داشتید از پزشک یا دکتر داروخانه بپرسید. داروی ایزوترتینوئین ممکن است همراه با غذا طبق دستور پزشک‌ معمولا ۲ نوبت در روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ هفته مصرف شود. غذا باعث افزایش جذب این دارو می‌شود. این دارو را با یک لیوان کامل آب مصرف کنید مگر این‌که پزشکتان تجویز دیگری کرده باشد. پس از مصرف این دارو به مدت حداقل ۱۰ دقیقه دراز نکشید.

دوز مصرف داروی ایزوترتینوئین به وزن، وضعیت پزشکی بیمار و پاسخ بدنشان نسبت به دارو بستگی دارد. وضعیت آکنه بیمار ممکن در طول هفته‌های اولیه شروع به مصرف ایزوترتینوئین بدتر شود و احتمال دارد ۱ تا ۲ ماه روند بهبودی که قابل مشاهده باشد طول بکشد. اگر دوباره دچار آکنه شدید شوید احتمالاً به دوره درمان دوم با فاصله ۲ ماهه از قطع مصرف ایزوترتینوئین نیاز دارید. سازنده‌های این دارو مصرف طولانی مدت آن را توصیه نمی‌کنند لذا بیشتر از دوره تجویزی این دارو را مصرف نکنید.

از آنجایی که این دارو از طریق پوست و ریه‌ها ممکن است جذب شود و به جنین آسیب برساند، زنان باردار یا زنانی که قصد بارداری دارند نباید این دارو را حمل کنند یا در نزدیکی مصرف آن باشند.

برای اطلاع از موارد مصرف و نحوه مصرف دقیق این دارو به متخصص پوست مراجعه کنید.

برای درمان التهاب پوستی به دارو نیاز داری؟

از متخصص مشاوره بگیر

مشاوره داروییفوق تخصص آسم و آلرژی

موارد مصرف داروی ایزوترتینوئین

از انجام روش‌های زیبایی و آرایشی پوست (مانند اپیلاسیون، لیزر و درمابراسیون) در طول مصرف این دارو و تا ۶ ماه بعد از مصرف این دارو خودداری فرمایید زیرا ممکن است دچار زخم‌های پوستی شوید. همچنین در زمان مصرف این دارو از نوشیدن الکل به دلیل افزایش خطر عوارض جانبی (مانند پانکراتیت) اجتناب کنید.

تحقیقات نشان داده‌اند که داروی ایزوترتینوئین ممکن است باعث ضعف استخوانی شود لذا از انجام فعالیت‌های ورزشی (مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال و تنیس) خودداری فرمایید تا دچار مشکلات استخوانی مانند شکستگی نشوید. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند این دارو می‌تواند باعث توقف رشد طبیعی در کودکان شود. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک مشورت نمایید.

سالمندان نیز ممکن است در مقابل عوارض جانبی این دارو مانند تاثیرات آن بر استخوان حساسیت بیشتری از خود نشان دهند. کودکان نیز نسبت به عوارضی مانند درد کمر یا مفاصل یا دردهای عضله‌ای حساسیت بیشتری از خود نشان دهند.

این دارو نباید در زمان بارداری مصرف شود و در زمان مصرف این دارو نباید بارداری اتفاق بیفتد. اگر باردار شده‌اید یا حس می‌کنید ممکن است باردار شده باشید سریعا به پزشک خود مراجعه کنید. (به بخش هشدار رجوع کنید)

انتقال این دارو به نوزاد از طریق شیر مادر مشخص نیست. با این وجود، داروهای مشابه از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شوند. توصیه می‌شود هنگام مصرف این دارو به نوزاد شیر ندهید. برای اطلاعات شیردهی و مصرف دارو با پزشک مشورت نمایید.

نحوه عملکرد داروی ایزوترتینوئین

ایزوترتینوئین به دسته‌ای از داروها به نام رتینوئیدها تعلق دارد و تولید چربی پوست (سبوم) را کاهش می‌دهد. مقدار بالای سبوم می‌تواند منجر به آکنه شدید شود. اگر آکنه شدید بدون درمان رها شود می‌تواند موجب زخم‌هایی دائمی شود.

فقط یک قدم تا درمان تیرگی پوست فاصله داری!

دکتر تیرگی پوست

عوارض جانبی ایزوترتینوئین

مصرف ایزوترتینوئین ممکن است موجب عوارضی مانند خشکی لب و دهان، تورم جزئی پلک‌ها و لب‌ها، پوست خشک، خون ریزی بینی، درد معده و یا نازکی مو شود. اگر هر یک از این عوارض ادامه یافتند با پزشک خود تماس بگیرید. برای جلوگیری از خشکی دهان از آبنبات‌ها یا آدامس‌های بدون قند استفاده کنید و آب زیادی بنوشید.

در صورتی که پزشک داروی ایزوترتینوئین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی ایزوترتینوئین را مصرف کرده‌اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند. چنانچه با عوارضی نظیر تغییرات خلقی (مانند افسردگی، پرخاش و رفتار خشونت‌آمیز و در برخی موارد نادر میل به خودکشی)، احساس سوزش پوست، درد کمر یا مفاصل یا عضله، علائم عفونت (مانند تب، خلط گلو)، بلع دردناک و یا پوسته پوسته شدن کف دست و پا مواجه شدید، سریعا با پزشکتان تماس بگیرید.

این دارو ممکن است به ندرت مشکلات پانکراس جدی مانند پانکراتیت (در برخی موارد کشنده) ایجاد کند. این مشکل ممکن است هر زمانی در طول درمان با ایزوترتینوئین اتفاق بیفتد و به سرعت شرایط وخیم شود.

در صورت علائم مشکلات کبدی یا پانکراتیت مانند خستگی غیرمعمول، ضعف، تورم صورت، دردهای غیرطبیعی معده یا شکم، از دست دادن اشتها، ادرار تیره، زردی چشم یا پوست، تهوع و استفراغ مداوم با پزشک خود تماس حاصل کنید.

اگر عوارض بسیار جدی و کمیابی مانند سردرد شدید، تغییرات بینایی، زنگ گوش، کاهش شنوایی، درد قفسه سینه، زردی پوست یا چشم، ادرار تیره، اسهال شدید و خون ریزی رکتوم شدید، مصرف ایزوترتینوئین را قطع کرده و با پزشک تماس بگیرید.

واکنش آلرژیک بالا به این دارو بسیار نادر است. با این حال اگر هر یک از علائمی مانند بیهوشی، خارش یا تورم (به‌خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی را تجربه کردید سریعا از فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

برای اطلاع از موارد مصرف، نحوه مصرف، عوارض و تداخلات دارویی این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی دکترتو استفاده کنید.

موارد احتیاط مصرف ایزوترتینوئین

قبل از مصرف اگر به داروی ایزوترتینوئین و یا داروهای مرتبط با ویتامین آ (داروهای رتینوئید مانند ترتینوئین) حساسیت دارید و یا حساسیت دیگری دارید، این موضوع را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید. داروی ایزوترتینوئین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی (مانند سویا) باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. کسانی که به بادام زمینی حساسیت دارند نیز ممکن است به سویا حساس باشند. در این زمینه با دکتر داروخانه مشورت کنید.

قبل از مصرف این دارو سوابق پزشکی خود را به اطلاع پزشک یا دکتر داروخانه برسانید؛ مخصوصا دیابت، بیماری‌های کبدی، پانکراس، سابقه خانوادگی چربی خون بالا (تری گلیسیرید)، سابقه خانوادگی یا شخصی اختلالات روانی (مانند افسردگی)، وسواس، اختلالات غذایی (مانند بی‌اشتهایی و پرخوری عصبی)، سوء مصرف الکل و مشکلات استخوان (مانند استئوپوروسی، نرمی استخوان و یا پوکی استخوان). همچنین زمانی که شما داروی ایزوترتینوئین را مصرف می‌کنید از اهدای خون خودداری کرده و تا ۱ ماه پس از قطع مصرف نیز خون اهدا نکنید.

این دارو ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس کند لذا زمان حضور در نور آفتاب را کاهش دهید و از کرم‌های ضدآفتاب و لباس‌های پوشیده در زمان خارج از خانه استفاده کنید. اگر دچار آفتاب سوختگی یا هر ناراحتی پوستی‌ای شدید با پزشک مشورت کنید.
ایزوترتینوئین بر روی دید در شب تاثیر می‌گذارد لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به دید دقیق دارند، تا زمانی که توانایی انجام آن فعالیت را داشته باشید،‌ اجتناب کنید. همچنین اگر از لنز طبی استفاده می‌کنید، ممکن است با مصرف ایزوترتینوئین دیگر نتوانید به راحتی از لنز استفاده کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

تداخلات دارویی ایزوترتینوئین با داروهای دیگر

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی ایزوترتینوئین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن، نیست لذا لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا داروساز در میان بگذارید. و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی ایزوترتینوئین نفرمایید.

ایزوترتینوئین جزو دسته داروهای ریتنوئید تعلق دارد که با برخی از داروها تداخل دارویی دارند. این داروها عبارتند از:

• تداخل با داروهای تتراسیکلین
• داروهای خوراکی ضد بارداری حاوی پروژستین
• ویتامین آ
• علائم اوردوز ایزوترتینوئین

اگر با مصرف داروی ایزوترتینوئین دچار عوارض جدی‌ای نظیر مشکل تنفسی یا بیهوشی شدید با اورژانس تماس بگیرید. علائم اوردوز این دارو شامل استفراغ، درد معده، سوزش صورت، سر درد و عدم تعادل است. در صورت مشاهده این علائم با پزشک تماس بگیرید.

با مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است بر روی برخی آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش‌های عملکرد کبد، آزمایش خون، تست بارداری، بینایی سنجی، آزمایش کلسترول و تریگلیسرید خون به صورت دوره‌ای باید انجام شود تا روند بهبود و عوارض جانبی ایزوترتینوئین تحت نظر گرفته شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر دوز مصرفی داروی ایزوترتینوئین را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی، به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید، نیازی به مصرف دو برابر داروی ایزوترتینوئین نیست، و فقط دوز مقرر را مصرف کنید. برای آگاهی بیشتر از مشاوره دارویی کمک بگیرید.

برای نگهداری صحیح داروی ایزوترتینوئین، آن را در دمای اتاق، دور از حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان قرار دهید و در حمام نگهداری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.

در صورت نیاز به دارو درمانی به دکتر فوق تخصص داخلی یا فوق تخصص پوست و مو در دکترتو مراجعه کنید و اینترنتی نوبت بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!