فهرست مطالب
بیماری دیورتیکولیت از جمله اختلالاتی است که روده بزرگ را درگیر میکند و باعث درد شکم، ناراحتی گوارشی و علائم متعددی خواهد شد. این بیماری در اثر ایجاد برآمدگیها یا کیسههای کوچکی در دیواره روده، که به آنها دیورتیکول گفته میشود، بروز مییابد. زمانی که این کیسهها ملتهب یا عفونی شوند، فرد به دیورتیکولیت مبتلا میشود. تشخیص بهموقع و درمان دیورتیکولیت در سریعترین زمان ممکن نقش مهمی در پیشگیری از عوارض جدی این بیماری دارد. بنابراین در این مقاله از دکترتو به بررسی دقیقتر این روشها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
انواع روش درمان دیورتیکولیت چیست؟
درمان دیورتیکولیت بسته به شدت بیماری متفاوت است. در موارد خفیف، استراحت، اصلاح رژیم غذایی و مصرف آنتیبیوتیکهای خوراکی معمولاً کافی است. اما در موارد شدیدتر دیورتیکولیت، درمانهای بیمارستانی از جمله تزریق آنتیبیوتیک وریدی۴تزریق آنتیبیوتیک وریدی یا حتی جراحی ممکن است ضروری باشد. همچنین در موارد عود مکرر بیماری، پزشک ممکن است جراحی را بهعنوان درمان قطعی توصیه کند.
- کنترل درد و التهاب
- رژیم غذایی مرحلهای
- داروهای مسکن و آنتیبیوتیک۷۴آنتیبیوتیک
- آنتیبیوتیک وریدی
- درناژ آبسه (تخلیه آبسه)۱۰۱تخلیه آبسه
- جراحی
- استراحت
- مصرف مایعات
- پیشگیری از یبوست
- داروهای گیاهی
درمان های اولیه دیورتیکولیت
درمانهای اولیه دیورتیکولیت معمولاً با هدف کنترل التهاب، کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت عفونت انجام میشود. در مراحل خفیف بیماری، استراحت، مصرف مایعات شفاف و رعایت رژیم غذایی کمفیبر به کاهش فشار روی روده و تسریع روند بهبودی کمک میکند. در بعضی موارد پزشک برای کاهش التهاب و جلوگیری از گسترش عفونت، آنتیبیوتیکهای خوراکی تجویز میکند.
همچنین استفاده از پد گرمکننده روی شکم هم در تسکین درد مؤثر است. در این مرحله، هدف اصلی کاهش علائم و جلوگیری از عود مجدد بیماری است؛ بنابراین رعایت دقیق دستورات پزشک و پرهیز از مصرف غذاهای سنگین یا تحریککننده اهمیت ویژهای دارد.
۱. کنترل درد و التهاب
برای کاهش التهاب و درد ناشی از دیورتیکولیت، استراحت کافی ضروری است. چند روز استراحت به بدن برای کاهش التهاب کمک زیادی میکند. دراز کشیدن در وضعیت راحت درد شکمی را کمتر کرده و انجام حرکات کششی سبک به بهبود عملکرد گوارش کمک میکند. استفاده از پد گرمکننده نیز یکی از روشهای ساده و مؤثر برای تسکین گرفتگی و درد خفیف شکمی است.
دنبال راهی برای خلاصی از درد شکم هستی؟
برای ارزیابی فوری نوبت بگیر.
۲. رژیم غذایی مرحله ای
در طول دوره درمان، رعایت رژیم غذایی مناسب و تغذیه سالم اهمیت زیادی دارد. در این مرحله باید غذاهای کمفیبر و آسانهضم مصرف کرد؛ مانند سوپهای رقیق، مایعات شفاف، غلات کمفیبر و سبزیجات پختهشده. احتمالا پزشک توصیه کند که برای چند روز فقط مایعات مصرف کنید تا دستگاه گوارش استراحت کند. نمونههایی از این مایعات عبارتند از:
- آب مرغ یا گوشت گاو
- آب سبزیجات صاف شده۷۴آب سبزیجات صاف شده
- آبمیوههای بدون پالپ مانند آب سیب، زغالاخته یا انگور
پس از کاهش علائم، بهتدریج میتوان غذاهای جامد و کمفیبر را به رژیم غذایی اضافه کرد تا سیستم گوارشی به حالت طبیعی بازگردد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت niddk.nih
Your doctor may suggest slowly adding solid foods to your diet as your symptoms improve.
ترجمه فارسی:
احتمالا پزشک پیشنهاد کند که با بهبود علائم، به آرامی غذاهای جامد را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
۳. داروهای مسکن و آنتی بیوتیک
در مراحل اولیه و خفیف دیورتیکولیت، درمان معمولاً شامل مصرف داروهای مسکن ملایم مانند پاراستامول برای کاهش درد و داروهای ضداسپاسم جهت رفع گرفتگی عضلات روده است. در مواردی که عفونت وجود دارد، پزشک آنتیبیوتیکهای خوراکی مانند آموکسیسیلین، کلاوولانیک اسید یا سفالوسپورین خوراکی همراه مترونیدازول را تجویز میکند.
اگر علائم شدیدتر باشند یا بیمار قادر به مصرف داروی خوراکی نباشد، درمان از طریق تزریق آنتیبیوتیکهای داخل وریدی مانند آمپول سفازولین، سفوروکسیم، سفتریاکسون به همراه مترونیدازول یا آمپیسیلین و سولباکتام انجام میشود. رعایت دقیق دستورات دارویی در این مرحله نقش مهمی در پیشگیری از عوارض بعدی دارد.
بستری در بیمارستان و مراقبت ویژه
در صورتی که بیمار دچار علائم شدید دیورتیکولیت مانند تب بالا، درد شدید شکمی، تهوع مداوم یا علائم پریتونیت (التهاب صفاق) شود، بستری در بیمارستان ضروری است. در این شرایط، بیمار تحت نظارت مداوم قرار میگیرد درمانهای تزریقی، مایعات داخل وریدی و مراقبتهای ویژه برای کنترل عفونت و التهاب در این مرحله در اولویت درمان قرار میگیرند.
چنانچه بیمار در خانه تحت درمان باشد و وضعیت او بدتر شود (شرایطی مانند افزایش درد یا ناتوانی در مصرف مایعات) باید فوراً به بیمارستان مراجعه کند.
۴.۷ (۷۵۳ نظر)۴.۹ (۵۵۸ نظر)۴.۶ (۴۹۸ نظر)۴.۸ (۴۴۷ نظر)۵ (۳۴۰ نظر)۴.۷ (۳۵۳ نظر)۱. آنتی بیوتیک وریدی
در بیماران بستری، درمان آنتیبیوتیکی بهصورت تزریقی انجام میشود تا اثرگذاری سریعتری داشته باشد. ترکیباتی مانند سفازولین، سفوروکسیم یا سفتریاکسون همراه با مترونیدازول، از روشهای معمول درمان وریدی در دیورتیکولیت شدید هستند. این درمان معمولاً چند روز ادامه دارد تا علائم التهاب و عفونت کنترل شود.
۲. درناژ آبسه
در مواردی که دیورتیکولیت باعث تشکیل آبسه (تجمع چرک) در اطراف روده شود، احتمالا نیاز به تخلیه آن از طریق روشهای کمتهاجمی باشد. اگر آبسه بزرگ یا همراه با پارگی دیواره روده باشد، احتمالا نیاز به جراحی وجود خواهد داشت. این اقدام از گسترش عفونت و آسیبهای بافتی جدیتر جلوگیری میکند.
۳. جراحی
در صورت بروز دیورتیکولیت پیچیده یا عود مکرر بیماری، انجام جراحی کولورکتال ضروری خواهد بود. این جراحی میتواند بهصورت کولکتومی باز (با برش عمودی در شکم) یا کولکتومی لاپاراسکوپی (کمتهاجمی) انجام شود. هدف از جراحی، برداشت بخش آسیبدیده روده و پیشگیری از حملات بعدی بیماری است. نوع جراحی بر اساس وضعیت بیمار و شدت عوارض انتخاب میشود.
درمان خانگی دیورتیکولیت
در موارد خفیفتر، دیورتیکولیت معمولاً در خانه و با رعایت مراقبتهای ساده قابل کنترل است. پزشک ممکن است توصیه کند که بیمار استراحت کند. همچنین احتمالا لازم خواهد بود که از پد گرمکن برای کاهش درد استفاده شود و رژیم غذایی سبک و مایع را برای چند روز دنبال کند.
رعایت نکات تغذیهای و مصرف منظم مایعات نقش مهمی در بهبود علائم دارد. در ادامه درباره انواع روش خانگی درمان دیورتیکولیت بیشتر صحبت کردهایم.
| درمان اولیه | درمان پیشرفته | درمان خانگی |
|---|---|---|
| استراحت و رژیم کمفیبر برای کاهش التهاب | بستری و مراقبت بیمارستانی در علائم شدید | استراحت برای کاهش التهاب و کمک به عملکرد ایمنی |
| مصرف مایعات شفاف و رژیم مرحلهای | تزریق آنتیبیوتیک وریدی برای کنترل عفونت | مصرف مایعات شفاف برای کاهش فشار روده |
| آنتیبیوتیک خوراکی جهت مهار التهاب و عفونت | درناژ آبسه در صورت تجمع چرک | استفاده از پد گرم برای تسکین درد شکمی |
| داروهای مسکن و ضداسپاسم۷۴داروهای مسکن و ضد اسپاسم برای کنترل درد | جراحی برداشتن بخش آسیبدیده در موارد پیچیده یا عود | رعایت تغذیه سبک و افزایش تدریجی فیبر برای پیشگیری از یبوست |
| کاهش فشار روی روده با پرهیز از غذاهای سنگین | کولکتومی باز یا لاپاراسکوپی در موارد ضروری | مصرف گیاهان ضدالتهاب مانند سیر، زنجبیل، چای سبز و زردچوبه |
| افزودن تدریجی غذاهای جامد پس از کاهش علائم | پیگیری پزشکی برای کنترل عوارض و جلوگیری از عود | حرکات کششی سبک برای کاهش نفخ و بهبود حرکت روده |
۱. استراحت
استراحت کافی به بدن در کاهش التهاب کمک میکند. درواقع با استراحت کردن، سیستم ایمنی بدن توانایی مقابله با عفونت را خواهد داشت. بهتر است بیمار چند روز در حالت استراحت مطلق باشد و از فعالیتهای سنگین پرهیز کند. در این مدت، حرکات کششی سبک به بهبود حرکات روده و کاهش نفخ کمک میکند.
۲. مصرف مایعات
نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب یا مایعات شفاف مانند آب گوشت یا آب میوههای بدون پالپ، باعث نرم شدن مدفوع و کاهش فشار روی روده میشود. در چند روز اول باید مایعات شفاف مصرف کرد و با بهبود علائم، میتوان بهتدریج غذاهای کم فیبر را به رژیم غذایی اضافه کرد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت verywellhealth
In about 95% of people with uncomplicated diverticulitis, it goes away on its own within a week. In about 5% of people with diverticulitis, the symptoms persist and medical treatment is needed.
ترجمه فارسی:
در حدود ۹۵٪ از افراد مبتلا به دیورتیکولیت بدون عارضه، این بیماری ظرف یک هفته خود به خود از بین میرود. در حدود ۵٪ از افراد مبتلا به دیورتیکولیت، علائم ادامه مییابد و درمان پزشکی مورد نیاز است. (نسبتهای ارائه شده تقریبی هستند.)
۳. پیشگیری از یبوست
یبوست از عوامل تحریککننده دیورتیکولیت است. برای جلوگیری و درمان یبوست، باید رژیم غذایی حاوی فیبر کافی، میوه تازه، سبزیجات و غلات کامل داشته باشید. اگر فیبر مصرفی شما کم است، آن را بهتدریج افزایش دهید و همزمان مصرف آب را نیز بیشتر کنید. با این کار رودهها عملکرد طبیعی خود را حفظ میکنند.
دیورتیکولیت داری و یبوست مزمن کلافهات کرده؟ همین حالا مشاوره بگیر.
۴. داروی گیاهی برای درمان دیورتیکولیت
برخی گیاهان دارویی میتوانند فقط به عنوان کمککننده به کاهش التهاب و بهبود عملکرد گوارش کمک کنند. با این حال، مصرف آنها جایگزین درمان پزشکی نیست و در موارد شدید یا همراه با تب و درد، نیاز به مراجعه فوری به پزشک وجود دارد. این داروها عبارتند از:
- سیر: خاصیت ضدباکتریایی و ضدویروسی دارد و از پیشرفت عفونت جلوگیری میکند.
- چای سبز: حاوی آنتیاکسیدانهای قوی و در کاهش التهاب مؤثر است.
- زنجبیل: موجب بهبود هضم، کاهش نفخ و التهاب روده میشود.
- زردچوبه: دارای ترکیب فعال کورکومین است که خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد.
نتیجه گیری
درمان دیورتیکولیت بسته به شدت بیماری میتواند از اقدامات ساده خانگی تا جراحی پیشرفته متغیر باشد. رعایت رژیم غذایی مناسب، مصرف دارو طبق دستور پزشک و پیگیری مداوم وضعیت سلامتی نقش کلیدی در کنترل و پیشگیری از عود بیماری دارند. همچنین، داشتن سبک زندگی سالم و مصرف کافی فیبر هم به حفظ سلامت روده بزرگ و جلوگیری از بروز مجدد علائم این بیماری کمک میکند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!