فهرست مطالب
گرفتگی بینی در نوزادان یک عارضه شایع است، زیرا مجاری بینی آن‌ها هنوز بسیار کوچک و حساس هستند. این وضعیت می‌تواند نفس کشیدن را برای نوزاد دشوار کند و باعث بی‌قراری او شود. به همین دلیل برای همه والدین ضروری است که با گرفتگی بینی آشنا شوند تا در صورت بروز، آمادگی و آگاهی لازم برای مدیریت آن را داشته باشند. در این مقاله از دکترتو به بررسی علل، علائم و راهکارهای درمانی گرفتگی بینی نوزاد می‌پردازیم پس تا پایان با ما همراه باشید.
گرفتگی بینی نوزاد چیست؟
گرفتگی بینی نوزاد زمانی اتفاق می‌افتد که مایعات اضافی (مانند مخاط) در بینی و مجاری تنفسی جمع می‌شوند. این تجمع مخاط معمولا بخشی از پاسخ طبیعی بدن برای مقابله با عوامل خارجی مانند آلودگی هوا یا ویروس‌ها است.
در اکثر موارد، گرفتگی خفیف بینی در نوزادان شایع و بی‌خطر است. با این حال، در برخی مواقع ممکن است شدت گرفتگی بینی بیشتر باشد و به رسیدگی و اقدامات مراقبتی نیاز داشته باشد.
گرفتگی بینی نوزاد ۴۰ روزه
نوزادان، چه در روزهای نخست تولد و چه در سن ۴۰ روزگی، به دلیل نابالغ بودن ریه‌ها و کوچک بودن مسیرهای تنفسی، مستعد گرفتگی بینی هستند. عوامل مختلفی در بروز و تشدید گرفتگی بینی نوزاد ۴۰ روزه نقش دارند. شناخت علت اصلی گرفتگی و رفع آن، نقش مهمی در بهبود وضعیت تنفسی نوزاد دارد و به شما کمک می‌کند تا شرایط بهتری را برای نفس کشیدن فرزندتان فراهم کنید.
علت گرفتگی بینی نوزاد
علت گرفتگی بینی نوزاد در چند روز اول پس از تولد این است که هنوز مقداری از مایعاتی که در دوران جنینی اطراف او را احاطه کرده بودند، در مجاری تنفسی او باقی مانده‌اند. در این شرایط معمولا گرفتگی بینی نوزاد ظرف یک هفته خود به خود برطرف می‌شود. سایر علل گرفتگی بینی در نوزادان نیز شامل این مواردند:
- تنفس در هوای خشک
- تغییرات آب و هوایی
- تنفس هوای آلوده یا دود
- آلرژی
- انحراف تیغه بینی
گرفتگی بینی نوزاد در سرماخوردگی
گرفتگی بینی یکی از شایع‌ترین علائم سرماخوردگی نوزادان است. سرماخوردگی توسط یک ویروس ایجاد می‌شود که می‌تواند با التهاب غشای مجاری بینی، موجب آبریزش یا گرفتگی بینی شود. در این شرایط نوزاد همزمان علائم دیگری نظیر سرفه، عطسه، تب، گلودرد و التهاب سینوس‌ها را نیز تجربه خواهد کرد.
متن انگلیسی:
calpol
If caused by a cold, a blocked nose will usually get better in 5 to 7 days, but can take up to 2 weeks in small children.
ترجمه متن:
اگر گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی باشد، معمولا طی ۵ تا ۷ روز بهبود می‌یابد، اما در کودکان کم سن‌تر ممکن است تا ۲ هفته طول بکشد.
علت گرفتگی بینی نوزاد هنگام شیر خوردن
اگر هنگام شیردهی به نوزاد، سر و گردن او در موقعیت نامناسبی قرار داشته باشند، نوزاد هنگام شیر خوردن دچار گرفتگی بینی و خفگی می‌شود. این وضعیت به علت وارد شدن فشار به راه‌های تنفسی نوزاد و اختلال در روند طبیعی تنفس او رخ می‌دهد. بنابراین برای پیشگیری از چنین شرایطی، لازم است هنگام شیر دادن، نوزاد را در وضعیت مناسب و راحتی قرار دهید.
علائم گرفتگی بینی نوزاد
زمانی که بینی نوزاد دچار گرفتگی یا انسداد باشد، معمولا نشانه‌هایی بروز می‌کنند که تشخیص آن‌ها برای والدین بسیار مهم است؛ به این خاطر که می‌توانند روی تغذیه، خواب و راحتی نوزاد تاثیر بگذارند. برخی از رایج‌ترین علائم گرفتگی بینی نوزاد عبارتند از:
- تنفس صدادار یا واضح‌تر از حد معمول
- خروپف کردن
- سرفه
- آبریزش بینی
- مخاط غلیظ در بینی
- رنگی شدن مخاط (مثلا زرد یا سبز)
- سختی در شیر خوردن به دلیل دشواری در تنفس
- گلودرد (که ممکن است به شکل صدای خش‌دار هنگام گریه ظاهر شود)
نوزادت علائم گرفتگی بینی داره و نگرانت کرده؟
برای بررسی فوری نوبت بگیر.
برای گرفتگی بینی نوزاد چه کنیم؟ (درمان گرفتگی بینی نوزاد)
درمان گرفتگی بینی نوزاد معمولا کار دشواری نیست و این عارضه با چند اقدام ساده و موثر در خانه قابل کنترل است. دقت داشته باشید که درمان گرفتگی بینی در نوزاد اهمیت بالایی دارد، چرا که این مشکل می‌تواند بر تنفس، تغذیه و خواب نوزاد تاثیر بگذارد. رسیدگی به موقع و مدیریت مناسب شرایط می‌تواند از عوارض ثانویه و ناراحتی‌های مکرر جلوگیری کند و روند رشد و آرامش نوزاد را تضمین نماید. توجه والدین به شدت و مدت زمان گرفتگی، نقش کلیدی در تصمیم‌گیری برای ادامه روند درمان دارد.در جدول زیر به برخی از رویکردهای درمانی خانگی برای گرفتگی بینی اشاره می‌کنیم.
| روش | شرح |
|---|---|
| بخور | قرار دادن دستگاه بخور سرد (رطوبت ساز) در اتاق خواب نوزاد می‌تواند رطوبت هوا را افزایش دهد. این کار به مرطوب نگه داشتن مجاری بینی نوزاد کمک می‌کند. |
| حمام | یک حمام گرم می‌تواند هم باعث آرامش نوزاد شود و هم با ایجاد بخار ملایم، راه‌های تنفسی او را باز کند. بازی در حمام نیز حواس نوزاد را از ناراحتی بینی پرت می‌کند. |
| ماساژ | ماساژ ملایم تیغه بینی، ناحیه بین ابروها، استخوان گونه، خط رویش مو و پشت سر نوزاد نیز ممکن است گرفتگی بینی را به طور موقت تسکین دهد و بی‌قراری نوزاد را کمتر کند. البته شواهد زیادی در این مورد وجود ندارد. |
در ادامه درمان‌های دیگر گرفتگی بینی در نوزادان را بررسی می‌کنیم.
۱. قطره برای گرفتگی بینی نوزاد
یکی از روش‌های بی‌خطر و در عین حال موثر برای درمان گرفتگی بینی نوزادان، استفاده از قطره گرفتگی بینی سالین (محلول آب نمک) است. این قطره‌ها با رقیق کردن مخاط، به تسهیل خروج آن از بینی نوزاد کمک می‌کنند.
البته بهتر است بدانید که قطره سالین تنها باید قبل از هر بار شیردهی و در مواقعی که بینی نوزاد دچار گرفتگی شده استفاده شود. مصرف مکرر و افراطی این قطره، ممکن است موجب تحریک پوست اطراف بینی و ایجاد التهاب شود.
متن انگلیسی:
healthline
Some people feel that putting breast milk In a baby’s nose works just as well as saline drops to soften mucus.
ترجمه متن:
برخی از افراد بر این باورند که ریختن شیر مادر در بینی نوزاد به اندازه قطره‌های سالین در نرم کردن مخاط موثر است.
قطره منتول برای گرفتگی بینی نوزاد
اگر چه قطره منتول یکی از روش‌های موثر برای کاهش گرفتگی بینی و رقیق کردن مخاط در بزرگسالان است، اما استفاده از آن برای نوزادان توصیه نمی‌شود. به این خاطر که ممکن است با تحریک راه‌های تنفسی حساس نوزادان، باعث تشدید مشکلات تنفسی شود. همچنین در صورت جذب منتول از طریق پوست یا تنفس آن، احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک یا حتی مسمومیت در نوزادان وجود دارد.
قطره بتامتازون برای گرفتگی بینی نوزاد
قطره بتامتازون به دلیل وجود کورتیکواستروئید قوی و اثرات ضدالتهاب، می‌تواند به کاهش ورم، سوزش، التهاب و قرمزی بینی کمک کند. این قطره معمولا برای بزرگسالان تجویز می‌شود و استفاده از آن برای گرفتگی بینی در نوزادان ایمن نیست زیرا سبب بروز عوارض متعددی در آن‌ها می‌شود.
با این حال، در موارد خاص ممکن است پزشک بتامتازون را در دوزهای پایین برای رفع آلرژی شدید بینی نوزادان تجویز کند. توصیه می‌کنیم هرگز بدون تجویز پزشک از این قطره برای نوزادان استفاده نکنید.
۲. اسپری گرفتگی بینی نوزاد
اسپری‌های سالین نیز همچون قطره‌های سالین، به بهبود گرفتگی بینی در نوزادان کمک می‌کنند. این اسپری‌ها با باز کردن مجاری تنفسی، باعث می‌شوند نوزاد بتواند راحت‌تر نفس بکشد. همچنین در شرایطی مانند خشکی هوا یا سرماخوردگی، به مرطوب ماندن مجاری بینی کمک می‌کنند و تنفس کودک را هنگام خوابیدن یا شیر خوردن تسهیل می‌کنند.
برای اثربخشی بهتر، بعد از استفاده از اسپری یا قطره سالین، می‌توانید با کمک ساکشن بینی (پوآر بینی)، مخاط را به آرامی از بینی نوزاد خارج کنید. این کار باعث پاکسازی بهتر مجاری تنفسی و راحتی بیشتر نوزاد خواهد شد.
۳. ویکس برای گرفتگی بینی نوزاد
ویکس یک پماد دارویی است که حاوی ترکیباتی نظیر کافور، روغن اکالیپتوس و منتول است. معمولا بزرگسالان این محصول را روی قفسه سینه یا گردن می‌زنند تا بخار حاصل از آن را استنشاق کنند؛ این بخار می‌تواند به کاهش سرفه و باز شدن مجاری تنفسی کمک کند.
استفاده از ویکس برای کودکان زیر ۲ سال ایمن نیست زیرا ممکن است باعث تحریک پوست، التهاب مجاری تنفسی و حتی مشکل در تنفس شود. به همین خاطر بهتر است برای نوزادان و اطفال نوپا، از رویکردهای درمانی ایمن‌تر و جایگزین‌های مناسب‌تر استفاده کنید.
۴. درمان گرفتگی بینی نوزاد طب سنتی
درمان‌های طب سنتی، رویکردی عالی و طبیعی برای رفع گرفتگی بینی در نوزادان هستند، البته تنها باید با تایید پزشک استفاده شوند. در ادامه به برخی از اثرگذارترین این درمان‌ها اشاره کرده‌ایم:
- می‌توانید به نوزادان بالای ۶ ماه، آبمیوه‌های طبیعی همچون آب سیب گرم و بدون شکر بدهید. این نوشیدنی با نرم کردن مخاط، به خروج آسان‌تر آن کمک می‌کند.
- برای نوزادان بزرگ‌تر، دمنوش بابونه (بدون عسل) توصیه می‌شود. این درمان، می‌تواند به تسکین بینی و علائم تنفسی نوزاد کمک کند.
- گرفتگی بینی خصوصا زمانی که با آبریزش بینی همراه باشد باعث از دست رفتن مایعات بدن می‌شود. در این شرایط، مصرف مایعات گرم و کافی نقش مهمی در حفظ آب بدن و بهبود علائم نوزاد دارد.
- سوپ گرم برای نوزادان بزرگ‌تر، علاوه بر تامین مایعات بدن و کاهش التهاب، به بهبود احتقان بینی نیز کمک می‌کند.
- مقدار کمی روغن اکالیپتوس را روی یک پارچه استعمال کنید و آن را در جایی قرار دهید که نوزاد بتواند رایحه آن را استنشاق کند و تنفس بهتری داشته باشد.
- مصرف زنجبیل حل شده در آب گرم نیز برای نوزادان بزرگ‌تر مفید است و می‌تواند به کاهش علائم سرماخوردگی و گرفتگی بینی کمک کند.
۴.۷ (۹۲۱ نظر)۴.۸ (۸۱۷ نظر)۴.۹ (۷۶۰ نظر)۴.۷ (۷۵۶ نظر)۴.۹ (۶۰۵ نظر)۴.۹ (۵۵۷ نظر)روغن زیتون برای گرفتگی بینی نوزاد
روغن زیتون به دلیل ماهیت طبیعی خود، درمانی ایمن برای گرفتگی بینی نوزادان در نظر گرفته می‌شود، البته همچنان بهتر است آن را زیر نظر پزشک استفاده کنید.
روغن زیتون می‌تواند به شل شدن مخاط در مجاری بینی کمک کند و باعث دفع آسان‌تر آن شود. این ویژگی خصوصا برای افرادی مفید است که با گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی یا آلرژی دست و پنجه نرم می‌کنند. خواص آرام‌بخش روغن زیتون نیز باعث می‌شود روند پاکسازی مخاط، با کمترین تحریک برای پوشش داخلی بینی همراه باشد. این روغن همچنین سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین E و پلی‌فنول‌ها است که به دلیل خواص ضد التهابی، به تسکین بافت‌های ملتهب در ناحیه بینی کمک می‌کنند.
برای بهره‌مندی از خواص روغن زیتون می‌توانید آن را به روش‌های مختلفی استفاده کنید. برای مثال آن را با یک روغن حامل ترکیب کرده و مقدار کمی از آن را داخل سوراخ‌های بینی بمالید یا از بخار آن برای باز کردن مجاری تنفسی استفاده کنید.
گلاب برای گرفتگی بینی نوزاد
گلاب یکی از درمان‌های خانگی موثر برای رفع گرفتگی بینی در نوزادان به شمار می‌رود که اضافه کردن آن به بخور آب گرم در فضای اتاق، می‌تواند به باز کردن راه‌های تنفسی نوزاد کمک کند. از جمله مزایای این درمان طب سنتی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- دارای خواص تسکین‌دهنده و مرطوب‌کننده که به تامین رطوبت مجاری بینی کمک می‌کند.
- باعث افزایش جریان خون در ناحیه مخاطی شده و به کاهش علائم گرفتگی بینی کمک می‌کند.
- دارای خاصیت ضدعفونی کننده است و می‌تواند با باکتری‌ها و ویروس‌ها مقابله کند.
۵. درمان سریع گرفتگی بینی نوزاد
اگر چه بهبود گرفتگی بینی به چندین روز زمان نیاز دارد، اما قطره یا اسپری سالین و بخور آب گرم، از روش‌های سریع و موثر برای بهبود علائم بیماران به شمار می‌روند. این روش‌های درمانی برای سیستم ایمنی آسیب‌پذیر نوزادان ایمن هستند و به بهبود عملکرد سیستم تنفسی آن‌ها کمک می‌کنند.
دنبال درمان سریع گرفتگی بینی نوزادت هستی؟ مشاوره بگیر.
عوارض گرفتگی بینی نوزاد
اگر چه گرفتگی بینی نوزاد معمولا مشکل حادی نیست اما در صورت عدم کنترل و درمان به موقع، می‌تواند عوارضی را در برخی نوزادان ایجاد کند، از جمله:
- اختلال در شیردهی و در نتیجه کاهش وزن نوزاد
- گریه‌های مداوم و بی‌قراری، به دلیل سختی در تنفس و عدم دریافت اکسیژن کافی
- اختلال در خواب و بیدار شدن مکرر که کیفیت خواب والدین را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- عادت به تنفس دهانی که ممکن است باعث گلودرد و خشکی دهان شود.
پیشگیری از گرفتگی بینی نوزاد
در بسیاری از موارد، گرفتگی بینی نوزادان قابل کنترل و پیشگیری است. برای کمک به کاهش این مشکل، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- از کشیدن سیگار در نزدیکی نوزاد به طور جدی خودداری کنید.
- از شمع‌های معطر، عطرهای قوی و هر چیزی با بوی تند و اذیت‌کننده در محیط اطراف نوزاد استفاده نکنید.
- در صورت نگهداری از حیوانات خانگی، به طور منظم موی آن‌ها را با جاروبرقی جمع‌آوری کنید.
- اگر فردی علائم سرماخوردگی دارد، اجازه ندهید که با نوزاد تماس مستقیم داشته باشد.
- قبل از لمس نوزاد به خوبی دست‌هایتان را بشویید تا از انتقال آلودگی یا بیماری به او جلوگیری کنید.
- از قطره یا اسپری سالین برای باز ماندن مجاری تنفسی نوزاد استفاده کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
با این که گرفتگی بینی نوزاد می‌تواند ناراحت کننده باشد، اما معمولا مشکل جدی‌ای نیست و اکثر علائم نوزادان با گذر زمان و استراحت کافی، به طور طبیعی برطرف می‌شوند. با این حال، اگر علائم فرزندتان بیش از ۳ هفته ادامه داشتند یا مواردی مانند تب بالا، سرفه شدید یا مداوم، ترشحات غلیظ بینی، دشواری در تنفس، صداهای غیرعادی هنگام تنفس و قرمزی یا ترشح از چشم‌ها را مشاهده کردید، حتما با یک متخصص اطفال مشورت کنید. این متخصصان با بررسی دقیق می‌توانند از بروز عوارض جدی‌تر پیشگیری کنند و درمان‌های مناسبی را برای فرزند شما تجویز کنند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!