۲۰ مورد از شایع ترین عوارض بارداری را بشناسید

بارداری، سفری شگفت‌انگیز از تحولات بدنی است که با تغییرات هورمونی گسترده، افزایش حجم خون و فشار مکانیکی رحم بر اندام‌های داخلی همراه می‌شود. این موارد معمولا منجر به عوارض بارداری مانند تهوع، خستگی یا ورم می‌شوند که بخشی طبیعی از سازگاری بدن با رشد جنین هستند. خوشبختانه، بیشتر این عوارض با روش‌های درمانی حمایتی مانند رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و استراحت کافی، به خوبی کنترل می‌شوند. در موارد شدیدتر، درمان‌های دارویی یا مداخلات پزشکی پیشگیرانه موثرتر عمل می‌کنند. برای درک دقیق‌تر این چالش‌ها و راهکارهای عملی، ادامه این مطلب از دکترتو را بخوانید تا با اطمینان بیشتری این دوره را سپری کنید.

عوارض بارداری چیست؟

از همان روزهای اول بارداری، زنان معمولا با احساس خستگی مداوم، تهوع گاه‌به‌گاه و حساسیت بیشتر در پستان‌ها روبرو می‌شوند؛ این نشانه‌ها، ناشی از تغییرات هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون است که معمولا با رژیم غذایی سبک و خواب کافی بهبود می‌یابند.

در مراحل میانی، نفخ شکمی، یبوست و تمایلات غذایی ناگهانی رایج‌تر می‌شوند که از تاثیر هورمون‌ها بر دستگاه گوارش سرچشمه می‌گیرند و با مصرف فیبر طبیعی و پیاده‌روی کوتاه کنترل می‌شوند.

در اواخر بارداری، دردهای کمر، ورم خفیف در پاها و انقباضات عضلانی پا برجسته‌تر هستند که وزن رو به رشد و احتباس مایعات عامل اصلی آن‌ها است. تمرینات کششی و وضعیت مناسب نشستن، تسکین‌دهنده‌اند. این تغییرات، معمولا موقتی و طبیعی هستند و با نظارت پزشکی منظم و سبک زندگی سالم کنترل و درمان می‌شوند.

جدول زیر، عوارض شایع بر اساس سه‌ماهه مختلف اول تا سوم بارداری را نشان می‌دهد.

سه‌ماهه اول	سه‌ماهه دوم	سه‌ماهه سوم
تهوع و استفراغ	یبوست	ورم خفیف اندام‌ها
خستگی و ضعف	سوزش سر دل	کمردرد شدید
حساسیت پستان‌ها	ویار و تغییرات اشتها	گرفتگی عضلات پا
تکرر ادرار	کم‌خونی خفیف	تنگی نفس
لکه‌بینی	هموروئید	بی‌خوابی
حساسیت به بوها و افزایش اشتهای اولیه	آکنه پوستی	خشکی پوست

۱. تهوع و استفراغ

احساس حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری طبیعی است و از مشکلات و عوارض شایع بارداری است. اما این موضوع برای بیشتر مادران باردار، اذیت‌کننده است. بیشتر مادران باردار، تهوع و استفراغ در بارداری را تجربه می‌کنند. حالت تهوع معمولا در هنگام صبح بدتر است. تهوع به خودی خود جای نگرانی ندارد اما اگر شدید باشد یا برطرف نشود، می‌تواند بر تغذیه‌ی جنین تاثیر منفی بگذارد.

تهوع و استفراغ در بارداری که در فعالیت‌های روزمره تداخل ایجاد کند، می‌تواند منجر به کاهش وزن، سرگیجه، کم آبی و به هم خوردن تعادل الکترولیت‌ها شود.

متن انگلیسی:
Although most pregnancies are uncomplicated, sometimes, unplanned events happen.
ترجمه فارسی:
با اینکه بیشتر بارداری‌ها بدون عارضه سپری می‌شوند، برخی ممکن است با عوارضی همراه باشند.

به نقل از سایت hopkinsmedicine

۲. ویار در بارداری

بیشتر زنان باردار، هوس غذایی یا ویار دارند. سلیقه‌ی غذایی شما می‌تواند در زمان بارداری تغییر کند و بیش از نیمی از مادران باردار ممکن است به غذایی که تاکنون دوست نداشته‌اند، علاقه‌مند شوند. مراقب باشید که غذاهای سالم بخورید.

برخی مادران باردار ممکن است به غذاهای غیر خوراکی و مضر مانند خاک رس، خاک و پودر لباسشویی اشتیاق پیدا کنند که به آن پیکا گفته می‌شود. پیکا می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد. علت ویار بارداری دقیق مشخص نیست و نظریه‌های مختلفی برای آن گفته شده است.

۳. ضعف و خستگی در بارداری

ضعف و خستگی در بارداری، یکی از رایج‌ترین تغییرات بدنی است که معمولا از روزهای اولیه آغاز می‌شود و تا اواسط بارداری ادامه پیدا می‌کند. این حالت معمولا به دلیل تغییرات هورمون‌های بارداری اتفاق می‌افتد که متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد و انرژی بیشتری برای ساخت جنین مصرف می‌کند. همچنین، افزایش حجم خون و نیاز به اکسیژن بیشتر برای جنین، بدن مادر را خسته می‌کند. در بعضی موارد، ممکن است نشانه‌ای از کم‌خونی باشد.

۴. تغییرات پوستی در بارداری

تغییرات پوستی در بارداری نتیجه نوسانات هورمونی و کشش پوست برای جای دادن جنین رو به رشد است. شایع‌ترین آن‌ها شامل خطوط کششی روی شکم، ران‌ها و سینه‌ها، تیرگی پوست به صورت ماسک بارداری روی صورت و گاهی جوش‌های خفیف و خشکی پوست در بارداری می‌شود. این تغییرات معمولا بی‌ضرر هستند و بعد از زایمان با گذشت زمان محو یا کم‌رنگ می‌شوند.

۵. مشکلات دهان و دندان در دوران بارداری

تغییرات هورمونی دوران بارداری می‌تواند باعث ایجاد پلاک و پوسیدگی در دندان و تحلیل لثه در بارداری شود و ممکن است لثه‌ها به راحتی متورم شده و خونریزی لثه در بارداری اتفاق بیافتد. با تولد نوزاد، لثه‌ها به حالت طبیعی برمی‌گردند. همیشه دندانپزشک را از باردار بودن خود مطلع کنید زیرا این اتفاق ممکن است در درمان شما تاثیر بگذارد.

عوارض بارداری اذیتت می‌کنه؟
از بهترین دکترهای دکترتو کمک بگیر.

دکتر متخصص زنان

۶. نفخ شکمی

در دوران بارداری، مقادیر بالایی از هورمون پروژسترون ترشح می‌شود که باعث کاهش سرعت انقباضات عضلانی می‌شود. علاوه بر این، مصرف آهن نیز می‌تواند منجر به یبوست شود. این علت‌ها در کنار یکدیگر باعث یبوست و نفخ در بارداری می‌شود. نتیجه‌ی آن، یبوست ناراحت‌کننده و گاز معده است که می‌تواند باعث احساس نفخ در تمام دوران بارداری شود.

۷. سوزش سر دل

سوزش سر دل از عوارض بارداری است. در دوران بارداری، بدن مقدار زیادی هورمون پروژسترون تولید می‌کند. پروژسترون، عضلات صاف مانند حلقه‌ی عضلانی در قسمت تحتانی مری (مری لوله‌ای عضلانی است که دهان و معده را به هم متصل می‌کند) را شل می‌کند. عضلات دریچه‌ی مری به طور معمول غذا و اسیدها را در معده نگه می‌دارند و اجازه نمی‌دهند به سمت بالا و مری برگردند. زمانی که عضلات دریچه‌ی مری شل شوند، دچار ریفلاکس اسید معده می‌شوید و باعث دل درد در بارداری می‌شود. 

۸. پادرد و گرفتگی عضلات پا

مچ پا، ساق پا و انگشتان در بارداری معمولا متورم می‌شوند زیرا بدن بیشتر از حد معمول آب را در خود نگه داشته است. برخی از علت‌های ایجاد پادرد در بارداری شامل موارد زیر هستند:

• تغییرات ناخن پا
• گرفتگی عضلات پا
• افزایش ترشح هورمون ریلکسین
• تورم و ادم
• افزایش وزن

۹. درد ناف در بارداری

یکی از شایع‌ترین عارضه‌های دوران بارداری، درد ناف در بارداری است. درد ناف در بارداری، معمولا در سه‌ماهه دوم و سوم ظاهر می‌شود و از کشش پوست و بافت‌های اطراف ناف به دلیل رشد رحم اتفاق می‌افتد. این درد معمولا تیز و کوتاه‌مدت است و با حرکات ناگهانی یا تغییر وضعیت بدن بیشتر می‌شود.

۱۰. خارش بدن در دوران بارداری

خارش بدن در بارداری، از خشکی پوست، کشش آن یا تغییرات هورمونی ناشی می‌شود. خارش معمولا در کف دست‌ها، پاها و شکم متمرکز است. این عارضه در بیشتر زنان بعد از زایمان برطرف می‌شود.

خارش خفیف می‌تواند خوش‌خیم باشد اما خارش شدید بدون ضایعه، به‌خصوص در کف دست و پا یا در سه‌ماهه سوم، نیاز به بررسی برای کلستاز بارداری که از علائم خطر بارداری است، دارد.

۱۱. آلرژی بینی در بارداری

آلرژی بینی یا رینیت بارداری از افزایش حجم خون و هورمون‌های استروژن و پروژسترون ناشی می‌شود و گرفتگی، آبریزش و عطسه ایجاد می‌کند. این حالت معمولا در سه‌ماهه دوم یا سوم شروع شده و با آلرژی‌های فصلی یا سرماخوردگی متفاوت است، زیرا پاسخ ایمنی بدن تغییر می‌کند. رینیت بارداری بی‌ضرر است و بعد از زایمان کاهش می‌یابد اما می‌تواند اختلال در خواب ایجاد کند.

متن انگلیسی:
Your body has a great deal to do during pregnancy. Sometimes the changes taking place can cause irritation or discomfort, and sometimes you may be concerned.
ترجمه فارسی:
بدن شما در دوران بارداری کارهای زیادی برای انجام‌دادن دارد. گاهی تغییراتی که در این دوران رخ می‌دهد می‌تواند باعث ناراحتی یا تحریک‌پذیری شود و طبیعی است که گاهی احساس نگرانی کنید.

به نقل از سایت nhs

۱۲. کمردرد و درد سیاتیک

بیشتر خانم‌های باردار در دوران بارداری به درد کمر مبتلا می‌شوند. اما کسانی که نوع شدید کمر دردی که به ران و پایین‌تر هم منتقل می‌شود را تجربه می‌کنند، احتمالا به درد سیاتیک در بارداری مبتلا شده‌اند. عصب سیاتیک از طناب نخاعی به سمت لگن و ران‌ها منشعب می‌شود. سیاتیک بزرگترین عصب بدن است. هنگامی که این عصب در بارداری تحریک شود، به درد سیاتیک در بارداری مبتلا شده‌اید. این درد می‌تواند شدید یا خفیف باشد. در هر صورت باید با دکتر مشورت کنید.

۱۳. تکرر ادرار، از مشکلات شایع بارداری

در اوایل بارداری، جنین خیلی کوچک است اما با پیشرفت بارداری و بزرگ شدن جنین، رحم نیز رشد می‌کند و به مثانه فشار می‌آورد. در نتیجه، ممکن است احساس کنید مجبورید مدام به دستشویی بروید و تکرر ادرار داشته‌باشید. برای مقابله با تکرر ادرار در بارداری، نوشیدن مایعات را متوقف نکنید، بدن شما به مایعات نیاز دارد. مصرف کافئین را هم مخصوصا قبل از خواب، کاهش دهید. کافئین مثانه را تحریک می‌کند.‌ سعی کنید وقتی احساس نیاز به دفع ادرار دارید، هر چه زودتر به دستشویی بروید و ادرار را در مثانه نگه ندارید.

دکتر متخصص برای درمان سردرد در بارداری اینجاست، فقط یک کلیک تا نوبت.

دکتر سردرد

۱۴. سردرد در دوران حاملگی

سردرد در بارداری نسبتا شایع است و معمولا به‌دلیل تغییرات هورمونی، کم‌خوابی، استرس، یا کم‌آبی بدن ایجاد می‌شود. در برخی موارد نیز مشکلاتی مانند فشار خون بالا یا قطع مصرف کافئین می‌توانند نقش داشته‌باشند. برای تسکین سردرد، استراحت کافی و نوشیدن آب توصیه می‌شود. در صورت تداوم یا شدت زیاد سردرد، لازم است پزشک بررسی کند تا علت‌های جدی‌تر مانند پره‌اکلامپسی رد شوند.

۱۵. حساسیت و درد پستان‌ ها

حساسیت و درد پستان‌ها در بارداری معمولا به دلیل تغییرات هورمونی اولیه مانند افزایش استروژن و پروژسترون است که بافت پستان را برای تولید شیر آماده می‌کند. پستان‌ها ممکن است متورم، حساس به لمس و با رگ‌های برجسته‌تر شوند که معمولا از هفته‌های ششم بارداری آغاز می‌شود. این عارضه طبیعی است و با رشد جنین، شدت می‌گیرد.

۱۶. تغییرات خلقی

نوسانات هورمونی روی انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز تاثیر می‌گذارند و باعث نوسانات احساسی، تحریک‌پذیری یا اضطراب می‌شود. این حالت از اوایل بارداری شایع است و با خستگی یا تغییرات بدنی بیشتر می‌شود. در موارد شدید، ممکن است به افسردگی قبل از زایمان تبدیل شود. مدیریت با حمایت عاطفی از خانواده، ورزش منظم و تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن بسیار مهم است.

پزشکان پیشنهادی

۴.۸ (۴۷۷۴ نظر)

دکتر مهدی قاضی

تخصص اورولوژی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۲۴۹۷ نظر)

زهرا عسکری سرطاوسی

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۰۸۹ نظر)

دکتر علیرضا گلشن

فلوشیپ اندویورولوژی

نوبت بگیرید

۴.۶ (۹۴۶ نظر)

دکتر محمد ناتمی

تخصص اورولوژی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۸۹۲ نظر)

دکتر محمدحسن دهقانی فیروزآبادی

تخصص اورولوژی

نوبت بگیرید

۴.۳ (۹۱۹ نظر)

دکتر مسعود صالحی

تخصص اورولوژی

نوبت بگیرید

۱۷. هماتوم در دوران بارداری

هماتوم بارداری به معنی تجمع خون بین غشای کوریون و دیواره رحم است که معمولا در سه‌ماهه اول از جدایی جزئی جفت ناشی می‌شود. این اتفاق می‌تواند با خونریزی خفیف یا بدون علامت همراه باشد و ریسک سقط یا زایمان زودرس را افزایش می‌دهد. در بیشتر موارد، هماتوم به طور خودبه‌خود جذب شده و بارداری ادامه می‌یابد. این وضعیت ممکن است خطرناک باشد بنابراین حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.

۱۸. اختلالات خواب

اختلالات خواب در بارداری معمولا به دلیل افزایش هورمون‌ها، وزن جنین و فشار بر مثانه یا کمر است که باعث بی خوابی در بارداری، بیداری‌های مکرر، یا آپنه خواب می‌شود. این مشکل در سه‌ماهه دوم و سوم شایع‌تر است. برای درمان آن، خوابیدن به پهلوی چپ، استفاده از بالش‌های حمایتی برای شکم و کمر و روتین خواب منظم توصیه شده است.

۱۹. مشکلات گوارشی بارداری

مشکلات گوارشی بارداری، مانند یبوست در بارداری، نفخ و سوزش سر دل، از تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود که عضلات روده و دریچه مری را شل می‌کند و هضم کندتر می‌شود. این عوارض معمولا از اوایل بارداری شروع شده و با رشد رحم بیشتر می‌شوند. برای درمان، رژیم غذایی پر فیبر با میوه‌ها و سبزیجات، نوشیدن آب فراوان و مصرف وعده‌های غذایی کوچک و مکرر موثر است.

بعضی از زنان باردار هم ممکن است دچار اسهال در بارداری شوند. برای تشخیص علت و درمان حتما به متخصص مراجعه کنید و بدون مشورت پزشکی دارو مصرف نکنید.

۲۰. واریس بارداری

واریس بارداری، یکی از عوارض شایع این دوران است که رگ‌های پا، لگن و گاهی ناحیه واژن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علت اصلی آن افزایش حجم خون و شل شدن دیواره رگ‌ها است. علائم واریس شامل احساس سنگینی و درد در پاها، خارش، تورم و گرفتگی عضلانی می‌شود.در واریس واژن در بارداری (ولواری)، درد و سوزش ناحیه لگنی شایع است. این عارضه معمولا بعد از زایمان برطرف می‌شود.

عوارض بارداری دوقلویی

بارداری دوقلویی، به دلیل رشد سریع‌تر رحم و بار دوگانه بر بدن مادر، با ریسک‌های بیشتری نسبت به بارداری تک‌قلویی همراه است. شایع‌ترین عوارض شامل زایمان زودرس و کم‌خونی ناشی از نیاز بیشتر به آهن می‌شود. در بارداری‌های دوقلویی هم‌جفت، احتمال بروز سندرم انتقال خون بین جنین‌ها وجود دارد که می‌تواند باعث رشد نامتوازن آن‌ها شود. برای مدیریت این مشکلات بارداری، سونوگرافی منظم، رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و استراحت لازم است.

عوارض بارداری در سن کم

بارداری در سن کم، زمانی که بدن هنوز در حال تکامل است، با چالش‌های بیشتری همراه می‌شود. این عوارض معمولا از نارسایی جسمانی و فشارهای روانی ناشی می‌شوند و روی سلامت مادر تاثیر می‌گذارند. مشکلات شایع بارداری در سن پایین عبارت است از:

• خستگی مداوم
• تغییرات خلقی
• تهوع و استفراغ
• دردهای کمر

عوارض بارداری در سن بالا

بارداری در سن بالا عوارض جانبی را به همراه دارد که از کاهش انعطاف‌پذیری و بیماری‌های زمینه‌ای ناشی می‌شود. این عوارض معمولا با سبک زندگی سالم و غربالگری منظم، مدیریت می‌شوند. مشکلات شایع بارداری در سن بالا عبارت است از:

• خستگی پایدار
• ورم اندام‌ها
• دردهای مفصلی
• سوزش سر دل
• تغییرات پوستی

نتیجه گیری

بارداری، دوره‌ای از تغییرات طبیعی و گاهی چالش‌برانگیز است که بدن مادر را برای استقبال از زندگی جدید آماده می‌کند. عوارض بارداری مانند خستگی، تغییرات پوستی و مشکلات گوارشی، بخشی از این فرآیند طبیعی هستند و با مراقبت‌ پزشکی یا مراقبت ساده توسط خود فرد، مدیریت می‌شوند. درک این تغییرات، آرامش و اعتمادبه‌نفس می‌آورد. با این حال، اگر علائم جدی مانند خونریزی شدید، درد مداوم یا تغییرات خلقی پایدار مشاهده کردید، فورا به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا سلامت شما و جنین حفظ شود و بارداری ایمن بماند.

دکترتو مراقب سلامت شماست!