فهرست مطالب
سردرد از شایعترین دلایلی است که افراد را نگران مشکلات جدیتری مانند تومور مغزی میکند، بهویژه زمانی که درد شدید، متفاوت یا مداوم باشد. گاهی شدت، ماندگاری یا محل درد باعث میشود این پرسش در ذهن ایجاد شود که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد. واقعیت این است که بسته به محل رشد تومور، ممکن است نوع و ناحیه سردرد نیز تغییر کند و همین موضوع توجه افراد را به جایگاه دقیق درد جلب میکند. از آنجا که تومورهای مغزی بسته به محل رشد خود میتوانند احساس درد را در بخشهای مختلف سر ایجاد کنند، شناخت این رابطه برای افراد اهمیت پیدا میکند. در این مطلب از دکترتو، با محل بروز سردرد در تومور مغزی آشنا میشوید.
محل سردرد در تومور مغزی
سردردهای شدید و مداوم میتواند یکی از علائم تومور مغزی باشد. سردرد ناشی از تومور مغزی معمولاً بهصورت تدریجی، مداوم و صبحها شدیدتر احساس میشود، اما همه سردردها نشانه تومور نیستند. زمانی که تومور به اعصاب یا عروق فشار وارد میکند، درد ظاهر میشود و اغلب با سرفه یا عطسه تشدید شده و به داروهای معمولی پاسخ نمیدهد. محل درد میتواند بسته به ناحیه درگیر در مغز متفاوت باشد و به تشخیص ناحیه آسیبدیده کمک کند:
- درد در ناحیه پیشانی: معمولاً ناشی از تومورهای لوب فرونتال است و ممکن است با تغییرات رفتاری یا مشکلات تمرکز همراه شود
- درد در پشت سر: اغلب در اثر تومورهای مخچه یا ناحیه پسسری ایجاد میشود و ممکن است با سرگیجه یا اختلال در تعادل همراه باشد
- درد در شقیقهها: ممکن است به تومورهای لوب تمپورال مرتبط باشد و همراه با مشکلات شنوایی یا حافظه دیده شود
- درد منتشر در کل سر: معمولاً در تومورهایی که باعث افزایش فشار داخل جمجمه میشوند، رخ میدهد
- درد همراه با درد گردن یا شانهها: ممکن است به گسترش فشار از ساقه مغز یا مننژها مربوط باشد
۱. درد در ناحیه پیشانی
برخی از تومورهای مغزی در جلوی مغز یا بخشهای مرکزی مغز ایجاد میشوند. لوبهای پیشانی در جلوی مغز قرار دارند و تفکر و حرکت را کنترل میکنند. به ندرت ممکن است سردردهای ناحیه پیشانی مربوط به تومورهای مغزی باشند و در بیشتر مواقع این سردردها ناشی از سردردهای تنشی، آپنه خواب، استرس، سینوزیت است. با این حال اگر درد در ناحیه پیشانی شدید و ادامهدار بود و با سایر علائم هشداردهنده مانند دوبینی، تاری دید یا مشکل در راه رفتن همراه شد، باید حتما برای بررسی احتمال وجود تومور مغزی به پزشک مراجعه کرد. سردرد پیشانی و جلوی سر در صورتی که به تومورهای مغزی مربوط باشند معمولا به صورت یک درد شدید در چشمها یا درد سینوسی احساس میشود.

۲. درد در پشت سر
اگر میپرسید که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد، قطعا یکی از بخشهای مهم، پشت سر است. گاهی اوقات سردرد ناشی از تومور مغزی در پشت سر ایجاد میشود. اگر سردرد پشت سر به دلیل تومور مغزی باشد، معمولا درد شدید گردن هم با آن همراه است. از دست دادن حالت تعادل و مشکل در راه رفتن هم از دیگر علائمی است که در این نوع سردردها مشاهده میشوند. تومورهای مغزی لوب پس سری میتوانند باعث کاهش بینایی هم شوند. علاوه بر این، درد پشت سر بسیار شدید و مزمن است و با مسکنهای معمول هم برطرف نمیشود. بسیاری از افراد هنگام خواب و در زمان بیدار شدن از خواب، درد شدیدتری را احساس میکنند، چرا که فشار روی این ناحیه افزایش مییابد. با این حال همیشه درد پشت سر مربوط به تومور مغزی نیست و در بیشتر مواقع این سردرد به دلیل استرس، وضعیت بدنی نامناسب ایجاد میشود.
۳. درد در شقیقه ها
در بیشتر مواقع درد ضرباندار در شقیقهها، به خصوص فقط در یک طرف سر، یکی از علائم رایج سر درد است. اما وقتی این سردرد بسیار شدید، ادامهدار و دائمی است و با سایر علائم خطر همراه است، میتوان آن را به عنوان یکی از نشانهای احتمالی تومور مغزی مرتبط دانست. این درد در شقیقهها به صورت یک فشار شدید در این نواحی احساس میشود و با سایر علائم ناراحتکننده از جمله عدم تعادل، مشکلات بینایی و تشنج همراه است. در نهایت این که به ندرت ممکن است درد شقیقهها با تومور مغزی مرتبط باشد و اگر بپرسید در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد، درد شقیقهها آخرین گزینهای است که معمولا پزشکان به آن اشاره میکنند.

آیا تومور مغزی و سردرد با هم در ارتباط هستند؟
۴. درد منتشر در کل سر
در برخی مواقع اگر بخواهیم دقیقا بگوییم که در تومور مغزی کجای سر درد میگیرد، نمیتوان به منطقه به خصوصی در سر اشاره کرد؛ چرا که درد به صورت گسترده در کل سر پخش میشود. درد منتشر در کل سر هم میتواند در برخی مواقع یکی از نشانههای وجود تومور مغزی باشد، خصوصا زمانی که شدید و ادامهدار است و با مصرف مسکن یا درمانهای معمول، تسکین نمییابد.
| محل سردرد در تومور مغزی | توضیحات |
|---|---|
| پیشانی | درد شدید و مداوم در جلوی سر یا پیشانی، شبیه درد چشم یا سینوس، ممکن است با دوبینی، تاری دید یا مشکلات راه رفتن همراه باشد. |
| پشت سر | درد شدید پشت سر همراه با درد گردن، کاهش تعادل، مشکلات راه رفتن و کاهش بینایی؛ اغلب در اوایل صبح بدتر میشود و به مسکنهای معمول پاسخ نمیدهد. |
| شقیقهها | درد ضرباندار یا فشار شدید، معمولاً یک طرفه؛ با علائمی مانند عدم تعادل، مشکلات بینایی و تشنج؛ نسبت به سایر محلها کمتر شایع است. |
| کل سر (درد منتشر) | درد گسترده و پخش شده در سراسر سر که شدید و مداوم است و به درمانهای معمول پاسخ نمیدهد. |
| درد همراه با گردن و شانهها | سردردی که به گردن و شانهها هم انتشار مییابد، ناشی از فشار تومور بر اعصاب و بافتهای گردن و شانهها |
۵. درد همراه با درد گردن یا شانه ها
زمانی که تومور مغزی در لوب تحتانی است، معمولا سردرد با درد شدیدی همراه است که تا گردن و شانهها هم امتداد مییابد. برخی دادهها نشان میدهد که علت گردن درد و شانه درد همراه با سردرد در بیماران مبتلا به تومور مغزی، افزایش فشار تومور به اعصاب و بافتهای گردن و شانهها است. پزشک با در نظر گرفتن این که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد و چه علائمی با آن همراه است، میتواند تشخیص دهد که آیا درد شانه و گردن با سردرد به تومور مغزی ربط دارد یا خیر.

متن انگلیسی: rain tumors in the back of the head might cause a headache with neck pain. If the brain tumor happens in the front of the head, the headache might feel like eye pain or sinus pain. ترجمه فارسی :تومورهای مغزی در پشت سر ممکن است باعث سردرد با درد گردن شوند. اگر تومور مغزی در جلوی سر یا پیشانی باشد، سردرد شبیه درد چشمها یا درد سینوسها احساس میشود.
mayoclinic
تومور مغزی چگونه باعث سردرد می شود؟
هنگامی که تومورهای مغزی باعث درد میشوند، ناراحتی معمولاً نتیجه فشار تومور بر روی عصب یا ریشههای عصبی مجاور است. درحالیکه خود مغز نمیتواند درد را احساس کند، التهاب و فشرده شدن ریشه عصبی میتواند منجر به تعدادی از علائم ناراحتکننده شود. سردردهای مرتبط با تومور مغزی معمولاً با یک یا چند عارضه عصبی همراه است و برای تشخیص این که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد، باید حتما به این علائم هم توجه کرد.
متن انگلیسی:
thebraintumourchrity
The headaches are not caused directly by the tumour itself. This is because the brain has no pain receptors. They’re actually caused by a build-up of pressure on pain-sensitive blood vessels and nerves within the brain.
ترجمه متن:
سردرد مستقیماً توسط خود تومور ایجاد نمیشود. دلیل این است که مغز گیرندههای درد ندارد. آنها در واقع به دلیل افزایش فشار روی عروق خونی حساس به درد و اعصاب داخل مغز ایجاد میشوند.
۱. فشار داخل جمجمه
تومور مغزی بهخودیخود باعث سردرد نمیشود. یکی از دلایلی که ممکن است در اثر وجود تومورهای مغزی، فرد سردردهای شدیدی را تجربه کند، بزرگتر شدن تومور و افزایش فشار داخل جمجمه است. زمانی که تومور رشد میکند، فشار زیادی را به بافتها و سلولهای اطراف وارد میکند. از طرفی وجود تومور باعث افزایش تورم و التهاب در مغز میشود که همین میتواند عامل افزایش فشار داخل جمجمه باشد. با بالا رفتن فشار داخل سر، بیمار مبتلا به تومور مغزی سردردهای شدید و مزمن را تجربه میکند. به همین دلیل در اکثر مواقع، سردردهای ناشی از تومور مغزی، صبحها در زمان بیدار شدن از خواب بسیار شدیدترند؛ بنابراین، مهم نیست که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد، زمانی که تومور در مغز در حال رشدکردن است، بافتهای اطراف توانایی این افزایش فشار را ندارند و همین میتواند موجب دردهای شدیدی در بخشهای مختلف سر شود.
۲. تحریک عصب ها و بافت های اطراف مغز
بدون در نظر گرفتن این موضوع که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد و دقیقا تومور در چه قسمتی از مغز قرار دارد، وجود تومور و رشد آن میتواند روی اعصاب و بافتهای اطراف تاثیر بگذارد و باعث تحریک آنها شود. به همین دلیل هم زمانی که تومور در قسمتهای تحتانی در پشت سر قرار دارد، فرد ممکن است گردن درد یا درد شانه را تجربه کند. همچنین زمانی که تومور در لوب پیشانی یا قسمتهای مرکزی مغز قرار دارد، ممکن است با وارد کردن فشار بیش از حد به چشمها یا رگهای مغزی، موجب درد شدید چشمها و پیشانی شود. بزرگتر شدن تومور موجب افزایش فشار روی رگهای خونی داخل مغز میشود و همین میتواند علت سردرد ناشی از تومور مغزی باشد.

۳. افزایش مایع مغزی – نخاعی
گاهی اوقات تومور مغزی در جایی قرار گرفته که موجب مسدودشدن جریان مایع مغزی نخاعی میشود و به این ترتیب با افزایش فشار ناشی از این مایع به دلیل انسداد، فرد سردردهای شدیدی را تجربه میکند. با در نظر گرفتن این که در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد، میتوان تشخیص داد که در چه مواردی سردرد به دلیل افزایش فشار مایع مغزی نخاعی ایجاد میشود.
چه زمانی سردرد می تواند نشانه تومور مغزی باشد؟
سردردهای تومور مغزی معمولا کسلکننده و مداوم هستند و سردردهای ضرباندار کمتر همراه با تومورها اتفاق میافتد. آنها اغلب در صبح بدتر هستند، زمانی که فشار روی مغز شما در هنگام خواب افزایش مییابد، اما در طول روز بهتر میشوند. از طرفی میتوانید با در نظر گرفتن این که در تومور مغزی کجای سر درد میگیرد، این سردردها را از دیگر سردردهای معمول تشخیص دهد. علائم دیگر مانند استفراغ و تهوع هم اغلب با سردردهای مربوط به تومور مغزی وجود دارد. همچنین معمولا این درد این سردردها با موارد زیر بیشتر میشود:
- فعالیت بدنی مانند خم شدن به جلو
- عطسه یا سرفه کردن
- خم شدن و نشستن و زور زدن هنگام اجابت مزاج
این سردردها ممکن است باعث درد در سرتاسر سر شوند یا دردی که در یک طرف سر بدتر است. مدت زمانی که سردرد تومور مغزی طول میکشد نیز از چند ساعت تا چند روز متغیر است، اما سردرد مداوم نیاز به مراقبت پزشکی دارد. گردن درد نیز که بیشتر با تومورهای ستون فقرات مرتبط است، معمولا همراه با سردردهای تومور مغزی ایجاد میشود. دیگر علائم خطر که با سردرد همراه است و باید به آنها توجه داشت، شامل موارد زیر است:
- تشنج
- بی حسی
- تورم چشم یا مشکلات بینایی
- ضعف بدنی یا فلج شدن یک طرف بدن
- اختلال در گفتار
- تغییر شخصیت و خلقوخو
راهنمای مراجعه به دکتر
برای اطلاع بیشتر درباره تومور مغزی می توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان مغز و اعصاب در برخی شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
نتیجه گیری
پرسش در تومور مغزی کجای سردرد میگیرد زمانی اهمیت بیشتری دارد که فرد سردردی غیرمعمول را تجربه کند یا درد با علائم عصبی همراه شود. تومورهای مغزی اغلب با افزایش فشار درون جمجمه یا تحریک اعصاب اطراف باعث ایجاد سردرد میشوند و این درد میتواند در پیشانی، پشت سر، شقیقهها یا حتی در کل سر احساس شود. همراهی سردرد با نشانههایی مانند تهوع، مشکلات بینایی، عدم تعادل یا تشنج میتواند تصویر دقیقتری از منشأ احتمالی درد ارائه دهد. در نهایت، توجه به الگوی سردرد و تغییرات آن کمک میکند تا فرد تفاوت میان سردردهای معمول و موارد نیازمند بررسی بیشتری را بهتر تشخیص دهد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
