فهرست مطالب
- تعیین جنسیت با pgd چیست؟
- انواع روش تعیین جنسیت با پی جی دی
- کاربردهای تعیین جنسیت با PGD
- مزایای روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با pgd
- نحوه انجام تعیین جنسیت با روش PGD
- مراقبت های قبل و بعد از تعیین جنسیت با پی جی دی
- خطرات روش pgd: آیا تعیین جنسیت با پی جی دی خطرناک است؟
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تعیین جنسیت با pgd تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی است و تنها روش تعیین جنسیت با دقت تقریبا ۱۰۰ درصد است. روش پی جی دی قبل از کاشت جنین در رحم انجام میشود و از پیچیدهترین روشهای تعیین جنسیت قبل از بارداری به شمار میآید. برای PGD ابتدا باید عمل IVF (آیویاف) انجام شود. یعنی بعد از تحریک تخمدان، چند تخمک از بدن مادر برداشته شده و از طریق لقاح مصنوعی در آزمایشگاه با اسپرم پدر بارور میشود. سپس دکتر متخصص ژنتیک جنینهای واجد جنسیت مدنظر را در رحم مادر قرار میدهد. در ادامه با ما باشید تا با روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با روش پی جی دی، درصد موفقیت پی جی دی و کاربردهای آن بیشتر آشنا شویم. همچنین اگر نیاز به مشورت با متخصص زنان دارید، میتوانید در سایت دکترتو نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین و تلفنی بگیرید.
تعیین جنسیت با pgd چیست؟
روش پی جی دی یا تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی جنین (PGD: Preimplantation Genetic Diagnosis)، از روشهای جدید تشخیص اختلالات کروموزومی و نواقص ژنتیکی در جنین و روش های تعیین جنسیت بارداری است که در مراکز ناباروری به کار میرود.
در واقع، تعیین جنسیت با روش پی جی دی تکنیکی برای ارزیابی سلولهای جنینی است تا بهترین جنین برای لانهگزینی و ادامهدادن روند بارداری مشخص شود. اگر پدر یا مادر یا هردونفرشان ناقل یک اختلال ژنتیکی باشند، پزشک آزمایش تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی جنین را تجویز میکند. به این ترتیب جنینهای ناقل نقص ژنتیکی شناسایی شده و ژنهای معیوب به نوزاد منتقل نمیشوند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nyulangone
Preimplantation genetic testing is used to determine whether the embryo has any abnormalities that could increase the odds of miscarriage or of a child being born with health problems.
ترجمه فارسی:
آزمایش ژنتیکی قبل از کاشت (روش pgd) برای تعیین اینکه آیا جنین دارای ناهنجاریهایی است که میتواند احتمال سقط جنین یا تولد کودک با (نقص ژنتیکی) مشکلات سلامتی را افزایش دهد، استفاده میشود.
انواع روش تعیین جنسیت با پی جی دی
تست ژنتیکی پیش از لانهگزینی یا همان روش پی جی دی انواع مختلفی دارد که برای تشخیص اختلالات ژنتیکی، بیماریها و تعیین جنسیت به کار میروند. انواع این تکنیک به شرح زیر است:
- بیماریهای تک ژنی (PGT-M): در والدینی که ریسک انتقال بیماری ژنتیکی تک ژنی مثل فیبروز سیستیک، دیستروفی عضلانی، بیماری هانتیگتون یا سندروم سرطانهای ارثی بالا است، روش پی جی دی برای حذف ریسک تولد کودک مبتلا تجویز میشود.
- بازآراییهای ساختاری (PGT-SR): بازیابیهای ساختاری دیگر نوع تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی است که برای تشخیص کروموزومهای معیوب جنین ناشی از ناهنجاریهای ساختاری والدین تجویز میشود.
- آنیوپلوئیدی (PGT-A): هدف از این نوع تست ژنتیکی پیش از لانهگزینی، غربالگری جنین از نظر وجود ناهنجاریهای یک کروموزوم کامل است.
تفاوت تعیین جنسیت با روش PGD و PGS چیست؟
روش PGD نوعی تکنیک جدید تشخیص ژنتیکی قبل از لانهگزینی جنین است که برای شناسایی اختلالات کروموزومی و نقایص ژنتیکی جنین یا تعیین جنسیت قبل از بارداری بهکار میرود. پزشک متخصص برای بررسی موارد آنوپلوئیدی در جنینهایی که با روش آیویاف به وجود آمدهاند، سراغ روش PGS (Preimplantation Genetic Screening) میرود.
در روش PGD ریسک بارداری ناموفق قبل لانهگزینی جنین به حداقل میرسد. دو روش پی جی دی و پیجیاس هردو از آزمایشهای تشخیص جنین حاصل لقاح مصنوعی (برای کاشت در رحم و ایجاد حاملگی) هستند. تفاوت پی جی دی و پیجیاس شامل این موارد میشوند:
ویژگیها | PGD (تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی) | PGS (غربالگری ژنتیکی پیش از لانهگزینی) |
---|---|---|
نوع درمان | بخشی از فرآیند IVF | بخشی از فرآیند IVF |
نحوه تعیین جنسیت | بررسی ژنتیکی برای تشخیص جنسیت و بیماریهای ژنتیکی خاص | بررسی تعداد کروموزومها و تعیین جنسیت |
میزان موفقیت | دقت تعیین جنسیت بیش از ۹۹٪ | دقت تعیین جنسیت بیش از ۹۹٪ |
کاربردهای تعیین جنسیت با PGD
از روش پی جی دی برای تشخیص مشکلات ژنتیکی و کروموزومی استفاده میشود. این اختلالات اگر بروز پیدا کنند، احتمال نقص حین تولد یا حتی سقط جنین وجود دارد. در تعیین جنسیت به روش پیجیدی، تخمکهایی که با آی وی اف در مرکز ناباروری و توسط فوق تخصص ناباروری بالغ شدهاند را از تخمدان بیرون میکشند و پس از لقاح مصنوعی در آزمایشگاه با اسپرم، جنین تشکیل میشود.
سپس یک سلول را از جنین جدا کرده و مورد آزمایش ژنتیکی و کروموزومی قرار میدهند. در نهایت متخصص نازایی، جنین بررسی شده را به رحم مادر منتقل میکند. از مهمترین کاربردهای روش پی جی دی میتوان به تشخیص موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات مربوط به جنس غالب مثل سندروم رِت و نرمی استخوان به خاطر مقاومت نسبت به جذب ویتامین دی در بدن
- اختلالات مربوط به جنس مغلوب مثل سندروم x شکننده، مشکلات عصبی _ عضلانی و هموفیلی
- اختلالات ژنتیکی منفرد مثل کمخونی به خاطر سلولهای داسی شکل
- بازآرایی کروموزومی و تشخیص سندروم ترنر (XO) و سندروم کلاین فلتر (XXY)
روش پی جی دی علاوه بر اینکه برای تعیین جنسیت قبل از بارداری به کار میرود، بیماریهای زیر را هم تشخیص میدهد:
- تالاسمی
- فیبروز سیستیک
- آتروفی عضلانی-تخاعی
- هموفیلی و دیستروفی عضلانی
- سندروم داون
- سندروم ادوارد
- سندروم ترنر
- بیماری تیساکس
- سندروم کلاین فلتر
چه افرادی می توانند از pgd برای تعیین جنسیت استفاده کنند؟
بیمارانی که درمان باروری انجام میدهند و به فکر ایجاد تعادل جنسیت اعضای خانواده هستند، میتوانند از روش pgd برای تعیین جنسیت استفاده کنند. علت انتخاب زوجهای تحت درمان باروری هم این است که روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با روش پی جی دی فقط در لقاح مصنوعی و در آزمایشگاه امکانپذیر است.
چه کسانی نباید تعیین جنسیت با پی جی دی انجام دهند؟
تعیین جنسیت با PGD برای همه مناسب نیست. افرادی که مشکلات پزشکی مرتبط با تحریک تخمدان دارند یا در معرض سندرم تحریک بیشازحد تخمدان (OHSS) هستند، ممکن است کاندیدای مناسبی نباشند. همچنین، کسانی که به دلایل اخلاقی یا مذهبی با دستکاری ژنتیکی مخالفاند، باید از این روش پرهیز کنند.
مزایای روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با pgd
روش پی جی دی از بهترین روشهای درمان ناباروری است که قابلیت تشخیص ناهنجاریها و اختلالات ژنتیکی پیش از لانهگزینی را دارد به علاوه اینکه روشی است که میتوان جنسیت فرزند را قبل از بارداری تعیین کرد.
در واقع مهمترین مزیت تعیین جنسیت با روش پی جی دی این است که پزشک متخصص میتواند جنینهایی را انتخاب کند که هیچ اختلال ژنتیکی یا ناهنجاری کروموزومی ندارند و آنها را به رحم مادر انتقال دهد. دیگر مزیت این روش کاهش احتمال ابتلا به بیماری ژنتیکی در فرزندان آینده زوجها پیش از بارداری است. سایر مزایای روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با روش pgd عبارت است از:
- بررسی بیش از ۱۰۰ بیماری ژنتیکی مختلف
- افزایش شانس بارداری موفق در گروههای سنی مختلف
- کاهش ریسک سقط جنین
- اختیار عمل به زوجین جهت ادامه یا عدم ادامه بارداری
- کاهش زمان بین چرخههای لقاح مصنوعی
- جلوگیری از عوارض احتمالی چندقلوزایی با امکان انتقال یک رویان
درصد موفقیت تعیین جنسیت با پی جی دی چقدر است؟
درصد موفقیت روش پی جی دی بالا است و تنها ۲ تا ۳ درصد احتمال خطا دارد. شانس بارداری بالینی با این روش ۹۵٪، شانس زایمان زنده ۹۵٪ و موفقیت چندقلوزایی در زنان بالای ۳۷ سال با روش پی جی دی ۹۵٪ است. نکته مهم در استفاده از روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با روش pgd این است که زوجین حتما باید از روش لقاح مصنوعی برای بارداری استفاده کنند. روشی که خود به تنهایی تا ۴۰ درصد احتمال باروری را کاهش میدهد.
استفاده از روش پی جی دی برای غربالگری آنئوپلوئیدی، ریسک سقط جنین در زنان ۳۵ تا ۳۷ ساله را ۳۸ درصد کاهش میدهد و این ریسک در زنان کمتر از ۳۵ سال هم تا ۴۵ درصد کاهش مییابد.
تجربه کسانی که پی جی دی برای تعیین جنسیت انجام دادند
تجربیات بیماران نشان میدهد که دقت بالای PGD در تعیین جنسیت (بیش از ۹۹٪) و امکان پیشگیری از بیماریهای ژنتیکی مرتبط با جنسیت، از مهمترین دلایل انتخاب این روش است. همچنین، برخی بیماران به هزینههای مرتبط با PGD و IVF توجه ویژهای دارند و در مورد احتمال موفقیت بارداری و خطرات احتمالی تحقیق میکنند.
نحوه انجام تعیین جنسیت با روش PGD
روش پی جی دی پیش از لانهگزینی برای لقاح مصنوعی و درمان ناباروری با آی وی اف به کار میرود. بعد از لانه گزینی میتوان برای صحت تعیین جنسیت هم از این روش استفاده کرد. تخمک و اسپرم را با روش لقاح مصنوعی در آزمایشگاه ترکیب میکنند. جنین بهدستآمده از این لقاح مصنوعی بعد ۳ روز به هشت سلول تقسیم میشود. نحوه انجام آزمایش تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی به روش پی جی دی به شرح زیر است:
- در مرحله اول، یک یا دو سلول جنین به عنوان نمونه گرفته میشوند.
- آزمایش و بررسیهای لازم برای تشخیص وجود ژنهای مشکلساز روی جنین انجام میشوند.
- بعد از اتمام روش پی جی دی و در صورتی که اختلال ژنتیکی در جنینها نباشد، جنین را داخل رحم مادر قرار میدهند و لانهگزینی شروع میشود.
- جنینهای اضافی فاقد اختلال و ناهنجاریهای ژنتیکی را میتوان فریز و برای آینده نگهداری کرد. جنینهای حاوی اختلال ژنتیکی هم از بین میروند.
روش پی جی دی برای تعیین جنسیت تقریبا ۱۸ روز طول میکشد و به شرح زیر است:
- تحریک تخمدان
- جمعآوری تخمک
- لقاح تخمک خارج از بدن
- کاشت جنین در انکوباتور
- انجام پی جی دی به روش FISH با هدف تعیین جنسیت
- انتقال جنین با جنسیت انتخابی به رحم مادر
- درمان بعد انتقال جنین
مراقبت های قبل و بعد از تعیین جنسیت با پی جی دی
زوجهایی که خواهان تعیین جنسیت قبل از بارداری با روش پی جی دی هستند، میتوانند برای انجام این کار به کلینیکها و مراکز درمان ناباروری مراجعه کنند؛ البته برای انجام این کار زوجها باید یکسری آمادگیهایی داشتهباشند:
- از احتمال عدم موفقیت این روش مطلع باشند.
- تایید کنند که در صورت عدم موفقیت این روش در تعیین جنسیت، فرزند با جنسیت دیگر را بپذیرند.
- فرصت حضور در آزمایشها برای بررسی ایمنی، اثرگذاری و دموگرافی انتخاب قبل لقاح را داشتهباشند.
- جلسات مشاوره داشتهباشند.
اقدامات مراقبت بعد از تعیین جنسیت با روش پی جی دی مانند اقدامات مراقبتی بعد از انتقال جنین هستند که رعایت آنها نقش اساسی در حفظ و سلامت جنین دارد:
- وزن طبیعی و رژیم غذایی مناسب
- توجه به تغذیه و مصرف حبوبات، پروتئین، غلات، میوه و چربیهای سالم و پرهیز از گوشت خام، شکر و غذاهای حاوی نگهدارنده
- ورزش کردن
- مصرف دارو و مکملهای دارویی مطابق با تجویز پزشک
- رعایت دستورات پزشک درباره کار و مسافرت
- پرهیز از مصرف سیگار و الکل
خطرات روش pgd: آیا تعیین جنسیت با پی جی دی خطرناک است؟
در حال حاضر هیچ شواهدی بر خطرناکبودن این روش نیست و نوزادانی که با این روش متولد میشوند، نسبت به نوزادانی که با دیگر روشهای باروری متولد شدهاند، در معرض خطر بیشتری نیستند. روش تعیین جنسیت قبل از بارداری با روش پی جی دی، عوارض جدی و خطرناکی ندارد.
آیا تعیین جنسیت با روش PGD باعث آسیب به جنین می شود؟
روش تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی در مرحله بلاستوسیت انجام میشود؛ مرحلهای که میزان آسیب به جنین بسیار پایین است. هر چند که معمولا یک یا دو سلول بلاستوسیت با روش پی جی دی برداشته میشود، جنین همچنان مقاوم است و میتوان آن را برای آینده فریز کرد.
هزینه روش pgd برای تعیین جنسیت
هزینه تعیین جنسیت با روش pgd بسته به کیفیت، سابقه و خوشنامی مرکز یا کلینیکی که این آزمایش در آنجا انجام میشود، متغیر خواهد بود و از ۱ میلیون تا ۱۰ میلیون برآورد شده است. برای محاسبه هزینه روش pgd باید هزینه داروهای محرک باروری و هزینه نوع آزمایش و تعداد دفعات انجام هر آزمایش را محاسبه کنیم. برخی شرکتهای بیمه هزینههای روش پی جی دی را متقبل میشوند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
روش تعیین جنسیت با pgd بهترین و در حال حاضر قطعیترین روش تعیین جنسیت است که در مراکز ناباروری و با لقاح مصنوعی انجام میشود. زوجهایی که خواهان تعیین جنسیت فرزند خود هستند، میتوانند از روش پی جی دی استفاده کنند. البته به این شرط که حتما باروری با لقاح مصنوعی باشد. درصورتیکه بارداری در این روش اتفاق بیفتد، جنسیت تقریبا ۱۰۰ درصد دلخواه خواهد بود. درصورتیکه بارداری اتفاق نیفتد، میتوان جنینهای فریز شده را با هزینه کمتری مجدد مورد لقاح و کاشت قرار داد.
چنانچه قصد انجام روش پی جی دی برای تعیین جنسیت یا تشخیص ژنتیکی را دارید، بهتر است درباره مزایا و عوارض روش آیویاف و پی جی دی حتما با فوق تخصص زنان و زایمان مشورت کنید. میتوانید سری به وبسایت دکترتو بزنید و از متخصصان زنان و زایمان، ناباروری، ژنتیک و متخصص ivf و pgd مشاوره آنلاین بگیرید.
در سایت نوبتدهی آنلاین پزشکان دکترتو، میتوانید از زمانهای نوبت ویزیت حضوری پزشک متخصص مورد نظرتان آگاه شوید و آن را ثبت کنید یا مشاوره تخصصی آنلاین و تلفنی دریافت کنید. با مراجعه به بخش دکترتو کلینیک نیز میتوانید از خدمات پزشکی معتبرترین پزشکان با قیمت کمتر و دسترسی راحتتر استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!