موارد مصرف و عوارض جانبی قرص کتوتیفن یا زادیتن

قرص کتوتیفن یک داروی خوراکی از گروه آنتی‌هیستامین‌ها برای کمک به کنترل و پیشگیری علائم آلرژیک و آسم آتوپیک خفیف، عمدتاً در کودکان و بزرگسالان است. کتوتیفن که در انواع قطره چشمی، قرص کتوتیفن ۳ و ۱ میلی گرم برای کودکان و شربت کتوتیفن وجود دارد، با جلوگیری از انتشار هیستامین‌ها، مدت‌زمان و شدت علائم حملات آسم را کاهش می‌دهد. مصرف این دارو در زمانی که حملات آسم رخ‌داده تأثیری نخواهد داشت و حتماً باید قبل از شروع علائم، مصرف شود. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره این دارو به دست آورید، با دکترتو همراه باشید. در صورت نیاز از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

قرص کتوتیفن چیست؟

کتوتیفن (Ketotifen) یا Zaditor،  یک داروی ضد آلرژی خوراکی و نسل دومی آنتی‌هیستامین است که در سال ۱۹۷۰ توسط شرکت داروسازی «ساندوز» سوئیس تولید شد. این دارو در ابتدا به‌عنوان مهارکننده آنافیلاکسی یا آسم به بازار عرضه شد. کتوتیفن به دلیل درصد اثرگذاری بالا، در سال ۲۰۲۰ با بیش از یک میلیون نسخه فروخته‌شده در آمریکا، رتبه ۲۸۹م را در میان داروها به خود اختصاص داد.

کتوتیفن فقط با دستور دکتر در دسترس است. این دارو در صورت مصرف روزانه به همراه با سایر داروهای ضد آسم، دفعات، شدت و مدت علائم یا حملات آسم در کودکان کاهش می‌دهد. کتوتیفن همچنین شدت و طول مدت علائم خارش و سوزش چشم مرتبط با آلرژی‌های فصلی، آسم آتوپیک در کودکان، کهیر، ماستوسیتوز و آلرژی غذایی را کاهش می‌دهد. همچنین ممکن است باعث کاهش نیاز روزانه به سایر داروهای ضد آسم شود. اسامی تجاری داروی کتوتیفن به شرح زیر است:

• کتوبایوفن ۵میلی‌لیتر
• زادیتن ۱ میلی‌گرم
• دنرل ۱ میلی‌گرم
• آسمافورت ۱ میلی‌گرم
• کترام ۱ میلی‌گرم
• کتوف ۱میلی‌گرم
• کتوتی سنس ۱ میلی‌گرم
• پریتیفن لیتو ۱ میلی‌گرم
• کتوفتالمیک ۰.۲۵ میلی‌گرم

اشکال دارویی کتوتیفن

داروی کتوتیفن ۱ میلی گرمی در سه شکل دارویی مصرف می‌شود که تجویز هر کدام به‌شدت و نوع علائم بیماران بستگی دارد. اشکال دارویی کتوتیفن به شرح زیر است:

• قرص کتوتیفن: کتوتیفن ۱ میلی گرم دارای کلسیم و کربوهیدرات است.
• شربت کتوتیفن: اسید سیتریک و قند از مواد تشکیل‌دهنده آن هستند که در بیماران دیابتی باید مصرف آن بررسی شود.
• قطره کتوتیفن: این قطره برای استفاده خارجی در واکنش‌های خارش و تاری دید، با چکاندن در چشم استفاده می‌شود که تأثیرگذاری سریعی دارد.

مکانیسم اثر قرص کتوتیفن ۱

کتوتیفن یک مشتق بنزوسیکلوهپتاتیوفن ۳ با خواص آنتی‌هیستامینی قوی و تثبیت‌کننده ماست‌سل است و ساختاری مشابه با برخی دیگر از آنتی‌هیستامین‌های نسل اول مانند سیپروهپتادین و آزاتادین دارد. یک آنتاگونیست قوی و غیررقابتی گیرنده‌های هیستامین H۱ است که نقش مهمی در فعالیت ضدآلرژیک آن دارد و آزاد شدن هیستامین از سلول‌های درگیر در واکنش‌های حساسیت مفرط یا آلرژی را مهار می‌کند.

کتوتیفن با مهار مواد شیمیایی التهاب‌زا در بدن، به‌ویژه لوکوترین‌ها، به پیشگیری از آسم کمک می‌کند. این دارو از تنگ شدن راه‌های تنفسی جلوگیری می‌کند، اثر برخی مواد حساسیت‌زا را کاهش می‌دهد و به گیرنده‌های تنفسی کمک می‌کند که حساسیت طبیعی خود را حفظ کنند.

نحوه مصرف قرص کتوتیفن

قرص کتوتیفن را باید مطابق با دستور پزشک مصرف کرد. این دارو را می‌توان با و یا بدون غذا مصرف کرد. سایر نکات در مورد نحوه‌ی مصرف قرص کتوتیفن ۱ به شرح زیر است:

• اگر از رژیم خاصی پیروی می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید
• این دارو باید به‌صورت مداوم مصرف شود تا موثر باشد
• مصرف داروهای فعلی آسم خود را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک خلاف آن را دستور دهد 
• این دارو را در ظرف دربسته در دمای اتاق، دور از حرارت، رطوبت، یخ‌زدگی و نور مستقیم و به دور از دسترس کودکان نگهداری کنید
•  از مصرف داروهای تاریخ گذشته خودداری کنید
• با توجه به اینکه تجویز شکل دارویی و دوز آن در افراد و سنین مختلف متفاوت است، بهتر است حتما از مشاوره دارویی استفاده کنید.

دوز مصرف داروی کتوتیفن

دوز مصرفی کتوتیفن برای بیماران مختلف متفاوت است؛ بنابراین قرص را مطابق دوز مصرفی پزشک مصرف کنید (اگر پزشک برای شما دوز مصرفی متفاوتی تجویز کرده، آن را بدون مشورت با خود او تغییر ندهید). در بیشتر موارد، میزان مصرف کتوتیفن به صورت قرص و شربت برای بیماری آسم به شکل زیر است:

• بزرگسالان و کودکان ۳ سال به بالا: ۱ میلی‌گرم (۱ قرص یا ۵ میلی‌لیتر شربت) دو بار در روز، صبح و شب
• مقدار مصرف قرص کتوتیفن برای کودکان ۶ ماه تا ۳ سال: دوز بر اساس وزن بدن تعیین می‌شود و باید توسط پزشک مشخص شود (معمولاً ۰.۲۵ میلی‌لیتر شربت به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، دو بار در روز)

فراموشی مصرف داروی کتوتیفن قرص

اگر یک نوبت از دارو را فراموش کردید و زمان زیادی نگذشته است، در اسرع وقت آن را مصرف کنید. اما اگر تقریباً زمان نوبت بعدی فرا رسیده است، فقط نوبت بعدی را در زمان خودش مصرف کنید و روند مصرف را مانند قبل ادامه دهید. توجه کنید که نباید دو دوز را با هم مصرف کنید تا دوز فراموش‌شده جبران شود! 

مصرف بیش از حد قرص کتوتیفن ۱

اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید. علائم مصرف بیش از حد داروی کتوتیفن عبارتند از:

• تاری دید
• احساس گیجی
• تشنج
• سرگیجه
• خواب‌آلودگی شدید
• سبکی سر هنگام بلند شدن از حالت درازکش یا نشسته
• ضربان قلب تند یا نامنظم
• تحریک‌پذیری
• ازدست‌دادن هوشیاری
• تعریق
• خستگی یا ضعف غیرمعمول

نحوه قطع مصرف داروی کتوتیفن

بسیاری از افراد برای دوره کوتاهی نیاز به مصرف آنتی‌هیستامین کتوتیفن دارند. بعد از کاهش علائم، باید مصرف کتوتیفن متوقف شود. قطع مصرف نباید به‌طور ناگهانی باشد، زیرا ممکن است با افزایش علائم آسم و آلرژی همراه باشد. بهتر است برای اطلاع از آن، سابقه مصرف داروی خود را با دکتر آسم و آلرژی یا دکتر عمومی در میان بگذارید. برای این کار می‌توانید از طریق وب‌سایت دکترتو برای دکتر آسم و آلرژی نوبت حضوری دریافت کنید.

نحوه مصرف داروی کتوتیفن رو نمی‌دونی؟

برای جلوگیری از عوارض حتما وقت دکتر بگیر!

دکتر آسم و آلرژی

متن انگلیسی:
«Ketotifen is a type of asthma medication which, when taken every day and used along with other antiasthma medications, may reduce the frequency, severity, and duration of asthma symptoms or attacks in children.»
ترجمه متن:
«داروی کتوتیفن نوعی دارو آسم است که روزانه همراه با سایر داروهای آسم مصرف می‌شود. این دارو ممکن است دفعات، شدت و مدت زمان بروز علائم حملات آسم را در کودکان کاهش دهد.»

به نقل از mayoclinic

قرص کتوتیفن برای چیست؟

موارد مصرف قرص کتوتیفن درمان بیماری‌های آلرژیک مانند التهاب ملتحمه چشم (به‌صورت قطره چشمی) و آسم است. این دارو به‌دلیل خاصیت آنتی‌هیستامینی، علائم آلرژی را کاهش می‌دهد و همچنین به‌عنوان پایدارکننده ماست‌سل عمل می‌کند؛ یعنی از آزاد شدن مواد شیمیایی طبیعی که باعث واکنش‌های آلرژیک، التهاب، اسپاسم راه‌های هوایی و سایر علائم آسم و آلرژی می‌شوند جلوگیری می‌کند.

کتوتیفن بیشتر برای درمان طولانی‌مدت آسم به‌کار می‌رود و به کاهش خس‌خس سینه و تنگی نفس در بیماران کمک می‌کند. این دارو معمولاً همراه با سایر داروهای آسم مانند کورتیکواستروئیدها (مثل پردنیزون) یا داروهای استنشاقی بتا آگونیست (مثل سالبوتامول) تجویز می‌شود.

قرص کتوتیفن ۱ برای چیست؟

کتوتیفن برای درمان علائم سرماخوردگی و علائم آسم در بزرگسالان و کودکان، برای رفع گرفتگی یا آبریزش بینی مصرف می‌شود و از تنگی نفس و سرفه‌های شدید جلوگیری می‌کند. مصرف خوراکی قرص کتوتیفن می‌تواند به کاهش علائم و درمان بیماری سینوزیت نیز کمک کند.

قرص کتوتیفن برای سرفه

کتوتیفن ۱ میلی گرم در کودکان بالای ۳ سال به‌طورمعمول استفاده می‌شود، اما برای نوزادان و کودکان ۶ ماهه تا یک‌ساله، دوز مصرفی و زمان مصرف باید توسط پزشک تشخیص داده شود. این دارو در کاهش علائم سرفه‌های خلطی نیز موثر است.

قرص کتوتیفن برای آبریزش بینی

کتوتیفن یک داروی آنتی‌هیستامین  که سطح هیستامین را که عاملی برای آبریزش بینی، عطسه  خارش است کنترل می‌کند. بنابراین از قرص کتوتیفن ۱ برای آبریزش بینی نیز استفاده می‌شود.

قرص کتوتیفن برای خارش پوست

یکی از کاربردهای قرص کتوتیفن ۱ به عنوان آنتی هیستامین، رفع از خارش پوست است. به طورکلی کتوتیفن برای کاهش علائم ناشی از بیماری‌های آلرژیک و بثورات پوستی یا کهیر استفاده می‌شود.

قرص کتوتیفن ۱ برای کودکان

کتوتیفن خوراکی به‌عنوان داروی کمکی در درمان مزمن آسم آتوپیک خفیف در کودکان تجویز می‌شود. همچنین، این دارو به‌صورت قطره چشمی بدون نسخه نیز در دسترس است و برای پیشگیری موقت از خارش چشم ناشی از التهاب آلرژیک ملتحمه کاربرد دارد. مقدار مصرف قرص کتوتیفن ۱ برای کودکان بالای ۳ سال یک میلی گرم است و برای کودکان زیر ۳ سال باید توسط پزشک مشخص شود. این دارو در کودکان مورد آزمایش قرار گرفته و در دوزهای مؤثر، عوارض جانبی متفاوتی نسبت به بزرگسالان ایجاد نکرده است.

قرص کتوتیفن برای اسپرم

شواهد اولیه در زمینه اثرات احتمالی کتوتیفن بر پارامترهای اسپرم وجود دارد ولی تأیید بالینی نشده است. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف روزانه کتوتیفن به مدت ۱۲ هفته می‌تواند تحرک اسپرم و کیفیت کروماتین اسپرم را در مردانی که با ناباروری بدون دلیل مشخص مواجه هستند، بهبود بخشد. همچنین، استفاده از کتوتیفن به عنوان پیش‌درمان برای افرادی که تحت درمان‌های کمکی تولید مثل (ART) قرار می‌گیرند، توصیه شده است

تفاوت قرص کتوتیفن با ستیریزین

کتوتیفن و سیتریزین هر دو داروهای آنتی‌هیستامین هستند، اما عملکرد و کاربردهای متفاوتی دارند. کتوتیفن به دلیل مسدود کردن گیرنده‌های H1 و پایدار کردن سلوله‌های ماست در درمان آسم، کهیر مزمن و سایر بیماری‌های آلرژیک مؤثرتر است. ستیریزین یک آنتی‌هیستامین نسل دوم است که علائم آلرژیک مانند عطسه، آبریزش بینی و خارش را کاهش می‌دهد و به‌دلیل عبور کمتر از سد خونی-مغزی، خواب‌آلودگی کمتری نسبت به آنتی‌هیستامین‌های نسل اول ایجاد می‌کند. 

همچنین مطالعات نشان داده‌اند که ستیریزین در کاهش علائم رینیت آلرژیک مؤثرتر از کتوتیفن عمل می‌کند. بنابراین، انتخاب بین این دو دارو بستگی به نوع و شدت علائم آلرژیک، نیاز به کنترل التهاب و تحمل بیمار نسبت به عوارض جانبی دارد.

احساس می‌کنی سینوزیت گرفتی؟ همین حالا مشاوره بگیر!

دکتر سینوزیت

عوارض قرص کتوتیفن

هر دارو در کنار اثرات درمانی، عوارضی را ایجاد می‌کند که البته در همه‌ی افراد دیده نمی‌شود. برخی از عوارض قرص کتوتیفن ۱ را مشاهده می‌کنید. در صورتی که هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید:

نوع عارضه	عوارض قرص کتوتیفن
کمتر شایع (Less common)	لرز، سرفه، اسهال، تب، احساس ناخوشی عمومی، سردرد، درد مفاصل، کاهش اشتها، درد عضلانی، تهوع، آبریزش بینی، لرزش، گلودرد، تعریق، اختلال در خواب، خستگی یا ضعف غیرعادی، استفراغ
نادر (Rare)	درد شکم یا معده، تاول یا خارش یا پوسته‌پوسته شدن یا قرمزی پوست، ادرار خونی یا تیره، مدفوع به رنگ خاک رس، تشنج، ادرار دردناک یا سوزش‌آور، سرگیجه، تکرر ادرار، اسپاسم یا پرش عضلات، راش پوستی، بیهوشی ناگهانی، بوی بد دهان، استفراغ خونی، زردی پوست یا چشم‌ها
علائم مصرف بیش از حد (Overdose)	تاری دید، گیجی، تشنج، سردرگمی، سرگیجه، خواب‌آلودگی شدید، سبکی سر هنگام بلند شدن، ضربان قلب تند یا نامنظم، تحریک‌پذیری شدید، بیهوشی، تپش قلب، تعریق، خستگی یا ضعف غیرعادی

قرص کتوتیفن با چه داروهایی تداخل دارد؟ 

استفاده از این دارو با هر یک از داروهای زیر توصیه نمی‌شود. اگر هر دو دارو باهم تجویز شده باشند، دوز مصرفی و تعداد مصرف هر کدام متفاوت خواهد بود. مهم‌ترین تداخل دارویی قرص کتوتیفن به شرح زیر است:

• آمی‌فامپریدین
• بوپروپیون
• دونپزیل
• هیدروکسی کلروکین
• پیتولیسانت

موارد احتیاط و منع مصرف کتوتیفن

به صورت منظم توسط پزشک خود ویزیت وید. این کار به پزشک کمک می‌کند تا اثربخشی دارو را ارزیابی کرده و تصمیم بگیرد که آیا باید مصرف آن ادامه یابد یا خیر. در صورت بدتر شدن علائم، حتماً با پزشک مشورت کنید. اگر قبلا واکنش غیرعادی به این دارو و یا داروهای دیگر، غذاها و … داشته‌اید، بهتر است پزشک خود را آگاه کنید. 

این دارو ممکن است باعث خواب‌آلودگی، سرگیجه یا کاهش هوشیاری شود. بنابراین، تا زمانی که واکنش بدنتان به دارو مشخص نشده، از رانندگی، کار با ماشین‌آلات یا انجام فعالیت‌های نیازمند دقت خودداری کنید.

در برخی افراد، به‌ویژه کودکان، ممکن است باعث بی‌قراری، تحریک‌پذیری، عصبی شدن یا مشکل در خواب شود. این علائم به تحریک سیستم عصبی مرکزی مربوط است. مصرف این دارو برای سالمندان فقط با دستور پزشک انجام می‌گیرد.

قرص کتوتیفن در بارداری و شیردهی

در دوران بارداری، کتوتیفن ۱ میلی گرم فقط باید با تجویز پزشک مصرف شود. مشخص نیست که آیا این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود یا خیر. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

موارد منع مصرف قرص کتوتیفن

درصورتی‌که بعد از مصرف داروی کتوتیفن بهبودی حس نکردید و با علائمی مانند واکنش آلرژیک بسیار جدی، خارش پوست، تورم (مخصوصاً در صورت،زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی و کاهش فشار خون مواجه شدید، باید مصرف کتوتیفن را متوقف کنید. اما نباید یک‌باره مصرف دارو را قطع کنید. با توجه به اینکه تشخیص نحوه توقف مصرف داروی کتوتیفن به تخصص پزشکی نیاز دارد، بهتر است با دکتر عمومی مشورت کنید.

وجود برخی بیماری‌ها ممکن است بر مصرف این دارو تأثیر بگذارد. اگر هرگونه بیماری دیگر به‌ویژه دیابت و صرع دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. بیماری‌هایی مانند مشکلات کبد، فشار چشم یا گلوکوم، مشکلات پروستات، انسداد روده کوچک و بیماری خونی پورفیری هم نیاز به مشورت با پزشک قبل از شروع دوره مصرف دارو دارند.

اطلاعات دارویی قرص کتوتیفن یک میلی گرم

اطلاعات دارویی کتوتیفن را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید.

اشکال دارویی	عوارض رایج	تداخلات دارویی
قطره کتوتیفن ۱ میلی گرم	خواب آلودگی	آمی فامپریدین
قرص کتوتیفن	افت هوشیاری	بوپروپیون
شربت کتوتیفن	اسهال	دونپزیل
قطره چشمی زادیتن ۰.۲۵میلی گرم	تب و لرز	پیتولیسانت
	حالت تهوع

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

کتوتیفن با عملکرد ترکیبی آنتی‌هیستامینی و ضدالتهابی، جایگاه مهمی در کنترل آلرژی‌ها به‌ویژه در کودکان و مبتلایان به آسم مزمن و آسم دارد. اگرچه تأثیر آن در حملات حاد فوری نیست، اما در پیشگیری بلندمدت از بروز علائم بسیار موثر است. آگاهی از نحوه مصرف صحیح، تداخلات دارویی، و عوارض احتمالی آن، به بیماران کمک می‌کند تا این دارو را ایمن و موثر استفاده کنند.اگر علائم آسم و آلرژی دارید و به دنبال پزشکی برای درمان بیماری خود هستید، با استفاده از سایت دکترتو نوبت حضوری خود را رزرو کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!