فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
عفونت واژن (واژینیت یا التهاب واژن) از بیماریهای التهابی شایع زنانه است که باعث ترشح غیرطبیعی، درد و خارش در واژن میشود. معمولا این التهاب بهدلیل عفونت باکتریایی و قارچی یا بهمخوردن تعادل طبیعی میکروارگانیسمهای واژن رخ میدهد. درمان واژینیت به عامل ایجادکننده آن (ویروس، قارچ یا باکتری) بستگی دارد. اگر به عفونت واژینال مبتلا شدید، برای تشخیص و درمان به متخصص زنان مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص زنان در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
عفونت واژن چیست؟
التهاب یا عفونت واژن (به انگلیسی vaginitis) یک بیماری عفونی در اندام تناسلی زنانه است که تقریبا هر خانمی حداقل یکبار در طول زندگی خود آن را تجربه میکند. واژن در دستگاه تناسلی زنان، مجرایی عضلانی و پوشیده از غشای مخاطی است که از دهانه رحم شروع میشود. اندازه واژن معمولا بین ۸ تا ۱۷ سانتیمتر است و فقط قسمت دهانه واژن از بیرون قابلمشاهده است.
التهاب واژینال از بهمخوردن تعادل مخمر و باکتریهای موجود در واژن بهوجود میآید. زمانیکه فرد به عفونت واژن مبتلا میشود، معمولا ترشح غیرعادی، سوزش، خارش، درد و بوی بد شبیه به بوی ماهی گندیده را گزارش میکند. به دلیل حساسیت ناحیه واژینال، احتمال ابتلا به عفونت در این ناحیه زیاد است بنابراین هرگونه علائم و نشانه عفونت را جدی بگیرید و بلافاصله به پزشک زنان مراجعه کنید.
علائم عفونت واژن
ترشح، سوزش، خارش و درد هنگام نزدیکی معمولا از اولین نشانههای عفونت واژن هستند. این موارد باتوجه به شدت بیماری میتوانند خفیف یا شدید و مزمن باشند. بهطور کلی، علائم عفونت واژن عبارتاند از:
- خارش واژن و ناحیه اطراف آن
- سوزش واژن و مجرای ادرار
- احساس درد در زمان رابطه جنسی
- ترشحات زیاد و غیرمعمول سفید و خاکستری رنگ چسبناک و رقیق
- بوی نامطبوع و زننده در ناحیه واژینال
- احساس درد و تورم
- قرمزشدن واژن
- خونریزی خفیف یا لکهبینی
در برخی از موارد، علائم عفونت واژن در کودکان دختر هم مشاهده میشود. بهطور طبیعی، ناحیه تناسلی کودک قبل از بلوغ در مقایسه با زنان بالغ، ترشحی ندارد. اما گاهی کودکان قبل از اینکه به بلوغ برسند، ترشحات سفید یا شیری رنگی دارند که بدون بو هستند و سوزش، التهاب و خارش هم ندارد. هر ترشحی که شبیه موارد بالا نباشد، برای کودکان غیرطبیعی است و میتواند علائم عفونت واژن در کودکان باشد.
علت اصلی عفونت واژن چیست؟
عفونت واژن میتواند به دلیل رشد باکتری، قارچ، انگل یا ویروس در داخل واژن و فرج (ناحیه اطراف واژن) ایجاد شود. برخی از این میکروبها به طور معمول بدون ایجاد مشکل در واژن زندگی میکنند. اما زمانی که با سوزش، بوی بد یا ترشحات زیاد با رنگ غیر معمولی همراه شوند، میتواند نشانه بههم خوردن تعادل آنها به دنبال عفونت، بیماری مقاربتی یا رعایت نکردن بهداشت شخصی باشد.
در برخی موارد گزارش شده است که عفونت واژن از طریق آب دهان و استخر نیز منتقل میشود.
عفونت واژن چگونه به وجود می آید؟
عدم رعایت بهداشت شخصی بهخصوص در دوران قاعدگی میتواند یکی از علل ابتلا به عفونت واژینال باشد. عفونتهای مخمری و قارچی بدون داشتن رابطه جنسی هم به وجود میآیند و در اثر آن فرد ترشحات سفید، غلیظ و متراکمی را تجربه میکند که حالت چسبنده و پنیری دارند. در مواردی که سیستم ایمنی بدن ضعیف شدهباشد، ریسک ابتلا به عفونت واژن مخمری و قارچی چند برابر میشود.
تغذیه نامناسب، عدم رعایت بهداشت، استرس، سرماخوردگی و مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها از جمله مواردی هستند که باعث ایجاد عفونت واژن میشوند. ترکیبات شیمیایی موجود در اسپریها، صابون و شامپوها و حتی لباس زیر تنگ نیز باعث تحریک پوست حساس اطراف ناحیه واژن میشود که میتواند به عفونت ختم شود.
تشخیص واژینیت یا عفونت واژن: از کجا بفهمم عفونت واژن دارم؟
برای تشخیص واژینیت، پزشک در مرحله اول سابقه پزشکی شما یعنی سابقه عفونت واژن یا بیماری مقاربتی قبلی را چک میکند. برای تشخیص بهتر ممکن است از یک ابزار (اسپکولوم واژینال) برای نگاهکردن به داخل واژن و بررسی علت التهاب و ترشح استفاده کند. سایر روشهای تشخیص عفونت واژن شامل معاینه لگن، نمونهگیری برای آزمایش ترشحات رحم و تست pH هستند (PH بالا میتواند نشاندهنده واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس باشد).
روش درمان عفونت واژن چگونه است؟
برای درمان عفونت واژن، متخصص زنان اول باید علت بیماری را تشخیص دهد. بعضی عفونتها منشا باکتریایی و بعضی دیگر منشا قارچی دارند که به داروهای متفاوتی برای از بینبردن آنها نیاز دارید. برای درمان انواع عفونت واژن، از داروهای زیر استفاده میشود.
انواع عفونت واژینال | روش درمان آنها |
---|---|
عفونت باکتریایی | معمولا پزشک قرص یا کرمهایی مانند قرص مترونیدازول، قرص سفکسیم، آزیترومایسین، فلاژیل، ژل مترونیدازول و پماد کلیندامایسین را تجویز میکند. |
عفونت قارچی | برای رفع عفونت قارچی واژن، داروهایی مثل میکونازول، بوتوکونازول،پماد کلوتریمازول ۲ درصد یا تیوکونازول بهترین گزینه هستند که معمولا بدون نسخه تهیه میشوند. |
بیماری عفونی تریکومونیازیس | قرص مترونیدازول یا تینیدازول اولین گزینههای پیشنهادی پزشک برای درمان بیماری عفونی تریکومونیازیس هستند. |
سندروم تناسلی ادراری یائسگی (آتروفی واژنی) | تجویز پزشک زنان مصرف قرص، کرم واژینال و حلقه استروژن است. |
التهاب واژن غیرعفونی | باید عامل ایجاد تحریک و حساسیت واژن را پیدا کنید. این حساسیت میتواند بهدلیل مصرف مواد شوینده، صابون، دستمال بهداشتی یا تامپونهای مصرفی باشد. |
بهترین داروی درمان قطعی عفونت واژن
در بیشتر موارد داروی مترونیدازول و قرص سفیکسیم برای عفونت رحم و درمان عفونت واژن باکتریایی تجویز میشود. فلوکونازول نیز یک قرص نسخهای برای عفونتهای قارچی است. بیشتر زنان تنها به یک دوز دارو برای رفع عفونت قارچی نیاز دارند. فلوکونازول برای زنان باردار به دلیل خطر آسیب رساندن به جنین در حال رشد توصیه نمیشود. باتوجه به اینکه بیماری عفونت و التهاب واژن میتواند دلیل ویروسی یا مقاربتی هم داشتهباشد، پزشک متخصص ممکن است از سایر داروهای ضد ویروسی هم استفاده کند.
قرص و آنتی بیوتیک مناسب برای عفونت واژینال چیست؟
تجویز دارو برای عفونت واژن به علت ایجاد آن (باکتری، قارچ یا ویروس و بیماری مقاربتی) دارد. داروهای زیر برای درمان عفونتهای قارچی و باکتریایی واژن بیشترین کاربرد را دارند:
- پماد عفونت واژن میکوزین
- قرص کلوتریمازول برای عفونت واژن
- شیاف مترونیدازول برای عفونت واژن
- داروی سیکلوپیروکس
- قرص داکسی سایکلین برای عفونت واژینال
- داروی نیستاتین
- درمان درمان عفونت واژن با فلوکونازول
- کپسول آزیترومایسین برای کلامیدیا
درمان خانگی عفونت چرکی واژن (درمان عفونت واژن در خانه)
برای درمان ترشحات غیر طبیعی واژن در طب سنتی برخی روشها مثل نشستن در سرکه طبیعی پیشنهاد شده است. اما از آنجاییکه این روشها ممکن است عوارض خطرناکی برای واژن بهدنبال داشته باشند، توصیه میشود بدون مشورت با متخصص طب سنتی از آنها استفاده نکنید.
انواع عفونت واژن | درمان خانگی |
---|---|
باکتریایی | پروبیوتیک سیر استفاده از شیاف واژینال عسل و سیاهدانه |
قارچی | روغن درخت چای |
ویروسی | درمان خانگی خاصی برای عفونتهای ویروسی واژن توصیه نشده است اما مصرف سیر میتواند به کاهش علائم کمک کند. |
انواع عفونت واژن کدامند؟
منشا بیماریهای عفونی واژن میتوانند عفونتهای ویروسی، باکتریایی، انگلی یا قارچی باشند. برخی از مهمترین انواع عفونت واژینال شامل موارد زیر هستند:
- واژینوز باکتریال (عفونت واژن باکتریایی): عفونت ناشی از رشد بیش از حد باکتریهایی که به طور معمول در واژن شما زندگی میکنند
- کلامیدیا: شایعترین عفونت گزارش شده در بریتانیا است
- تبخال تناسلی
- سوزاک
- برفک تناسلی
- تریکومونیازیس
- زگیل ناحیه تناسلی
ممکن است هر یک از عفونتهای تناسلی را را با موارد زیر تجربه کنید:
- عفونت واژن پنیری
- ترشح واژن به رنگ قرمز، زرد، سبز یا قهوهای
- عفونت واژن با بوی ماهی
عفونت باکتریایی یا واژینوز باکتریال
ترشحات سفید مایل به زرد یا خاکستری، با بویی شبیه بوی ماهی در عفونت واژینوز باکتریال رایج هستند و معمولا بعد از رابطه جنسی دیده میشوند. اگر ترشحات زیاد باشد، ممکن است فرد به خارش واژن هم دچار شود. عفونت رحمی، آندومتریت پس از زایمان طبیعی، سزارین یا سقط، زایمان زودرس، عفونت پس از هیسترکتومی شکمی و واژن و التهاب لگن از جمله مواردی هستند که اگر درمان نشوند واژینوز باکتریال به وجود میآید. بهعلاوه احتمال سقط و عدم موفقیت بارداری IVF به دلیل ابتلا به عفونت باکتریایی واژن چند برابر میشود.
عفونت قارچی یا مخمری واژن
قارچی بهنام کاندیدا آلبیکنز (Candida albicans) باعث ایجاد عفونت قارچی واژن میشود و معمولا با خارش واژن خودش را نشان میدهد. ترشحات عفونتهای قارچی معمولا سفیدرنگ، غلیظ و پنیری هستند. مصرف بعضی آنتیبیوتیکها با ازبینبردن باکتریهای واژن که وظیفهی کنترل رشد مخمرها را دارند، باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت قارچی میشود.
افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مبتلایان به دیابت، زنان باردار و افرادی که کربوهیدرات زیادی مصرف میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قارچی واژن قرار دارند.
تریکومونیازیس
عفونت تریکومونیازیس Trichomoniasis منشا انگلی دارد و با رابطه جنسی منتقل میشود. خارش و بوی بد واژن همراه با ترشحات زرد مایل به سبز، از نشانههای این عفونت واژینال به شمار میروند. در برخی موارد ترشحات شبیه به کف هستند.
عفونت تریکومونیازیس با عفونت مجاری ادرار شروع میشود، پس از آن به واژن میرسد و در مردان مجرای پیشاب را درگیر میکند. احتمال ابتلا به انواع بیماریهای مقاربتی در زنانی که از عفونت تریکومونیازیس رنج میبرند، بسیار بالا است. درمان عفونت تریکومونایی واژن به کمک مترونیدازول انجام میشود.
عفونت توت فرنگی واژن چیست؟
به عفونت تریکومونیازیس Trichomoniasis که منشا انگلی دارد، عفونت توت فرنگی واژن هم گفته میشود. سرویکس یا دهانه رحم حالت استوانهای دارد و بعد از ابتلا به عفونت تریکومونیازیس، جوشهای قرمز رنگی روی آن ایجاد میشود که شکل توت فرنگی دارند.
خطرات عفونت واژن (عوارض عفونت واژن چیست؟)
عفونت واژن اگر درمان نشود میتواند عوارض جدی برای سلامت رنان مانند سوزش و ناراحتی دائمی و ترشح شدید و همراه با بوی بد داشته باشد. برخی از عوارض احتمالی عفونت واژینال عبارتاند از:
- بیماری التهابی لگن( PID)
- زایمان زودرس
- افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی
پیشگیری از واژینیت یا عفونت واژن چگونه است؟
تمام عفونتهای واژن قابل پیشگیری نیستند. یکی از روشهای ساده پیشگیری از عفونت، استفاده از کاندوم در زمان رابطه جنسی است تا احتمال شیوع بیماریهای مقاربتی و ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. سایر روشهای پیشگیری از التهاب واژن عبارت است از:
- سعی کنید ناحیه تناسلی خود را همیشه خشک و تمیز نگه دارید، زیرا رطوبت و آلودگی از عوامل ایجاد عفونت هستند.
- از ژل شستشوی واژینال و اسپریهای شستشوی واژن بدون عطر و اسانس استفاده کنید.
- شستشوی بیشازحد را کنار بگذارید زیرا باعث سوزش و وخیم شدن عفونت میشود و باکتریهای مفید این ناحیه را از بین میبرد.
- از لباس زیر پنبهای و نخی و جوراب شلواری نخی استفاده کنید تا التهاب واژن را به حداقل برساند.
- از پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان که رطوبت و گرما را در خود نگه میدارند، خودداری کنید. پوشیدن شلوار جین تنگ، شلوار خانگی و لباس زیر پلاستیکی یا نایلونی باعث میشود هوا بهخوبی جریان پیدا نکند.
- مصرف ماست پروبیوتیک از روشهای مطلوب جهت پیشگیری از واژینیت بهشمار میآید.
- انجام چکاپ سالانه و معاینه متخصص زنان و در صورت نیاز انجام تست پاپ اسمیر را فراموش نکنید.
- از وان و جکوزی مراکز عمومی استفاده نکنید.
- برای خشککردن ناحیه تناسلی، دستمال کاغذی را از جلو به پشت بکشید تا باکتریهای قسمت مقعد وارد واژن نشوند.
- برای تمیزکردن واژن نیازی به دوش واژینال نیست و حمام معمولی کافی است. دوش واژینال، توازن ارگانیسمهای موجود در واژن را ازبینمیبرد و احتمال ابتلا به عفونت را بیشتر میکند.
- از کاندومهای جنس لاتکس استفاده کنید، زیرا عفونت را انتقال نمیدهند.
علائم | علت | درمان |
---|---|---|
خارش | رعابت نکردن بهداشت شخصی | پماد عفونت واژن میکوزین |
سوزش | انگل | قرص کلوتریمازول |
احساس درد | بیماری مقاربتی | شیاف مترونیدازول |
ترشح زیاد | قارچ | داروی سیکلوپیروکس |
بوی بد | باکتری | قرص داکسی سایکلین |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
عفونت واژن گاهی دردناک است و باعث مشکل در روند انجام فعالیتهای روزمره میشود. هرگونه تغییر در ترشحات طبیعی واژن، مشاهده علائم عفونت واژینال مثل درد، سوزش، خارش، قرمزی و التهاب و رابطه با شریک جنسی که بیماری مقاربتی دارد، زنگ خطری برای ابتلا به عفونت است.
برای پیداکردن بهترین دکتر متخصص زنان و دکتر مامایی میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید و بهراحتی نوبت اینترنتی بگیرید. با این وجود گاهی حتی مراجعه حضوری به دکتر زنان هم ضروری نیست. شما میتوانید ابتدا از طریق مشاوره تلفنی یا مشورت با دکتر زنان آنلاین و دکتر مامایی آنلاین مشکل خود را با پزشک در میان بگذارید و اگر نیازی به معاینه دقیقتر داشتید، برای ویزیت حضوری اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام وقت بخیر
من بعد از رابطه جنسی یه چیز سفید بی رنگ ترشح میشه بعد سوزش و خارش هم دارم دلیلش چی میتونه باشه
سلام
ترشح سفید یا بیرنگ همراه با سوزش و خارش میتواند نشانه عفونتهای مختلفی مانند عفونت قارچی (کاندیدیاز)، عفونت باکتریایی (باکتریوز) یا واژینوز باکتریایی باشد. این علائم میتوانند ناشی از تغییرات در pH واژن یا عفونتهای منتقله از راه جنسی نیز باشند. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، پیشنهاد میشود به پزشک مراجعه کنید تا آزمایشات لازم انجام شود.
متخصص زنان و زایمان
سلام وقت بخیر
من بعد از رابطه جنسی یه چیز سفید بی رنگ ترشح میشه بعد سوزش و خارش هم دارم دلیلش چی میتونه باشه
سلام وقت بخیر من بعد از رابطه جنسی
از واژن یه چیزی سفید بی رنگ ترشح میشه بعد سوزش و خارش هم دارم
سلام من وقتی دست میکنم تو واژنم یچیزای سفید پنیری شکل روی انگشتم میبینم ولی هیچوقت ندیدم ازم خارج بشه هیچ دردو سوزش و خارشی هم ندارم ایا من عفونت مخمری دارم؟؟؟
سلام
بله علایم عفونت قارچی دارید
و نیاز به درمان اصولی زیر نظر پزشک دارید
متخصص زنان و زایمان
سلام من هیچ علائم دردیاسوزشندارم
ولی همیشه ترشحات سفیدرنگ دارم دلیلش چیه
سلام
علایم عفونت مخصوصا عفونت قارچی دارید
حتمن نیاز به درمان زیر نظر پزشک دارید
جدی بگیرید
متخصص زنان و زایمان