فهرست مطالب
- بیرون زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز چیست؟
- علائم بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
- علت بیرون زدگی چشم چیست؟
- تشخیص بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
- درمان بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
- انواع بیرون زدگی چشم از حدقه کدامند؟
- عوارض بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
- پیشگیری از بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
- سخن پایانی دکترتو درباره بیرون زدگی چشم از حدقه
بیرون زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز، حالتی غیرطبیعی است که در آن یک یا هر دو چشم به‌طور قابل توجهی به سمت خارج از حدقه (کاسه چشم) کشیده می‌شوند. این وضعیت می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات جدی مانند بیماری‌های تیروئیدی، عفونت‌ها، ضربه، یا تومورهای چشمی باشد و معمولاً با تغییر در ظاهر چشم، تاری دید یا دوبینی همراه است. تشخیص زودهنگام و بررسی دقیق علت زمینه‌ای، برای جلوگیری از آسیب دائمی به چشم و بینایی اهمیت بالایی دارد.
بیرون زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز چیست؟
بیرون زدگی چشم از حدقه که به آن پروپتوز یا ایزوپتوز نیز گفته می‌شود، به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن یکی یا هر دو چشم از جایگاه طبیعی خود در حدقه (حفره چشم در استخوان جمجمه) بیرون می‌آید. این حالت معمولاً به دلیل افزایش فشار چشم یا مشکلاتی مانند بیماری‌های تیروئیدی (مانند بیماری گریوز)، تومورهای چشمی، عفونت‌ها یا آسیب‌های وارد شده به چشم ایجاد می‌شود. بیرون زدگی چشم می‌تواند باعث تغییر در ظاهر چشم‌ها، تاری دید، درد و حساسیت به نور شود و در موارد شدیدتر، نیاز به درمان پزشکی فوری دارد.
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| نام بیماری | بیرون‌زدگی چشم از حدقه (Proptosis / Exophthalmos) |
| علائم | جلو آمدن چشم، درد، دوبینی، خشکی چشم، تاری دید، حساسیت به نور |
| علل شایع | بیماری گریوز، تومورهای حدقه، عفونت، ضربه، اختلالات عروقی |
| انواع | حاد، مزمن، یک‌طرفه، دوطرفه، ضربانی |
| روش‌های تشخیص | معاینه چشم، سی‌تی اسکن، MRI، آزمایش خون |
| درمان | داروهای ضد التهاب، ضد عفونت، جراحی، درمان بیماری زمینه‌ای |
| عوارض احتمالی | آسیب عصب بینایی، زخم قرنیه، عفونت، اختلال بینایی، تغییر ظاهر چشم |
| راه‌های پیشگیری | درمان سریع بیماری‌های زمینه‌ای، جلوگیری از آسیب، چکاپ‌های دوره‌ای |
| تخصص‌های مرتبط | چشم‌پزشک، فوق تخصص اربیت، متخصص غدد، جراح مغز و اعصاب |
علائم بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
بیرون زدگی چشم از حدقه ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد که بسته به شدت و علت آن متفاوت است. این علائم می‌توانند به‌طور ناگهانی یا تدریجی بروز کنند و معمولاً بر ظاهر و عملکرد چشم تأثیر می‌گذارند. در صورت عدم درمان مناسب، علائم ممکن است بدتر شوند و مشکلات بینایی و سلامت چشم را به همراه داشته باشند. علائم بیرون زدگی چشم از حدقه عبارتند از:
- مشکل در حرکت چشم: محدود شدن حرکت چشم یا احساس خستگی در هنگام حرکت دادن چشم‌ها ممکن است رخ دهد.
- تورم و درد در اطراف چشم: معمولاً احساس درد و ناراحتی در ناحیه اطراف چشم و حدقه وجود دارد.
- تغییرات در ظاهر چشم: چشم به سمت جلو یا بیرون از حدقه حرکت می‌کند و ممکن است به وضوح قابل مشاهده باشد.
- مشکلات بینایی: تاری دید یا دو بینی ممکن است به دلیل فشار زیاد بر روی چشم‌ها ایجاد شود.
- خشکی چشم: عدم توانایی در بسته شدن کامل پلک‌ها می‌تواند منجر به خشکی و سوزش چشم شود.
- حساسیت به نور: فرد ممکن است نسبت به نور حساس‌تر شده و در معرض آسیب بیشتری قرار گیرد.
- ورم و التهاب: التهاب و قرمزی در ناحیه چشم و اطراف آن دیده می‌شود.
شما هم دچار علائم بیرون زدگی چشم هستید؟
همین حالا مشاوره بگیرید
علت بیرون زدگی چشم چیست؟
بیرون زدگی چشم از حدقه می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که برخی از آن‌ها مربوط به اختلالات تیروئیدی هستند و برخی دیگر به بیماری‌های التهابی، عفونی یا تومورهای چشمی مرتبط‌اند. علت دقیق این وضعیت معمولاً با معاینه و بررسی‌های تخصصی توسط پزشک مشخص می‌شود. علل شایع بیرون زدگی چشم از حدقه شامل موارد زیر است:
- تیروئید چشمی (بیماری گریوز)
- تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در حدقه چشم
- آبسه یا عفونت حدقه (نظیر سلولیت اربیتال)
- آسیب یا ضربه مستقیم به چشم و حدقه
- اختلالات عروقی مانند آنوریسم یا واریس‌های چشمی
- بیماری‌های التهابی مانند سارکوئیدوز یا واسکولیت
- کیست یا هماتوم در ناحیه اطراف چشم
- ناهنجاری‌های مادرزادی نادر در ساختار حدقه چشم
متن انگلیسی:
به نقل از clevelandclinic
Bulging eyes, also called exophthalmos or proptosis, is when one or both of your eyes protrude from their natural position. Thyroid issues, such as Graves’ disease or hyperthyroidism, are the most common causes of the condition.
ترجمه فارسی:
برآمدگی چشم یا بیرون‌زدگی چشم، که به آن پروپتوز یا اگزوفتالموس نیز گفته می‌شود، وضعیتی است که در آن یک یا هر دو چشم از موقعیت طبیعی خود جلوتر می‌آیند. شایع‌ترین علت این وضعیت، مشکلات تیروئیدی مانند بیماری گریوز یا پرکاری تیروئید است.
بیرون زدگی چشم بر اثر تیروئید
بیرون‌زدگی چشم بر اثر تیروئید، که معمولاً در بیماری گریوز (تیروئید چشمی) دیده می‌شود، یکی از شایع‌ترین علل پروپتوز است. در این حالت، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های اطراف چشم حمله می‌کند و باعث التهاب، تورم عضلات چشم و تجمع بافت در حدقه می‌شود. نتیجه این فرآیند، جلو آمدن چشم، خشکی، دوبینی و گاهی درد در ناحیه چشم است. درمان معمولاً شامل کنترل پرکاری تیروئید، استفاده از داروهای ضد التهاب و در موارد شدید، جراحی کاهنده فشار حدقه است.
علت بزرگ شدن یک چشم نسبت به دیگری
بزرگ‌تر به‌نظر رسیدن یک چشم نسبت به دیگری معمولاً ناشی از بیرون‌زدگی چشم (پروپتوز)، افتادگی پلک در چشم مقابل، التهاب، یا تومورهای پشت چشم است. این تفاوت ممکن است به‌تدریج یا ناگهانی ایجاد شود و در برخی موارد نشانه‌ای از بیماری‌های جدی مانند تیروئید چشمی، عفونت‌های حدقه‌ای یا مشکلات عصبی باشد. برای تشخیص دقیق علت، ارزیابی تخصصی توسط چشم‌پزشک و انجام تصویربرداری ضروری است.
تشخیص بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
تشخیص بیرون زدگی چشم از حدقه معمولاً با معاینه بالینی آغاز می‌شود و سپس با استفاده از روش‌های تصویربرداری و آزمایش‌های تکمیلی علت دقیق آن بررسی می‌شود. پزشک ابتدا با مشاهده موقعیت چشم، بررسی حرکات چشمی، ارزیابی بینایی و پرسش از علائم همراه، احتمال پروپتوز را در نظر می‌گیرد. برای بررسی دقیق‌تر ساختار حدقه، مغز و بافت‌های اطراف چشم، تصویربرداری‌هایی مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی انجام می‌شود. در مواردی که بیماری تیروئیدی یا اختلالات سیستم ایمنی مطرح است، آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد تیروئید یا نشانگرهای التهابی نیز تجویز می‌شود. این مراحل کمک می‌کنند تا پزشک علت اصلی بیرون زدگی چشم را شناسایی و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
درمان بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
درمان بیرون زدگی چشم از حدقه به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد و هدف، کاهش فشار روی چشم، بهبود علائم و جلوگیری از آسیب‌های بینایی است. در موارد خفیف، ممکن است تنها پیگیری و مراقبت‌های دارویی کافی باشد، اما در موارد شدیدتر، درمان‌های تخصصی‌تری نیاز است. روش‌های رایج درمان عبارت‌اند از:
- مصرف داروهای ضد التهاب یا کورتون برای کاهش تورم، به‌ویژه در بیماری‌های تیروئیدی
- تجویز داروهای ضد عفونت در صورت وجود عفونت حدقه
- درمان اختلالات تیروئیدی مانند بیماری گریوز با دارو یا جراحی تیروئید
- جراحی کاهنده فشار حدقه برای موارد شدید که خطر آسیب بینایی وجود دارد
- خارج کردن تومورها یا کیست‌های فشاری از ناحیه حدقه
- استفاده از اشک مصنوعی و محافظت از قرنیه در صورتی که پلک‌ها به خوبی بسته نمی‌شوند
- پیگیری و همکاری با چشم‌پزشک، متخصص غدد یا جراح مغز و اعصاب بسته به علت بیماری
آیا جراحی تنها راه درمان بیرون زدگی چشم است؟
خیر، جراحی تنها راه درمان بیرون‌زدگی چشم نیست. در بسیاری از موارد، به‌ویژه اگر علت زمینه‌ای مانند بیماری تیروئیدی یا عفونت باشد، درمان دارویی شامل کورتون، داروهای ضد تیروئید یا آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند مؤثر باشد. جراحی معمولاً در موارد شدید، تومور، یا فشار زیاد روی عصب بینایی انجام می‌شود، زمانی که درمان‌های غیرجراحی کافی نباشند یا خطر آسیب بینایی وجود داشته باشد.
بهترین روش درمان بیرون زدگی چشم چیست؟ همین حالا مشاوره بگیر
انواع بیرون زدگی چشم از حدقه کدامند؟
بیرون‌زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز می‌تواند به چند نوع مختلف تقسیم شود که بر اساس علت، مدت‌زمان بروز و شدت آن طبقه‌بندی می‌شود. شناخت نوع بیرون‌زدگی به انتخاب روش درمانی مناسب کمک می‌کند. انواع اصلی بیرون‌زدگی چشم شامل موارد زیر است:
- بیرون‌زدگی حاد: به‌صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد و معمولاً ناشی از تروما، عفونت حدقه یا خونریزی است. این نوع نیاز به درمان اورژانسی دارد.
- بیرون‌زدگی مزمن: به‌تدریج و در طول زمان بروز می‌کند. معمولاً در اثر تومورها، بیماری گریوز یا کیست‌های حدقه‌ای رخ می‌دهد.
- بیرون‌زدگی یک‌طرفه: فقط یک چشم را درگیر می‌کند و اغلب به دلیل تومور، عفونت یا ضربه در همان چشم است.
- بیرون‌زدگی دوطرفه: هر دو چشم درگیر می‌شوند و بیشتر در بیماری‌های سیستمیک مانند تیروئید چشمی (بیماری گریوز) دیده می‌شود.
- بیرون‌زدگی ضربانی: نادر است و معمولاً به دلیل ناهنجاری‌های عروقی مانند فیستول شریانی-وریدی حدقه ایجاد می‌شود و با ضربان نبض هماهنگ است.
عوارض بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
بیرون‌زدگی چشم از حدقه اگر به‌موقع تشخیص داده نشود یا درمان مناسب صورت نگیرد، می‌تواند منجر به عوارض جدی و حتی دائمی شود. شدت عوارض بستگی به علت اصلی، مدت زمان بروز بیماری و میزان فشار وارد شده بر ساختارهای چشمی دارد. مهم‌ترین عوارض بیرون‌زدگی چشم عبارت‌اند از:
- خشکی شدید قرنیه به دلیل کامل بسته نشدن پلک‌ها
- زخم قرنیه و عفونت چشمی
- دوبینی یا اختلال در حرکات چشمی
- کاهش یا از دست رفتن بینایی در صورت فشار طولانی‌مدت بر عصب بینایی
- درد و ناراحتی مزمن اطراف چشم
- تغییر شکل ظاهری چشم و کاهش اعتماد به‌نفس
- افزایش خطر خونریزی یا نکروز در موارد تومور یا آسیب‌های عروقی
پیشگیری از بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
پیشگیری کامل از بیرون‌زدگی چشم از حدقه همیشه ممکن نیست، چون بسیاری از علل آن مانند بیماری‌های تیروئیدی یا تومورها قابل پیش‌بینی نیستند. با این حال، رعایت برخی نکات می‌تواند احتمال بروز یا پیشرفت این مشکل را کاهش دهد:
- کنترل منظم بیماری‌های زمینه‌ای مانند پرکاری تیروئید
- مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم چشمی مانند درد، برآمدگی یا دوبینی
- استفاده از تجهیزات ایمنی هنگام کار یا ورزش برای جلوگیری از آسیب به چشم
- پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای استروئیدی یا هورمونی
- پیگیری دقیق درمان عفونت‌های سینوسی یا اطراف چشم
- حفظ سلامت عمومی بدن از طریق تغذیه مناسب و ترک دخانیات
۴.۷ (۸۶۷ نظر)۴.۸ (۶۶۸ نظر)۴.۶ (۶۲۱ نظر)۴.۸ (۴۳۸ نظر)۴.۸ (۳۶۲ نظر)۴.۷ (۳۳۲ نظر)سخن پایانی دکترتو درباره بیرون زدگی چشم از حدقه
بیرون‌زدگی چشم از حدقه یک اختلال جدی چشمی است که ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای مانند تیروئید چشمی، تومور یا عفونت باشد. این وضعیت می‌تواند بینایی، ظاهر چشم و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص سریع، بررسی علت اصلی و شروع درمان مناسب، نقش کلیدی در جلوگیری از عوارض دائمی دارد. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرطبیعی در چشم، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است.
سلام من دوازده سال پیش، بیماری التهاب عصب بینایی گرفتم که منجر به نابینایی یک چشمم شد پس از درمان با کورتون، اون یکی چشمم دچار دوبینی و مشکل بینایی شد اون هم درمان شد و الان خدا رو شکر بیناییم خوب شده با داروها.. فقط بعد از اون بیماری، به نور خیلی حساس شدم بطوریکه گهگاهی دست خودم نیست و چشمام بیش از حد از حدقه میزنه بیرون، شبیه وقتی آدم خیلی تعجب کرده یا ترسیده میشم بعدش یکم بهتر میشه ولی در طول روز خیلی این اتفاق میفته بخصوص بعد از بیدار شدن از خواب که یهو با نور مواجه میشم.چیکار کنم اصلا دوست ندارم زیبایی چشمم تحت تاثیر این موضوع قرار بگیره..اصلا قشنگ نیست این حالت چشم.. و اینکه من کم کاری تیروئید هم دارم.
دوست عزیز
بیرون زدگی چشم شما به علت مشکل تیروئید است که روی عصب بینایی تاثیر می گذارد. برای جلوگیری از این اتفاق باید بیماری تیروئید شما تحت درمان متخصص غدد باشد. از این لینک میتونید نوبت بهترین متخصصان غدد را بگیرید.
متخصص غدد و متابولیسم
سلام من یکی از چشمام بیرون زده یکمی بعد آزمایشم بخاطر یه چیز دیگ دادم تیروئید مشکلی نداشت اما دکتر برای چشمم نرفتم میخواستم بدونم درمانی وجود نداره؟
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به علت عفونت باشد.
توصیه می‌شود جهت درمان به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.دکتر چشم پزشک
سلام من مدتیه احساس میکنم چشمام برامدگی پیدا کرده حدودا ۵ماه پیش هم ازمایش دادم گفتن تیروییدت در حد مرزه .حالا نمی دونم ربطی داره یانه
سلام من ۱۷ سالمه پیش دکتر چشم پزشک رفتم گفتن چشمم ضعیفه عینک میزنم ولی چشام بیرون زدگی داره و سوزش و درد داره از چشمم آب میاد و دیدم تار میشه بعضی وقتا سردردو سرگیجه میگیرم باید چیکار کنم ؟
دوست عزیز
بیرون زدگی چشم میتونه به علت مشکلات غدد تیروئید و همراه شدتپن با سردرد و سرگیجه میتونه سایر علل نورولوژی داشته باشه. بهتره متخصص نورولوژی نیز شما را ویزیت کند.
متخصص نورولوژی
سلام ببخشید من عمل بلفاروپلاستی انجام دادم و از بعد از عمل یکی از چشمام یه کم بیرون تره علتش چیه؟ یعنی امکان داره ماهیچه یا عضله یا عصب چشمم آسیب دیده؟ چون خیلی از چشمم چربی برداشته و کلا کارش خوب نبوده
سلام من خیلی سال پیش یکی از چشمام بیرون زدگی داره دکترهم رفتم آزمایش و سی نی اسکن هم دادم ولی دکتر علتش رو تشخیص ندادن و گفتن که آزمایشاتم مشکلی ندارن من باید چکار کنم؟
دوست عزیز
اغلب این نوع بیرون زدگی ناشی از پرکاری تیروئید به همراه مشکلات عصب بینایی می باشد. درمان و بررسی همزمان توسط متخصص غدد و چشم پزشکی نیاز است.
سلام اقای دکتر ایه امکان داره بعد لز ید درمانی بیرون زدگی یک طرف چشم برطرف بشه؟
همراه عزیز دکترتو
سلام، بستگی به شدت بیماری و میزان بیرون زدگی چشم دارد، میتوانید برای معاینه به متخصص غدد مراجعه کنید.دکتر فوق تخصص غدد
سلام من با چشم ها برامده از حدقه چشم بدنيا آمديم آيا تولد شديم آيا قابل درمان است با تشکر
دوست عزیز
ممکنه فرم چشم های شما ژنتیکی باشد و نیاز به درمان نداشته باشد. بهرحال بررسی هورمونی نیازمند است. به متخصص چشم پزشکی مراجعه کنید.
متخصص چشم پزشکی
اگه ژنتیکی باشه فرم چشم میشه با عمل درستش
کرد که کامل رفع بشه؟
دوست عزیز
اگر فرم چشم شما به صورت ژنتیکی برجسته و بیرون زده باسپشد غالبا نمی توان تغییری داد چون اسکلت صورت به همین گونه می باشد.
آیا بیرون زدگی چشم میتونه به علت آلرژی فصلی باشه ؟ من دوماهه که یکی از چشمام بیرون زدگی پیدا کرده
دوست عزیز
بیرون زدگی چشم میتونه ناشی از پرکاری تیروئید باشد و نیازه بررسی توسط متخصص چشم پزشکی نیز صورت بگیرد.
متخصص چشم پزشکی
سلام من ۱۷ سالمه
چشام کمی ع حدقه زده بیرون باید چیکار کنم؟
سلام
من چشام کمی ع حدقه زده بیرون باید چیکار کنم ؟
میشه بگید
من وقتی ۱۶ سالم بود تیرویید پر کار داشتم و کنترل شد و هر چند سال یکبار هم آزمایش میدادم و نرمال بود الان که ۴۰ سالمه حدود ۵-۶ ساله چشم راستم بیرون زدگی داره و هر سال داره بیشتر میشه و التهاب و سوزش و درد هم دارم چند تا دکتر چشم و غدد هم رفتم ولی هیچ درمانی صورت نگرفته و گفتن عملش خیلی موثر نیست و جواب نمیده. به نظرتون باید چیکار کنم خیلی از لحاظ ظاهری بد شده
سلام من پرکاری تیروئید داشتم
با ید درمانی کم کار شد
ولی بیرون زدگی چشمم هنوز خوب نشده
آیا راه درمانی هست که چشمام به حالت قبل برگرده؟
سلام دوست عزیز
بیرون زدگی چشم درمان همزمان توسط متخصص چشم پزشکی و متخصص غدد را نیازمند است. این عارضه قابل درمان است. از این لینک می تونید از بهترین متخصصان در این زمینه نوبت غیرحضوری بگیرید و مراجعه کنید.
فوق تخصص چشم
سلام، من یه دختر ۱۵ ساله دارم که چند روزیه که یک چشمش به طور ناگهانی به مدت چند ثانیه بزرگ میشه و بعد دوباره به حالت عادی برمیگرده، میخواستم بدونم مشکلش چیه؟ پیش چشم پزشک باید ببرم؟
درد و سوزش و… هم نداره
دوست عزیز
چشم پزشک بررسی کند در صورت نیاز متخصص غدد نیز مراجعه کنید تا تیروئید بررسی شود.