فهرست مطالب
- بیرون زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز چیست؟
- علائم بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
- علت بیرون زدگی چشم چیست؟
- تشخیص بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
- درمان بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
- انواع بیرون زدگی چشم از حدقه کدامند؟
- عوارض بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
- پیشگیری از بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
- سخن پایانی دکترتو درباره بیرون زدگی چشم از حدقه
بیرون زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز، حالتی غیرطبیعی است که در آن یک یا هر دو چشم بهطور قابل توجهی به سمت خارج از حدقه (کاسه چشم) کشیده میشوند. این وضعیت میتواند نشانهای از اختلالات جدی مانند بیماریهای تیروئیدی، عفونتها، ضربه، یا تومورهای چشمی باشد و معمولاً با تغییر در ظاهر چشم، تاری دید یا دوبینی همراه است. تشخیص زودهنگام و بررسی دقیق علت زمینهای، برای جلوگیری از آسیب دائمی به چشم و بینایی اهمیت بالایی دارد.
بیرون زدگی چشم از حدقه یا پروپتوز چیست؟
بیرون زدگی چشم از حدقه که به آن پروپتوز یا ایزوپتوز نیز گفته میشود، به وضعیتی اطلاق میشود که در آن یکی یا هر دو چشم از جایگاه طبیعی خود در حدقه (حفره چشم در استخوان جمجمه) بیرون میآید. این حالت معمولاً به دلیل افزایش فشار چشم یا مشکلاتی مانند بیماریهای تیروئیدی (مانند بیماری گریوز)، تومورهای چشمی، عفونتها یا آسیبهای وارد شده به چشم ایجاد میشود. بیرون زدگی چشم میتواند باعث تغییر در ظاهر چشمها، تاری دید، درد و حساسیت به نور شود و در موارد شدیدتر، نیاز به درمان پزشکی فوری دارد.
ویژگی | توضیحات |
---|---|
نام بیماری | بیرونزدگی چشم از حدقه (Proptosis / Exophthalmos) |
علائم | جلو آمدن چشم، درد، دوبینی، خشکی چشم، تاری دید، حساسیت به نور |
علل شایع | بیماری گریوز، تومورهای حدقه، عفونت، ضربه، اختلالات عروقی |
انواع | حاد، مزمن، یکطرفه، دوطرفه، ضربانی |
روشهای تشخیص | معاینه چشم، سیتی اسکن، MRI، آزمایش خون |
درمان | داروهای ضد التهاب، ضد عفونت، جراحی، درمان بیماری زمینهای |
عوارض احتمالی | آسیب عصب بینایی، زخم قرنیه، عفونت، اختلال بینایی، تغییر ظاهر چشم |
راههای پیشگیری | درمان سریع بیماریهای زمینهای، جلوگیری از آسیب، چکاپهای دورهای |
تخصصهای مرتبط | چشمپزشک، فوق تخصص اربیت، متخصص غدد، جراح مغز و اعصاب |
علائم بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
بیرون زدگی چشم از حدقه ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد که بسته به شدت و علت آن متفاوت است. این علائم میتوانند بهطور ناگهانی یا تدریجی بروز کنند و معمولاً بر ظاهر و عملکرد چشم تأثیر میگذارند. در صورت عدم درمان مناسب، علائم ممکن است بدتر شوند و مشکلات بینایی و سلامت چشم را به همراه داشته باشند. علائم بیرون زدگی چشم از حدقه عبارتند از:
- مشکل در حرکت چشم: محدود شدن حرکت چشم یا احساس خستگی در هنگام حرکت دادن چشمها ممکن است رخ دهد.
- تورم و درد در اطراف چشم: معمولاً احساس درد و ناراحتی در ناحیه اطراف چشم و حدقه وجود دارد.
- تغییرات در ظاهر چشم: چشم به سمت جلو یا بیرون از حدقه حرکت میکند و ممکن است به وضوح قابل مشاهده باشد.
- مشکلات بینایی: تاری دید یا دو بینی ممکن است به دلیل فشار زیاد بر روی چشمها ایجاد شود.
- خشکی چشم: عدم توانایی در بسته شدن کامل پلکها میتواند منجر به خشکی و سوزش چشم شود.
- حساسیت به نور: فرد ممکن است نسبت به نور حساستر شده و در معرض آسیب بیشتری قرار گیرد.
- ورم و التهاب: التهاب و قرمزی در ناحیه چشم و اطراف آن دیده میشود.
علت بیرون زدگی چشم چیست؟
بیرون زدگی چشم از حدقه میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که برخی از آنها مربوط به اختلالات تیروئیدی هستند و برخی دیگر به بیماریهای التهابی، عفونی یا تومورهای چشمی مرتبطاند. علت دقیق این وضعیت معمولاً با معاینه و بررسیهای تخصصی توسط پزشک مشخص میشود. علل شایع بیرون زدگی چشم از حدقه شامل موارد زیر است:
- تیروئید چشمی (بیماری گریوز)
- تومورهای خوشخیم یا بدخیم در حدقه چشم
- آبسه یا عفونت حدقه (نظیر سلولیت اربیتال)
- آسیب یا ضربه مستقیم به چشم و حدقه
- اختلالات عروقی مانند آنوریسم یا واریسهای چشمی
- بیماریهای التهابی مانند سارکوئیدوز یا واسکولیت
- کیست یا هماتوم در ناحیه اطراف چشم
- ناهنجاریهای مادرزادی نادر در ساختار حدقه چشم
متن انگلیسی:
به نقل از clevelandclinic
Bulging eyes, also called exophthalmos or proptosis, is when one or both of your eyes protrude from their natural position. Thyroid issues, such as Graves’ disease or hyperthyroidism, are the most common causes of the condition.
ترجمه فارسی:
برآمدگی چشم یا بیرونزدگی چشم، که به آن پروپتوز یا اگزوفتالموس نیز گفته میشود، وضعیتی است که در آن یک یا هر دو چشم از موقعیت طبیعی خود جلوتر میآیند. شایعترین علت این وضعیت، مشکلات تیروئیدی مانند بیماری گریوز یا پرکاری تیروئید است.
بیرون زدگی چشم بر اثر تیروئید
بیرونزدگی چشم بر اثر تیروئید، که معمولاً در بیماری گریوز (تیروئید چشمی) دیده میشود، یکی از شایعترین علل پروپتوز است. در این حالت، سیستم ایمنی بدن به بافتهای اطراف چشم حمله میکند و باعث التهاب، تورم عضلات چشم و تجمع بافت در حدقه میشود. نتیجه این فرآیند، جلو آمدن چشم، خشکی، دوبینی و گاهی درد در ناحیه چشم است. درمان معمولاً شامل کنترل پرکاری تیروئید، استفاده از داروهای ضد التهاب و در موارد شدید، جراحی کاهنده فشار حدقه است.
علت بزرگ شدن یک چشم نسبت به دیگری
بزرگتر بهنظر رسیدن یک چشم نسبت به دیگری معمولاً ناشی از بیرونزدگی چشم (پروپتوز)، افتادگی پلک در چشم مقابل، التهاب، یا تومورهای پشت چشم است. این تفاوت ممکن است بهتدریج یا ناگهانی ایجاد شود و در برخی موارد نشانهای از بیماریهای جدی مانند تیروئید چشمی، عفونتهای حدقهای یا مشکلات عصبی باشد. برای تشخیص دقیق علت، ارزیابی تخصصی توسط چشمپزشک و انجام تصویربرداری ضروری است.
تشخیص بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
تشخیص بیرون زدگی چشم از حدقه معمولاً با معاینه بالینی آغاز میشود و سپس با استفاده از روشهای تصویربرداری و آزمایشهای تکمیلی علت دقیق آن بررسی میشود. پزشک ابتدا با مشاهده موقعیت چشم، بررسی حرکات چشمی، ارزیابی بینایی و پرسش از علائم همراه، احتمال پروپتوز را در نظر میگیرد. برای بررسی دقیقتر ساختار حدقه، مغز و بافتهای اطراف چشم، تصویربرداریهایی مانند سیتی اسکن یا امآرآی انجام میشود. در مواردی که بیماری تیروئیدی یا اختلالات سیستم ایمنی مطرح است، آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد تیروئید یا نشانگرهای التهابی نیز تجویز میشود. این مراحل کمک میکنند تا پزشک علت اصلی بیرون زدگی چشم را شناسایی و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
درمان بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
درمان بیرون زدگی چشم از حدقه به علت زمینهای آن بستگی دارد و هدف، کاهش فشار روی چشم، بهبود علائم و جلوگیری از آسیبهای بینایی است. در موارد خفیف، ممکن است تنها پیگیری و مراقبتهای دارویی کافی باشد، اما در موارد شدیدتر، درمانهای تخصصیتری نیاز است. روشهای رایج درمان عبارتاند از:
- مصرف داروهای ضد التهاب یا کورتون برای کاهش تورم، بهویژه در بیماریهای تیروئیدی
- تجویز داروهای ضد عفونت در صورت وجود عفونت حدقه
- درمان اختلالات تیروئیدی مانند بیماری گریوز با دارو یا جراحی تیروئید
- جراحی کاهنده فشار حدقه برای موارد شدید که خطر آسیب بینایی وجود دارد
- خارج کردن تومورها یا کیستهای فشاری از ناحیه حدقه
- استفاده از اشک مصنوعی و محافظت از قرنیه در صورتی که پلکها به خوبی بسته نمیشوند
- پیگیری و همکاری با چشمپزشک، متخصص غدد یا جراح مغز و اعصاب بسته به علت بیماری
آیا جراحی تنها راه درمان بیرون زدگی چشم است؟
خیر، جراحی تنها راه درمان بیرونزدگی چشم نیست. در بسیاری از موارد، بهویژه اگر علت زمینهای مانند بیماری تیروئیدی یا عفونت باشد، درمان دارویی شامل کورتون، داروهای ضد تیروئید یا آنتیبیوتیکها میتواند مؤثر باشد. جراحی معمولاً در موارد شدید، تومور، یا فشار زیاد روی عصب بینایی انجام میشود، زمانی که درمانهای غیرجراحی کافی نباشند یا خطر آسیب بینایی وجود داشته باشد.
انواع بیرون زدگی چشم از حدقه کدامند؟
بیرونزدگی چشم از حدقه یا پروپتوز میتواند به چند نوع مختلف تقسیم شود که بر اساس علت، مدتزمان بروز و شدت آن طبقهبندی میشود. شناخت نوع بیرونزدگی به انتخاب روش درمانی مناسب کمک میکند. انواع اصلی بیرونزدگی چشم شامل موارد زیر است:
- بیرونزدگی حاد: بهصورت ناگهانی اتفاق میافتد و معمولاً ناشی از تروما، عفونت حدقه یا خونریزی است. این نوع نیاز به درمان اورژانسی دارد.
- بیرونزدگی مزمن: بهتدریج و در طول زمان بروز میکند. معمولاً در اثر تومورها، بیماری گریوز یا کیستهای حدقهای رخ میدهد.
- بیرونزدگی یکطرفه: فقط یک چشم را درگیر میکند و اغلب به دلیل تومور، عفونت یا ضربه در همان چشم است.
- بیرونزدگی دوطرفه: هر دو چشم درگیر میشوند و بیشتر در بیماریهای سیستمیک مانند تیروئید چشمی (بیماری گریوز) دیده میشود.
- بیرونزدگی ضربانی: نادر است و معمولاً به دلیل ناهنجاریهای عروقی مانند فیستول شریانی-وریدی حدقه ایجاد میشود و با ضربان نبض هماهنگ است.
عوارض بیرون زدگی چشم از حدقه چیست؟
بیرونزدگی چشم از حدقه اگر بهموقع تشخیص داده نشود یا درمان مناسب صورت نگیرد، میتواند منجر به عوارض جدی و حتی دائمی شود. شدت عوارض بستگی به علت اصلی، مدت زمان بروز بیماری و میزان فشار وارد شده بر ساختارهای چشمی دارد. مهمترین عوارض بیرونزدگی چشم عبارتاند از:
- خشکی شدید قرنیه به دلیل کامل بسته نشدن پلکها
- زخم قرنیه و عفونت چشمی
- دوبینی یا اختلال در حرکات چشمی
- کاهش یا از دست رفتن بینایی در صورت فشار طولانیمدت بر عصب بینایی
- درد و ناراحتی مزمن اطراف چشم
- تغییر شکل ظاهری چشم و کاهش اعتماد بهنفس
- افزایش خطر خونریزی یا نکروز در موارد تومور یا آسیبهای عروقی
پیشگیری از بیرون زدگی چشم از حدقه چگونه است؟
پیشگیری کامل از بیرونزدگی چشم از حدقه همیشه ممکن نیست، چون بسیاری از علل آن مانند بیماریهای تیروئیدی یا تومورها قابل پیشبینی نیستند. با این حال، رعایت برخی نکات میتواند احتمال بروز یا پیشرفت این مشکل را کاهش دهد:
- کنترل منظم بیماریهای زمینهای مانند پرکاری تیروئید
- مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم چشمی مانند درد، برآمدگی یا دوبینی
- استفاده از تجهیزات ایمنی هنگام کار یا ورزش برای جلوگیری از آسیب به چشم
- پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای استروئیدی یا هورمونی
- پیگیری دقیق درمان عفونتهای سینوسی یا اطراف چشم
- حفظ سلامت عمومی بدن از طریق تغذیه مناسب و ترک دخانیات
سخن پایانی دکترتو درباره بیرون زدگی چشم از حدقه
بیرونزدگی چشم از حدقه یک اختلال جدی چشمی است که ممکن است نشانهای از بیماریهای زمینهای مانند تیروئید چشمی، تومور یا عفونت باشد. این وضعیت میتواند بینایی، ظاهر چشم و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص سریع، بررسی علت اصلی و شروع درمان مناسب، نقش کلیدی در جلوگیری از عوارض دائمی دارد. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرطبیعی در چشم، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است.
سلام من ۱۳ سالمه و سفیدی چشم سمت چپم زده بیرون علایم چه بیماری هست؟!
سلام دوست عزیز
بیرون زدگی حدقه چشم در برخی بیماری ها مانند پرکاری تیروئید ایجاد می شود. بهتره توسط متخصص چشم پزشکی و غدد معاینه و بررسی شوید.
متخصص غدد و متابولیسم
سلام وقت بخیر
امکانش هست که جراحی انحراف چشم و جراحی بزرگ کردن کره ی چشم باهم باشه؟
من هم مشکل انحراف دارم هم بیرون زدگی که گفتن دوتاش باید عمل شه
سلام دوست عزیز
هر دو عمل با هم قابل انجام است. ازاین لینک میتونید نظر دیگر متخصصان چشم را نیز بپرسید.
دکتر متخصص چشم
سلام دکتر من ایران زندگی نمیکنم و دکترهای اروپا خیلی سخت دارو میدن، من چشم راستم کمی بزرگتر شده و به من گفتن پرکاری دارم، قرص پرکاری تیروئید می خورم فقط و چشم پزشک هم رفتم فقط یک قطره چشمی روان کننده دادن و گفتن داروی دیگه نمیدن چون عوارض شدید داره، ولی من نمی دونم چیکار کنم الان؟ آیا ایران هم برای این قضیه سخت دارومیده یا باید تجویز میکردن؟
سلام دوست عزیز
درمان بیرون زدگی چشم همزمان توسط متخصص غدد و متخصص چشم پزشکی صورت می گیرد. در صورت عدم پاسخ به درمان دارویی ممکنه عمل جراحی انجام شود.
سلام آیا بیرون زدگی چشم واقعا اصلاح میشه؟
سلام دوست عزیز
اگه علت بیرون زدگی مشکلات تیروئید باشه درمان توسط متخصص غدد و متخصص چشم پزشکی همزمان باید انجام بشه و این مشکل برطرف میشه.
سلام بیرون زدگی چشم خفیف تامتوسط ناشی ازگریوزبااستفاده از داروهای پرکاری تیروئیدرفع میشه؟درطول چه مدت؟
اگه داروهای تیروئیداستفاده کنیم ممکنه بازسیستم ایمنی به تیروئیدحمله کنه یابرای سیستم ایمنی هم بایدداروی جدامصرف کنیم؟
سلام دوست عزیز
گریوز، یک بیماری خود ایمنی هست که باعث پرکاری تیروئید میشه. سیتم ایمنی بدن خود فرد به غده تیروئید حمله کرده و باعث پرکاری تیروئید میشه. برای درمان این بیرون زدگی ابتدا باید به متخصص غدد مراجعه تا مشکل پرکاری تیروئید تحت درمان قرار بگیره. برنامه درمانی برای مدیریت هر گونه مشکلات تیروئید همراه با هرگونه عوارض چشمی، هست. چشم پزشک نیز باید به طور منظم فرد رو نظارت کنه. با مصرف دارو حمله سیستم ایمنی به غده تیروئید کنترل و بیرون زدگی چشم اصلاح میشه.
سلام بیماری گریوزاگه خفیف باشه بیرون زدگی باخوردن داروی تیروئیدعوارض چشم هم رفع میشه درچه مدت؟
سلام دوست عزیز
بهبود این بیرون زدگی درمان همزمان مشکل تیروئید توسط متخصص غدد با نظارت چشم پزشک هست. این بیماری قابل درمان و علایم چشمی قابل کنترل هست.
سلام
اگه گریوز دریک چشم و نسبتاخفیف تامتوسط باشه بعداینکه مشکل تیروئید حل شد و درهنگام استفاده ازدارو چشم هم خوب میشه؟بعدچه مدت
سلام دوست عزیز
بعد از حل مشکل تیروئید و تحت کنترل درآمدن آن بیرون زدگی چشم هم بهتر میشه. از این لینک با متخصص چشم پزشکی در ارتباط باشید.
متخصص چشم پزشکی
سلام من ۳۵ سالمه و دچار تیروئید پرکار هستم که البته دارو مصرف میکنم و خفیفه و گریوز چشمی گرفتم هر دوتا چشمام درگیره ولی به عصب بیناییم فشار نیاورده یکی از چشمام هم دچار انحراف شده..من ۷ ماهه که درگیرم و از قبل هم تیروئید یا هر بیماری زمینه ای نداشتم ،دکترا هم هر کدومشون پیشنهادهای متفاوت میدن و نظر واحدی ندارن من زیبایم خیلی برام مهمه الان راه مطمئنی وجود داره که چشمام به حالت سابق برگرده؟نمیخوام هم چندسال منتظر بمونم تا خوب بشن..
سلام دوست عزیز
درمان بیماری گریوز همزمان توسط متخصص غدد و متخصص چشم پزشکی انجام می شود. عمل جراحی برای انحراف نیز موثر خواهد بود. از سایت دکتر تو میتونید از بهترین متخصصان چشم پزشکی و غدد نوبت و مشاوره بگیرید.
سلام بیرون زدگی چشم اگر مادر زادی باشه رو میشه با دارو برطرف کرد
سلام دوست عزیز
بنظر نمی رسد بیرون زدگی مادرزادی چشم با دارو حل شود. ممکنه عمل های زیبایی توسط متخصص چشم بتونه به شما کمک کند. از این لینک می تونید با متخصصان چشم در این خصوص مشورت کنید.
متخصص چشم پزشکی
سلام من یکساله که پرکاری تیروئید دارم و قرص مصرف میکنم ی مدت وقت نکردم چکاب های لازم انجام بدم و همون دوز دارو مصرف کردم که چشم سمت چپم دچار باز شدگی پلک شد به دکتر چشم پزشک مراجعه کردم منو ارجاع دادن دکتر غدد و خودشون بهم دارو دادن الان ۴ ماهه تیروئیدم کنترل شده است و قرص سلیوم استفادع کردم به تجویز دکتر غدد برای چشمم تا حدودی از لحاظ ظاهری خوب شده چشمم ولی دیگه به چشم پزشک مراجعه نکردم خواستم بدونم لزوما مشکلم نیاز به عمل دارع؟؟ یا حتما باید به چشم پزشک مراجعه کنم یا غدد کافیه
سلام همراه گرامی
بهتره یک بار دیگه به متخصص چشم پزشک مراجعه کنین تا معاینه بشین.
سلام من یه مدت متوجه شدم چشم سمت چپم بزرگتر از چشم سمت راستم دیده میشه و مردکم چشم چپم حالت خیرگی داره و یه حالت بیرون زدگی داره آزمایش تیروئیدم انجام دادم و جواب آزمایش نرمال بود ممنون میشم بگید بیماری چشمم چیه و آیا با دارو رفع میشه؟؟؟و با حتما باید جراحی چشم انجام بدم ؟؟؟
سلام دوست عزیز
ممکنه فشار چشم شما یا دیگر بیماری های چشمی باعث این مشکل شده باشه. حتما نیازه متخصص چشم پزشکی شما را ویزیت کنند. از این لینک میتونید نوبت بگیرید.
متخصص چشم پزشکی
سلام ، مشخص شد چی بوده؟ منم همین اتفاق برام افتاده اما هنوز مشخص نشده چیه
سلام دوست عزیز
در خصوص بیرون زدگی چشم ممکنه در شما مشکلات تیروئید، فشار چشم و سایر مشکلات چشم باعث بیرون زدگی شده باشه. بنابراین بهتره متخصص چشم پزشکی شما را معاینه کند. از این لینک میتونید نوبت بگیرید.
فوق تخصص چشم
سلام من چشم چپم زخم قرنیه داشت و دوسال میشه که عمل کردم اما همچنان چشمم بزرگتر از اونیکیه و حتی پلک هم ورم داره. این علتش میتونه چی باشه؟
سلام دوست عزیز
آسیب عصب چشم و یا بیماری گریوز میتونه این مشکل را ایجاد کند. درمان را توسط متخصصص چشم پزشکی پیگیری کنید.
متخصص چشم پزشکی
باسلام
خانمی هستم ۳۵ ساله
من سال ۸۰ به دکتر مراجعه کردم دکتر هم همون لحظه که بیرون زدگی چشمم رو دید گفت شما مشکل تیروئید دارین که من اصلا نمیدونستم تیروئید یعنی چی با آزمایش متوجه شدم پرکاری تیروئید دارم که با یددرمانی تیروئیدم کم کار شد یعنی الان بیست سال میشه که تیروئید دارم چند سال پیش از دکتر متخصص غدد پرسیدم در مورد بیرون زدگی چشمم گفتن به مرور زمان خوب میشه ولی الان بعد بیست سال هنوز خوب نشده شاید یه کم فرق کرده ولی کامل خوب نشده به نظرتون به یک چشم پزشک مراجعه کنم یا نه،
سلام همراه گرامی
بله بهتره به متخصص چشم پزشک مراجعه کنین تا در مورد گزینه های درمانی باهاشون صحبت کنین:
لیست متخصصین چشم پزشک
سلام دوکتور
من یک چشمم در اثر ضربه خورده گی بزرگ شده واز حدقه بیرون زده آیا راه حل دارد
ممنون میشم اگر رهنمایی کنید