علائم واریکوسل چیست؟ شناخت نشانه های این بیماری

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

آیا علائم واریکوسل را می‌شناسید؟ کیسه بیضه یک کیسه پوشیده از پوست است که بیضه‌ها را نگه‌ می‌دارد. همچنین حاوی شریان‌ها و سیاهرگ‌هایی است که خون را به غدد تولیدمثلی می‌رسانند. یک ناهنجاری وریدی در کیسه بیضه ممکن است منجر به واریکوسل شود. واریکوسل بزرگ شدن وریدهای داخل کیسه بیضه است. واریکوسل می‌تواند منجر به کاهش تولید و کیفیت اسپرم شود که در اکثر موارد عامل ناباروری است. علاوه بر این ممکن است موجب آتروفی بیضه‌ها نیز شود. این بیماری با یک سری علائم شناخته می‌شود. در این مقاله با بررسی علائم واریکوسل، نحوه تشخیص این بیماری را بررسی می‌کنیم. برای تشخیص این بیماری می‌توانید از طریق سایت دکترتو مشاوره حضوری یا آنلاین دکتر اورولوژیست را دریافت کنید.

علائم واریکوسل چیست؟ (واریکوسل چه علائمی دارد؟)

برای اینکه علائم واریکوسل را بشناسید ابتدا باید بدانید واریکوسل بیضه چیست. این بیماری یک ناهنجاری رایج است و در ۱۵ درصد مردان دیده می‌شود. این مشکل معمولا در دوران بلوغ خود را نشان می‌دهد و علائم و نشانه های آن بیشتر در کیسه بیضه سمت چپ دیده می‌شود. در بسیاری از مواقع ممکن است علائم واضحی برای واریکوسل وجود نداشته باشد.

علائم معمولی واریکوسل خفیف هستند و بسیاری از آنها نیازی به درمان ندارند. اگر واریکوسل باعث ناراحتی یا هر یک از مشکلات دیگر ذکر شده‌ در زیر شود، ممکن است درمان لازم باشد. علائم بسته به درجه بیماری، شرایط پزشکی هر فرد و اینکه واریکوسل یک‌طرفه است یا دوطرفه می‌تواند متفاوت باشد. به صورت کلی در اکثر موارد درد، ناراحتی در بیضه‌ها، تورم، سنگینی بیضه و ناباروری به عنوان نشانه های واریکوسل دیده می‌شود.

۱. برآمدگی در یکی از بیضه ها

بسیاری از افرادی که واریکوسل دارند و یکی از علائم واریکوسل در آنها دردهای شدید و مبهم است، بیضه‌های برآمده و برجسته دارند. در واقع این برآمدگی‌ها ناشی از ورم وریدهای واریسی در کیسه بیضه است. برآمدگی در کیسه بیضه درگیر با واریکوسل دیده می‌شود. در صورتی که واریکوسل دوطرفه باشد، این برآمدگی می‌تواند در هر دو کیسه بیضه دیده شود.

۲. تورم کیسه بیضه

کیسه بیضه درگیر با واریکوسل معمولا متورم است و فرد ممکن است احساس سنگینی یا کشیدن شدن در کیسه بیضه را داشته باشد؛ بنابراین یکی دیگر از علائم واریکوسل، تورم در بیضه‌ها یا تورم در کیسه بیضه است.

۳. بزرگ شدن یا پیچ خوردن محسوس سیاهرگ ها در کیسه بیضه

بزرگ شدن یا پیچ خوردن محسوس سیاهرگ‌ها در کیسه بیضه که غالباً ظاهری شبیه به یک کیسه پُر از کرم پیدا می‌کند، یکی از علایم واریکوسل است. در مواردی که واریکوسل شدت می‌یابد و وضعیت وریدهای کیسه بیضه وخیم‌تر می‌شود، سیاهرگ‌های بزرگ یا پیچ‌خورده در کیسه بیضه توده‌ای را ایجاد می‌کنند که بیشتر شبیه یک کیسه پر از کرم می‌شود.

۴. احساس درد مبهم و مکرر در ناحیه بیضه

با اینکه ممکن است در بسیاری از افراد واریکوسل بدون علامت و درد مشخصی باشد، اما در برخی از افراد این اختلال می‌تواند موجب ایجاد یک درد بسیار شدید، مبهم و مکرر در کیسه بیضه شود. این درد با انجام برخی فعالیت‌ها مانند بلند کردن یک جسم سنگین تشدید می‌شود. از طرفی معمولا در اثر نشستن یا ایستادن طولانی مدت هم این درد بیشتر می‌شود.

۵. سطح تستوسترون پایین

در بسیاری از افراد مبتلا به واریکوسل یکی از علائم این اختلال بروز مشکل در ترشح هورمون مردانه تستوسترون است. در این گروه میزان ترشح این هورمون بسیار کم یا مختل می‌شود. آزمایش خون می‌تواند سطح پایین تستوسترون را تایید کند.

۶. ناباروری

این مشکل عامل اصلی ناباروری در مردان است. مطالعات نشان می‌دهد که واریکوسل می‌تواند علت ناباروری در حدود ۴۰ درصد از مردانی باشد که در تلاش برای بچه‌دار شدن هستند؛ بنابراین ناباروری را می‌توان یکی از اصلی‌ترین علائم واریکوسل در نظر گرفت.

می‌خوای بدونی ناباروریت بخاطر واریکوسله؟

همین الان مشاوره بگیر.

دکتر اورولوژی آنلاینپزشک اورولوژی

۷. نوعی درد که در گرما بدتر میشود

درد مبهم و مزمن در بیضه‌های درگیر با واریکوسل معمولا در روزهای گرم تشدید می‌شود؛ بنابراین یکی دیگر از علائم واریکوسل تشدید درد بیضه‌ها در هوای گرم است. خصوصاً اگر افراد در روزهای گرم لباس‌های تنگ بپوشند، میزان درد بیضه‌ها بیشتر می‌شود.

۸. نوعی درد که با انجام ورزش های طولانی مدت و سخت بدتر میشود

درد مبهم و مزمنی که در بیضه‌ها احساس می‌شود می‌تواند بعد از انجام فعالیت‌های شدید بدنی، مانند انجام ورزش‌های سنگین ایجاد شود. برخی از افراد که علائم واریکوسل در آنها مشهود است، بعد از انجام فعالیت‌های سنگین بدنی درد شدیدی را در بیضه‌ها احساس می‌کنند. علاوه بر ورزش‌های سنگین، بلند کردن هر جسم سنگینی که به زور زدن و فشار آوردن به بیضه‌ها نیاز دارد هم می‌تواند درد را بیشتر کند.

۹. نوعی درد که با ایستادن طولانی مدت بدتر شده و با دراز کشیدن بهتر میشود

درد یا ناراحتی مبهم و دردناک هنگام ایستادن یا اواخر روز بیشتر محتمل است. دراز کشیدن اغلب درد را تسکین می‌دهد؛ بنابراین یکی دیگر از علائم واریکوسل می‌تواند درد مبهمی باشد که به دنبال ایستادن‌های طولانی مدت در طول روز در بیضه‌ها ایجاد می‌شود.

۱۰. ایجاد توده ای بدون درد در کیسه بیضه

یکی دیگر از علائم واریکوسل ایجاد یک توده در کیسه بیضه است. اگر واریکوسل به اندازه کافی بزرگ باشد، ممکن است توده‌ای مانند “کیسه کرم” در بالای بیضه قابل‌مشاهده باشد. واریکوسل کوچک‌تر ممکن است برای دیدن خیلی کوچک باشد؛ اما با لمس این توده حس می‌شود.

۱۱. یکی از کیسه های بیضه بزرگتر از دیگری است

یکی دیگر از علایم واریکوسل کوچک شدن یا آتروفی بیضه‌هاست که به دنبال آن اندازه یکی از کیسه‌های بیضه بزرگ‌تر از دیگری است. در نتیجه عدم تقارن در بیضه‌ها در معاینه فیزیکی مشهود است. البته همیشه آتروفی بیضه ایجاد نمی‌شود و بیضه درگیر با واریکوسل به دلیل تورم یا توده‌های بدون درد بزرگ‌تر از دیگری است.

سونوگرافی واریکوسل و علائم واریس بیضه در سونوگرافی

سونوگرافی واریکوسل، به ویژه با استفاده از سونوگرافی داپلر، یکی از روش‌های اصلی تشخیصی برای شناسایی واریکوسل است. این نوع سونوگرافی به پزشکان امکان می‌دهد تا وضعیت وریدهای کیسه بیضه و جریان خون را به دقت بررسی کنند. یکی از علائم کلیدی واریکوسل در سونوگرافی، گشاد شدن وریدهای کیسه بیضه است. اگر قطر وریدها بیش از ۲-۳ میلی‌متر باشد، این می‌تواند نشان‌دهنده واریکوسل باشد.

در سونوگرافی داپلر، یکی از نشانه‌های مهم واریکوسل بازگشت خون در وریدهای بیضه است. این بازگشت خون به خصوص هنگام مانور والسالوا (دم و بازدم شدید) که باعث افزایش فشار داخل شکم می‌شود، مشهودتر است. در برخی موارد پیشرفته، واریکوسل ممکن است باعث کاهش اندازه بیضه در سمت مبتلا شود که این تغییر اندازه نیز در سونوگرافی قابل مشاهده است.

نشانه های انواع واریکوسل (علائم ظاهری واریکوسل در گریدهای مختلف)

یک نکته مهم در خصوص واریکوسل و نشانه های آن، دسته‌بندی این بیماری بر اساس شدت آن است. معمولا واریکوسل ها را به سه گرید یک، دو و سه دسته‌بندی می‌کنند. نشانه های واریکوسل در هر یک از این گریدها با شدت‌های مختلفی خود را نشان می‌دهد.

علائم واریکوسل گرید ۱ (علائم واریکوسل خفیف)

خفیف‌ترین درجه واریکوسل، گرید یک است. معمولا در این حالت بیماری در مراحل اولیه و خفیف است، در نتیجه نشانه های واریکوسل قابل مشاهده نیست. در اکثر موارد علائم واریکوسل گرید یک در زمانی که بیمار در حال زور زدن است یا اجسام سنگین را بلند می‌کند قابل لمس است.

در بیشتر مواقع واریکوسل گرید ۱ بدون درد است. اما باز هم ممکن است برخی از افراد در شرایطی خاص درد در ناحیه بیضه را تجربه کنند. ناباروری هم می‌تواند یکی دیگر از علایم واریکوسل گرید ۱ باشد که البته تایید اینکه ناباروری به دلیل واریکوسل گرید ۱ است به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد و کمتر احتمال ناباروری مردان با واریکوسل گرید یک وجود دارد.

علائم این درجه از واریکوسل در سونوگرافی قابل مشاهده است. نام دیگر واریکوسل درجه یک، واریکوسل تحت بالینی است.

علائم واریکوسل گرید ۲

حد میانی از نظر شدت بروز علائم واریکوسل، واریکوسل گرید دو است که شدت علائم آن کمی از گرید ۱ بیشتر و از گرید ۳ خفیف‌تر است. واریکوسل درجه ۲ برای بیمار قابل مشاهده و قابل لمس می‌شود. بیمار می‌تواند تورم را در ناحیه کیسه بیضه احساس کند و در برخی موارد می‌تواند آن را به طور طبیعی ببیند.

آنها را می‌توان در طول معاینه فیزیکی از طریق مانور والسالوا تشخیص داد. واریکوسل درجه ۲ می‌تواند درد قابل توجهی برای بیمار ایجاد کند. ناباروری مردان یکی دیگر از علائم واریکوسل گرید ۲ است.

بیضه‌هات متورم شده و نگرانی؟ برای تشخیص واریکوسل نوبت بگیر.

دکتر عمل واریکوسل

علائم واریکوسل گرید ۳

واریکوسل گرید سه شدیدترین نوع این بیماری است که با درد مداوم در کیسه بیضه، آتروفی بیضه و ناباروری همراه است. اگرچه واریکوسل درجه ۳ تهدیدکننده زندگی نیست، اما ممکن است باعث لخته شدن خون و آسیب به اندام‌های داخلی شود، بنابراین باید از طریق جراحی باز، لاپاراسکوپی یا آمبولیزاسیون زیر جلدی آن را درمان کرد.

اکثر کسانی که واریکوسل گرید ۳ دارند در حالت ایستاده یا در زمانی که فعالیت‌های بدنی شدید انجام می‌دهند درد مبهم و شدیدی را در بیضه خود احساس می‌کنند. در برخی نیز کیسه بیضه متورم می‌شود و توده‌های بدون درد در بیضه ایجاد می‌شود.

وریدهای داخل کیسه بیضه بسیار بزرگ و پیچ‌خورده هستند و به‌راحتی می‌توان آنها را دید. در کودکان یا نوجوانانی که شدت واریکوسل به گرید ۳ می‌رسد، اندازه بیضه‌ها کوچک می‌شود. علاوه بر این اکثر افرادی که گرید ۳ هستند ناراحتی‌های شدیدی در ناحیه بیضه دارند که در طول روز بدتر می‌شود.

معمولا این درد و ناراحتی در زمانی که به پشت دراز می‌کشند بهتر می‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت تمامی علائم واریکوسل در شدیدترین حالت خود می‌تواند در فردی با واریکوسل گرید ۳ دیده شود.

علائم واریکوسل سمت راست

در موارد کمتر رایج ممکن است واریکوسل در بیضه سمت راست دیده شود. گاهی نیز در هر دو کیسه بیضه دیده می‌شود که به آن واریکوسل دوطرفه می‌گویند. در بسیاری از مواقع نشانه های واریکوسل سمت راست مشابه نشانه های واریکوسل سمت چپ است و شامل همان درد، ناراحتی، تورم کیسه بیضه و ناباروری می‌شود.

با این حال ممکن است واریکوسل سمت راست نشان‌دهنده یک ناهنجاری پزشکی جدی‌تر باشد و در نتیجه علائم و مشکلات دیگری نیز با آن دیده شود.

برای مثال انسداد در شکم که ناشی از عواملی مانند لخته شدن خون، تومورها یا مشکلات اندام‌های داخلی است ممکن است همراه با دیگر علایم واریکوسل سمت راست دیده شود. در موارد بسیار نادر، واریکوسل سمت راست ممکن است نشان دهنده وجود کارسینوم قشر آدرنال باشد.

علائم واریکوسل سمت چپ

معمولا تا ۹۰ درصد از واریکوسل ها فقط در بیضه چپ دیده می‌شوند که به آن واریکوسل یک‌طرفه می‌گویند. اکثر علائم واریکوسل که در بالا به آن اشاره شد در افرادی که بیضه چپ آنها درگیر است دیده می‌شود. احساس سنگینی یا کشیده شدن در کیسه بیضه، وریدهای گشاد شده در کیسه بیضه که می‌تواند باعث ناراحتی در بیضه‌ها شود، کوچک‌تر شدن کیسه بیضه در سمت چپ به دلیل اختلال در جریان خون و درد و تورم بیضه سمت چپ از اصلی‌ترین نشانه های واریکوسل سمت چپ است.

درد واریکوسل کجاست و چه شکلی است؟

حتما از خود می‌پرسید درد بیضه نشانه چیست و اگر واریکوسل است کجاست. درد ناشی از واریکوسل معمولاً در ناحیه بیضه و به ویژه در کیسه بیضه (اسکروتوم) احساس می‌شود. این درد می‌تواند به صورت‌های مختلفی تجربه شود، از جمله:

• درد مبهم یا سنگینی در بیضه‌ها: بسیاری از افراد مبتلا به واریکوسل احساس درد یا ناراحتی مبهمی در بیضه‌های خود دارند. این درد معمولاً به صورت تدریجی و در طول روز افزایش می‌یابد، به خصوص بعد از فعالیت‌های فیزیکی سنگین یا ایستادن طولانی مدت.
• درد تیر کشنده: در برخی موارد، درد واریکوسل ممکن است به صورت درد تیر کشنده یا شدیدتر تجربه شود که ممکن است به ناحیه کشاله ران یا حتی پایین شکم نیز منتشر شود.
• حساسیت به لمس: در مواردی که واریکوسل شدیدتر باشد، ناحیه بیضه ممکن است به لمس حساس شود و هرگونه فشار یا لمس باعث تشدید درد گردد.
• تشدید درد بعد از فعالیت: فعالیت‌های سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین می‌تواند باعث تشدید درد واریکوسل شود. معمولاً این درد در زمان استراحت کاهش می‌یابد.

اگر درد در ناحیه بیضه تجربه می‌کنید، مهم است که با یک پزشک مشورت کنید تا علت دقیق آن مشخص شود و درمان مناسب انجام شود.

واریکوسل و درد زیر شکم

درد ناشی از واریکوسل معمولاً در ناحیه کیسه بیضه احساس می‌شود، اما ممکن است به سمت بالاتر، یعنی کشاله ران و حتی زیر شکم منتشر شود. این درد می‌تواند به دلیل انتشار درد از وریدهای آسیب‌دیده یا فشار ایجاد شده در نتیجه تجمع خون باشد. گاهی اوقات درد زیر شکم می‌تواند ناشی از مسائل دیگری باشد که ممکن است همزمان با واریکوسل وجود داشته باشند، مانند فتق اینگوینال یا مشکلات دستگاه گوارش. در چنین شرایطی، تشخیص دقیق توسط پزشک ضروری است تا بتوان مشخص کرد که آیا درد زیر شکم به واریکوسل مرتبط است یا خیر.

تشخیص واریکوسل در خانه از روی علائم (تشخیص واریکوسل توسط خود فرد)

تشخیص دقیق واریکوسل تنها توسط یک پزشک و با استفاده از معاینات فیزیکی و ابزارهای تشخیصی امکان‌پذیر است. اما برخی علائم و نشانه‌ها وجود دارند که می‌توانند شما را به مشکوک بودن به وجود واریکوسل هدایت کنند. اگرچه این نشانه‌ها نمی‌توانند به طور قطعی تشخیص واریکوسل را در خانه ممکن سازند، اما می‌توانند دلیلی برای مراجعه به پزشک باشند. این علائم عبارتند از:

• احساس درد یا ناراحتی در ناحیه بیضه: درد یا ناراحتی مبهمی که به طور معمول در یک سمت (معمولاً سمت چپ) بیضه احساس می‌شود، ممکن است نشانگر واریکوسل باشد. این درد ممکن است بعد از فعالیت‌های سنگین یا در پایان روز تشدید شود.
• حس سنگینی در کیسه بیضه: برخی از افراد احساس سنگینی در کیسه بیضه خود دارند که می‌تواند یکی از نشانه‌های واریکوسل باشد.
• رگ‌های برجسته در کیسه بیضه: در برخی موارد، واریکوسل ممکن است به صورت وریدهای گشاد و پیچیده که مانند “کیسه‌ای از کرم‌ها” احساس می‌شود، دیده یا لمس شود. این وریدها معمولاً در حالت ایستاده بیشتر قابل مشاهده هستند.
• کاهش اندازه بیضه: در مواردی، واریکوسل می‌تواند باعث کوچک شدن بیضه در سمت آسیب‌دیده شود. این کاهش اندازه ممکن است به مرور زمان رخ دهد.
• احساس گرما یا تورم در کیسه بیضه: گاهی اوقات افراد ممکن است احساس گرما یا تورم در ناحیه کیسه بیضه داشته باشند که می‌تواند نشانه‌ای از واریکوسل باشد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ناباروری یکی از عوارض و نشانه های بارز واریکوسل است. در نتیجه ممکن است در درجه اول اقدام ناموفق برای بارداری به تشخیص واریکوسل کمک کند. خصوصاً اگر بیماری در مراحل اولیه و خفیف باشد که هنوز علائم واریکوسل به‌وضوح قابل لمس نیست.

به میزانی که شدت بیماری بیشتر می‌شود و بیماری پیشرفت می‌کند، علائم واریکوسل هم شدیدتر خواهد شد. با مشاهده علائم شدیدتر مانند درد و تورم شدید یا آتروفی بیضه و همچنین در صورت ناباروری مرتبط با واریکوسل باید به یک متخصص اورولوژی مراجعه کرد.

متخصص اورولوژیست با بررسی علایم واریکوسل و انجام معاینات فیزیکی و تست‌های تخصصی‌تر می‌تواند بهترین شیوه درمانی مورد نیاز را به شما ارائه دهد. خصوصاً اگر واریکوسل سمت راست تایید شد، توجه به علائم و پیگیری آن بسیار ضروری است. این که با توجه به علائم بیماری شما به عمل نیاز دارید یا خیر، بعد از بررسی‌های پزشک مشخص می‌شود.

شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر اورولوژی آنلاین وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!