فهرست مطالب
- اضطراب اجتماعی (سوشال فوبیا) چیست؟
- انواع اضطراب اجتماعی یا جمع هراسی
- علائم اضطراب اجتماعی
- علت اضطراب اجتماعی چیست؟
- تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی یا جمع هراسی
- درمان اضطراب اجتماعی
- عوارض اختلال اضطراب اجتماعی
- پیشگیری از سوشال فوبیا یا اضطراب اجتماعی
- هزینه درمان اضطراب اجتماعی در دکترتو کلینیک
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اضطراب اجتماعی نوعی اختلال روانی است که مشخصه‌ی آن ترس ناتوان‌کننده و شدید از قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی است. این اختلال با عناوین جمع هراسی یا فوبیای اجتماعی (Social phobia) هم شناخته میشود و در واقع نوعی فوبیا یا هراس شدید است. در فوبیای اجتماعی فرد از قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی اذیت میشود و ممکن است از آنها پرهیز کند. این اتفاق به دلیل ترس از قضاوت منفی دیگران رخ می‌دهد و با شرمساری، خجالت کشیدن و حتی افسردگی مکرر ادامه پیدا می‌کنند. اما علت هراس اجتماعی چیست و چگونه آن را درمان کنیم؟ در ادامه این مطلب از دکترتو همراه ما باشید. اگر نیاز به مشورت با دکتر متخصص دارید، برای دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با روانشناس می‌توانید به صفحه اصلی سایت دکترتو مراجعه کنید.
اضطراب اجتماعی (سوشال فوبیا) چیست؟
اضطراب اجتماعی (SAD) یکی از انواع اختلال اضطرابی است که با ترس شدید از موقعیت‌های اجتماعی مشخص میشود. در این اختلال افراد از اینکه در اجتماع مورد قضاوت قرار بگیرند، وحشت دارند. افراد مبتلا به اضطراب یا هراس اجتماعی معمولا دچار ناراحتی در فعالیت‌های روزانه مانند ارتباطات شغلی، ارتباط با همسالان در مدرسه یا گردهمایی‌های اجتماعی هستند. علائم این اختلال نیز می‌تواند روحی (نگرانی بیش‌ازحد در مورد شرمساری خود در جمع دیگران) یا جسمی (مانند عرق کردن یا لرزش دست) باشد. اگر هراس اجتماعی درمان نشود، تاثیر زیادی روی عزت نفس و کیفیت زندگی می‌گذارد.
مشاوره روانشناسی
با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران
انواع اضطراب اجتماعی یا جمع هراسی
اضطراب اجتماعی می‌تواند به اشکال مختلف ظاهر شود اما به طور کلی به دو دسته طبقه‌بندی میشود. اولین مورد اختلال اضطراب اجتماعی منتشر یا فراگیر است. هنگامی که در موقعیت‌های زندگی فرد نوعی اضطراب، نگرانی، بلاتکلیفی، افسردگی یا شرمساری را احساس کند، ممکن است علت آن ابتلا به اضطراب اجتماعی منتشر (فراگیر) باشد. نوع دوم اختلال اضطراب اجتماعی خاص یا اضطراب موقعیتی است که شامل اضطراب شدید مربوط به موقعیت‌های خاص مانند غذا خوردن یا صحبت‌کردن در مقابل دیگران میشود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت anxietycanada
Social anxiety disorder is one of the most common anxiety disorders. People with social anxiety disorder tend to feel quite nervous or uncomfortable in social situations. They are very concerned that they will do something embarrassing or humiliating, or that others will think badly of them.
ترجمه فارسی:
اختلال اضطراب اجتماعی یکی از شایع‌ترین اختلالات اضطرابی است. افراد مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تمایل دارند در موقعیت‌های اجتماعی کاملا عصبی یا ناراحت باشند. آنها بسیار نگران هستند که کاری شرم‌آور یا تحقیرآمیز انجام دهند یا دیگران در مورد آنها بد فکر کنند.
اضطراب اجتماعی منتشر (فراگیر)
اختلال اضطراب منتشر به انگلیسی GAD یک نوع از اختلال اضطراب اجتماعی است. بیشتر افراد در حالت عادی گاهی اوقات نگران سلامتی، شغل، پول یا خانواده‌ی خود هستند اما افراد مبتلا به GAD به طور مداوم، افراطی و به‌صورت آزاردهنده در این موارد احساس نگرانی می‌کنند. افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی منتشر ممکن است علائم جسمی شدیدی از جمله بی‌قراری، تعریق، مشکلات بلع و استفاده زیاد از سرویس بهداشتی را هم تجربه کنند.
تفاوت اضطراب اجتماعی با اختلال اضطراب منتشر (GAD) چیست؟
افراد مبتلا به GAD تمایل دارند که در مورد موضوعات مختلفی نگران باشند. این نگرانی ممکن است در مورد مسائل مهم زندگی (مثل مسائل مالی) یا مسائل کوچک و روزمره باشد. افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، نگران ملاقات با افراد جدید، دیده شدن و اجرا در حضور دیگران هستند (مثل صحبت در کلاس یا نواختن یک ساز موسیقی) و محتوای فکری آنها معمولا روی ارزیابی منفی و طرد شدن تمرکز دارد.
اضطراب اجتماعی در کودکان
کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، در بسیاری از موقعیت‌های اجتماعی (نظیر مدرسه، تیم‌ها، قرارهای بازی، کلاس‌های تقویتی و حتی دیدارهای خانوادگی) مضطرب هستند و احساس اضطراب شدید را در مورد محرک‌های مختلف مانند موارد زیر تجربه می‌کنند:
- صحبت‌کردن در مقابل دیگران
- خواندن با صدای بلند
- ترس از مورد ارزیابی قرار گرفتن توسط دیگران
- ترس از توهین به دیگران
- ترس از خجالت و ترس از صحبت‌کردن با افراد ناآشنا
اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند باعث ناراحتی شدید کودکان شود. این فوبیا می‌تواند روی عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی، اعتمادبه‌نفس و سایر زمینه‌های عملکردی آنها تأثیر منفی بگذارد. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به علت ترس از قضاوت منفی یا احساس خجالت، از شرکت در فعالیت‌هایی همچون ورزش یا سایر فعالیت‌های گروهی با همسالان خود خودداری می‌کنند.
والدین می‌توانند با درک ماهیت این اختلال و آموزش نحوه‌ی برخورد درست، به کودکانی که مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی هستند کمک کنند.
اضطراب اجتماعی نوجوانان
دوره نوجوانی با چالش‌ها و فراز و نشیب‌های زیاد همراه است که به خودی‌خود کار را برای نوجوان سخت میکند. همراه شدن این چالش‌ها با اضطراب اجتماعی می‌تواند فشار روحی روانی زیادی را بر نوجوانان وارد کند. اصلی‌ترین دلایل اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان معمولا شامل نوع شخصیت، مشکلات ظاهری یا جسمی، مشکلات گفتاری و مورد اذیت و آزار قرار گرفتن از سمت دیگران میشود. سبک فرزند پروری غلط نیز در ایجاد اضطراب شدید در کودکان و نوجوانان نقش دارد.
زیرشاخه های هراس اجتماعی یا ترس از اجتماع
اضطراب اجتماعی می‌تواند به شکل‌های مختلف و با شدت‌های متفاوت خود را نشان دهد. یکی از رایج‌ترین انواع اضطراب اجتماعی ترس از سخنرانی است. مرکز ملی اضطراب اجتماعی، چندین زیرشاخه‌ی اختلال ترس از اجتماع را تشخیص داده است:
- پاریورزی (Paruresis) یا سندرم مثانه خجالتی که طی آن فرد از این که در اطراف دیگران یا در سرویس بهداشتی عمومی به دستشویی برود، مضطرب میشود و می‌ترسد.
- اضطراب محاوره‌ای زمانی است که فرد افکار به هم ریخته و منفی را تجربه میکند. این افکار در خصوص این است که غریبه‌ها و آشنایان هنگام صحبت با او ممکن است چه فکری کنند.
- اضطراب عملکرد جنسی مردان که یک چرخه‌ی معیوب است و هنگامی ایجاد میشود که نگرانی در مورد عملکرد جنسی باعث میشود فرد بیش‌ازحد عملکرد خود را کنترل و ارزیابی کند به‌طوری که از نعوظ یا ارگاسم جلوگیری میشود.
- اضطراب سخنرانی در جمع یا گلوسوفوبیا یکی از رایج‌ترین انواع فوبیا است که بیش از ۷۰ درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علائم اضطراب اجتماعی
احساس خجالت یا ناراحتی در شرایط خاص به تنهایی نشانه اختلال اضطراب اجتماعی نیست. میزان راحتی در موقعیت‌های اجتماعی، بسته به ویژگی‌های شخصیتی و تجربیات زندگی دارد. برخی از افراد به طور طبیعی کم‌حرف و محافظه‌کار هستند و برخی دیگر اجتماعی و خونگرم‌اند. اختلال اضطراب اجتماعی بر خلاف احساس اضطراب و عصبانیت روزمره، شامل ترس، اضطراب و گوشه‌گیری است که روی روابط، شغل، مدرسه یا سایر فعالیت‌ها تأثیر می‌گذارد.
علائم و نشانه‌های احساسی و رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- ترس از قضاوت منفی
- نگرانی از شرمساری یا تحقیر شدن از سمت دیگران
- ترس شدید از ارتباط برقرار کردن یا صحبت‌کردن با غریبه‌ها
- ترس از مضطرب به نظر رسیدن
- ترس از علائم جسمی مانند سرخ‌شدن صورت، تعریق، لرزیدن یا لرزش صدا
- پرهیز از مورد توجه بودن
برای کودکان، نگرانی از تعامل با بزرگسالان یا همسالان ممکن است با گریه، لجبازی، چسبیدن به والدین یا خودداری از صحبت‌کردن در موقعیت‌های اجتماعی نشان داده شود.
گاهی اوقات علائم و نشانه‌های جسمانی می‌توانند با اختلال اضطراب اجتماعی همراه باشند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- سرخ شدن ناشی از خجالت
- ضربان قلب سریع
- لرزیدن
- تعریق
- دل پیچه یا حالت تهوع
- مشکل در تنفس
- سرگیجه یا سبکی سر و سیاهی رفتن چشم‌ها
- احساس این که ذهنتان پاک شده است
- تنش عضلانی
آیا شما هم علائم اضطراب اجتماعی را دارید؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.
علت اضطراب اجتماعی چیست؟
علل ابتلا به اضطراب اجتماعی چند وجهی است و می‌تواند شامل عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی باشد. ژنتیک معمولا مهم‌ترین نقش را بازی میکند و می‌تواند اختلالات روانی را نسل به نسل منتقل کند. تأثیرات محیطی مانند تجربه زورگویی، آسیب‌های دوران کودکی یا والدین بیش‌ازحد انتقادی هم می‌تواند به توسعه اضطراب اجتماعی کمک کند.
علاوه‌بر این برخی از ویژگی‌های شخصیتی مانند خجالتی بودن یا حساسیت به انتقاد دیگران، می‌تواند احتمال ابتلا به سوشال فوبیا را افزایش دهد. عوامل نوروبیولوژیک مانند عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز (مانند سروتونین) هم در تنظیم اضطراب نقش دارند. سایر دلایل سوشال فوبیا شامل موارد زیر هستند:
- قرار گرفتن در یک موقعیت جدید شغلی یا مهاجرت
- افزایش جریان خون به بخش آمیگدال (بخشی از سیستم لیمبیک که عامل ترس است)
- مکانیسم‌های مقابله‌ی ناسالم (مانند پرهیز از جنگ و دعوا)
- تجربه قضاوت اشتباه مردم بر اساس ظاهر فیزیکی
| علائم | عوارض | درمان |
|---|---|---|
| ترس از قضاوت منفی | پیشرفت تحصیلی و شغلی پایین | مواجهه درمانی |
| نگرانی از شرمساری یا تحقیر شدن از سمت دیگران | حساسیت بیش‌ازحد نسبت به انتقاد | دارو درمانی |
| ترس از مضطرب به نظر رسیدن | گوشه‌گیری | درمان شناختی رفتاری |
| ترس شدید از ارتباط برقرار کردن یا صحبت‌کردن با غریبه‌ها | مشکل در قاطع و جسور بودن | تغییر سبک زندگی |
تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی یا جمع هراسی
برای تشخیص اضطراب اجتماعی بهترین کار این است که به دکتر متخصص مراجعه کنید. پزشک متخصص با ارزیابی بالینی، سؤالاتی در مورد علائمتان می‌پرسد و از شما می‌خواهد که تجربیاتتان را شرح دهید. مرحله‌ی بعدی این است که پزشک آزمایش‌های آزمایشگاهی را درخواست می‌دهد تا وجود سایر اختلالات زمینه‌ای (مانند تومور، عدم تعادل هورمونی و بیماری‌های عفونی مثل بیماری لایم) که ممکن است دلیل بروز این علائم باشند را رد کند.
هنگامی که پزشک تشخیص داد علائم شما ناشی از بیماری جسمی نیستند، شما را به روانشناس، روانپزشک یا مشاور ارجاع می‌دهد. روانشناس با انجام تست اضطراب اجتماعی و گفتگو تشخیص می‌دهند که آیا دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستید یا خیر.
اختلال اضطراب اجتماعی گاهی اوقات با اختلال هراس یا پانیک اشتباه گرفته میشود. تفاوت کلیدی این دو اختلال در این است که افراد مبتلا به اختلال هراس به جای علائم اضطراب که به طور خاص با موقعیت‌های اجتماعی در ارتباط هستند، حملات پانیک غیر منتظره را تجربه می‌کنند. در اختلال اضطراب اجتماعی ترس، اضطراب یا گوشه‌گیری معمولا دائمی است و ۶ ماه یا بیشتر طول می‌کشد.
درمان اضطراب اجتماعی
درمان اختلال اضطراب اجتماعی معمولا شامل ترکیبی از رویکردهای درمانی است. درمان شناختی رفتاری (CBT) یکی از موثرترین درمان‌ها است که به افراد کمک میکند الگوهای تحریف‌شده مربوط به موقعیت‌های اجتماعی را شناسایی و به چالش بکشند.
درمان مواجهه سازی نیز زیر مجموعه‌ای از CBT است که در آن بیماران به‌تدریج با موقعیت‌های اجتماعی ترسناک در یک محیط کنترل‌شده برای کاهش اضطراب مواجه می‌شوند. این اتفاق به یادگیری روش‌های مقابله‌ای و کاهش ترس اجتماعی کمک میکند.
مصرف داروهای مهار کننده انتخابی جذب مجدد سروتونین (Ssri) و داروهای ضد اضطراب، تغییر سبک زندگی با ورزش منظم و رعایت رژیم غذایی سالم هم از سایر روش‌های درمانی جمع هراسی یا سوشال فوبیا محسوب می‌شوند.
همین الان بهترین دکتر برای درمان اضطراب اجتماعی را پیدا کن.
عوارض اختلال اضطراب اجتماعی
مهم‌ترین عوارض اختلال اضطراب اجتماعی شامل عزت نفس پایین، تفکرات منفی در مورد خود و مهارت‌های اجتماعی ضعیف هستند. اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند زندگی فرد را کنترل کند و در روند کاری، مدرسه، روابط یا لذت‌بردن از زندگی اختلال ایجاد کند. سایر عوارض هراس اجتماعی یا ترس از اجتماع عبارت است از:
- مشکل در قاطع و جسور بودن
- نشان‌دادن حساسیت بیش‌ازحد نسبت به انتقاد
- گوشه‌گیری و روابط اجتماعی کم
- پیشرفت تحصیلی و شغلی پایین
- سوء مصرف مواد و الکل
- خودکشی یا اقدام به خودکشی
سایر اختلالات اضطرابی و برخی دیگر از اختلالات مربوط به سلامت روان (به‌خصوص اختلال افسردگی و مشکلات سوء مصرف مواد) معمولا با اختلال اضطراب اجتماعی رخ می‌دهند.
پیشگیری از سوشال فوبیا یا اضطراب اجتماعی
راه‌های دیگری برای کمک به بهبود کیفیت زندگی و کاهش علائم اضطراب هنگام زندگی با SAD وجود دارند. این موارد می‌توانند به جلوگیری از ابتلا به هراس اجتماعی هم کمک کنند:
- الگوهای تفکر منفی که شامل تلاش برای پیش‌بینی رویدادها و فکر کردن در مورد بدترین اتفاقات هستند را به چالش بکشید.
- تمرکزتان را به بیرون معطوف کنید تا مانع از تمرکز بیش‌ازحد روی احساسات بدنی و واکنش‌های فیزیکی یا ظاهر خود شوید.
- زمانی را صرف تنفس کامل و عمیق کنید و به سیستم عصبیتان فرصت دهید تا آرام شود.
- از مصرف کافئین زیاد در طول روز بپرهیزید. کافئین زیاد می‌تواند اضطراب را تشدید کند.
- اسیدهای چرب امگا ۳ را به رژیم غذایی خود اضافه کنید (ماهی‌های چرب و مغزها را در نظر بگیرید) تا خلق و خوی کلی و اضطرابتان را بهبود دهید.
- صبوری در برابر خود و دیگران را تمرین کنید. در شرایط اجتماعی انتظار کمال‌گرایی نداشته باشید و از مهارت‌هایی که آموخته‌اید برای حفظ آرامش‌تان استفاده کنید.
هزینه درمان اضطراب اجتماعی در دکترتو کلینیک
هزینه درمان اضطراب اجتماعی یا ترس از اجتماع به عوامل زیادی مانند تجربه پزشک، مدرک دانشگاهی متخصص و مدت زمان جلسه ویزیت حضوری یا آنلاین بستگی دارد. شما می‌توانید خدمات ویژه مربوط به درمان هراس اجتماعی را در دکترتو کلینیک ببینید و هزینه درمان اضطراب اجتماعی را دقیق‌تر بررسی کنید.
۴.۹ (۱۲۴۲ نظر)۴.۸ (۹۵۶ نظر)۴.۷ (۷۴۲ نظر)۴.۹ (۵۸۸ نظر)۴.۹ (۴۴۴ نظر)۴.۸ (۳۲۶ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگر چه طبیعی است که اضطراب اجتماعی را در موقعیت‌های جدید یا ناآشنا تجربه کنید اما زمانی که این ترس‌ها ادامه داشته باشند، باعث فشار روانی زیادی می‌شوند. در این شرایط این احتمال وجود دارد که دچار SAD باشید. این حالت معمولا در دوران جوانی در افرادی که بسیار خجالتی هستند ظاهر میشود.
عواقب اضطراب اجتماعی می‌تواند شامل انزوا، تنهایی و از بین‌رفتن روابط باشد. با مراجعه به روانشناس و روانپزشک می‌توانید این اختلال را مدیریت و درمان کنید. متخصصان در ابتدا با گرفتن تست اضطراب اجتماعی، شدت فوبیای جمع هراسی در شما را تشخیص داده و سپس به درمان آن می‌پردازند.
با مراجعه به وب‌سایت دکترتو می‌توانید لیستی از بهترین روانشناسان و روان‌پزشکان کشور را ببینید و با استفاده از سیستم نوبت‌دهی غیرحضوری از بهترین روانشناس یا دکتر روانپزشک نوبت بگیرید.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
من ۱۸ سالمه حدود یک ساله که دچار این اختلال شدم باید چیکار کنم؟
سلام
تشخیص این اختلال فقط با معاینه و بررسی متخصص انجام پذیرد
شاید جز ویژگی رفتاری شماست و لزوما اختلال نباشد
برای بررسی بیشتر زیر نظر پزشک باشید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/psychiatrist
من به عنوان یک بچه دوازده ساله این علائم را دارم و همیشه از اجتماع دوری می کنم 😑😥
دوست عزیز
یک سری تغییرات هورمونی در دوران بلوغ موجب بروز این موضوع شده که براحتی میتونید با کمک روانپزشک بر آن غلبه کنید. از این لینک نوبت بگیرید و مراجعه کنید.
متخصص روانپزشکی
سلام
من پنج ماه پیش یهویی پانیک شدم و علتشم اینه وقتی به کسی دسترسی ندارم یعنی شمارشو یا ادسشو ندارم پانیک میشم فیلم هم دیگه نمیتونم ببینم چون ممکنه به سرم بزنه به بازیگراش دسترسی ندارم یهو پانیک میشم ،به نظرتون به چی ربط داره این افکار
دوست عزیز
بهتره توسط متخص روانپزشکی این اختلال بررسی شود.
این اختلال زندگی را تباه میکند ،کاش بتوان از کودکی درمان را شروع کرد، مربیان مدارس هم باید دقت کنند ،
بنده به عنوان مادر که از نزدیک شاهد، این مشکل هستم، درخواست میکنم که در امر درمان این اختلال ،خانواده ها را یاری کنند
با تشکر
سلام
بله دقیقا
متاسفانه دست کم گرفته می شود
ممنونم از توصیه ارزنده تان
این اختلال زندگی را تباه میکند ،کاش بتوان از کودکی درمان را شروع کرد، مربیان مدارس هم باید دقت کنند ،
بنده به عنوان مادر که از نزدیک شاهد، این مشکل هستم، درخواست میکنم که در امر درمان این اختلال ،خانواده ها را یاری کنند
با تشکر
سلام
بله دقیقا
متاسفانه دست کم گرفته می شود
ممنونم از توصیه ارزنده تان
سلام من یک سالی هست دچار اختلال اضطراب اجتماعی شدم،و الان دکتر روانپزشکم داروی سرترالین تجویز کرده،معدم اذیت میشه،خیلی درد میکنه چی کار کنم؟عضله های پاهامم میگیره؟
سلام
بهتر است این دارو قطع و از دارو های مشابه زیر نظر پزشک مصرف شود
سلام
دوست و همراه عزیز
سوال یا دیدگاهتان را کامل بیان کنید
ممنونم
من ۵ماه دارو سرترالین مصرف کردم به نظرم خوب شدم آیا دارو را قطع کنم
سلام
به هیچ وجه دارو را ناگهانی قطع نکنید
سلام خسته نباشید
اینکه گفتید در سن جوانی شروع میشود و من تازه این جوری شدم این اختلال موقتی هست یا دائمی؟؟
سلام
بسته به شرایط محیطی و یا هورمونی ممکن است ادامه دار باشد
باسلام دکتر من نمیدونم بااین توضیحات دقیقا من چه نوع بیماری دارم چون همه این موارد را دارم من هم مبتلا به بیماری اضطراب اجتماعی هستم بااینکه شش سال دارو مصرف میکنم وتحت درمان روانپزشکم هستم میخاستم بپرسم ایا درمان میشه این بیماری یاباید تااخرعمردارو مصرف بشه
سلام دوست عزیز
اضطراب ها با دارو کنترل می شوند و لی برای درمان نهایی در کنار دارو نیاز به تراپیست و یا روانکاو هم هست
تندرست باشید
من واقعا فهمیدم که فوبیا دارم متشکرم
سلام دوست عزیز
البته هرگونه اضطراب یا ترسی به معنای فوبیا نیست