اضطراب اجتماعی چیست؟ علائم، علل، راه‌های درمان

اضطراب اجتماعی (SAD) نوعی اختلال روانی است که مشخصه‌ی آن ترس ناتوان کننده و شدید از قرار گرفتن موقعیت‌های اجتماعی است. این اختلال با عناوین جمع هراسی یا فوبیای اجتماعی (Social phobia) هم شناخته می‌شود. اضطراب اجتماعی در واقع نوعی فوبیا یا هراس شدید است.

در فوبیای اجتماعی فرد در سطوح عاطفی، جسمی و شناختی، احساساتی را تجربه می‌کند. فرد در نتیجه این احساسات از قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی بسیار اذیت می‌شود، تا حدی که ممکن است از قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی پرهیز کند. افراد مبتلا به SAD از قضاوت منفی دیگران می‌ترسند. این حالت می‌تواند احساس شرمساری، خجالت کشیدن و حتی افسردگی را در آن‌ها ایجاد کند.

فوبیای اضطراب اجتماعی چیست؟

اضطراب اجتماعی دومین اختلال اضطرابی رایج است که معمولاً تشخیص داده می‌شود. این اختلال تقریباً ۱۵ میلیون نفر از بزرگسالان آمریکایی را تحت تأثیر قرار داده است. حدود ۷ درصد از جمعیت کلی ایالات متحده در یک دوره‌ی ۱۲ ماهه، نوعی اختلال اضطراب اجتماعی را تجربه خواهند کرد. و برخی از برآوردها نشان می‌دهند که نرخ شیوع مادام العمر اختلال SAD حدود ۱۳ الی ۱۴ درصد است.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

مشاهده همه

انواع اضطراب اجتماعی

دو نوع اضطراب اجتماعی وجود دارد: خاص و منتشر (فراگیر). یک مثال اضطراب اجتماعی خاص، ترس از صحبت در حضور گروهی از افراد است. در حالی که افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی منتشر، در بسیاری از موقعیت‌های اجتماعی مضطرب، عصبی و ناراحت هستند.

اکثرا افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی، دارای نوع منتشر این اختلال هستند. هنگامی که در اکثر موقعیت‌های زندگی فرد، اضطراب، نگرانی، بلاتکلیفی، افسردگی، شرمساری، احساس حقارت و سرزنش خود دخیل باشند، ممکن است علت آن نوع اضطراب اجتماعی منتشر (فراگیر) باشد.

---

اضطراب اجتماعی منتشر (فراگیر)

اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یک نوع خاص از اختلال اضطراب است. اکثر افراد گاهی اوقات نگران سلامتی، شغل، پول یا خانواده‌ی خود هستند، اما افراد مبتلا به GAD به طور مداوم، افراطی و به‌صورت آزار دهنده‌ای در خصوص این موارد و موارد دیگر نگرانند.

افراد مبتلا به GAD،اغلب ممکن است علائم جسمی از جمله بی قراری، تعریق، مشکلات بلع و استفاده زیاد از سرویس بهداشتی را تجربه کنند.

با توجه به اظهارات کارشناسان سلامت روان، حدود ۳ درصد از بزرگسالان آمریکایی GAD را تجربه کردند. تخمین زده می‌شود که بیش از ۹ درصد افراد در برهه ای از زندگی خود، GAD را تجربه می‌کنند. اما این افراد با درمان مناسب (از جمله دارودرمانی و روان درمانی) می‌توانند یاد بگیرند که چگونه علائم خود را مدیریت کنند و زندگی پربار تری داشته باشند.

تفاوت اضطراب اجتماعی با اختلال اضطراب منتشر (GAD)

اگر چه نوع تله‌های فکری در این دو اختلال می‌توانند مشابه باشند، اما این محتوای فکری است که GAD را از SAD متمایز می کند. افراد مبتلا به GAD تمایل دارند که در مورد موضوعات مختلفی نگران باشند. این نگرانی ممکن است در مورد مسائل مهم زندگی (همچون مسائل سلامتی یا امور مالی) باشد، همچنین ممکن است در مورد بسیاری از استرس‌های جزئی و روزمره باشد که برای دیگران خیلی مهم نیستند.

نگرانی‌های اجتماعی در افراد مبتلا به GAD رایج هستند. با این حال، تمرکز این افراد بیشتر از این که بر روی ترس از ارزیابی باشد، روی روابط در حال جریان است.

به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به GAD ممکن است به طور غیر قابل کنترلی نگران پیامدهای دعوا با نامزدش باشد. یک مادر دچار GAD، ممکن است بیش از حد نگران این باشد که آیا تصمیمش برای عوض کردم مدرسه فرزندش درست بوده یا نه؟

از طرف دیگر، افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، نگران ملاقات با افراد جدید، دیده شدن و اجرا در حضور دیگران هستند ( مثلاً صحبت در کلاس یا نواختن یک ساز موسیقی در گروه موسیقی). محتوای فکری آن‌ها معمولاً روی ارزیابی منفی و طرد شدن تمرکز دارد.

برای مثال، یک فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است از شروع مکالمه با دیگران در ساعت استراحت در محیط کار بترسد. این فرد فکر می‌کند که ممکن است مضطرب به نظر برسد، چیزی احمقانه بگوید و مورد تمسخر همکارانش قرار بگیرد. فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است به دلیل نگرانی از احساس حقارت یا خجالت در یک قرار ملاقات، به طور کلی از شرکت در قرارهای ملاقات اجتناب کند.

خطر مشترک در اینجا، درجه‌ی آسیب شناختی نگرانی فرد است که بر توانایی او برای توسعه یا حفظ روابط، انجام تعهدات اساسی و برآوردن توانمندی‌های شخصی و حرفه ای تأثیر می‌گذارد.

GAD:

• تجربه‌ی علائم جسمی
• نگرانی در مورد مسائل مهم زندگی و استرس‌های جزئی و روزمره
• نشان دادن رفتارهای مبنی بر گوشه گیری
• میانگین سن شروع، ۳۱ سال است.

---

SAD:

• تجربه‌ی علائم جسمی
• نگرانی از ملاقات با افراد، دیده شدن، اجرا در مقابل دیگران
• نشان دادن رفتارهای مبنی بر گوشه گیری
• میانگین سن شروع، ۳۱ سال است.

با در نظر گرفتن این که سایر اجزای تشکیل دهنده‌ی چرخه‌ی اضطراب (احساسات و افکار) با یکدیگر همپوشانی دارند، به این نتیجه می‌رسیم که تفاوت‌های رفتاری بین اختلال اضطراب منتشر و اختلال اضطراب اجتماعی جزئی هستند. مشخصه‌ی اصلی هر دوی این اختلالات، درجه‌ی بالایی از گوشه گیری است، اما ممکن است دلیل اصلی گوشه‌گیری در هر یک متفاوت باشد.

برای مثال فرض کنید که یک شخص در روزی که سخنرانی دارد، تماس می‌گیرد و بهانه می‌آورد که مریض شده است و قادر به سخنرانی نیست. اگر این شخص مبتلا به GAD باشد، ممکن است به خاطر ترس از این که تلاش کافی برای آماده سازی متن سخنرانی نکرده و نمی‌تواند آن را به موقع تمام کند، از شرکت در جلسه اجتناب کرده باشد. اگر این فرد مبتلا به SAD باشد، ممکن است از این جلسه اجتناب کند زیرا نگران است که هیچ کس ایده‌های او را دوست نداشته باشد یا این که حس کند دیگران ممکن است متوجه عرق کردن او هنگام صحبت کردن شوند.

زیرشاخه‌های فوبیای اجتماعی

مرکز ملی اضطراب اجتماعی، چندین زیرشاخه‌ی اختلال اضطراب اجتماعی را تشخیص داده است:

• پاریورزی (Paruresis) یا سندرم مثانه خجالتی که طی آن فرد از این که در اطراف دیگران یا در سرویس بهداشتی عمومی به دستشویی برود، مضطرب می‌شود و می‌ترسد.
• اضطراب محاوره‌ای شامل زمانی است که فرد افکار به هم ریخته و منفی را تجربه می‌کند. این افکار در خصوص این است که غریبه‌ها و آشنایان هنگام صحبت با او ممکن است چه فکری کنند.
• اضطراب عملکرد جنسی مردان، یک چرخه‌ی معیوب است و هنگامی ایجاد می‌شود که نگرانی در مورد عملکرد جنسی باعث می‌شود فرد بیش از حد عملکرد خود را کنترل و ارزیابی کند به طوری که از نعوظ یا ارگاسم جلوگیری می‌شود.
• اضطراب سخنرانی در جمع یا گلوسوفوبیا یکی از رایج‌ترین انواع فوبیا است که حدود ۷۳% از جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• اضطراب LGBTQ می‌تواند هم به علت انگ اجتماعی توسط جامعه و هم از طریق مورد اذیت و آزار قرار گرفتن یا طرد شدن ایجاد شود.

اضطراب اجتماعی می‌تواند به شکل‌های مختلف و با شدت‌های مختلف خود را نشان دهد. یکی از رایج‌ترین انواع اضطراب اجتماعی ترس از سخنرانی است.

علائم اضطراب اجتماعی

احساس خجالت یا ناراحتی در شرایط خاص، لزوما نشانه‌ای از اختلال اضطراب اجتماعی نیست. میزان راحتی در موقعیت‌های اجتماعی، بسته به ویژگی‌های شخصیتی و تجربیات زندگی متفاوت است. برخی از افراد به طور طبیعی کم‌حرف و محافظه‌کار هستند و برخی دیگر اجتماعی و خونگرم هستند.

اختلال اضطراب اجتماعی بر خلاف احساس اضطراب و عصبانیت روزمره، شامل ترس، اضطراب و گوشه‌گیری است که روی روابط، کارهای روزمره، کار، مدرسه یا سایر فعالیت‌ها تأثیر می‌گذارد. علائم اضطراب اجتماعی را می‌توان به دو دسته علائم احساسی و رفتاری و علائم جسمی تقسیم‌بندی کرد که در ادامه آنها را یکی یکی بررسی می‌کنیم:

همین الان بهترین دکتر متخصص را برای درمان اضطراب اجتماعی  پیدا کن…

مشاوره آنلاین روانشناسمتخصص روانشناسی

۱. علائم احساسی و رفتاری

علائم و نشانه‌های احساسی و رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• ترس از موقعیت‌هایی که ممکن است مورد قضاوت منفی قرار بگیرید.
• نگران شرمساری یا تحقیر شدن خود باشید.
• ترس شدید از ارتباط برقرار کردن یا صحبت کردن با غریبه‌ها
• ترس از این که دیگران متوجه شوند که مضطرب به نظر می‌رسید.
• ترس از علائم جسمی که ممکن است باعث خجالت شما شوند (همچون سرخ شدن، تعریق، لرزیدن یا لرزش صدا)
• اجتناب از انجام کارها یا صحبت کردن با مردم، از ترس خجالت
• اجتناب از موقعیت‌هایی که ممکن است در مرکز توجه باشید.
• اضطراب به خاطر پیش‌بینی قرار گرفتن در یک فعالیت یا رویداد ترسناک
• ترس یا اضطراب شدید در موقعیت‌های اجتماعی
• تجزیه و تحلیل عملکرد خود و تشخیص نواقص در روابط خود پس از قرار گرفتن در یک موقعیت اجتماعی
• انتظار بدترین پیامدهای ممکن از یک تجربه‌ی منفی در طول یک موقعیت اجتماعی.

برای کودکان، نگرانی از تعامل با بزرگسالان یا همسالان ممکن است با گریه، لجبازی، چسبیدن به والدین یا امتناع از صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی نشان داده شود.

نوع منحصراً عملکردی اختلال اضطراب اجتماعی زمانی رخ می‌دهد که هنگام صحبت کردن یا اجرا در جمع، ترس و اضطراب شدیدی را تجربه می‌کنید، اما در سایر موقعیت‌های اجتماعی عمومی‌تر، این احساس را تجربه نمی‌کنید.

---

علائم جسمی

گاهی اوقات علائم و نشانه‌های جسمانی می‌توانند با اختلال اضطراب اجتماعی همراه باشند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• سرخ شدن ناشی از خجالت
• ضربان قلب سریع
• لرزیدن
• تعریق
• دل پیچه یا حالت تهوع
• مشکل در حبس تنفس
• سرگیجه یا سبکی سر و سیاهی رفتن چشم‌ها
• احساس این که ذهن تان پاک شده است.
• تنش عضلانی.

---

اجتناب از موقعیت‌های رایج اجتماعی

هنگامی که به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستید، ممکن است تحمل تجربیات رایج و روزمره دشوار باشد، از جمله:

• ارتباط با افراد ناآشنا یا غریبه‌ها
• شرکت در مهمانی‌ها یا مجالس اجتماعی
• رفتن به محل کار یا مدرسه
• شروع مکالمه
• برقراری ارتباط چشمی
• دوست‌یابی
• ورود به اتاقی که افرادی در آن نشسته‌اند
• مرجوع کردن کالاها به فروشگاه
• غذا خوردن در حضور دیگران
• استفاده از سرویس بهداشتی عمومی.

علائم اختلال اضطراب اجتماعی می‌توانند در طول زمان تغییر کنند. اگر با تغییرات یا استرس زیادی در زندگی خود روبرو شوید، ممکن است این علائم را تجربه کنید. اگر چه اجتناب از موقعیت‌هایی که باعث ایجاد اضطراب می‌شوند، می‌تواند در کوتاه مدت احساس بهتری در شما ایجاد کند، اما در صورت عدم درمان، این اضطراب در طولانی مدت ادامه پیدا می‌کند.

اضطراب اجتماعی در کودکان

کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، احساس اضطراب شدید را در مورد محرک‌های مختلف تجربه می‌کنند از جمله:

• صحبت کردن در مقابل دیگران
• خواندن با صدای بلند
• ترس از مورد ارزیابی قرار گرفتن توسط دیگران
• ترس از توهین به دیگران
• ترس از خجالت و ترس از صحبت کردن با افراد ناآشنا.

کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، در بسیاری از موقعیت‌های اجتماعی (نظیر مدرسه، تیم‌ها، قرارهای بازی، کلاس‌های تقویتی و حتی دیدارهای خانوادگی) مضطرب هستند.

اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند باعث ناراحتی قابل توجهی برای کودکان شود. این فوبیا می‌تواند بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی، اعتماد به نفس و سایر زمینه‌های عملکردی آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به علت ترس از قضاوت منفی یا احساس خجالت، از شرکت در فعالیت‌هایی همچون ورزش یا سایر فعالیت‌های گروهی با همسالان خود می‌پرهیزند.

والدین می‌توانند با درک ماهیت این اختلال و آموزش نحوه‌ی برخورد درست با علائم به آن‌ها، به کودکانی که مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی هستند کمک کنند.

اضطراب اجتماعی نوجوانان

دوره نوجوانی با چالش‌ها و فراز و نشیب‌های زیاد همراه است که به خودی‌خود کار را برای نوجوان سخت می‌کند. همراه شدن این چالش‌ها با اضطراب اجتماعی می‌توان فشار روحی و روانی و جسمی زیادی را بر نوجوان وارد کند. در ادامه اصلی‌ترین دلایل اختلال اضظراب اجتماعی در نوجوانان را بررسی کرده‌ایم:

۱. طرز رفتار:

کودکی که به طور ذاتی خجالتی و گوشه گیر است و از امتحان کردن چیزهای جدید می‌ترسد، با ورود به دوران نوجوانی، بیشتر در معرض خطر بروز اختلال اضطراب اجتماعی قرار می‌گیرد.

---

۲. مشکلات سلامتی یا جسمی:

اگر نوجوان دارای هر نوع مشکل سلامتی یا جسمی باشد که برای دیگران محسوس است (همچون ناهنجاری جسمی، زخم بزرگ، ماه گرفتگی و غیره) ممکن است بیشتر مستعد رنج بردن از اضطراب اجتماعی باشد.

---

۳. مشکلات گفتاری:

داشتن مشکلات گفتاری می‌تواند به دلایل زیادی چالش برانگیز باشد. این مسائل می‌تواند بر اعتماد به نفس و عزت نفس فرد تأثیر منفی بگذارد. این امر خصوصاً در مورد نوجوانان صدق می‌کند. عزت نفس پایین اغلب بر تمایل نوجوان برای قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارد. متاسفانه، هر چه نوجوان (یا هر کسی) زمان بیشتری را به تنهایی بگذراند، برقراری ارتباط مجدد با دیگران برای او سخت‌تر می‌شود.

---

۴. مورد اذیت و آزار قرار گرفتن:

متأسفانه مورد اذیت و آزار قرار گرفتن یک اتفاق بسیار شایع در مدارس و اینترنت است. مورد اذیت و آزار قرار گرفتن، می‌تواند بر بسیاری از زمینه‌های زندگی فرد از جمله روابط اجتماعی تأثیر بگذارد و نوجوان را مستعد فوبیای اجتماعی بکند.

---

۵. سبک فرزند پروری:

برخی از متخصصان پزشکی و سلامت روان، بروز SAD در نوجوانان را به شیوه‌های فرزند پروری ارتباط می‌دهند. تحقیقات زیادی نشان می‌دهند که ارتباط قوی بین شیوه‌های فرزند پروری (که در آن‌ها محافظت افراطی وجود دارد) با اختلال اضطراب اجتماعی در کودک وجود دارد. این می‌تواند به این دلیل باشد که شیوه‌های فرزند پروری بیش از حد حمایتی، ممکن است کودکان را از تجربه‌ی سطح سالم تعامل اجتماعی باز دارند. در نتیجه فرصت یادگیری مهارت‌های اجتماعی لازم را از کودک می‌‌گیرند.

آیا شما هم علائم اضطراب اجتماعی دارید؟ همین حالا مشاوره بگیرید

دکتر اضطراب

عوارض جانبی اختلال اضطراب اجتماعی

بدون درمان، اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند زندگی تان را کنترل کند. اضطراب می‌تواند در کار، مدرسه، روابط یا لذت بردن از زندگی اختلال ایجاد کند. این اختلال می‌تواند باعث موارد زیر شود:

• عزت نفس پایین
• مشکل قاطع و جسور بودن
• تفکرات منفی در مورد خود
• نشان دادن حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد
• مهارت‌های اجتماعی ضعیف
• گوشه‌گیری و روابط اجتماعی دشوار
• پیشرفت تحصیلی و شغلی پایین
• سوء مصرف مواد و الکل
• خودکشی یا اقدام به خودکشی.

سایر اختلالات اضطرابی و برخی دیگر از اختلالات مربوط به سلامت روان (خصوصاً اختلال افسردگی و مشکلات سوء مصرف مواد)، اغلب با اختلال اضطراب اجتماعی رخ می‌دهند.

تشخیص فوبیای جمع هراسی

برای تشخیص اضطراب اجتماعی در ابتدا بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک از شما سؤالاتی در مورد علائمتان می‌پرسد و از شما می‌خواهد که تجربیاتتان را شرح دهید. مرحله‌ی بعدی این است که پزشک آزمایش‌های آزمایشگاهی را درخواست می‌دهد تا وجود سایر اختلالات زمینه‌ای (همچون تومور، عدم تعادل هورمونی و بیماری‌های عفونی همچون بیماری لایم) که ممکن است دلیل بروز علائم باشند را رد کند.

هنگامی که پزشک تشخیص داد علائم شما ناشی از بیماری جسمی نیستند، شما را به روان‌شناس یا روان‌پزشک یا مشاور ارجاع می‌دهد. روان‌شناس با انجام تست اضطراب اجتماعی و گفتگو تشخیص می‌دهند که آیا دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستید یا خیر.

فاکتورهای تشخیصی عبارتند از:

• ترس یا اضطراب مشخص در مورد یک یا چند موقعیت اجتماعی که ممکن است در آن‌ها فرد زیر ذره‌بین قرار بگیرد.
• فرد می‌ترسد به خاطر رفتارش یا نشان دادن علائم اضطراب، مورد ارزیابی منفی دیگران قرار بگیرد.
• موقعیت‌های اجتماعی تقریباً همیشه برای فرد ترس یا اضطراب را بر می‌انگیزند.
• ترس یا اضطرابی که فرد تجربه می‌کند اصلا با تهدید واقعی که به علت موقعیت اجتماعی و زمینه‌ی فرهنگی اجتماعی با آن مواجه است، متناسب نیست.
• موقعیت‌های اجتماعی با ترس و اضطراب شدید تحمل می‌شوند یا از آن‌ها اجتناب می‌شود.
• ترس، اضطراب یا گوشه‌گیری باعث ایجاد تنش عصبی یا اختلال بالینی قابل‌توجهی در زمینه‌های اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه‌های مهم می‌شوند.
• ترس، اضطراب یا گوشه‌گیری، دائمی هستند و معمولاً شش ماه یا بیشتر طول می‌کشند.
• ترس، اضطراب یا گوشه‌گیری ناشی از اثرات فیزیولوژیکی یک ماده (به عنوان مثال سوء مصرف مواد مخدر) یا یک اختلال پزشکی دیگر نیستند.
• ترس، اضطراب یا گوشه‌گیری را نمی‌توان جزء علائم یک اختلال روانی دیگر دانست.
• اگر اختلال دیگری (همچون بیماری پارکینسون، چاقی، بدشکلی در اثر سوختگی یا جراحت) وجود داشته باشد، ترس، اضطراب یا گوشه گیری به آن کاملاً بی ارتباطند یا افراطی هستند.
• تشخیص این که آیا ترس محدود به صحبت کردن یا اجرا در جمع است.

اختلال اضطراب اجتماعی گاهی اوقات با اختلال هراس یا پانیک اشتباه گرفته می‌شود. تفاوت کلیدی این دو اختلال در این است که افراد مبتلا به اختلال هراس، به جای علائم اضطراب که به طور خاص با موقعیت‌های اجتماعی در ارتباط هستند، حملات پانیک غیر منتظره‌ای را تجربه می‌کنند.

اضطراب اجتماعی چرا به وجود می آید؟

مشخص نیست که دقیقا چه چیزی باعث بروز SAD می‌شود، اما عوامل زیادی بر احتمال بروز اضطراب اجتماعی در افراد تأثیر می‌گذارند:

۱. نشانگرهای بیولوژیکی:

افزایش جریان خون به بخش آمیگدال (بخشی از سیستم لیمبیک که عامل ترس است) در تصاویر مغزی افراد مبتلا به SAD دیده شده است. سایر قسمت‌های مغز که در اضطراب دخیل هستند شامل موارد زیر می‌باشند:

• ساقه‌ی مغز (که ضربان قلب و تنفس را کنترل می‌کند)
• قشر پیش پیشانی (به ارزیابی خطر کمک می‌کند)
• قشر حرکتی (که ماهیچه‌ها را کنترل می‌کند).

---

۲. عوامل ژنتیکی:

همچون تمام اختلالات اضطرابی، پیش زمینه‌ی ژنتیکی سهم قابل توجهی برای بروز اختلال اضطراب اجتماعی دارد.

---

۳. محیط:

مکانیسم‌های مقابله‌ی ناسالم (همچون اجتناب از منازعه) و واکنش‌ها یا رفتارهای مضطربانه را می‌توان با نحوه‌ی مشاهده‌ی شخصیت‌های مقتدر و گروه‌های همسالان آموخت.

---

۴. ظاهر فیزیکی:

برخی از ویژگی‌های جسمانی که از دیدگاه هنجارهای اجتماعی، غیر‌معمول شناخته می‌شوند. قضاوت اشتباه مردم بر اساس ظاهر فیزیکی می‌تواند زمینه‌ساز اضطراب اجتماعی باشد.

---

۵. خلق و خو:

علاقه نداشتن به شرکت در فعالیت‌ها، ملاقات با افراد، مکان‌ها یا اشیاء جدید می‌تواند از نشانه‌های اولیه‌ی SAD باشد. این حالت معمولاً با خجالتی بودن زیاد از حد یا گریه کردن کودک هنگام ملاقات با افراد جدید نشان داده می‌شود.

---

۶. شغل یا موقعیت‌های اجتماعی جدید:

هر گونه تغییر مهم در زندگی (چه مثبت و چه منفی) ممکن است یک محرک اساسی برای SAD باشد.

بسیاری از عوامل بیولوژیکی، ژنتیکی، محیطی و فردی مثل استانداردهای زیبایی اشتباه جامعه و یا شغل و موقعیت‌های جدید می‌تواند زمینه‌ساز اضطراب اجتماعی باشد.

درمان اختلال اضطراب اجتماعی

گزینه‌های درمانی می‌توانند شامل کمک به فرد برای ایجاد الگوهای فکری سالم‌تر و مکانیسم‌های مقابله و سایر پیشرفت‌های روانی- اجتماعی باشند. گزینه‌های درمانی همچنین می‌توانند برای مدیریت و کاهش علائم مرتبط با اختلال اضطراب اجتماعی استفاده شوند. دو روش درمانی اصلی برای درمان این اختلال وجود دارد: روان‌درمانی و دارودرمانی

روان درمانی

رفتار درمانی شناختی (CBT) مخصوص اضطراب، نوعی روان درمانی است که شیوه‌های سالم‌تر تفکر، رفتار و واکنش به موقعیت‌ها را آموزش می‌دهد. روان درمانی در حقیقت می‌تواند تغییرات مثبتی در ساختارهای مغزی دخیل در پردازش و تنظیم احساسات ایجاد کند.

---

دارودرمانی

داروها می‌توانند در کوتاه مدت در کنترل علائم اضطراب اجتماعی مؤثر باشند. اما اگر به همراه یک برنامه‌ی CBT فعال و هدفمند استفاده نشوند، به تنهایی در دراز مدت هیچ فایده‌ای برای افراد مبتلا به SAD نخواهند داشت.

داروهایی که ممکن است برای مدیریت  SAD استفاده شوند عبارتند از:

۱. داروهای ضد اضطراب:

این داروها عملکرد فوری دارند و شامل بنزودیازپین‌هایی نظیر والیوم (دیازپام)، زاناکس (آلپرازولام)، کلونوپین (کلونازپام) و آتیوان (لورازپام) هستند.

---

۲. داروهای ضدافسردگی:

این داروها شامل مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین– نوراپی نفرین (SNRIs) هستند. چندین هفته طول می‌کشد تا این داروها شروع به کار کنند، اما مطالعات نشان داده اند که ۵۰ الی ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی فراگیر، ۸ الی ۱۲ هفته پس از مصرف ونلافاکسین یا SSRI به این دارو پاسخ می‌دهند.

---

۳. مسدود کننده‌های بتا:

از مسدود کننده‌های بتا برای کمک به کاهش علائم جسمانی اضطراب (خصوصا اضطراب اجتماعی منحصراً عملکردی) استفاده می‌شود.

---

۴. سرترالین:

زولوفت یا سرترالین یک نوع مهارکننده‌ی انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است که باعث کند شدن جذب مجدد انتقال دهنده‌ی عصبی سروتونین می‌شود (یک ماده‌ی شیمیایی که در تنظیم خلق و خو و اضطراب نقش دارد). از این دارو همچنین برای درمان سایر اختلالات مرتبط با سلامت روان (همچون اختلال افسردگی اساسی یا عمده، اختلال وسواس فکری عملی، اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی و اختلال استرس پس از سانحه) هم استفاده می‌شود.

کمتر از ۵% از افراد مبتلا به SAD، یک‌سال پس از شروع اختلال اولیه به دنبال درمان هستند. بیش از یک سوم افراد، برای ۱۰ سال یا بیشتر علائم را تجربه می‌کنند و سپس به دنبال درمان می‌روند.

مقابله با فوبیای اضطراب اجتماعی

راه‌های دیگری برای کمک به بهبود کیفیت زندگی و کاهش علائم اضطراب هنگام زندگی با SAD وجود دارند:

• به گروه‌های حمایتی بپیوندید تا حمایت شوید و محیطی امن را پیدا کنید. در این گروه‌ها یاد می‌گیرید که افکارتان درباره‌ی قضاوت یا طرد شدن درست نیستند.
• الگوهای تفکر منفی که شامل تلاش برای پیش‌بینی رویدادها و فکر کردن در مورد بدترین سناریوها هستند را به چالش بکشید. برای مثال آیا واقعاً می‌توانید بفهمید که یک شخص درباره‌ی شما چه فکری می‌کند؟
• تمرکزتان را به بیرون معطوف کنید تا مانع از تمرکز بیش از حد روی احساسات بدنی و واکنش‌های فیزیکی یا ظاهر خود شوید.
• زمانی را صرف تنفس کامل و عمیق کنید و به سیستم عصبیتان فرصتی دهید تا آرام شود.
• از مصرف کافئین (از جمله منابع پنهان کافئین موجود در شکلات و نوشابه) بپرهیزید. کافئین زیاد، می‌تواند اضطراب را تشدید کند.
• اسیدهای چرب امگا ۳ را به رژیم غذایی خود اضافه کنید (ماهی‌های چرب و مغزها را در نظر بگیرید) تا خلق و خوی کلی و اضطرابتان را بهبود دهید.
• صبوری در برابر خود و دیگران را تمرین کنید. در شرایط اجتماعی انتظار کمال گرایی نداشته باشید و از مهارت‌هایی که آموخته اید برای حفظ آرامش تان استفاده کنید.

---

راهنمای مراجعه به پزشک

اگر چه طبیعی است که اضطراب اجتماعی را در موقعیت‌های جدید یا ناآشنا تجربه کنید، اما زمانی که این ترس‌ها ادامه داشته باشند، منجر به فشار روانی قابل‌توجهی می‌شوند و زندگی شما را محدود کنند، این احتمال وجود دارد که دچار SAD باشید. این حالت معمولاً در دوران جوانی در افرادی که بسیار خجالتی هستند ظاهر می‌شود.

عواقب این اختلال می‌توانند شامل انزوا، تنهایی و همچنین از بین رفتن روابط باشند. با مراجعه به روان‌شناس و روان‌پزشک می‌توانید این اختلال را مدیریت یا آن را درمان کنید. متخصصان در ابتدا با گرفتن تست اضطراب اجتماعی، شدت فوبیای جمع هراسی در شما را تشخیص داده و سپس به درمان آن می‌پردازند.

از آنجایی که برای افراد مبتلا به اختلال اضطراب و فوبیای اجتماعی، بیرون رفتن از خانه حتی تا مطب روا‌شناس هم سخت است، یکی از بهترین گزینه‌ها استفاده از مشاوره آنلاین و تلفنی با روان‌شناس ایست. هرچند با مراجعه حضوری درمان بهتر و سریع‌تری را تجربه خواهید کرد.

با مراجعه به وب‌سایت دکترتو می‌توانید لیستی از بهترین روان‌شناسان و روان‌پزشکان کشور را ببینید و با استفاده از سیستم نوبت‌دهی غیرحضوری از بهترین روان‌شناس نوبت بگیرید.