فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
سرطان روده بزرگ یکی از شایعترین انواع سرطانهای دستگاه گوارش است که میتواند در ابتدا بدون علامت ظاهر شود و همین امر اهمیت غربالگری منظم را دوچندان میکند. این بیماری از پوشش داخلی کولون یا راستروده شروع میشود و در اغلب موارد، از پولیپهای کوچک و غیرسرطانی منشاء میگیرد که بهتدریج دچار تغییرات بدخیم میشوند. عوامل متعددی مانند ژنتیک، رژیم غذایی ناسالم، کمتحرکی، چاقی و مصرف دخانیات در بروز آن نقش دارند. تشخیص زودهنگام میتواند احتمال درمان موفق را بهطور چشمگیری افزایش دهد. در این مطلب از دکترتو، با علائم، مراحل، روشهای تشخیص و درمان سرطان روده بزرگ آشنا میشوید.
سرطان روده بزرگ چیست؟
سرطان روده بزرگ یکی از انواع سرطان روده در بخش انتهایی سیستم گوارش است که از راست روده شروع میشود. این نوع سرطان معمولا با تشکیل تودههای کوچک و خوشخیمی به نام پولیپ در قسمت داخلی روده بزرگ آغاز میشود که در ابتدا پولیپها کوچک و بیعلامت هستند. به همین دلیل پیگیری و غربالگری منظم برای کنترل و برداشتن پولیپها قبل از سرطانیشدن آنها ضروری است. در صورت تبدیل پولیپ به سرطان روده بزرگ، درمانهایی مانند جراحی، پرتودرمانی، درمانهای دارویی، شیمیدرمانی و ایمونوتراپی برای کنترل بیماری استفاده میشود.
۱. سرطان روده بزرگ بدخیم
سرطان روده بزرگ بدخیم زمانی ایجاد میشود که سلولهای غیرطبیعی در پوشش روده بزرگ رشد کنترلنشده پیدا کرده و توانایی تهاجم به بافتهای اطراف یا گسترش به اندامهای دیگر را داشته باشند. این سرطان اغلب از پولیپهای پیشسرطانی شکل میگیرد و در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت است، اما با پیشرفت بیماری ممکن است علائمی مانند خون در مدفوع، تغییرات پایدار در اجابت مزاج، درد یا نفخ شکمی، کاهش وزن بیدلیل و خستگی مداوم بروز کند. تشخیص زودهنگام از طریق کولونوسکوپی مهمترین عامل برای افزایش موفقیت درمان است.

۲. سرطان روده بزرگ خوش خیم
سرطان روده بزرگ خوشخیم در واقع به پولیپها یا تودههای غیرسرطانی این ناحیه اشاره دارد که هنوز وارد مرحله بدخیمی نشدهاند اما در صورت باقی ماندن و رشد میتوانند به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند. این پولیپها معمولاً طی کولونوسکوپی و پیش از ایجاد علائم جدی شناسایی میشوند و برداشتن آنها مؤثرترین راه پیشگیری از سرطان است. اغلب بیماران در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارند، اما در برخی موارد خونریزی خفیف، تغییرات پایدار در عادات دفع یا احساس ناراحتی شکمی ممکن است دیده شود.
سرطان روده بزرگ چگونه شروع میشود؟
در بیشتر مواقع سرطان کولورکتال با رشد سلولها در پوشش داخلی کولون یا راستروده شروع میشود. به این سلولهای رشدیافته پولیپ میگویند. برخی از انواع پولیپها با گذشت زمان میتوانند به سرطان تبدیل شوند. احتمال تبدیل پولیپ به سرطان، به نوع پولیپ بستگی دارد. انواع مختلف پولیپ شامل پولیپ آدنوماتوز (آدنوم)، پولیپ هایپرپلاستیک و پولیپهای التهابی و پولیپهای دندانهدار هستند. عواملی که میتوانند پولیپها را به سلولهای سرطانی تبدیل کنند یا خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند، شامل موارد زیر هستند:
- اگر پولیپ بزرگتر از یک سانتیمتر باشد.
- اگر بیش از ۳ پولیپ پیدا شود.
- اگر بعد از برداشتن دیسپلازی، پولیپ مشاهده شود (دیسپلازی یکی دیگر از عوامل ایجاد سرطان است).

سرطان روده بزرگ چند مرحله دارد؟
سرطان روده بزرگ بر اساس میزان گسترش تومور و درگیری بافتها به چهار مرحله اصلی تقسیم میشود و شناخت آنها به انتخاب بهترین روش درمان کمک میکند. در مراحل اولیه، شانس درمان کامل بسیار بالا است و با پیشرفت بیماری، احتمال درگیری گرههای لنفاوی و متاستاز بیشتر میشود. مراحل سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر است:
- مرحله ۱: تومور فقط در لایه داخلی روده قرار دارد و هنوز به دیواره عمیقتر نفوذ نکرده است
- مرحله ۲: سرطان به لایههای عمیقتر دیواره روده رسیده اما به گرههای لنفاوی سرایت نکرده است
- مرحله ۳: سلولهای سرطانی به گرههای لنفاوی نزدیک گسترش یافتهاند
- مرحله ۴: سرطان به اندامهای دور مانند کبد یا ریه متاستاز داده است
| مرحله | توضیح | گسترش بیماری |
|---|---|---|
| مرحله ۰ | سلولهای سرطانی فقط در سطح داخلی روده هستند | محدود به پوشش مخاطی (کارسینوم درجا) |
| مرحله ۱ | تومور به لایههای عمقیتر دیواره روده نفوذ کرده ولی هنوز به غدد لنفاوی نرسیده | بدون درگیری غدد لنفاوی |
| مرحله ۲ | سرطان به لایه بیرونی روده یا بافتهای اطراف گسترش یافته اما هنوز به غدد لنفاوی نرفته | درگیری موضعی بدون متاستاز |
| مرحله ۳ | سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی نزدیک گسترش یافتهاند اما هنوز به اندامهای دیگر نرفتهاند | درگیری غدد لنفاوی |
| مرحله ۴ | سرطان به اندامهای دور مانند کبد یا ریه متاستاز داده است | وجود متاستاز دوردست |
متاستاز سرطان روده بزرگ
در مواردی که سلولهای سرطانی به اندامها و بافتهای دیگر مهاجرت میکند، آنجا ساکن میشود و ایجاد سرطان میکند، متاستاز میگویند. در مرحلههای بالا و پیشرفته سرطان کولورکتال (مثلا مرحله ۴) متاستاز روده بزرگ اتفاق میافتد.
متاستاز سرطان روده بزرگ به غدد لنفاوی
در مرحله ۳ و ۴ گرهها و غدد لنفاوی مجاور درگیر سرطان میشوند. در چنین مواقعی احتمال درمان و نرخ زندگی ۵ سالهی بیمار ۷۳٪ است. اگر سرطان روده بزرگ به غدد لنفاوی نزدیک گسترش یافته اما به سایر قسمتهای بدن متاستاز نکرده باشد، ممکن است پزشک ابتدا جراحی و سپس شیمی درمانی را پیشنهاد کند.
علائم سرطان روده بزرگ چيست؟
علائم سرطان روده بزرگ ممکن است در ابتدا خفیف یا نامحسوس باشند، اما با پیشرفت بیماری شدت بیشتری پیدا میکنند. از جمله شایعترین علائم سرطان روده بزرگ میتوان به تغییرات مداوم در عادات اجابت مزاج مانند یبوست یا اسهال، وجود خون در مدفوع، کاهش وزن بیدلیل، احساس خستگی مفرط، درد یا نفخ شکم و احساس تخلیه ناقص روده اشاره کرد. تشخیص زودهنگام این علائم از طریق معاینات دورهای و غربالگری، نقش مهمی در افزایش احتمال درمان موفق این بیماری دارد.

دلایل سرطان روده بزرگ و عوامل موثر در ابتلا به سرطان کولون
علت سرطان روده بزرگ علت سرطان روده بزرگ معمولاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است که باعث تغییرات سلولی در پوشش روده میشوند. این تغییرات میتوانند ابتدا به صورت پولیپهای خوشخیم ظاهر شوند و در صورت عدم درمان، به سرطان تبدیل شوند. دلایل و عوامل مؤثر در ابتلا شامل: سابقه خانوادگی یا ژنتیکی سرطان کولون، رژیم غذایی پرچربی و کمفیبر، مصرف زیاد گوشت قرمز یا فرآوریشده، چاقی، کمتحرکی، مصرف الکل و سیگار، افزایش سن، دیابت نوع ۲ و بیماریهای التهابی روده مانند کولیت اولسروز و کرون. به طور کلی، علت اصلی سرطان روده بزرگ تعامل میان زمینه ژنتیکی فرد و سبک زندگی ناسالم است و انجام غربالگری و تغییر عادات غذایی میتواند خطر بروز آن را کاهش دهد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mountsinai
Smoking cigarettes and drinking alcohol has also been found to increase your risk of getting colon cancer.
ترجمه فارسی:
مشخص شده است که سیگار کشیدن و نوشیدن الکل خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند.
بررسی و تشخیص سرطان روده بزرگ
بررسی و تشخیص سرطان روده بزرگ با هدف شناسایی زودهنگام تومور یا ضایعات پیشسرطانی انجام میشود و غربالگری سرطان روده بزرگ بخش مهمی از این فرآیند است. پزشک با ارزیابی سابقه پزشکی و علائم، مناسبترین تست را انتخاب میکند. کولونوسکوپی دقیقترین روش برای مشاهده روده و نمونهبرداری است؛ آزمایش خون مخفی در مدفوع برای شناسایی خونریزی پنهان کاربرد دارد؛ CT کولونوگرافی و سیگموئیدوسکوپی برای بررسی ساختار روده استفاده میشوند؛ آزمایش خون شامل بررسی مارکرهایی مانند CEA نیز به تکمیل ارزیابی کمک میکند. استفاده منظم از روشهای غربالگری میتواند تشخیص زودهنگام و افزایش شانس درمان مؤثر را امکانپذیر کند.
مدیریت و درمان سرطان روده بزرگ
درمان سرطان روده بزرگ به عوامل زیادی از جمله اندازه، موقعیت و مرحله سرطان بستگی دارد. اگر تومورهای بدخیم درمان نشوند، ممکن است به سایر قسمتهای بدن متاستاز دهند. شانس درمان کامل به میزان زیادی به تشخیص زودهنگام سرطان بستگی دارد و گزینههای درمانی شامل شیمی درمانی، پرتودرمانی و عمل جراحی هستند.

قاتل سرطان روده بزرگ را بشناسیم
عوارض سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ در صورت عدم تشخیص و درمان بهموقع میتواند عوارض جدی و تهدیدکنندهای برای سلامت فرد ایجاد کند. از جمله عوارض سرطان روده بزرگ میتوان به انسداد روده، خونریزی مزمن، کمخونی، سوراخ شدن دیواره روده، متاستاز به اندامهایی مانند کبد و ریه و اختلال در عملکرد دستگاه گوارش اشاره کرد. این عوارض ممکن است کیفیت زندگی بیمار را بهشدت کاهش دهند و نیاز به جراحی یا درمانهای تهاجمیتر را افزایش دهند. طول عمر بیماران سرطان روده بزرگ بعد از عمل به عوامل مختلفی مانند مرحله بیماری در زمان جراحی، وضعیت عمومی سلامت بیمار، نوع درمان تکمیلی و پاسخ بدن به درمان بستگی دارد، اما در صورت تشخیص زودهنگام و انجام عمل موفق، بسیاری از بیماران میتوانند سالها با کیفیت زندگی مناسب به زندگی ادامه دهند.
پیشگیری از سرطان روده بزرگ
بهترین راه پیشگیری از سرطان کولورکتال غربالگری است که از سن ۵۰ سالگی به بعد در افراد عادی و افراد با سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ انجام میشود. تغییر در سبک زندگی و انجام فعالیتهای بدنی به مدت ۳۰ دقیقه در روز نیز در پیشگیری از سرطان کولون موثر است. اگر تاکنون فعالیت بدنی منظم نداشتید، با انجام فعالیتهای سبک شروع کنید و به مرور مدت زمان آن را به نیم ساعت در روز برسانید. ترک سیگار، کاهش مصرف الکل و داشتن وزن مناسب نیز بسیار مهم هستند.
نتیجه گیری
سرطان روده بزرگ یکی از قابلپیشگیریترین سرطانهاست، بهویژه اگر در مراحل اولیه شناسایی شود. بررسیهای دورهای و انجام کولونوسکوپی منظم، امکان کشف پولیپها قبل از سرطانیشدن را فراهم میکند. روشهای درمانی شامل جراحی برای برداشتن بخش درگیر روده، شیمیدرمانی و در برخی موارد پرتودرمانی یا ایمونوتراپی است. انتخاب نوع درمان به مرحله بیماری و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. تغییر در سبک زندگی، تغذیه سالم، ترک سیگار و فعالیت بدنی منظم میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. در نهایت، آگاهی و تشخیص زودهنگام مهمترین گام برای افزایش شانس بهبودی و کنترل سرطان روده بزرگ است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
دردلگن ودردکمروتیرکشیدن ناگهانی داخل مقعدواینهابه تازگی اتفاق افتاده ولی چندساله که حالت اسهال وشلی مدفوع رادارم وگه گاهی دردرودهاآیاسرطان روده است
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به علت مشکلات گوارشی باشد.
توصیه میشود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.فوق تخصص گوارش
سلام
تشکر از مطالب مفیدتان، پایدار باشید.
با سلام.سوالی داشتم خدمتتون مادر من یک ماه بیشتر هست دچار یبوست شدید شده البته سالهاست دارن این مشکلو بستری هم شدن دکتر بردیم زیاد سی تی شکم هم انجام دادن چیزی گفتن نیست اما روز به روز لاغرتر و ضعیف تر میشن اصلا نان و برنج نمیتونن بخورند فقط غذاهای آبکی. اگر شیاف نکنیم هم اصلا شکمشون کار نمیکنه بعضی اوقات هم مدفوع ایشون سیاه رنگ است . ادرار شونم خیلی قطره ای و کم میادمیخواستم بدونم که با این تفاسیر ما باید چه کنیم؟ممنون از شما
دوست عزیز
میکروب معده، پولیپ روده و کندی حرکات موجب یبوست می شود ولی یبوستی که با کاهش وزن همراه است میتونه عامل دیگه ای نیز داشته باشه. بهتره درمان تحت نظر متخصص گوارش ادامه داده شو.د.
فوق تخصص گوارش
من دکتر نیستم ولی با توجه با تجربه نزدیکان . مادر شما کونولوسکوپی بدن مشخص میشه که داخل روده چه مشکلی هست . احتمال وجود توده یا پولیپ خیلی زیاده فقط با کونولوسکوپی مشخص میشه بیشتر این موارد با اسکن مشخص نشده .
سلام دوست عزیز
ممنونم از راهنمایی بجای شما
کولونوسکوپی انجام بدیده حتما براش
سرطان روده بین سنین پایین هم ممکن است اتفاق بیوفته؟ ۱۸ سال به بعد؟
دوست عزیز
سرطان روده در سنین پایین بسیار کمتر است مگر اینکه شرایط مستعد کننده ایجاد شود.
ممنون از مطالب کاملتون
باسلام پاتولوژی من تومورگرید۱هست دکتراحتمال سرطان روده داده …ایاامکان داره بعدابزرگتربشه
خیلی ممنون از توضیحات مفید تان.
سلام من دو سالہ کہ با درد و نخفہ شکم درگیرم پیشہ دکتر ھم رفتم ولی میگن چیزی نیست از سرما ھست ولی من شکم مثل شکم فیل باد کردی و خیلی درد دارم لطفن کمکم کنید
از توضیحات شما در مورد ناراحتی های روده بزرگ بسیار ممنونم. خیلی مفید بود.
سپاس از همراهی شما.
تشکر از مطالب مفید شما
سلام سرطان روده بزرگ گرید ۳ در بیمار ۳۶ ساله که روده بزرگ و توده سرطانی خارج شده و ۱۲ جلسه شیمی درمانی هم انجام شده میشه گفت درمان قطعی داره یا نه؟طول عمر این بیمار ها چقدر هست؟چند درصد احتمال عود دارد؟اگر ممکنه راهنمایی بفرمایید تا از این سردرگمی در بیام.
سلام همراه گرامی
موفقیت درمان در بیماران مختلف، متفاوته و نمیشه نظر قطعی داد. اما به طور کلی پیش آگهی سرطان رودهی بزرگ نسبتا خوبه.
عزیزم الان سال ۱۴۰۳ هست حالتون چطوره خوبین الان؟
سلام ۵روز است در مدفوع خود(یکبار در روز) پس از پایان دفع خون رقیق کم رنگی مشاهده میکنم، بعد از دفع کمی سوزش در انتهای مقعدو نسبتا گاز زیاد .
۱-علت چی میتونه باشه؟
۲-چه کاری باید بکنم.
۳-به چه پزشکی بای مراجعه کنم؟
بسیار متشکرم.
سلام آقای اسماعیلیان
وقت بخیر
در مورد علتهای خونریزی از مقعد، میتونین در مجلهی سلامت دکترتو که در زیر براتون گذاشتیم، اطلاعات بیشتری کسب کنین
https://doctoreto.com/blog/%d9%85%d8%af%d9%81%d9%88%d8%b9-%d8%ae%d9%88%d9%86%db%8c/
برای این مشکلتون هم میتونین به متخصص جراح عمومی مراجعه کنین
سلامت و پایدار باشین
کسب نوبت از پزشکان جراح عمومی
لیست متخصصین جراحی عمومی
سلام ممنون از توضیحات کامل تون
درد شدید قفسه سینه با تنگی نفس مدتها درگیرم کرده
از نظر قلب و ریه بارها اکو و تست شدم مورد نداره خداروشکر
خودم احساس میکنم ورم روده و معده باعث این درد شدید میشه باقی می که از تو خواب می پرم
سلام ممنون از توضیحات کامل تون
درد شدید قفسه سینه با تنگی نفس مدتها درگیرم کرده
از نظر قلب و ریه بارها اکو و تست شدم مورد نداره خداروشکر
خودم احساس میکنم ورم روده و معده باعث این درد شدید میشه باقی می که از تو خواب می پرم
سلام اقای دکتر من ۱۸سالمه و سه ساله تقریبن هرروز اسهالم وقتی نرم دستشویی احساس دردو حرکات شدید روده دارم که با صدای بلندی همراهه و اگرهم بعد این پروسه دستشویی برم احساس پر بودن زیر شکم دارم خیلی نگرانم تو تابستون امسال سر دلم هم میسوخت که البته به خاطر استرس کنکور هم بود خیلی نگرانم لطفن راهنماییم کنید.
سلام و درود همراه عزیز
احتمال دارد به علت استرس بیش از حد باشد.
توصیه میشود جهت درمان به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.دکتر گوارش خوب
سلام من چند روزه مثل قبل دستشویی نمیرم الان زده شکمم درد میکنه سمت راست بغل کلیه از چی میتونه باشه
سلام، اگر چند روزی است که اجابت مزاج نداشتهاید و اکنون دچار درد در ناحیه شکم، بهویژه سمت راست و نزدیک کلیه شدهاید، ممکن است دچار یبوست شدید یا حتی تجمع گاز یا عفونت ادراری شده باشید. درد در این ناحیه میتواند علل گوارشی یا کلیوی داشته باشد. بهتر است مصرف مایعات را افزایش دهید، غذاهای پرفیبر مانند سبزیجات و میوه میل کنید و در صورت ادامه درد یا بروز علائمی مانند تب، تهوع یا تغییر در رنگ ادرار، حتماً به پزشک مراجعه کنید. تشخیص دقیق نیاز به معاینه و شاید آزمایش دارد.
متخصص داخلی
بابت اطلاعات مفیدی که در اختیارمون قرار دادید سپاسگزاریم
ح