فواید و مضرات ویتامین سی چیست؟ + معرفی منابع غذایی آن

ویتامین سی یا اسید آسکوربیک یکی از ویتامین‌های محلول در آب است که برای حفظ عملکرد و سلامتی بدن ضروری است. این ویتامین برای سلامت پوست و تقویت سیستم ایمنی هم بسیار مفید است. از آن‌جایی که در بدن ویتامین c ساخته و ذخیره نمی‌شود، برای حفظ سطح نرمال آن باید روزانه مقدار کافی (تقریبا ۹۰ میلی‌گرم) از ویتامین سی را از طریق رژیم غذایی (در برخی غذاها، میوه‌ها و سبزیجات) یا مکمل‌های خوراکی دریافت کنید. در ادامه همراه ما باشید که به بررسی منابع غذایی و اشکال مختلف ویتامین ث می‌پردازیم. همچنین برای دریافت رژیم غذایی سالم و سرشار از انواع ویتامین و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانید در سایت دکترتو از بهترین متخصصان تغذیه نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره دریافت کنید.

ویتامین سی چیست؟

ویتامین C، که با نام‌های ال-آسکوربات، ویتامین ث و ویتامین سی هم شناخته می‌شود، یک ویتامین محلول در آب است که نقش مهمی در بیوسنتز کلاژن، ال کارنیتین و برخی انتقال دهنده‌های عصبی دارد و در متابولیسم پروتئین شرکت می‌کند. این ماده مغذی یک آنتی‌اکسیدان قوی هم هست که از سلول‌ها در برابر انواع سرطان و ورود ویروس محافظت می‌کند. بدن انسان نمی‌تواند ویتامین C بسازد به همین دلیل باید آن را از طریق مصرف مواد غذایی یا مکمل‌ها به‌دست آورد.

شناسنامه دارویی	توضیحات
ویتامین C چیست؟	ویتامین C (اسید اسکوربیک) یک ماده مغذی است که بدن برای تشکیل رگ‌های خونی، غضروف، عضلات و کلاژن در استخوان‌ها به آن نیاز دارد.
نام عمومی دارو	ویتامین C
نوع دارو	ویتامین و مکمل
دسته بندی بارداری	مصرف آن در دوران بارداری بی‌خطر است.
نیمه عمر	۲ تا ۳ ساعت
دفع دارو	ادرار
مکانیسم اثر	ویتامین سی از نظر فیزیولوژیکی به‌عنوان یک کو فاکتور کاهش‌دهنده و نوعی آنزیم عمل می‌کند.
بهترین شرایط نگهداری	در دمای اتاق‌، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.
نحوه مصرف	قرص خوراکی: روزانه یک عدد همراه یا بعد از غذا با یک لیوان آب آمپول: براساس ترجیح پزشک، معمولا یک عدد در روز سرم پوست: روزانه چند قطره روی پوست خشک و تمیز
اشکال دارویی	قرص، کپسول، محلول تزریقی، سرم پوستی، کرم

نقش ویتامین C در بدن چیست؟

ویتامین ث از جمله ویتامین‌های ضروری برای بدن است که در عملکرد سلولی، رشد طبیعی سلول‌های بدن مثل ساخت استخوان‌ها و متابولیسم پروتئین نقش مهمی دارد:

• موثر در ساخت کلاژن: کلاژن از اجزای اصلی تشکیل دهنده‌ی بافت‌های مختلفی مثل تاندون‎‌، رباط‌، قرنیه و رگ‌های خونی است.
• ساخت ال-کارنیتین
• ساخت برخی نوروترانسمیترها
• فعالیت آنتی‌اکسیدانی ویتامین C برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان
• ترمیم بافت‌ها و بهبود زخم
• جذب بیشتر آهن

انواع ویتامین C

ویتامین سی در اشکال مختلفی در دسترس است از جمله:

• اسید اسکوربیک: شایع‌ترین شکل بیولوژیکی ویتامین C است که در غذاها و مکمل‌ها یافت می‌شود.
• اسکوربات‌های معدنی: شامل اسکوربات سدیم و اسکوربات کلسیم هستند که معمولا برای افراد مبتلا به بیماری گوارشی توصیه می‌شوند.
• استر-C: یک شکل ثبت شده از اسکوربات کلسیم که حاوی متابولیت‌های ویتامین C است.
• اسکوربیل پالمیتات: یک شکل محلول در چربی است که در مکمل‌های غذایی و کرم موضعی استفاده می‌شود.

قرص جوشان ویتامین C

قرص جوشان ویتامین c یک شکل زود جذب از ویتامین ث است که با توانایی حل‌شدن سریع در آب مشخص می‌شود. این دارو با آزاد کردن دی اکسید کربن یک محلول گازدار ایجاد می‌کند. برای مصرف قرص جوشان ویتامین سی، باید آن را در یک لیوان آب بریزید و اجازه دهید قبل از مصرف کاملا حل شود. بهتر است قرص‌ها را در یک مکان خنک و خشک نگهداری کنید.

کپسول یا قرص ویتامین سی

ویتامین C معمولا به شکل کپسول یا قرص در دسترس است. هر دو شکل قرص یا کپسول این دارو در تامین ویتامین C مورد نیاز بدن موثر هستند و انتخاب بین آنها معمولا به ترجیح شخصی بستگی دارد. توصیه شده است کپسول یا قرص ویتامین C را همراه غذا مصرف کنید تا جذب آن بیشتر شود.

آمپول ویتامین سی

آمپول ویتامین C شکل مایع ویتامین ث است که معمولا برای تزریق وریدی یا تزریق به رگ استفاده می‌شود. شکل تزریقی این دارو در کمترین زمان دوز بالایی از ویتامین را به بدن می‌رساند به همین دلیل بیشتر برای افرادی که کمبود شدید ویتامین سی دارند توصیه می‌شود.

بیشترین ویتامین c در کدام میوه است؟

همین الان از متخصص مشاوره بگیر.

بهترین دکتر تغذیه

سرم ویتامین سی

سرم ویتامین سی به دلیل توانایی نفوذ به پوست و مزایای آنتی‌اکسیدانی آن، در روتین مراقبت از پوست استفاده زیادی دارد. استفاده از سرم ویتامین c به کاهش علائم پیری و روشنی بیشتر پوست کمک می‌کند. توصیه می‌شود سرم را روی پوست تمیز و خشک بمالید و برای جذب آن در پوست، از یک مرطوب‌کننده استفاده کنید.

کرم ویتامین سی

کرم‌های ویتامین C امکان استفاده موضعی از این ویتامین را فراهم می‌کنند و باعث رطوبت‌رسانی به پوست می‌شوند. این کرم‌ها ممکن است به بهبود بافت پوست، کاهش لکه‌های تیره و ایجاد یک سپر محافظتی در برابر نشانه‌های پیری کمک کنند. کرم‌ ویتامین C معمولا مصرف روزانه دارد و پس از تمیز کردن پوست و قبل از زدن ضد آفتاب استفاده می‌شود.

نحوه مصرف ویتامین سی یا آسکوربیک اسید

ویتامین C را می‌توان در اشکال مختلف از جمله قرص، کپسول، سرم و آمپول مصرف کرد. برای مکمل‌های خوراکی به‌طور کلی توصیه می‌شود ویتامین سی را همراه با غذا یا بعد از غذا مصرف کنید. دوز تزریقی آن نیز معمولا یک عدد در روز است که باتوجه به صلاحدید پزشک متخصص تعیین می‌شود. کرم و سرم ویتامین سی نیز قبل از زدن ضدآفتاب، روی پوست تمیز و خشک استفاده می‌شوند.

ویتامین سی در رژیم غذایی کودکان ۱ تا ۳ ساله ۱۵ میلی‌گرم در روز، برای کودکان ۴ تا ۸ ساله ۲۵ میلی‌گرم و برای کودکان ۹ تا ۱۳ ساله ۴۵ میلی‌گرم در روز است. مصرف روزانه ویتامین C برای مردان بالغ ۹۰ میلی‌گرم و برای زنان ۷۵ میلی‌گرم است. در دوران بارداری به ۸۵ میلی‌گرم افزایش می یابد.

متن انگلیسی:
Taking less than 1,000mg of vitamin C supplements a day is unlikely to cause any harm.
ترجمه فارسی:
مصرف کمتر از ۱۰۰۰ میلی‌گرم مکمل ویتامین C در روز به احتمال زیاد هیچ آسیبی نمی‌رساند.

به نقل از سایت nhs

بهترین زمان مصرف ویتامین c

زمان خاصی برای مصرف ویتامین C وجود ندارد زیرا نوعی ویتامین محلول در آب است و می‌تواند در هر زمان از روز مصرف شود. با این حال مصرف ویتامین ث در طول روز با وعده‌های غذایی می‌تواند جذب آن را افزایش دهد. برخی از متخصصان مصرف آن را در دوره‌های استرس شدید یا فصول سرد برای حفظ سطح مطلوب ویتامین C در بدن پیشنهاد می‌کنند.

فواید و خواص ویتامین سی

ویتامین سی یک آنتی‌اکسیدان قوی است که نقش مهمی در سنتز کلاژن دارد و برای سلامت پوست، بهبود زخم و عملکرد بافت‌های همبند ضروری است. علاوه‌بر این ویتامین C جذب آهن از منابع گیاهی را افزایش می‌دهد و با کم‌خونی ناشی از کمبود آهن مبارزه می‌کند. مصرف منظم ویتامین سی با کمک به عملکرد سلول‌های ایمنی، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و دفاع در برابر ایجاد عفونت می‌شود.

فواید ویتامین ث برای مردان

ویتامین سی در مردان کیفیت اسپرم را بهبود می‌بخشد و سطوح پایین ویتامین C با کاهش تحرک اسپرم و افزایش آسیب اکسیداتیو به سلول‌های اسپرم مرتبط است. علاوه‌بر این اثرات آنتی‌اکسیدانی ویتامین سی سلامت قلب و عروق را تضمین می‌کند.

فواید ویتامین ث برای زنان

ویتامین C در زنان ممکن است شدت علائم قاعدگی را کاهش دهد و با کاهش خطر زایمان زودرس همراه باشد. مصرف منظم ویتامین سی می‌تواند با حمایت از سلامت استخوان، که برای دوران پس از یائسگی ضروری است، از پوکی استخوان جلوگیری کند.

ویتامین سی در بارداری

در دوران بارداری، زنان برای حمایت از سلامت خود و جنین به مقادیر بیشتری از ویتامین C نیاز دارند. مطالعات نشان می‌دهند که مصرف ویتامین سی در دوران بارداری به کاهش خطر پره اکلامپسی و رشد سالم جنین کمک می‌کند. با این حال مصرف بیش‌ازحد آن ممکن است برای جنین خطرناک باشد.

پزشکان پیشنهادی

۴.۶ (۶۱۲ نظر)

دکتر فرزین خوروش

تخصص بیماری های عفونی و گرمسیری

نوبت بگیرید

۵ (۲۲۲ نظر)

دکتر میلاد گندمی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۵ (۱۷۰ نظر)

حسین فزونی

تخصص تغذیه

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۵۹ نظر)

دکتر پیمان فردوسی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۶۹ نظر)

دکتر معصومه مهنی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۵ (۴۳ نظر)

دکتر امیر عرفانیان

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

ویتامین ث برای کودکان

ویتامین C برای رشد و سلامت کودکان مهم است. ویتامین سی جذب آهن را افزایش می‌دهد و برای کاهش خطر عقب‌ماندگی رشدی و بهبود سلامت کودک ضروری است.

ویتامین c برای پوست

ویتامین C نقش مهمی در سلامت پوست دارد. این ماده به سنتز کلاژن و الاستین کمک می‌کند که برای انعطاف‌پذیری و استحکام پوست بسیار مهم هستند. مطالعات نشان دادند که ویتامین سی موضعی از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش و آلاینده‌های محیطی محافظت می‌کند و چین و چروک و لکه‌های تیره را کاهش می‌دهد. این ماده مغذی نوعی ویتامین چاق کننده صورت هم هست و به پر شدن گونه‌های فرورفته کمک می‌کند.

کدام سبزیجات و میوه‌ ها ویتامین C دارند؟

آسکوربیک اسید محلول در آب است و در بدن ساخته یا ذخیره نمی‌شود. طبق پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی (FDA) میزان ویتامین سی مورد نیاز روزانه تقریبا ۹۰ میلی‌گرم است و بهترین منبع این ویتامین میوه‌ها و سبزیجات تازه و خام هستند. حرارت و پخت غذا در آب ممکن است باعث از بین‌رفتن برخی خواص ویتامین C شود. بسیاری از میوه‌های خوشمزه‌ی تابستانی دارای ویتامین ث هستند:

• آلبالو
• هلو
• شلیل
• آلو
• گیلاس
• کیوی
• توت فرنگی
• فلفل سبز و قرمز شیرین
• فلفل دلمه‌ای
• مرکبات مثل پرتقال، لیمو، نارنگی و نارنج
• اسفناج
• کلم بروکلی
• سیب‌زمینی
• گوجه فرنگی
• آویشن
• جعفری
• خرمالو

کمبود ویتامین C یا اسکوربیک اسید

علائم کمبود ویتامین C شامل کبودی، خونریزی لثه، درد مفاصل و بهبود ضعیف زخم است که در نهایت می‌تواند منجر به اسکوربوت شود. کمبود شدید ویتامین سی را می‌توان با مصرف میوه و سبزیجات کافی در رژیم غذایی یا مصرف مکمل و آمپول تزریقی کنترل کرد که روی سلامت کلی بدن تأثیر زیادی می‌گذارند.

مضرات و عوارض مصرف زیاد ویتامین سی

در حالی که مصرف ویتامین سی بی‌خطر است اما استفاده از دوزهای بالای آن (بیش از ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز) می‌تواند باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال، تهوع و گرفتگی شکم شود. همچنین مصرف زیاد ویتامین C ممکن است خطر ایجاد سنگ کلیه را هم افزایش دهد.

قرص ویتامین C برای درمان سرماخوردگی خوب است؟ با دکتر مشورت کن.

دکتر سرماخوردگی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ویتامین سی (اسید اسکوربیک) یک ویتامین محلول در آب است که در مرکبات، توت‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. این ماده به شکل مکمل یا داروی تزریقی توسط متخصص عمومی یا متخصص تغذیه تجویز می‌شود و بدون نسخه پزشک هم در دسترس است. مصرف ویتامین ث از ابتلا به بیماری اسکوربوت، بیماری ناشی از کمبود ویتامین C، جلوگیری می‌کند و برای سلامت پوست و درمان سرماخوردگی هم مفید است.

در صورتیکه می‌خواهید رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین داشته‌باشید، حتما به متخصص تغذیه مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با پزشک متخصص نیز برای شما وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامت شماست!