فهرست مطالب
ریواس گیاه خوراکی است که در مناطق سردسیر رشد می‌کند و منبع خوبی از فیبر و ویتامین K است، اما برگ‌های آن سمی هستند و نباید مصرف شوند. این گیاه علاوه بر خواص غذایی، در طب سنتی نیز کاربردهایی دارد و به خاطر ساقه‌های گوشتی و ترش‌مزه‌اش شناخته میشود. در این مقاله از دکترتو قرار است به انواع ریواس، خواص ریواس و عوارض ریواس بپردازیم، تا انتها با ما همراه باشید. اگر قصد استفاده از ریواس به منظور بهره‌مندی از خواص آن را دارید بهتر است قبل از شروع به این کار با یک متخصص تغذیه در این باره مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو برای دریافت وقت ویزیت حضوری و یا مشاوره متنی و تلفنی استفاده کنید.
ریواس چیست؟
ریواس (Rheum) گیاهی است که به خاطر ساقه‌های گوشتی و ترش‌مزه‌اش شناخته میشود. این گیاه در مناطق سردسیر رشد می‌کند و به عنوان سبزی خوراکی محبوب در آشپزی به کار می‌رود. ساقه‌های ریواس به رنگ‌های قرمز یا سبز دیده می‌شوند و دارای طعمی ترش هستند که ناشی از وجود اسیدهای آلی در آن‌ها است. از نظر تغذیه‌ای، ریواس منبع خوبی از فیبر، ویتامین K و برخی مواد معدنی است و در تهیه انواع دسر، پای‌ها و مرباها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در طب سنتی به عنوان درمان طبیعی برای برخی بیماری‌ها مورد توجه قرار دارد.
انواع ریواس
ریواس انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. شناخت انواع ریواس به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین نوع ریواس را برای پخت و پز و مصرف انتخاب کنید. هر نوع ریواس طعم، رنگ و بافت متفاوتی دارد که می‌تواند بر طعم نهایی غذای شما تأثیر بگذارد. برخی از انواع رایج ریواس عبارتند از:
| نوع | توضیحات |
|---|---|
| ریواس باغی (Rheum rhabarbarum) | این نوع رایج‌ترین نوع ریواس است که به خاطر ساقه‌های ضخیم و تردش در آشپزی محبوبیت دارد و بیشتر برای تهیه دسر و مربا استفاده میشود. |
| ریواس زینتی (Rheum palmatum) | بیشتر به عنوان گیاه زینتی در باغ‌ها کاشته میشود و به خاطر برگ‌های بزرگ و زیبایش مشهور است. ساقه‌های آن معمولا قابل خوردن نیستند. |
| ریواس وحشی (Rheum officinale) | به‌صورت وحشی در طبیعت رشد می‌کند و بیشتر به خاطر خواص دارویی در طب سنتی مورد توجه قرار دارد. |
| ریواس قرمز (Rheum x hybridum) | به خاطر رنگ قرمز جذاب ساقه‌هایش محبوب است و در بازار به‌عنوان ریواس خوراکی عرضه میشود. |
طبع ریواس گرم است یا سرد؟
طبع ریواس سرد و خشک است. این ویژگی باعث میشود که مصرف آن برای افرادی با طبع گرم مناسب باشد. به دلیل طبع سردش، در برخی افراد ممکن است باعث ایجاد سردی یا نفخ شود، بنابراین توصیه میشود در مصرف آن تعادل را رعایت کنید.
خواص ریواس (میوه ریواس چه خاصیتی دارد؟)
ریواس منبع عالی ویتامین K است که برای سلامت استخوان‌ها و لخته شدن خون ضروری است. ویتامین A موجود در ریواس با رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کند که عامل آسیب به پوست و پیری زودرس هستند. میوه ریواس سرشار از آنتی‌اکسیدان و ویتامین و مواد معدنی مهم است که خواص متعددی دارد:
- بهبود سلامت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان
- محافظت از سلامت قلب با کاهش کلسترول
- کاهش التهاب
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
- کاهش آسیب سلولی و جلوگیری از سرطان
می‌خوای برای درمان مشکلات گوارشی ریواس مصرف کنی؟
برای مشاوره نوبت بگیر.
۱. ریواس برای رنگ مو
ریواس به عنوان یک رنگ طبیعی برای موها شناخته میشود و می‌تواند به عنوان جایگزین سالم برای رنگ‌های شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد. از مزایای ریواس برای رنگ مو می‌توان به طبیعی بودن آن اشاره کرد که رنگ طبیعی و زیبا به مو میدهد و به ویژه در ایجاد رنگ‌های قرمز و قهوه‌ای ملایم. استفاده از ریواس از آسیب‌های شیمیایی ناشی از رنگ‌های مصنوعی جلوگیری می‌کند. برخی معتقدند که استفاده از ریواس می‌تواند به تاخیر در سفید شدن موها کمک کند و باعث حفظ رنگ طبیعی موها شود.
۲. ریواس برای قند خون (خواص ریشه ریواس برای دیابت)
ریواس به عنوان ماده غذایی برای درمان خانگی قند خون بالا و دیابت مفید است. فیبر بالا موجود در آن باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کنترل قند خون میشود. احساس سیری را افزایش داده و از افزایش ناگهانی قند خون پس از وعده‌های غذایی جلوگیری می‌کند. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که ترکیبات موجود در ریواس ممکن است به تنظیم سطح قند خون کمک کرده و باعث بهبود حساسیت به انسولین شوند. علاوه بر این، ریواس حاوی آنتی‌اکسیدان است که التهاب و استرس اکسیداتیو را کاهش میدهد. این عوامل معمولا در بیماران دیابتی دیده می‌شوند و مدیریت آن‌ها می‌تواند به بهبود وضعیت کلی سلامتی کمک کند.
۳. ریواس برای سرماخوردگی
ریواس دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که باعث بهبود سیستم ایمنی بدن میشود. همچنین، به عنوان ملین طبیعی عمل کرده و می‌تواند از یبوست دوره سرماخوردگی جلوگیری کند. مصرف دمنوش ریواس یا عصاره آن می‌تواند به تسکین گلو و تسهیل تنفس نیز کمک کند.
۴. ریواس برای لاغری
ریواس می‌تواند در کاهش وزن موثر باشد و به عنوان ماده غذایی مفید در انواع رژیم لاغری شناخته میشود. این گیاه کالری پایینی دارد و سرشار از فیبر است که باعث افزایش احساس سیری و جلوگیری از پرخوری میشود. فیبر موجود در ریواس عملکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشیده و یبوست را کاهش میدهد. علاوه بر این، ریواس حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات مفید دیگری است که به بهبود متابولیسم و سوخت‌وساز بدن کمک می‌کنند. این ویژگی‌ها باعث میشود که ریواس به عنوان گزینه مناسبی در رژیم‌های غذایی لاغری مطرح گردد.
۵. ریواس برای معده
این گیاه به خاطر محتوای فیبر بالایش با بهبود هضم غذا از بروز یبوست جلوگیری می‌کند و به همین دلیل برای درمان خانگی یبوست توصیه میشود. همچنین، ریواس دارای خواص ملین طبیعی است که مشکلات گوارشی را رفع می‌کند. ترکیبات موجود در آن باعث کاهش التهاب معده شده و با افزایش ترشح صفرا، چربی‌ها راحت‌تر هضم می‌شوند.
۶. ریواس برای اسید معده
ریواس برای افرادی که با مشکلات اسید معده مواجه‌اند مانند معجزه عمل می‌کند. فیبر موجود در ریواس به بهبود هضم و کاهش نشانه‌های مرتبط با اسید معده ختم میشود. همچنین، خواص ضد التهابی این گیاه باعث کاهش التهاب در معده و مری میشود. اما زیاده روی در مصرف آن ممکن است باعث افزایش اسید معده و ناراحتی‌های گوارشی شود.
۷. خواص ریواس برای جوش صورت
ریواس به خاطر داشتن خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی برای درمان جوش صورت مفید است و با کاهش قرمزی و التهاب ناشی از جوش‌ها باعث رفع التهاب در پوست‌های آکنه‌دار میشود. ریواس دارای ترکیباتی است که به کنترل چربی پوست و کاهش منافذ باز کمک می‌کنند، که این عوامل باعث بهبود ظاهر پوست می‌شوند. به‌علاوه اینکه، ریواس به عنوان لایه‌بردار ملایم عمل کرده و سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد که نتیجه آن پاکسازی پوست و جلوگیری از بروز جوش‌های جدید است. استفاده از دمنوش یا ماسک‌های حاوی ریواس موجب تسکین پوست و کاهش علائم آکنه خواهد شد.
۸. خواص گل ریواس برای پوست
این گل به خاطر داشتن ترکیبات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی می‌تواند به تسکین التهاب و قرمزی پوست کمک کند. همچنین، عطر و خواص طبیعی آن موجب بهبود روحیه و افزایش حس شادابی خواهد شد. استفاده از عصاره گل ریواس در محصولات آرایشی و مراقبت از پوست باعث جوان‌سازی و شادابی پوست خواهد شد و علائم پیری زودرس مانند چین و چروک و خطوط ریز را کاهش میدهد. علاوه بر این، گل ریواس، چربی پوست را کنترل کرده و از بروز جوش‌های جدید جلوگیری می‌کند.
۹. خواص ریواس برای نوزاد
ریواس به عنوان ماده غذایی برای نوزادان توصیه نمی‌شود. این گیاه حاوی کلسیم اگزالات است که می‌تواند جذب کلسیم را تحت تاثیر قرار دهد و در مقادیر زیاد ممکن است مضر باشد. علاوه بر این، ریواس دارای اثرات ملین است که ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی در نوزادان شود.
۱۰. خواص ریواس برای کبد
این گیاه دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی است که باعث کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب در کبد میشود. همچنین، فیبر موجود در ریواس عملکرد گوارشی و دفع سموم از بدن را بهبود میدهد که نقش مهمی در سلامت کبد دارد. برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف ریواس، سطوح چربی در کبد را تنظیم کرده و از بروز بیماری‌های کبدی مانند کبد چرب جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، باعث سم زدایی کبد شده و از آن در برابر آسیب‌های ناشی از مواد شیمیایی و سموم محافظت می‌کند.
می‌خوای برای پاکسازی کبد ریواس مصرف کنی و نگران عوارضشی؟ کلیک کن.
عوارض جانبی ریواس
ریواس با طعم ترش و رنگ جذابش، به عنوان یک میوه تابستانی محبوب شناخته میشود. اما مانند بسیاری از مواد غذایی دیگر، مصرف بیش از حد یا بی‌رویه آن می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. مصرف ریواس ممکن است عوارض جانبی خاصی داشته باشد که باید به آن‌ها توجه کرد. برخی از این عوارض عبارتند از:
- مشکلات گوارشی از جمله دل‌درد، اسهال و نفخ به‌خصوص در افرادی که به فیبر حساسیت دارند.
- عوارض ناشی از کلسیم اگزالات و تشکیل سنگ کلیه کلسیمی
- التهاب و حساسیت، واکنش‌های آلرژیک یا التهاب در پوست یا دستگاه گوارش
- تداخل با داروها
متن انگلیسی:
medicine.umich
One can suffer from stomach and intestinal pain, uterine contractions, and watery diarrhea. Long-term use or use in higher doses can lead to bone loss, muscular weakness, irregular heart rhythm, and potassium loss. One customer reported of kidney failure after using rhubarb
ترجمه متن:
از دیگر عوارض احتمالی مصرف ریواس می‌توان به درد معده و روده، انقباضات رحمی و اسهال آبکی اشاره کرد. مصرف طولانی‌مدت یا مصرف در دوزهای بالا باعث از دست دادن استخوان، ضعف عضلانی، بی‌نظمی در ضربان قلب و کاهش پتاسیم میشود. حتی گزارشی مبنی بر نارسایی کلیه هم ثبت شده است.
عوارض ریواس در طب سنتی
مصرف ریواس به مقدار کم و به صورت متناوب مشکلی ایجاد نمی‌کند. همچنین قبل از مصرف ریواس، به خصوص اگر دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستید، با پزشک خود مشورت کنید. از عوارض ریواس در طب سنتی عبارتند از:
- مشکلات کلیوی از جمله سنگ کلیه
- ناراحتی‌های گوارشی مانند دل‌درد، اسهال و نفخ
- انقباضات رحمی و تشدید مشکلات قاعدگی
- خطر برای بیماران کبدی و کلیوی
عوارض ریواس در بارداری
ریواس در دوران بارداری باید با احتیاط مصرف شود. این گیاه حاوی کلسیم اگزالات است که می‌تواند جذب کلسیم را در بدن تحت تاثیر قرار دهد و مصرف آن در مقادیر زیاد برای زنان باردار که به مواد مغذی بیشتری نیاز دارند، خطرناک است. ریواس به‌عنوان ملین طبیعی شناخته میشود و ممکن است در برخی موارد باعث ناراحتی‌های گوارشی یا اسهال شود که در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
مصرف ریواس در خانم‌های باردار و شیرده توصیه نمی‌شود، چرا که ممکن است عوارض جدی و خطرناکی به‌دنبال داشته باشد. از عوارض ریواس در بارداری می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- تحریک رحم و انقباضات رحم
- ناراحتی‌های گوارشی
- تاثیر روی جذب کلسیم
- خطرات برای جنین
متن انگلیسی:
en.wikipedia
Pregnant women should avoid all intake of the plant since it may cause uterine stimulation. If taken for an extended amount of time, adverse effects include: “hypertrophy of the liver, thyroid, and stomach, as well as nausea, griping, abdominal pain, vomiting, and diarrhea.”
ترجمه متن:
زنان باردار باید از مصرف ریواس به‌طور کامل خودداری کنند، زیرا ممکن است باعث تحریک رحم شود. اگر این گیاه برای مدت طولانی در خانم‌های باردار مصرف شود، عوارض جانبی ازجمله بزرگ شدن کبد، تیروئید و معده، به‌علاوه تهوع، دل‌درد، درد شکم، استفراغ و اسهال به‌دنبال خواهد داشت.
مضرات ریواس برای کلیه
مصرف ریواس برای مبتلایان به بیماری‌های کلیوی توصیه نمی‌شود. افراد مبتلا به سنگ کلیه باید از مصرف ریواس خودداری کنند یا قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند. زیاده‌روی در مصرف ریواس می‌تواند خطراتی برای کلیه داشته باشد:
- تشکیل سنگ کلیه
- کاهش عملکرد کلیه
- ناراحتی‌های گوارشی
مضرات ریواس برای نوزاد
ریواس برای نوزادان مناسب نیست و ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. این گیاه حاوی کلسیم اگزالات است که روی فرایند جذب کلسیم در بدن نوزاد اثر منفی می‌گذارد و ریسک مشکلات کلیوی را افزایش میدهد. ناراحتی‌های گوارشی مانند دل درد و اسهال در نوزادان با مصرف ریواس تشدید می‌گردد. به‌طور کلی، به دلیل این عوارض و عدم مناسب بودن ریواس به عنوان یک ماده غذایی برای نوزادان، توصیه میشود از مصرف آن در نوزادان خودداری کنید.
نحوه مصرف ریواس (ریواس را چگونه بخوریم؟)
توجه داشته باشید که فقط ساقه های ریواس خوراکی هستند و برگ‌های آن سمی هستند. پختن ریواس می‌تواند مقدار اسید اگزالیک آن را کاهش دهد. نحوه مصرف آن به شرح زیر است:
- به‌صورت خام و در کنار سایر میوه‌ها یا سبزیجات
- پخته همراه آب یا شکر کنار دسر یا ماست
- مربا یا کمپوت
- دمنوش
- به عنوان ماده افزودنی در پخت کیک، پای و دیگر دسرها
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
گیاه خوراکی ریواس به خاطر ساقه‌های گوشتی و ترش‌مزه‌اش طرفداران زیادی دارد و به بهبود هضم، کاهش التهاب و سلامت کبد کمک می‌کند. ریواس منبع خوبی از فیبر، ویتامین K و آنتی‌اکسیدان است، اما به دلیل وجود کلسیم اگزالات مصرف آن در نوزادان، کودکان، زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود. زیاده‌روی در مصرف ریواس، عوارض جدی و خطرناکی دارد. بنابراین، بهتر است حتما با مشورت و توصیه پزشک تغذیه مصرف شود. اما اگر فرصت کافی برای حضور در مطب ندارید می‌توانید از متخصص تغذیه آنلاین دکترتو سوالات خود را بصورت غیرحضوری مطرح کرده و پاسخ آنلاین دریافت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!