فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
میل جنسی بخشی پویا از تجربه انسانی است و تحتتأثیر چرخههای زندگی، هورمونها، سلامت عمومی و کیفیت ارتباط قرار میگیرد. زمانی که این میل بهطور پایدار افت کند و رضایت فرد یا هماهنگی رابطه را مختل سازد، اصطلاح کاهش میل جنسی بهکار میرود. معیار اصلی، تغییر معنیدار نسبت به الگوی پیشین هر فرد است؛ زیرا شدت و فراوانی میل، هنجار واحدی ندارد. نشانهها میتواند شامل کمشدن تمایل، خیالپردازی و ابتکار در شروع صمیمیت، یا کاهش لذت پس از نزدیکی باشد. علل از تغییرات هورمونی و دارویی تا استرس، افسردگی، بیماریهای مزمن و چالشهای ارتباطی را دربرمیگیرد. تشخیص دقیق معمولاً نیازمند ارزیابی همزمان عوامل جسمی و روانشناختی است تا راهحلهای متناسب طراحی شود. در این مطلب از دکترتو، با تعریف، علائم، علل، تشخیص و مسیرهای درمان آشنا میشوید.
کاهش میل جنسی چیست؟
کاهش میل جنسی (لیبیدو) یعنی کمشدن پایدار تمایل و خیالپردازیهای جنسی نسبت به الگوی معمول هر فرد، طوریکه روی رضایت شخصی یا کیفیت رابطه اثر بگذارد. این پدیده میتواند موقتی یا طولانیمدت باشد و در هر سن و هر جنس دیده شود. مهم است بدانیم افت میل همیشه (بیماری) نیست؛ معیار اصلی آن، میزان ناراحتی فرد و اختلالی است که در رابطه ایجاد میکند. وقتی این وضعیت با ناراحتی قابل توجه یا مشکل در عملکرد همراه باشد، در دسته اختلالات جنسی قرار میگیرد.شناخت درست تفاوت میان نوسان طبیعی میل و کاهش واقعی لیبیدو کمک میکند فرد تصویر دقیقتری از وضعیت خود داشته باشد و در صورت نیاز برای بررسی علل و راهکارهای علمی اقدام کند.
کاهش میل جنسی چه علائمی دارد؟
کاهش میل جنسی وقتی مطرح است که نشانههای مربوط به تمایل و علاقهی جنسی بهصورت پایدار تغییر کند و با الگوی معمول خودِ فرد همخوان نباشد. معیار ارزیابی، نه مقایسه با دیگران، بلکه تغییر قابلتوجه نسبت به گذشته خود فرد و تأثیر آن بر رضایت شخصی است. علائم کاهش میل جنسی عبارتند از:
- کاهش دفعات تمایل یا تماس جنسی نسبت به گذشته
- کمشدن خیالپردازیها و افکار جنسی
- کمتر آغاز کردن رابطه یا پاسخندادن به پیشقدم شدن شریک
- بیعلاقگی به محرکهای صمیمی، جنسی (لمس، نوازش، شرایط رمانتیک)
- دشواری حفظ توجه یا برانگیختگی ذهنی هنگام صمیمیت
- اجتناب از موقعیتهای صمیمی یا احساس بیحوصلگی نسبت به رابطه جنسی
- کاهش حس لذت و رضایت پس از رابطه، حتی در صورت انجام آن
- نگرانی شخصی و تنش بینفردی ناشی از افت میل
علت کاهش میل جنسی چیست؟
علت کاهش میل جنسی معمولا ترکیبی از عوامل جسمی، روانی و محیطی است. این وضعیت میتواند بهصورت تدریجی یا ناگهانی رخ دهد و روی کیفیت زندگی فرد و رابطه زناشویی تأثیر بگذارد. پژوهشها نشان میدهد که حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افراد در مقاطعی از زندگی خود کاهش میل جنسی را تجربه میکنند. مهمترین دلایل کاهش میل جنسی و سرد مزاجی مردان و زنان را میتوان بهصورت زیر دستهبندی کرد:
- تغییرات هورمونی (یائسگی، بارداری، شیردهی)
- افسردگی
- استرس مزمن
- درد هنگام رابطه
- اختلالات هورمونی (کاهش تستوسترون)
- بیماریهای مزمن (دیابت، فشارخون)
- مشکلات نعوظ
- مصرف داروها
- مشکلات ارتباطی
- خستگی
- سبک زندگی ناسالم
- مصرف الکل و دخانیات
متن انگلیسی:
به نقل از سایت healthdirect
Causes of low libido include relationship problems and changes, stress, too much or not enough exercise.
ترجمه فارسی:
علل کاهش میل جنسی میتواند شامل مشکلات یا تغییرات در رابطه، استرس و همچنین ورزش بیشازحد یا کمبود فعالیت بدنی باشد.
عامل | مثالها | توضیح کوتاه |
---|---|---|
هورمونی | کاهش تستوسترون، پرولاکتین بالا، اختلالات تیروئید | تغییر سطح هورمونها میتواند میل جنسی را کاهش دهد |
روانی | افسردگی، اضطراب، استرس مزمن | مشکلات روحی تمرکز و علاقه به رابطه را کم میکند |
دارویی | داروهای ضدافسردگی (SSRI)، فیناستراید، داروهای فشار خون | برخی داروها بهعنوان عارضه جانبی میل جنسی را کم میکنند |
سبک زندگی | کمخوابی، الکل، سیگار، بیتحرکی | عادات ناسالم باعث خستگی و افت انرژی میشوند |
بیماریها | دیابت، بیماری قلبی، آپنه خواب، درد مزمن | بیماریهای مزمن با اختلال گردش خون و اعصاب، میل جنسی را کاهش میدهند |
دلیل کاهش میل جنسی ناگهانی چیست؟
زمانی که به طور ناگهانی میل جنسی کم میشود، احتمالا علت آن شروع مصرف داروی خاصی است. برخی بتابلوکرها و داروهای فشارخون میتوانند عوارض جنسی مانند کاهش میل، اختلال نعوظ یا تغییرات انزال ایجاد کنند؛ نوع دارو، دوز و شرایط هر فرد تعیینکننده است و با نظر پزشک قابل مدیریت و جایگزینی است. سایر علل ناگهانی کاهشدهنده میل جنسی عبارتاند از:
- تغییرات هورمونی ناگهانی (کاهش تستوسترون یا استروژن)
- استرس شدید یا شوک عاطفی
- شروع مصرف داروهای خاص
- بیماریهای حاد یا عفونتها
- مشکلات ناگهانی در رابطه یا اختلاف شدید زوجین
کاهش میل جنسی چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص کاهش میل جنسی به بررسی همهجانبه نیاز دارد زیرا این مشکل میتواند هم ریشهی جسمی داشتهباشد و هم روانی. متخصص زنان یا اورولوژی با گرفتن شرححال پزشکی، بررسی علائم و انجام برخی آزمایشها به دنبال رد یا تأیید بیماریهای مشابه اولین قدم است. در صورت لزوم، بیمار برای بررسیهای تخصصیتر به پزشک غدد برای ارزیابی هورمونها یا به متخصص مغز و اعصاب برای بررسی اختلالات عصبی ارجاع داده میشود. اگر علت اصلی در حوزهی روانی یا عاطفی تشخیص داده شود، نقش روانشناس یا سکستراپیست پررنگ میشود؛ متخصصانی که با دانش و تجربه در زمینهی اختلالات جنسی میتوانند بهترین راهکارهای درمانی را ارائه دهند.
درمان کاهش میل جنسی چیست؟
انتخاب روش درمان کاهش میل جنسی به علت کم شدن میل جنسی بستگی دارد و باید با بررسی دقیق پزشک آغاز شود. درمان معمولا ترکیبی از مداخلات پزشکی، روانشناختی و سبک زندگی است. تحقیقات نشان میدهد که رسیدگی همزمان به جسم و روان بهترین نتیجه را به همراه دارد. راهکارهای اصلی برای درمان شامل موارد زیر است:
- اصلاح و درمان بیماریهای زمینهای
- بازبینی و تنظیم داروهای مصرفی
- تغییر سبک زندگی (تغذیه سالم، ورزش، خواب کافی)
- مشاوره روانشناختی یا زوجدرمانی
- هورمونتراپی در صورت لزوم
قرص کاهش میل جنسی یا داروی کاهش میل جنسی
دارو یا قرص کاهش میل جنسی زمانی مطرح میشود که راهکارهای رفتاری و غیر دارویی نتیجه نداده باشند و معمولاً برای شرایط پزشکی یا روانی مشخص استفاده میشود. این داروها از دو مسیر اثر میگذارند؛ مهار هورمونی محور جنسی و تعدیل نوروشیمی مغز (کاهش برانگیختگی و وسواس فکری جنسی). مصرف آنها میتواند عوارضی مانند تغییر خلق، افزایش وزن، افت تراکم استخوان، اختلال عملکرد جنسی، ناباروری گذرا یا پایدار و تغییرات متابولیک ایجاد کند؛ بنابراین مصرف آنها تحت نظر متخصص ضروری است. بخشی از داروها بهطور غیرمستقیم میل را کم میکنند (مثل برخی ضدافسردگیها یا داروهای فشارخون) و استفاده خودسرانه با امیدِ کمکردن میل میتواند مشکلساز شود. انتخاب، دوز و مدت درمان باید متناسب با تشخیص انجام شود؛ داروهای کاهش میل جنسی را در ادامه بررسی میکنیم:
- SSRIها (ضدافسردگیهای مهارکننده بازجذب سروتونین): ممکن است باعث کاهش لیبیدو و دشواری ارگاسم شوند. مثال: سرترالین، فلوکستین.
- ضدآندروژنها/هورموندرمانیها: در موارد خاص (مثل برخی پارافیلیاها) برای مهار میل بهکار میروند و نیازمند پایش دقیقاند. مثال: مدروکسیپروژسترون، سیپروترون، آگونیستهای GnRH (مثل لوپرولید).
- داروهایی که بهعنوان عارضه میل را کم میکنند: مثال شناختهشده فیناستراید است که میتواند کاهش میل و اختلال جنسی پایدار ایجاد کند؛ استفاده هدفمند برای کمکردن میل توصیه نمیشود.
برای کاهش میل جنسی چی بخوریم؟
برای کاهش میل جنسی، تغییرات غذایی میتواند کمککننده باشد؛ البته اثر آنها معمولاً ملایم است و بیشتر بهصورت کمکی توصیه میشود. خوراکیهایی که هورمونهای جنسی یا جریان خون را کاهش میدهند، میتوانند تا حدی در این زمینه مؤثر باشند.
- غذاهای پرچرب و سرخشده: با افزایش چربی و کاهش گردش خون، بر عملکرد جنسی اثر منفی دارند.
- سویا و فرآوردههای آن: بهدلیل داشتن فیتواستروژن میتواند سطح تستوسترون را پایین بیاورد.
- شیرینجات و قند بالا: افت انرژی و نوسان خلق ایجاد کرده و میل جنسی را کاهش میدهد.
- نعناع و چای نعناع: در برخی منابع سنتی به کاهش سطح تستوسترون و افت میل اشاره شده است.
- شیرینبیان: مصرف زیاد میتواند سطح تستوسترون را پایین بیاورد.
- الکل: با کاهش عملکرد سیستم عصبی و هورمونی میل جنسی را کم میکند.
- غذاهای آماده و پرنمک: باعث خستگی و افت انرژی میشوند و اثر منفی بر میل دارند.
چگونه میل جنسی را کاهش دهیم؟
گاهی افراد به دلایل شخصی، مذهبی، دورههای خاص زندگی یا تمرکز بر اهداف دیگر میخواهند شدت میل جنسیشان را مدیریت کنند. هدف، تنظیم سالم است؛ نه سرکوب ناسالم. روشهای زیر، رویکردهای کمخطر و قابل اجرا هستند. برخی از روشهای کاهش میل جنسی را در ادامه بررسی میکنیم:
- بهداشت خواب: ۷–۹ ساعت خواب منظم؛ کمخوابی نوسان هورمونی و فکرهای مزاحم را بیشتر میکند.
- ورزش هوازی منظم: ۱۵–۳۰ دقیقه فعالیت روزانه تنش را کم و تمرکز را زیاد میکند.
- مدیریت محرکها: محدودکردن پورن، محتوای تحریکآمیز، فانتزیهای تکرارشونده و تنهایی طولانی.
- برنامهریزی روزانه: زمانهای «خلأ» را با کار، مطالعه، جمعسپاری یا فعالیت اجتماعی پر کنید.
- ذهنآگاهی و تکنیک توقف فکر: تنفس عمیق، شمارش معکوس، تغییر فوری محیط (قدمزدن کوتاه).
- کاهش استرس و کافئین اضافی: استرس و تحریکپذیری، افکار جنسی را تشدید میکند.
- ارتباط شفاف با شریک (در صورت داشتن رابطه): تعیین مرزها، فاصلهٔ سالم و قوانین توافقی.
- خودمراقبتی و تنظیم انرژی: دوش آب سرد یا ولرم، موسیقی، هنر، کار با دست، مدیتیشن هدایتشده.
- پرهیز از خوددرمانی دارویی یا گیاهی: برخی داروها (مثلاً بعضی SSRIها یا ضدآندروژنها) میتوانند میل را کم کنند اما فقط با تجویز متخصص و برای اندیکاسیون مشخص.
کافور برای کاهش میل جنسی
کافور بهعنوان راهی برای کاهش میل جنسی پشتوانه علمی معتبری ندارد و بیشتر یک باور سنتی است. مصرف خوراکی آن میتواند سمی باشد و عوارضی مثل تهوع، گیجی، تشنج و آسیب کبدی ایجاد کند؛ بنابراین بلع آن بهطور جدی منع میشود. فرآوردههای موضعیِ حاوی کافور تنها برای کاربردهای پوستی (مثل تسکین درد عضلانی) و در غلظتهای مجاز ساخته شدهاند و استفاده از آنها برای کمکردن لیبیدو اثری ثابتشده ندارد. در کودکان، بارداری و شیردهی و روی پوست آسیبدیده باید از کافور اجتناب شود. برای مدیریت سالم میل جنسی، تکیه بر راهکارهای رفتاری و سبک زندگی (خواب منظم، فعالیت بدنی، مدیریت محرکها و تمرینهای ذهنآگاهی) ایمنتر و مؤثرتر است.
داروی گیاهی کاهش میل جنسی
داروهای گیاهی در بهبود کاهش میل جنسی نقش مکمل دارند و با مکانیزمهای طبیعی بر عملکرد بدن اثر میگذارند. گیاهانی مانند جینسینگ قرمز با افزایش تولید نیتریک اکسید، جریان خون را تقویت کرده و عملکرد نعوظ را بهبود میبخشند. زعفران نیز با اثرات آنتیاکسیدانی و کاهش استرس، به افزایش میل کمک میکند. این ترکیبات باید با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف شوند تا ایمنی و اثربخشی تضمین شود.

چگونه می توان از کم شدن میل جنسی جلوگیری کرد؟
جلوگیری از کم شدن میل جنسی نیازمند توجه همزمان به سلامت جسم و روان است. سبک زندگی سالم، ارتباط خوب با همسر و رسیدگی به مشکلات پزشکی نقش کلیدی دارند. برای پیشگیری از کاهش میل جنسی توصیه میشود تغذیه متعادل داشته باشید، فعالیت بدنی منظم انجام دهید، خواب کافی داشته باشید و در صورت وجود مشکلات روحی یا جسمی، زودتر به پزشک مراجعه کنید. پرهیز از مصرف سیگار، الکل و استرس مزمن نیز اهمیت بالایی دارد.
نتیجه گیری
کاهش میل جنسی زمانی معنا مییابد که افت مداوم تمایل نسبت به گذشته خود فرد رخ دهد و به نارضایتی یا اختلال رابطه بینجامد. نشانههای کلیدی آن کاهش ابتکار و خیالپردازی جنسی، بیعلاقگی به محرکهای صمیمی و کاهش لذت است. ریشهها معمولاً چندعاملیاند و از تغییرات هورمونی و اثر داروها تا استرس، خلق پایین، بیماریهای مزمن و دشواریهای ارتباطی را شامل میشوند. مسیر درست، شناخت مرز میان نوسان طبیعی و کاهش مشکلزا و سپس ارزیابی منسجم برای روشنشدن سهم هر عامل است. با روشنشدن علتها، میتوان برنامهای هدفمند برای بازگرداندن تعادل در تجربه جنسی و بهبود کیفیت زندگی و رابطه طراحی کرد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من هم حسم نسبت به دختران کم شده علتش چیه؟ آیا درست میشه با گذر زمان؟
سلام
می تواند هم بعلت استرس و اضطراب باشد
هم مشکلات هورمونی
در صورت ادامه علایم بهتر است به پزشک مراجعه کنید
متخصص روانپزشک
سلام خسته نباشید من یه دوستی میشناسم که هیچ حسی نسبت به زنان نداره آیا مشکل داره؟ یا دارویی وجود داره که بتونه درمانش کنه
سلام
بله ابتدا باید بررسی شوید
از نظر هورمونی
متخصص اورولوژیست
چرا
سلام مردی ۷۰ ساله هستم که سال گذشته هر روز بدون وقفه می رفتم.ولی از امسال هفته ای نهایت سه چهار روز میرم.بیشتر از اون راست نمیشه .به نظر شما هورمون بدنم کم شده؟تستسترون بزنم؟خیلی برام مهمه که ۷ بار تو هفته برم
سلام
بله هم از نظر هورمونی و هم فشار خون باید چک شوید
در صورت نیاز
باید از دارو ها و مکمل های ویتامینه هم مصرف کنید
متخصص اورولوژیست
سلام و خسته نباشید
من ۳۶سال دارم خانمم ده سال از خودم کوچکتره ۱۰ سال ازدواج کردیم با ی بچه ۵ ساله
اصلآ خانمم ميل جنسی نداره و همیشه از رابطه فرار میکنه
من خیلی اذیت میشم
طوری ک میخام برم زن صیغه کنم
راهنمایی کنید
سلام
سردمزاجی زنان دو عامل مهم دارد که هردو قابل درمان است
۱-اضطراب
۲-مشکلات هورمونی زنانه
بهتر است در اوولین فرصت روند تشخیص و درمان انجام شود
متخصص زنان و زایمان
باسلام وخسته نباشید،مردی چهل وپنج ساله هستم ،ازنظربدنی وفیزیکی کاملاسالم ،امامدتی است دچارافت شدیدمیل جنسی هستم ،بیشتروقتاصبح زوددچارنعوظ میشم ،چکارکنم میل جنسیم زیادبشه؟؟
البته دچارفتق هم هستم ،آیافتق میتونه باعث کاهش میل جنسی بشه؟؟؟
سلام
بله فتق و مشکلات پروستات
و هورمون تستسترون می تواند روی میل جنسی تاثیر بگذارد
قبل از مصرف از هر دارویی
بهتر است معاینات لازم صورت گیرد
متخصص اورولوژیست
سلام میل جنسی من به شدت کاهش پیدا کرده تقریبا صفر شده چکار کنم همسرم هر روز یه بهانه واسه دعوا پیدا میکنه
سلام
دو عامل می تواند باعث کاهش میل جنسی شود
۱-بعد روانی و اضطراب
۲-تغییرات هورمونی
و هردو جنبه باید بررسی شود
بهتر است ابتدا زیر نظر متخصص زنان باشید
متخصص زنان و زایمان
سلام مصرف روزانه ترامادول باعث از بین رفتن میل جنسی میشود
سلام
بله
وجود مقادیر زیاد ترامادول در بدن میتواند به تیروئید آسیب برساند و تعادل هورمونها را تغییر دهد. این اتفاق میتواند باعث کاهش باروری و میل جنسی شود
احتیاط کنید
سلام وقت بخیر.۶ سال هست که با همسرم ازدواج کردم ۳ سال نامزد و ۳ سال هست عروسی کردیم. میلی جنسی ایشون خیلی کمه و تا درخواستی نداشته باشم میلی نشون نمیده حتی به اعضای بدنم توجهی نداره. بارها این مسئله رو باهاش درمیون گذاشتم ولی نه جوابی ازش گرفتم و نه نتیجه ای در رفتار…۲۵ سالمه و از ۱۹ سالگی فقط حسرت خوردم و گریه کردم…حتی راضی نمیشه به روانپزشک یا دکتر مختخصص مراجعه کنه. چکار کنم؟ انگیزه ای برای زندگی ندارم.
سلام
رابطه جنسی بسیار در رابطه تاثیر دارد
ابتدا نوع بر خورد ما
و سپس اقناع کردن همسرتان برای درمان بسیار مهم است
ابتدا با مشاورانمان تلفنی صحبت کنید
مشاوره روانشناسی تلفنی
من مدتی است قرص پاروکستین و الانزاپین میخورم خیلی بی میلی جنسی دارم چه کار کنم
سلام شوان عزیز
احتمال زیاد از عوارض پاروکستین است
عوارض جانبی رایج در مردان شامل کاهش میل جنسی و مشکل در نعوظ است. برخی از مردان در حفظ نعوظ مشکل دارند.
بهتر است برای بازبینی در دارو با پزشکتان در ارتباط باشید و یا به یک روانپزشک مراجعه کنید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/psychiatrist