آی یو دی مسی، مزایا، عوارض و کاربرد آن

آی یو دی مسی یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری در بلندمدت است. این وسیله مس را به داخل رحم آزاد می‌کند تا از بارداری جلوگیری شود. برخلاف آیودی‌های هورمونی این دستگاه هورمونی آزاد نمی‌کند. پزشک دستگاه را در داخل رحم قرار می‌دهد. مس بر عملکرد و حرکت اسپرم تأثیر می‌گذارد و کمک می‌کند تا اسپرم نتواند به رحم برسد و باعث لقاح شود. یکی از مهم‌ترین مزایای این دستگاه، امکان استفاده طولانی مدت از آن است. از عوارض آن نیز می‌توان به خونریزی در برخی افراد اشاره کرد.

آی یو دی مسی چیست؟

آی یو دی مسی (به انگلیسی Copper IUD) از روش های پیشگیری از بارداری برای مدت‌زمان طولانی است. iud مسی یک قاب منعطف پلاستیکی T شکل است که سیم مسی به دور آن پیچیده شده است. این آی یو دی داخل رحم کار گذاشته می‌شود و از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری می‌کند. یکی از مهم‌ترین مزایای دستگاه آیودی مسی استفاده طولانی‌مدت از آن است. شما تا سال‌ها می‌توانید آن را نگه داشته و بدون نگرانی از بارداری جلوگیری کنید.

دستگاه ای یو دی مسی می‌تواند برای ۱۰ سال از بارداری جلوگیری کند، اما برخی از مطالعات نشان می‌دهند که در برخی افراد ممکن است بیشتر از این مدت نیز مؤثر باشد. شما نیازی به نگه داشتن IUD مسی به مدت کامل ۱۰ سال ندارید. می‌توانید زودتر و هر زمان که بخواهید آن را خارج کنید؛ چه قصد بارداری داشته باشید و چه اینکه بخواهید از روش دیگری برای پیشگیری استفاده کنید. احتمال بارداری با آیودی مسی تقریبا ۱ درصد است و این دستگاه تا ۹۹٪ در جلوگیری از بارداری مؤثر است.

برای اولین بار آی یو دی مسی استفاده کردی؟

برای چکاپ نوبت متخصص زنان بگیر!

دکتر متخصص زنان

آی یو دی مسی بهتر است یا هورمونی؟

هر کدام از آی یو‌ دی‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که باید بر اساس نیازهای فردی انتخاب شوند. آیودی مسی بدون هورمون است و برای کسانی که نمی‌خواهند هورمون مصرف کنند، مناسب است. این دستگاه بلافاصله بعد از قرارگیری در واژن شروع به جلوگیری از بارداری می‌کند و می‌تواند تا ۱۰ سال مؤثر باشد. با این حال، استفاده از آی‌یو‌دی مسی ممکن است باعث خونریزی بین دوره‌ها، درد شدید قاعدگی و گرفتگی عضلات شود.

ایودی هورمونی بر خلاف نوع مسی، هورمونی به نام پروژستین دارد که می‌تواند دردهای قاعدگی و خونریزی شدید را کاهش دهد و حتی باعث توقف پریود شود. این دستگاه معمولاً برای ۳ تا ۸ سال مؤثر است و بعد از یک هفته اثر خود را نشان می‌دهد. از عوارض آن این است که ممکن است باعث سردرد، آکنه، افزایش وزن، حساسیت پستان و تغییرات خلقی شود.

انتخاب بین آی یو دی مسی و هورمونی  بستگی به اولویت‌ها و نیازهای فردی دارد. اگر هدف کاهش دردهای قاعدگی یا خونریزی شدید است، نوع هورمونی ممکن است مناسب‌تر باشد. از طرف دیگر، اگر می‌خواهید دستگاه برای مدت طولانی‌تر مؤثر باشد و ترجیح می‌دهید از هورمون استفاده نکنید، آیودی مسی انتخاب بهتری خواهد بود. برای تصمیم گیری بهتر با متخصص زنان خود مشورت کنید.

آیودی مسی چطور کار می کند؟

دور دستگاه آی یو دی مسی، سیم مسی پیچیده شده است. مس واکنش التهابی ایجاد می‌کند که برای اسپرم و تخمک سمی است و اسپرم‌ها مس دوست ندارند و از نزدیک شدن به آن دوری می‌کنند. این دستگاه به طور دائم یون‌های مس را در محیط رحم آزاد می‌کند. در نتیجه پوشش داخلی رحم و مخاط دهانه رحم تغییر می‌کنند. این تغییرات باعث می‌شود محیط برای اسپرم مناسب نباشد و نتواند به سمت تخمک حرکت کند.

مس همچنین به تغییر لایه داخلی رحم و موکوس دهانه رحم کمک می‌کند، که باعث می‌شود محیط را برای اسپرم نامناسب کند. در بعضی موارد، پزشک ممکن است آی‌یو‌دی مسی را به عنوان روش پیشگیری اضطراری از بارداری توصیه کند. اگر آیودی مسی پنج روز بعد از رابطه جنسی بدون محافظت وارد واژن شود، احتمال بارداری کاهش می‌یابد.

چگونه از آی یو دی مسی استفاده کنیم؟

قبل از قراردادن دستگاه آیودی مسی Copper IUD در رحم یک معاینه کلی انجام می‌شود. دکتر سوابق پزشکی بیمار را بررسی می‌کند و در صورت نیاز آزمایش بارداری و غربالگری عفونت‌های مقاربتی تجویز می‌شوند. بهتر است یک تا دو ساعت قبل از عمل داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن مصرف کنید.

در ابتدا پزشک یک اسپکولوم رت داخل واژن قرار می‌دهد. واژن و دهانه رحم ضدعفونی می‌شوند. متخصص بازوی افقی آی یو دی را تا کرده و آن را داخل لوله اپلیکاتور قرار می‌دهد. لوله وارد کانال دهانه رحم شده و دستگاه در رحم کارگذاری می‌شود. سپس پزشک اپلیکاتور را خارج می‌کند. نخ آی یو دی باید از دهانه رحم بیرون بزند. پزشک آن را تا حدی کوتاه کرده تا از واژن بیرون نزند.

در طول زمان قراردادن دستگاه در رحم ممکن است علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع، فشارخون پایین یا کاهش ضربان قلب را تجربه کنید. به همین دلیل باید بعد از قراردادن آی یو دی چند دقیقه دراز بکشید.

بهترین زمان برای گذاشتن دستگاه آی یو دی مسی

آی یو دی غیر هورمونی را می‌توان هر زمانی در چرخه قاعدگی قرار داد اما بهترین روز ۵ تا ۷ بارداری زمان مناسب‌تری برای قرار دادن iud مسی است. اگر به‌تازگی زایمان کرده‌اید، حدود ۸ هفته بعد از زایمان می‌توانید از این دستگاه استفاده کنید. . ممکن است پزشک توصیه کند آزمایش بارداری را برای اطمینان از باردار نبودن انجام دهید. همچنین ممکن است از شما برای بیماری‌های مقاربتی (STI) تست گرفته شود.

مراقبتهای بعد از گذاشتن آی یو دی مسی

یک ماه بعد از قراردادن آی یو دی مسی (Copper IUD) باید برای معاینه به دکتر زنان مراجعه کنید. متخصص علائم عفونت یا حرکت کردن دستگاه را بررسی می‌کند. اگر هر یک از علائم زیر را داشتید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

• علائم و نشانه‌های بارداری
• خونریزی شدید واژینال غیرمعمول
• تشدید درد لگن
• ترشحات واژن با بوی بد
• درد یا حساسیت شدید شکم
• تب

همچنین لازم است به علائم خارج‌شدن یا حرکت آی یو دی توجه داشته باشید. در صورت بروز علائم زیر ممکن است آی یو دی جابه‌جا شده باشد.

• بعد از رابطه جنسی خونریزی شدید داشتید.
• رابطه جنسی برای شما یا همسرتان دردناک است.
• نخ آی یو دی را پیدا نمی‌کنید یا بیش از حد بلند شده است.
• بخشی از دستگاه را در دهانه رحم یا واژن احساس می‌کنید.

درمان خونریزی بعد از گذاشتن آیودی مسی

خونریزی شدید، بعد از قرار دادن آیودی مسی معمولاً در ماه‌های اول طبیعی است. بسیاری از زنان علائمی مثل دردهای قاعدگی همراه با خونریزی شدید دارند که در عرض چند ماه کمتر می‌شود. اما اگر خونریزی با همان شدت و مدت ادامه پیدا کرد باید با پزشک خود مشورت کنید. معمولا پزشک برای تشخیص دلیل خونریزی آزمایشاتی مثل  معاینه لگنی، آزمایش بارداری یا آزمایش پاپ اسمیر را تجویز می‌کند.

اگر خونریزی به دلیل خشکی واژن باشد، ممکن است پزشک توصیه کند که از روان‌کننده‌ها استفاده شود. اگر دلیل خونریزی عفونت‌های مقاربتی باشند، داروها تجویز خواهد شد. در مواردی که خونریزی به دلیل پولیپ‌های دهانه رحم باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد. در نهایت، اگر خونریزی به دلیل آسیب به لایه داخلی رحم باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که به مدت چند هفته از رابطه جنسی خودداری کنید تا شرایط رحم بهبود یابد.

می‌خوای آی یو دی بذاری یا اونو برداری؟ قبلش حتما با دکتر زنان مشورت کن!

دکتر قرار دادن آی یو دی (IUD)

آی یو دی مسی چگونه برداشته می شود؟

خارج‌کردن آی یو دی مسی (Copper IUD) باید توسط متخصص زنان انجام شود. برای خارج کردن آی‌یو‌دی مسی، باید روی یک میز دراز بکشید و پاهایتان را از هم باز کنید. پزشک از اسپکولوم برای گشاد کردن دهانه واژن استفاده می‌کند تا به دهانه رحم دسترسی داشته باشد. سپس نخ‌های آی‌یو‌دی که از دهانه رحم آویزان هستند، با استفاده از یک ابزار خاص گرفته می‌شوند. پزشک با کشیدن آرام نخ‌ها، دستگاه آی‌یو‌دی را بیرون می‌آورد. چون آی‌یو‌دی به شکل T است، بازوهای آن در حین خروج جمع می‌شوند.

در صورتی که نخ‌ها قابل مشاهده نباشند از قلاب پزشکی برای بیرون کشیدن نخ‌ها استفاده می‌شود. در موارد نادر، ممکن است آی یو دی در دیواره رحم گیر کند و پزشک ممکن است برای بیرون آوردن آن از دارو برای گشاد کردن دهانه رحم و فورسپس استفاده کند. پزشک ممکن است از یک اسکوپ نازک و نورانی برای مشاهده داخل رحم و واژن استفاده کند. در این فرایند برای کاهش درد، پزشک برای شما دارو تجویز می‌کند. معمولا بعد از برداشتن آی یو دی خونریزی خفیف و گرفتگی خواهید داشت.

مزایا آی یو دی مسی

برخلاف قرص‌های ضد بارداری یا سایر روش‌های پیشگیری که ممکن است فراموش شوند، آی یو دی مسی استفاده راحت‌تری دارد و وقتی پزشک آن را در رحم شما قرار داد، شما به مدت سال‌ها از محافظت در برابر بارداری برخوردار خواهید بود. مهم‌ترین مزایای ایودی مسی عبارت است از:

• در رابطه جنسی اختلالی ایجاد نمی‌کند.
• می‌توان تا ۱۰ سال آن را نگه داشت.
• در هر زمانی می‌توان آی یو دی را برداشت.
• در دوران شیردهی می‌توان از آن استفاده کرد.
• عوارض روش‌های هورمونی مانند لخته شدن خون را ندارد.
• اگر ظرف ۵ روز بعد از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده شود، به‌عنوان روش جلوگیری اورژانسی عمل می‌کند.
• بیش از ۹۹٪ در پیشگیری از بارداری مؤثر است.

مزایای آی یو دی مسی	معایب آی یو دی مسی
بدون هورمون است: آی‌یو‌دی مسی گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که نمی‌خواهند هورمون مصرف کنند.	خونریزی شدید: ممکن است در ماه‌های اول استفاده، خونریزی‌های شدید یا طولانی‌مدت تجربه کنید.
طول عمر طولانی: آی‌یو‌دی مسی می‌تواند تا ۱۰ سال از بارداری جلوگیری کند.	درد قاعدگی بیشتر: ممکن است درد قاعدگی (گرفتگی) بیشتر از قبل شود.
قابل برگشت: به محض خارج کردن آی‌یو‌دی، قابلیت بارداری به حالت طبیعی برمی‌گردد.	احتمال عفونت لگنی: در صورت عدم رعایت بهداشت، ممکن است خطر عفونت‌های لگنی افزایش یابد.
مؤثر بودن بالا: آی‌یو‌دی مسی بیش از ۹۹% در جلوگیری از بارداری مؤثر است.	خونریزی بین دوره‌ها: ممکن است خونریزی غیرمترقبه یا لکه‌بینی بین دوره‌ها داشته باشید.

 آی یو دی مسی برای چه افرادی مناسب است؟

بسیاری از خانم‌ها می‌توانند از این روش برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند. اگر به هر دلیل نمی‌خواهید از روش‌های هورمونی استفاده کنید، این دستگاه برای شما مناسب است زیرا تداخلی با داروها ایجاد نمی‌کند. افرادی که به دنبال روش پیشگیری از بارداری به مدت طولانی هستند، معمولا از آی یو دی مسی استفاده می‌کنند. خانم‌هایی که سابقه بارداری داشته‌اند نیز محدودیتی برای استفاده از دستگاه ی یو دی مسی ندارند.

متن انگلیسی:
An IUD can sometimes be fitted within 48 hours of giving birth. But you’ll usually be advised to wait until 4 weeks after birth to have an IUD fitted.
ترجمه‌ی فارسی:
گاهی اوقات می‌توان آی یودی مسی را تا ۴۸ ساعت پس از زایمان در واژن قرار داد، اما معمولاً توصیه می‌شود که تا ۴ هفته پس از زایمان صبر کنید و بعد دستگاه آیودی را قرار دهید.

به نقل از nhs

عوارض دستگاه آی یو دی مسی

ممکن است در روزهای بعد از قرار دادن آی‌یو‌دی مسی، عوارض جانبی مختلفی را تجربه کنید. عوارض آیودی مسی بعد از استفاده به شرح زیر است:

• پریودهای سنگین‌تر یا طولانی‌تر
• پریود دردناک‌تر با گرفتگی بیشتر
• لکه‌بینی بین دوره‌ها یا پریودهای نامنظم
• ابتلا به عفونت قارچی (احتمال کم).

برخی از عوارض آی یو دی مسی نادر اما بسیار جدی هستند. این عوارض عبارت‌اند از:

• سوراخ شدن دیواره رحم که احتمال آن ۱ در ۱۰۰۰ است. علائم آن شامل درد لگن، تب، خونریزی شدید، حالت تهوع و استفراغ می‌شود.
• عفونت رحم یا لگن می‌تواند باعث ایجاد بافت اسکار شود و مشکلاتی در باروری ایجاد کند. علائم آن شامل درد شکم، خارج‌شدن آی یو دی، درد هنگام دخول و ادرار و تب است.

آی یو دی مسی در کنار مزایای زیادی که دارد، دارای برخی معایب نیز هست. آیودی مسی از بیماری‌های مقاربتی جلوگیری نمی‌کند. یکی دیگر از معایب آن این است که ممکن است آی یو دی مسی از رحم خارج شود و شما هیچ علائمی را احساس نکنید. گاهی خارج‌شدن آی یو دی با خونریزی شدید و گرفتگی همراه است.

علائم عفونت آی یودی مسی

اگر بعد از قرارگیری ای یو دی مسی دچار عفونت شوید، علائم زیر را تجربه می‌کنید:

• درد شکم یا لگن
• ترشحات غیرعادی واژن
• درد هنگام ادرار یا رابطه جنسی
• تب
• پریودهای نامنظم
• علائم بیماری التهابی لگن.

چه افرادی نباید از آی یو دی مسی استفاده کنند؟

آی یو دی مسی برای همه افراد مناسب نیست. اگر هر یک از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، باید روش دیگری برای کنترل بارداری پیدا کنید.

• ناهنجاری‌های رحمی مانند فیبروم‌های بزرگ دارید.
• به عفونت لگنی مانند بیماری التهابی لگن مبتلا هستید.
• سرطان رحم یا دهانه رحم دارید
• به هر یک از اجزای آی یو دی حساسیت دارید
• اختلالی مانند بیماری ویلسون که باعث تجمع بیش از حد مس در کبد، مغز و سایر اندام‌های حیاتی می‌شود، دارید.
• فکر می‌کنید باردار هستید.
• دچار عفونت مقاربتی (STI) هستید.
• مشکلاتی با رحم یا دهانه رحم دارید، مانند فیبروئیدها یا سرطان دهانه رحم.
• بین دوره‌های قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی خونریزی دارید.

برای قرار دادن آی یو دی مسی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

پزشک متخصص زنان باید دستگاه آی یو دی را برای شما قرار دهد. متخصص زنان تشخیص می‌دهد که آیا استفاده از این دستگاه برای شما موثر هست یا نه. همچنین، پزشک می‌تواند اطلاعات لازم را درباره مراقبت‌های قبل و بعد از قرار دادن آی‌یو‌دی مسی به شما ارائه دهد. در برخی موارد، پرستاران متخصص در بهداشت جنسی نیز می‌توانند این کار را انجام دهند، به شرطی که آموزش‌های لازم را برای این فرایند دیده باشند.

پزشکان پیشنهادی

۴.۹ (۲۰۶۱ نظر)

زهرا عسکری سرطاوسی

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۴.۱ (۲۱۴۳ نظر)

دکتر الهام آذین مهر

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۵ (۱۶۰۴ نظر)

زهرا مهربان

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۴.۱ (۱۶۹۲ نظر)

دکتر نصرت نقاب

فلوشیپ نازایی و آی وی اف

نوبت بگیرید

۴.۱ (۱۱۶۷ نظر)

دکتر ویدا مدرس نژاد

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۸ (۹۰۵ نظر)

دکتر فرشته عباسلو

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

آی یو دی مسی یک پلاستیک کوچک و منعطف به شکل حرف T است. دور آن سیم مسی پیچیده شده و داخل رحم قرار می‌گیرد. این دستگاه یون‌های مس را آزاد کرده و از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری می‌کند. زیرا مس اسپرم را دفع کرده و برای آن محیط سمی ایجاد می‌کند. آی یو دی غیر هورمونی بسیار پرطرف‌دار بوده و مزایای زیادی دارد. عوارض روش‌های هورمونی را نداشته، نیازی به اقدام روزانه نیست و در رابطه جنسی اختلالی ایجاد نمی‌کند. اما از طرفی به دلیل افزایش خونریزی پریود، نامنظم شدن دوره‌های قاعدگی و گرفتگی شکم برخی افراد تمایلی به استفاده از آن ندارند. اگر دچار سرطان رحم، عفونت لگن، خونریزی غیرعادی یا حساسیت به آی یو دی هستید، این روش جلوگیری برای شما مناسب نبوده و باید از روش دیگری استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!