معرفی ۱۳ مورد از بیماری های خون، اختلالات مربوط به سلول های خونی

بیماری های خون می‌توانند روی سلامت کلی بدن شما تاثیر زیادی داشته باشند. به همین دلیل باید علائم آنها را شناخته و برای تشخیص به‌موقع آنها هر چند وقت یک‌بار چکاپ دهید. اگر دچار بیماری های خونی هستید یا در اطرافیان شما شخصی به یکی از انواع این بیماری‌ها مبتلا است، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که بیماری های خونی چیست؟ این دسته از بیماری‌ها چه علائمی دارند؟ چند نوع اختلال مربوط به سلول‌های خون داریم؟ چگونه می‌توان آنها را تشخیص داد؟ راه درمان آنها چیست و کدام از این بیماری‌ها خطرناک است؟

درصورتی‌که علائمی مشابه نشانه‌های اختلالات سلول های خونی دارید، حتما به دکتر داخلی یا دکتر هماتولوژی مراجعه کنید. برای ارتباط با بهترین پزشکان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

بیماری های خون چیست؟

خون بافت زنده‌ای است که از چهار بخش اصلی پلاسما، گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها تشکیل شده است. پلاسما بخش مایع خون است. این بخش شامل آب، پروتئین و نمک می‌شود. بیماری های خون باعث اختلال در هرکدام از این بخش‌ها می‌شوند. برخی از بیماری‌ها نیز ممکن است چندین بخش خون را تحت تاثیر قرار دهند. بیشتر این بیماری های خونی مربوط به اختلالات ژنتیکی هستند. اما گاهی بیماری‌های دیگر، مصرف برخی داروها و رژیم غذایی با مواد مغذی بسیار کم می‌توانند چنین اختلالاتی را ایجاد کنند.

هر نوع اختلال در سلول های خونی می‌تواند روی سلامتی کلی بدن شما تاثیر داشته باشد. به همین دلیل باید به علائم و عوامل خطر این بیماری‌ها توجه داشت. اگر احتمال بروز چنین بیماری‌هایی را می‌دهید، حتما برای تشخیص بیماری به پزشک مراجعه کنید.

به نقل از hematology.org در رابطه با تشخیص بیماری های خون و مراجعه به پزشک:

برای تشخیص و درمان بیماری های خونی باید به متخصص هماتولوژی مراجعه کنید. هماتولوژی مطالعه خون در سلامت و بیماری است. این تخصص شامل بررسی مشکلات گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها، رگ‌های خونی، مغز استخوان، غدد لنفاوی، طحال و پروتئین‌های دخیل در خونریزی و لخته شدن خون (هموستاز و ترومبوز) است. هماتولوژیست پزشکی است که از این دانش تخصصی برای درمان بیماران مبتلا به بیماری های خونی استفاده می‌کند.

علائم بیماری های خون

خون از بخش‌های مختلف ساخته شده است. اختلال در هرکدام از این سلول‌ها علائم خاصی به همراه دارد. پزشک با بررسی علائم شما می‌تواند در مورد اختلال در هرکدام از سلول های خون حدس بزند. اما برای تشخیص دقیق نیاز به انجام آزمایش است.

علائم بیماری های خون شامل موارد زیر می‌شود.

• علائم اختلال در گلبول‌های قرمز: احساس سردی، خستگی، ضعف و رنگ‌پریدگی
• علائم اختلال در گلبول‌های سفید: احساس بیماری و خطر ابتلا به انواع عفونت
• علائم اختلال در پلاکت‌ها: خونریزی و مشکل در لخته شدن خون

آیا آزمایش خون شما مختل شده است؟

همین حالا از دکتر مشاوره بگیر!

مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلیدکتر فوق تخصص داخلی

انواع بیماری های خون

اختلال در هرکدام از سلول های خونی احتمال بروز دسته‌ای از بیماری های خون را افزایش می‌دهد. به همین دلیل در ادامه به تفکیک هر یک از بیماری‌های مربوط به سلول‌های خون را توضیح می‌دهیم. این بیماری‌های را در چهار دسته مجزا توضیح خواهیم داد:

• بیماری‌های مربوط به گلبول‌های قرمز خون
• بیماری‌های مربوط به گلبول‌های سفید خون
• بیماری‌های مربوط به پلاکت‌های خونی
• بیماری‌های مربوط به پلاسمای خون

بیماری های مربوط به گلبول قرمز

اختلال در گلبول‌های قرمز خون باعث بروز طیف وسیعی از بیماری‌ها می‌شود. این بیماری‌ها معمولا در آزمایش خون یا آزمایش RBC مشخص می‌شوند. رایج‌ترین بیماری‌های مربوط به گلبول‌های قرمز شامل موارد زیر است.

۱. آنمی (کم خونی)

کم خونی یا آنمی زمانی اتفاق میفتد که گلبول‌های قرمز به مقدار کافی وجود نداشته باشند. گلبول‌های قرمز وظیفه حمل اکسیژن و انتقال آنها به قسمت‌های مختلف بدن را برعهده دارند. این افراد بیش از حد احساس خستگی و سرما می‌کنند. کم‌خونی انواع مختلفی دارد. شرایط مختلف باعث کاهش گلبول‌های قرمز خون می‌شوند:

• هموگلوبین در بدن به‌اندازه کافی ساخته نمی‌شود.
• هموگلوبین به‌اندازه کافی ساخته شده، اما درست کار نمی‌کند.
• بدن به‌اندازه کافی گلبول قرمز نمی‌سازد.
• بدن خیلی سریع گلبول‌های قرمز را تجزیه می‌کند.

۲. تالاسمی

تالاسمی جز بیماری های خونی ارثی است. این بیماری روی تولید پروتئین هموگلوبین تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل شخص دچار علائم کم‌خونی می‌شود. کم‌خونی می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. این بیماری باعث احساس خستگی، سرگیجه و سرما می‌شود. بسیاری از بیماران مبتلا به تالاسمی علائمی ندارند. اما اگر شخص دچار علائم کم‌خونی باشد، برای درمان به طور منظم خون تزریق می‌شود.

تالاسمی روی هموگلوبین تاثیر گذاشته و شخص دچار کم‌خونی می‌شود. این بیماری ارثی بوده و علائم آن از خفیف تا شدید متغیر است. این بیماران معمولا دچار خستگی و سرگیجه می‌شوند.

۳. پلی سیتمی ورا

این بیماری نوعی اختلال خونی است. این اختلال باعث افزایش تولید گلبول‌های قرمز می‌شود. زمانی که تعداد گلبول‌های قرمز بیش از حد افزایش پیدا کند، خون غلیظ شده و سرعت حرکت آن پایین می‌آید. در نتیجه خطر لخته شدن خون، حمله قلبی و سکته افزایش پیدا می‌کند. پلی سیتمی ورا نوعی لوسمی مزمن (سرطان خون) است. این بیماری به‌آهستگی رشد کرده و به همین دلیل بیشتر افراد بعد از سن ۶۰ سالگی متوجه آن می‌شوند.

علائمی مانند خارش پوست، وزوز گوش، درد شکم، خونریزی بینی و تاری و دوبینی می‌تواند از علائم این اختلال باشد. پلی سیتمی ورا درمان ندارد. اما برای مدیریت بیماری و کنترل علائم باید به پزشک مراجعه کنید.

اگر دچار چنین علائمی هستید یا در آزمایش خون شما مورد مشکوکی وجود دارد، حتما به متخصص داخلی یا دکتر هماتولوژیست مراجعه کنید.

بیماری های مربوط به گلبول های سفید

برخی از بیماری های خون مربوط به اختلالات گلبول‌های سفید خون است. در ادامه بیماری‌های مربوط به گلبول‌های سفید را توضیح می‌دهیم.

۱. لنفوم

لنفوم نوعی سرطان خون است. این سرطان سیستم لنفاوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در نتیجه گلبول‌های سفید بدخیم می‌شوند. لنفوم باعث می‌شود که گلبول‌های سفید بیش از حد تکثیر شده و به طور غیرطبیعی پخش شوند. این بیماری به دودسته لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین تقسیم می‌شوند. برای درمان این بیماری معمولا شیمی‌درمانی و پرتودرمانی پیشنهاد می‌شود. گاهی هم با پیشرفت سرطان تنها برای تسکین علائم اقدامات درمانی کاربرد دارد.

۲. لوسمی

در بیماری لوسمی تکثیر و رشد گلبول‌های سفید خون بیش از حد طبیعی افزایش پیدا می‌کند. لوسمی نوعی سرطان خون است که از مغز استخوان شروع می‌شود. این بیماری می‌تواند حاد یا مزمن باشد. در حالت حاد لوسمی سریع پیشرفت کرده و علائم بیماری شدید است. اما در لوسمی مزمن، بیماری به آهستگی پیشرفت می‌کند.

برای درمان این نوع سرطان خون از شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. گاهی لازم است همراه با این درمان، پیوند سلول‌های بنیادی (پیوند مغز استخوان) هم انجام شود.

لوسمی نوعی سرطان خون است. این بیماری بسیار خطرناک بوده و برای درمان آن معمولا از شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. این سرطان از مغز استخوان شروع شده و می‌تواند به بخش‌های دیگر سرایت کند.

۳. سندروم میلو دیسپلاستیک

سندروم میلودیسپلاستیک نوعی سرطان خون است. این سرطان از مغز استخوان شروع می‌شود. معمولا این بیماری بسیار آهسته پیشرفت می‌کند. اما در صورت پیشرفت سریع، می‌تواند به لوسمی شدید تبدیل شود. در مراحل اولیه معمولا علامتی نداشته و ممکن است شخص فقط احساس خستگی و تنگی نفس کند.

معمولا برای درمان این بیماری راهی به جز پیوند سلول‌های بنیادی وجود ندارد. اما گاهی برای تسکین علائم و کمک به درمان از روش‌های دیگر مانند انتقال خون و شیمی‌درمانی هم استفاده می‌شود.

بیماری های مربوط به پلاکت ها

برخی از بیماری های خونی مربوط به اختلالات پلاکت‌ها می‌شوند. هر نوع اختلالی در تولید و تکثیر پلاکت‌ها می‌تواند روی سلامت بدن تاثیر داشته باشد. برخی از مهم‌ترین بیماری‌های مربوط به پلاکت‌ها شامل موارد زیر می‌شود.

۱. ترومبوسیتمی اولیه

به این بیماری ترومبوسیتوز اساسی هم گفته می‌شود. در این بیماری باعث افزایش تولید پلاکت‌ها می‌شود. علت آن هنوز مشخص نیست. افزایش پلاکت‌ها باعث می‌شود، این سلول‌های خونی به‌درستی کار نکنند. در نتیجه احتمال لخته شدن خون، خونریزی یا هر دو واکنش وجود دارد.

۲. ترومبوسیتوپنی

این بیماری باعث کاهش تعداد پلاکت‌های خون می‌کند. عوامل مختلفی می‌توانند باعث بروز این بیماری شوند. در بیشتر مواقع بیماری علامتی ندارد، اما گاهی باعث خونریزی غیرطبیعی می‌شود.

آیا کم خونی داری؟ همین حالا نوبت بگیر و درمانش کن!

دکتر کم خونی

۳. پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک

این بیماری هم باعث کاهش تعداد پلاکت‌ها در خون می‌شود. علت بروز آن هنوز مشخص نیست. معمولا بیماران مبتلا به پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک هیچ علامتی ندارند. اما برخی از آنها ممکن است علائمی مانند کبودی غیرطبیعی، لکه‌های قرمز روی پوست یا خونریزی غیرطبیعی را تجربه کنند.

بیماری های مربوط به پلاسما

دسته دیگری از بیماری های خون روی پلاسما تاثیر می‌گذارند. پلاسما بخش مایع خون بوده و از آب، نمک و پروتئین تشکیل شده است. این بیماری‌ها شامل موارد زیر می‌شوند.

۱. فون ویلبراند

بیماری فون ویلبراند نوعی اختلال ارثی است. در این بیماری لخته شدن خون دچار مشکل می‌شود. فون ویلبراند نوعی پروتئین است که باعث لخته شدن خون می‌شود. بدن افرادی که دچار این مشکل ژنتیکی هستند، پروتئین بسیار کمی تولید کرده یا پروتئینی تولید می‌کند که کارایی ندارد.

معمولا افراد مبتلا به بیماری فون ویلبراند هیچ علامتی ندارند و تا مدت‌ها متوجه این بیماری نمی‌شوند. در زمان جراحت یا جراحی خونریزی غیرطبیعی بوده و بیماری تشخیص داده می‌شود.

۲. هموفیلی

در این بیماری بدن دچار کمبود پروتئینی خاص می‌شود. این پروتئین به لخته شدن خون کمک می‌کند. هموفیلی نوعی بیماری ژنتیکی است و عوامل محیطی روی آن تاثیری ندارند. هموفیلی انواع مختلفی دارد. برخی از انواع آن خفیف بوده و برخی دیگر شدید و تهدیدکننده زندگی هستند. این اختلال ارثی باعث می‌شود، به طور غیرعادی شخص خونریزی داشته باشد. در انواعی از آن ممکن است پس از جراحی یا جراحت شخص دچار خونریزی شدید شود. اما گاهی هم بدون علت مشخص به طور ناگهانی خونریزی شروع می‌شود.

معمولا در حالت متوسط تا شدید می‌توان هموفیلی را تا سن ۱۸ ماهگی کودک تشخیص داد. اما نوع خفیف آن ممکن است تا سال‌ها مخفی بماند. به‌عنوان‌مثال زمان انجام خدمات دندانپزشکی یا تصادف شخص متوجه بیماری خود می‌شود.

اگر خونریزی شما غیرطبیعی است، حتما برای تشخیص این بیماری یا سایر بیماری های خونی به متخصص داخلی یا دکتر هماتولوژی مراجعه کنید. برای ارتباط با بهترین پزشکان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.

۳. ترومبوز

افرادی که دچار بیماری ترومبوز هستند، در وریدهای عمقی بدن از جمله ساق پا دچار لختگی خون می‌شوند. این لخته می‌تواند همراه جریان خون حرکت کرده و از طریق قلب به ریه‌ها برسد. در این شرایط بیمار دچار آمبولی ریه می‌شود.

۴. میلوم سلول پلاسما

میلوم سلول پلاسما نوعی سرطان است. این سرطان از سلول‌های پلاسما در مغز استخوان شروع می‌شود. در نتیجه تکثیر سلول‌های پلاسما افزایش پیدا کرده و در استخوان‌ها تومورهایی تشکیل می‌شود. این سلول‌های سرطانی پادتن‌های غیرطبیعی ساخته که باعث ازبین‌رفتن پروتئین‌های سالم می‌شوند. در نتیجه شخص دچار غلظت خون شده و ممکن است کلیه‌ها آسیب ببینند.

بیماری های خون چگونه تشخیص داده می شوند؟

برای تشخیص بیماری های خون بهتر است به دکتر هماتولوژیست مراجعه کنید. پزشک معاینات کلی را انجام داده و در مورد سوابق پزشکی شما و خانواده‌تان سوال می‌پرسد. آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص این بیماری‌ها تجویز می‌شوند.

اصلی‌ترین تست، آزمایش خون است. در این آزمایش باید شمارش کامل سلول‌های خونی انجام شود. همچنین فاکتورهای میزان هموگلوبین خون، شکل و اندازه گلبول‌های قرمز و تعداد گلبول‌های سفید و پلاکت خون باید بررسی شوند. برای بررسی برخی از اختلالات سلول های خونی مانند بیماری پلی سیتمی ورا و فون ویلبراند باید آزمایش‌های خاصی انجام شود. گاهی ممکن است پزشک علاوه بر آزمایش خون، بیوپسی مغز استخوان را هم تجویز کند.

برای تشخیص به‌موقع این بیماری‌ها و انجام آزمایش بهتر است به دکتر هماتولوژیست مراجعه کنید. برای ارتباط با بهترین پزشکان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

درمان اختلالات سلول های خونی

گزینه‌های درمانی باتوجه‌به نوع بیماری خون تعیین می‌شود. برخی از این بیماری‌ها با دارو یا روش‌های دیگر به طور کامل درمان می‌شوند. اما در برخی دیگر از آنها تنها برای کاهش علائم و جلوگیری از عوارض بیماری باید اقدامات درمانی انجام شود. برای درمان برخی از این بیماری‌ها ممکن است دارویی مانند استروئیدها تجویز شود. برخی دیگر نیاز به درمان ندارند و تنها باید پیشرفت بیماری بررسی شود.

گروهی از این بیماری‌ها با تزریق خون و بهبود فاکتورهای انعقادی درمان می‌شوند. شیمی‌درمانی و پیوند مغز استخوان نیز از دیگر راه‌های درمان بیماری است.

بیماری های خون در کودکان

همان‌طور که گفتیم برخی از اختلالات سلول های خون ژنتیکی بوده و معمولا در کودکی علائم خود را نشان می‌دهند. برخی از آنها نیز ممکن است تا بزرگسالی علائمی نداشته باشند. از شایع‌ترین بیماری های خونی کودکان می‌توان به کم‌خونی و انواع سرطان خون در کودکان اشاره کرد. برخی از انواع کم‌خونی مادرزادی هستند و پس از تولد علائم خود را نشان می‌دهند. بیماری‌هایی مانند اختلالات گلبول قرمز، تالاسمی و نارسایی کمبود آهن نیز در کودکان دیده می‌شوند.

بهترین فوق تخصص بیماری های خون

برای تشخیص و درمان بیماری های خون بهتر است به متخصص خون یا دکتر هماتولوژیست مراجعه کنید. این متخصصان در مورد خون و اختلالات سلول‌های آن دانش بالایی داشته و بهتر می‌توانند در تشخیص بیماری به شما کمک کنند. برای پیداکردن بهترین متخصص هماتولوژیست می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

برای تشخیص و درمان بیماری های خونی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

بیماری های خون طیف گسترده‌ای داشته و شامل اختلال در انواع سلول‌های خون می‌شود. گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها و پلاسما سلول‌های خون هستند که افزایش یا کاهش هر یک از آنها می‌تواند علائم و عوارضی ایجاد کند. برخی از رایج‌ترین بیماری های خونی شامل کم‌خونی، تالاسمی، پلی سیتمی ورا، لنفوم، لوسمی و هموفیلی می‌شود. برخی از این بیماری‌ها قابل‌درمان بوده و برخی از آنها درمانی ندارند. برای تشخیص و درمان آنها باید به متخصص هماتولوژیست مراجعه کنید تا آزمایش خون و دیگر تست‌های تشخیصی انجام شود.

برای پیداکردن بهترین متخصص هماتولوژیست می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!