۱۲ نشانه کم خونی یا آنمی و نحوه درمان آنها

کم خونی آنمی به انگلیسی anemia به وضعیتی گفته می‌شود که بدن شما کمتر از حد طبیعی گلبول‌های قرمز سالم تولید کند. اگر کم‌خونی دارید، بدن شما خون غنی از اکسیژن کافی را دریافت نمی‌کند. کمبود اکسیژن به مرور باعث خسته یا ضعیف می‌شود و علائمی مانند ریزش مو و خوابالودگی را به همراه خواهد داشت.

برای تشخیص بیماری آنمی لازم است که ابتدا با تشخیص پزشک آزمایش خون بدهید. متخصص داخلی و دکتر عمومی در زمینه درمان کم خونی به شما کمک خواهند کرد. همچنین جهت دریافت نوبت حضوری و مشاوره آنلاین می‌توانید به سایت دکترتو مراجعه کنید.

کم خونی یا آنمی چیست؟

گلبول‌های قرمز خون را به عنوان یک سیستم حمل و نقل تصور کنید که اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رسانند. اگرچه بسیاری از قسمت‌های بدن به ساخت گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کنند، اما بیشتر کارها در مغز استخوان انجام می‌شود.

مغز استخوان، نوعی بافت نرم در مرکز استخوان‌ها است که به شکل گیری همه‌ی رده‌های سلول‌های خونی کمک می‌کند. هموگلوبین، پروتئین حامل اکسیژن در داخل گلبول‌های قرمز خون است و به گلبول‌های قرمز خون، رنگ می‌بخشد. افراد کم خون هموگلوبین کافی ندارند. کمبود گلبول قرمز در خون، کم خونی یا آنمی نامیده می‌شود.

کم خونی از چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

هورمونی به نام اریتروپویتین که در کلیه‌ها ساخته می‌شود، به مغز استخوان دستور می‌دهد تا سلول‌های قرمز خون بیش‌تری ‌‌تولید کند. سلول‌های قرمز خون سالم بین ۹۰ تا ۱۲۰ روز عمر دارند و در بدن دوام می‌آورند. سپس قسمت‌هایی از بدن ما سلول‌های قدیمی خون را از بین می‌برند.

هنگامی که در آزمایش کم خونی، مقدار هموگلوبین کم‌تر از ۱۳/۵ گرم در دسی لیتر در مردان یا کم‌تر از ۱۲ گرم در دسی لیتر در زنان باشد، تشخیص کم‌خونی گذاشته می‌شود.

علائم کم خونی و کمبود اریتروپویتین چیست؟

اگر کم‌خونی بدتر شود یا شدید باشد، علائم آن به‌صورت زیر بروز می‌کند:

• رنگ آبی تا سفیدی چشم
• ناخن‌های شکننده
• میل به خوردن یخ یا سایر مواد غیر خوراکی (سندرم پیکا)
• سبکی سر هنگام ایستادن
• رنگ پوست کمرنگ
• تنگی نفس با فعالیت خفیف یا حتی در حالت استراحت
• زبان زخم یا ملتهب
• زخم‌های دهان
• خستگی و کمبود انرژی
• تپش قلب

۱. علائم کم خونی مغز استخوان

کم‌خونی آپلاستیک یا کم‌خونی مغز استخوان یک بیماری خونی نادر اما جدی است و زمانی رخ می‌دهد که مغز استخوان شما نتواند به اندازه کافی سلول‌های خونی جدید بسازد. علائم کم خونی آپلاستیک شامل موارد زیر هستند:

• خستگی زیاد
• عفونت‌های مکرر
• کبودی آسان
• خونریزی بینی، لثه یا هر خونریزی که بیش از حد طول بکشد
• پوست رنگ پریده غیرعادی
• ضعف
• تنگی نفس هنگام ورزش یا فعال بودن.

۲. علائم کم خونی در بارداری

بسیاری از نشانه‌های آنمی در دوران بارداری شامل مواردی هستند که حتی اگر کم خون نباشید هم ممکن است آن را تجربه کنید:

• احساس خستگی یا ضعف
• رنگ پریدگی پیشرونده پوست
• ضربان قلب تند
• تنگی نفس
• مشکل در تمرکز

۳. کم خونی و سرگیجه و سردرد

بیماری آنمی باعث می‌شود اندام‌های بدن شما خون کافی برای عملکرد صد درصدی را دریافت نکنند. هنگامی که این اتفاق در مغز می‌افتد، رگ‌های خونی متورم شده و باعث ایجاد فشار در مغز یا سردرد می‌شوند. همین فشار ممکن است باعث ایجاد احساس سبکی سر یا سرگیجه شدید شود.

۴. کم خونی و خوابالودگی

کم خونی و بی خوابی دو عامل به‌هم پیوسته هستند. خستگی سریع و بیدار شدن با حس بدن درد و ضعف حتی پس از یک خواب خوب شبانه، از علائم شایع و بالقوه کم‌خونی است.

عوارض کم‌خونی برای بدن چیه؟

با مشورت پزشک، درمان درست رو پیش ببر!

مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلیدکتر متخصص داخلی

۵. علائم کم خونی در پریودی

تاثیر کم خونی حاد بر پریود و علت کم شدن خون قاعدگی آنقدر مهم است که بی‌توجهی به آن ممکن است باعث احساس ناراحتی در دوران عادت ماهیانه خانم‌ها شود. آیا کم خونی باعث خونریزی رحم میشود؟ علائم علائم کم‌خونی در پریودی شامل سردی دست و پا، تنگی نفس، افزایش شدت خونریزی همراه با احساس درد، خستگی و سردرد هستند. در صورت مشاهده این علائم یا سایر علائم غیرعادی، با پزشک مشورت کنید.

۶. کم خونی و حالت تهوع

آنمی و کم‌خونی می‌تواند باعث حالت تهوع شود؟ پاسخ مثبت است. کمبود خون و حالت تهوع به علائم دیگر ربط دارند. کمبود اکسیژن خون و کاهش اکسیژن رسانی به مغز و سایر اندام‌ها به دلیل سطح پایین آهن، می‌تواند باعث سرگیجه شود که معمولاً با حالت تهوع همراه است.

۷. کم خونی و نارسایی قلبی

در نظر گرفته شده که تاثیر کم‌خونی در نارسایی قلبی به دلیل تعامل پیچیده کمبود آهن، بیماری کلیوی و تولید سیتوکین ایجاد می‌شود. اگرچه کمبود ریزمغذی‌ها و از دست دادن خون نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشند که کم خونی در آزمایش خون را نشان بدهند.

۸. کم خونی و ضعف حافظه

غلظت کم هموگلوبین باعث هیپوکسی مزمن مغز و کاهش ظرفیت هوازی می‌شود، بنابراین خطر زوال عقل یا زوال شناختی را افزایش می‌دهد. افرادی که سطح آهن خونشان کم است، بیشتر در معرض خطر ابتلا به مشکلات تفکر، ارتباط، درک و حافظه هستند.

۹. کم خونی و ضعف بدن

هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود و اکسیژن را از ریه به سایر اندام‌های بدن می‌رساند. ابتلا به آنمی می‌تواند باعث خستگی، ضعف و تنگی نفس شود.

۱۰. کم خونی و صدای گوش

کمبود آهن باعث می‌شود سرخرگ‌ها برای رساندن خون بیشتر، پمپاژ بیشتری داشته باشند. این تغییرات در جریان خون منجر به وزوز ضربان‌دار می‌شود، به‌طوری که افراد مبتلا به آنمی می‌توانند نبض یا ضربان قلب را در گوش خود بشنوند.

۱۱. کم خونی و جوش و لک صورت

کم خونی باعث لک و جوش صورت میشه؟ پوست صورت، پلک‌ها یا ناخن‌ها به دلیل کمبود آهن در خون رنگ پریده می‌شوند. با این حال، مصرف بی‌رویه آهن برای جبران کم‌خونی می‌تواند باعث بروز آکنه، لک و جوش صورت شود. آهن اضافی در بدن به دلیل کمبود فضای ذخیره سازی، در پوست رسوب می‌کند.

۱۲. کم خونی و یبوست و معده درد

علائم کم‌خونی ناشی از تخریب ناگهانی گلبول‌های قرمز خون ممکن است باعث درد شکم شود. اما فقر آهن باعث یبوست نمی‌شود. افرادی که کم‌خونی و یبوست دارند احتمالاً به مشکلات دستگاه گوارش نیز مبتلا هستند.

کم خونی ناشی از چه چیزی است؟ (علت کم خونی)

بسیاری از افراد به دلیل رژیم غذایی نامناسب، اختلالات روده، بیماری مزمن، عفونت و سایر شرایط در معرض خطر کم‌خونی هستند. زنانی که در دوران قاعدگی یا بارداری هستند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. بیماری آنمی با بالارفتن سن نیز افزایش می‌یابد. مهم‌ترین علل اصلی کم خونی چیست:

• کمبود آهن.
• کمبود ویتامین B12
• کمبود فولات
• عوارض مصرف داروهای خاص
• تخریب گلبول‌های قرمز زودتر از حالت طبیعی (که ممکن است ناشی از مشکلات سیستم ایمنی باشد)
• بیماری‌های مزمن طولانی مدت (مانند بیماری مزمن کلیه، سرطان، کولیت اولسراتیو یا آرتریت روماتوئید)
• رژیمی که مقدار کافی ویتامین و مواد معدنی ندارد.
• مشکلات روده کوچک
• دوره‌های قاعدگی (به علت سستی بدن و بی حالی)
• عوارض بارداری
• سابقه خانوادگی و ژنتیک

علت کم خونی شدید ناگهانی

شرایط اورژانسی که منجر به آنمی حاد می‌شود شامل آسیب تروماتیک، خونریزی شریانی، پارگی آنوریسم، خونریزی شدید دستگاه گوارش (GI) فوقانی یا تحتانی، حاملگی خارج رحمی پاره شده، و انعقاد داخل عروقی منتشرشده هستند.

کم خونی باعث لاغری یا چاقی و پرخوری میشود؟

ارتباط بین آهن کم، وزن بدن و هموگلوبین زمانی آشکار می‌شود که انرژی کم و خستگی، ورزش و سوزاندن کالری را دشوار می‌کند و باعث افزایش وزن می‌شود. در حالت برعکس، کم‌خونی فقر آهن ممکن است به کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن کمک کند.

کم خونی باعث ریزش مو میشود؟

اگر از طریق رژیم غذایی خود آهن کافی دریافت نکنید، ممکن است ریزش مو را تجربه کنید. همچنین ممکن است متوجه شوید که موهای شما از اندازه خاصی بلندتر نمی‌شود.

کم خونی و حجامت

حجامت یک روش کاملاً رایج برای پاکسازی خون است که در سراسر جهان انجام می‌شود. برخی افراد آن را دلیلی بر کاهش گلبول‌های قرمز خون می‌دانند اما شواهد کافی مبنی بر اینکه ممکن است باعث کم‌خونی به عنوان یک عارضه جانبی شود، وجود ندارد.

کم خونی ناشی از کمبود ویتامین b12

بدون ویتامین B12 کافی، سلول‌های خونی به‌درستی در مغز استخوان، بافت اسفنج مانند درون استخوان، تشکیل نمی‌شوند. در نتیجه این سلول‌های خونی زودتر از زمان طبیعی می‌میرند و منجر به کم‌خونی می‌شوند. مصرف قرص ویتامین ب ۱۲ با مشورت پزشک می‌تواند به درمان آن کمک کند.

کم خونی را چگونه تشخیص دهیم؟

مهم‌ترین و اولین روش تشخیص کم‌خونی، انجام آزمایش کم‌خونی و بررسی جواب آزمایش خون در کنار بهترین دکتر کم خونی است.این آزمایش بخش‌های مختلف خون شما از جمله گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. سطح گلبول‌های قرمز خون اگر کمتر از حد طبیعی باشند می‌تواند نشانه کم‌خونی باشد.

سایر روش‌های تشخیصی عبارت‌اند از:

• آزمایش گاز خون (نوعی تست خون است که سطح اکسیژن و دی اکسید کربن موجود در خون و عدد کم خونی شدید را از طریق شریان محاسبه می‌کند)
• تشخیص کم‌خونی از روی چشم
• روش تشخیص آنمی از روی ناخن
• تشخیص کم‌خونی از کف دست

درمان سریع کم خونی چیست؟

انتخاب روش درمان آنمی به شرایط افراد بستگی دارد. در موارد نادر، پزشک ممکن است تزریق آهن را تجویز کند یا به شما آهن داخل وریدی (از طریق یک سوزن در رگ) بدهد. در موارد بسیار نادر درمان کم‌خونی ناشی از فقر آهن که زندگی فرد را تهدید می‌کند و حتی در مواردی برای درمان کم خونی داسی شکل، روش درمان ممکن است شامل تزریق خون باشد.

درمان کم خونی شدید در بانوان و آقایان

برای درمان سریع کم خونی شدید در مردان و زنان، اگر علائم شدید شود، ممکن است تزریق خون، مصرف مکمل و قرص ویتامین برای کم‌خونی، تزریق هورمونی به نام اریتروپویتین یا تزریق آمپول آهن برای کم‌خونی (و آمپول نوروبیون) صورت بگیرد. بررسی فواید و عوارض آمپول نوروبیون می‌تواند به جلوگیری از عوامل خطر کمک کند. برای کم‌خونی‌های مرتبط با بیماری مغز استخوان، درمان می‌تواند شامل مصرف دارو، شیمی‌درمانی یا گرفتن مغز استخوان از اهداکننده به نام پیوند استخوان باشد.

متن انگلیسی: «Transfusions help people with serious anemia quickly increase the number of red blood cells in their blood. Your doctor may recommend this if you have serious complications of anemia.»
ترجمه فارسی: «تزریق خون به افراد مبتلا به کم‌خونی حاد کمک می‌کند تا به سرعت تعداد گلبول‌های قرمز خون را افزایش دهند. در صورت داشتن عوارض جدی آنمی، پزشک ممکن است این روش را توصیه کند.»

به نقل از سایت nhlbi

درمان خانگی کم خونی چیست؟

برای درمان خانگی بعد از انجام آزمایش خون، از غذاهای غنی از آهن که حاوی بتاکاروتن هستند، از جمله غذاهایی مانند زردآلو، چغندر و فلفل قرمز استفاده کنید. طیف وسیعی از غذاهای آهن هِم و غیرهِم بخورید. ضمن رعایت نکات بالا سعی کنید هر دو را با هم مصرف کنید و غذاهایی را به رژیم غذاییتان اضافه کنید که سرشار از فولات و ویتامین B12 هستند.

بهترین روش درمان کم خونی چیه؟ از دکترت بپرس!

دکتر کم خونی

روش درمان کم خونی در طب سنتی

در روش‌های سنتی، مصرف میوه‌های خونساز مانند انار، مصرف شیره خرما و داروهای گیاهی خونساز مانند تلخون توصیه شده است.

برای درمان کم خونی چه بخوریم؟

دشمن کم خونی مواد غذایی دارای ویتامین و آهن است. سوالات مهم در این زمینه این است که برای درمان کم خونی مینور چه بخوریم؟ چه غذاهایی برای کم خونی در بارداری مفید است؟ و میوه و نوشیدنی برای کم خونی چیست؟

ترکیب ویتامین C با وعده‌های غذایی، آهن غیرهم را تقویت می‌کند و جذب آن را افزایش می‌دهد. علاوه‌بر مصرف بیشتر میوه‌هایی مانند پرتقال، کیوی و گریپ فروت، می‌توانید دوز سالم ویتامین C را از فلفل دلمه‌ای، کلم بروکلی و گل کلم دریافت کنید.

برای درمان کم خونی در زمان صرف صبحانه چی بخوریم؟ مصرف شیره خرما یا ترکیب شیره و ارده بسیار مفید است.

غذاهای مضر برای کم خونی چیست؟

چه چیزهایی باعث کم خونی میشود؟ محصولات غذایی مانند ذرت و انگور بدترین غذاها برای بیماری آنمی به دلیل جذب آهن هستند. این مواد مولکول‌های آهن را متصل می‌کنند و در جذب آهن در بدن اختلال ایجاد می‌کنند.

چند نوع کم خونی داریم؟ (انواع کم خونی)

چند نوع کم خونی وجود دارد؟ انواع بیماری های خونی وجود دارد که هر کدام باعث کاهش سطح گلبول‌های قرمز خون می‌شوند.

کم خونی های تغذیه ای

این موراد به دلیل عدم دریافت کافی ویتامین و مواد معدنی ایجاد می‌شوند:

انواع آنمی به دلیل رژیم غذایی نادرست	مشخصات آن‌ها
کم‌خونی خطرناک	آنمی پرنیشیوز، یکی از علل کمبود ویتامین B12، یک بیماری خودایمنی است که بدن شما را از جذب ویتامین B12 باز می‌دارد.
فقر آهن	کم‌خونی ناشی از فقر آهن زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما آهن کافی برای ساخت هموگلوبین نداشته باشد. هموگلوبین ماده‌ای در گلبول های قرمز است که به گلبول‌های قرمز امکان می‌دهد اکسیژن را در سراسر بدن حمل کنند.
مگالوبلاستیک	نوعی کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین است و زمانی اتفاق می‌افتد که ویتامین B12 و ویتامین B9 (فولات) کافی را دریافت نکنید.

کم خونی های ارثی

از طریق ژنتیک و ارتباطات خونی به نسل‌های بعد منتقل می‌شوند:

انواع بیماری آنمی وراثتی	مشخصات آنها
کم خونی داسی شکل	روش تشخیص کم خونی داسی شکل این است که این بیماری شکل گلبول‌های قرمز را تغییر می‌دهد و جریان خون را مسدود می‌کند.
کم خونی فانکونی	فانکونی یک اختلال خونی نادر است و به دلیل نقص پروتئینی ایجاد می‌شود.
کم خونی دیاموند-بلک فان (Diamond-Blackfan)	این اختلال ارثی مغز استخوان را از تولید گلبول‌های قرمز کافی باز می‌دارد.

کم خونی های ناشی از گلبول های قرمز غیر طبیعی

دلایل زیادی برای بروز این اتفاق وجود دارد که در جدول زیر به بررسی تمام موارد پرداختیم:

انواع بیماری آنمی غیرطبیعی	مشخصات آن‌ها
کم خونی همولیتیک	گلبول‌های قرمز سریع‌تر از حد معمول تجزیه می‌شوند یا می‌میرند.
آپلاستیک	کم خونی آپلاستیک چه علائمی دارد؟ زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های بنیادی در مغز استخوان گلبول‌های قرمز کافی نمی‌سازند.
همولیتیک خود ایمنی	سیستم ایمنی بدن به گلبول‌های قرمز حمله می‌کند.
سیدروبلاستیک	زمانی رخ می‌دهد که گلبول‌های قرمز کافی ندارید اما آهن زیادی دربدن شما وجود دارد.
ماکروسیتی	مغز استخوان شما گلبول‌های قرمز غیرمعمول و بسیار بزرگی بسازد.
میکروسیتیک	زمانی که گلبول‌های قرمز خون به اندازه کافی هموگلوبین نداشته باشند، کوچکتر از حد معمول ساخته می‌شوند.
نورموسیتیک	تعداد گلبول‌های قرمز خون کمتر از حد معمول است و آن گلبول‌های قرمز مقدار طبیعی هموگلوبین را ندارند.

کدام نوع کم خونی خطرناک است؟

برخی از انواع بیماری آنمی، مانند آپلاستیک شدید، می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی مانند سرطان خون شود و زندگی فرد را تهدید کند.

عوارض کم خونی چیست؟

آنمی که باعث از دست‌دادن ناگهانی حجم زیاد خون می‌شود، مشکلات جدی سلامتی از جمله حمله قلبی یا نارسایی کلیه را به دنبال دارد. در این موارد فرد بیمار ممکن است به دستگاه اکسیژن یا تزریق خون نیاز پیدا کند. مهم‌ترین عوارض کم خونی در زنان و مردان شامل موارد زیر هستند:

• احساس خستگی و کمبود انرژی دائمی
• افزایش خطر ابتلا به عفونت
• مشکلات قلبی و ریوی
• عوارض بارداری
• سندرم پاهای بی قرار.

عوارض کم خونی در بارداری بر روی جنین

کم خونی در بارداری برای جنین ضرر دارد؟ کمبود هموگلوبین در بارداری ممکن است اثرات نامطلوبی بر مادر و جنین داشته‌ باشد. سطح هموگلوبین کمتر از ۶ گرم در دسی لیتر باعث نارس بودن نوزاد، سقط جنین خود به خود، وزن کم نوزاد هنگام تولد و مرگ جنین می‌شوند.

عوارض کم خونی در کودکان و نوزادان

بیماری آنمی در کودکان با عوارض عصبی، کم وزنی هنگام تولد، عفونت و نارسایی قلبی و همچنین افزایش مرگ و میر و کم خونی شدید و تزریق خون همراه است. کمبود آهن در دوران نوزادی با خطر ابتلا به آسم، تغییرات خواب طولانی مدت، پلک‌زدن آهسته، اختلال در عملکرد حرکتی اندام فوقانی و اسکیزوفرنی در بزرگسالی مرتبط است.

راهکار های پیشگیری از کم خونی یا آنمی چیست؟

محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز و گوشت سفید منبع ویتامین B12 و ریزمغذی مهم برای پیشگیری از کم‌خونی هستند. بهترین منابع گیاهی شامل آهن کافی نیز سبزی‌هایی با برگ سبز تیره و حبوبات هستند. حبوبات همچنین منابع عالی اسید فولیک‌اند. مصرف غذاهای غنی از ویتامین A نیز از آنمی جلوگیری می‌کند.

کم خونی در آزمایش ازدواج

برای آزمایش خون در دوران عقد و ازدواج، متخصصان پیشنهاد می‌کنند شرایط ارثی مانند تالاسمی، ناقل بودن اختلال ژنتیکی، بیماری‌های عفونی مانند HIV، STD و هپاتیت B و همچنین وضعیت سلامت باروری را بررسی کنید. تشخیص کم خونی زوجین در ازمایش ازدواج می‌تواند از عوارض بعدی جلوگیری کند.

تفاوت کم خونی و فقر آهن چیست؟

تفاوت کم خونی با کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن در مردان و زنان این است که کمبود آهن به عنوان کاهش کل آهن در بدن تعریف می‌شود. کم خونی زمانی رخ می‌دهد که بدن نتواند به اندازه کافی گلبول قرمز تولید کند.

فرق کم خونی با غلظت خون چیست؟

غلظت خون چیست؟ منظور از غلظت خون، افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون به ‌نسبت حجم خون است. این مورد کاملا با آنمی تفاوت دارد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

کم‌خونی نوعی بیماری است که در آن گلبول‌های قرمز سالم یا هموگلوبین کافی برای حمل اکسیژن به بافت‌های بدن وجود ندارد. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود و اکسیژن را از ریه به سایر اندام‌های بدن می‌رساند. ابتلا به این بیماری می‌تواند باعث خستگی، ضعف و تنگی نفس شود.

انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد که می‌توانند کوتاه مدت یا بلند مدت، خفیف یا شدید باشند. برای درمان آنمی بهتر است حتما به پزشک مراجعه کنید تا باتوجه به شرایطتان، روش درمانی مناسب را ارائه دهد. در دکترتو می‌توانید با بهترین دکتر متخصص خون و دکتر داخلی در شهر خود آشنا شوید، از مشاوره آنلاین دکتر متخصص خون و سرطان و مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلی استفاده کرده و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!