واکسن دوماهگی نوزاد و همه مواردی که باید رعایت کنید

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

هرچند نوزادان با سیستم ایمنی نسبتا قوی متولد می‌شوند، اما بیماری‌های جدی هستند که مقابله با آن‌ها برای نوزاد دشوار است. به‌همین دلیل باید در ماه‌های اول، کودک واکسینه شود تا سیستم ایمنی بدن بتواند از این بیماری‌ها پیشگیری کند. واکسن دوماهگی نوزاد از مجموعه واکسیناسیون تجویزی سازمان کنترل و پیشگیری بیماری است که شامل شش واکسن می‌شود. در ادامه این مطلب با ما باشید تا با واکسن دو ماهگی نوزاد، کاربرد، مزایا و عوارض واکسن دوماهگی بیشتر آشنا شوید. شما می‌توانید قبل از هر اقدامی از طریق سایت دکترتو با متخصص اطفال در ارتباط باشید.

‏معرفی واکسن دوماهگی نوزاد

واکسن‌ها ابزارهای مهمی برای حفظ سلامتی هستند که از ماه‌های اول برای تقویت سیستم ایمنی بدن تجویز می‌شوند. واکسن دوماهگی نوزاد، بخشی از برنامه واکسیناسیون است که در دوماهگی تزریق می‌شود تا سیستم ایمنی بدن را در مقابل بیماری‌های عفونی قوی کرده و نوزاد را در برابر خطرات جدی مانند عفونت‌های باکتریایی و ویروسی در مراحل اولیه زندگی محافظت نماید. واکسن دوماهگی نوزاد شامل واکسن هپاتیتB، واکسن سه‌گانه دیفتری، سیاه سرفه و کزاز، و واکسن فلج اطفال خوراکی می‌شود. 

‏واکسن دوماهگی نوزاد چند تا است؟

واکسن دو ماهگی نوزاد شامل پنج واکسن تزریقی و خوراکی است که به واکسن پنج‌گانه یا پنتاوالان معروف است و شامل موارد زیر می‌شود:

• واکسن سه‌گانه دیفتری، سیاه سرفه و کزاز
• واکسن هپاتیت ب
• واکسن هموفیلوس آنفولانزا

واکسن فلج اطفال هم به‌صورت خوراکی تجویز می‌شود. این ترکیب با هدف محافظت از بدن نوزاد در مقابل بیماری‌های کزاز، سیاه‌ سرفه، آنفولانزا نوع ب، هپاتیت ب، مننژیت، ذات‌الریه، عفونت گوش و فلج اطفال تجویز می‌شود. به غیر از واکسن فلج اطفال که خوراکی است، باقی واکسن‌های دوماهگی نوزاد به ناحیه خارجی ران تزریق می‌شوند.

‏واکسن دوماهگی نوزاد برای چیه؟

روتین واکسیناسیون در ماه‌های اول تولد نوزاد از کودک در مقابل انواع بیماری‌های جدی، خطرناک و کشنده محافظت می‌کند. واکسن سه‌گانه، بهترین راه محافظت از نوزاد در برابر سه بیماری خطرناک دیفتری، کزاز و سیاه سرفه است. واکسن دوماهگی نوزاد برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها در مراکز بهداشت تزریق می‌شود. ممکن است آزمایش کلی برای کودکان هم در مرکز انجام شود.

نوبت واکسن دو ماهگی نوزادت رسیده؟

قبل از تزریق واکسن مشاوره بگیر.

دکتر اطفال آنلاینمتخصص اطفال

‏اگر واکسن نوزاد را نزنیم چه میشود؟

واکسن دو ماهگی جزء مهم‌ترین واکسن‌های موجود در طول زندگی افراد است. با این حال خیلی از والدین با این سوال روبه‌رو هستند که اگر واکسن نوزاد را نزنیم چه اتفاقی برای او رخ می‌دهد؟

متن انگلیسی:
Without vaccines, your child is at risk for getting seriously ill and suffering pain, disability, and even death from diseases like measles and whooping cough.
ترجمه متن:
بدون واکسن، کودک شما در معرض خطر بیماری جدی و درد، ناتوانی و حتی مرگ ناشی از بیماری‌هایی مانند سرخک و سیاه سرفه است.

cdc

‏واکسن دوماهگی نوزاد نارس

نوزادان نارسی که به دوماهگی می‌رسند هم باید در مقابل بیماری‌های خطرناکی ازجمله دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، فلج اطفال، هموفیلوس آنفولانزا نوع ب و ذات‌الریه واکسینه شوند. بنابراین، واکسیناسیون پنج‌گانه در دوماهگی نوزاد نارس هم ضروری است. 

‏نحوه تزریق واکسن دوماهگی نوزاد

واکسن دوماهگی نوزاد به طور معمول توسط پزشک یا پرستار در ران نوزاد تزریق می‌شوند. به منظور جلوگیری از عفونت باید محل تزریق با الکل یا محلول ضدعفونی تمیز شود. سپس با ملایمت و آرام تزریق انجام می‌شود. پس از تزریق، سوزن با دقت بیرون می‌آید و محل تزریق را کمی فشار داده و نگه دارید تا خونریزی متوقف شود.

‏محل تزریق واکسن دو ماهگی

محل تزریق واکسن دوماهگی در نوزادان معمولا در عضله خارجی ران انجام می‌شود. این محل تزریق به عنوان محل استاندارد برای تزریق واکسن‌های دوماهگی در نوزادان به‌شمار می‌آید.

‏آمادگی قبل از واکسن دوماهگی نوزاد

قبل از واکسن دوماهگی، وضعیت سلامتی نوزاد را با پزشک یا پرستار بررسی کنید. اگر نوزاد علائم بیماری یا مشکلی دارد، حتماً به پزشک اطلاع دهید. تغذیه مناسب برای نوزاد بسیار مهم است. قبل از واکسن دوماهگی، اطمینان حاصل کنید که نوزاد به طور منظم تغذیه می‌شود و به اندازه کافی شیر مادر مصرف می‌کند. محیط پاک و بهداشتی برای نوزاد بسیار مهم است. قبل از واکسن دوماهگی، اطمینان حاصل کنید که محیط زندگی نوزاد تمیز و عاری از عوامل آلرژی‌زا و عفونی باشد.

‏قطره استامینوفن قبل از واکسن دو ماهگی

مصرف قطره استامینوفن قبل از واکسن دوماهگی توصیه نمی‌شود. برای کاهش عوارض ناشی از واکسن و تسکین درد و تب پس از تزریق می‌توانید با مشورت پزشک از قطره استامینوفن استفاده کنید.

‏مراقبت بعد از واکسن دو ماهگی (بعد از واکسن دو ماهگی چیکار کنیم؟)

به علت تحریک سیستم ایمنی ممکن است پس از تزریق واکسن، نوزاد علائمی مانند درد و تب را تجربه کند. در صورت لزوم، می‌توانید با دستور پزشک قطره استامینوفن (پاراستامول) برای تسکین درد و تب استفاده کنید. ممکن است محل واکسن تا چند روز حساس یا دردناک باشد. با استفاده از یک قطره الکل یا آب خنک و پنبه، محل تزریق را تمیز کنید و از کمپرس گرم برای تسکین درد کمک بگیرید.

پس از واکسن دوماهگی، نوزاد به خاطر درد دچار کلافگی و خستگی می‌شود. در صورت نیاز، می‌توانید نوزاد را در آغوش بگیرید تا آرام شود. اطمینان حاصل کنید که نوزاد به اندازه کافی تغذیه می‌شود و مایعات کافی مصرف می‌کند. در صورتی که بعد از تزریق واکسن دو ماهگی نوزاد، علائم غیرعادی مانند تب بالا، تورم شدید در محل تزریق، تنفس سخت، تغییرات شدید در رفتار یا مشکلات گوارشی مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

‏استحمام نوزاد بعد از واکسن دو ماهگی

بعد از واکسن دوماهگی نوزاد، می‌توانید به طور عادی نوزاد را استحمام کنید. در واقع، استحمام کمک می‌کند درد نوزاد تکسین یافته و آرام شود. البته در نظر داشته باشید که نوزادان واکنش متفاوتی به استحمام بعد از واکسن دوماهگی نشان می‌دهند؛ برخی از نوزادان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به آب و حرارت داشته باشند.

بنابراین، در صورتی که نوزادتان اظهار ناراحتی می‌کند یا علائم غیرعادی نشان می‌دهد، بهتر است استحمام را به تعویق بیاندازید و با پزشک مشورت کنید. از آب گرم و ملایم بین ۳۷-۳۸ درجه سانتیگراد برای شستن نوزاد استفاده کنید و مطمئن شوید که آب خیلی گرم نباشد تا نوزادتان را تحریک نکند. 

‏کمپرس سرد بعد از واکسن دو ماهگی

کمپرس سرد می‌تواند به کاهش درد و التهاب در محل تزریق واکسن کمک کند. می‌توانید از یخ روی محل تزریق استفاده کنید. قبل از قرار دادن یخ روی پوست نوزاد، آن را در یک حوله نازک بگذارید تا پوست نوزاد را بیش از حد تحریک نکند. در صورت استفاده از کمپرس سرد، به مدت کوتاهی آن را روی محل تزریق نگه دارید. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کافی است تا پوست تحریک نشود. در صورت نیاز می‌توانید از کمپرس سرد به صورت مکرر استفاده کنید. اما فاصله‌ بین هر بار را رعایت کنید. 

تب نکردن نوزاد بعد از واکسن دوماهگی

تب نکردن نوزاد پس از واکسن دوماهگی معمولا مشکلی نیست و در بسیاری از موارد طبیعی است. بعد از تزریق واکسن، برخی از نوزادان ممکن است تب نکنند و برخی دیگر ممکن است تب داشته باشند. هر دو حالت طبیعی هستند و به تنهایی نشانه‌ای از مشکل جدی نیستند.

‏واکسن دو ماهگی و استامینوفن

استامینوفن (پاراستامول) یک ضدتب و ضددرد است که در برخی موارد برای کاهش تب و کاهش درد بعد از واکسیناسیون دوماهگی نوزاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. بهتر است از تجویز همزمان استامینوفن و واکسن دوماهگی خودداری کنید، مگر اینکه پزشک خلاف آن را توصیه کرده باشد. این موضوع به دلیل این است که استامینوفن ممکن است روی پاسخ سیستم ایمنی به واکسن تاثیر گذاشته و باعث کاهش اثربخشی واکسن شود.

‏کاهش درد واکسن دو ماهگی

واکسن‌های دو ماهگی ممکن است باعث ایجاد درد و عدم راحتی در نوزاد شوند. برای کاهش درد و تسکین نوزاد پس از واکسیناسیون، می‌توانید از پزشک بخواهید تا مسکن‌هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز کند. کمپرس سرد یا کمپرس گرم با حوله می‌توانند درد واکسن دو ماهگی نوزاد را کم کنند. 

‏دمای طبیعی بدن نوزاد بعد از واکسن دو ماهگی

بیشتر نوزادان در فاصله ۱۲ ساعت بعد از واکسن دو ماهگی تب می‌کنند و دمای بدنشان به ۳۸ درجه می‌رسد. درصورتی که دمای بدن به ۳۹ درجه رسید حتما به پزشک اطلاع دهید، شاید نیاز به مصرف داروهای تب‌بر یا استامینوفن باشد.

‏عوارض واکسن دو ماهگی نوزاد

این واکسن نیز همچون بسیاری دیگر از واکسن‌ها بعد از تزریق علائم و عوارضی از خود نشان می‌دهد. خوشبختانه بیشتر عوارض این واکسن‌ها کوتاه مدت و موقتی هستند و خودبه‌خود بهبود می‌یابند. برخی از عوارض شایع واکسن های دو ماهگی عبارتند از:

عوارض	توضیحات
تورم و درد در محل تزریق همراه با قرمزی	این علائم شایع‌ترین واکنش‌ها به واکسن هستند و نشانه‌هایی از واکنش ایمنی بدن به واکسن می‌باشند. اغلب ظرف چند روز برطرف می‌شوند.
تب	تب خفیف ممکن است به عنوان واکنش طبیعی بدن به واکسیناسیون رخ دهد، به عنوان تلاش بدن برای تقویت سیستم ایمنی.
خواب آلودگی و بی‌حالی	خواب آلودگی و بی‌حالی ممکن است ناشی از واکنش بدن به واکسن باشد که باعث می‌شود بدن انرژی بیشتری را برای تولید پادتن هزینه کند.
عوارض گوارشی	برخی کودکان ممکن است دچار ناراحتی‌های گوارشی مانند اسهال یا استفراغ شوند، که معمولاً خفیف و گذرا هستند.
واکنش‌های آلرژیک شدید	این واکنش‌ها نادر هستند اما می‌توانند شدید باشند و نیازمند مراقبت‌های فوری پزشکی هستند. شامل کهیر، تورم صورت یا مشکلات تنفسی است.

متن انگلیسی:
Most children don’t experience side effects after getting the shot. That said, your baby may develop mild side effects, including fever, vomiting, or pain at the injection site. In very rare cases, some children develop a high fever, seizures, or continuous crying for 3 hours or more
ترجمه متن:
اکثر کودکان پس از تزریق واکسن عوارض جانبی را تجربه نمی‌کنند. کودک شما ممکن است عوارض خفیفی از جمله تب، استفراغ یا درد در محل تزریق داشته باشد. در موارد بسیار نادر، برخی از کودکان دچار تب بالا، تشنج یا گریه مداوم به مدت ۳ ساعت یا بیشتر می‌شوند.

healthline

‏درد پا بعد از واکسن دو ماهگی

درد پا در محل تزریق واکسن دو ماهگی یکی از عوارض متداول این واکسن‌ها است که معمولا در عرض چند ساعت تا چند روز پس از واکسیناسیون ظاهر شده و به‌تدریج بهبود می‌یابد. برای کاهش درد پا بعد از واکسن دوماهگی می‌توانید از کمپرس سرد و داروهای ضدالتهاب کمک بگیرید. بهتر است لباس نوزاد راحت باشد تا به محل تزریق فشار نیاید. 

درد واکسن دو ماهگی چقدر طول میکشد؟

درد واکسن دو ماهگی نوزاد در عرض چند ساعت بعد از واکسیناسیون ظاهر می‌شود و به مرور زمان طی یک تا دو روز کاهش می‌یابد.  

‏تب واکسن دو ماهگی چند روز طول میکشه؟

تب یکی از عوارض معمول و طبیعی واکسن دوماهگی نوزاد است که ضرری ندارد؛ چرا که تب باعث تسریع سیستم ایمنی بدن می‌شود. معمولا ۱۲ ساعت بعد تزریق واکسن، تب شروع شده و یک تا دو روز طول می‌کشد. تب درجه پایین ۳۷.۸ تا ۳۹ درجه جای نگرانی زیادی ندارد و داروی خاصی نمی‌خواهد. اگر تب و تشنج در کودکان ایجاد شود، حتما باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

بعد از واکسن، نوزادت تب کرده و نگرانی؟ می‌خوای خیالت راحت بشه؟ کلیک کن.

دکتر چکاپ سلامت نوزاد ۲ ماهه

‏بی حالی نوزاد بعد از واکسن دو ماهگی

یکی از عوارض متداول پس از واکسیناسیون دو ماهگی، بی‌حالی نوزاد است که به‌طور طبیعی طی چند روز بهبود می‌یابد. در طول این دوره، خواب نوزاد بیشتر شده، کمتر فعالیت می‌کند و اشتها کاهش می‌یابد. 

‏عفونت جای واکسن دو ماهگی

در موارد نادری ممکن است جای واکسن دو ماهگی نوزاد، به‌دلیل عوامل مختلفی مانند عدم رعایت بهداشت در فرآیند تزریق، عفونت‌های قبلی در محل تزریق، یا حساسیت شخصی به مواد مورد استفاده در واکسن، عفونت کند. در صورت تشخیص عفونت جای واکسن دو ماهگی، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا درمان لازم برای کنترل عفونت را شروع کنید. 

‏تشنج بعد از واکسن دو ماهگی

یکی از عوارض شایع واکسن دوماهگی نوزاد، تشنج است که به‌خاطر تب بالای ۳۸ درجه ایجاد می‌شود. توصیه می‌شود که روز اول بعد از تزریق واکسن، دمای بدن نوزاد را چک کنید تا در صورت بالا رفتن تب، با مراجعه به‌موقع از تشنج بعد از واکسن دو ماهگی پیشگیری کنید.

گریه شدید نوزاد بعد از واکسن دو ماهگی

واکسن‌ باعث تحریک سیستم ایمنی نوزاد و تغییر در رفتار یا حالت عمومی او می‌شود. گریه شدید نوزاد بعد از واکسن دو ماهگی ممکن است ناشی از عوارض جانبی معمول مانند تب، درد و تورم در محل تزریق باشد. برای تسکین نوزاد، محیط را آرام کنید و به او آرامش بدهید. ماساژ روی پوست نوزاد می‌تواند گریه نوزاد را آرام کند. 

تداخلات دارویی واکسن دو ماهگی نوزاد

واکسن‌ دو ماهگی معمولا تداخل دارویی ندارند. اما در صورتی که نوزاد داروی خاصی مصرف می‌کند، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا درباره هرگونه تداخل احتمالی با واکسن مطلع شوید. در بعضی موارد، استفاده همزمان از داروهای ضدتشنج، استروئیدها، داروهای ایمونوساپرسانت و موارد خاص دیگر ممکن است با واکسن‌ دوماهگی نوزاد تداخل داشته باشند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

واکسن دوماهگی نوزاد از اهمیت بالایی برخوردار است و به منظور حفاظت از نوزاد در مقابل بیماری‌های قابل پیشگیری تجویز می‌شود. واکسن دوماهگی معمولا عوارض جانبی شدیدی ندارد و گاهی با تب، درد و تورم در محل تزریق، خواب‌آلودگی و بی‌قراری همراه است. این علائم در مدت زمان کوتاهی بعد از واکسن‌ ظاهر شده و طی دو روز بعد تزریق، به‌تدریج بهبود می‌یابند. استفاده همزمان از برخی داروها با واکسن‌ دو ماهگی ممکن است تداخل دارویی ایجاد کند، بنابراین توصیه می‌شود پزشک را در جریان همه داروها و مکمل‌هایی که نوزاد مصرف می‌کند، قرار دهید.

اگر به تازگی فرزند شما متولد شده است، می‌توانید برای اطلاع از واکسن‌ها با متخصص کودکان مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر اطفال آنلاین وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!