آزمایش تیروئید (TSH)؛ هر آنچه باید درباره نتیجه‌، تفسیر و نکات قبل از آزمایش بدانید

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

آزمایش تیروئید یکی از رایج‌ترین آزمایش‌های خون است که عملکرد غده تیروئید را بررسی می‌کند. این غده کوچک اما مهم در جلوی گردن قرار گرفته و نقش اساسی در تنظیم متابولیسم بدن دارد. اگر احساس خستگی، کاهش یا افزایش وزن بی‌دلیل، اضطراب یا ریزش مو داشته‌باشید، احتمال دارد پزشک برایتان این آزمایش را تجویز کرده باشد. این آزمایش می‌تواند بیماری‌هایی مثل کم‌کاری یا پرکاری تیروئید را مشخص کند. برای انجام این آزمایش در تهران، می‌توانید از میان آزمایشگاه‌ های تیروئید تهران یکی را انتخاب کرده و نوبت خود را به‌صورت آنلاین رزرو کنید.اگر جواب آزمایش را دریافت کرده‌اید و نمی‌دانید چه معنایی دارد، حتما با پزشکان دکترتو مشورت کنید تا تفسیر دقیقی دریافت کنید.

آزمایش تیروئید چیست؟

آزمایش تیروئید بررسی ساده‌ای است که از طریق نمونه‌گیری از خون انجام می‌شود. هدف این آزمایش، ارزیابی سطح هورمون‌های تیروئیدی و عملکرد غده تیروئید است. این هورمون‌ها شامل TSH، T3 و T4 هستند که در تنظیم انرژی، وزن، خلق‌وخو و دمای بدن نقش دارند. اگر احساس می‌کنید بدن‌تان کند یا بیش‌فعال شده، این آزمایش می‌تواند علت را مشخص کند. توصیه می‌شود نتایج آزمایش را با پزشک متخصص در میان بگذارید تا راهنمایی دقیقی دریافت کنید.

tsh در آزمایش خون چیست؟

TSH مخفف هورمون محرک تیروئید است که از غده هیپوفیز ترشح می‌شود. این هورمون تنظیم عملکرد غده تیروئید را برعهده دارد. اگر سطح TSH بالا باشد، معمولا نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید است و اگر پایین باشد، احتمال پرکاری تیروئید وجود دارد. پزشک با بررسی TSH می‌تواند تصمیم بگیرد که نیاز به بررسی‌های بیشتر وجود دارد یا خیر.

هدف از انجام آزمایش تیرویید چیست؟

نیت از انجام آزمایش تیروئید کمک به تشخیص انواع بیماری‌های تیروئید است. غده تیروئید چیست؟ تیروئید غده‌ای پروانه‌ای‌شکل در جلوی گردن است که با ترشح هورمون‌ها، سوخت‌وساز بدن را تنظیم می‌کند.

بیماری‌های تیروئید شامل بیماری‌های مختلفی مانند کم‌کاری تیروئید، پرکاری تیروئید، تیروئیدیت، بزرگ شدن غده تیروئید و غیره هستند که از جمله بیماری‌های شایع غدد هستند. آزمایش خون تیروئید برای تشخیص اختلالات تیروئید مرتبط با پرکاری یا کم‌کاری تیروئید استفاده می‌شود. که شامل موارد زیر است:

• تیروئیدیت
• بیماری گریوز
• بیماری هاشیموتو
• تومورهای تیروئید
• بزرگ‌شدن غده تیروئید
• ندول تیروئید
• سرطان تیروئید

علاوه‌بر این ممکن است تست تیروئید برای تشخیص سایر مشکلات مانند خستگی زیاد، بی‌خوابی، تورم دست‌وپا، به‌هم‌ریختن سیستم گوارشی، بی‌نظمی‌های قاعدگی نیز توسط پزشک متخصص درخواست شود. در دوران بارداری نیز تست تیروئید جزو آزمایش‌هایی است که توسط فوق تخصص زنان و زایمان درخواست می‌شود.

هزینه آزمایش تیروئید چقدر است؟

هزینه آزمایش تیروئید در سال ۱۴۰۴ معمولا بین ۲۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان است. این مبلغ بسته به آزمایشگاه، نوع بیمه، تعداد پارامترهایی که بررسی می‌شوند (مثل TSH، T3، T4 و آنتی‌بادی‌ها) و شهر محل سکونت متفاوت است. در برخی مراکز خصوصی این هزینه بیشتر می‌شود. اگر بیمه تکمیلی داشته‌باشید، بخش زیادی از این مبلغ را پوشش خواهد داد. پیشنهاد می‌کنیم قبل از مراجعه، هزینه را از آزمایشگاه بپرسید.

انواع آزمایش تیروئید

آزمایش‌های تیروئید شامل چند نوع مختلف هستند. رایج‌ترین آن‌ها آزمایش TSH است. آزمایش T3 و T4 نیز برای بررسی سطح هورمون‌های تیروئیدی انجام می‌شوند. در موارد خاص، پزشک ممکن است آزمایش آنتی‌بادی تیروئید (Anti-TPO و TGAb) را تجویز کند تا اختلالات خودایمنی مانند هاشیموتو یا گریوز بررسی شوند. گاهی هم از اسکن تیروئید یا سونوگرافی کمک گرفته می‌شود. نوع آزمایش با توجه به علائم و تشخیص پزشک مشخص می‌شود.

نتیجه آزمایش تیروئیدت نرمال نیست؟

با دکتر متخصص مشورت کن!

فوق تخصص غدد تیروئید

اجزای آزمایش تیرویید کدامند؟

بخش‌های اصلی آزمایش تیروئید شامل TSH، T3، T4، T3 آزاد (FT3)، T4 آزاد (FT4) و گاهی آنتی‌بادی‌های تیروئیدی هستند. هر کدام از این اجزا اطلاعات متفاوتی درباره سلامت غده تیروئید ارائه می‌دهند. برای بررسی تیروئید به نمونه‌ی خون وریدی نیاز است. موارد دقیق آن عبارت‌اند از:

• TSH (هورمون محرک تیروئید)
• آزمایش تی ۳ یا T3 یا T3 آزاد (تری یدوتیرونین)
• TPO (آنتی بادی‌های پراکسیداز تیروئید یا آنتی بادی‌های میکروزومی)
• آزمایش تی ۴ یا T4 یا T4 آزاد (تیروکسین)
• TG (تیروگلوبولین)
• TGAb (آنتی بادی‌های تیروگلوبولین)
• TSI (ایمونوگلوبولین محرک تیروئید)

متن انگلیسی:
Thyroid blood tests check your thyroid function. For these tests, a health care professional will draw blood from your arm and send it to a lab for testing.
ترجمه فارسی:
آزمایش خون تیروئید کمک می‌کند مشخص شود غده تیروئید شما درست کار می‌کند یا نه. برای انجام این آزمایش، از شما خون گرفته می‌شود و نمونه به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا بررسی شود.

به نقل از niddk

چطور آزمایش تیروئید را بخوانیم؟

برای خواندن آزمایش تیروئید ابتدا باید مقدار TSH را بررسی کنیم. مقدار طبیعی TSH در بزرگسالان بین ۰.۳ تا ۴.۲ mIU/L است اما این محدوده ممکن است با افزایش سن تغییر کند. اگر بالاتر باشد، احتمال کم‌کاری تیروئید وجود دارد. اگر پایین‌تر باشد، پرکاری تیروئید مطرح است. سپس باید به سطح T3 و T4 توجه کنیم. T3 و T4 پایین همراه با TSH بالا، کم‌کاری تیروئید را تأیید می‌کنند. بهترین کار این است که نتیجه را با پزشک در میان بگذارید.

تفسیر نتیجه آزمایش تیروئید و جدول تفسیر آزمایش تیروئید

برای تفسیر نتیجه آزمایش تیروئید باید به مقادیر TSH، T3 و T4 دقت کنیم. اگر TSH بالا باشد و T3 و T4 پایین، به‌احتمال زیاد با کم‌کاری تیروئید روبه‌رو هستیم. اگر TSH پایین باشد و T3 و T4 بالا، پرکاری تیروئید مطرح می‌شود. در برخی موارد هم ممکن است فقط یکی از این هورمون‌ها دچار نوسان شده باشد. بهترین کار این است که تفسیر نتایج را به پزشک متخصص بسپارید، زیرا شرایط بدنی، داروهای مصرفی و حتی بارداری می‌توانند روی نتیجه تأثیر بگذارند.

نوع تست	رنج نرمال	مقادیر بالا	مقادیر پایین	علت بالابودن	علت پایین‌بودن	درمان
THS	۰.۴ تا ۴.۰	<۴.۰	>۰.۴	کم کاری تیروئید	پر کاری تیروئید	مصرف قرص لووتیروکسین، ورزش‌کردن و داشتن رژیم غذایی
T3	۲.۳ تا ۴.۲	<۴.۲	>۲.۳	پر کاری تیروئید	کم کاری تیروئید یا گرسنگی	مصرف داروی تیروئید برای درمان کم‌کاری
T4	۰.۸ تا ۲.۸	<۲.۸	>۰.۸	پرکاری تیروئید	کم کاری تیروئید	مصرف داروی تیروئید برای درمان پرکاری تیروئید
Anti TPO antibody	مقدار طبیعی TPO کمتر از ۹ IU/mL و TSI کمتر از IU/mL ۱.۳	<۹ IU/mL و <IU/mL ۱.۳	—	بیماری هاشیموتو، بیماری گریوز	طبیعی است	درمان بر اساس تجویز پزشک
Free T3	۲ تا ۴ pg/ml	<۴	>۲	هایپر تیروئیدی، تیروتوکسیکوز و سندروم مقاوم هورمون تیروئید	بارداری، هایپوتیروئیدیسم	درمان بر اساس انجام تشخیص پزشک
T3RU	۱۰۰ تا ۲۰۰ نانوگرم هورمون در هر دسی لیتر خون	<۲۰۰	>۱۰۰	هاپیرتیروئیدی، وجود مشکلات کلیوی و بیماری‌های کبدی	هایپوتیروئیدی، افزایش میزان استروژن، بارداری و چاقی	درمان بر اساس تشخیص پزشک
Thyroglobulin	۰.۴ تا ۵.۰ mIU / L	<۵.۰	>۰.۴	بیماری هاشیموتو، گواتر و تیروتوکسیوز، سرطان تیروئید	عدم تکامل غده تیروئید به‌صورت مادرزادی	درمان بستگی به تشخیص نهایی پزشک دارد.

جواب آزمایش تیروئید نرمال – تیروئید نرمال باید چند باشد؟

مقدار نرمال TSH یا جواب ازمایش تیروئید نرمال معمولا بین ۰.۴ تا ۴.۰ mIU/L است. سطح T3 آزاد بین ۲.۳ تا ۴.۲ pg/mL و T4 آزاد بین ۰.۸ تا ۱.۸ ng/dL در نظر گرفته می‌شود. البته این اعداد ممکن است بسته به روش آزمایشگاهی کمی تفاوت داشته‌باشند. اگر نتایج شما در این محدوده قرار گرفته باشد، عملکرد تیروئید احتمالا نرمال است. اما برای اطمینان کامل، حتما با پزشک مشورت کنید.

تفسیر آزمایش تیروئید نوزادان – آزمایش تیروئید نوزاد باید چند باشد؟

در نوزادان هم آزمایش تیروئید یکی از تست‌های تشخیصی بسیار مهمی است که باید در چکاپ ۶ تا ۱۰ روزه نوزاد انجام شود. معمولا با آزمایش تیروئید در نوزادان انواع بیماری‌های مادرزادی در آنها تشخیص داده می‌شود.

تست تیروئید برای نوزادان معمولا در چند روز اولیه تولد در قالب تست غربالگری نوزادان انجام می‌شود. اگر میزان TSH بالاتر از حد نرمال بود، می‌تواند نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید در نوزاد باشد. محدوده‌های طبیعی TSH در نوزادان متغیر است و با گذر زمان کاهش می‌یابد. تفسیر نتایج باید بر اساس سن دقیق نوزاد و محدوده‌های مرجع آزمایشگاه انجام شود. برای غربالگری‌های بارداری و تیروئید در جنوب کشور، لیست آزمایشگاه‌ های غربالگری شیراز گزینه‌های مناسبی در اختیارتان قرار می‌دهد.

جواب آزمایش تیروئید کم کار

آزمایش کم کاری تیروئید با سطح بالای TSH مشخص می‌شود. این تشخیص اولیه است و بدان معنی است که احتمالا تیروئید فرد به میزان کافی هورمون تیروئید را تولید نمی‌کند. در نتیجه هیپوفیز به ساخت و ترشح TSH در خون ادامه می‌دهد.

البته اگر نتایج آزمایش TSH طبیعی نباشد، حداقل به یک آزمایش دیگر برای کمک به یافتن علت مشکل نیاز خواهید داشت. تست T4 یکی از آنها است. سطح پایین T4 در کنار TSH بالا از علائم کم کاری تیروئید در آزمایش است. علاوه بر این در بیماری هاشیموتو که یک بیماری خودایمنی شایع تیروئیدی است بیمار دچار کم‌کاری تیروئید شدید می‌شود و در آن سطح آنتی‌بادی تیروئید بالا می‌رود.

جواب آزمایش تیروئید پر کار

سطح TSH کمتر از ۰.۴ mU/L نشان‌دهنده تیروئید پرکار بوده و سطوح حدود ۴.۰ mU/L و بالاتر نشان دهنده کم کاری تیروئید است. هر چه نتیجه از این سطوح بیشتر باشد، نتیجه شدیدتر است.

تفسیر آزمایش تیروئید در بارداری

در دوران بارداری، سطح TSH ممکن است کمی کاهش پیدا کند و سطح T4 آزاد کمی افزایش یابد. این تغییرات کاملا طبیعی هستند و به‌دلیل تغییرات هورمونی ایجاد می‌شوند. در سه‌ماهه اول، مقدار TSH معمولا کمتر از ۲.۵ mIU/L در نظر گرفته می‌شود. اگر باردار هستید و سابقه مشکلات تیروئیدی دارید، حتما آزمایش را در زمان مناسب انجام دهید و با پزشک در مورد نتایج صحبت کنید.

محدوده‌های طبیعی TSH در دوران بارداری ممکن است باتوجه به منابع و جمعیت‌های مختلف متفاوت باشد. تفسیر نتایج باید بر اساس محدوده‌های مرجع آزمایشگاه و نظر پزشک متخصص انجام شود.

تفسیر آنلاین آزمایش تیروئید

شما می‌توانید تفسیر آزمایش تیروئید را به‌صورت آنلاین دریافت کنید. البته برای این کار بهتر است با پزشک عمومی یا متخصص غدد مشورت کنید. در سایت دکترتو، می‌توانید نتایج آزمایش خود را بارگذاری کنید و با پزشک در تماس باشید تا تفسیر دقیق و شخصی‌سازی‌شده‌ای دریافت کنید. این روش، سریع، مطمئن و کاربردی است، به‌خصوص اگر فرصت مراجعه حضوری نداشته‌باشید.

وقتشه بیماری تیروئید رو برای همیشه درمان کنی. همین الان نوبت بگیر.

دکتر تیروئید

آزمایش تیروئید چگونه است؟

تست تیروئید مانند سایر تست‌های خونی، یک آزمایش خون ساده است که توسط نمونه‌گیر آزمایشگاه انجام می‌شود. روش صحیح آزمایش تیروئید به این صورت است که با یک سرنگ، مقداری خون از رگ دست گرفته می‌شود تا سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) و تیروکسین (T4) و T3 یا سایر موارد درخواستی پزشک در خون بررسی شود.

روش تست تیروئید در منزل – آزمایش تیروئید در منزل هم انجام میشود؟

بسیاری از آزمایشگاه‌ های شیراز با ارائه خدمات در منزل این امکان را به وجود آورده‌اند تا در صورت نیاز و درخواست پزشک معالج بتوانید آزمایش تیروئید خود را در منزل انجام دهید. برای دریافت چنین خدماتی کافی است روز قبل به آزمایشگاه مراجعه کرده و درخواست تست تیروئید در منزل را بدهید. با ثبت نسخه و دریافت هزینه، نمونه‌گیری در منزل انجام می‌شود.

نکات قبل از آزمایش تیروئید

حداقل ۲ هفته قبل از انجام آزمایش تیروئید بیمار نباید اسکن رادیوایزوتوپ انجام داده‌باشد و افرادی که در معرض تماس با حیوانات قرار دارند، باید به پزشک اطلاع دهند. سایر نکات قبل از آزمایش تیروئید عبارت‌اند از:

• برای بررسی عملکرد غده‌ی تیروئید به نمونه‌ی خون وریدی نیاز است. در نوزادان، از پاشنه‌ی پا نمونه‌ی خون گرفته می‌شود.
• توصیه می‌شود قبل از نمونه‌گیری، از مصرف غذاهای چرب خودداری کنید. غذای چرب می‌تواند بر نتیجه‌ی آزمایش تاثیر بگذارد. در نتیجه، ترجیح داده می‌شود قبل از انجام این آزمایش ناشتا باشید.
• توصیه می‌شود در ساعات اولیه‌ی روز و صبح، نمونه‌گیری انجام شود.
• اگر باردار هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.

بهترین زمان آزمایش تیروئید کی است؟

بهترین زمان برای انجام آزمایش تیروئید، صبح زود و ترجیحا بین ساعت ۷ تا ۹ صبح است. در این ساعات، سطح هورمون‌های تیروئیدی در حالت طبیعی قرار دارند و نتیجه دقیق‌تری به‌دست می‌آید. اگر داروی تیروئیدی مصرف می‌کنید، معمولا باید آزمایش را قبل از خوردن دارو انجام دهید. با این حال، قبل از انجام آزمایش حتما با پزشک مشورت کنید تا زمان مناسب مشخص شود.

برای آزمایش تیروئید باید ناشتا باشیم؟

برای آزمایش تیروئید معمولا نیازی به ناشتایی نیست. اما اگر قرار باشد آزمایش‌های دیگری همراه با آن انجام شوند، ممکن است پزشک توصیه کند ناشتا باشید. برخی منابع توصیه می‌کنند که حداقل ۲ تا ۳ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید تا سطح هورمون‌ها پایدارتر باشد. اگر داروی تیروئیدی مصرف می‌کنید، بدون خوردن دارو برای آزمایش مراجعه کنید مگر این‌که پزشک نظر دیگری داده باشد.

قبل آزمایش تیروئید چی نخوریم؟

چند ساعت قبل از آزمایش تیروئید بهتر است از خوردن غذاهای خیلی چرب، شیرین یا پر ادویه خودداری کنید. همچنین مصرف مکمل‌های ید، بیوتین یا مولتی‌ویتامین‌ها ممکن است بر نتیجه تأثیر بگذارند، پس حداقل ۲۴ ساعت قبل از آزمایش از مصرف آن‌ها پرهیز کنید. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، حتما با پزشک درباره قطع یا ادامه آن مشورت کنید.

داده‌ای یافت نشد.

قبل از انجام آزمایش تیروئید لازم است مصرف داروهای تیروئید را قطع کنیم؟

در بیشتر موارد، پزشک توصیه می‌کند داروی تیروئید (مثل لووتیروکسین) را در روز آزمایش مصرف نکنید و پس از نمونه‌گیری دارو را بخورید. زیرا مصرف دارو می‌تواند بر سطح T4 و TSH تأثیر بگذارد و نتیجه را غیرواقعی کند. با این حال، همیشه باید دستور پزشک خودتان را ملاک قرار دهید. بدون هماهنگی دارو را قطع نکنید.

نتیجه‌ گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

آزمایش تیروئید یکی از ابزارهای مهم برای بررسی سلامت غده تیروئید است. این آزمایش کمک می‌کند مشکلاتی مانند کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، که ممکن است بی‌سر و صدا سلامت بدن را تهدید کنند، زودتر تشخیص داده شوند. تفسیر درست آزمایش فقط با کمک پزشک امکان‌پذیر است. اگر جواب آزمایش خود را دریافت کرده‌اید و مطمئن نیستید چه معنایی دارد، همین حالا در دکترتو با یک پزشک متخصص غدد یا دکتر عمومی مشورت کنید تا سریع و دقیق راهنمایی شوید. اگر در استان کرمانشاه ساکن هستید، از طریق آزمایشگاه های تیروئید کرمانشاه می‌توانید نزدیک‌ترین مرکز را پیدا کرده و نوبت آنلاین بگیرید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!