تجاوز جنسی و اقدامات ضروری بعد از تجاوز؛ نشانه های تجاوز به کودک

تجاوز جنسی از جمله کلماتی است که بارها شنیده اید اما هربار کامتان از شنیدن آن تلخ شده است. تاریخ، افسانه ها و حتی بخش حوادث روزنامه ها، همیشه پر از داستان های تجاوز است. بارها از شنیدن این داستان ها ناراحت شده اید و شاکر بوده اید که این بلا از شما و خانواده تان دور بوده است. اما اگر این بلا بر سر شما یا عزیزانتان بیاید، تا به حال به این قضیه فکر کرده اید؟ در این صورت چه خواهید کرد؟ یا بهتر است سوالمان را این گونه مطرح کنیم. چرا تجاوز صورت می گیرد و اگر تجاوز صورت گرفت باید چه کرد؟

تجاوز جنسی از جمله جرایمی است که نه تنها موجب آسیب های فیزیکی، روحی و روانی بسیاری به فرد قربانی می شود، بلکه سبب جریحه دار شدن افکار عمومی و نیز برهم زدن امنیت و آرامش جامعه می گردد. بنابراین، افزایش آگاهی در این زمینه و نیز قوانین مرتبط با این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

در این مطلب، مجله ی سلامت دکتر تصمیم دارد تعریفی از تجاوز جنسی ارائه دهد. در عین حال تلاش خواهیم کرد انواع تجاوز، دلایل تجاوز و نحوه برخورد با موقعیت تجاوز را آموزش دهیم. از سمتی ناآگاهی و جهل نسبت به مسائل جنسی، برانگیخته شدن احساس گناه و شرم، تعریف سنتی و محدودسازی فضای خانواده و فضاهای آموزشی و اجتماعی در ارائه معلوماتِ لازم در این خصوص، به بحرانی شدن پیامدهای تجاوز انجامیده است. ما سعی خواهیم کرد با آگاهی بخشی جنسی، میزان آسیب را به حداقل برسانیم.

تجاوز جنسی چیست؟

واژه rape (تجاوز) از فعل لاتین rapere ریشه گرفته‌است: گرفتن یا ستاندن به زور. تجاوز نوعی خشونت جنسی است که معمولاً با آمیزش جنسی همراه است و توسط فرد یا افرادی به رغم رضایت قربانی انجام می‌شود. این رابطه باید برخلاف میل قربانی و از طریق زور یا تهدید به زور باشد، یا با شخصی که به دلیل وضعیتی خاص مانند بیماری روانی، عقب ماندگی ذهنی یا حتی هشیار نبودن مانند مسمومیت یا بیهوشی، قادر به دادن رضایت قانونی نیست. در این تعریف اگر فردی فریب داده شود و با او رابطه ای برقرار شود نیز مورد تجاوز جنسی قرار گرفته است. در بسیاری از قلمروهای قضایی، جرم تجاوز جنسی جرمی سنگین در نظر گرفته می شود. به صورتی که تجاوز حتی به عنوان یک ادعا از طرف قربانی نیز قابل پیگیری است. تجاوز جنسی فقط یک تهاجم فیزیکی و جنسی نیست، بلکه آسیب عمیق روحی و روانی نیز ایجاد می کند.

کسی که عمل تجاوز را انجام می‌دهد تحت عنوان متجاوز یا تجاوزگر شناخته می‌شود.

هر نوع دخول اجباری آلت جنسی یا هر عضو خارجی به بدن شخص مقابل از طریق واژن،‌ مقعد یا دهان تجاوز گفته می‌شود که باید بدون رضایت شخص مقابل باشد.

آزار جنسی، تعرض جنسی و تجاوز جنسی

در بعضی متون حقوقی مفهوم تجاوز با “تعرض جنسی” یا “آزار جنسی” جایگزین شده‌است. در ادامه سه مفهوم آزار جنسی، تعرض جنسی و تجاوز جنسی را به تفکیک تعریف خواهیم کرد و مصادیق آن ها را خواهید دید. بسیاری از افراد از تعاریف آزارهای جنسی آگاه نیستند و تنها تجاوز را مصداق آزارجنسی می‌‌دانند، اما بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی تعاریف و مثال‌های “آزار جنسی” از این قرارند:

رضایت در رابطه ی جنسی به چه معناست؟

چه چیزی رابطه ی جنسی را از تجاوز جنسی جدا می کند؟ مسئله رضایت است. یعنی فرد با آنچه اتفاق می افتد موافقت می کند و هم اینکه آزاد است آن را انتخاب کند یا انجام دهد. تجاوز در ازدواج و روابط نیز ممکن است رخ دهد. به یاد داشته باشید، رابطه جنسی باید با رضایت انجام شود. اگر شریک زندگیتان شما را مجبور می کند با او رابطه جنسی برقرار کنید، این تجاوز به همسر محسوب می شود که می تواند آسیب هایی جدی را بر جا بگذارد.

برای اینکه بدایند چه چیزی مجاز است و چه چیزی نیست می تواند از مشاورین روانشناسی یا مشاورین قضایی مشورت بگیرید. اگر فکر می کنید رابطه ای بدون رضایت بر شما تحمیل می شود باید آن را با روانشناس مطرح کنید و به دنبال راه حلی اساسی برای آن باشید. در نتیجه ابتدا باید بدانید چه چیزی تجاوز یا آزار جنسی محسوب می شود تا بتوانید از خلاف آن جلوگیری کنید. شما مختار هستید که به چیزی رضایت دهید و نگذارید چیزی بر شما تحمیل شود.

سن رضایت یا سن قانونی رابطه ی جنسی

نزدیکی با چه سنی به پایین تجاوز محسوب می شود؟ سن رضایت یا سن قانونی رابطه جنسی سنی است که در آن شخص به لحاظ قانونی مجاز است تا به اختیار خود رابطه جنسی داشته باشد. در نتیجه اگر یک فرد بالغ با شخصی زیر سن قانونی رابطه جنسی برقرار کرده باشد، نمی‌تواند ادعا کند که فعالیت جنسی اش مبتنی بر رضایت فرد بوده و ممکن است چنین فعالیت جنسی‌ای سوءاستفاده جنسی از کودکان یا تجاوز قانونی قلمداد شود. فردِ زیر سن قانونی، قربانی محسوب می‌شود و شریک جنسی بالاتر از سن قانونی نیز به عنوان مجرم تلقی می‌گردد. هدف از تعیین سن رضایت، محافظت از یک فرد زیر سن قانونی است.

نزدیکی فرد بالغ با کودکان زیر ۱۳ سال حتی اگر با رضایت او باشد، تجاوز است و مجازات شدیدی دارد. سن قانونیِ ازدواج در ایران ۱۳ سال برای دختران و ۱۵ سال برای پسران است.

این سن در کشورهای مختلف متفاوت است. در بسیاری از کشورها، این سن را  تحت عنوان تجاوز قانونی یا statutory rape  می شناسیم. تجاوز قانونی گونه‌ای از تجاوز جنسی است که سن یکی از افراد کمتر از آن است رضایت قانونی برای روابط جنسی داشته باشد. سن قانونی 16 سال رایج ترین سن بین سنین قانونی برای آمیزش جنسی است.

نزدیکی فرد بالغ با کودکان زیر ۱۳ سال حتی اگر با رضایت او باشد، تجاوز است و مجازات شدیدی دارد.

تشخیص تجاوز به عهده ی چه کسی است؟

تشخیص و اثبات تجاوز جنسی بر عهده پزشکی قانونی است و این تشخیص گاهی به دلیل علایم ایجاد شده مانند پارگی و خون‌مردگی بسیار ساده و گاه به دلیل فقدان علامتهای مربوطه غیرممکن است.

تجاوز مسئله ای جدی است و در ایران نیز به عنوان یک جرم شناخته می شود. در بسیاری از دادگاههای تجاوز به عنف، گناه یا بی گناهی متهم، به رضایت یا عدم رضایت قربانی بستگی دارد. تعیین رضایت اغلب می تواند به معاینه متقابل قربانیان تجاوز جنسی در دادگاه منجر شود.

چه افرادی در معرض تجاوز هستند؟

تعریف قانونی تجاوز جنسی از اواخر قرن بیستم تغییر اساسی کرده است. در تعریف سنتی تجاوز، جنسیت و سن محدود بود. یعنی تجاوز جنسی یک عمل مقاربت جنسی توسط مردی با زن بر خلاف میل زن تعریف می شد. همانطور که در حال حاضر بارها تجاوز جنسی را شنیده اید، یک متجاوز یا یک قربانی ممکن است یک فرد بزرگسال از هر جنس یا کودک باشد. اگرچه تجاوز جنسی می تواند توسط زن نیز رخ دهد، اما بیشتر اوقات توسط یک مرد علیه یک زن انجام می شود.

دایره آمار قضایی آمریکا  تخمین زده است که ۹۱٪ از قربانیان تجاوز مؤنث، ۹٪ مذکر و ۹۹٪ متجاوزین مذکر هستند. از طرفی معمولاً تجاوز توسط افراد آشنا یعنی توسط افرادی که قربانی آن‌ها را می‌شناسد، نسبت به افراد ناشناس و غریبه، بیشتر شایع است.

تجاوز جنسی توسط دوست و آشنا

به طور گسترده تصور می شود که در بیشتر موارد تجاوز، مجرم یک غریبه است. واقعیت این است که اکثر افرادی که مرتکب تجاوز می شوند قربانیان خود را می شناسند و در بعضی موارد از اقوام، دوستان یا همکاران او هستند. به خاطر همین بسیاری از قربانیان تجاوز جنسی تصمیم می گیرند که جرم را به پلیس گزارش نکنند یا از طرح اتهام علیه مهاجمان خود امتناع می ورزند. به عنوان مثال، طبق آمار وزارت دادگستری ایالات متحده، کمتر از یک چهارم تجاوزها در سال 2016 به پلیس گزارش شده است. طبق گزارش روزنامه شرق نیز برآورد شده که ۸۰ درصد موارد تجاوز جنسی در ایران به دلایلی مختلف گزارش نمی‌شود. از سویی کارگران جنسی یکی از آسیب‌پذیرترین افراد که در خطر تجاوز و خشونت‌های جنسی هستند.

انواع تجاوز جنسی چیست؟

دو دسته بندی برای انواع تجاوز جنسی وجود دارد. یکی بر اساس جنسیت یا ویژگی های قربانی/ مجرم  و دیگری بر حسب رضایت.

1: انواع تجاوز جنسی بر اساس ویژگی های قربانی و مجرم

این دسته بندی با توجه به وضعیتی که در تجاوز در آن رخ داده است یعنی جنسیت یا ویژگی قربانی/ جنسیت و ویژگی مجرم طبقه‌بندی می‌شود. انواع مختلف تجاوز شامل موارد زیر است، اما به این موارد محدود نمی شود.

• تجاوز توسط غریبه:
  • در این نوع تجاوز، فرد توسط شخصی که آشنایی قبلی با او ندارد مورد تجاوز یا حمله جنسی قرار می گیرد.
• تجاوز توسط آشنا:
  • بررسی ها نشان دهنده این واقعیت است که بسیاری از جوانان در ایجاد تفکیک بین تجربه جنسی و تجاوز جنسی دچار مشکل اند و از حداقل آگاهی های علمی لازم درخصوص روابط جنسی برخوردار نیستند. در نتیجه این نوع تجاوز هنگامی رخ می دهد که رابطه صمیمانه ای بین دو نفر برقرار می شود و مرد طرف مقابل را وادار به آمیزش کامل می کند.
• تجاوز دست جمعی
• تجاوز زناشویی یا تجاوز زوجی:
  • زنانی که توسط همسران خود مورد تجاوز یا سوءاستفاده قرار می گیرند نسبت به سایر قربانیان تجاوز، کمتر احتمال دارد که این واقعه را به پلیس اطلاع دهند. با اینحال زنانی که توسط شوهرانشان مورد تجاوز قرار می گیرند همچون قربانیانی که توسط سایرین آسیب می بینند همزمان از عوارض جسمی و عاطفی رنج می کشند.
• تجاوز به محارم
• سوءاستفاده جنسی از کودکان
• تجاوز در زندان
• تجاوز جنگی
• تجاوز قانونی.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

2: انواع تجاوز بر اساس رضایت

به صورت کلی تجاوز جنسی در سه شکل مختلف صورت می گیرد:

1. تجاوز جنسی با رضایت واقعی
2. تجاوز جنسی بدون رضایت
3. تجاوز جنسی با حکم نارضایتی

• تجاوز جنسی با رضایت واقعی

در صورتی که رابطه جنسی بدون اکراه و اجبار صورت گیرد یا به عبارت دیگر با رضایت طرفین انجام شود، فرد مشمول مجازات کیفری نخواهد شد. مگر آنکه آسیب‌ها یا خسارات مادی و یا معنوی مختلفی در این رابطه شکل گرفته باشد. که می توان به بارداری ناخواسته، بروز انواع بیماری‌ ها و خدشه دار شدن حیثیت اشاره کرد. گفتنی است این گونه موارد قابلیت پیگیری به صورت قانونی را دارد.

• تجاوز جنسی بدون رضایت

این نوع از آزار جنسی با نارضایتی کامل قربانی همراه است. تجاوز به عنف مصداقی کامل از آزار جنسی بدون رضایت است که عموما با آسیب بدنی، روحی و روانی قربانی همراه است. در این مورد، متجاوز با اجبار دست به چنین اقدام ناپسندی زده و قربانی را مجبور به چنین عملی می کند. تجاوز در زمان بستن دست و پا و یا در زمان بی‌هوشی از جمله نمونه‌های تجاوز جنسی بدون رضایت به شمار می‌ رود.

• تجاوز جنسی با حکم نارضایتی

شرایطی را تصور کنید که در آن مادری به دلیل محافظت از فرزندان خود ناگزیر تن به رابطه جنسی می دهد. در این شرایط نیز اگرچه این عمل با رضایت فرد قربانی صورت گرفته است، اما از آنجایی که با اکراه همراه بوده است نوعی آزار جنسی محسوب می شود. به عبارت دیگر، او به منظور دفاع از فرزندان خود و برای جلوگیری از وقوع خسارتی بزرگ تر تن به برقراری رابطه جنسی داده است، که اگرچه با اجبار همراه نبوده است اما یکی از مصادیق تجاوز جنسی به شمار می‌رود.

تجاوز خاکستری چیست؟

تجاوز خاکستری بنابر تعریف شکلی از درگیری جنسی است که جایی میان رضایت و ممانعت واقع می‌شود. زمانی که هر دو طرف مطمئن نیستند که هر یک دقیقاً چه می‌خواهند که نتیجه ی فقدان آگاهی و درک درست نسبت به مفهوم رضایت است. در واقع درصد زیادی از افراد مورد تجاوز قرار می‌گیرند چرا که آن‌ها دقیقاً نمی‌توانند به متجاوز بفهمانند که از این کار رضایت ندارند، از سوی دیگر اغلب متجاوزان فکر می‌کنند (یا ترجیح می‌دهند فکر کنند) که فردی که به او تجاوز می‌کنند مخالفتی با این کار ندارد و علی‌رغم ممانعت ظاهری، باطناً راضی است.

میشله دکر، استاد دانشگاه جانز هاپکینز در تحلیلی که بر گزارش سازمان ملل متحد در مورد تجاوز در شش کشور آسیایی نوشته می‌گوید: “تجاوز لزوماً این نیست که شخصی تفنگ را بر روی شقیقهٔ یک زن بگذارد”.

تجاوز به کودک

تجاوز در هر صورتی وحشتناک است، اما تجاوز به کودک امری توجیه ناپذیر و غیر قابل بخشش است. از سمتی کودک، برعکس بزرگسال، در بسیاری از موارد درکی از موقعیت خود ندارد و یا نمی تواند موقعیت خود را برای والدین خود شرح دهد. والدین در این موارد باید نشانه های هشداردهنده آزار جنسی در کودک را بدانند و آن را به موقع تشخیص دهند. در صورتی که والدین به این قضیه مشکوک باشند، باید آن را با روانشناس در میان بگذارند تا به صورت حرفه ای این موضوع پیگیری شود.

نشانه های هشدار دهنده تجاوز جنسی در کودکان

دلیل اصلی موفقیت متجاوز، سکوت است. تابوهای جامعه و عدم آموزش و ناآگاهی از قوانین فرد قربانی را به سمت سکوت هل می دهد. کودکی که مورد تجاوز قرار گرفته است بیشتر از بزرگسالان این راز را نگه می دارند. چون متجاوز، بچه را می‌ترساند و می‌گوید اگر این راز را به کسی بگوید او را خواهد کشت، بنابراین بچه ترسیده، سکوت می‌کند.از دیگر توجیهات رایج متجاوزین که کودک را به سکوت کردن قانع می کنند این است که اگر پدر و مادرت بفهمند؛ تو را می‌کشند، بیرونت می‌اندازند، دوستت ندارند، تو دیگر آلوده‌ای، همه مسخره‌ات می‌کنند، تو گناه کردی، خدا دیگر تو را دوست ندارد و غیره. از طرفی گاهی بچه‌ها دوست دارند راز داشته باشند، مثلاً متجاوز به آنها القا می‌کند: تو دوست منی یا می‌خواهم بعداً با تو ازدواج کنم.

پدر و مادر باید چگونه متوجه تجاوز جنسی به کودکان شوند؟ 

برخی نشانه ها وجود دارند که می توان به کمک آن ها ردپای تجاوز به کودک را شناسایی کرد.

نشانه های بدیهی:

برخی از این نشانه‌ها غیر قابل انکار هستند و علامت های قطعی تجاوز جنسی محسوب می شوند. بیماری‌های مقاربتی به خصوص زگیل تناسلی یا HPV که از مادر در هنگام تولد منتقل نشده باشد از علائم قطعی است. اگر بچه سفلیس داشته باشد، قطعاً تجربه جنسی داشته است. حاملگی‌ های ناخواسته در دختران بسیار کوچک که ازدواج نکرده‌اند و رابطه‌ای نداشته‌اند نیز از علائم قطعی است. سوزش و کبودی در نواحی تناسلی کودک نیز می تواند از نشانگانی باشد که احتمال تجاوز را بسیار بالا می برد.

نشانه های شایع:

از دیگر نشانه های دیگر که البته بسیار شایع تر نیز هستند، تغییر خلق و خو، گریه خیلی زیاد و بدقلقی است. نشانه مهم دیگر کم اشتهایی است و تقریباً شایع‌ ترین نشانه در بچه‌ هاست. این بچه‌ها معمولاً اعتصاب غذا می‌کنند. بچه‌هایی که تجربه ی تجاوز مقعدی داشته اند به خاطر دفع مدفوع‌دردناکشان کمتر غذا می خورند تا با فاصله بیشتری نیاز به دفع پیدا کنند. بچه‌هایی که مورد تجاوز جنسی دهانی قرار می‌گیرند به محض اینکه شیء خارجی در دهان‌شان احساس کنند تنش نشان می‌دهند. مشکل در خوابیدن و کابوس‌های شبانه نیز از نشانه های رایج تعرض به کودک است. به خصوص بچه‌هایی که در خواب به آن ها تعرض می‌شود، فکر می‌کنند اگر بیدار بمانند می‌توانند از خودشان دفاع کنند. درنتیجه کودک وانمود می‌کند که خواب است. اما به محض اینکه پدر و مادر از اتاق بیرون رفتند چشم‌هایش را باز می‌کند و تا جایی که بتواند چشم‌هایش را باز نگه می‌دارد. این کودکان در طول روز یا در مدرسه خواب آلود هستند. نشانه شایع دیگر شب ادراری است. بچه‌ای که مورد آزار قرار می‌گیرد بخاطر ترس دچار شب ادراری می‌شود. یکی از دیگر مواردی که می‌تواند به تشخیص نشانه‌ها کمک کند افت تحصیلی شدید و ناگهانی است.

نشانه های مرتبط:

از طرفی والدین باید بدانند اگر کودکی درباره رابطه جنسی حرف می‌زند، حرف کودک را جدی بگیرند. زیرا کودکان در مورد روابط جنسی تخیل ندارند. اگر بچه درباره رابطه جنسی حرف زد به احتمال خیلی زیاد اتفاقی برایش افتاده است. دست زدن مداوم به اندام تناسلی وقتی از حد بگذرد و یا به ناگهان زیاد شود، استفاده از کلمات جنسی که در خانواده زده نشده یا کشیدن نقاشی آلت جنسی می تواند از عوامل مشکوک دیگر باشد. حیوان آزاری، تغییر در رفتار با عروسک ها یا موجودات ضعیف تر، به خصوص اگر ادای متجاوز را درآورد یا در بازی نقش متجاوز را تقلید کند نیز از نشانه های مهم است. در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

اگر به تجاوز به کودک مشکوک شویم چه کنیم؟

اگر به هر دلیل شک دارید که کودک مورد آزار بوده است باید سریع به پزشک مراجعه کنید. واقعیت این است بیشتر پدر و مادرها اشتباه‌هایی را در مواجهه با این مسأله دارند. نخستین اشتباه انکار است. اما اشتباه بزرگتر از آن ابزار خشم نسبت به کودک است. والدین نباید کودک را مقصر بدانند. اتفاقا باید تمام تلاش خود را بکنند تا کودک سریع تر به حس امنیت بازگردد. از طرفی خودِ والدین نیز نباید احساس گناه داشته باشند. مراجعه به پزشک متخصص اطفال یا عمومی برای تشخیص و کنترل آسیب های تجاوز ضروری است. پس نخستین کاری که پدر و مادر باید بکنند مراجعه به پزشک و گزارش به پلیس است. قدم بعد، مراجعه به روانشناس است. باید توجه داشت تجاوز جنسی بحث پیچیده ای است و احتیاج به کار روان درمانی دارد.

انگیزه های متجاوز چیست؟

هیلز، یکی از روانشناسان محقق در مورد تجاوز، انگیزه متجاوزان را چنین بر می شمارد:

• خشم:

انگیزه ی صدمه زدن جسمی و تجاوز ارضای جنسی نیست، بلکه رنج و خشم است که در اغلب موارد ناشی از طرد شدن از طرف زنی است که قبلا با او رابطه داشته است.

• قدرت:

فرد متجاوز می خواهد زور و سلطه گری خود را نشان دهد.

• دیگر آزاری:

آزارگران جنسی اغلب علاوه بر تجاوز به قربانی او را شکنجه می دهند و با زورگویی و خشم به برانگیختگی جنسی می رسند. اختلال شخصیت سادیستیک بخشی از تشخیص روانی در بسیاری از متجاوزان است.

• گروه گرایی بزهکارانه:

در این نوع تجاوز بزهکارانی که معمولا تعدادشان بیش از دو نفر است و در یک باند قرار دارند با حمله و تجاوز دسته جمعی به یک قربانی، پرخاشگری و میل جنسی خود را ارضا می کنند. تجاوز گروهی از این دسته است.

• ارضای میل جنسی:

اینگونه تعرض یک اقدام تکانشی است، به این معنی که فرد متجاوز نمی تواند انگیزه جنسی بیدار شده خود را مهار کند. رندی تورنهیل، زیست‌شناس تکاملی، و کریگ پالمر، مردم‌شناس تکاملی، به این باورند که انگیزه اساسی تجاوز، داشتن رابطه جنسی است. این دو دانشمند استدلال می‌کنند که تجاوز جنسی یک سازگاری در فرایند گزینش طبیعی نظریه داروین است و برای افزایش موفقیت بازتولید مردان تکامل یافته است. آن‌ها به این اشاره می‌کنند که بسیاری قربانیان تجاوز جنسی زنان در رده سنی بارآوری اند و این تایید این فرض است که اشتیاق به تولید مثل ترغیب‌کننده تجاوز جنسی است.

در واقع اکثر دانشمندان علوم اجتماعی، روان‌شناسان و فمینیست‌ها به این باور اند که تجاوز جنسی تقریباً به صورت انحصاری به مساله قدرت و خشونت ارتباط دارد. آن‌ها استدلال می‌کنند که تجاوز جنسی به دلیل شهوت نیست، بلکه ناشی از تلاش برای کنترول و غلبه است و همچنین نفرت‌ و دشمنی با زنان نیز می‌تواند از انگیزه‌های تجاوز جنسی باشد.

چرا برخی مردان تجاوز می کنند؟

سامویل سمیتیمن، روان‌شناس بالینی در جریان تحقیقات خود در دهه ۱۹۷۰ با ۵۰ مردی که به تجاوز جنسی اعتراف کرده بودند، مصاحبه کرده است. این افراد با موقعیت‌ های اجتماعی، شخصیت‌ ها و ذهنیت‌ های متفاوتی بوده اند. اما آنچه مایه تعجب می شود این است که همه این افراد با خون‌سردی و بدون ندامت در مورد این جرایم صحبت کرده اند.

عوامل و انگیزه‌های تجاوز جنسی متفاوت و به مشکل قابل سنجش اند. با وجود این، تحقیقات نشان داده اند که متجاوزان جنسی خصوصیت‌های شخصیتی مشترک زیر را دارند:

• کمبود همدلی و همدردی
• خودشیفتگی (نارسیسسم)
• احساس دشمنی در برابر زنان.

تاثیر رسانه ها و فرهنگ بر تجاوز جنسی در مردان:

در میان برخی گروه‌های مردان، داشتن موقعیت بهتر اجتماعی به داشتن تجربه زیاد جنسی برمی‌گردد و به آن‌هایی که از نظر جنسی زیاد فعال نیستند غالباً لکه ننگ زده می‌شود. این نوع فشارها در گروه‌های هم سن و سال، مردان را به تجاوز جنسی ترغیب می‌کند تا مبادا توسط هم سن و سالان شان از نظر جنسی بی‌تجربه عنوان شوند.

به عبارت دیگر، عناصر مشخصی در بعضی فرهنگ‌ها و حتی رسانه‌ها وجود دارد، مبنی بر این که مردان به عنوان بخشی از احساس کاذب نرینگی شان باید بر زنان تسلط داشته باشند و کسانی را که رابطه جنسی زیاد ندارند برچسب بزنند.

مجازات تجاوز جنسی در قانون چیست؟

براساس تبصره‌ دوم ماده‌ی ۲۲۵ قانون مجازات اسلامی جدید: “هرگاه کسی با زنی که راضی به زنای با او نباشد، در حال بی‌هوشی، خواب یا مستی زنا کند، رفتار او در حکم زنای به عنف است. در زنا از طریق اغفال و فریب دادن دختر نابالغ یا از طریق ربایش، تهدید یا ترساندن زن، اگرچه موجب تسلیم شدن او شود نیز حکم فوق جاری است.”

مطابق بند ت ماده 224 قانون مجازات اسلامی وجود عنف در تجاوز جنسی، یکی از مواردی است که منجر به تشدید کیفر زنا تا حد اعدام می گردد. به عبارت دیگر، هرگاه یکی از طرفین راضی به برقراری رابطه جنسی نبوده و دیگری وی را وادار به ارتکاب این عمل نماید این ویژگی برای شخصی از کیفیات مشدده محسوب می شود. از این رو تجاوز جنسی در فقه و به تبع آن در قوانین کیفری ایران با تشدید مجازات همراه شده است. در واقع این عدم رضایت  قربانی است که آمیزش جنسی را به تجاوز جنسی تبدیل می کند.

چرا مراجعه به مراکز پلیس و پیگیری قضایی در خصوص تجاوز جنسی واجب است؟

بسیاری از افراد و خانواده ها اصطلاحا به منظور حفظ آبرو در مقابل چنین جرایمی سکوت کرده و از طرح شکایت از متجاوزین خودداری می کنند. این در حالی است سکوت نه تنها موجب تشدید آسیب های روحی و روانی به فرد قربانی می شود، بلکه به متجاوز این اجازه می دهد تا بدون ترس از مجازات جرم خود را در سطح جامعه تکرار کند. بنابراین، توصیه می شود در برابر آزار جنسی به هیچ وجه سکوت نکرده و شکایت از چنین افراد را حق قانونی خود بدانید، چراکه تمامی این خشونت‌ها قابل شکایت و پیگیری می‌باشند.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

چه کار کنیم که تجاوز نشود؟

اگر تجاوز شد چه کنیم؟

مهم نیست که تعرض جنسی چگونه اتفاق افتاده باشد، تجاوز جنسی در هر صورتی ناراحت کننده است. افرادی که مورد آزار و خشونت قرار گرفته اند نیاز به مراقبت و امنیت دارند.

اقدامات ضروری بعد از تجاوز جنسی:

سه کار وجود دارد که هرکسی مورد تجاوز قرار گرفته باشد باید انجام دهد:

1. بدانید که تجاوز تقصیر شما نبوده است.
2. به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
3. با احساسات خود کنار بیایید.

1: تقصیر تو نیست

هر اتفاقی افتاده، تقصیر شما نیست. هیچ کس حق ندارد برخلاف میل شما با شما رابطه برقرار کند. تقصیر فقط به عهده شخص متجاوز است.

گاهی اوقات متجاوز سعی می کند با ایجاد این احساس که شخص مورد تجاوز مقصر است قدرت بیشتری نیز اعمال کند. “تو خودت مقصر بودی” یا “شما آن را می خواستی”، “اگر این کار را نمی کردی من تعرض نمی کردم؛ این ها مثال هایی است که فرد متجاوز استفاده می کند. واقعیت این است که  آنچه شما می پوشید، آنچه می گویید یا نوع رفتارتان به هیچ عنوان توجیهی برای تجاوز به عنف نیست.

بیشتر افرادی که قربانی آزار جنسی هستند، متجاوزان خود را می شناسند. این می تواند گاهی اوقات شخص قربانی را به تلاش برای محافظت از مرتكب سوق دهد. محافظت از خود را در اولویت خود قرار دهید. نگران محافظت از شخصی که به شما تعرض کرده است نباشید. جرم را به پلیس گزارش دهید. گزارش یک تجاوز جنسی ممکن است به محافظت از دیگران در برابر آن شخص نیز کمک کند.

اما گزارش دادن به پلیس ممکن است برای برخی از افراد دشوار باشد. در این صورت از مشاورین روانشناس یا مشاورین قضایی یا حتی یک بزرگسال با تجربه کمک بگیرید.  هر کاری به شما کمک می کند تا احساس امنیت کنید را انجام دهید. بدون اینکه خود را سرزنش کنید.

2: به دنبال مراقبت های پزشکی باشید

اولین کاری که شخص قربانی باید انجام دهد مراجعه به پزشک است. بیشتر مراکز درمانی و بخشهای اورژانس بیمارستان دارای پزشکان و مشاورانی هستند که آموزش دیده اند تا از شخصی که مورد تجاوز قرار گرفته است مراقبت کنند.

پزشک باید شما را از نظر بیماری های مقاربتی (STD) و آسیب های داخلی بررسی کند.

اورژانس اجتماعی با شماره تلفن 123 نیز در این موارد میتواند به شما یاری برساند. تنها کافی است که با این شماره تماس بگیرید. در هر زمان و مکانی می توانید مشاوره دریافت کنید یا در صورت نیاز از خدمات حضوری اورژانس استفاده کنید.

چه مقدار بعد از تجاوز می شود به پزشک مراجعه کرد؟

بدون تغییر لباس، دوش گرفتن یا شستشو باید فوراً به پزشک قانونی یا مراکز اورژانس مراجعه کنید. ممکن است تمیز نکردن برای شما دشوار باشد. اما معاینه فوری بهترین راه برای اطمینان از دریافت درمان پزشکی مناسب است.

مراجعه فوری به پزشکی فوری به پیگیری پرونده جنایی نیز کمک می کند. زیرا شواهد لازم برای تعقیب متجاوز را فراهم می کند.

اگر ابتدا تجاوز را گزارش نکرده اید، اما پس از مدتی نظر خود را تغییر داده اید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. زیرا داشتن نتایج معاینه پزشکی به شما در انجام این کار کمک می کند.

حتی اگر بلافاصله معاینه نشوید، به این معنی نیست که بعداً نمی توانید چکاپ کنید. البته همیشه بهتر است بلافاصله پس از تجاوز به پزشک مراجعه کنید. اما فرد همچنان می تواند برای معاینه از نظر بیماری های مقاربتی، بارداری یا جراحات دیگر، پس از مدتی نیز به پزشک مراجعه کند. در برخی موارد، پزشکان حتی می توانند چند روز پس از آزار جنسی، شواهد جمع آوری کنند.

بعد از تجاوز؛ در صورت امکان بدون تغییر لباس،دوش گرفتن یا شستشو باید فوراً به پزشک قانونی یا مراکز اورژانس مراجعه کنید.

3: با احساسات خود کنار بیایید!

تجاوز فقط از نظر جسمی آسیب رسان نیست. بلکه از نظر احساسی نیز آسیب زا است. مراقبت و پشتیبانی مناسب می تواند به فرد کمک کند تا روند بهبود را شروع کند.

شخصی که مورد تعرض قرار گرفته است ممکن است بسیاری از این حس ها را تجربه کند. عصبانی ، تحقیر شده ، ترسیده ، بی حس یا گیج. همچنین طبیعی است که فردی که مورد تجاوز قرار گرفته احساس شرم و خجالت کند. برخی از افراد از خانواده و دوستان خود کناره گیری می کنند. برخی نمی خواهند تنها باشند. برخی احساس افسردگی، اضطراب یا عصبی بودن می کنند.

بعضی اوقات احساسات مربوط به آزار جنسی از طریق اختلال در خواب یا غذا خوردن نمایان شود. تمرکز در مدرسه یا شرکت در فعالیت های روزمره ممکن است دشوار باشد. بعضی اوقات قربانیان دچار اختلال استرس پس از سانحه می شوند. بهترین راه برای کمک به آنها خدمات مشاوره و روانشناسی حرفه ای است.

صحبت در مورد تعرض در یک محیط امن با کمک روانشناس، بهترین روش برای بهبودی طولانی مدت است.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

راهنمای مراجعه به روانشناس

در صورتی که خودتان یا نزدیکان شما مورد تجاوز یا آزار جنسی قرار گرفتند، لازم است که حتما از کمک روانشناس استفاده کنید. اگر کودک شما علائمی را بروز می دهد که شما را به این قضیه مشکوک می کند از مشاوره آنلاین با روانشناس می توانید بهره ببرید. برای مشاوره تلفنی با روانشناس از خدمات دکترتو استفاده نمایید. دکترتو در بستری امن می تواند در سخت ترین شرایط در کنار شما باشد. منبع:,bonyadvokala, britannica ,met, kidshealth, wikipedia, nhs