آزمایش خون (cbc) و راهنمای تفسیر برگه آزمایش آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

آزمایش خون می‌تواند به شما کمک کند که بسیاری از بیماری‌ها مانند کم خونی یا تالاسمی و عفونت‌های داخلی بدن را تشخیص دهید و بعد از پیدا کردن علت‌ آنها به درمان بیماری بپردازید. این آزمایش بسیار ساده است و نتایج دقیقی دارد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 11 دقیقه
آزمایش خون (cbc) و راهنمای تفسیر برگه آزمایش آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

آزمایش خون به انگلیسی blood test شامل شمارش کامل سلول‌های خونی (cbc) می‌شود و لازم است برای چکاپ کامل بدن هر چند وقت یکبار انجام شود. آزمایش خون می‌تواند برای کمک به پزشک در شناسایی انواع بیماری‌ها از جمله عفونت داخلی، کم خونی، کلسترول بالا، کمبود ویتامین، نارسایی اندام‌ها، HIV، سرطان، دیابت و سایر بیماری‌ها استفاده شود. شما می‌توانید برای انجام آزمایش خون به دکتر عمومی مراجعه کنید تا فاکتورهای لازم برای شما تجویز شود. برای پیداکردن پزشک عمومی دکترتو همراه شما است. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

cbc یا شمارش کامل سلول های خونی در آزمایش خون چیست؟

cbc در آزمایش خون چیست؟ شمارش کامل سلول‌های خونی یا complete blood count (CBC)، بخش از چکاپ کامل بدن است که طی آن از خون وریدی نمونه‌ گرفته‌می‌شود. خونی که از رگ‌های شما گرفته‌می‌شود برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و فاکتورهای مختلفی در آن بررسی می‌شوند تا برای تشخیص مواردی به کار‌گرفته‌شوند.

متن انگلیسی:
Blood tests may be done to look for signs of disease or agents that cause disease, to check for antibodies or tumor markers, or to see how well treatments are working.
ترجمه فارسی:
آزمایش خون ممکن است برای جستجوی نشانه‌های بیماری یا عواملی که باعث بیماری می‌شوند، بررسی آنتی‌بادی‌ها و نشانگرهای تومور، یا برای دیدن اینکه درمان‌های دارویی چقدر خوب کار می‌کنند، انجام شود.

به نقل از سایت cancer

علت انجام آزمایش cbc چیست و آزمایش cbc چه بیماریهایی را نشان میدهد؟

آزمایش خون برای چیست؟ آزمایش شمارش کامل خون (CBC) یک آزمایش رایج است که پزشکان برای ارزیابی وضعیت سلامت کلی فرد تجویز می‌کنند. این آزمایش، اطلاعات مهمی درمورد تعداد و انواع سلول‌های خونی موجود در خون فرد ارائه می‌دهد.

آزمایش خون CBC سطح گلبول‌های قرمز (RBC)، گلبول‌های سفید (WBC) و پلاکت‌ها را در خون اندازه‌گیری می‌کند. علاوه‌بر این موارد، سایر پارامترهای مهم مانند سطح هموگلوبین و هماتوکریت با آزمایش خون مشخص می‌شود. این آزمایش می‌تواند به تشخیص طیف وسیعی از شرایط، از جمله عفونت، کم‌خونی، لوسمی و سایر اختلالات خونی کمک کند.

این آزمایش خون برای تشخیص موارد زیر به کار برده‌می‌شود:

  • سلول‌های غیرطبیعی یا نابالغ
  • عفونت
  • بیماری کم خونی داسی شکل
  • التهاب
  • بررسی علائم اولیه سرطان خون
  • تالاسمی
  • کمبودهای تغذیه‌ای (به عنوان مثال کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن، B12 یا فولات)
  • اختلال سیستم ایمنی بدن

پزشک ممکن است آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی را به عنوان بخشی از معاینه‌ی روتین درخواست کند. آزمایش خون به‌عنوان یک آزمایش تشخیصی؛ از مهمترین و پرکاربردترین آزمایش‌ها است که ضرورت آن بر کسی پوشیده نیست.

برخی افراد پس از خون‌گیری، دچار درد خفیف یا سرگیجه می‌شوند. بعد از آزمایش، ممکن است در محل ورود سوزن کبودی، خونریزی جزئی، عفونت یا هماتوم (توده‌ی پر از خون در زیر پوست) ایجاد شود.

قیمت آزمایش خون چقدر است؟

آزمایش خون با توجه‌به فاکتورهای مورد بررسی قیمت متفاوتی دارد. تعداد و نوع فاکتورها قیمت نهایی را مشخص می‌کنند. برای تعیین هزینه آزمایش خون به‌طور دقیق باید نسخه پزشک را به آزمایشگاه نشان‌دهید. اگر تحت پوشش بیمه درمانی قرار دارید، بیمه مقداری از هزینه‌های آزمایش شما را پرداخت می‌کند.

قیمت آزمایش cbc در سال ۱۴۰۳ با تعرفه‌ی آزاد حدود ۳۰۰ هزار تومان و با بیمه حدود ۷۰ هزار تومان محاسبه می‌شود.

اینفوگرافی آزمایش خون cbc
آزمایش شمارش کامل خون (CBC) یک آزمایش رایج است که پزشکان برای ارزیابی وضعیت سلامت کلی فرد تجویز می‌کنند.

راهنمای خواندن آزمایش خون در خانه

نتایج آزمایش خون خارج از محدوده‌ی طبیعی، ممکن است نشان‌دهنده‌ی یک اختلال اولیه در اندام‌های تولیدکننده‌ی سلول‌های خونی یا یک بیماری زمینه‌ای باشد. نتایج باید همراه با معاینه‌ی بالینی بیمار تفسیر شود و در صورت لزوم آزمایش اضافی انجام شود. روشی که در ادامه می‌گوییم، برای خواندن جواب آزمایش خون و ازدواج هم موثر است.

به‌طور‌کلی، مقادیر طبیعی سلول‌های خونی برای خواندن برگه آزمایش عبارتند از:

  • گلبول‌های سفید (WBC) نرمال: ۴۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ سلول در هر میکرولیتر (سلول/ میکرولیتر)
  • گلبول‌های قرمز (RBC) نرمال: ۴/۵ میلیون تا ۵/۹ میلیون سلول در هر میلی‌لیتر در مردان، ۴/۱ میلیون تا ۵/۱ میلیون سلول در هر میلی‌لیتر در زنان
  • هموگلوبین (Hb) نرمال: ۱۴ تا ۱۷/۵ گرم در دسی‌لیتر (gm / dL) در مردان، ۱۲/۳ تا ۱۵/۳ گرم در دسی‌لیتر در زنان
  • هماتوکریت (HCT) نرمال: ۴۱/۵ درصد تا ۵۰/۴ در مردان، ۳۵/۹ درصد تا ۴۴/۶ درصد در زنان
  • حجم متوسط گلبول‌های قرمز (MCV) نرمال: ۸۰ تا ۹۶
  • میزان پراکندگی حجم گلبول‌های قرمز (RDW) نرمال: ۱۵/۶ تا ۱۱/۸ در مردان بالغ، ۱۵/۵ تا ۱۱/۹ درصد در زنان بالغ 
  • پلاکت (PLT) نرمال: ۱۵۰،۰۰۰ تا ۴۵۰،۰۰۰ در هر میلی‌لیتر

نتایج آزمایش خون چه معنایی دارد؟

وقتی گزارش آزمایش خون را دریافت می‌کنید، دو ستون خواهیددید: دامنه‌ی مرجع و نتایج آزمایش خون شما. اگر نتایج شما در محدوده‌ی مرجع باشد، طبیعی است و مشکلی وجود ندارد. اگر نتایج شما بیشتر یا کمتر از محدوده‌ی مرجع باشد، غیرطبیعی است.

در صورتیکه هر یک از پارامترهای اندازه‌گیری‌شده در آزمایش خون شما غیرطبیعی باشد، لزوما نشان‌دهنده‌ی یک بیماری یا مشکل پزشکی که نیاز به درمان دارد، نیست. برخی موارد مانند موارد زیر می‌تواند نتایج را تحت تاثیر قرار دهند:

  • رژیم غذایی
  • سطح فعالیت
  • داروها
  • چرخه‌ی قاعدگی زنان

هر آزمایشگاه، برای آزمایش بر روی خون شما روش‌های مختلفی دارد. بنابراین دامنه‌ی مرجع به آزمایشگاهی بستگی دارد که آزمایش خون شما را انجام می‌دهد. در واقع دامنه‌ی مرجع در هر آزمایشگاه می‌تواند متفاوت باشد. همچنین موارد دیگری می‌توانند بر روی سلول‌های خونی شما تاثیر بگذارند، مانند:

  • سن
  • جنسیت
  • میزان ارتفاع از سطح دریا

برگه آزمایش خون را چگونه بخوانیم؟

برای نفسیر آزمایش خون از متخصص کمک بگیر!

تفسیر جواب آزمایش خون (نحوه خواندن آزمایش cbc چیست؟)

مقادیر ممکن‌است بسته‌به آزمایشگاه، سن، جنس و وضعیت سلامت فرد کمی متفاوت باشد. مهم است که نتایج یا معنی پزشکی result را با یک متخصص درمیان بگذارید تا آنها را به درستی تفسیر کرده و اقدامات بعدی لازم را توصیه کند.

آزمایش خونمحدوده نرمالبیماری‌های مربوط به بالاتر بودن از محدوده طبیعیبیماری‌های مربوط به پایین‌تر بودن از محدوده طبیعی
MCH (میانگین هموگلوبین کورپوسکولار)۲۶ تا ۳۴ pg/cellکم‌خونی ماکروسیتیک         کم‌خونی فقر آهن، بیماری تالاسمی
MCV (شمارش و بررسی عملکرد گلبول‌های قرمز خون)۸۰ تا ۱۰۰ fl (femtoliters)کم‌خونی ماکروسیتیک         کم‌خونی فقر آهن، تالاسمی
RBC (تعداد گلبول‌های قرمز)مردان ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون سلول / μl و زنان ۴.۲ تا ۵.۴ میلیون سلول / μlپلی سیتمی ورا، کم آبی بدنکم‌خونی، از دست دادن خون
HCT (هماتوکریت)۴۰ تا ۵۲ درصد مردان و ۳۶ تا ۴۸ درصد زنانپلی سیتمی ورا، کم آبی بدنکم‌خونی، از دست دادن خون
MCHC (متوسط غلظت هموگلوبین بدن)۳۲ تا ۳۶ گرم در دسی لیتراسفروسیتوز    نارسایی کمبود آهن
WBC (گلبول‌های سفید)۴۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ سلول / μlعفونت، التهاب          اختلالات مغز استخوان، اختلالات خود ایمنی
HB/HGB (هموگلوبین)   مردان ۱۳.۸ تا ۱۷.۲ گرم در دسی لیتر و زنان ۱۲.۱ تا ۱۵.۱ گرم در دسی لیترپلی سیتمی ورا، کم آبی بدنکم‌خونی، از دست دادن خون  
ESR (میزان رسوب اریتروسیت)مردان ۰ تا ۱۵ میلی متر در ساعت و زنان ۰ تا ۲۰ میلی متر در ساعتالتهاب، عفونتپلی سیتمی ورا، کم‌خونی داسی شکل
جدول تفسیر آزمایش خون cbc برای خواندن برگه آزمایش خون

۱. سطح غیرطبیعی گلبول های قرمز (RBC)

یکی از موارد مهم در این آزمایش، rbc در آزمایش خون است. سطح غیرطبیعی گلبول‌های قرمز، هموگلوبین یا هماتوکریت ممکن است کم خونی، فقر آهن یا بیماری قلبی را نشان دهند.

کاهش تعداد گلبول‌های قرمز (RBC)، می تواند نشان‌دهنده‌ موارد زیر باشد:

  • خونریزی حاد یا مزمن
  • تخریب RBC (به عنوان مثال کم خونی همولیتیک)
  • کمبود تغذیه‌ای (به عنوان مثال کمبود آهن، ویتامین B12 یا کمبود فولات)
  • اختلالات یا آسیب به مغز استخوان
  • بیماری التهابی مزمن
  • بیماری مزمن کلیوی در آزمایش خون rbc

افزایش تعداد گلبول‌های قرمز (RBC) می‌تواند نشان‌دهنده‌ی موارد زیر باشد:

  • کمبود آب بدن
  • بیماری ریوی
  • بیماری کلیوی
  • تومورهایی که اریتروپویتین اضافی تولید می‌کنند
  • سیگار کشیدن
  • زندگی در ارتفاع زیاد
  • دلایل ژنتیکی
  • پلی سیتمی ورا (یک بیماری نادر)

۲. سطح غیرطبیعی گلبول های سفید (WBC)

میزان نرمال wbc در آزمایش خون تا ۱۱۰۰۰ سلول در هر میکرولیتر (سلول/ میکرولیتر) است. پایین بودن wbc در آزمایش خون ممکن است نشان‌دهنده‌ی موارد زیر باشد:

  • اختلال خود ایمنی در آزمایش خون wbc
  • وجود اختلالات یا آسیب به مغز استخوان
  • عفونت‌های شدید (سپسیس)
  • لنفوم یا سرطان دیگری که به مغز استخوان گسترش می‌یابد
  • کمبودهای تغذیه‌ای
  • بیماری‌های سیستم ایمنی بدن به عنوان مثال HIV و AIDS.

تعداد بالای گلبول‌های سفید ممکن است نشان‌دهنده‌ی موارد زیر باشد:

  • التهاب
  • عفونت باکتریایی یا ویروسی
  • سرطان خون
  • آلرژی
  • آسم
  • آسیب بافتی (مثل ضربه، سوختگی، حمله‌ی قلبی)
  • ورزش شدید
  • استرس شدید
  • واکنش به دارو

عفونت می‌تواند مغز استخوان را تحریک کرده تا تعداد بیشتری نوتروفیل را برای مقابله با عفونت باکتریایی تولید‌کند. در آلرژی، ممکن است تعداد ائوزینوفیل‌ها افزایش یابد. میزان eos در آزمایش خون را می‌توان با آزمایش ائوزینوفیل اندازه گرفت.

در عفونت ویروسی ممکن است تعداد بیشتری از لنفوسیت‌ها تولید شوند. در برخی بیماری‌ها مانند سرطان خون، گلبول‌های سفید غیرطبیعی (نابالغ یا بالغ) ممکن است به سرعت تکثیر شوند.

نحوه خواندن آزمایش cbc چیست؟
مقادیر ممکن‌است بسته‌به آزمایشگاه، سن، جنس و وضعیت سلامت فرد کمی متفاوت باشد.

۳. سطح غیر طبیعی هماتوکریت (HCT)

پایین بودن hct در آزمایش خون یا مقدار هماتوکریت ممکن است نشانه‌ی این باشد که آهن بدن کافی نیست. مقادیر بالای هماتوکریت می‌تواند به معنای کمبود آب بدن یا ابتلا به بیماری دیگری باشد.

۴. سطح غیرطبیعی حجم متوسط گلبول های قرمز (MCV)

اگر حجم متوسط گلبو‌ل‌های قرمز بالا باشد (ماکروسیتیک)، به معنای بزرگ بودن RBC است که نشان‌دهنده‌ی کم خونی به علت پایین بودن سطح ویتامین B12 یا فولات، میلودیسپلازی، بیماری کبدی و کم‌کاری تیروئید است. اگر گلبول‌های قرمز خون کوچک باشند (میکروسیتیک)، ممکن است کم خونی فقر آهن یا تالاسمی داشته‌باشید.

۵. سطح غیرطبیعی پلاکت (PLT)

تعداد پلاکت‌ها می‌تواند به علت این موارد کاهش یابد:

  • عفونت ویروسی (مونونوکلئوز، سرخک، هپاتیت)
  • تب کوه‌هاى راكی
  • آنتی‌بادی علیه پلاکت
  • داروها (استامینوفن، کینیدین، ​​داروهای سولفا)
  • سیروز کبدی
  • اختلالات خودایمنی (به‌عنوان مثال ITP)
  • سپسیس
  • سرطان خون
  • لنفوم
  • میلودیسپلازی
  • و شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی.

مواردی که باعث افزایش تعداد پلاکت‌ها می‌شوند عبارتند از:

  • سرطان (ریه، دستگاه گوارش، پستان، تخمدان، لنفوم)
  • آرتریت روماتوئید
  • بیماری التهابی روده
  • لوپوس
  • کم خونی فقر آهن
  • کم خونی همولیتیک
  • اختلال میلوپرولیفراتیو (به‌عنوان مثال ترومبوسیتمی اساسی)

نحوه انجام نمونه گیری در آزمایش شمارش کامل سلول های خونی

نمونه‌برداری برای آزمایش خون، از طریق خون‌گیری از ورید بازوی شما انجام می‌شود. تکنسین بهداشتی ناحیه موردنظر را با یک محلول ضدعفونی‌کننده تمیز می‌کند، یک تورنیکت روی بازوی شما قرار می‌دهد تا ورید بیشتر نمایان شود، سپس سوزن خون‌گیری را به رگ وارد می‌کند. مقدار خون جمع‌آوری‌شده به تعداد و نوع آزمایشات تجویزشده توسط پزشک بستگی دارد. این روش معمولا سریع و نسبتا بدون درد است.

برای تشخیص کم خونی در آزمایش خون از پزشک مشاوره بگیر.

۱. قبل از آزمایش خون باید ناشتا باشیم؟ (آزمایش خون ناشتا)

برای شمارش کامل سلول‌های خونی نیازی به آماده‌سازی خاصی ندارید. اگر پزشک شما آزمایشات خون دیگری‌ (مثل قند خون ناشتا یا چربی خون) را نیز درخواست داده‌باشد، ممکن است لازم باشد چندین ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید.

۲. چه زمانی برای آزمایش خون بارداری مناسب است؟

یکی از سوالات مهم زنان باردار این است که آزمایش خون بارداری چقدر دقیق است و برای آزمایش خون بارداری باید ناشتا بود؟ این آزمایش دقت بالایی دارد. برای تشخص باداری می‌توانید آزمایش خون را دو هفته بعد از تخمک‌گذاری انجام دهید. اگر آزمایش دیگری نیاز باشد ممکن است پزشک ناشتا بودن را به شما توصیه کند.

۳. آزمایش خون برای تشخیص روماتیسم مفصلی هم مناسب است؟

طبق صحبت پزشکان، آزمایش خون نمی‌تواند به طور کامل تشخیص آرتریت روماتوئید را ثابت یا رد کند، اما ممکن است بررسی نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) کمک کننده باشد. آزمایش خون در موارد زیر می‌تواند کمک کننده باشد اما قبل از آن با پزشک عمومی مشورت کنید:

  • آزمایش خون برای سکته قلبی
  • آزمایش خون برای کبد
  • تست یا آزمایش خون برای عمل بینی
  • آزمایش خون برای ریه
  • آزمایش خون برای قلب
  • تست آزمایش خون برای ریزش مو
  • آزمایش خون برای پروستات
  • آزمایش خون در عفونت
  • انجام آزمایش خون در کبد چرب
  • آزمایش خون در تالاسمی مینور
  • آزمایش خون تشخیص سرطان
  • تست یا آزمایش خون اعتیاد

۴. آیا در زمان پریودی میتوان آزمایش خون داد؟

آزمایش خون در دوران پریودی معمولا توصیه نمی‌شود. قاعدگی به دلیل از دست دادن خون ممکن است روی شمارش کامل سلولهای خونی تأثیر بگذارد. از آنجایی که تخمک گذاری هم یک پدیده التهابی است، تعداد گلبول‌های سفید ممکن است در طول تخمک گذاری تغییر کند. یکی دیگر از نگرانی‌ها این است که آیا پریودی در آزمایش خون ازدواج تاثیر دارد؟ بهتر است در این مورد هم تا زمان اتمام قاعدگی دست نگه دارید.

۵. بهترین زمان انجام آزمایش خون کی است؟

بهترین زمان آزمایش خون هورمونی یا بهترین ساعت آزمایش خون در صبح است. برای آزمایش‌هایی که قند خون، چربی خون، آزمایش‌های عملکرد کبد و کلیه را اندازه‌گیری می‌کنند، بیماران باید از ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آن ناشتا باشند تا دقیق‌ترین نتایج را بگیرند.

متن انگلیسی:
Blood tests should be performed in the morning.
ترجمه فارسی:
آزمایش خون باید صبح انجام شود.

به نقل از سایت vinmec

۶. آزمایش خون ازدواج شامل چیست؟

این آزمایش مواردی مانند اختلالات ژنتیکی مشترک خون (کم خونی سلول داسی شکل و تالاسمی) و بیماری‌های عفونی (مانند هپاتیت B، هپاتیت C و HIV/AIDS) را بررسی می‌کند. آزمایش خون جهت تشخیص لخته خون هم می‌تواند انجام شود.

آزمایش خون چه مواردی را بررسی می‌کند؟

موارد موجود در جواب آزمایش خون (ازمایش خون چه چیزهایی را نشان میدهد؟)

در آزمایش خون چه چیزهایی مشخص میشود یا آزمایش خون شامل چه چیزهایی میشود؟ طی آزمایش CBC with differential می‌توان تمام ۵ نوع گلبول سفید را اندازه‌گیری کرد. در صورت استفاده از داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون، کورتیزون و هیدروکورتیزون ممکن است در میزان ائوزینوفیل، بازوفیل و لنفوسیت در زمان آزمایش خون تغییر ایجاد شود. اگر از این داروها استفاده می‌کنید قبل از انجام آزمایش به پزشک خود اطلاع دهید:

  • نوتروفیل (با بلعیدن میکروارگانیسم‌ها و از‌بین‌بردن آن‌ها با آنزیم‌ها، به جلوگیری از عفونت‌ها کمک‌می‌کند)
  • لنفوسیت در آزمایش خون (با تولید آنتی‌بادی‌، از ورود باکتری‌ها یا ویروس‌ها به بدن جلوگیری می‌کند، به‌خصوص لنفوسیت B)
  • مونوسیت (در بافت‌های بدن به ماکروفاژ تبدیل می‌شود. ضمن افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن، میکروارگانیسم‌ها را می‌بلعد و سلول‌های مرده را تجزیه می‌کند).
  • ائوزینوفیل (به کنترل التهاب کمک‌می‌کند. این سلول در هنگام عفونت‌های انگلی و واکنش‌های آلرژیک فعال می‌شود)
  • بازوفیل (در هنگام حملات آسم و واکنش‌های آلرژیک تولید‌می‌شوند).

۱. گلبول های سفید خون (WBC) – wbc در آزمایش خون

این سلول‌ها اجزای اصلی سیستم ایمنی بدن هستند و به جلوگیری از عفونت کمک می‌کنند. ۵ نوع سلول گلبول سفید وجود دارد. آزمایش دیگری به نام CBC with differential وجود دارد که تعداد هر نوع از این گلبول‌های سفید خون را اندازه‌گیری می‌کند. تعداد WBC در خون نسبتا پایدار است. با‌این‌حال، ممکن است بسته به آنچه در بدن اتفاق‌می‌افتد، این اعداد به‌طور موقت بیشتر یا کمتر شوند و علت پایین بودن گلبول سفید و پلاکت خون متفاوت باشد.

۲. گلبول های قرمز خون (RBC) – rbc در آزمایش خون

این سلول‌های خونی، اکسیژن را از ریه به سمت سایر بافت‌های بدن حمل می‌کنند. گلبول‌های قرمز خون در مغز استخوان تولید می‌شوند و پس از بالغ شدن، در جریان خون آزاد می‌شوند. RBC حاوی هموگلوبین است، هموگلوبین پروتئینی که اکسیژن را حمل می‌کند.

طول عمر معمول یک RBC حدودا ۱۲۰ روز است. بنابراین، مغز استخوان باید به‌طور مداوم RBC جدید تولید کند تا جایگزین آن‌هایی شود که پیر و تخریب می‌شوند یا در اثر خونریزی از بین می‌روند. RBC به‌طور معمول از نظر اندازه و شکل یکنواخت است، اما شرایط مختلفی مانند کمبود ویتامین B12، فولات و آهن می‌توانند بر شکل ظاهری آن‌ها تأثیر بگذارند.

پایین بودن rbc نشانه چیست؟

این اتفاق می‌تواند نشانه کم خونی داسی شکل، تالاسمی یا سایر بیماری‌های مرتبط با کم خونی باشد.

۳. پلاکت (PLT) یا plt در آزمایش خون

این جز از سلول‌های خونی، به لخته‌شدن خون کمک‌می‌کند. هنگامی‌که به دیواره‌ی عروق آسیب وارد می‌شود و خونریزی رخ می‌دهد، پلاکت‌ها با چسبیدن به محل آسیب و جمع شدن در کنار یکدیگر باعث می‌شوند تا یک پلاک موقتی ایجاد شود.

آن‌ها همچنین سیگنال‌هایی آزاد می‌کنند که باعث جمع شدن پلاکت‌های اضافی می‌شود. در نهایت در محل آسیب، یک لخته‌ی خون پایدار ایجاد می‌شود که تا زمان بهبودی آسیب در جای خود باقی‌می‌ماند و از خونریزی جلوگیری می‌کند.

بیماری‌هایی که باعث کاهش پلاکت (ترومبوسیتوپنی) یا اختلال در عملکرد پلاکت می‌شوند، ممکن است شما را در معرض خطر خونریزی بیش‌از‌حد و کبودی قرار دهند. تعداد بیش‌از‌حد پلاکت (ترومبوسیتوز) می‌تواند باعث لخته‌شدن خون شود.

ازمایش خون چه چیزهایی را نشان میدهد؟
طی آزمایش CBC with differential می‌توان تمام ۵ نوع گلبول سفید را اندازه‌گیری کرد.

۴. هموگلوبین (Hb) یا hgb در آزمایش خون

پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون است که حاوی اکسیژن است. هموگلوبین اکسیژن را به بافت‌ها و اندام‌های بدن می‌رساند و دی‌اکسیدکربن را از اندام‌ها و بافت‌ها گرفته و آن را به ریه‌ها بازمی‌گرداند. پایین بودن هموگلوبین خون در آزمایش هموگلوبین خون نشان‌دهنده کاهش گلبول‌های قرمز و کم‌خونی است.

۵. هماتوکریت (HCT) در آزمایش خون

نسبت گلبول‌های قرمز خون به پلاسما است. آزمایش خون هماتوکریت معمولا نتایج RBC را منعکس می‌کند و اطلاعات اضافی را فراهم می‌کند. نسبت زیاد یا کم گلبول‌های قرمز خون نسبت به پلاسما می‌تواند علائم بسیاری از بیماری‌ها باشد.

۶. حجم متوسط گلبول های قرمز (MCV) در آزمایش خون

آزمایش خون mcv اندازه‌ی متوسط ​​گلبول‌های قرمز را بیان می‌کند. کم خونی میکروسیت (MCV کم‌تر از ۸۰)، ماکروسیت (MCV بیشتر از ۱۰۰) یا نورموسیتیک با استفاده از MCV مشخص می‌شود.

۷. میزان پراکندگی حجم گلبول های قرمز (RDW) در آزمایش خون

تنوع در اندازه‌ی گلبول‌های قرمز را نشان می‌دهد. در واقع نشان‌دهنده‌ی اندازه‌ی گلبول‌های قرمز خون است. RDW، ممکن است در تمایز بین برخی از کم خونی‌ها مفید باشد. برای مثال، کم خونی فقر آهن با RDW بالا مشخص می‌شود، در حالی‌که تالاسمی با RDW پایین مشخص می‌شود.

۸. میانگین غلظت هموگلوبین بدن (MCHC) در آزمایش خون

mchc در آزمایش خون غلظت هموگلوبین را در مقدار مشخصی از خون اندازه‌گیری می‌کند. برای بررسی کم‌خونی‌ها از این فاکتور در آزمایش خون کمک گرفته‌می‌شود.

۹. متوسط هموگلوبین در گلبول های قرمز (MCH) یا آزمایش خون mch

متوسط میزان هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون MCH یا Mean corpuscular hemoglobin نامیده‌می‌شود. با بررسی این فاکتور در آزمایش MCH، اندازه گلبول‌های قرمز خون تعیین می‌شود. زمانی‌که کم‌خونی همراه با افزایش یا کاهش MCH باشد، می‌تواند برخی بیماری‌ها را مشخص کند. به‌عنوان مثال کم‌خونی با سطح بالای MCH می‌تواند نشانه کمبود ویتامین B12 باشد.

چه مواردی بر تعداد گلبول های خونی تاثیر می گذارد؟
ورزش شدید و سطح بالای استرس می‌تواند بر تعداد گلبول‌های سفید خون، به ویژه سطح نوتروفیل‌ها، تاثیر بگذارد.

۱۰. SGPT در آزمایش خون چیست؟

SGPT که به عنوان ALT نیز شناخته‌می‌شود، آنزیمی است که در کبد یافت می‌شود. آزمایش خون برای SGPT سطح این آنزیم را در خون اندازه‌گیری می‌کند. سطوح بالای SGPT ممکن‌است نشان‌دهنده آسیب یا بیماری کبدی مانند هپاتیت، سیروز یا اعتیاد به الکل باشد. در شمارش کامل سلول‌های خونی این آنزیم شمرده نمی‌شود و در نتایج دیده‌نمی‌شود.

۱۱. چه مواردی بر تعداد گلبول های خونی تاثیر می گذارد؟

ورزش شدید و سطح بالای استرس می‌تواند بر تعداد گلبول‌های سفید خون، به ویژه سطح نوتروفیل‌ها، تاثیر بگذارد. برخی مطالعات نشان‌می‌دهند که رژیم غذایی گیاهخواری می‌تواند باعث کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون شود. این موارد ممکن است در آزمایش خون بارداری هم تاثیر بگذارد.

۱۲. آزمایش خون مخفی در مدفوع چیست؟

آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT) یک آزمایش ساده است که به دنبال علائم اولیه سرطان روده می‌گردد. خون مخفی در مدفوع ممکن است نشان‌دهنده سرطان روده بزرگ یا پولیپ در راست روده باشد (اگرچه همه سرطان‌ها یا پولیپ‌ها خونریزی ندارند). به طور معمول، خون مخفی در مدفوع فقط از طریق مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایش خون مخفی مدفوع قابل تشخیص است.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

انجام آزمایش خون (cbc) برای بررسی بسیاری از بیماری‌ها و تشخیص به‌موقع آن‌ها لازم است. همچنین برای چکاپ کامل و بررسی سلامت کلی بدن باید سالانه آزمایش خون را در برنامه خود قرار‌داد. آزمایش خون شامل فاکتورهای مختلفی است که پزشک باتوجه‌به علائم شما فاکتورهای مورد نظر را بررسی می‌کند. دکتر عمومی می‌تواند برای انجام آزمایش خون به شما کمک‌کند. برای دریافت نوبت از دکتر عمومی می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

برای پیداکردن بهترین پزشک عمومی و دکتر انکولوژی خوب می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره با دکتر آنلاین عمومی و دکتر متخصص خون آنلاین وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

لنفوسیت نوعی گلبول سفید است که به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا با سرطان و ویروس و باکتری خارجی مبارزه کند.

خیر، این آزمایش روزه را باطل نمی‌کند.

آزمایش پرولاکتین سطح هورمون پرولاکتین (برای تولید شیر در مادران) را که توسط غده هیپوفیز ساخته می‌شود در خون اندازه گیری می‌کند.

سطح بالای مونوسیت ممکن است نشان دهنده التهاب، عفونت، اختلالات خونی و سایر مشکلات سلامتی باشد. آزمایش خون مقدار نرمال لنفوسیت و نوتروفیل را مشخص می‌کند.

نوتروفیل بالا به این معنی است که بدن تحت استرس است. عفونت، التهاب، استرس و ورزش شدید هم می‌تواند باعث افزایش سطح نوتروفیل شود.

۴/۵ میلیون تا ۵/۹ میلیون سلول در هر میلی لیتر در مردان، ۴/۱ میلیون تا ۵/۱ میلیون سلول در هر میلی لیتر در زنان.

آزمایش خون همیشه روش قابل اعتمادی برای تشخیص سرطان نیست، اما گاهی اوقات برخی از ناهنجاری‌ها می‌توانند نشانه سرطان باشند. به‌عنوان‌ مثال، اگر آزمایش خون CBC تعداد کمی گلبول قرمز را نشان دهد، می‌تواند نشانه کم‌خونی باشد که گاهی‌اوقات می‌تواند ناشی‌از سرطان باشد. به‌علاوه، افزایش سطح پروتئین‌ها یا آنزیم‌های خاص در خون، مانند PSA یا CA-125، می‌تواند نشانه‌ی برخی از سرطان‌ها باشد. با‌این‌وجود، این ناهنجاری‌ها می‌تواند توسط عوامل دیگری نیز ایجاد شود، بنابراین برای تایید تشخیص سرطان، آزمایشات و معاینات تخصصی مورد نیاز است.

در برگه آزمایش خون، کلمه result به‌معنی نتیجه آزمایش است و در result آزمایش، می‌توانید میزان هرکدام از فاکتورهای اندازه‌گیری شده را به همراه محدوده طبیعی مشاهده و مقایسه کنید. محدوده طبیعی در آزمایش، کمک‌می‌کند به درک اینکه، آیا مقادیر اندازه‌گیری‌شده در خون شما، طبیعی است یا یک ناهنجاری وجود دارد.

تفسیر آزمایش خون و ادرار شامل تجزیه‌و‌تحلیل نتایج آزمایشات در ارتباط با سابقه پزشکی و علائم فرد است. آزمایش خون می‌تواند طیف وسیعی از پارامترها را اندازه‌گیری کند، از جمله تعداد سلول‌های خون، الکترولیت‌ها، آنزیم‌ها، پروتئین‌ها و هورمون‌ها. آزمایش ادرار می‌تواند پارامترهایی مانند سطح گلوکز، کتون‌ها، پروتئین و pH را اندازه‌گیری کند. تفسیر نتایج آزمایش خون و ادرار به تشخیص طیف وسیعی از شرایط، از جمله عفونت، بیماری کلیوی، بیماری کبد، دیابت و عدم تعادل هورمونی کمک‌می‌کند.

ابزارها و منابع آنلاین مختلفی در دسترس هستند که تفسیر نتایج آزمایش خون را ارائه می‌دهند. با‌این‌حال، توجه‌به این نکته مهم است که این تفاسیر معمولا بر اساس محدوده مرجع عمومی است و ممکن‌است سابقه پزشکی فرد یا سایر عواملی که می‌تواند بر نتایج آنها تأثیر بگذارد، در نظر نگیرد. بنابراین، همیشه توصیه‌می‌شود برای تفسیر دقیق نتایج آزمایش خون با پزشک یا سایر متخصصان مشورت‌کنید.

آزمایش خون ازدواج، برای غربالگری اختلالات ژنتیکی و بیماری‌های عفونی که می‌تواند به فرزندان منتقل شود، الزامی است. این آزمایش‌ها ممکن‌است شامل آزمایش خون CBC، گروه‌بندی خون و آزمایش‌هایی برای شرایطی مانندHIV، هپاتیت و سیفلیس باشد.

به نقل از healthline، ائوزینوفیل‌ها نوعی گلبول سفید هستند که در پاسخ ایمنی بدن به آلرژن‌ها و انگل‌ها نقش دارند. یک محدوده طبیعی برای ائوزینوفیل‌ها معمولاً بین ۰ تا ۶٪ از تعداد کل گلبول‌های سفید خون است. سطوح بالای ائوزینوفیل‌ها می‌تواند نشان‌دهنده شرایط خاصی مانند آلرژی، عفونت‌های انگلی، اختلالات خودایمنی و برخی از انواع سرطان باشد.

کم‌خونی وضعیتی است که با تعداد کم گلبول‌های قرمز یا سطح پایین هموگلوبین در خون مشخص می‌شود. آزمایش خون CBC می‌تواند با اندازه‌گیری سطح هموگلوبین و هماتوکریت و همچنین تعداد و اندازه گلبول‌های قرمز به تشخیص کم‌خونی کمک‌کند.

لنفوسیت‌ها (lymphocytes) نوعی گلبول سفید هستند که نقش کلیدی در سیستم‌ایمنی بدن دارند. افزایش یا کاهش سطح لنفوسیت‌ها می‌تواند نشان‌دهنده شرایط مختلف از جمله عفونت‌ها، اختلالات خودایمنی و انواع خاصی از سرطان باشد.

بالا بودن eos در آزمایش خون نشانه افزایش سطح ائوزینوفیل‌ها است و می‌تواند نشان‌دهنده شرایط مختلف از جمله آلرژی، عفونت‌های انگلی، اختلالات خودایمنی و برخی از انواع سرطان باشد.

MCV (میانگین حجم سلولی) و MCH (میانگین هموگلوبین گلبولی) دو پارامتری هستند که به عنوان بخشی از آزمایش خون CBC اندازه‌گیری می‌شوند. MCV اندازه متوسط گلبول‌های قرمز را اندازه‌گیری می‌کند، درحالی‌که MCH میانگین هموگلوبین را در هر گلبول قرمز اندازه‌گیری می‌کند. مقادیر غیرطبیعی MCV و MCH ممکن‌است نشان‌دهنده انواع خاصی از کم‌خونی یا سایر اختلالات خونی باشد.

total count در آزمایش خون به تعداد کل سلول‌ها یا ذرات اندازه‌گیری شده در خون (تعداد کل گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌های موجود در خون) اشاره‌دارد.

امتیاز شما به مقاله:
(4از5)
دسته بندی:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره آزمایش خون

  1. تار ا گفت:

    سلام . Mpv در آزمایش من ۱۲.۷ هست برای خانم چهل ساله خوب هست؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      در آزمایش MPV محدوده نرمال fL ۱۱.۵ تا ۷.۵ است و اگر نتایج بدست آمده خارج از محدوده باشد پزشک با توجه به سایر فاکتورهای موجود در آزمایش CBC به‌خصوص تعداد پلاکت‌ها یا PLT بیماری احتمالی را تشخیص می‌دهد.

  2. قاسمی گفت:

    سلام ،مرد ۳۹ ساله هستم ،گلبول سفیدم ۶۱۰۰ هست ،میخواستم بدونم برای سن من نرمال هست یا نه؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      گلبول سفید خون تا ۱۰۰۰۰ تا نرمال است و عفونت و التهاب را نشان نمی دهد.

  3. فرزاد گفت:

    سلام، آزمایش خون دادم ۶۵ ساله مرد، عدم بالانس نوتروفیل و لنفوسیت مشاهده کردم البته مدتی انتی بیوتیک مصرف کردم برای سوزش و خارش ادرار و همچنین عفونت دندان داشتم که کشیده شد، سونوگرافی از کبد کلیه پروستات دادم مشکلی نبود فقط کمی بزرگی پروستات دارم که به نسبت سن گفتن طبیعی است، ممکنه راهنمایی فرمائید. آزمایشات در تاریخ
    ۱۴۰۱/۸/۷ notr: 24 , lanfo: 72
    ۱۴۰۱/۶/۲۲ notr:30 , lanfo:68

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      وجود عفونت در بدن موجب افزایش لنفوسیت ها می شود که بهتره با متخصص عفونی نیز مشورت کنید.
      فوق تخصص عفونی

      1. نوشین گفت:

        با سلام خانم ۵۶ ساله هستم بیماری آرتروروماتویید دارم و قرص پریدنیزول و هیدروکسی کلرید سولفات استفاده میکنم تو آزمایش گلبول سفید خون ام ۳.۱ هست یعنی از میزان طبیعی خیلی کمتر هست آیا میتونم با مواد غذایی به سطح طبیعی برسم

        1. همیار دکترِتو گفت:

          دوست عزیز
          گلبول سفید خون جز سیستم دفاعی بدن است و تغذیه تاثیری بر آن ندارد. ممکنه بخاطر مصرف داروهای کاهش دهنده ایمنی به علت بیماری خود دچار کمبود گلبول سفید خون شده باشید. اگر مورد خاصی باشد پزشک متخصص روماتولوژی شما حتما اقدام می کنند.

    2. الهام گفت:

      سلام وقت بخیر
      بالاترین میزان wbc که خطر ناک هست چقدره؟
      ایا سوختگی ۶۰ درصد wbc رو به ۵۰۰۰۰ میرسونه؟

  4. مهدی گفت:

    ممنون از معلومات مفید تان واقعن ارزنده بود دستتون درد نکنه

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سپاس از همراهی شما.

    2. ستایش گفت:

      سلام دختری هستم ۱۳ساله به طورمداوم هریک روزدرمیان خون دماغ به مدت۱۵دقیقه حداقل سه مرتبه درطی روزدارم
      لطفاراهنماییم کنید ک مشکلم چیه؟؟
      ممنونم ازراهنماییتون

      1. همیار دکترِتو گفت:

        دوست عزیز
        خونریزی از بینی میتونه به علت خشکی بینی، عفونت سینوس ها، واکنش به داروهای مصرفی، فشارخون بالا، اختلالات انعقادی و پولیپ بینی و دیگر موارد باشد. خونریزی از بینی اغلب خودبه‌خودی‌اند، ناگهان اتفاق می‌افتند و دلیل شناخته‌شده‌ای ندارند. اما اگر شما زیاد آن را تجربه می‌کنید، احتمالا دلیلی وجود دارد که باید به دنبال پیداکردن آن باشید. بهتره برای بررسی علت به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
        فوق تخصص گوش و حلق و بینی

  5. محمد گفت:

    سلام سایت خیلی خوبی است مشاوره با کتر خون ازچه طریقی است

  6. فیروز گفت:

    سلام. سپاس از ارائه مطالب خوب و قابل فهم برای عموم مردم

  7. ترنم وظیفه دان گفت:

    سلام. اگه تمام فاکتورهای خون نرمال باشن فقط سطح پلاکت کمی پایین باشه(۱۲٠٠٠٠) مشکل خاصی وجود داره؟ ممنون میشم پاسخ بدین.

  8. ناشناس گفت:

    سلام
    پارامتر PCT% در آزمایش CBC.diff به چه معناست؟
    مقدار بالاتر از حد نرمال خطرناک است؟

  9. علی احسانی گفت:

    سلام عرض ادب خدمت شما دکتر عزیز خیلی عالی دست شما تون درد نکنه از بابت معلومات شما خیلی کمک ام نمود.

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      ممنون از همراهی شما.

  10. محمد سعید امیری گفت:

    ممنون و سپاس از معلومات کامل و جامع شما؛ این سایت خیلی از مشکلات درسی مره حل کرد.

    1. همیار دکترِتو گفت:

      ممنون از همراهی شما.

    2. حاج علی دشتی گفت:

      سلام تشکر از لطف شما ممنونم خیلی ارزشمند بود.

      1. همیار دکترِتو گفت:

        سپاس از همراهی شما.