یکی از مهم ترین دغدغههای زن و شوهرها، داشتن فرزند است و حتی بسیاری از آنها با هدف فرزندآوری با هم ازدواج میکنند و تصمیم به تشکیل زندگی مشترک میگیرند. برخی از خانمها و آقایان نمیتوانند بچه بیاورند و در این موارد معمولا با مشکلات بسیاری مواجه میشوند. چرا برخی از زوجها میتوانند به راحتی و در کمتر از یک سال امتحان کردن، باردار شوند اما برخی دیگر با وجود یک سال تلاش برای فرزندآوری، توانایی باروری ندارند؟
در این مطلب تلاش کردهایم درباره نازایی اطلاعات مفید و مختصری را در اختیار شما قرار دهیم. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که با وجود تلاشهای بسیار برای باروری هنوز موفق نبودهاید و نتوانیستهاید به نتیجهی دلخواه خود برسید، با ما همراه باشید و این مقاله را تا انتها بخوانید. در صورتی که یک سال به طور منظم نزدیکی داشتهاید اما بارداری اتفاق نیفتادهاست، وقت را تلف نکنید و با دریافت نوبت آنلاین از فوق تخصص نازایی از دکترتو، این مسئله را بررسی کنید.








نازایی چیست؟
نازایی هنگامی اتفاق میافتد که یک زوج بعد از روابط جنسی منظم، بدون استفاده از روشهای جلوگیری، قادر به باروری نباشند. این مشکل ممکن است به این علت که یکی از زوجین نازاست یا اینکه خانم قادر نیست جنین را تا اتمام بارداری حمل کند، اتفاق بیفتد. اغلب، این مشکل بعد از عدم باروری طی ۱۲ ماه رابطهی جنسی منظم بدون استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری، تایید میشود. در جهان بین ۸ تا ۱۲ درصد از زوجها مشکلات باروری را تجربه میکنند. بهعلاوه بین ۴۵ تا ۵۰ درصد موارد ناشی از مشکلات مردان است. با این وجود توجه داشتهباشید که برای اغلب موارد نازایی درمان وجوددارد.
نازایی هنگامی اتفاق میافتد که یک زوج بعد از روابط جنسی منظم، بدون استفاده از روشهای جلوگیری، قادر به باروری نباشند.
معنی نازایی چیست؟
نازایی به معنی عدم ایجاد باروری و یا ناتوانی در نگهداری آن بعد از یک سال تلاش کردن آقا و خانم برای باروری است. معمولا خانمها و آقایانی که یک سال است تلاش برای فرزندآوری میکنند و هیچ روش جلوگیری برای فرزندآوری ندارند اما بچه دار نمیشوند، برای درمان نازایی باید به متخصص زنان و نازایی مراجعه کنند. عوامل مختلفی در نازایی موثر هستند و هر دو طرف، زن و مرد باید بررسی شوند و علت نازایی مشخص شود.


علائم نازایی چیست؟
گاهی خانمی که مشکل ناباروری دارد قاعدگی نامنظم دارد یا اصلا خونریزی ماهیانه ندارد. همچنین به ندرت ممکن است آقایی که مشکل ناباروری دارد علائم دیگری که ناشی از مشکلات هورمونی هستند از جمله تغییرات رشد مو یا اختلالات جنسی داشتهباشد و البته ممکن است هیچ علامت دیگری همراه با ناباروری وجود نداشتهباشد.
برخی عوارض ممکن است ناشی از ناباروری یا درمان آن باشند. اگر بعد از ماهها یا سالها تلاش برای باروری زوج موفق به بارداری نشدند، این فرایند میتواند باعث استرس و احتمالا افسردگی شود.
در این ویدئو دکتر سیروس رستمی فوق تخصص نازایی به سؤالات کاربردان در مورد نازایی پاسخ میدهد.
دلایل نازایی چیست؟
احتمالا این سوال را میپرسید که چه چیز هایی باعث نازایی میشود؟ نازایی میتواند از طرف مرد، زن و یا هر دو طرف باشد. اینکه کدام یک مشکل دارند، نیازمند بررسی پزشک است و نمیتوان به سادگی به این پاسخ دست پیدا کرد. با انجام آزمایشهای متعدد بالاخره مشخص میشود که چه کسی مشکل دارد و برای درمان آن چه باید کرد.








دلایل نازایی مردان کدامند؟
برخی از علتهای نازایی در مردان شامل موارد زیر هستند؛
- مایع منی و اسپرم؛ مایع منی شامل بخش مایع و اسپرم است. مایع از غده پروستات، سمینال وزیکول و سایر غدد جنسی ترشح میشود و اسپرم در بیضه ها ساخته میشود. هنگامی که مرد انزال دارد و منی خارج میشود مایع منی به انتقال اسپرم به سمت تخمک کمک میکند. مشکلاتی که ممکن است در این مسیر وجود داشتهباشد شامل موارد زیر است؛
- تعداد کم اسپرم: ممکن است آقا تعداد کمی اسپرم در مایع منی داشتهباشد. تعداد اسپرم کمتر از ۱۵ میلیون، میزان کم درنظرگرفتهمیشود. تقریبا یک سوم زوج هایی که مشکل باروری دارند به علت تعداد اسپرم کم است.
- تحرک کم اسپرمها: اسپرم نمیتواند به خوبی شنا کند تا به تخمک برسد.
- اسپرم غیرطبیعی: اسپرم ممکن است شکل غیرطبیعی داشتهباشد که حرکت و باروری تخمک را دشوار کند.
- مایع منی غیرطبیعی ممکن است قادر به حمل موثر اسپرم نباشد و ممکن است ناشی از موارد زیر باشد؛
- بیماری: که ممکن است عفونت بیضه، سرطان یا جراحی باشد.
- بیضههایی که بیش از حد گرم شدهاند: علل آن شامل موارد زیر است؛
- بیضه نزول نکرده
- واریکوسل
- عروق واریسی در اسکروتوم
- استفاده از سونا یا وانهای داغ
- پوشیدن لباسهای تنگ
- کار کردن در محیطهای داغ
- اختلالات انزال: اگر مجاری انزالی مسدود باشند منی ممکن است درون مثانه تخلیه شود.
- اختلالات هورمونی: برای مثال هیپوگنادیسم (کوچکی غدد جنسی) میتواند منجر به کمبود تستوسترون شود.
در این ویدئو دکتر هادی رضایی جراح و متخصص مجاری ادراری و تناسلی در مورد دلایل ناباروری با شما صحبت میکند.
سایر علل ناباروری مردان
برخی از علتهای کمتر شایع شامل موارد زیر هستند؛
- فاکتورهای ژنتیکی: مردان باید دارای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y باشند. اگر مردی یک کروموزوم Y و دو کروموزوم X داشتهباشد، که در سندرم کلاین فلتر اتفاقمیافتد، بیضهها به طور غیرطبیعی رشدکرده و مقدار تستسترون و تعداد اسپرمها کم خواهدبود.
- اوریون: اگر بعد از بلوغ اتفاقبیفتد، التهاب بیضهها ممکن است تولید اسپرم را تحت تاثیر قراردهد.
- هیپوسپادیاس: اگر محل بازشدن پیشابراه در به جای آنکه در راس باشد، زیر آلت تناسلی قرارگرفتهباشد این اختلال وجود دارد که با روشهای جراحی در نوزادی قابل اصلاح است. اگر اصلاحات انجامنشود، ممکن است در رسیدن اسپرم به سرویکس خانم مشکل به وجودبیاید. هیپوسپادیاس تقریبا در هر ۱ نوزاد از ۵۰۰ نوزاد پسر تازه متولدشده دیدهمیشود.
- سیستیک فیبروزیس: بیماری مزمنی است که مشکل در تولید موکوس غلیظ است. اغلب این اختلال ریهها را تحتتاثیر قرارمیدهد، اما در آقایان ممکن است باعث اختلال یا انسداد مجاری اسپرمبر شود.
- رادیوتراپی: رادیوتراپی میتواند تولید اسپرم را مختلکند. شدت آن بستگی به نزدیکی محل رادیوتراپی به بیضهها دارد.
- برخی بیماریها: بیماریهایی که گاهی با کاهش قدرت باروری در آقایان مرتبط هستند، شامل کم خونی، سندرم کوشینگ، دیابت و بیماریهای تیروئید میشوند.
- سن: باروری مردان از بعد از ۴۰ سالگی شروع به کم شدن میکند.
- مواجهه با مواد شیمیایی: برای مثال حشرهکشها
- مصرف بیش از اندازه الکل: باروری مرد را کاهش میدهد.
- وزن زیاد یا چاقی: شانس لقاح را کاهش میدهد.
- استرسهای روحی: استرس میتواند عامل موثری باشد مخصوصا اگر فعالیت جنسی را کاهش دهد.


داروهای موثر در ناباروری مردان
برخی داروها خطر ایجاد ناباروری در مردان را افزایش میدهند؛
- سولفاسالازین: داروی ضدالتهابی است که برای بیماریهای روماتوئید آرتریت یا کرون به کار میرود و می تواند باعث کاهش تعداد اسپرمها شود. اغلب پس از قطع دارو تعداد اسپرمها به مقدار طبیعی باز میگردد.
- استروئیدهای آنابولیک: استروئیدهای آنابولیک که اغلب توسط بدن سازان و ورزشکاران به کار میرود و استفاده طولانی مدت از آنها تعداد و تحرک اسپرمها را کاهش میدهد.
- شیمی درمانی: برخی از انواع آن ممکن است به میزان قابل توجهی تعداد اسپرمها را کاهش دهد.
- مواد غیرقانونی: مصرف ماریجوانا و کوکائین میتواند تعداد اسپرمها را کاهشدهد.
برخی داروها خطر ایجاد ناباروری در مردان را افزایش میدهند.
برخی سوالات پرتکرار درباره نازایی مردان
در ادامه به برخی سوالات پرتکرار درباره نازایی آقایان پاسخ دادهشدهاست؛
خودارضایی در مردان باعث ایجاد نازایی نمیشود. این مسئله برای زنان هم صادق است. خودارضایی و نازایی ارتباط چندانی با هم ندارند. از طرفی خودارضایی حتی میتواند بسیاری از مشکلاتی که یک آقا دارد را برطرف کند و اگر به اندازهی کافی انجام شود، میتواند در عین بیخطر بودن، مفید هم باشد. خودارضایی برای بیماریّای پروستات هم مفید است.
اگر اختلال نعوظ هم همراه با آن باشد، نازایی ممکن است ایجاد شود. انزال زودرس میتواند یکی از علتهای ناتوانی جنسی باشد و ناتوانی جنسی از مواردی است که میتواند در مردان ایجاد نازایی کند. توجهداشتهباشید که میتوان انزال زودرس را با استفاده از روشهای ساده کنترل کرد.
گاهی مشکلات مجاری ادرار و کلیه باعث ایجاد نازایی میشود که میتوانند در معافیت از سربازی موثر باشند. بسیاری از مواردی که باعث نازایی میشوند، باعث معافیت از رزم هم میشوند.
فتق به ندرت میتواند باعث نازایی در مردان شود.در واقع فتق چندان ارتباط مستقیمی با نازایی ندارد اما اگر علت دیگری سبب فتق شدهباشد که با شدت پیدا کردن میتواند نازایی هم ایجاد کند.
بهترین دکتر نازایی مردان در شیراز








علل نازایی در زنان کدامند؟
برخی از بیماریهای زنان میتوانند باعث نازایی شوند. در این بخش ابتدا به مواردی که میتوانند باعث نازایی شوند و به سبک زندگی مرتبط هستند پرداختهایم و سپس به ترتیب بیماریهای زنان را که باعث نازایی میشوند، نام بردهایم. عواملی که احتمال ناباروری را افزایش میدهند شامل موارد زیر هستند؛
- سن: توانایی لقاح از حدود ۳۲ سالگی شروع به کاهش میکند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن به شکل قابل توجهی خطر نازایی را هم در مردان و هم در زنان افزایش میدهد و همچنین ممکن است تاثیر درمانهای نازایی را کاهشدهد. سیگار کشیدن طی بارداری احتمال سقط را افزایش میدهد. سیگار کشیدن غیرفعال (فردی که در معرض سیگار کشیدن سایرین است) نیز با کاهش باروری مرتبط است.
- الکل: هر مقدار مصرف الکل میتواند شانس لقاح را تحت تاثیر قراردهد.
- چاقی یا وزن بالا: میتواند احتمال نازایی را همانند آقایان در خانمها نیز افزایشدهد.
- اختلالات خوردن: اگر یک بیماری خوردن منجر به کاهش وزن قابل توجه شود، مشکلات باروری ممکن است بهوجودآید.
- رژیم غذایی: کمبود فولیک اسید، آهن، روی و ویتامین B12 میتواند باروری را تحت تاثیر قرار دهد. خانمهایی که در خطر هستند از جمله کسانی که گیاهخوار هستند باید در مورد مکملهای لازم با پزشک مشورت کنند.
- ورزش: ورزش بسیار کم یا بسیار زیاد با مشکلات باروری مرتبط است.
- عفونتهای منتقله از راه جنسی: کلامیدیا میتواند لولههای فالوپ (بخشی از ساختار جنسی خانمها) را تخریب کند و باعث التهاب در اسکروتوم مردان شود. سایر انواع عفونتهای منتقله از راه جنسی نیز میتوانند باعث نازایی شوند.
- مواجهه با برخی مواد شیمیایی: برخی حشرهکشها، علفکشها، فلزات مانند سرب و محلولها با مشکلات باروری هم در مردان و هم در زنان مرتبطند.
- استرس روحی: ممکن است تخمکگذاری در خانمها و تولید اسپرم در آقایان را تحت تاثیر قرار دهد و میتواند منجر به کاهش فعالیت جنسی شود.


1. تنبلی تخمدان
در سندرم تخمدان پلی کسیتیک (PCOS) عملکرد تخمدانها غیرطبیعی است و تخمکگذاری ممکن است انجام نشود. تنبلی تخمدان میتواند دلایل متعددی داشتهباشد که دانستن علت در درمان موثر است. خوشبختانه میتوان تنبلی تخمدان را بهبود بخشید و البته بهتر است این افراد تخمک خود را فریز کرده و در بانک نگهداری کنند.
سیگار کشیدن به شکل قابل توجهی خطر نازایی را هم در مردان و هم در زنان افزایش میدهد و همچنین ممکن است تاثیر درمانهای نازایی را کاهشدهد.
2. کیست تخمدان
گاهی ممکن است کیست تخمدان باعث ایجاد نازایی شود. تخمدانی که کیست داشتهباشد، در مواردی نمیتواند به خوبی فعالیت کند و بنابراین نیازمند درمان نازایی است.
3. اختلالات تخمک گذاری
رایجترین علت نازایی در زنان هستند. تخمکگذاری در واقع آزادسازی یک تخمک در هر ماه است. در اختلالات تخمک گذاری ممکن است هیچ تخمکی آزاد نشود یا فقط در برخی چرخهها تخمک آزاد شود. علل اختلالات تخمکگذاری میتواند شامل موارد زیر شود؛
- نارسایی تخمدان زودرس؛ تخمک ها پیش از ۴۰ سالگی از کار می افتند.
- هایپرپرولاکتینمی: اگر سطح پرولاکتین بالا باشد، و خانم باردار یا در حال شیردهی نباشد، ممکن است تخمکگذاری و باروری را تحت تاثیر قرار دهد.
- تنبلی تخمدان


4. کیفیت پایین تخمک
تخمکها آسیب دیدهاند یا اختلالات ژنتیکی دارند که نمیتوانند بارداری را تحمل کنند. هرچقدر سن خانم بالاتر باشد خطر این مشکلات بیشتر میشود. تخمکها در بدن خانم از دوران جنینی تا آخر عمر وجود دارند. این سلولها تقسیم میوز خود را در دوران جنینی شروع میکنند و بعد از بلوغ، در هر ماه یکی از آنها تقسیم خود را شروع میکند و آمادهی باروری میشود. حال تصور کنید که با پیر شدن خانم، سلول جدیدی ساخته نمیشود، بلکه همان سلولها شروع به رشد و تقسیم میکنند. هرچه سلولها پیرتر باشند و با گذر عمر و سبک زندگی خانم تحت تاثیر عوامل مختلف قرار گرفتهباشند، تغییر میکنند و ممکن است که دچار مشکل شوند.
کیفیت تخمکها با گذر زمان کاهش پیدا میکند و با این کاهش کیفیت، مشکلات بسیاری برای آنها ایجاد میشود. بنابراین یکی از علتهای نازایی میتواند کیفیت پایین تخمکها باشد. بهترین بازه برای باروری خانمها از ۲۵ سالگی تا ۳۴ سالگی است. با افزایش سن احتمال نازایی و احتمال عقب ماندگی جنین بالا میرود. همچنین حاملگی بالای ۳۵ سال از بارداریهای پرخطر است.








5. ایا کم کاری تیروئید باعث نازایی میشود؟
غده تیروئید پرکار یا کمکار میتواند منجر به عدم تعادل هورمونی شود. تیروئید یکی از مهمترین غدههای درونریز بدن است که در روند باروری خانم نقش مهمی دارد. توجه داشتهباشید که اگر تیروئید کمکار یا پرکار باشد ممکن است که در روند پریود شدن موثر باشد و باعث نازایی هم شود. محور هیپوتالاموس هیپوفیز تنها عاملی نیست که در منظم بودن پریود و آزاد شدن ماهانهی تخمکها موثر است. بنابراین یکی از تستهای بررسی عملکرد تخمدان و تخمکها، بررسی هورمونهای تیروئیدی است. اگر مشکلی در تولید هورمونهای تیروئیدی باشد، باید با مصرف دارو یا روشهای درمانی دیگر، این مسئله حل شود.
6. بیماری های مزمن
از بیماریهای مزمن میتوان به ایدز یا سرطان اشاره کرد. بیماریهای کبدی هم ممکن است مزمن باشند. این بیماریها معمولا علائم سیستمیک در بدن ایجاد میکنند و همین مسئله میتواند مشکلات جدی برای فرد ایجاد کند. هنگامی که شما نسبت به بیماریهای مزمن بیتوجه باشید و برای درمان آنها اقدام نکنید، ممکن است که کل سیستم بدن شما مختل شود. یکی از مهمترین بیماریهای مزمن سرطان است. سرطان در بخشهای مختلف بدن ایجاد میشود و میتواند ایجاد نازایی هم بکند. از طرفی درمان این بیماریها به خودی خود میتواند بر رحم و تخمدان و محورهای هومورنی که به آزاد شدن تخمک و نگهداری جنین در رحم کمک میکنند تاثیر بگذارد و آنها را مختل کند.
برخی از انواع شیمی درمانی ممکن است به میزان قابل توجهی تعداد اسپرمها را کاهش دهد.
7. بیماری های رحمی یا مشکل در لوله های فالوپ
بیماریهای رحمی و یا مشکلات در لولههای فالوپ میتواند مانع از حرکت صحیح تخمک از تخمدان به رحم شود. که علل آن شامل موارد زیر میشود؛
- جراحی: جراحیهای لگن گاهی باعث آسیب به لولههای فالوپ می شود. جراحی سرویکس (گردن رحم) گاهی باعث کوتاهی سرویکس میشود.
- فیبروم رحم: فیبروز ساب موکوزال نوعی تومور خوش خیم (غیرسرطانی) است که در دیواره عضلانی رحم به وجود میآید. آنها ممکن است برای جایگذاری سلول تخم در رحم مشکل ایجاد کنند و یا لوله فالوپ را مسدود کنند که باعث جلوگیری از لقاح اسپرم و تخمک شود.
- پولیپ رحم: گاهی پولیپ رحم میتواند ایجاد نازایی کند.
- اندومتریوز: سلول هایی که به طور طبیعی در سطح رحم رشد می کنند در سایر نقاط بدن شروع به رشد می کنند.
- درمان های ضدباروری قبلی: در خانم هایی که بستن لوله های فالوپ را انتخاب کرده اند، فرایند می تواند به شکل بازگشت به حالت قبلی انجام شود اما شانس باروری مجدد بالا نیست.
- عفونت رحم: عفونتهای رحمی میتوانند از شایعترین علتهای ایجاد نازایی باشند.
- چسبندگی رحم: چسبندگی رحم از دیگر علتهای نازایی است.
- سرطان دهانه رحم: سرطان سرویکس یا سرطان دهانه رحم از دیگر دلایل ایجاد نازایی در خانمها است.


8. داروهای موثر در نازایی زنان
داروهایی که میتوانند باروری خانمها را تحت تاثیر قرار دهند شامل موارد زیر هستند؛
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند استفاده طولانی مدت از آسپرین)
- شیمی درمانی (برخی از انواع آن باعث نارسایی تخمدان میشوند که البته ممکن است موقتی باشد)
- رادیوتراپی (به نزدیکی محل درمان با ارگانهای تولید مثل بستگی دارد)
- داروهای غیرقانونی (ماریجوانا و کوکائین، میتوانند باعث ناباروری شوند)
9. کلسترول
سطوح بالای کلسترول ممکن است بر روی باروری در خانمها تاثیر داشتهباشد. هنگامی که میزان کلسترول خانم بالا باشد، احتمال چاقی در او بالا میرود. بالا رفتن وزن و چاقی یکی از علتهای شایع ناباروری است. علاوه بر چاقی که خطرهای زیادی را برای سلامت خانم ایجاد میکند، یکی دیگر از تهدیدهایی که ممکن است در اثر چاقی در زندگی خانم ایجاد شود، احتمال ابتلا به دیابت است. دیابت خود به تنهایی پیچیدگیهای زیادی برای خانم ایجاد میکند که مدیریت آنها نیاز به دقت و توجه زیادی دارد.








10. سایر علل
برخی از علتهای ایجاد نازایی شامل موارد زیر هستند؛
- سندرم تحریک بیش از اندازهی تخمدان: علائم آن شامل نفخ، یبوست، ادرار تیره، اسهال، تهوع، درد شکم، استفراغ، میشود.
- بارداری خارج رحمی: زمانی اتفاقمیافتد که سلول تخم ایجادشده در جایی خارج از رحم، معمولا لوله فالوپ، جایگذاری شود.
- نازایی ناشی از روشهای درمانی
11. یائسگی
یائسگی باعث نازایی میشود. کسی که پریود نمیشود توانایی باروری ندارد. افرادی که به یائسگی زودرس هم مبتلا میشوند، نمیتوانند باردار شوند.
هنگامی که زن یائسه شود، دیگر نمیتواند به صورت ماهانه تخمک در بدن خود رشد بدهد و از لولهی فالوپ آزاد کند. وقتی سلول تخمکی نباشد نمیتواند با یک اسپرم ترکیب شود و در نتیجه نمیتواند ایجاد تخم بکند که جنین ایجاد شود.
کسی که یائسه است نابارور هم هست. یائسگی عوارض دیگری هم دارد مانند گرگرفتگی بدن، خشکی واژن، پوکی استخوان و موارد دیگر که بر زندگی جنسی زن تاثیر میگذارد و باقی جنبههای زندگی او را نیز بیتاثیر رها نمیکند. البته یائسگی بخشی از سفر زندگی است و اگر در زمان مناسب اتفاق بیفتد، مشکلی ایجاد نمیکند.


سوالات متداول درباره علل نازایی زنان
برخی از سوالات پرتکرار درباره نازایی زنان در ادامه پاسخ دادهشدهاند. با ما همراه باشید.
گاهی ترکیدن کیست تخمدان ممکن است به تخمدان آسیب جدی وارد کند و باعث بالا بردن احتمال نازایی شود. بعضی از کیستهای تخمدانی بزرگ هستند و باعث پاره شدن تخمدان و آسیب رساندن به آن می شوند. بافت تخمدان اگر دچار اسکار و خونریزی شود میتواند از بین برود و توانایی خود را که تولید هورمونهای جنسی و ایجاد سلول تخمک است از دست بدهد.
سیپروترون کامپاند از داروهای جلوگیری از بارداری است اما باعث نازایی نمیشود. در صورت قطع این دارو، اثر آن بعد از مدتی از بین میرود و توانایی باروری به خانم باز میگردد.
راکوتان ممکن است باعث نامنظمی در پریود شود اما نازایی ایجاد نمیکند و معمولا بعد از مدتی اثر آن به طور کامل برطرف میشود. از عوارض راکوتان نازایی نیست.
ممکن است. این داروها به قدری عوارض دارند که در داروخانهها نمیتوان آنها را تهیه کرد. این داروها ممکن است عوارضی مانند نازایی هم برای خانمها به بار بیاورند زیرا میزان تستوسترون آنها زیاد است.
گاهی فیبروم میتواند باعث نازایی شود. این به محل ایجاد آن بستگی دارد. مثلا اگر ساب موکوزال باشد، احتمال ایجاد نازایی وجود دارد. از طرفی فیبرومهای خیلی بزرگ فضای زیادی از رحم را اشغال میکنند و همین مسئله میتواند باعث سقط جنین هم بشود. پس در مشکلاتی که فیبروم برای زنان ایجاد میکند، لقاح صورت میگیرد اما قابلیت نگهداری جنین را در حفره ی خود ندارد.
در مواردی هم ممکن است که بارداری همراه با فیبروم ایجاد شود و تا زمان زایمان هم مشکلی برای جنین پیش نیاید. همهی این موارد به اندازهی فیبروم و محل تشکیل آن دارد.
نازایی میتواند ناشی از بیماریهایی باشد که از علائم آنها میتوان به پریود نشدن اشاره کرد. وقتی شما منظم و ماهانه پریود نشوید، مشکلی در سیستم هورمونی شما وجود دارد یا ممکن است که در ساختار رحم شما مشکلی وجود داشته باشد. در این صورت با پریود نشدن، ماهانه تخمکی ساخته نمیشود و آزاد هم نمیشود. یا ممکن است که تخمک رشد کند اما آزاد نشود. به هر حال در مسیر کامل شدن تقسیم میوزی تخمک، رشد کردن آن و آزاد شدن این سلول از تخمدان موانعی وجود دارد که به سادگی نمیتوان آنها را برداشت و باید برای علت پریود نشدن بررسیهای لازم را انجام داد.
قرص ال دی را اگر برای مدتهای طولانی مثلا بالای ۶ یا ۷ سال استفاده کنید، برای مدتی طولانی ایجاد ناباروری کند و زمانی بیش از یک سال استراحت برای به دست آوردن توانایی باروری نیاز باشد. قرص اورژانسی باعث نازایی نمیشود. تنها پریود را برای چند سیکل مختل میکند.
یکی از علتهای تنبلی تخمدان همین مورد است. بنابراین بالا بودن هورمون مردانه در خانمها میتواند باعث ایجاد ناباروری شود. زمانی که هورمون مردانه در بدن زن بالا باشد، ممکن است که مسیر تولید تخمک و آزاد کردن آن به سختی انجام شود. حتی ممکن است که این مسیر کامل نشود.
بالا بودن هورمون مردانه میتواند به علت مشکلات درون ریز هم باشد. مثلا مشکلات غده فوق کلیه یا آدرنال هم میتواند افزایش سطح این هورمون را بدهد. سپس پریود مختل میشود و سیکل ماهانه توانایی باروری ندارد.
موارد مختلفی مانند بیماریهای رحمی، عفونتهای مزمن، اختلالات تخمکگذاری، برخی از داروها، روشهای درمانی و بسیاری موارد دیگر میتوانند باعث نازایی در زنان شوند.
نازایی ممکن است به خاطر ساختار رحم و یا مسائل هورمونی و تخمدانی باشد. هنگامی که رحم شخص از نظر ساختاری مشکلی نداشته باشد و مسیر عبور تخمک و اسپرم بدون مشکل باشد، همچنین دیواره برای جایگزینی سلول تخم مشکلی نداشتهباشد، پس باید مسائل دیگر را بررسی کرد. مثلا ممکن است که نازایی به علت اختلال در تعادل هورمونهای جنسی باشد. نه تنها هورمونهای جنسی بلکه گاهی ممکن است که نازایی به علت مشکلاتی در مغز و یا در غدد درون ریزی مانند تیروئید باشد. البته چاقی هم میتواند ایجاد نازایی بکند. گاهی هم نازایی میتواند از شریک جنسی باشد و خانم هیچ مشکلی نداشته باشد. حتی در مواقعی ممکن است که بدن زن توانایی پذیرش اسپرم همسر را نداشته باشد و لقاح صورت نگیرد.
ارضا نشدن زن ارتباطی با نازایی ندارد اما از نظر روانی میتواند مشکلات بسیاری برای او ایجاد کند و زندگی جنسی او را تحت تاثر قرار دهد. همچنین کسانی که نمیتوانند به ارگاسم برسند دچار نوعی افسردگی و یا سرخوردگی میشوند که باید آن را بررسی کرد. اگر در روابط جنسی خود با مشکل مواجه شدهاید بهتر است که حتما به سکسولوژیست مراجعه کنید و به دنبال پیدا کردن علت نازایی سوای از ارضا نشدن باشید.
در این ویدئو دکتر پگاه کرامتی متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص نازایی در مورد کاهش ذخیره تخمدان با شما صحبت میکنند.
شایع ترین علت نازایی در زنان
در میان علتهایی که باعث ایجاد نازایی در زنان میشوند، شایعترین آنها بیماریهای زنان است که منجر به اختلال تخمکگذاری میشوند. یکی از مهمترین علل ایجاد اختلال در تخمکگذاری تنبلی تخمدان است که ناشی از سندروم تخمدان پلی کیستیک میتواند باشد. عفونتهای رحمی از دیگر دلایل شایع ایجاد نازایی است که در بسیاری از زنان ایجاد نازایی میکند.
آیا واکسن کرونا نازایی میاورد؟
واکسن کرونا باعث نازایی نمیشود. این خرافات را دور بریزید و به خاطر شنیدن آنها از زدن واکسن خودداری نکنید. هر چند هنوز اطلاعات و دادهها آنقدر نیست که بتوان با استناد بر آنها ثابت کرد که چنین ادعایی درست یا غلط است اما مسئلهای که مهم است این که شما باید بین بد و بدتر یکی از انتخاب کنید.
بیماری کرونا عوارض عجیب و غریب و ناشناختهای دارد که هنوز بسیاری از آنها مشخص نشدهاند و هنوز زمان زیادی از این پاندمی نگذشته است، پس نمیتوان به این بیماری اعتماد کرد. باید از ابتلا به آن تا حد ممکن پیشگیری کرد. از راههای پیشگیری مهم ابتلا به کرونا، واکسن کرونا است. اگر از زدن واکسن خودداری کنید، ممکن است که جان خود و بقیه را به خطر بیندازید.
از طرفی میدانیم که بیماری کرونا برای زنان باردار هم خطرناک است و میتواند مشکلات زیادی برای آنها ایجاد کند. پس سعی کنید به شایعات اعتماد نکنید و طبق پروتکل بررسی شده پیش بروید.


عفونت و نازایی
عفونت در مردان و زنان میتواند ایجاد نازایی کند. گاهی عفونت در مجاری کلیه و ادراری میتواند فرایند انتقال اسپرم را با مشکل مواجه سازد. در زنان نیز عفونتهای آلت تناسلی زنان میتواند مشکلاتی ایجاد کند، مثلا عفونت لولههای فالوپ و رحم میتواند انتقال و جانشینی تخمک و تخم را با مشکل مواجه کند. از طرفی، برخی عفونتهای منتقله جنسی مشکلات جدی به بار میآورد و میتواند نازایی جدی ایجاد کند. از این دسته عفونتها میتوان به ایدز اشاره کرد.








رابطه نازایی و گربه
احتالا به گوش شما هم رسیده باشد که گربه باعث نازایی میشود. اما آیا این مسئله حقیقت دارد؟ آیا واقعا موی گربه باعث نازایی میشود؟ گربهها باعث نازایی در زنان و مردان نمیشوند اما میتوانند برای زنان باردار خطرناک باشند. البته این در صورتی است که گربه واکسینه نشدهباشد و آلوده باشد. توجه داشتهباشید که گربههای خیابانی بیشتری خطر را برای مادران باردار دارند.
توکسوپلاسموز و نازایی
توکسوپلاسموز یکی از بیماریهای عفونی است که در گربهها دیدهمیشود و میتواند برای جنین مادر باردار مشکلات جدی ایجاد کند. این بیماری حتی متواند باعث سقط شدن جنین نیز بشود.


عوارض نازایی
نازایی ممکن است عوارضی را به دنبال داشتهباشد که در ادامه به آنها اشاره کردهایم؛
گاهی زوجین مجبور میشوند داروهایی را مصرف کنند و یا از روش های درمان نازایی استفاده کنند که عوارض زیر را برای آنها به جای میگذارد؛
- سرگیجه
- معده درد
- گرگرفتگی
- تورم بدن
- حالت تهوع
- سردرد
از دیگر عوارض نازایی میتوان به افسردگی و پایین آمدن خلق فرد اشاره کرد.
درمان نازایی چیست؟
به نقل از Medicalnewstoday درمان بستگی به فاکتورهای متعدد بسیاری از جمله سن فرد، مدت زمانی که ناباروری به طول انجامیده، ترجیح شخص و وضعیت کلی سلامت زوج دارد.
در ابتدا به زوج پیشنهاد می شود تعداد روابط جنسی را در زمان تخمک گذاری افزایش دهند. انتظار این است که اسپرم تا پنج روز در دستگاه تناسلی خانم زنده بماند و قابلیت باروری داشته باشد و تخمک نیز طی یک روز بعد از آزاد شدن توانایی باروری دارد، بنابراین افزایش روابط جنسی در این زمان می تواند کمک کننده باشد.
۱. درمان های مخصوص آقایان
اگر مشکل بیمار زودانزالی باشد درمان هایی از جمله داروها، درمان های رفتاری، یا هردو می توانند کمک کننده باشند. در مورد بیماری واریکوسل درمان جراحی انجام می شود. انسداد مجاری انزالی با استخراج مستقیم اسپرم از بیضه و تزریق به تخمک در آزمایشگاه درمان می شود. انسداد اپیدیدیم نیز می تواند با جراحی برطرف شود.


۲. درمان های اختصاصی خانم ها
داروهایی که برای تنظیم یا القای تخمک گذاری تجویز می شوند شامل کلومیفن، متفورمین، هورمون تحریک کننده فولیکول، گنادوتروپین منوپوز انسانی، گنادوتروپین کوریونیک انسانی، هورمون ترشح کننده گنادوتروپین و بروموکریپتین می شوند. درصورتیکه لوله های فالوپ مسدود یا آسیب دیده باشند ترمیم از طریق جراحی می تواند مفید باشد. همچنین اندومتریوز از طریق جراحی درمان می شود.
برخی روش های کمکی برای لقاح نیز وجود دارند: وارد کردن اسپرم به رحم در زمان تخمک گذاری، لقاح اسپرم و تخمک در آزمایشگاه و جایگذاری جنین در رحم، اهدا اسپرم یا تخمک
۳. درمان صدردرصد نازایی
نازایی درمان صد در صد ندارد. گاهی ممکن است یک زوج تا آخر عمر خود نتوانند باردار شوند. اما از روشهای مطمئن میتوان به IVF و روشهای مشابه اشاره کرد.
در میان علتهایی که باعث ایجاد نازایی در زنان میشوند، شایعترین آنها بیماریهای زنان است که منجر به اختلال تخمکگذاری میشوند.
۴. برای درمان نازایی چه بخوریم؟
برای درمان نازایی، در کنار داروهای درمانکنندهی نازایی میتوان برخی از مواد زیر را برای بهبود نازایی مصرف کرد؛
- حبوباتی مانند لوبیا
- آووکادو
- آناناس
- تخمه آفتاب گردان
- ماست یونانی
- پنیر یونانی
- مارچوبه
- گردو
- زرده تخم مرغ
- ماهی قزل آلا
- انار
- دارچین
- بلوبری
۵. خواص رازیانه برای نازایی
یکی از خواصی که رازیانه در کنار بیشمار خواص دیگرش دارد، تاثیر مثبت آن بر روی نازایی است. این ماده مفید، تخمکگذاری را تحریک میکند و به آن کمک میکند. رازیانه برای کسانی که تنبلی تخمدان دارند بسیار مفید است.
۶. درمان نازایی خانگی
برای درمان خانگی نازایی میتوان از میوهها و سبزیجاتی که در بالاتر گفتهشد، کمک گرفت. اما توجه داشتهباشید که نمیتوان تنها به این روشها اکتفا کرد و از درمان دارویی و جراحی غافل شد. در مرحلهی اول باید به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید و درخواست آزمایشهای ناباروری را بدهید.
۷. روش پی آر پی در نازایی
احتمالا نام PRP به گوش شما رسیدهاست. این تکنیک جدید همان پلاکت درمانی است که جدیدا برای درمان ناباروری هم استفاده میشود. البته این روش بیشتر برای درمان ریزش مو، سوختگی، آسیبهای حاد ورزشی و موارد مشابه استفاده میشود که در آن تحریک ساخت سلولها کمک میکند.
۸. آی وی اف
آی وی اف یکی از درمانهای فوقالعاده برای ناباروری است که در آن لقاح خارج از رحم انجام میشود. در این روش اسپرم مرد گرفته میشود و در کنار آن تخمک خانم قرار داده میشود و در محیط خارجی و مصنوعی، لقاح دو سلول صورت میگیرد. سپس سلول تخم تشکیل شده و تقسیم شده در محل مناسب برای لانه گزینی قرار داده میشود.








۹. درمان سریع نازایی
برای درمان سریع نازایی میتوان از تکنیکهای دارویی و جراحی استفاده کرد. روشهای پزشکی سریعترین پاسخ را میدهند.
چه زمانی لازم است برای درمان ناباروری به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بعد از دوازده ماه تلاش برای بارداری، روابط جنسی منظم و بدون استفاده از روش های پیشگیری، بارداری اتفاق نیفتاد می توان برای تشخیص علل و درمان آن ها به دکتر نازایی مراجعه کرد. همچنین اگر خانمی هستید که بین ۳۵ تا ۴۰ سال سن دارید و ۶ ماه یا بیشتر برای بارداری تلاش کرده اید و ناموفق بوده اید، اگر بالای ۴۰ سال سن دارید، اگر خانمی هستید که قاعدگی نامنظم دارید یا اصلا خونریزی ماهیانه ندارید، اگر قاعدگی بسیار دردناک دارید، اگر مشکلات باروری شناخته شده دارید، اگر بیماری اندومتریوز یا بیماری التهابی لگن برای شما تشخیص داده شده است، اگر سقط های متعدد داشتید و یا اگر در حال درمان سرطان هستید، نیز به پزشک مراجعه کنید.
اگر آقایی هستید که تعداد اسپرم کمی دارید یا مشکلات دیگری مرتبط با اسپرم دارید، اگر سابقه مشکلات بیضه، پروستات یا مشکلات جنسی دیگر دارید، اگر در حال درمان سرطان هستید، اگر بیضه کوچک دارید و یا دچار واریکوسل هستید و همچنین اگر افراد دیگری در خانواده دچار مشکلات باروری هستند، به پزشک مراجعه کنید.
برای نوبتگیری از بهترین دکتر زنان و زایمان و نازایی به وبسایت دکترتو مراجعه کنید. همچنین برای دریافت نوبت از دکتر زنان در شهر های مختلف به صفحات زیر می توانید مراجعه کنید:
سوالات متداول درباره حیوانات و نازایی
در ادامه به برخی از سوالات پرتکرار درباره نازایی و حیواناتی که باعث آن میشوند پاسخ دادهشدهاست.
خرگوش باعث نازایی نمیشود. احتمال انتقال بیماری از خرگوش به انسان کم است.
شاید بپرسید که موی گربه نازایی میاره؟ خیلی از ما نمیدانیم که ایا موی گربه باعث نازایی میشه؟ و پاسخ این سوال برای ما جالب است. گربه برای انسان نازایی نمیآورد اما میتواند باعث سقط جنین شود.
خیر سگ باعث نازایی نمیشود. عفونتهایی که ممکن است سگ ایجاد کند به نازایی ارتباطی ندارد.
https://www.bbc.com/persian/magazine-58200092
https://www.nhs.uk/conditions/infertility/#:~:text=Infertility%20is%20when%20a%20couple,every%202%20or%203%20days).
8 پاسخ
سلام ،من یه خانوم ۳۰ ساله هستم ،که یک فرزند ۱۰ ساله دارم الان ۳ ساله اقدام به بارداری کردم ولی متاسفانه باردار نمیشم، دکتر رفتم تمام آزمایشات انجام دادم،واژینال تخمک های ۱۳ و ۱۱ دارم ،دکتر دارو برایم متفورمین ،ویتامین دی ،و آهن نوشت ،و فقط هورمون مردی کمی داشتم وبا مصرف دارو رفع شد،ولی هنوز باردار نشدم ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام و خسته نباشید ،من
سلام
خسته نباشید من یک دختر ۷ ساله دارم الان پنج ماه است که اقدام کرده ایم برای بچه ولی متاسفانه نشده به نظر شما به دکتر مراجعه کنیم یا نه؟
در ضمن خودم۳۸ ساله هستم و خانوم مدیر ۲۷ ساله رابطه جنسی منظمی هم نداشتیم.
ممنون میشم اگر جواب بدهید 🙇
سلام دوست عزیز
از نظر سنی مشکلی ندارید. اگر بعد از گذر یک سال از قصد برای بارداری و داشتن رابطه جنسی بارداری اتفاقف نیوفته باید به دنبال درمان بود. اکنون نیز میتونید با مراجعه به متخصص زنان با انجام آنالیز اسپرم و بررسی هورمون های خانم از سلامت باروری اطمینان حاصل کرده و در صورت نیاز دوره کوتاه دارو درمانی صورت بگیرد. از این لینک میتونید نوبت بهترین متخصصان زنان را بگیرید.
متخصص زنان و زایمان
سلام وقت بخیر من در دوران پریود سه دیقه رابطه جنسی داشتم آیا باعث نازایی میشود جواب بدین لطفا
سلام دوست عزیز
با رعایت بهداشت جنسی مشکلی برای شما پیش نمی آید.
سلام خسته نباشید، ممنون بابت راهنمایی هاتون🙏
برای اینکه بارداری صورت بگیره، یکبار سکس و انزال کافیه یا باید دوبار انزال داشته باشم؟؟
ممنونم.🙏
سلام دوست عزیز
اگر نزدیکی جنسی در زمان مناسب از نظر بلوغ تخمک و آزاد سازی آن صورت بگیره و زن و مرد مشکلی از نظر سلامت هورمونی و جنسی نداشته باشند با یک بار انزال نیز بارداری صورت میگیرد.