فهرست مطالب
- تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری چیست؟
- علل تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
- راه های تشخیص تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
- راه های درمان تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
- عوارض تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
- پیشگیری از تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
کم کاری تیروئید یکی از اختلالات شایع غدد درون‌ریز است که می‌تواند به‌طور مستقیم وزن بدن را تحت‌تأثیر قرار دهد. این وضعیت با کاهش سطح هورمون‌های تیروئیدی، منجر به کند شدن متابولیسم، تغییرات اشتها و گاهی افزایش وزن یا حتی لاغری غیرعادی میشود. تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری موضوعی کلیدی در درک بهتر روند کنترل وزن و حفظ سلامت عمومی بدن است که بهتر است با متخصص غدد در این باره مشورت شود. در این مقاله از دکترتو تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری را به طور کامل بررسی می‌کنیم.
تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری چیست؟
اختلال در عملکرد تیروئید باعث کاهش هورمون‌های تیروئیدی و کاهش سوخت‌وساز بدن میشود که اغلب به افزایش وزن منجر میشود. چاقی در این شرایط ناشی از کاهش متابولیسم، احتباس مایعات و تغییرات اشتها است. البته در موارد نادر، کم کاری تیروئید می‌تواند باعث لاغری شود که معمولاً به دلیل کاهش اشتها یا مشکلات گوارشی است. تاثیر کم کاری تیروئید بر روی چاقی و لاغری بسته به شدت بیماری و شرایط فرد متفاوت است.
متن انگلیسی:
thyroid
Since patients with hypothyroidism may burn less calories than usual, an underactive thyroid may cause some weight gain. There may be more weight gain with more severe hypothyroidism, however the weight change in hypothyroidism is usually much less dramatic than in hyperthyroidism.
ترجمه متن:
افرادی که به کم‌کاری تیروئید دچار هستند معمولاً کالری کمتری می‌سوزانند، به همین دلیل ممکن است تا حدودی دچار افزایش وزن شوند. هرچه شدت کم‌کاری تیروئید بیشتر باشد، احتمال افزایش وزن هم بالاتر می‌رود. با این حال تغییر وزن در کم‌کاری تیروئید معمولاً بسیار کمتر از پرکاری تیروئید است.
۱. چاقی ناشی از کم کاری تیروئید
یکی از شایع‌ترین پیامدهای کم کاری تیروئید، چاقی یا افزایش وزن خفیف تا متوسط است. این تغییر وزنی اغلب به‌صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و حتی با رعایت رژیم غذایی کنترل‌شده نیز ممکن است ادامه پیدا کند. این افزایش وزن به دلیل کاهش میزان متابولیسم پایه بدن و کاهش مصرف انرژی در حال استراحت است. فردی که دچار این اختلال میشود، ممکن است نسبت به گذشته انرژی کمتری بسوزاند و همین باعث انباشت کالری و چربی در بدن شود. همچنین کم کاری تیروئید معمولاً با احساس خستگی مزمن، کاهش تحرک و بی‌حوصلگی همراه است. این عوامل رفتاری نیز می‌توانند باعث کاهش سطح فعالیت‌های بدنی و در نهایت چاقی شوند.
فکر می‌کنی اضافه وزنت از تیروئید باشه؟
برای بررسی سریع نوبت بگیر.
۲. لاغری ناشی از کم کاری تیروئید
اگرچه لاغری ناشی از کم کاری تیروئید نادر است، اما در برخی موارد خاص مشاهده شده است. این حالت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که بیمار به علائم گوارشی شدید دچار شده یا دچار بیماری‌های هم‌زمان دیگری مانند افسردگی یا بی‌اشتهایی عصبی باشد. کاهش سطح هورمون تیروئید ممکن است در برخی افراد باعث تهوع، یبوست شدید و عدم تمایل به غذا شود. این شرایط می‌تواند کاهش وزن خفیفی به دنبال داشته باشد، اما اغلب با درمان مناسب، قابل بازگشت است. در مواردی که کم کاری تیروئید با اختلالات روانی یا گوارشی ترکیب میشود، لاغری می‌تواند به‌عنوان یکی از علائم غیرمعمول بروز کند. پزشکان معمولاً این حالت را با بررسی کامل وضعیت متابولیک و روانی بیمار ارزیابی می‌کنند.
علل تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
تغییرات وزنی در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید دلایل فیزیولوژیکی متعددی دارند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاهش متابولیسم، احتباس مایعات و تغییرات رفتاری مرتبط با اشتها اشاره کرد. در ادامه به طور دقیق‌تری به بررسی این دلایل می پردازیم.
۱. تغییر متابولیسم بدن
هورمون‌های تیروئیدی نقش کلیدی در تنظیم متابولیسم بدن دارند. کم شدن این هورمون‌ها باعث کند شدن عملکرد سلولی و کاهش مصرف انرژی میشود. در نتیجه، بدن کالری کمتری مصرف می‌کند و این می‌تواند موجب افزایش وزن شود. متابولیسم پایین‌تر، حتی در حالت استراحت، باعث میشود سوخت‌وساز بدن کندتر انجام شود. این تغییرات باعث ذخیره چربی به‌ویژه در ناحیه شکم، ران و بازوها میشود. در افراد با سطح فعالیت پایین‌تر، این وضعیت تشدید میشود و حتی فعالیت‌های روزانه نمی‌توانند کاهش مصرف انرژی را جبران کنند.
۲. احتباس مایعات
یکی دیگر از علل چاقی در کم کاری تیروئید، احتباس مایعات در بدن است. این حالت بیشتر به‌دلیل کاهش عملکرد کلیه‌ها و کاهش جریان خون ایجاد میشود. بافت‌های بدن مایعات را نگه می‌دارند و این باعث افزایش وزن ظاهری، پف‌کردگی صورت و تورم اندام‌ها میشود. این نوع افزایش وزن، چربی نیست بلکه تجمع آب و نمک در بافت‌هاست. با آغاز درمان مناسب، مانند مصرف لووتیروکسین، معمولاً احتباس مایعات کاهش می‌یابد و بخش قابل توجهی از وزن اضافه از بین می‌رود.
۳. تغییرات اشتها و رفتار غذایی
کم کاری تیروئید می‌تواند منجر به تغییرات روانی مانند افسردگی، بی‌حوصلگی و کاهش تمرکز شود. این حالات ممکن است باعث پرخوری عصبی یا کاهش میل به غذا شوند. برخی افراد با هدف کسب انرژی بیشتر، به غذاهای پرکالری و شیرین روی می‌آورند. در نتیجه این الگوی غذایی ناسالم، وزن افزایش می‌یابد. در مقابل، افرادی که دچار کاهش اشتها می‌شوند، ممکن است لاغری یا ضعف عمومی را تجربه کنند. هر دو حالت ناشی از عدم تعادل هورمونی و تغییر در ارتباط بین مغز و دستگاه گوارش است.
راه های تشخیص تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
تشخیص تاثیر کم کاری تیروئید بر روی چاقی و لاغری، نیاز به آزمایش خون دارد. پزشکان معمولاً سطح هورمون TSH و T4 را اندازه‌گیری می‌کنند. افزایش TSH و کاهش T4 نشانه کم کاری تیروئید است. همچنین پزشک با بررسی علائم بالینی مانند خستگی، خشکی پوست، یبوست، تورم بدن و تغییرات خلقی می‌تواند احتمال اختلال تیروئید را مطرح کند. در صورت وجود علائم وزنی مشکوک، ارزیابی دقیق سابقه تغذیه، فعالیت بدنی، سطح استرس و داروهای مصرفی نیز اهمیت دارد تا بتوان علت را به‌درستی تشخیص داد.
| علت | توضیحات |
|---|---|
| تغییر متابولیسم بدن | – کاهش هورمون‌های تیروئیدی – کند شدن سوخت‌وساز بدن حتی در حالت استراحت – مصرف کمتر انرژی – افزایش وزن، به‌ویژه در شکم، ران و بازوها |
| احتباس مایعات | – کاهش عملکرد کلیه‌ها و جریان خون – نگه‌داری مایعات در بافت‌ها پف‌کردگی صورت، تورم اندام‌ها و افزایش وزن ظاهری (نه چربی)؛ معمولاً با درمان کاهش می‌یابد. |
| تغییرات اشتها و رفتار غذایی | – افسردگی، کاهش تمرکز و بی‌حوصلگی – پرخوری عصبی یا کاهش میل به غذا – افزایش یا کاهش وزن وابسته به واکنش فرد نسبت به اختلال هورمونی |
راه های درمان تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
درمان اصلی کم کاری تیروئید، استفاده از داروی لووتیروکسین است که جایگزین هورمون تیروئیدی بدن میشود. این دارو معمولاً سطح TSH را نرمال می‌کند و به بهبود متابولیسم کمک می‌کند. علاوه بر درمان دارویی، اصلاح سبک زندگی از جمله برنامه‌غذایی مناسب، افزایش فعالیت بدنی و کاهش استرس نقش مهمی در کنترل وزن ایفا می‌کند. همکاری با متخصص تغذیه و غدد در تنظیم دوز دارو و طراحی رژیم غذایی می‌تواند روند درمان را بهبود بخشد و از تغییرات وزنی شدید جلوگیری کند.
متن انگلیسی:
verywellhealth
Exercising when you have thyroid disease is good for your overall health and can even help support healthy thyroid function. It can also spur weight loss by boosting your metabolism, reducing fluid retention, and making you feel more energetic.
ترجمه متن:
ورزش کردن در زمان ابتلا به بیماری تیروئید نه‌تنها برای سلامت عمومی بدن مفید است، بلکه به بهبود عملکرد تیروئید نیز می‌تواند کمک کند. ورزش با افزایش متابولیسم، کاهش احتباس مایعات و بالا بردن سطح انرژی، به کاهش وزن هم کمک می‌کند.
نمی‌دونی چه درمانی برای تیروئیدت بهتره؟ همین حالا مشاوره بگیر.
بهترین رژیم لاغری برای کم کاری تیروئید
افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید از رژیم‌های سخت و کم‌کالری پرهیز کنند، زیرا این رژیم‌ها متابولیسم را کندتر می‌کنند. رژیمی متعادل با پروتئین بالا، فیبر کافی و کربوهیدرات پیچیده توصیه میشود. مصرف مواد غذایی غنی از سلنیوم، ید و روی مانند ماهی، تخم‌مرغ، مغزها و سبزیجات برگ‌سبز می‌تواند به عملکرد بهتر تیروئید کمک کند. در کنار آن، کاهش مصرف غذاهای فرآوری‌شده و قندهای ساده مفید است. ورزش منظم و خواب کافی نیز نقش مکملی دارند. این عوامل علاوه بر کنترل وزن، به کاهش استرس و بهبود وضعیت هورمونی کمک می‌کنند.
عوارض تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
عدم درمان کم کاری تیروئید می‌تواند به افزایش شدید وزن، کلسترول بالا، بیماری‌های قلبی و دیابت نوع ۲ منجر شود. همچنین فرد ممکن است دچار افسردگی و اختلالات خواب شود. در برخی موارد، اختلال در چرخه قاعدگی و ناباروری نیز دیده میشود. چاقی حاصل از این بیماری، احتمال بروز مشکلات مفصلی و فشار خون بالا را نیز افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، لاغری ناشی از سوء تغذیه در افراد مبتلا می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی و کاهش کیفیت زندگی شود. بنابراین پیگیری درمان اهمیت زیادی دارد.
پیشگیری از تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری
تشخیص زودهنگام کم کاری تیروئید از بروز چاقی یا لاغری شدید جلوگیری می‌کند. انجام چکاپ‌های دوره‌ای و توجه به علائم هشداردهنده در این زمینه بسیار مؤثر است. حفظ سبک زندگی سالم با رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم، خواب کافی و مدیریت استرس می‌تواند عملکرد تیروئید را تقویت کند و مانع بروز اختلالات وزنی شود. به علاوه پیروی دقیق از دستورات دارویی پزشک و خودداری از مصرف خودسرانه داروهای هورمونی، از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تاثیر تیروئید کم کار بر روی چاقی و لاغری ارتباط مستقیم با سطح هورمون‌های تیروئیدی و عملکرد متابولیک بدن دارد. شناخت نشانه‌ها، انجام آزمایش‌های تشخیصی و درمان به‌موقع می‌تواند از تغییرات شدید وزنی جلوگیری کند. اگر دچار تغییر وزن بدون دلیل مشخص، خستگی مفرط یا اختلالات گوارشی هستید، توصیه میشود به پزشک غدد مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان هدفمند از بروز عوارض جدی پیشگیری می‌کند. با پیگیری دقیق وضعیت سلامت تیروئید، می‌توان کیفیت زندگی را بهبود بخشید و وزن بدن را در محدوده سالم نگه داشت.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!