نشانه های دیسک گردن چیست و چه عوارضی دارد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

دیسک گردن یکی از مشکلات شایع در سیستم اسکلتی-عضلانی است که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه گردن دچار آسیب، تحلیل یا بیرون‌زدگی شوند. علائم این بیماری از دردهای خفیف و محدودیت حرکتی تا بی‌حسی و گزگز در اندام‌های فوقانی متغیر است. سبک زندگی کم‌تحرک، وضعیت نادرست بدن هنگام نشستن و استفاده طولانی‌مدت از ابزارهای دیجیتال از عوامل تشدیدکننده این عارضه هستند. در این مقاله به بررسی دیسک گردن خواهیم پرداخت و راهکارهایی برای پیشگیری از این مشکل ارائه خواهیم داد. در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان برای درمان دیسک گردن آشنا شوید و برای معاینه حضوری نوبت اینترنتی بگیرید.

دیسک گردن چیست؟

دیسک گردن یکی از عوارض مرتبط با ستون فقرات گردنی و از انواع مشکلات ستون فقرات است که به دلیل آسیب یا تحلیل دیسک‌های بین مهره‌ای رخ می‌دهد. دیسک گردن تنها به درد محدود نمی‌شود و می‌تواند علائمی مانند بی‌حسی، ضعف عضلانی و کاهش دامنه حرکتی را نیز ایجاد کند. این عارضه معمولاً به دلیل فشارهای مداوم، تحلیل ناشی از افزایش سن یا آسیب‌های ناگهانی به دیسک‌های بین مهره‌ای رخ می‌دهد.

بیرون‌زدگی یا فتق دیسک گردن یکی از شایع‌ترین علل درد گردن است، اما همه موارد دیسک گردن ناشی از فتق نیستند. عوامل دیگری مانند تحلیل دیسک، التهاب یا کاهش ارتفاع دیسک نیز می‌توانند باعث این عارضه شوند.

ستون فقرات گردنی از هفت مهره (C1 تا C7) تشکیل شده است و دیسک‌های بین مهره‌ای نقش جذب فشار و افزایش انعطاف‌پذیری گردن را دارند. آسیب یا جابه‌جایی این دیسک‌ها می‌تواند منجر به بروز علائم دیسک گردن شود.

دیسک گردن به انگلیسی Cervical Disc گفته می‌شود. اگر این دیسک از جای خود خارج شود به آن cervical herniated disc می‌گویند.

فرق دیسک گردن با آرتروز گردن چیست؟

مانند بقیه اعضای بدن، دیسک‌ها و مفاصل گردن (نخاع‌های گردن) با افزایش سن به آرامی تحلیل می‌روند. اسپوندیلوز گردن، که معمولاً آرتریت گردن نامیده می‌شود، اصطلاح پزشکی برای این تغییرات فرسایشی مرتبط با سن است که در طول زمان رخ می‌دهد. اسپوندیلوز گردن بسیار شایع است.

دژنراسیون دیسک نیز نوعی آرتریت گردن است. زمانی‌که دیسک‌ها قابلیت‌های بالشتکی خود را از دست می‌دهند، به راحتی دچار فتق می‌شوند و فضای دیسک به خطر می‌افتد و اعصاب مجاور را تهدید می‌کند.

برای درمان دیسک گردن چه باید کرد؟

همین حالا با متخصص مشورت کن!

دکتر متخصص ارتوپد

تفاوت دیسک گردن و فتق دیسک گردن چیست؟

دیسک گردن به ساختارهای ژلاتینی-غضروفی بین مهره‌های گردن گفته می‌شود که وظیفه جذب فشار و تسهیل حرکت گردن را بر عهده دارند. زمانی که از «دیسک گردن» به‌عنوان یک بیماری یاد می‌شود، منظور هرگونه آسیب یا تغییر غیرطبیعی در این دیسک‌هاست که می‌تواند شامل تحلیل رفتگی، التهاب یا خشک شدن دیسک باشد. در مقابل، فتق دیسک گردن به بیرون‌زدگی هسته ژلاتینی دیسک از طریق پارگی یا ضعف دیواره خارجی آن اطلاق می‌شود که معمولاً به دلیل فشارهای ناگهانی، حرکات نادرست یا افزایش سن ایجاد می‌شود.

علائم دیسک گردن بیشتر به درد و محدودیت حرکتی محدود می‌شود، در حالی که فتق دیسک علائمی شدیدتر مانند درد تیرکشنده به بازوها، بی‌حسی و ضعف عضلانی را به همراه دارد. درمان دیسک گردن معمولاً با روش‌های محافظه‌کارانه مانند استراحت و فیزیوتراپی انجام می‌شود، اما فتق دیسک در موارد شدید ممکن است به مداخلات جراحی نیاز داشته باشد.

پاره شدن دیسک گردن چیست؟

پاره شدن دیسک گردن (Cervical Disc Rupture) زمانی رخ می‌دهد که لایه بیرونی دیسک بین مهره‌ای گردن (آنولوس فیبروزوس) دچار پارگی یا شکاف شود و هسته ژلاتینی داخلی (نوکلئوس پالپوزوس) به بیرون نشت کند. این وضعیت می‌تواند باعث فشار بر اعصاب نخاعی یا نخاع شده و علائم شدیدی مانند درد، بی‌حسی، ضعف عضلانی و گزگز در اندام‌های فوقانی ایجاد کند.

علایم دیسک گردن چیست؟

علائم دیسک گردن بسته به محل آسیب، شدت آن و واکنش بدن فرد به درد می‌تواند بسیار متفاوت باشد. درد گردن یکی از شایع‌ترین علائم دیسک گردن است و ممکن است با حرکت گردن تشدید شود. اگر فتق دیسک گردن داشته‌باشید، ممکن است دردی را احساس کنید که به بازو و احتمالاً به دست شما می‌رسد. همچنین ممکن است در ناحیه تیغه شانه یا در نزدیکی آن احساس درد کنید و هنگام چرخاندن سر یا خم کردن گردن، درد گردن را احساس کنید.

گاهی اوقات ممکن است دچار اسپاسم عضلانی شوید (یعنی عضلات به طور غیرقابل کنترلی سفت می‌شوند). در این صورت درد با بی‌حسی و گزگز در بازوی شما همراه خواهدبود. همچنین ممکن است ضعف عضلانی در عضله دوسر، سه‌سر و دسته دست داشته‌باشید. برخی مواقع ممکن است عصب‌های نزدیک دیسک شما تحت فشار قرار گرفته‌باشند. در این مواقع ممکن است بعد از بیدار شدن از خواب متوجه درد شدید شوید. برخی از بیماران با نگه‌داشتن بازوی خود در یک موقعیت بالا در پشت سر تسکین می‌یابند. به طور کلی دیسک گردن و مشکلات آن می‌توانند علائم مختلفی ایجاد کنند.

علت دیسک گر‌دن چیست؟

دیسک گردن به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شود که عمدتاً به عوامل فرسایشی، مکانیکی و ژنتیکی مرتبط هستند. افزایش سن یکی از مهم‌ترین عوامل بروز دیسک گردن است. با گذر زمان، دیسک‌های بین مهره‌ای آب و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند و در برابر فشارها آسیب‌پذیرتر می‌شوند. این فرآیند باعث کاهش توانایی دیسک در جذب فشار و افزایش احتمال ترک‌خوردگی یا بیرون‌زدگی آن می‌شود.

با افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌ای به‌طور طبیعی آب خود را از دست می‌دهند و انعطاف‌پذیری و استحکام کمتری پیدا می‌کنند. دیسک‌های خشک و شکننده بیشتر در معرض ترک‌خوردگی و پارگی هستند. علاوه‌براین، تغییرات استخوانی مانند رشد زائده‌های استخوانی (استئوفیت‌ها) می‌تواند فشار بیشتری بر دیسک‌ها و اعصاب وارد کند.

ضربه مستقیم به ستون فقرات می‌تواند باعث پارگی یا فتق دیسک شود. در واقع علت بیشتر دیسک‌های گردن در جوانی ضربه ناگهانی و فشار بیش‌از‌حد به دیسک‌ها است. فعالیت‌های ورزشی مختلف یا حوادث رانندگی از دلایل اصلی بروز دیسک گردن بر اثر ضربه هستند.

تشخیص دیسک گر‌دن چگونه انجام می شود؟

هنگامی که برای اولین بار درد گردن را تجربه کردید، باید با متخصص ارتوپد در دکترتو مشورت کنید. دکتر ارتوپد علائم، وضعیت سلامتی، سبک زندگی و عادات‌های شما را بررسی می‌کند. سپس یک معاینه فیزیکی برای تعیین منبع درد انجام می‌شود.

برای هر گونه ضعف یا بی‌حسی عضلانی آزمایش‌های مخصوص صورت می‌گیرد. پزشک همچنین ممکن است از تست‌های تصویربرداری زیر استفاده کند:

• عکس ام ار ای دیسک گردن: در این آزمایش اعصاب و دیسک‌ها به وضوح قابل مشاهده هستند. با استفاده از ام آر آی گردن پزشک می‌تواند تشخیص دهد که کدام دیسک آسیب‌دیده است و آیا فشار عصبی وجود دارد یا خیر. این آزمایش همچنین می‌تواند رشد بیش‌از‌حد استخوان، تومورهای نخاعی یا آبسه را تشخیص دهد.
• میلوگرام: این آزمایش یک اشعه ایکس تخصصی است که در آن رنگی به کانال نخاعی تزریق می‌شود و سپس یک عکس فلوروسکوپ اشعه ایکس گرفته می‌شود. این رنگ در عکس اشعه ایکس سفید نشان داده‌می‌شود. میلوگرام‌ها می‌توانند فشار به عصب را در اثر فتق دیسک، رشد بیش‌از‌حد استخوان، تومورهای نخاعی و آبسه‌های ستون فقرات نشان دهند. سی تی اسکن ممکن است به دنبال این آزمایش انجام شود.
• سی تی اسکن: این روش با استفاده از تصاویر مقطعی، جزئیات دقیقی از استخوان‌ها و دیسک‌های ستون فقرات ارائه می‌دهد و می‌تواند به شناسایی فتق دیسک، رشد زائده‌های استخوانی و تنگی کانال نخاعی کمک کند.
• الکترومیوگرافی (EMG) و مطالعات هدایت عصبی (NCS): این تست‌ها فعالیت الکتریکی اعصاب و عضلات شما را اندازه‌گیری می‌کنند. این تست‌ها می‌توانند آسیب عصبی و ضعف عضلانی را تشخیص دهند.
• اشعه ایکس: این تست نشان می‌‌دهد آیا مهره‌ها خیلی به هم نزدیک هستند یا تغییرات آرتروز، خار استخوانی یا شکستگی دارید یا خیر. البته تشخیص فتق دیسک تنها با این آزمایش امکان‌پذیر نیست.

درمان دیسک گردن چیست؟ (آیا دیسک گردن درمان میشود؟)

یک سوال مهم این است که برای بهبود دیسک گردن چه باید کرد؟ درمان غیرجراحی و محافظه‌کارانه اولین قدم برای درمان است و ممکن است شامل دارو، استراحت، ماساژ، فیزیوتراپی، تمرینات خانگی، آب درمانی، مراقبت‌های کایروپراکتیک (دستکاری ستون فقرات جهت تسکین درد) و مدیریت درد باشد. بیش از ۹۵ درصد از افراد مبتلا به دیسک گردن در حدود شش هفته بهبود می‌یابند و به فعالیت عادی باز می‌گردند.

اگر درمان محافظه‌کارانه نتواند وضعیت شما را بهبود بخشد یا علائم شما بدتر شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. روش‌های درمان دیسک گردن متفاوت هستند و انتخاب بهترین روش کاملا به شرایط دیسک بستگی دارد.

عوارض دیسک گردن و خطرات دیسک گردن

از جا در رفتن دیسک و یا بیرون زدن آن می‌تواند مشکلات بسیاری را برای شما ایجاد کند. برخی از خطرات دیسک گردن و عوارضی که ممکن است با دیسگ گردن برای شما ایجاد شود، شامل موارد زیر هستند:

• ممکن است که فرد با آسیب عصبی مواجه شود. این عارضه می‌تواند با علامت گزگز کردن و بی‌حسی پشت گردنی و درد خود را نشان دهد.
• عفونت از دیگر عوارض دیسک گردن شدید است.
• خونریزی اپیدورال یا هماتوم اپیدورال هم ممکن است ایجاد شود.
• گاهی در فردی که دیسک گردن دارد، آبسه‌ی اپیدورال ایجاد می‌شود.
• عفونت نخاعی هم می‌تواند از عوارض این مشکل گردنی باشد.

بهترین درمان دیسک گردن چیست؟ کلیک کن!

دکتر دیسک گردن

جلوگیری از بروز بیماری دیسک گردن چگونه انجام می شود؟

رعایت برخی اصول و تغییر سبک زندگی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری و بهبود دیسک گردن داشته باشد. در ادامه به مهم‌ترین این نکات اشاره می‌کنیم:

• ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم و انجام تمرینات تقویتی به‌ویژه برای عضلات مرکزی بدن، نقش مهمی در کاهش فشار روی ستون فقرات و پیشگیری از آسیب دیسک گردن دارد. ورزش‌های ملایم مانند یوگا و پیلاتس می‌توانند به حفظ انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات گردن و کمر کمک کنند.
• بلند کردن صحیح اجسام: همیشه از تکنیک‌های صحیح برای بلند کردن اجسام استفاده کنید. هنگام بلند کردن اشیاء، کمر خود را صاف نگه دارید و از عضلات پا برای بلند کردن کمک بگیرید. از چرخش ناگهانی بدن در حین بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید، زیرا این کار فشار مضاعفی به دیسک‌های بین مهره‌ای وارد می‌کند.
• وضعیت مناسب خوابیدن: حفظ وضعیت مناسب بدن حتی در هنگام خواب نیز بسیار مهم است. خوابیدن به پشت یا به پهلو با یک بالشت مناسب زیر سر و زانوها می‌تواند به حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات کمک کند. خوابیدن روی شکم توصیه نمی‌شود، زیرا فشار زیادی به مهره‌های گردنی وارد می‌کند.
• ترک سیگار: سیگار کشیدن علاوه بر آسیب به ریه‌ها، تأثیر منفی بر سلامت ستون فقرات نیز دارد. نیکوتین موجود در سیگار می‌تواند باعث کاهش جریان خون به دیسک‌های بین مهره‌ای شود و فرآیند ترمیم بافت‌ها را مختل کند. مطالعات نشان داده‌اند که افراد سیگاری بیشتر در معرض آسیب‌های دیسک گردن و کمر هستند.

با رعایت این نکات و توجه به سلامت ستون فقرات، می‌توانید خطر ابتلا به دیسک گردن را کاهش داده و از تشدید علائم جلوگیری کنید.

چه کارهایی برای دیسک گردن ضرر دارد؟

موارد زیر را برای پرهیز از درد گردن به یاد داشته باشید:

• از نشستن طولانی مدت در یک وضعیت خودداری کنید
• لباس‌های تنگ نپوشید
• از خوابیدن روی تشکی که خیلی نرم است خودداری کنید
• بالشی مناسب برای گردن خود انتخاب کنید
• از خوابیدن در جایی که تهویه مطبوع یا پنکه مستقیماً به سمت شما می‌وزد بپرهیزید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

دیسک گردن یک بیماری شایع در بین میانسالان است که درصد کثیری از این افراد را در برمی‌گیرد. با‌این‌حال، بروز این مشکل در جامعه جوان نیز، دور از انتظار نیست. اعمال فشار بیش‌از‌حد روی گردن و یا انجام فعالیت‌ها به شکل نامناسب، دلیل اصلی بروز دیسک گردن است.

خوشبختانه این بیماری قابل درمان است و شیوه‌های متعددی برای بهبود آن در دسترس هستند. با‌این‌حال، ممکن است دیسک گردن اثرات نامطلوب بلند مدتی را برای شما داشته‌باشد. برای بهبود هر چه سریع‌تر، شما باید «برطرف کردن مشکل دیسک» خود را در اولویت تمام کارهایتان قرار دهید و استراحت مطلق را در پیش بگیرید.

برای تشخیص دیسک گردن باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. در کنار دکتر ارتوپد، متخصص مغز و اعصاب و متخصص فیزیوتراپی هم می‌توانند در فرایند درمان دیسک گردن به شما کمک کنند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!