فهرست مطالب
دیابت عصبی یا قند خون عصبی اصطلاحی است که ممکن است شنیده باشید، اما آیا معنای دقیق آن را می‌دانید. بگذارید در همین ابتدای مطلب این موضوع را شفاف کنیم که بیماری به نام دیابت عصبی وجود ندارد. این اصطلاح در عامه توسط برخی افراد برای توصیف افزایش قند خون در زمان استرس، ناراحتی، عصبانیت و غیره استفاده می‌شود. یا حتی برخی افراد برای توجیه اینکه دیابت ندارند و فقط گاهی اوقات در اثر استرس دچار قند خون بالا می‌شوند از این اصطلاح استفاده می‌کنند.
در این مطلب می‌خواهیم بدانیم که دیابت عصبی چیست؟ آیا از انواع دیابت است یا نه؟ علائم آن چیست؟ راهی برای کنترل آن وجود دارد یا نه؟ و سؤالات دیگری که ممکن است برای شما پیش آمده باشد. اگر در زمان عصبانی شدن یا استرس دچار افزایش قند خون می‌شوید، پیشنهاد ما مراجعه به دکتر غدد یا دکتر داخلی است. در دکترتو همچنین می‌توانید با پزشک مورد نظر خود به صورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید.
دیابت عصبی چیست؟
به نقل از «medicalnewstoday» چیزی که به نام دیابت عصبی یا قند خون عصبی می‌شناسیم نوعی اختلال است که با افزایش میزان اضطراب و استرس در افراد ایجاد می‌شود. در این حالت میزان قند خون فرد با افزایش کنترل نشده‌ای روبه‌رو می‌شود که می‌تواند در افراد دیابتی خطرناک باشد.
افزایش قند خون در بدن در زمان استرس، عصبانیت یا شرایط روانی مشابه به خاطر نحوه پاسخ بدن به شرایط استرس‌زا است؛ پاسخی که در طول تکامل ایجاد شده‌است. در این شرایط بدن خود را در حالت جنگ یا گریز می‌بیند و به همین خاطر میزان زیادی انرژی آزاد می‌کند تا ماهیچه‌ها از آن استفاده کنند. در حالت استرس بدن کورتیزول و آدرنالین آزاد می‌کند که باعث می‌شوند میزان گلوکز در خون افزایش یابد. در افراد سالم این قند به راحتی قابل کنترل است. اما اگر سازوکار انسولین از قبل دچار اختلال باشد برای مثال در افراد دیابتی، افزایش کورتیزول و آدرنالین می‌تواند منجر به افزایش بیش‌ازحد قند در خون می‌شود.
دیابت عصبی یا قند خون عصبی نوعی دیابت نیست، بلکه به افزایش غیرطبیعی قند خون در اثر استرس اشاره دارد که می‌تواند در افراد دیابتی خطرناک باشد.
آیا استرس می تواند منجر به دیابت شود؟
به نقل از diabetes.org.uk استرس باعث ایجاد دیابت نمی‌شود، اما می‌تواند روی میزان قند خون شما تاثیر بگذارد. وقتی کورتیزول (به دلیل قرار گرفتن در معرض استرس) به طور مزمن افزایش می‌یابد، کنترل گلوکز را حتی در افراد غیر دیابتی دچار اختلال می‌کند.
استرس به تنهایی باعث ابتلا به دیابت نمی‌شود، اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ممکن است بین استرس و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ ارتباطی وجود داشته باشد. به عقیده‌ی محققان سطوح بالای هورمون‌های استرس؛ یعنی کورتیزول و آدرنالین، ممکن است باعث اختلال در عملکرد سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده شوند و میزان انسولین تولیدی آنها را کاهش دهد. که به نوبه‌ی خود ممکن است زمینه را برای ایجاد دیابت نوع ۲ مهیا کند.
از دیگر عوارض استرس در برخی افراد پرخوری است. پرخوری عصبی و در نتیجه‌ی آن افزایش وزن هم می‌تواند عاملی برای ابتلا به دیابت نوع ۲ باشد.
بسیاری از مطالعات این فرضیه را دارند که استرس مزمن به‌ویژه می‌تواند در شروع دیابت نوع یک در افرادی که از قبل مستعد ابتلا به آن هستند، کمک کند.
تاثیر استرس بر بیماران دیابتی چگونه است؟
در بخش‌های قبلی سازوکار استرس، کورتیزول و قند خون را بررسی کردیم و گفتیم که این مکانیسم می‌تواند در افراد دیابتی مشکل‌آفرین شود. در این بخش می‌خواهیم به صورت دقیق‌تر تاثیر استرس و فشار عصبی و افزایش متعاقب قند خون (یا به اصطلاح قند خون عصبی) را در افراد مبتلا به انواع دیابت را بررسی کنیم.
تاثیر استرس روی دیابت نوع ۲
وقتی افراد مبتلا به دیابت نوع دو تحت استرس قرار می‌گیرند، میزان قند خون آنها معمولا افزایش پیدا می‌کند. وقتی سطح کورتیزول در بدن افزایش پیدا می‌کند، باعث می‌شود حساسیت سلول‌ها نسبت به انسولین کمتر شود. طبیعی است وقتی انسولین روی سلول‌ها اثری نداشته باشد، قند موجود در خون وارد سلول‌ها نمی‌شود و در خون انباشته می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، سطح قند خون نامتعادل شده و می‌تواند به سطوح خطرناکی برسد، به خصوص اگر اقدامی انجام نشود.
استرس می‌تواند باعث افزایش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و افزایش یا کاهش غیرطبیعی قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ شود.
تاثیر استرس روی دیابت نوع ۱
این پاسخ به استرس در افراد مبتلا به دیابت نوع یک می‌تواند کمک متفاوت باشد، آنها می‌توانند افزایش یا کاهش در قند خون را تجربه کنند. افزایش قند خون در زمان عصبی شدن در این افراد همانند مبتلایان به دیابت نوع ۲ است. اما کاهش قند خون در اثر سندروم خستگی آدرنال اتفاق می‌افتد که به نوبه‌ی خود در اثر استرس مزمن و طولانی‌مدت ایجاد می‌شود. در این حالت استرس طولانی‌مدت باعث تخلیه کورتیزول از غدد آدرنال می‌شود و در نتیجه سطح کورتیزول در خون کاهش پیدا می کند. در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، تولید ناکافی هورمون‌هایی مانند کورتیزول می‌تواند باعث ایجاد بی‌تعادلی در هورمون‌هایی شود که برای تنظیم سطح قند خون ترشح می‌شوند.
آیا فشار عصبی باعث بالا رفتن قند خون می شود؟
وقتی بدن در شرایط استرس‌زا و تنش قرار می‌گیرد، هورمون‌هایی مثل کورتیزول و آدرنالین ترشح می‌کند. ترشح این هورمون‌ها در واقع فرایند طبیعی است که بدن در واکنش به استرس وارد شده تولید می‌کند، اما حاصل این تنش وارد شده به فرد، بالا رفتن فشار خون، افزایش قند خون و ضربان قلب فرد است. حال فرض کنید که بدن به صورت مداوم در شرایط تنش‌زا و استرسی قرار بگیرد. در صورتی که در بلند مدت این اتفاق تکرار شود باید منتظر مشکلات زیر بود:
- بالا رفتن فشار خون
- اضطراب مزمن
- بیماری‌های قلبی
- افسردگی
- مشکلات خواب
- سر درد.
در واقع، استرس عامل اصلی افزایش گلوکز خون محسوب می‌گردد. هرچند که این مشکل در افراد سالم موقتی است و بعد از رفع استرس، میزان قند خون پایین می‌آید، اما اگر بیماران دیابتی با شرایط استرسی مواجه شوند اوضاع خطرناک خواهد شد، چراکه ممکن است کنترل قند خونشان دچار مشکل شود. احتمال تاثیرگذاری دیابت عصبی ناشی از استرس روی کلیه‌ها و غدد فوق کلیوی هم در بیماران دیابتی بالا است. بنابراین، بیماران دیابتی مبتلا به قند خون عصبی باید به دنبال روش‌هایی برای کنترل استرس و حذف تنش از زندگی‌شان باشند. مشاوره دیابت و مشاوره تلفنی روانشناس یا روانپزشک می‌تواند تا حد زیادی به حل این مشکل کمک کند.
بعد از فشار عصبی علائم دیابت سراغت میاد؟
پس با متخصص مشورت کن.
علائم دیابت عصبی چیست؟
وقتی بحث از علائم دیابت عصبی است، منظورمان بیشتر همان علائم فیزیکی استرس است که عبارت‌اند از:
- سردرد
- درد یا تنش عضلانی
- مشکلات خواب، زیاد یا کم خوابیدن
- احساس عمومی بیماری
- خستگی.
هرچند علائم دیابت عصبی یعنی تاثیر استرس بر قند خون در افراد دیابتی کمی متفاوت است. در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ استرس باعث افزایش قند خون یا هایپرگلیسمی می‌شود که علائم زیر را دارد:
- تشنگی شدید
- دهان خشک
- ضعف
- سردرد
- تکرر ادرار
- تاری دید
- حالت تهوع
- گیجی
- تنگی نفس.
دیابت عصبی (یعنی تاثیر استرس بر قند خون) در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ می‌تواند هم باعث افزایش قند خون شود که علائم بالا را ایجاد می‌کند و همچنین می‌تواند منجر به افت قند خون یا هایپوگلیسمی شود که علائم زیر را ایجاد می‌کند:
- گرسنگی
- تحریک پذیری
- مشکل در تمرکز
- خستگی
- تعریق
- گیجی
- ضربان قلب سریع
- لرز
- سردرد.
درمان دیابت عصبی
همان‌طور که بارها در این مطلب به آن اشاره کردیم، دیابت عصبی یک اصطلاح در زبان مردم برای توصیف افزایش قند خون در زمان استرس یا فشار عصبی است. از این رو شاید تنها درمانی که برای این مشکل می‌توان توصیه کرد، شناسایی استرس‌های و انجام روش‌هایی برای کنترل آن است. از این رو انتخاب سبک زندگی سالم و دوری از استرس از روش‌های مهم در کنترل و درمان قند خون عصبی است. حذف دخانیات و انجام ورزش منظم و کم کردن عوامل استرس‌زا و تنش می‌تواند برنامه سلامتی جامعی برای درمان دیابت عصبی باشد.
انجام ورزش‌های سبک و یوگا، مدیتیشن و مراقبه از جمله روش‌هایی هستند که برای درمان قند خون عصبی توصیه می‌شوند، چراکه با آرام کردن ذهن و روان می‌توان تنش و استرس ناشی از زندگی روزمره را به حداقل رساند. همچنین بهتر است کارهایی را انجام دهید که استرس زندگی را از شما دور می‌کنند، برای مثال با دوستان و عزیزانتان وقت بگذرانید یا سفر کنید.
از آن رو که این عارضه در بیماران دیابتی می‌تواند مشکل‌آفرین باشد، توصیه‌ی ما انجام روتین چکاپ افراد دیابتی است. به این صورت می‌توانید قند خون را بهتر کنترل کنید و از عوارض آن دوری کنید.
بهترین راه درمان دیابت عصبی چیست؟ برای درمان با متخصص مشورت کن.
درمان دیابت عصبی در طب سنتی
طب سنتی برای کاهش قند خون بر مصرف برخی گیاهان و ادویه‌ها تاکید دارد و توصیه‌های تغذیه‌ای زیر را به افراد دارای استرس می‌دهد:
- مصرف روزانه میوه و سبزیجات تازه
- مصرف روزی سه لیوان شیر و ۲ عدد خرما جهت حفظ آرامش
- حذف غذاهای ناسالم و فرآوری‌شده، پرکالری و چرب
- مصرف غذاهای سرشار از کلسیم.
برای کاهش استرس همچنین می‌توانید از انواع چای‌ها و دمنوش های ضد استرس مانند چای سیاه، دمنوش سنبل‌الطیب، دمنوش اسطوخودوس و غیره استفاده کنید.
دیگر توصیه طب سنتی برای درمان دیابت عصبی مصرف دارچین است. دارچین علاوه بر کنترل میزان قند خون، میزان چربی در بیماران مبتلا به دیابت عصبی را هم کنترل می‌کند. به علاوه اینکه مصرف دارچین در غذا یا چای یا دمنوش دارچین باعث ایجاد حس آرامش و کاهش استرس می‌شود.
طب سنتی بر مصرف دمنوش و عرقیات هم برای درمان و کنترل قند خون و انواع دیابت از جمله دیابت عصبی تاکید دارد، البته خاطر نشان می‌کنیم که پیش از مصرف هرگونه عرق و دمنوش برای دیابت عصبی حتما مشاوره دیابت با دکتر داخلی خود داشته باشید. از جمله روش های خانگی درمان دیابت و عرقیات و دمنوش‌های توصیه شده در طب سنتی برای کاهش میزان قند خون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عرق زیره
- عرق بوقناق
- عرق گردو
- عرق دارچین
- دمنوش شنبلیله
- دمنوش گزنه
- دمنوش زیره.
برای تشخیص و درمان دیابت عصبی به کدام دکتر مراجعه کنم؟
افراد دیابتی باید تحت نظر دکتر غدد و یا دکتر داخلی باشند. اگر دیابت دارید و زیاد در معرض استرس قرار دارید می‌توانید از کمک روانشناس هم استفاده کنید. روانشناس می‌تواند راه‌هایی برای مقابله با استرس، کنترل خشم و غیره به شما آموزش دهد که به کنترل سطح استرس و در نتیجه سطح قند خون شما کمک می‌کند.
مشاوره دیابت و مشاوره تلفنی دکتر غدد برای کنترل دیابت و مشاوره روانشناسی برای شناسایی و کنترل شرایط استرس‌زای زندگی از راه‌هایی است که دکترتو برای شما فراهم کرده است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
عارضه‌ای که در عامه به عنوان دیابت عصبی یا قند خون عصبی رواج پیدا کرده است، در واقع به معنای تاثیری است که استرس یا شرایط روحی و روانی بر روی میزان قند خون دارد. در زمان استرس کورتیزول ترشح می‌شود که به صورت موقت باعث افزایش قند خون می‌شود. این مکانیسم در افراد غیردیابتی مشکلی محسوب نمی‌شود اما در افراد دیابتی می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
این عارضه درمان ندارد، چراکه اصولا بیماری نیست. تنها راه کنترل قند عصبی حذف شرایط استرس‌زا از زندگی و پیروی از رژیم غذایی سالم، و ترک عادات بد و ناسالم زندگی هستند. با کنترل استرس زندگی و انجام ورزش‌هایی مثل یوگا، و تمرینات مدیتیشن می‌توان احتمال قند عصبی را به حداقل رساند. در این راه دکتر غدد و متخصص داخلی و همینطور بهترین دکتر روانشناس می‌تواند کمک زیادی برای کنترل بیماری دیابت و همچنین مقابله با استرس‌های زندگی به شما بکند. برای دریافت مشاوره از کمک دکتر داخلی آنلاین یا دکتر روانشناس آنلاین بهره‌مند شوید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
برای قند عصبی هم باید مصرف قند رو حذف کنیم یانه؟
سلام
بله
رسما مزخرف میگین وکلمات سرچ را گذاشتین که گوگل به سایت منتهی بشه من دنبال اقلام موثر بر کاهش قند خون بودم ولی یک مشت حرف تکراری وکپی شده از سایت ها دیدم بالا بردن کلیک زمانی کارسازه که افراد قانع بشن شما صادق هستین و عوامل پیشنهادی شما را فبول کنن تا سفارش چیزی بدن وگرنه فقط کلیک بالا رفته وسودی نمی برین
سلام
ممنونم از نقد تان
حتمن بررسی و کامل می شود
تندرست باشید
سلام وقتتون بخیر امکانش هست راهنمایی بفرمایید سوالم این هست که آیا برای کسی که دیابت دارن آیا گفتن ذکر بسیار باعث بالا رفتن قند خون در فرد میشه یانه؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید🙏
سلام
متوجه سوال تان نشدم
و یا سوالتان علمی و پزشکی نیست
قند عصبی ارثی است و ممکن است که به فرزندان ارث برسد
سلام دوست عزیز
بله احتمالش هست
آیا سیگار کشیدن باعث می‌شود که قند خون بالا تر برود؟
سلام
بله
سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهد. این افزایش خطر ممکن است ناشی از تأثیر نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در دود سیگار باشد که می‌توانند حساسیت بدن به انسولین را کاهش دهند.
با سلام خانم من دیابت عصبی دارد چون از لحاظ اقتصادی ورشکست شدم همیشه عصبی هستند لطف کنید چه باید کرد تا مقداری اعصاب و روان ایشان ارام باشد در ضمن تحت نظر دکتر دیابت قرار دارد
سلام دوست عزیز
بهتر است علاوه بر متخصص غدد تحت نظارت متخصص اعصاب و روان باشند تا با دورو های لازم به ارامش اعصاب شان کمک کنند
با ارزوی سلامتی
پسرم ۱۱ سالشه بدون هیچ علامتی (پر ادراری و پرنوشی و …) چکاپ داد fbs 129 شده … خیلی استرس داشتم موقع نمونه گیری دوباره ۵ روز بعد آزمایش داد fbs 137 و a1c 7.4% … این دیابت محسوب میشه؟
سلام دوست عزیز
میزان قند خون نرمال در کودکان بالای ۱۰ سال باید بین ۷۰ تا ۱۲۰ باشد. دیابت در کودکان معمولا از نوع ۱ و حاصل اختلالات ژنتیکی است و بهتر است به متخصص غدد مراجعه نمایید
پسرم ۱۱ سالشه بدون هیچ علامتی (پر ادراری و پرنوشی و …) چکاپ داد fbs 129 شده … خیلی استرس داشتم موقع نمونه گیری دوباره ۵ روز بعد آزمایش داد fbs 137 و a1c 7.4% … این دیابت محسوب میشه؟
سلام دوست عزیز
میزان قند خون نرمال در کودکان بالای ۱۰ سال باید بین ۷۰ تا ۱۲۰ باشد. دیابت در کودکان معمولا از نوع ۱ و حاصل اختلالات ژنتیکی است و بهتر است به متخصص غدد مراجعه نمایید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/endocrinologist
خیلی عالی بود
سلام دوست گرامی
ممنون از همراهی شما